BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMEMİŞ KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR
İÇİNDEKİLER SAYFA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU 1 2 KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU 3 KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU 4 KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU 5 KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU 6 7 8 92 NOT 1 GRUBUN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU 8 13 NOT 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 13 34 NOT 3 İŞLETME BİRLEŞMELERİ 35 NOT 4 DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR 35-36 NOT 5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA 37-38 NOT 6 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 39 NOT 7 FİNANSAL YATIRIMLAR 39-40 NOT 8 FİNANSAL BORÇLANMALAR 40-42 NOT 9 DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER 43 NOT 10 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR 44 NOT 11 DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR 45 NOT 12 TÜREV ARAÇLAR 46 NOT 13 STOKLAR 46 NOT 14 PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER 47 NOT 15 İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ 47 NOT 16 İŞ ORTAKLIKLARI VE İŞTİRAKLER 48-51 NOT 17 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER 51 NOT 18 MADDİ DURAN VARLIKLAR 52-53 NOT 19 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 54 NOT 20 ŞEREFİYE 55 NOT 21 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI 55 NOT 22 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR 55-57 NOT 23 TAAHHÜTLER 57 NOT 24 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR 58-59 NOT 25 VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ 59 NOT 26 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 59 NOT 27 SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ 60-63 NOT 28 HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ 63 NOT 29 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ 64 NOT 30 ÇEŞİT ESASINA GÖRE SINIFLANDIRILMIŞ GİDERLER 64 NOT 31 ESAS FAALİYETLERİNDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER 64 NOT 32 YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER 65 NOT 33 FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ 65 NOT 34 SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR 65 NOT 35 GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DÂHİL) 66-69 NOT 36 PAY BAŞINA KAZANÇ 70 NOT 37 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI 70-75 NOT 38 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ 76-86 NOT 39 FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDE AÇIKLAMALAR) 86-87 NOT 40 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR 88 NOT 41 FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YÂDA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR 88
31 MART 2014 VE 31 ARALIK 2013 TARİHLERİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOLARI Dipnot VARLIKLAR Referansları 31 Mart 2014 31 Aralık 2013 Dönen Varlıklar 1.139.377.644 1.261.932.645 Nakit ve Nakit Benzerleri 6 415.674.837 602.854.579 Finansal Yatırımlar 7 60.930 129.560 Ticari Alacaklar 10,37 261.580.643 242.163.317 - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar 37 31.795.695 8.656.105 - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar 10 229.784.948 233.507.212 Diğer Alacaklar 11,37 23.276.784 44.693.217 - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar 37 1.416.558 25.732.662 - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar 11 21.860.226 18.960.555 Türev araçlar 12 12.183.584 - Stoklar 13 318.897.146 297.867.253 Peşin Ödenmiş Giderler 14 50.832.119 29.332.371 Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar 35 546.760 3.555.646 Diğer Dönen Varlıklar 26 47.846.062 31.262.580 Ara Toplam 1.130.898.865 1.251.858.523 Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar 34 8.478.779 10.074.122 Duran Varlıklar 1.896.895.339 1.902.401.135 Finansal Yatırımlar 7 259.451.292 213.553.946 Diğer Alacaklar 11 130.454 144.093 Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar 16 44.388.929 48.799.672 Maddi Duran Varlıklar 18 1.410.461.963 1.458.629.947 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19,20 4.186.858 4.805.071 - Şerefiye 20 3.349.405 3.530.124 - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19 837.453 1.274.947 Peşin Ödenmiş Giderler 14 18.698.446 14.481.532 Ertelenmiş Vergi Varlığı 35 139.973.534 136.138.692 Diğer Duran Varlıklar 26 19.603.863 25.848.182 TOPLAM VARLIKLAR 3.036.272.983 3.164.333.780 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 1
31 MART 2014 VE 31 ARALIK 2013 TARİHLERİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOLARI Dipnot YÜKÜMLÜLÜKLER Referansları 31 Mart 2014 31 Aralık 2013 Kısa Vadeli Yükümlülükler 713.566.226 796.629.670 Kısa Vadeli Borçlanmalar 8 127.801.136 134.965.563 Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları 8 276.596.809 235.078.953 Ticari Borçlar 10,37 190.947.236 179.211.002 - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar 37 67.172.458 49.819.288 - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar 10 123.774.778 129.391.714 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar 24 4.913.562 3.335.146 Diğer Borçlar 11,37 69.942.836 201.281.423 - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar 37 67.219.664 198.126.696 - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar 11 2.723.172 3.154.727 Türev Araçlar 12-4.154.651 Ertelenmiş Gelirler 14 6.473.792 5.898.267 Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 35 266.887 13.656.000 Kısa Vadeli Karşılıklar 22,24 17.522.181 5.879.192 - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar 24 4.493.053 4.427.566 - Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar 22 13.029.128 1.451.626 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 26 19.101.787 13.169.473 Uzun Vadeli Yükümlülükler 982.859.082 1.046.152.112 Uzun Vadeli Borçlanmalar 8 928.578.933 994.221.133 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar 24 43.073.739 43.139.690 Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 35 11.206.410 8.791.289 ÖZKAYNAKLAR 27 1.339.847.675 1.321.551.998 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 27 1.268.244.750 1.247.218.588 Sermaye 415.000.000 415.000.000 Sermaye Düzeltmesi Farkları 1.431 1.431 Paylara İlişkin Primler 35 35 Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler (4.713.172) (4.713.172) - Kıdem Tazminatı Karşılığı Aktüeryal Kayıp/(Kazanç) Fonu (4.713.172) (4.713.172) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler 116.913.650 89.830.856 - Yabancı Para Çevirim Farkları (61.232.242) (42.103.104) - Riskten Korunma Kazanç/Kayıplar 1.465.936 (1.143.518) - Finansal Varlık Değer Artış Fon 176.679.956 133.077.478 Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 62.200.901 62.200.901 Geçmiş Yıllar Karları 684.898.537 573.493.343 Net Dönem Karı (6.056.632) 111.405.194 Kontrol Gücü Olmayan Paylar 27 71.602.925 74.333.410 TOPLAM KAYNAKLAR 3.036.272.983 3.164.333.780 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 2
