SLOVENYA ÜLKE RAPORU

SLOVENYA ÜLKE RAPORU

SLOVENYA HAKKINDA GENEL BİLGİLER Bir zamanlar Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin bir parçası olan Slovenya, 1991'de bağımsızlığını ilan etmiştir. 1 Mayıs 2004'te Avrupa Birliği'ne katılmasıyla, parçalanan Yugoslavya'dan Avrupa Birliği'ne girebilmiş olan ilk ülke durumundadır. Slovenya, iki milyonluk nüfusuna karşılık yüksek üretim hacmi ve 22 bin Euro yu aşan kişi başına milli geliri ile Avrupa nın en yüksek standartlarına sahip ülkelerden biridir. Avrupa piyasalarında marka tanınırlığı ve ürün kalite imajı çok iyi, iş gücü piyasası içinde vasıflı işçi oranı çok yüksektir. Aktif işgücünün %20 ye yakını üniversite mezunudur. Slovenya mesleki eğitime çok önem vermektedir; bu da yapılan üretimin kalitesine yansımaktadır. SLOVENYA NIN GENEL EKONOMİK VE SANAYİ YAPISI Slovenya, yüksek gelir grubundaki gelişmiş ülkelerden biridir. Aynı zamanda 28 bin dolar seviyesindeki kişi başına milli gelir ile AB nin yeni üyeleri arasında başta gelmektedir. İstikrarlı bir ekonomiye sahip olan ülkenin en önemli özelliği iyi yetişmiş ve verimli bir iş gücü yapısına sahip olmasıdır. 2009 yılında yaşanan resesyondan sonra 2010-11 yılları ekonomik açıdan cansız geçmiştir. 2012 yılında tekrar resesyona giren ekonomi % 2,4 oranında daralmıştır. 2013 yılında da ekonominin % 2 oranında daraldığı tahmin edilmektedir. Euro bölgesinde iyileşme olacağı tahmin ediliyor olsa da Slovenya nın bankacılık sektörüne yönelik girişilen kurtarma faaliyetleri nedeniyle ekonominin 2014 yılında da daralması beklenmektedir. 2015 yılında beklenen büyüme oranı ise % 0,9 dur. Söz konusu iyileşmenin Slovenya nın ticari partnerleri olan Euro Bölgesi ekonomisindeki ve Balkan ülkelerinin ekonomilerinin gelişmesine bağlı olacağı düşünülmektedir. Buna rağmen yerel talebin yüksek işsizlik ve kredi ortamındaki sıkıntılar nedeniyle daha yavaş büyümesi beklenmektedir. Diğer taraftan sabit yatırımların 2014-15 yıllarında da daralacağı tahmin edilmektedir. 2016 itibariyle ise iş ortamını iyileştiren düzenlemeler ve dış talepteki büyümeye bağlı olarak ekonominin hızlanması beklenmektedir.2016-18 yılları arasında beklenen büyüme oranı % 2,2 dir. Diğer taraftan ülkenin ekonomisinin Euro Bölgesindeki gelişmelerden etkilenmesi riski artırmaktadır. Ücret seviyesini verimlilik artışlarıyla eş düzeyde tutmaya dayalı bir makroekonomik yaklaşım sergileyen Slovenya da bu durum ülke ekonomisinin gelişimindeki anahtar faktörlerden biridir. Bu suretle Sloven firmalar orta ve yüksek düzeyde teknoloji gerektiren sanayi dallarına yönelmişlerdir. Kriz döneminde otomotiv firmalarının ülkede üretimi durdurması imalat sanayinin GSYİH içindeki payının azalmasındaki sebeplerden biridir. Ülkede tarım sektörünün verimliliğinin yüksek olmasına rağmen modernleştirme çalışmaları devam etmektedir. Slovenya güçlü ve çeşitlendirilmiş bir imalat sanayisine sahip, başlıca önemli sektörleri; otomotiv, elektrik elektronik sanayi, ilaç-kimya sanayi, metal işleme sanayi, kağıt ve kağıt ürünleridir. Özelleştirme konusunda bugüne kadar oldukça yavaş davranılmış olsa da ekonomik krizin etkisiyle hızlanma isteği doğduğu belirtilmektedir. Hükümet, enerji, tren yolları ve bazı finansal hizmetleri içeren stratejik bazı sektörlerin dışında kalan, bütün devlet işletmelerini satmaya hazırlanmaktadır.

