1. TACSO 2 Türkiye Ulusal Danışma Kurulu Toplantısı 21 Ocak 2014, Salı Gordion Otel, Ankara Katılım Sağlayan Üyeler: AB Türkiye Delegasyonu: Lise Pate AB Türkiye Delegasyonu: Nalan Özdemir TC İçişleri Bakanlığı, Dernekler Dairesi Başkanlığı-Ayşe Ertürk TC İçişleri Bakanlığı, Dernekler Dairesi Başkanlığı-Murat Kırçova AB Bakanlığı- Sivil Toplum, İletişim ve Kültür Başkanlığı-Sinan Ayhan AB Bakanlığı- Sivil Toplum, İletişim ve Kültür Başkanlığı-Volkan Kocagül AB Bakanlığı- Sivil Toplum, İletişim ve Kültür Başkanlığı-Cemre Artan AB Bakanlığı- Proje Uygulama Başkanlığı-Sinem İçöz AB Bakanlığı-Siyasi İşler Başkanlığı, M. İnanç Ünaltekin Başbakanlık, Vakıflar Genel Müdürlüğü-Mehmet Yıldıran Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği-KSSD: Ferdide Doğan Eşitiz- Selen Lermioğlu Yılmaz Bağımsız İletişim Ağı-Bianet-Evren Gönül Türkiye Sakatlar konfederasyonu-rıfat Emekçi Engelli Kadın Derneği-Arzu Şenyurt Akdağ& Nilgün Karacaoğlu İlgün Türkiye üçüncü Sektör Vakfı-TÜSEV-T. Başak Ersen Yasama Derneği-Yasader-Habip Kocaman Toplum Gönüllüleri Vakfı-TOG-Jülide Erdoğan Yaşama Dair Vakıf-Yada- Ulaş Tol Türkiye Özürlüler Eğitim ve Dayanışma Vakfı-ÖZEV-Bülent Avcılar Türkiye Özürlüler Eğitim ve Dayanışma Vakfı-ÖZEV-Elif Serbest Arı Hareketi-Zekai Kıran Sosyal Politikalar Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği -SPOD-Efe Songun Sabancı Vakfı-Rana Kotan İnsan Hakları Ortak Platformu-İHOP-Feray Salman Türkiye Çevre Platformu-TÜRÇEP-Tanay Sıdkı Uyar Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği-CEDİ-Yıldız Tokman Sivil Toplum Geliştirme Merkezi-STGM-Özge Konuralp Kadın Adayları Destekleme Derneği-Kader-Sahra Daşdemir Sivil Düşün AB Programı-Cengiz Çiftçi Gündem Çocuk Derneği-Emrah Kırımsoy Helsinki Yurttaşlar Derneği-Ebru Uzpeder Habitat Kalkınma ve Yönetişim Derneği-Başak Saral
Kaos GL Derneği-Umut Güner Çocuklara Yönelik Ticari Cinsel Sömürü ile Mücadele Ağı-Ahmet Toköz TACSO Temsilcileri: TACSO Türkiye Ülke Koordinatörü-Ayça Bulut Bican TACSO İnsandan İnsana Programı (P2P) Koordinatörü-Neslihan Özgüneş TACSO Türkiye-Akça Şaylan Katılamayan Üyeler: Doğa Derneği Bilgi Üniversitesi STK Çalışmaları Birimi Üyelere Toplantıdan Önce İletilen Belgeler: Toplantı Gündemi TACSO 2 UDK Çalışma Prensipleri Kılavuzu TACSO Eylül 2013- Ocak 2014 Türkiye Faaliyetleri ve Öngörülen Faaliyetler Hakkında Bilgi Notu TACSO 2 UDK Üyeleri ve Çalışma Biçimi TACSO 2 Proje Bilgi Notu ve Proje Kimlik Belgesi TACSO 1 Türkiye Etkinlikleri İnfografik
TOPLANTI RAPORU TACSO Türkiye Ofisi tarafından düzenlenen ilk Ulusal Danışma Kurulu toplantısı, Ülke Koordinatörü Ayça Bulut Bican'ın açılış konuşması ile başladıktan sonra, her bir üye kendini ve temsil ettiği kurumu kısaca tanıttı. Ülke Koordinatörü tarafından TACSO 2. Uygulama Döneminde Ulusal Danışma Kurulu üyesi olan yeni üyeler için TACSO Projesi hakkında genel bir bilgilendirme sunumu yapıldı 1. AB nin bir hizmet kontratı çerçevesinde hayata geçen TACSO Projesi nin görev tanımı ile çerçevesi çizilen müdahale stratejisinin, bölgesel düzeyde Avrupa Komisyonu ile birlikte oluşturulduğu, bu sebeple de proje hedeflerinin ve beklenen sonuçlarının belirlenmiş olduğunun altı çizildi. Bununla birlikte, TACSO Projesinin her bir proje ülkesinde hedefleri gerçekleştirmek için tasarlanan içeriklerin Ulusal Danışma Kurulları (UDK) ile birlikte şekillendirildiği ifade edildi. İlk UDK toplantısının amacının da, bu doğrultuda TACSO Projesinin üstüne inşa edileceği ihtiyaç analizine girdi sağlamak ve taslak çalışma planına ilişkin görüşler oluşturmak olduğu belirtildi. Ardından, TACSO Ulusal Danışma Kurulu'nun işlevi hakkında kısa bir bilgilendirme yapıldı; UDK'nın her bir TACSO ülkesinde proje faaliyetlerinin sivil toplum kuruluşlarının ihtiyaçları ile uyumlu şekilde yürütülmesi yönünde tavsiyeler üretmek ve anahtar paydaşlar arası diyalog ve işbirliğinin güçlenmesi amacıyla çalışan bir platform olduğu belirtildi. Ulusal Danışma Kurulu'nun Türkiye'deki, asli ve yedek üyelerden oluşan istisnai yapısı üzerine bilgi verildi ve TACSO 2 UDK üyeliği çağrısına ilgisini ileten ve sunulan kriterlere uygun olan STK ların tümüne, projenin maddi olanakları çerçevesinde katkı sağlama olanağı vermek için asli üyeler ve yedek üyelerden