1 OCAK - 31 MART 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOLARI Yeniden düzenlenmiş (Dipnot 2) Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- Referansları 31 Mart 2014 31 Mart 2013 Hasılat 28 352.608.718 326.554.823 Satışların Maliyeti (-) 28 (292.591.374) (269.073.870) Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar 60.017.344 57.480.953 Genel Yönetim Giderleri (-) 29,30 (33.292.305) (31.618.604) Pazarlama Giderleri (-) 29,30 (25.059.693) (24.474.054) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 29,30 (2.134.725) (1.065.270) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler 31 14.782.360 7.824.388 Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) 31 (20.746.874) (7.418.188) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar 16 3.236.473 2.120.199 Esas Faaliyet Karı (3.197.421) 2.849.423 Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler 32 2.010.657 4.470.721 Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) 32 (1.604.251) (3.320.663) Finansman Gideri Öncesi Faaliyet Karı (2.791.015) 3.999.481 Finansman Gelirleri 33 45.041.388 9.253.247 Finansman Giderleri (-) 33 (78.139.761) (28.612.005) Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Kar (35.889.388) (15.359.276) Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri/Geliri 35 7.273.069 40.654.265 - Dönem Vergi Gideri 35 (4.573.461) (4.929.266) - Ertelenmiş Vergi Geliri 35 11.846.530 45.583.529 Dönem Karı (28.616.319) 25.294.987 Dönem Karının Dağılımı (28.616.319) 25.294.987 - Kontrol Gücü Olmayan Paylar 27 (22.559.687) (6.556.378) - Ana Ortaklık Payları 27 (6.056.632) 31.851.365 Pay Başına Kazanç 36 (0,0146) 0,0768 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 3
1 OCAK - 31 MART 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOLARI Yeniden düzenlenmiş (Dipnot 2) Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- Referansları 31 Mart 2014 31 Mart 2013 Dönem Karı 27 (28.616.319) 25.294.989 Diğer Kapsamlı Gelirler Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar 27-153.028.690 Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Yeniden Değerleme Artışları - 161.082.832 Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları/(Kayıpları) - - Ertelenmiş Vergi Gideri - (8.054.142) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar 27 58.546.696 6.921.774 Yabancı Para Çevirim Farkları 12.334.764 1.129.007 Satılmaya Hazır Finansal Varlıkların Yeniden Değerleme Kazanç/(Kayıpları) 45.897.346 6.097.649 Riskten Korunma Kayıp ve Kazançları 2.609.453 - Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) (2.294.867) (304.882) Diğer Kapsamlı Gelir / (Gider) 58.546.696 159.950.464 Toplam Kapsamlı Gelir 29.930.377 185.245.453 Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı - Kontrol Gücü Olmayan Paylar 8.904.215 (10.115.665) - Ana Ortaklık Payları 21.026.162 195.361.118 Pay Başına Kazanç 36 0,0507 0,4707 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 4
1 OCAK - 31 MART 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI Kar veya Zararda Yeniden Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler Diğer Kapsamlı Gelirler Birikmiş Karlar Karşılıklı Yabancı Kardan Ana Kontrol Sermaye İştirak Pay Yeniden Diğer Para Diğer Ayrılan Geçmiş Net Ortaklığa Gücü Düzeltme Sermaye İhraç Değerleme Kazanç/ Çevirim Kazanç Kısıtlanmış Yıllar Dönem Ait Olmayan Toplam Sermaye Farkları Düzeltmesi (-) Primleri Kazançları Kayıplar Farkları Kayıplar Yedekler Karları Karı Özkaynaklar Paylar Özkaynaklar 1 Ocak 2013 itibarıyla bakiye 398.185.637 1.431-35 - (4.713.172) (14.837.705) 124.609.819 54.539.133 391.468.882 73.757.339 1.023.011.399 87.393.973 1.110.405.372 Transfer - - - - - - - - - 73.757.339 (73.757.339) - - - Sermaye artıtımları - - - - - - - - - - - - 8.265.000 8.265.000 Toplam kapsamlı gelir - - - - - - 4.688.298158.821.455 - - 31.851.365 195.361.118 (10.115.665) 185.245.453 Temettüler - - - - - - - - - - - - (10.146.366) (10.146.366) 31 Mart 2013 itibarıyla bakiye 398.185.637 1.431-35 - (4.713.172) (10.149.407) 283.431.274 54.539.133 465.226.221 31.851.365 1.218.372.517 75.396.942 1.293.769.459 Kar veya Zararda Yeniden Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler Diğer Kapsamlı Gelirler Birikmiş Karlar Karşılıklı Yabancı Kardan Ana Kontrol Sermaye İştirak Pay Yeniden Diğer Para Diğer Ayrılan Geçmiş Net Ortaklığa Gücü Düzeltme Sermaye İhraç Değerleme Kazanç/ Çevirim Kazanç Kısıtlanmış Yıllar Dönem Ait Olmayan Toplam Sermaye Farkları Düzeltmesi (-) Primleri Kazançları Kayıplar Farkları Kayıplar Yedekler Karları Karı Özkaynaklar Paylar Özkaynaklar 1 Ocak 2014 itibarıyla bakiye 415.000.000 1.431 35 - - (4.713.172) (42.103.104) 131.933.960 62.200.901 573.493.343 111.405.194 1.247.218.588 74.333.410 1.321.551.998 Transfer - - - - - - - - - 111.405.194 (111.405.194) - - - Toplam kapsamlı gelir - - - - - (19.129.138) 46.211.932 - - (6.056.632) 21.026.162 8.904.215 29.930.377 Temettüler - - - - - - - - - - - (11.634.700) (11.634.700) 31 Mart 2014 itibarıyla bakiye 415.000.000 1.431 35 - - (4.713.172) (61.232.242) 178.145.892 62.200.901 684.898.537 (6.056.632) 1.268.244.750 71.602.925 1.339.847.675 Özkaynak değişim tablosuyla ilgili açıklamalar Dipnot 27 de sunulmuştur. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 5