TÜRKİYE VE SLOVENYA İHRACATI Slovenya, gelişmiş bir imalat sanayine sahiptir. Makine imalatı, tekstil, gıda, elektrik-elektronik, optik ekipmanlar, kozmetik, kağıt, plastik, otomotiv yan sanayi, kimya ve ağaç işleme sektörlerinde gelişmiş bir endüstriyel altyapıya sahiptir. Belirtilen sektörlerin yanında gemi inşası ve turizm alanında işbirliği imkanları mevcuttur. Stratejik konumu ile Orta, Doğu ve Güney Avrupa ulaşım yolları üzerinde yer alan Slovenya, Avusturya, Slovakya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti gibi Orta Avrupa ülkelerinin ticaretleri açısından oldukça önemlidir. Slovenya da özellikle Avrupa koridorları kapsamında önemli otoyol ve demiryolu yatırımları yapılması planlanmaktadır ve Türk firmalarının bu projelere katılmalarının mümkün olabileceği düşünülmektedir. Otomotiv yan sanayinde oldukça gelişen Slovenya ile işbirliğine yönelme imkânı mevcuttur. TÜRKİYE NİN SLOVENYA YA EN FAZLA İHRACAT YAPTIĞI 30 ÜRÜN ÜRÜNLER 2013 2014 DEĞİŞİM 1. Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 279.284 298.625 6,9% 2. Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş taşıtlar 178.900 192.442 7,6% 3. 10 veya daha fazla kişi taşımaya mahsus (sürücü dahil) motorlu taşıtlar 19.126 24.686 29,1% 4. Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar 18.971 17.810-6,1% 5. Yatak çarşafı, masa örtüleri, tuvalet ve mutfak bezleri 9.425 16.943 79,8% 6. Kauçuktan yeni dış lastikler 11.477 11.010-4,1% 7. Motorlu taşıtlar, bisiklet, motosikletlerde için aydınlatma veya işaret cihaz. 3.269 10.044 207,2% 8. Sadece azotlu heterosiklik bileşikler 5.179 7.136 37,8% 9. Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar 7.109 6.824-4,0% 10. Elektrikli su ısıtıcıları, elektrotermik cihazlar, ortam ısıtıcıları, saç ve el kurut. 6.052 6.803 12,4% 11. Demir veya çelikten demetlenmiş teller (toron), halat ve kablolar 4.686 6.237 33,1% 12. İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler 4.976 5.366 7,8% 13. Buzdolapları, dondurucular ve diğer soğutucu ve dondurucu cihazlar 4.540 4.854 6,9% 14. Boratlar; peroksiboratlar 4.586 4.688 2,2% 15. Pamuk ipliği (dikiş ipliği hariç) (ağırlık itibariyle pamuk oranı >=%85 3.936 4.531 15,1% 16. Ev veya çamaşırhane tipi yıkama makinaları 4.320 4.350 0,7% 17. Sanayi veya laboratuvarlara mahsus elektrikli olmayan fırınlar ve 1.609 3.866 140,3% 18. Etilen polimerleri 4.638 3.751-19,1% 19. Emniyet camları 2.972 3.496 17,6% 20. Sentetik devamsız lifler (işlem görmemiş) 2.165 3.368 55,6% 21. Demir veya çelikten sıkıştırılmış veya sıvı hale getirilmiş gazlar için kaplar 1.851 3.222 74,1% 22. Elektrik akümülatörleri (bunların separatörleri dahil) 2.227 3.029 36,0% 23. Ferro alyajlar 4.346 2.784-35,9% 24. Metal dökümhaneleri için dereceler; döküm plakaları; döküm modelleri; 764 2.614 242,1% 25. Demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş profiller 2.271 2.497 10,0% 26. Bakırdan ince ve kalın boru bağlantı parçaları (rakorlar, dirsekler gibi) 1.701 2.462 44,7% 27. Demir veya çelikten diğer dökme eşya 362 2.429 571,0% 28. Külotlu çoraplar, taytlar, kısa ve uzun konçlu çoraplar, soketler 2.051 2.425 18,2% 29. Monitörler ve projektörler, televizyon alıcı cihazları 2.111 2.411 14,2% 30. Paslanmaz çelikten yassı hadde mamulleri (genişliği 600 mm. veya fazla) 985 2.381 141,7%