oluşan iki boyutlu bir sistem benimsendiği ifade edildi 2. Her yıl en az bir kez tüm 29 üyeyi bir araya getirecek geniş çaplı UDK toplantıları ile projenin yönelimi ve genel çerçevesi üzerine tartışılacağı, ancak proje operasyonlarının daha detaylı incelenmesinin her üç ayda bir 22 asli üye ile birlikte dar kapsamlı UDK toplantılarında ele alınacağı ve her bir toplantı sonrasında tutanakların tüm üyelere geribildirimleri için iletileceği bilgisi verildi. UDK nın çalışma prensiplerini belirleyen bölgesel kılavuz, katılımcılara toplantı öncesinde iletildi ve konuya ilişkin yorumlar genel oturumlarda ifade edildi. Ayrıca, rehbere ilişkin görüş bildirmek isteyen üyelerin online olarak her zaman geribildirimlerini verebilecekleri ifade edildi. Toplantının kolaylaştırıcılığını üstlenen TACSO İnsandan İnsana Program Koordinatörü Neslihan Özgüneş tarafından, çalışma gruplarının metodolojisine ilişkin bilgi verildi. Çalışma Gruplarının amacının; her bir proje bileşenine ilişkin yapılan detaylı sunumun ardından üyelerin dört kişilik gruplar halinde bir araya gelerek yirmi dakika boyunca, ele alınan bileşen kapsamında, sürmekte 1 Bilgilendirme sunumu kaynak dokümanları için: TACSO Broşürü: http://www.tacso.org/documents/otherdoc/?id=10145 ve TACSO Bilgi Notu: http://www.tacso.org/doc/factsheetturskaweb.pdf 2 Ulusal Danışma Kurulu hakkında bilgi için: http://tacso.org/documents/lag/?id=2465, UDK Çalışma Kurallarına ilişkin Bölgesel Rehber için:
olan TACSO İhtiyaç Analizi nde belirlenen ihtiyaç ve beklentilere eklemelerin yapılabileceği ve TACSO Çalışma Planı nda önerilen faaliyetlerin uygunluğu, bu ihtiyaçlara uygunluğu ve başka ne tür faaliyetlerin gerçekleştirilebileceği konusunda tartışarak, TACSO planlanmasına katkı sunmak olduğu belirtildi. İnsandan İnsana Program (P2P) Koordinatörü tarafından TACSO nun yeni uygulama döneminde Avrupa Komisyonu Genişlemeden Sorumlu Genel Müdürlüğü desteği ile İnsandan İnsana etkinliklerinin planlanması, organize edilmesi ve takip toplantılarının düzenlenmesine ilişkin tüm sorumluluğu üstlendiği bilgisi verildi. İnsandan İnsana Programı nın (P2P) ana hedeflerinin; katılım sürecindeki ülkelerdeki faklı sivil toplum aktörlerini, AB Kurumları ve AB ülkelerindeki STK larla konferans, eğitim, çalışma ziyareti gibi farklı formatlar çerçevesinde buluşturmak suretiyle, sivil toplumun kapasitesini güçlendirmek, işbirlikleri ve ortaklıklar kurulmasına imkan sağlamak olduğu vurgulandı. Ülke Koordinatörü tarafından, TACSO web sayfasında İnsandan İnsana Programı (P2P) konusunda görüş bildirilebilecek, etkinlik önerilmesini sağlayacak bir arayüz üzerinde çalışıldığı bilgisi eklendi 3. TACSO projesi ve Ulusal Danışma Kurulu'nun işleyişine yönelik bilgilendirme ve proje bileşenlerine ilişkin kısa sunumların ardından üyelerden gelen yorumlar/sorular: Türkiye Çevre Platformu tarafından, gelecek toplantılara asli üyelerden katılamayan olursa yerine bir yedek üyenin davet edilmesi önerisi sunuldu. İHOP tarafından dile ve kullanılan kavramlara ilişkin öneri sunuldu. Kapasite geliştirme biraz tepeden bakan bir kavram olduğundan, kapasite geliştirme yerine güçlenme, People to People programının İnsandan İnsana olarak kullanılan çevirisinin de, daha önce kullanıldığı şekilde Yüz Yüze olarak değiştirilmesinin daha anlamlı olacağı belirtildi. Yılda bir defa toplanıyor olması sebebiyle, Danışma Kurulu'na atfedilen izleme, değerlendirme ve yönlendirme işlevlerini yerine getirmesinin zor olabileceği belirtildi. Bunun üzerine Ülke Koordinatörü tarafından, kaynak kısıtından ötürü sadece 29 üye ile geniş kapsamlı toplantıların yılda bir kez, 22 asli üye ile dar kapsamlı toplantıların ise üç ayda bir düzenlenmesinin planlandığı ifade edildi. Ancak çözüm önerisi olarak, tüm üyelere daha sık bilgilendirme yapılabileceği, üç ayda bir yapılacak toplantıların da internet üzerinden yayınlanarak katılamayan üyelere iletme olasılığının düşünüleceği söylendi. UDK'nın izleme işlevinin bir izleme planı uygulamasından ziyade yönlendirme olduğu, TACSO'nun proje olarak izleme değerlendirmesinin ise bölgesel düzeyde Avrupa Komisyonu inisiyatifinde yapıldığı belirtildi. Diğer proje ülkelerinde izlenmesi veya daha detaylı istişare edilmesi gereken hususlar için, UDK içinde kurulan çalışma gruplarıyla operasyonun yönlendirilerek, içeriğin şekillendirildiği, TACSO Türkiye olarak da bu tür bir imkanımız bulunduğu bilgisi verildi. Her bir proje hedefine ilişkin kısa sunumun ardından, ihtiyaç ve beklentiler ile önerilen faaliyet ve araçları çalışma gruplarında tartışmak üzere, proje hedeflerinin detaylı sunumuna geçildi. 3 İnsandan İnsana Programı hakkında daha detaylı bilgi için: http://www.tacso.org/news/p2p/default.aspx?id=9875 ve http://www.tacso.org/news/p2p/?id=8688