1 OCAK - 31 MART 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI Yeniden düzenlenmiş (Dipnot 2) Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- Referansları 31 Mart 2014 31 Mart 2013 A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI (180.299.034) 63.092.383 Dönem karı 27 (28.616.319) 25.294.987 Dönem net karı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler 12.888.650 42.514.786 Amortisman ve itfa giderleriyle ilgili düzeltmeler 18,19 59.599.980 50.172.717 Değer düşüklüğü/iptali ile ilgili düzeltmeler 10,11,13 (68.058) 1.879.103 Karşılıklar ile ilgili düzeltmeler 3,22,24 9.142.046 10.864.351 Faiz gelirleri ve giderleri ile ilgili düzeltmeler 8,31,33 (21.154.237) 21.253.871 Gerçekleşmemiş yabancı para çevirim farkları ile ilgili düzeltmeler 31,33 (23.715.135) 2.489.932 İştiraklerin dağıtılmamış karları ile ilgili düzeltmeler 16 (3.236.471) (2.120.199) Vergi gideri/geliri ile ilgili düzeltmeler 35 (7.273.069) (40.654.265) Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıp/kazançlar ile ilgili düzeltmeler 32 696.921 (267.397) Temettü gelirleri 32 (1.103.327) (1.103.327) İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler (161.528.940) 29.995.231 Stoklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler 3,13 (20.908.146) (12.293.749) Ticari alacaklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler 3,10 (5.778.152) (41.502.177) Faaliyetle ilgili diğer alacaklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler 3,11,37 22.331.069 10.237.244 Ticari borçlardaki artış/azalışla ile ilgili düzeltmeler 3,10 11.833.919 (19.768.172) Faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artış/azalışla ilgili düzelt. 3,11,14,26,37 (129.184.647) 87.010.655 İşletme sermayesinde gerçekleşen diğer artış/azalışla ilgili düzelt. 3,14,26 (26.141.755) 6.311.430 Alım satım amaçlı elde bulundurulan sözleşmelerle ilgili nakit girişleri 12,33 (9.726.571) - Alım satım amaçlı elde bulundurulan sözleşmelerle ilgili nakit çıkışları 12,33 (5.550.000) - Satış amaçlı duran varlık satışından kaynaklanan nakit girişleri 32,34 1.595.343 - Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları (177.256.610) 97.805.004 Ödenen faiz 8,31,33,37 17.930.346 (10.382.630) Alınan faiz 31,33,37 2.262.834 - Vergi ödemeleri/iadeleri 35 (21.515.946) (12.161.232) Ödenen kıdem tazminatı 24 (1.719.659) (12.168.759) 6
1 OCAK - 31 MART 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 7
1 OCAK - 31 MART 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI Yeniden düzenlenmiş (Dipnot 2) Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- Referansları 31 Mart 2014 31 Mart 2013 B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI (63.411.775) (68.988.284) Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri 18,19,32 2.016.671 9.687.477 Başka işletmelerin veya fonların paylarının veya borçlanma araçlarının satılması sonucu elde edilen nakit girişleri (4.589.733) - Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların alımından kaynaklanan nakit çıkışları 18,19 (73.631.932) (148.777.790) Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Satışından Kaynaklanan nakit girişi 17,32 Verilen nakit avans ve borçlar 14 (29.195.463) 58.954.965 Verilen nakit avans ve borçlardan geri ödemeler 14 24.805.016 - Alınan temettüler 16,32 7.665.495 8.406.169 Alınan faiz 6,33 3.260.213 2.753.095 Diğer nakit girişleri/çıkışları 10,11,26 6.257.958 (12.200) C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI 12.618.518 (10.321.122) Kontrol gücü olmayan payların sermaye katkıları 27 8.265.000 Kontrol gücü olmayan pay sahipleri ile yapılan hisse alım satım işlemleri 27 Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri 8 144.789.320 179.362.764 Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 8 (120.470.187) (187.802.520) Finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 8 (65.915) - Ödenen temettüler 27 (11.634.700) (10.146.366) YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C) (231.092.291) (16.217.023) D. YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 42.171.525 1.350.963 Kur değişiminin nakit ve nakit benzerleri üzerindeki etkisi 31,33 44.929.137 Yabancı para çevirim farklarının etkisi 27 (2.757.613) 1.350.963 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C+D) (188.920.767) (14.866.060) E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 6 602.854.579 147.472.471 DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D+E) 6 413.933.813 132.606.411 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 8
1. GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve bağlı ortaklıkları ( Grup ), Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ( Şirket ) ile toplam on dört bağlı ortaklık, iki iş ortaklığı ve iki iştirakten oluşmaktadır. Şirket, 1969 yılında kurulmuş ve 1973 yılında üretime başlamıştır. 1976 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. ile bu bankanın sermaye ve yönetim etkinliği altında olan Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Topluluğu na katılmıştır. Grup un faaliyet konusu cam ambalaj üretim ve satışıdır. Türkiye dahilindeki üretim faaliyetleri Mersin, Yenişehir ve Eskişehir fabrikalarında gerçekleştirilmektedir. Şirket in tüm pazarlama ve satış faaliyetleri kendi bünyesindeki Satış ve Yönetim Merkezi bölümü tarafından yürütülmektedir. Yurtdışı satışları ise dış ticaret sermaye şirketi olan Şişecam Dış Ticaret A.Ş. tarafından yapılmaktadır. Şirket in hisseleri Borsa İstanbul A.Ş. de 1986 yılından beri işlem görmektedir. T.Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş bilanço tarihi itibarıyla Şirket te %79,11 lik paya sahiptir ve yönetimde kontrolü elinde tutmaktadır. Şirket in Merkez Adresi ve Ortaklık Yapısı Şirket in ortaklık yapısı Dipnot 27 de sunulmuştur. Şirket Türkiye de kayıtlıdır ve haberleşme bilgileri aşağıda sunulmuştur: İş Kuleleri Kule 3, 4. Levent 34330, Beşiktaş / İstanbul / Türkiye Telefon: + 90 (212) 350 50 50 Faks: + 90 (212) 350 57 57 http://www.anadolucam.com.tr Şirket in Ticaret Sicil Bilgileri Kayıtlı olduğu sicil: İstanbul Ticaret Sicil Memurluğu Sicil No :103040 Mersis No :0 8127 3186 65213508 Grup un Personel Yapısı 31 Mart 2014 31 Mart 2013 Aylık ücretli 1.339 1.478 Saat ücretli 3.601 3.875 Toplam 4.940 5.353 9
1. GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (DEVAMI) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler: Şirket aşağıda belirtilen bağlı ortaklıklarını tam konsolidasyon ilke ve esaslarına göre, iş ortaklıklarını ve iştiraklerini özkaynak metoduna göre ilişikteki finansal tablolara dahil etmiştir. Bağlı Ortaklıklar: Şirket ünvanı Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Anadolu Cam Yenişehir San. A.Ş. Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye OOO Ruscam Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Holding Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OAO Ruscam Pokrovsky Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OAO Ruscam Glass Packaging Holding Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Glass(*) Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Sibir Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Management Company Finansman ve yatırım şirketi Rusya JSC Mina Cam ambalaj üretimi ve satışı Gürcistan CJSC Brewery Pivdenna Cam ambalaj üretimi ve satışı Ukrayna Merefa Glass Company Ltd. Cam ambalaj üretimi ve satışı Ukrayna Anadolu Cam Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Balsand BV Finansman ve yatırım şirketi Hollanda (*) OOO Ruscam Kuban şirketinin adı 28 Mart 2014 tarihi itibariyle Ruscam Glass olarak değişmiştir. 31 Mart 2014 31 Aralık 2013 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık oranı % oranı % oranı % oranı % Anadolu Cam Yenişehir San. A.Ş. 84,89 84,89 84,89 84,89 Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. 84,97 84,97 84,97 84,97 OOO Ruscam 99,74 75,72 99,74 75,72 OOO Ruscam Holding 100,00 51,00 100,00 51,00 OAO Ruscam Pokrovsky 99,99 50,99 99,99 50,99 OOO Ruscam Glass Packaging Holding 100,00 51,00 100,00 51,00 OOO Ruscam Glass 100,00 51,00 100,00 51,00 OOO Ruscam Sibir 100,00 51,00 100,00 51,00 JSC Mina 99,86 99,86 99,86 99,86 CJSC Brewery Pivdenna 100,00 51,00 100,00 51,00 Merefa Glass Company Ltd. 100,00 51,00 100,00 51,00 Anadolu Cam Investment BV 75,92 75,92 75,92 75,92 Balsand BV 51,00 51,00 51,00 51,00 OOO Ruscam Management Company 100,00 51,00 100,00 51,00 10
1. GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (Devamı) İş Ortaklıkları: Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş.(*) Kalıp üretimi ve satışı Türkiye OOO Balkum Kum işleme ve satışı Rusya 31 Mart 2014 31 Aralık 2013 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık oranı % oranı % oranı % oranı % Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. 49,96 49,96 49,96 49,96 OOO Balkum 50,00 25,50 50,00 25,50 İştirakler: Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik üretimi ve satışı Türkiye OAO FormMat Kum çıkarma ve satışı Rusya 31 Mart 2014 31 Aralık 2013 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık oranı % oranı % oranı % oranı % Camiş Elektrik Üretim A.Ş. 26,09 26,09 26,09 26,09 OAO FormMat 48,46 24,71 48,46 24,71 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu nun ( SPK ) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Seri II 14.1 No lu Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ( KGK ) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ( TMS/TFRS ) ile bunlara ilişkin ek ve yorumları ( TMS/TFRS ) esas alınmıştır. Grup un konsolide finansal tabloları ve notları SPK tarafından 7 Haziran 2013 tarihli duyuru ile açıklanan formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. Bu kapsamda geçmiş döneme ait konsolide finansal tablolarda gerekli değişiklikler yapılmıştır. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan halka açık şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Grup finansal tabloları bu karar çerçevesinde hazırlanmıştır. 11
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) Şirket (ve Türkiye de kayıtlı olan bağlı ortaklıklar ile iş ortaklıkları), muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, Türk Ticaret Kanunu ( TTK ), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planını esas almaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar, iş ortaklıkları ve iştirakler kanuni finansal tablolarını faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Türk Lirası olarak hazırlanmıştır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara TMS/TFRS uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Kullanılan Para Birimi Grup un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası ( TL ) cinsinden ifade edilmiştir. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK nun 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları na (UFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren UMSK tarafından yayımlanmış 29 No.lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı ( UMS / TMS 29 ) uygulanmamıştır. İşletmenin Sürekliliği Varsayımı Konsolide finansal tablolar, Şirket in ve konsolidasyona dâhil edilen iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkları önümüzdeki bir yılda ve faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup un cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır. Grup, SPK nın 7 Haziran 2013 tarih ve 20/670 sayılı toplantısında alınan karar uyarınca düzenlenecek mali tablo ve dipnot formatları hakkındaki duyurusuna istinaden geçmiş dönemlere ait konsolide finansal tablolarda cari dönemde yapılan gösterim değişikliklerine uygun olarak aşağıdaki gerekli sınıflandırmaları yapmıştır. Grup, önceki dönem konsolide mali tablolarında 1 Ocak 2013 tarihinden geçerli olmak üzere yeniden düzenlenen UMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar ve UFRS 11 Müşterek Anlaşmalar uyarınca yeniden düzenlemeler yapmıştır. UFRS 10, 11 ve 12 ye geçiş sürecinde düzeltilmesi gereken önceki dönem mali tablolara limit getirip karşılaştırması gereken mali tabloyu bir önceki yıl ile sınırlı tutmaktadır. 12