Sloven iş dünyasının Türkiye pazarına yönelik ilgisi artarak devam etmektedir. Slovenya nın nüfus ve pazar hacminin küçük olması nedeniyle, Türk firmalarında ilgi eksikliği gözlenmektedir. Slovenya nın Orta ve Güneydoğu Avrupa ülkeleri ile yoğun ekonomik ilişkileri bulunmaktadır. Güneydoğu Avrupa ülkelerine ve özellikle Sırbistan ve Karadağ a yönelik yatırımlarda firmalarımızın Sloven firmalar ile ortaklık kurmalarının veya işbirliği yapmalarının önemli bir avantaj sağlayacağı düşünülmektedir. Slovenya AB ülkeleriyle basta coğrafi yakınlık olmak üzere tarihi ve kültürel ilişkilerinin etkisiyle yakın bir işbirliği içerisindedir. Dolayısıyla Türk firmalarının ülkede kurulacak ortaklıklar çerçevesinde, AB pazarına yönelik yatırımları gerçekleştirebilecekleri geniş alanlar mevcuttur. Tekstil sektöründe de söz sahibi olan Slovenya düşük maliyetleri, yüksek üretim teknolojisi ve coğrafi yakınlık faktörünün etkisiyle de İtalya nın önde gelen markaları için fason üretim yapmaktadır. Bu alanda da tekstil firmalarımızın Sloven firmalar ile karşılıklı görüşebilecekleri olanaklar mevcuttur. TÜRKİYE NİN SLOVENYA DAN EN FAZLA İTHAL ETTİĞİ 30 ÜRÜN ÜRÜNLER 2013 2014 DEĞİŞİM 1. Diğer boyayıcı maddeler, lüminofor olarak kullanılan inorganik ürünler 22.923 18.774-18,1% 2. Bir veya iki yüzü kaolin veya diğer inorganik maddeler ile sıvanmış kağıtlar 16.939 16.653-1,7% 3. Elektrik motorları ve jeneratörler 13.540 16.014 18,3% 4. Kauçuktan yeni dış lastikler 11.473 12.643 10,2% 5. Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar 13.850 12.269-11,4% 6. Sıvanmamış kağıt ve karton ve her boyutta perfore edilmemiş delikli kartlar 10.348 9.607-7,2% 7. Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar 3.433 6.899 101,0% 8. Paslanmaz çelikten yassı hadde mamulleri (genişliği 600 mm.) 1.485 6.347 327,4% 9. Otomatik kontrol ve ayar alet ve cihazları 6.170 6.332 2,6% 10. Gerilimi 1000 voltu geçmeyen elektrik devresi 5.258 6.197 17,9% 11. Ev işlerinde kullanılmaya mahsus kendinden elektrik motorlu cihazlar 7.543 6.145-18,5% 12. Elektrikli su ısıtıcıları, elektrotermik cihazlar, ortam ısıtıcıları, saç ve el kurut. 6.766 6.020-11,0% 13. Saç müstahzarları 5.682 5.980 5,2% 14. Elektrik akümülatörleri (bunların separatörleri dahil) 4.109 5.930 44,3% 15. Değirmen taşı, bileği taşı, bileği çarkları, parlatma, bileme taşları 5.888 5.213-11,5% 16. Hava veya vakum pompaları, hava veya diğer gaz kompresörleri, fanlar. 7.123 5.133-27,9% 17. Cüruf yünü, kaya yünü vb. mineral yünler 4.049 4.971 22,8% 18. Borular, kazanlar, tanklar, depolar ve benzeri diğer kaplar için musluklar 4.026 4.835 20,1% 19. Adi metallerden donanım, tertibat vb. eşya 5.039 4.722-6,3% 20. Adi metallerden bürolarda, döşemecilikte ve amb. işlerinde kullanılan malz. 2.675 4.415 65,0% 21. Sıvı ve gazların akış, seviye, basınç ve diğer özelliklerini ölçmeye mahsus alet 2.929 4.123 40,8% 22. Diğer alaşımlı çelikten çubuk ve profiller; alaşımlı veya alaşımsız çelik 3.156 4.021 27,4% 23. Motorlarda kullanılan elektrikli ateşleme veya hareket ettirme tertibatı 3.552 3.830 7,8% 24. Ateşe dayanıklı çimentolar, harçlar, betonlar vb. Karışımlar 3.168 3.812 20,3% 25. Motorlu taşıtlar, bisiklet, motosikletlerde için aydınlatma veya işaret cihazları 7.142 3.739-47,6% 26. Güzellik, makyaj ve cilt bakımı için müstahzarlar (güneşlenme kremleri dahil) 2.081 3.329 60,0% 27. Tıpta, cerrahide, dişçilikte ve veterinerlikte kullanılan alet ve cihazlar 2.827 3.248 14,9% 28. Metalleri haddeleme makinaları ve bunların silindirleri 4.038 3.207-20,6% 29. Diğer alaşımlı çelikten yassı hadde mamulleri (genişliği 600 mm) 3.238 3.101-4,2% 30. Sabit, değişken veya ayarlanabilir (ön ayar yapılabilir) elektrik kondansatörler 2.944 3.085 4,8%