TACSO Türkiye nin ilk müdahale alanı olan Sivil toplumun görünürlüğün artırılması kapsamında hedefin hem STK görünürlüğünün artırılması hem de STK ların görünürlük alanındaki becerilerinin geliştirilmesi olduğu ifade edildi. Bu alanda ihtiyaç analizinin temel bulguları UDK üyeleri ile paylaşıldı. Hem sivil toplum içinde hem de sektörler arası diyalog ve işbirliğinin önemine ilişkin görüşler ve STK ların beceri ve kapasite gelişimi ihtiyaçlarına ilişkin yorumlar sunuldu. TACSO nun sürdürmeyi planladığı elektronik bülten, web duyuruları, kaynak kitapların yaygınlaştırılması gibi etkinliklere devam edeceği paylaşılarak, planlanan yeni faaliyetler hakkında bilgi verildi. Bilgilendirme oturumunu soru ve cevap oturumu izledi. Bu alanda gelen yorumlar şu şekilde oldu: Engelli Kadın Derneği, İHOP ve Kaos GL tarafından sunumda geçen kırılgan gruplar yerine, daha nesnel bir tanım olduğu için hassas gruplar ın kullanılması önerisi getirildi. AB Türkiye Delegasyonu tarafından TACSO'nun bir hizmet sözleşmesi olduğuna dikkat çekilerek, projenin AB tarafından yapılan ilk programlamadan itibaren, hiçbir zaman yeni bir aktör yaratmak için tasarlanmadığının, STK'ların mevcut çalışmalarının birbirleriyle bağlantılanmasını sağlayan ve bu amaçla kaynak aktaran bir kolaylaştırıcı olduğunun altı çizildi. Asıl önemli olan konunun STK'ların faaliyetlerinin nasıl destekleneceği olduğu söylenerek, grup çalışmalarında bunun da göz önünde bulundurulmasının önemi ifade edildi. Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği tarafından ihtiyaç ve beklentilerin nasıl belirlendiğine ilişkin daha detaylı bilgi talep edildi. Bunun üzerine Ülke Koordinatörü tarafından, TACSO'nun 2009 ve 2011 yıllarında, Türkiye'de sivil toplumun ihtiyaç duyduğu destekleri belirlemek için yürüttüğü, tüm proje ülkelerini kapsayan bölgesel ve ulusal ihtiyaç analizi çalışmalarının devamı olarak, 2013'te ikinci dört yıllık uygulama dönemine başlarken yeni bir ulusal ihtiyaç analizi çalışması başlattığı belirtildi. Bu kapsamda düzenlenen online anket çalışması ve üç odak grup toplantısıyla yaklaşık 150 STK'nın görüşlerinin toplandığı ve önemli bir masa başı araştırması yapıldığı belirtildi. Geçtiğimiz haftalarda STGM ortaklığı ile düzenlenen Bilgi Edinme Hakkı toplantısı ve ilk UDK toplantısı çıktılarının da ihtiyaç analizinin bir parçası olarak kullanılacağı bilgisi verildi. İHOP tarafından görünürlük meselesinde, birlikte ele alınması gereken iki unsur olduğu belirtildi: Görünmek isteyen ve Görünür kılacak olan. Görünür kılacak olan, yerel ve ulusal medyaya ilişkin de bir durum analizi yapılmasının anlamlı olacağı ifade edildi. Yerel ve ulusal medyanın STK'larla ilgili görünürlüğü sağlamıyor olmasının nedeni STK'larla mı ilgili yoksa medyanın kendi biçimlenişi ile mi ilgilidir sorusu gündeme getirildi. Yorum ve soruların alınmasından sonra, İnsandan İnsana Program Koordinatörü tarafından çalışma gruplarının metodolojisi yeniden hatırlatılarak, katılımcılar dört kişilik çalışma gruplarında 1. proje hedefine ilişkin ihtiyaç ve beklentiler ile faaliyet ve araçları tartıştılar. Ardından Ülke Koordinatörü tarafından 2. Proje Hedefi olan STK'ların ve Sivil Ağların Misyonlarını Yerine Getirme Konusundaki Yetkinliklerinin Yerel ve Bölgesel Düzeyde Geliştirilmesi konusunda bilgi verildi. Bu alanda TACSO projesinin yaratması beklenen sonuçlar sıralandı: STK ların ve sivil ağların kapasite gelişimi ihtiyaçlarının belirlenmesi ve desteklenmesi