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) UMS-19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Standardının Etkisi 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren uygulaması zorunlu olmak üzere yayınlanan bu standarda göre; çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin aktüeryal kayıp/(kazanç) diğer kapsamlı gelirde muhasebeleşmesi gerekmektedir. Grup 31 Aralık 2012 tarihine kadar çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin aktüeryal kayıp/(kazancı) konsolide kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirmiştir. İlgili standardın yeniden düzenlenmesi nedeniyle muhasebe politikasındaki söz konusu değişikliği standardın belirlediği şekilde geçmişe dönük olarak uygulamış ve bu doğrultuda önceki dönemlerde konsolide finansal tablolar ve dipnotlarda raporlanmış aktüeryal kayıp/(kazançlar), konsolide kar veya zarar tablolarından çıkarılıp, kapsamlı gelir tablolarında muhasebeleştirilmiştir. UFRS 11 Müşterek Anlaşmalar Standardının Etkisi 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren uygulaması zorunlu olmak üzere yayınlanan bu standart UMS 31 İş Ortaklıklarındaki Paylar standardını uygulamadan tamamen kaldırmıştır. Müşterek anlaşmaları; müşterek faaliyet ve iş ortaklığı olarak iki kategoriye ayırmakta ve iş ortaklıklarını özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmesini zorunlu tutmaktadır. Grup, 31 Aralık 2012 tarihine kadar müşterek yönetime tabi işletmelerini %50 oransal konsolidasyon yöntemi kullanarak konsolide etmiştir. Grup un müşterek kontrol edilen işletmeleri Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş., OOO Balkum, ilgili standardın yürürlüğe girmesi ile önceki dönem konsolide finansal tabloları özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmesi suretiyle yeniden düzenlenmiştir. Bu standartlardaki değişikliğe bağlı olarak; İlişkili Taraf Açıklamaları, Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi ile Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar) da ki dipnot açıklamaları yeniden düzenlenmiştir. Nakit akım tablosunun UMS 1 "Finansal Tabloların Sunumu" ve UMS 7 "Nakit Akış Tablosu" standardının öngördüğü gösterimlerle uyumlaştırılması amacıyla 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla nakit akım tablosunda sınıflandırmalar yapılmıştır. 1 Ocak - 31 Mart 2013 dönemi kar veya zarar tablosu ve nakit akış tablosunun önceden raporlanan finansal tablolarla mutabakatı aşağıdaki gibidir: 13
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi (Devamı) Kar veya Zarar Tablosu Daha Önce SPK Finansal Yeniden Raporlanan Tablo Format Düzenlenmiş 1 Ocak- Değişikliğinin 1 Ocak- 31 Mart 2013 Etkisi 31 Mart 2013 Hasılat 326.554.823-326.554.823 Satışların Maliyeti (269.073.870) - (269.073.870) Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar 57.480.953-57.480.953 Genel Yönetim Giderleri (-) (31.618.604) - (31.618.604) Pazarlama Giderleri (-) (24.474.054) - (24.474.054) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) (1.065.270) - (1.065.270) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler 6.491.919 1.332.465 7.824.384 Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) (6.413.141) (1.005.047) (8.096.348) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/(Zararlarındaki) Paylar - 2.120.199 2.120.199 Esas Faaliyet Karı 401.803 2.447.621 2.171.260 Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/(Zararlarındaki) Paylar 2.120.199 (2.120.199) - Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler - 4.470.721 4.470.721 Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) - (3.320.663) (3.320.663) Finansman Geliri Gideri Öncesi Faaliyet Karı 2.522.002 1.477.480 3.999.481 Finansman Gelirleri 15.056.437 (5.803.190) 9.253.247 Finansman Giderleri (-) (32.937.715) 4.325.710 (28.612.005) Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Kar/(Zararı) (15.359.276) - (15.359.277) Nakit Akış Tablosu Daha Önce SPK Finansal Yeniden Raporlanan Tablo Format Düzenlenmiş 1 Ocak- Değişikliğinin 1 Ocak- 31 Mart 2013 Etkisi 31 Mart 2013 İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışları 63.892.899 (4.359.863) 59.533.036 Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları (66.842.159) (2.146.125) (68.988.284) Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışları (10.321.120) (2) (10.321.122) Yabancı Para Çevirim Farklarının Nakit ve Nakit Benzerleri Üzerindeki Etkisi (1.595.827) 6.506.077 4.910.250 Nakit ve Nakit Benzerleri Üzerindeki Artış/(Azalış) (14.866.060) 87 14.866.120 14
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) Yabancı Ülkelerde Faaliyet Gösteren Bağlı Ortaklıkların Finansal Tabloları Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmış olup, Grup muhasebe politikalarına göre düzenlenmiş finansal tablolarında yer alan; varlık ve yükümlülükleri konsolide rapor tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderler ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynak içerisindeki yabancı para çevirim farkları kalemi altında takip edilmektedir. Konsolidasyon kapsamındaki yurtdışı faaliyetlerinin çeviriminde kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir: 31 Mart 2014 31 Aralık 2013 31 Mart 2013 Dönem Dönem Dönem Dönem Dönem Dönem Döviz Cinsi Sonu Ortalaması Sonu Ortalaması Sonu Ortalaması ABD Doları 2,18980 2,21461 2,13430 1,90334 1,80870 1,78029 Euro 3,00720 3,03419 2,93650 2,52904 2,31890 2,35078 Rus Rublesi 0,06093 0,06294 0,06478 0,05935 0,05794 0,05812 Gürcistan Larisi 1,25296 1,26590 1,22922 1,14423 1,09109 1,07368 Ukrayna Grivnası 0,19990 0,24988 0,26702 0,23813 0,22629 0,22273 Konsolidasyona İlişkin Esaslar Konsolide finansal tablolar aşağıdaki maddelerde belirtilen esaslara göre hazırlanan Grup hesaplarını içerir. Konsolidasyon kapsamına dâhil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, SPK Finansal Raporlama Standartları na uygunluk ve Grup tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıştır. Bağlı ortaklıkların faaliyet sonuçları satın alma veya elden çıkarma işlemlerine uygun olarak söz konusu işlemlerin geçerlilik tarihlerinde dâhil edilmiş veya hariç bırakılmışlardır. 15