GAZİANTEP VE SLOVENYA İHRACATI Gaziantep in Slovenya ya yapmış olduğu ihracat yıllara göre ele alındığında 2004 yılından bu yana yılına kadar inişli çıkışlı bir tablo görülmektedir. 2010 yılına kadar 2 milyon doların üstüne çıkmayan Slovenya ihracatı 2011 yılındaki 14 milyon 257 bin dolar ile en yüksek değere ulaşmıştır. En düşük ihracat 2004 yılında 25 bin dolar ile gerçekleşmiştir. 2015 yılı Mart ayı sonu itibariyle Slovenya ya yapılan ihracat 1 milyon 358 bin dolar değerinde gerçekleşmiştir. Son iki yılın Ocak-Mart dönemine bakıldığında, 2014 yılı Ocak-Mart dönemi ihracatında 114. sırada yer alan Slovenya nın, 2015 yılının aynı döneminde 88. sıraya yükseldiği görülmektedir. 2014 ve 2015 yıllarının Ocak-Mart dönemleri ele alındığında Slovenya ya yapılan ihracatın bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 160,7 oranında arttığı görülmektedir. GAZİANTEP'İN YILLARA GÖRE SLOVENYA'YA İHRACATI 14.257 11.137 25 67 1.014 1.479 1.875 566 1.051 2.524 4.459 1.358 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Mar.15 GAZİANTEP'İN SLOVENYA İHRACATI KARŞILAŞTIRMASI 2014 (OCAK-MART) 2015 (OCAK-MART) DEĞİŞİM 521 1.358 160,7%

GAZİANTEP İN AB ÜYELERİNE YAPTIĞI İHRACATTA SLOVENYA NIN YERİ Gaziantep in 2015 yılı Ocak-Mart dönemi AB üyelerine yaptığı ihracatına bakıldığında Slovenya nın 19.sırada yer aldığı görülmektedir. GAZİANTEP'İN AB ÜYELERİNE YAPTIĞI İHRACATTA ALMANYA NIN YERİ ÜLKE 2014 2015 (Ocak-Mart) (Ocak-Mart) DEĞİŞİM 1. İNGİLTERE 39.373 39.761 1,0% 2. İTALYA 40.564 37.101-8,5% 3. ALMANYA 45.724 36.611-19,9% 4. BELÇİKA 34.988 34.308-1,9% 5. HOLLANDA 26.977 25.263-6,4% 6. POLONYA 26.564 17.534-34,0% 7. ROMANYA 16.767 12.194-27,3% 8. İSPANYA 10.342 8.628-16,6% 9. FRANSA 12.158 7.095-41,6% 10. BULGARİSTAN 6.826 6.130-10,2% 11. MACARİSTAN 6.697 5.348-20,2% 12. YUNANİSTAN 5.701 4.876-14,5% 13. PORTEKİZ 4.714 4.036-14,4% 14. AVUSTURYA 3.732 3.959 6,1% 15. DANİMARKA 2.826 3.271 15,7% 16. İSVEÇ 2.815 2.292-18,6% 17. ÇEK CUMHURİYETİ 1.620 1.785 10,2% 18. İRLANDA 2.621 1.760-32,8% 19. SLOVENYA 521 1.358 160,8% 20. FİNLANDİYA 1.721 692-59,8% 21. MALTA 1.029 671-34,7% 22. HIRVATİSTAN 523 609 16,5% 23. SLOVAKYA 638 577-9,5% 24. LİTVANYA 1.267 239-81,1% 25. ESTONYA 137 229 67,7% 26. LETONYA 537 128-76,2% 27. LÜKSEMBURG 6 0-98,7% TOPLAM 297.386 256.457-13,8%

GAZİANTEP İN SLOVENYA YA İHRACATININ TÜRKİYE İHRACATINDAKİ PAYI YILLAR TÜRKİYE'NİN SLOVENYA YA İHRACATI GAZİANTEP'İN SLOVENYA YA İHRACATI 2004 191.922 25 2005 332.221 67 2006 420.338 1.014 2007 490.904 1.479 2008 650.884 1.875 2009 597.184 566 2010 355.861 1.051 2011 617.817 14.257 2012 549.018 11.137 2013 667.298 2.524 2014 747.719 4.459 Mar.2015 203.447 1.358 GAZİANTEP TEN SLOVENYA YA İHRAÇ EDİLEN ÜRÜNLER 2015 OCAK-MART DÖNEMİ GAZİANTEP TEN SLOVENYA YA İHRAÇ EDİLEN ÜRÜNLER MAL GRUBU TUTAR ($) PAYI PAMUK İPLİĞİ 542.358 39,9% SOYA FASULYESİ 362.304 26,7% ÖRME KUMAŞLAR 192.215 14,1% PAMUKLU ÖRME KUMAŞLAR 175.183 12,9% SUNİ-SENTETİK DOKUNMAMIŞ KUMAŞLAR 84.103 6,2% BAYAN DIŞ GİYİM 2.545 0,2%