Sivil toplumun ihtiyaç duyulan alanlarda bilgiye erişiminin desteklenmesi Bilgi ve deneyim paylaşımı, ortaklık, koalisyon ve işbirliği için ulusal ve bölgesel düzeyde platformlar yaratılması STK ların ve sivil ağların kurumsal ve örgütsel gelişim ihtiyaçlarının desteklenmesi Bu hedefle ilgili olarak ihtiyaç analizi ön bulguları UDK üyeleri ile aşağıdaki şekilde paylaşıldı: Sivil ağların kurumsal gelişimlerinin desteklenmesi: Uzlaşılan değer ve prensiplere dayanan ortaklığın geliştirilmesi, finansal sürdürülebilirlik, kurumsallaşma, iletişim ve kampanya becerilerinin gelişimi, bilgiye erişim ve verilerin savunuculukta etkin kullanımının desteklenmesi, politika geliştirmeyi etkileme, üyelerine/hedef grubuna ulaşabilme kapasitesinin gelişimi, STK ve ağların kurumsal kapasite gelişimi ihtiyaçlarına yönelik destekler, özellikle kendi etkilerini izleme ve değerlendirme konusunda destekler, Sivil toplum kuruluşlarının etik ve demokratik işleyişi konusunda destekler ve bilgi kaynakları oluşturulması, Türkiye de sivil ağlara ilişkin bir haritalama ve ihtiyaç analizi yapılması, ağlara ulaşmayı kolaylaştıracak araçların geliştirilmesi, Sivil topluma yönelik kamu finansmanı ve bilgiye erişimin geliştirilmesi üzerine bir çalışma yapılması, STK lara yönelik desteklerde donör koordinasyonu, destek biçimlerinin ve alanlarının değişmesi, araçların çeşitlenmesi için donör-stk diyalogunun gelişimi Sivil toplum alanı içinde aktörler arası diyaloğun, deneyim paylaşımının ve işbirliğinin geliştirilmesi için platformların yaratılması. TACSO nun sürdürmeyi planladığı eğitimler, kapasite geliştirme atölyeleri, araştırmalar ve diğer etkinlikler hakkında UDK üyelerine bilgi verildi. Bu oturumu bu hedefle ilgili soru ve cevap oturumu izledi. İHOP tarafından kapasite geliştirme alanında çalışan TACSO, STGM ve Sivil Düşün gibi üç temel aktör olduğu, bazı çalışmaların hâlihazırda diğer aktörler tarafından yürütüldüğü ifade edilerek, grup çalışmalarında TACSO'nun ayırt edici özelliğinin ne olduğunun belirlenmesinin önemi üzerinde duruldu. Bu bileşene ilişkin, ihtiyaca yönelik dışsal koşulları gözeten bir girdi olmamasının bir eksiklik olduğu belirtildi. Sivil Düşün Programı tarafından, AB'nin desteklediği teknik destek projeleri arasında iyi bir koordinasyon olduğu, hem TACSO hem STGM ile iletişim halinde olarak, çalışmaların hangi alanlarda kesiştiğine dair istişareler yapıldığı ifade edildi. Ağ/platformlara destek konusunda ihtiyaçların ortaya çıkmasının, eşgüdüm için de önemli bir bilgi sağlayacağı belirtildi. Sabancı Vakfı tarafından sunumun, belirlenen ihtiyaçlara cevap vermek için hangi araç ve faaliyetlerin önerildiği açıkça görülecek, anlaşılacak şekilde yapılandırılmasının daha faydalı olacağı belirtildi. TÜRÇEP tarafından ağ ve platformlardaki kısıtlı kaynaklar sebebiyle, sürmekte olan mevcut faaliyetlerin desteklenmesinin ve kolaylaştırılmasının önemine dikkat çekildi.
TACSO nun Sivil Toplumun Gelişimine Olanak Veren Bir Ortamın Desteklenmesi hedefi ile ilgili olarak, Ülke Koordinatörü tarafından farklı inisiyatiflerin öncülüğünde kamu sivil toplum diyaloğu alanında Türkiye'de önemli çalışmalar yapıldığı ifade edildi. TÜSEV, STGM, Helsinki Yurttaşlar Derneği, İHOP, YADA ve Bilgi Üniversitesi tarafından yürütülmekte olan AB finansmanlı konsorsiyum projesine vurgu yapıldı. Bu bileşen için beklenen sonuçlara TACSO nun tek başına yürüteceği çalışmalarla değil, farklı aktörler tarafından yürütülen farklı faaliyetleri güçlendirmek amacıyla UDK üyeleri ile birlikte şekillendirilecek çalışmalarla ulaşılabileceği belirtildi. TACSO nun bu alandaki çalışmalarının Sektörler arası diyalogun geliştirilmesi ( Sivil toplum- karar alıcılar- özel sektör- medya) ve Sivil toplum için destekleyici çerçevenin geliştirilmesine yönelik savunuculuğun güçlendirilmesi sonuçlarının yaratılmasına katkıda bulunmasının beklendiği belirtildi. Bu hedefle ilgili olarak ihtiyaç analizi ön bulguları UDK üyeleri ile aşağıdaki şekilde paylaşıldı: STK ların yasal çerçevenin geliştirilmesi ve AB uyumu ile ilgili istişare süreçlerine katılımının kolaylaştırılması Örgütlenme özgürlüğüne ve finansal sürdürülebilirliğe ilişkin uygulamaların gelişimi için sivil toplum işbirliğinin ve savunuculuğun desteklenmesi Sivil topluma yönelik danışma süreçlerinin kurumsallaştırılması, sivil toplum kamu diyaloğunun gelişiminin desteklenmesi Türkiye'de sivil toplum için ulusal (Hükümet ve Meclis) ve yerel seviyede karar almaya katılımın iyileştirilmesi STK'lara yasal çerçeve, hükümet