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) Konsolidasyona İlişkin Esaslar (Devamı) Bağlı Ortaklıklar Kontrol, bir işletmenin faaliyetlerinden fayda elde etmek amacıyla finansal ve operasyonel politikaları üzerinde kontrol gücünün olması ile sağlanır. Bağlı ortaklıklar, Şirket in ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan ve Şirket in üzerinde oy haklarına sahip olduğu hisseler neticesinde şirketlerdeki hisselerle ilgili oy hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisine sahip olduğu ya da (b) oy hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve işletme politikaları üzerinde fiili hâkimiyet etkisini kullanmak suretiyle, mali ve işletme politikalarını Şirket in menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu şirketleri ifade eder. Grup un başka bir şirketi kontrol edip etmediğinin değerlendirilmesinde dönüştürülebilir veya kullanılabilir potansiyel oy haklarının varlığı da göz önünde bulundurulur. 31 Mart 2014 ve 31 Aralık 2013 tarihleri itibarıyla konsolidasyona tabi tutulan bağlı ortaklıklar, oy hakları ve etkin ortaklık oranları Dipnot 1 de gösterilmiştir. Bağlı ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Grup a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınır ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılır. Bağlı ortaklıklar için uygulanan muhasebe politikaları Grup tarafından uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlılığın sağlanması amacıyla değiştirilir. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların sonuçları, satın alım tarihinden sonra veya elden çıkarma tarihine kadar konsolide kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Bağlı ortaklıklar a ait finansal durum tabloları ve kar veya zarar tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş olup Şirket ve bağlı ortaklıkların sahip olduğu payların kayıtlı iştirak değerleri, ilgili özkaynaklar ile karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket ile bağlı ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon işlemi sırasında netleştirilmiştir. Şirket in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynaklar ve kapsamlı gelir tablosu hesaplarından netleştirilmiştir. Konsolide bağlı ortaklıkların net varlıklarındaki ana ortaklık dışı paylar Grup un özkaynağının içinde ayrı olarak belirtilir. Ana ortaklık dışı paylar, ilk işletme birleşmelerinde oluşan bu paylar ile birleşme tarihinden itibaren özkaynakta meydana gelen değişikliklerdeki ana ortaklık dışı payların toplamından oluşur. Konsolide edilen bir bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı paya düşen birikmiş zararları, söz konusu bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı özsermaye tutarını aşabilir. Bu durumda, birikmiş zarar ve ana ortaklık dışı paya düşecek daha sonraki cari yıl zararları, ana ortaklık dışı pay ile ilişkilendirilir. 31 Mart 2014 tarihi itibarıyla finansal pozisyonu ve aynı tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonucu, gerek tek başına gerekse topluca, konsolide finansal tablolara göre parasal önemlilik arz etmeyen bağlı ortaklıkların finansal tabloları konsolide edilmemiştir. Bu bağlı ortaklıklar, konsolide finansal tablolarda, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmışlardır (Dipnot 7). 16
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (Devamı) İş Ortaklıklarındaki Paylar İş ortaklıkları, Şirket ve bağlı ortaklıklar ı ile bir veya daha fazla müteşebbis ortak tarafından müştereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleşme dâhilinde oluşturulan şirketleri ifade etmektedir. Grup, bu müşterek kontrolü, kendisinin doğrudan ya da dolaylı olarak sahip olduğu hisselerden yararlanarak sağlamaktadır. 31 Mart 2014 ve 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Grup un müşterek yönetime tabi işletmelerinin detayı Dipnot 1 de açıklanmıştır. Müşterek yönetime tabi ortaklıklar özkaynak yöntemi kullanılmak suretiyle konsolidasyon kapsamına alınırlar. İştirakler İştiraklerdeki yatırımlar özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. Bunlar, Grup un genel olarak oy hakkının %20 ile %50 sine sahip olduğu veya Grup un, şirket faaliyetleri üzerinde kontrol yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip olduğu kuruluşlardır. Grup ile iştirak arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar Grup un iştirakteki payı ölçüsünde düzeltilmiş olup, gerçekleşmemiş zararlar da; işlem, transfer edilen varlığın değer düşüklüğüne uğradığını göstermiyor ise düzeltilmiştir. Grup, iştirak ile ilgili olarak söz konusu doğrultuda bir yükümlülük altına girmemiş veya bir taahhütte bulunmamış olduğu sürece iştirakteki yatırımın kayıtlı değerinin sıfır olması veya Grup un önemli etkisinin sona ermesi durumunda özkaynak yöntemine devam edilmez. Önemli etkinin sona erdiği tarihteki yatırımın kayıtlı değeri, o tarihten sonra gerçeğe uygun değeri güvenilir olarak ölçülebildiğinde gerçeğe uygun değerinden aksi takdirde maliyet bedeli üzerinden gösterilir. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Grup un toplam oy haklarının %20 ye kadar veya %20 nin üzerinde olmakla birlikte Grup un önemli bir etkiye sahip olmadığı veya konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen; teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Grup un toplam oy haklarının %20 nin altında olduğu veya Grup un önemli bir etkiye sahip olmadığı ve aktif piyasalarda kote pazar fiyatları olan ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde hesaplanabilen satılmaya hazır finansal varlık, gerçeğe uygun değeriyle konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. 17
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.2 TMS ye Uygunluk Beyanı Grup, 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tablolarını SPK nın Seri: II 14.1 No lu tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar ve notlar, SPK tarafından uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dâhil edilerek sunulmuştur. 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 31 Mart 2014 tarihinde sona eren dönem ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları ile tutarlıdır. Grup, UMS/TMS 19 (değişiklik), Çalışanlara Sağlanan Faydalar standardının revize edilmesi ile ilgili olarak UMS 8 e Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar uygun olarak geçmişe yönelik düzenlemeler yapmıştır. Düzenlemelerin etkisi Not 2.5 te detaylı olarak anlatılmıştır. 2.4 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 31 Mart 2014 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan önemli tahminler, 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan tahminlerle tutarlıdır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (UFRS) Değişiklikler Grup cari yılda Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK nun Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRYK) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2014 tarihinde başlayan yıla ait dönemler için geçerli olan yeni ve revize edilmiş TMS/TFRS lerdeki değişiklik ve yorumlardan Grup un finansal tabloları üzerinde etkisi olan değişiklik ve yorumları uygulamıştır. 1 Ocak 2014 tarihinde başlayan yıllık dönemler ve yine 1 Ocak 2014 tarihinde 31 Mart 2014 dönemine ait geçerli olan ve Grup un finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan değişiklik ve yorum yoktur. 18