ve bağışçı destekleri dahil mali çerçevenin geliştirilmesine dair istişarelerin desteklenmesi TACSO nun sürdürmeyi planladığı eğitimler, kapasite geliştirme atölyeleri, araştırmalar ve diğer etkinlikler hakkındaudk üyelerine bilgi verildi. Bu oturumu bu hedefle ilgili soru ve cevap oturumu izledi. Ayrıca bu oturumda TACSO nun AB kurumları ve STK lar arasındaki diyaloğu desteklemek ve AB kurumlarını desteklemek kapsamında tanımlanan hedef de ele alındı. Ülke Koordinatörü tarafından bu hedef altında planlanan faaliyetlerden birinin AB nin Sivil Toplum Aracı Programı nın etkinliğinin desteklenmesi olduğu ve AB tarafından desteklenen projelerin ve programların etkilerinin güçlendirilmesi, izlenmesinin desteklenmesi gibi konuları içerdiği ifade edildi. Ardından, AB Kurumları ve STK ların etkin diyaloğu nun TACSO tarafından desteklenmesi bağlamında, Ocak ayının başında gerçekleştirilen IPA 2 Ülke Strateji Belgesi ne ilişkin bilgi vermesi için AB Türkiye Delegasyonu temsilcisine söz verildi. AB Türkiye Delegasyonu tarafından Türkiye de AB tarafından finanse edilen tüm programların IPA ( Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı) üzerinden desteklendiği, 2014-2020 yılları arası süreci kapsayan yeni IPA Aracı nın yapılandırma aşamasında olduğu bilgisi verildi. Bu süreçte AB Mali yardımının çerçevesini çizen ve bu aşamada bir ön doküman olarak kabul edilen Ülke Strateji Belgesine ilişkin sivil toplumun görüşlerinin alınması için TACSO, Sivil Düşün ve STGM desteğiyle danışma toplantıları yapıldığı, online olarak da görüş toplandığı belirtildi.
Ülke Koordinatörü tarafından bu taslak doküman üzerinden, AB Mali Yardımı nın önümüzdeki yedi yılda ne şekilde yönlenmesi gerektiğine dair 400 ü aşkın görüş ve öneri geldiği, TACSO nun bu kapsamdaki çalışmalara destek vermeye devam edeceği belirtildi. (Ülke Strateji Belgesi Taslağını ve Gayriresmi Türkçe Çevirisini incelemek için TACSO web sayfasındaki bu bağlantıyı kullanabilirsiniz ) AB Türkiye Delegasyonu nun sivil toplum desteklerine ilişkin ilkelerinin de bir süredir web sayfalarında yayınlanmakta olduğu paylaşıldı. İnsandan İnsana Programı Koordinatörü tarafından, bu rehberlerde belirlenen kriterlere göre her ülkede izleme yapılacağı, hedefin; ilerleme raporlarına sivil toplumda kaydedilen ilerlemelere ilişkin verilerin de girmesi olduğu ifade edildi. Ülke Koordinatörü tarafından TACSO Çıkış Planı nın uygulanması hedefine ilişkin bilgi verildi: İhtiyaç analizi çalışması kapsamında TACSO Çıkış Planı hususunda da görüşler alındığı, ancak çıkış planı nın ortak bir yaklaşımla inşa edilmesi amacıyla Bölgesel Ofisin Avrupa Komisyonu ile birlikte bölgesel düzeyde bir yol haritası hazırlamakta olduğu vurgulanarak, bu sebeple beşinci proje hedefi olan TACSO Çıkış Planı nın Etkin Şekilde Uygulanması bileşeni nin çalışma gruplarında tartışılmayacağı belirtildi. Tüm proje ülkelerinde TACSO'nun fonksiyonlarını yerine getirecek yerel bir kaynak kuruluş veya kuruluşlar tarafından üstlenilmesine ilişkin bu çıkış planı'nın TACSO'nun 1. faaliyet yılının ardından uygulamaya konmasının öngörüldüğü bilgisi verildi. Her bir hedef için çalışma gruplarının tamamlanmasından sonra, üyeler çalışma grupları sonucu ortaya çıkan yeni faaliyet ve araç önerileri içinde bir önceliklendirme çalışması yaparak, hangi beklenti ve ihtiyaçlar ile faaliyetlerin öncelikli olduğu, hangilerinin daha az öncelikli olduğu veya yapılmaması gerektiği ile diğer aktörler tarafından halihazırda yürütülen benzer çalışmaları, farklı renklerdeki etiketler yardımıyla belirlediler. Önceliklendirme çalışmasının ardından kapanış oturumunda, Ülke Koordinatörü tarafından sürecin devamı hakkında bilgi verildi. Toplantıda oluşturulan ihtiyaç ve faaliyetlere ilişkin çıktıların bir tutanak formunda en geç bir hafta içinde tüm üyelere ( toplantıda bulunamayanlar dahil) iletileceği, üyelerden gelen geribildirimlere dayanarak önerilerin değerlendirileceği ve bu doğrultuda TACSO çalışma planının revize edileceği ifade edildi. Ayrıca UDK toplantı raporunun da birkaç hafta içinde düzeltme ve eklemeler için üyelere iletileceği, ardından da TACSO web sayfasında yayınlanacağı bilgisi paylaşıldı. ( TACSO nun ilk uygulama döneminde gerçekleştirilen UDK toplantılarının raporlarına da TACSO web sayfasından inceleyebilirsiniz) Bir sonraki UDK nın Mart sonu veya Nisan başında yapılması kararlaştırıldı. O tarihe kadar TACSO ihtiyaç analizi raporu ve çalışma planının güncel halinin hazır olacağı ve ikinci toplantıdan önce bu belgelere ilişkin görüşlerin de e-posta ile alınabileceği belirtildi. Ek: Çalışma Grubu Çıktıları
EK- 1: Çalışma Grubu Çıktıları TACSO Projesine Yönelik Genel Görüşler TACSO, projenin genel bütünlüğü açısından zorunlu olmayan hallerde kapasite geliştirme ifadesi yerine güçlenmeye destek ifadesini kullanabilir. Kırılgan ifadesi yerine hassas ifadesi de TACSO metinlerinde "vulnerable" kelimesinin karşlığı olarak kullanılabilir. TACSO kullandığı dili mümkün olduğu şekilde uygun şekilde Türkçe'leştirmelidir. TACSO projesi kapsamında sadece Türkiye'de bütçe olanakları nedeniyle ikili bir sistem belirlendi. faaliyetleri kapsamında yılda dört UDK toplantısı yapılacak. Yılda bir defa tüm üyelerin (asli ve yedek) katılacağı geniş çaplı toplantı düzenlenecek. Bu geniş katılımlı toplantıyı izleyen her üç ayda bir sadece asli üyelerin katılımının proje kapsamında destekleneceği dar katılımlı 3 UDK toplantısı düzenlenecek. Dar katılımlı UDK toplantılarına yedek üyeler kendi olanakları çerçevesinde katılabilecekler. Bu düzenlemedeki amaç, proje olanakları çerçevesinde en az yılda bir kere projenin genel yönelimini daha geniş bir STK grubu ilegerçekleştirebilmek, aynı zamanda TACSO Bölgesel Rehberleri ile UDK'ya verilen görev ve sorumlulukların tüm ülkeler için öngörülen biçimde dar toplantılarda yerine getirilmesini sağlamaktır. Bununla birlikte, yedek üyelere her bir UDK toplantısına katkı sağlama olanakları sağlanması hedefleniyor: Her bir toplantının ön bilgilendirmeleri ve tutanakları asli ve yedek tüm üyelerle paylaşılacak. TACSO TD ekibi, asli üyelerin katılamadığı dar kapsamlı UDK toplantılarına yedek üyelerin katılımı konusunda, fırsat eşitliği ilkesini gözeterek ve bütçe olanakları çerçevesinde bir metot olanağı olup olmadığını araştıracak. Proje faaliyetlerinin takibi, projenin tasarlanan faaliyetlerinin sivil toplumun ihtiyaçlarına uygunluğu ve gerekli yönlendirmelerin yapılması gibi görevlerle UDK, temelde projeye yön verme sorumluluğunu üstlenmektedir. Bu konudaki detaylar TACSO Bölgesel UDK rehberlerinde bulunmaktadır. TACSO UDK, yılda bir kere tüm üyeler, yılda 3 kere asli üyeleri ile, toplamda her yıl 4 kere toplanacaktır. TACSO Projesi bir hizmet kontratı olduğundan, bir proje olarak izlenmesi ve değerlendirilmesi, etki analizinin yapılması Avrupa Komisyonu'nun diğer destekleri gibi, doğrudan AB tarafından ele alınıyor ve gerçekleştiriliyor. TACSO projesinin, teknik destek projesi olarak, Türkiye'de sivil toplumun gelişimini desteklemeyi hedefleyen AB destekli ve diğer şekilde hayata geçen inisiyatifler ile koordineli çalışması kritiktir. TACSO projesi sivil topluma yönelik kolaylaştırıcı ve tamamlayıcı etkinliklerini hayata geçirirken UDK'nın etkin çalışmasını sağlamanın yanı sıra ek mekanizmalar geliştirecektir. Ağlara yönelik desteklerin tasarımında UDK üyelerinden çıkar çatışması yaratmayacak şekilde bir çaışma grubu oluşturularak prensip
ve içerik kararlaştırılması önerilebilir. TACSO ve STGM ortaklığında gerçekleştirilen Yerel STK'lara yönelik iletişim ve sosyal medya atölyeleri, iletişim konusunda genel bilgilendirme ve kaynakları tanıtmayı sağlayarak bir kapsam sunmakta ve temelde sosyal medya becerilerine odaklanmakta. Ancak, yerel STK lara yönelik sadece iletişim atölyeleri tasarlanması ihtiyacı konusunda UDK'da değerlendirme yapılması ve faaliyet planına bu tür desteklerin dahil edilmesi önerilebilir. TACSO desteklerinin tasarımında, içerik oluşturulması ve uygulanmasında UDK üyelerinin bu alanda alınması gereken önlem ya da kriterlere ilişkin katkıları alınarak desteklerin şekillendirilmesi önerilebilir. TACSO desteklerinin tasarımında,farklı STK hedef gruplarına yönelik desteklerin içerik oluşturulması ve uygulanmasında UDK üyelerinin bu alanda alınması gereken önlem ya da kriterlere ilişkin katkıları alınarak desteklerin şekillendirilmesi önerilebilir. TACSO desteklerinin tasarımında uygun olduğu her etkinlikte karşılıklı öğrenmeye dayalı bir yaklaşımın benimsenmesi ve