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (UFRS) Değişiklikler (Devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (TFRS) Değişiklikler (devamı) a. 1 Ocak 2014 tarihinde başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerli yeni standartlar, değişiklikler ve yorumlar: TMS/UMS 1 deki değişiklikler, Finansal tabloların sunumu : diğer kapsamlı gelirlere ilişkin değişiklik; 1 Temmuz 2012 tarihinde veya bu tarihten sonra aşlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Buradaki en önemli değişiklik, şirketlerin diğer kapsamlı gelir tablosunda bulunan kalemlerin, müteakip dönemlerde gelir tablosuna aktarılıp aktarılamayacağına göre gruplandırması gerekliliğidir. Bununla birlikte değişiklik, hangi kalemlerin diğer kapsamlı gelir tablosunda yer alacağı konusuna açıklık getirmez. TMS /UMS 19 daki değişiklik: Çalışanlara sağlanan faydalar ; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik koridor yöntemini ortadan kaldırır ve finansman maliyetinin net fon bazına göre hesaplanmasını öngörür. - TFRS/UFRS 1 deki değişiklikler, Uluslararası finansal raporlama standartlarının ilk kez uygulanması : devlet kredileri; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, Uluslararası finansal raporlama standartlarını ilk kez uygulayacaklar için piyasa faizinden düşük, devlet kredisinin nasıl muhasebeleştirileceği ile ilgili bilgi verir. Ayrıca 2008 yılında yayınlanan TMS/UMS 20 e ilaveler getirerek, daha önce UFRS finansal tablo hazırlayanların da geçmişe dönük olarak, ilk defa TFRS/UFRS hazırlayanlara tanınan imtiyazdan yararlanmasını sağlar. - TFRS/UFRS 7 deki değişiklik, Finansal araçlar : varlık ve yükümlülüklerin mahsup edilmesi; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik Amerika Genel Kabul Görmüş Muhasebe Prensipleri uyarınca finansal tablo hazırlayan kuruluşlarla, TFRS/UFRS finansal tabloları hazırlayan kuruluşlar arasındaki karşılaştırmayı kolaylaştırmak için yeni açıklamaları içermektedir. - TFRS/UFRS 10,11 ve 12 geçiş rehberindeki değişiklik; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik TFRS/UFRS 10,11 ve 12 de karşılaştırmalı bilginin sadece bir önceki dönemle ilgili verilmesini sağlayan sınırlama getirmiştir. Konsolide edilmeyecek şekilde yapılandırılmış işletmelerde ilgili açıklamalar için, ilgili değişiklikler, TFRS/UFRS 12 öncesi dönemler için karşılaştırmalı bilgi sunma zorunluluğunu kaldırmak için uygulanacaktır. - Yıllık iyileştirmeler 2011; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu yıllık iyileştirmeler, 2009 2011 raporlama dönemi içinde beş başlığı içerir. Bu değişiklikler: TFRS/UFRS 1, Uluslararası finansal raporlama standartların ilk kez uygulanması TMS/UMS 1, Finansal tabloların sunumu TMS/UMS 16, Maddi duran varlıklar TMS/UMS 32, Finansal Araçlar; Sunumları TMS/UMS 34, Ara dönem finansal raporlama 19
2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (UFRS) Değişiklikler (devamı) a. 1 Ocak 2014 tarihinde başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerli yeni standartlar, değişiklikler ve yorumlar (devamı): - TFRS/UFRS 10, Konsolide finansal tablolar ; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. TFRS/UFRS 10 un amacı bir veya birden çok şirkette kontrolü bulunan bir şirketin konsolide finansal tabloları sunması için konsolide finansal tabloların sunumu ve hazırlamasıyla ilgili esasların belirlenmesidir. Kontrole ilişkin esasları belirlemekte ve konsolidasyonun temeli olan kontroller hazırlanmaktadır. Yatırımcı iştirakini kontrol ediyorsa ve bu nedenle iştirakin konsolide olması gerekmektedir. Kontrol esasının uygulanmasına yönelik düzenlemeler yatırımcının iştirakini kontrol etmesi ve bu nedenle iştirakin konsolide olması gerekliliğini tanımlamıştır. Konsolide finansal tabloların hazırlanmasına yönelik olarak muhasebe gerekliliklerini düzenlemektedir. - TFRS/UFRS 11, Müşterek anlaşmalar; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. TFRS/UFRS 11 daha gerçekçi bir yaklaşımla şirketin yasal düzenlemeleri yerine müşterek anlaşmalara ilişkin haklar ve yükümlülüklere odaklanmıştır. İki tür müşterek anlaşma bulunmaktadır: Müşterek faaliyet ve iş ortaklığı. Müşterek faaliyet, müşterek katılımcının anlaşmaya ilişkin hak ve yükümlülüklere sahip olmasında ortaya çıkmaktadır ve bundan dolayı paylarına ait varlıklar yükümlülükler, gelir ve giderleri muhasebeleştirir. İş ortaklığı, iş ortağının düzenlemeye göre net varlıklar üzerindeki haklara sahip olmasıyla ortaya çıkmaktadır ve bu payların özkaynak muhasebeleştirilmesi yapılmaktadır. İş ortaklığında oransal konsolidasyona izin verilmemektedir. - TFRS/UFRS 12, Diğer işletmelerdeki paylara ilişkin açıklamalar ; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. TFRS/UFRS 12, müşterek anlaşmalar, iştirakler, özel amaçlı araçlar ve diğer bilanço dışı araçlar dahil olmak üzere her çeşit yatırım ile ilgili yapılacak dipnot açıklamalarını belirlemiştir. - TFRS/UFRS 13, Gerçeğe uygun değer ölçümlemesi ; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. TFRS/UFRS 13 tutarlılığın gelişmesini gerçeğe uygun değerin tam bir tanımını yaparak ve karmaşıklığın azalmasını ve tek kaynaklı gerçeğe uygun ölçümün ve dipnot açıklama gerekliliğini TFRS/UFRS üzerinden kesin tanımlamalar yaparak sağlamayı amaçlamıştır. UFRS ve Amerika Genel Kabul Görmüş Muhasebe Standartları ( GKGMS ) ile arasında uyumu sağlarken ilgili standartlarda var olan gerçeğe uygun değerin uygulama ile ilave zorunluluklar getirmeyip; yalnızca uygulamaya yönelik açıklık getirmiştir. - TFRS/UMS 27 (revize 2011), Bireysel finansal tablolar ; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Daha önce TMS/UMS 27 de yer alıp şimdi TFRS/UFRS 10 da yer alan kontrol tanımı dışında, bireysel finansal tablolar hakkında bilgi verir. - TMS/UMS 28 (revize 2011), İştirakler ve iş ortaklıkları ; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. TFRS/UFRS 11 in yayımlanmasına müteakip TMS/UMS 28 (düzeltme 2011) iş ortaklıklarının ve iştiraklerin özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilmesi gerekliliğini getirmiştir 20