farklı desteklerin içerik ve yönteminin belirlenmesinde UDK üyelerinden uygun kuruluşlarla çalışma grupları oluşturulması önerilir. TACSO çalışma planı kapsamında gerçekleştirilmesi öngörülen eğitici eğitimleri ile ilgili bu aşamada benimsenen yaklaşım, eğitici eğitimlerinin STK'ların kurumsal kapasitelerini doğrudan güçlendirecek şekilde yapılandırmaktır. Bu, kendi alanlarında STK'lara kapasite gelişimi destekleri sağlayan STK'ların kurumsal uzmanlarına yönelik eğitici eğitimleri düzenlenmesi şeklinde uygulanabilir. Ancak, eğitici eğitimlerinin katlım kriterlerini, içerik ve yöntemlerini UDK içinden ilgili üyelerle çıkar çatışması yaratmayacak biçimde bir çalışma grubu ile tasarlamak önerilir. TACSO'nun etkinliklerini tasarlarken müdahale alanı ile ilgili tüm aktörlerin etkinliklerden yararlanması için önlemler göz önünde bulundurulabilir. TACSO'nun engelli alanında çalışan STK larla daha etkin bir iletişim kurması için UDK içinde ilgili kuruluşlarla bir çalışma grubu oluşturularak önlemler geliştirilmesi önerilir. TACSO'nun web sitesi, haftalık elektronik bülten, ve üç ayda bir hazırlanacak haber bülteni ve sosyal medya hesaplarının etkin kullanımı için bölgesel düzeyde ve Türkiye'de önlemler tasarlanmaktadır. Bunun yanı sıra, etkinliklerin daha çok STK temsilcisine ulaşmak için internet üzerinden yayınlanması imkanlar ölçüsünde uygulanacaktır. Bu öneriye yönelik olarak TACSO çalışma planında bir destek olanağı tasarlanmıştır. UDK üye sayımızın Bölgesel Rehberlere göre oldukça fazla olması göz önüne alındığında, UDK tarafından uygun bulunduğunda ve ilgili konularda konuk katılımcı olarak Özel Sektörden temsilcilerin davet edilmesi düşünülebilir. Konunun detaylı şekilde görüşülmesi için UDK'da gündeme alınması önerilebilir.
Bu öneri kapsamında P2P etkinliklerine ilişkin bilgilerin yaygınlaştırılması için TACSO iletişim araçlarının yanı sıra, UDK üyesi kamu temsilcilerinden destek istenebilir. TACSO desteklerin tasarımında, içerik oluşturulması ve uygulanmasında UDK üyelerinin bu alanda alınması gereken önlem ya da kriterlere ilişkin katkıları alınarak desteklerin şekillendirilmesi önerilebilir. TACSO Projesine Yönelik Faaliyet Önerileri Bileşen: Sivil Toplumun Görünürlüğünün Geliştirilmesi Sivil toplum ve medyanın karşılıklı okuryazarlığı gelişmeli. Medya ve iletişim alanında çalışan STK ların STK görünür ve tanınırlığını gündemlerine almasını sağlamak. STK lar arasındaki iletişimi güçlendirmek. Medya izlemesi yapan STK ve grupların desteklenmesi ve "daha etkin nasıl yapılır" çalışmaları yapılması. TACSO "Nasıl Yapılır Video Çalışmasını" daha farklı alanları kapsayacak şekilde kullanabilir. Örneğin blogger ve wordpress. Yerel STK lara yönelik iletişim ve sosyal medya becerileri geliştirme atölyeleri. Bu atölyeler tematik alanlara göre düzenlenebilir. Yerel STK lara iletişim geliştirme atölyelerine ek olarak, STk ların görünürlüğünü desteklemek amacıyla yerel yönetimlerle bağların güçlendirilmesi (festival vb.) STK ların kendi medyasını yaratması STK lara somut, uygulamaya dönük medya eğitimi STK ların görünürlüğünü arttırmak için kamu spotlarının kullanılması Nefret söylemine ilişkin bir ön çalışma yapılmalı ve bir atölye ile medyaya ulaşma stratejisi belirlenmeli. STK etkinliklerine yakın olan kişilerin (köşe yazarı, ajans vb.)kazanmaya yönelik çalışmalar desteklenmeli Medya çalışanları için sivil toplum rehberi hazırlamak. Popüler web sitelerinin (Ekşi Sözlük) yöneticileriyle görüşmek Var olan araçların (web sitesi, facebook vb.) daha verimli ve etkili kullanılması için destek çalışmaları. Hassas grupların yaptığı habercilik anaakımlaştırma açısından önemli, desteklenmeli. STK ların ulusal ve yerel medyayı izlemesi ve raporlaması ve bu konuda eğitim çalışması yapılması Farklı seviyelerde medyanın durum analizinin yapılması STK ların etkinlik bazlı değil, süreklilik ilişkisi içinde medya ile bağlantıda olması STK ların medya dilini eleştirmesi ve deşifre etmesi Medya- sivil topluma yönelik geçmiş çalışmaları/araştırmaları bir araya getirip, analiz etmek. Medya çalışanlarının kurdukları veya medya STK ları ile (Parlamento Muhabirleri Der, Sosyal Medya Uzmanları Der, Gazeteciler Sendikası vb.) diğer STK lar arasındaki ilişkiyi güçlendirmek.