2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (UFRS) Değişiklikler (devamı) a. 1 Ocak 2014 tarihinde başlayan yıllık raporlama dönemleri için geçerli yeni standartlar, değişiklikler ve yorumlar (devamı): - TFRYK/UFRYK 20, 'Yerüstü Maden İşletmelerinde Üretim Aşamasındaki Hafriyat (Dekapaj)' ; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu yorumlama yerüstü maden işletmelerinde üretim aşamasındaki hafriyat (dekapaj) maliyetinin muhasebeleştirilmesini ortaya koyar. Bu yorumlama, TFRS/UFRS raporlaması yapan madencilik şirketlerinin, varlıkların bir cevher kütlenin belirlenebilir bir bileşenine atfedilememesi durumunda, mevcut dekapaj varlıklarının açılış geçmiş yıl karlarından silinmesini de gerektirebilir. - TMS/UMS 32 deki değişiklik, '' Finansal Araçlar : varlık ve yükümlülüklerin mahsup edilmesi ; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, TMS/UMS 32 Finansal Araçlar: Sunum uygulamasına yardımcı olmak için vardır ve bilançodaki finansal varlıkların ve yükümlülüklerin mahsup edilmesi için gerekli bazı unsurları ortaya koymaktadır. - TFRS/UFRS 10, 12 ve TMS/UMS 27 deki yatırım işletmelerinin konsolidasyonu ile ilgili değişiklikler ; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik yatırım işletmesi tanımına giren şirketleri, bağlı ortaklıklarını konsolide etmekten muaf tutarak, bunun yerine, bu yatırımları gerçeğe uygun değer değişiklikleri kar veya zarara yansıtmak suretiyle muhasebeleştirmelerine olanak sağlamıştır. TFRS/UFRS 12 de de yatırım işletmelerine ilişkin açıklamalar ile ilgili değişiklikler yapılmıştır. - TMS/UMS 36 daki değişiklik, 'Varlıklarda değer düşüklüğü' geri kazanılabilir tutar açıklamalarına ilişkin ; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, değer düşüklüğüne uğramış varlığın, geri kazanılabilir değeri, gerçeğe uygun değerinden satış için gerekli masrafları düşülmesi ile bulunmuşsa; geri kazanılabilir değer ile ilgili bilgilerin açıklanmasına ilişkin ek açıklamalar getirmektedir. - TMS/UMS 39 daki değişiklik Finansal Araçlar : Muhasebeleştirilmesi ve ölçümü - türev araçların devredilmesi ; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişik belirtilen şartlar sağlandığı sürece, kanun ve yönetmeliklerden kaynaklanan korunma aracının taraflarının değişmesi veya karşı tarafın yenilenmesi sebebiyle finansal risklerden korunma muhasebesi uygulamasına son verilmeyeceğine açıklık getirmektedir. - TFRYK/UFRYK 21 TMS/UMS 37, 'Zorunlu vergiler', ; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Karşılıklar, koşullu borçlar ve koşullu varlıklar üzerine bu yorum vergiye ilişkin yükümlülüğün işletme tarafından, ödemeyi ortaya çıkaran eylemin ilgili yasalar çerçevesinde gerçekleştiği anda kaydedilmesi gerektiğine açıklık getirmektedir. 21
2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (UFRS) Değişiklikler (devamı) b. 31 Mart 2014 tarihinden henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar: - TFRS/UFRS 9 Finansal Araçlar - sınıflandırma ve ölçüm ; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu standart finansal varlık ve yükümlülüklerin, sınıflandırması ve ölçümü ile ilgili TMS/UMS 39 standartlarının yerine geçmiştir. TFRS/UFRS 9; itfa edilmiş değer ve gerçeğe uygun değer olmak üzere ölçümle ilgili iki model sunmaktadır. Tüm özkaynak araçları gerçeğe uygun değeri ile ölçülürken; borçlanma araçlarının kontrata bağlı nakit getirisi Şirket tarafından alınacaksa ve bu nakit getiri faiz ve anaparayı içeriyorsa, borçlanma araçları itfa edilmiş değer ile ölçülür. Yükümlülükler için standart, TMS/UMS 39 daki itfa edilmiş maliyet yöntemi ve gömülü türevlerin ayrıştırılması da dahil olmak üzere birçok uygulamayı devam ettirmektedir. Esas önemli değişiklik, finansal yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değerden takip edildiği durumlarda; muhasebesel uyuşmazlık olmadığı sürece gerçeğe uygun değer değişimindeki Şirketin kendi kredi riskinden kaynaklanan kısmın artık gelir tablosuna değil, kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmasıdır. Bu değişiklik özellikle finansal kuruluşları etkileyecektir. - TFRS/UFRS 9 daki değişiklik, Finansal Araçlar - genel riskten korunma muhasebesi.bu değişiklik TFRS/UFRS 9 Finansal Araçlar standardına yer alan riskten korunma muhasebesine önemli değişiklikler getirerek riski yönetimi faaliyetlerinin finansal tablolara daha iyi yansıtılmasını sağlamıştır. - TMS/UMS 19 daki değişiklik, Tanımlanmış Fayda Planları, 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu sınırlı değişiklik üçüncü kişiler veya çalışanlar tarafından tanımlanmış fayda planına yapılan katkılara uygulanır. Plana yapılan katkıların hizmet süresinden bağımsız hesaplandığı; örneğin maaşının sabit bir kısmının katkı olarak alınması gibi; durumlarda nasıl muhasebeleştirme yapılacağına açıklık getirmektedir. - Yıllık İyileştirmeler 2012: 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirme projesi 2010 2012 dönem aşağıda yer alan altı standartta değişiklik getirmiştir: TFRS/UFRS 2; Hisse Bazlı Ödemeler TFRS/UFRS 3, İşletme Birleşmeleri TFRS/UFRS 8, Faaliyet Bölümleri TMS/UMS 16; Maddi Duran Varlıklar ve UMS 38, Maddi Olmayan Duran Varlıklar TFRS/UFRS 9, Finansal Araçlar: UMS 37, Karşılıklar, Şarta Bağlı Varlık ve Yükümlülükler TMS/UMS 39, Finansal Araçlar - Muhasebeleştirme ve Ölçüm - Yıllık İyileştirmeler 2013; 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirme projesi 2011 2013 dönem aşağıda yer alan 4 standarda değişiklik getirmiştir: TFRS/UFRS 1; UFRS nin İlk Uygulaması TFRS/UFRS 3, İşletme Birleşmeleri TFRS/UFRS 13, Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü TMS/UMS40, Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 22