Toplumun STK lara yönelik algısını değiştirmek için çalışmalar yapmak. Medyanın STK görünürlüğünü sağlamıyor olmasının nedenlerini belirlemek için bir durum analizi yapmak. (Bu analiz ulusal ve yerel düzeyde, internet ve yurttaş haberciliğini, hak haberciliğini içermeli). Durum analizinin sonuçları doğrultusunda medya, STK lar, fon kuruluşlarıyla birlikte eylem planı hazırlamak. Bileşen: Sivil Toplumun Kapasitesinin Güçlenmesi STK lara uygulanan yasal çerçeveye ilişkin bilgilendirme ihtiyacı var/stk ların yasal çerçevenin düzenlenmesine ilişkin farkındalığının artırılması ihtiyacı var/ STK ların süreçlere nasıl katılacağına ilişkin bilgi eksikliği var/ STK ların çalışma alanı ile ilgili konularda yasama sürecine katılımı önemli/ STK ların karar alma sürecine katılımı ve bu sürecin etkisinin izlenmesi önemli bir ihtiyaç Kesişen alanlarda çalışan örgütlerin savunuculukta güçlendirilmesi önemli; ihtiyaç analizimiz ciddi bir gereklilik. Farklı alanları kesiştiren (engelli kadın gibi) alanlarda çalışan örgütler ve bu alanlar arası ilişkiler desteklenmeli Sivil toplum alanında kimler neler yapıyor haritalanmalı. Yönetimde rotasyon, demokratik yönetim STK ların deneyim paylaşımı dernek içi rotasyonun iç demokrasiye etkisi gibi ihtiyaç alanlarına yönelik somut destekler tasarlanmalı. STK ların kendi etkilerini izleyebilmesi, bölgesel düzeyde ve teknik destekle yürütülmeli. Finansal sürdürülebilirlik ve şeffaflığın geliştirilmesi ihtiyaç. STK lar arası deneyim paylaşımı ihtiyaç. STK'lar arası ortaklık geliştirme platformları ihtiyaç. İhtiyaçların analizi için veriye erişme, verinin analiz edilmesi konularında örgütlerin desteklenmesi (açık kaynak, dijital veri, analiz programları) ihtiyacı var. İşbirlikleri ve ağların oluşturulmasını desteklemek üzere STK ların uzmanlık alanları, faaliyetleri ve ürettikleri raporlara ilişkin kılavuz hazırlamak. Kamunun ülke içinde ve dışında yaptığı yardımlara ilişkin bilgi. Sivil toplumun kendi içinde hak temelli bir yaklaşımla diyalog kurmasının desteklenmesi/sivil toplumun kendi içindeki diyalogun haklar temelinde ortaklaşması için desteklenmesi. STK ların kamu kurumlarını izleme becerileri geliştirilmeli. Platformların tüzel kişiliğine dair tartışma ortamları sağlanması ihtiyaç. Stratejik plan oluşturma, insan kaynağı yönetimi konularında eksiklik Değişim teorisi ile etki analizi yapmak ve deneyim paylaşmak Temsiliyet - savunuculuk
İhtiyaç analizi bilgi edinme araştırması Bilgiye ulaşma, kamu ile istişare, hedef gruplara ulaşma konularında yaratıcı yeni yöntemlere ve araçlara ihtiyaç var. Yerel STK lar kaynaklara ulaşamıyor. TACSO bu konuda kolaylaştırıcılık yapabilir mi? People to People (İnsandan İnsana Programı) na katılımcı olan örgütlerin birbirinden öğrenmelerini arttıracak uzun süreli rotasyonların desteklenmesi Taban örgütlenmesi, temsiliyet konularında örgütlere kapasite güçlendirme çalışmaları yapmak. Girişimcilik ve motivasyon alanındaki gelişmelerden STK ları yararlandırmak. TACSO, STK Veri Tabanı uygulamasının daha etkin kullanılması ve ulusal/yerel STK lar için yaygınlaştırılması Bilgiyi yaygınlaştırmak için webinar metodu uygulanabilir Sivil toplumu ve kamu aktörlerini bir araya getiren etkinlikler Eğitici eğitiminde kurumsal kapasite geliştirme, vizyon- misyon tanımı, kısa- orta- uzun vadeli stratejik plan oluşturulması için destek Gönüllülüğün tanımlanması, teşvik edilmesi ve desteklenen yasal ortamın oluşturulması Bilgi edinme mekanizmaları önerilebilir, geliştirilebilir. Finansal şeffaflığın sağlanması için araçlar geliştirilebilir. 3 günlük eğitici eğitimleri yerine, uzun dönemli, deneyim paylaşmayı içeren, elektronik ortamda takip edilebilir programlar - TOT- interaktif, elektronik olarak izlenebilecek ders programı tasarlanabilir Bilgi edinme hakkı ve katılım desteklenmeli Bölgesel kapasitelerin güçlendirilmesi, mevcut ilişkilerin kurumsallaştırılması Kamu ve STK lar içinde siyaset nedir, savunuculuk nedir konusunda farkındalık yaratmak. Böylece yerel STK ların savunuculuk kapasitelerinin geliştirilmesi Bileşen: Sivil Toplum için Destekleyici Ortamın Güçlendirilmesi ve Sektörler Arası Diyalog Kampanya ve savunuculuk çalışmaları kapsamında STK ların kendi iyi ve kötü örneklerini paylaşacakları çalıştaylar düzenlenmesi. (özellikle kamu- sivil toplum düzleminde) STK ların yerel yönetimlerle ilişkilerinin geliştirilmesi. STK aktörleri arasında diyalog ve işbirliğinin geliştirilmesine ek olarak, bu işbirliğinin görünür kılınması. Sektörler arası işbirliği iyi örnekleri raporlaştırılıp, paylaşılabilir. TED Talks iyi örnekleri kullanılabilir. Kamu- özel- STK ların birlikte yaptıkları çalışmalardan iyi örnekler kitaplaştırılabilir. STK ve özel sektör arasında diyalog çalışmaları (panel, atölye vb) Engelli hakları ve erişilebilirlik çok yararlanıcılı insandan insana programı etkinliklere eklenebilir.
Finansal sürdürülebilirlikle ilgili çalışmalar, donör kuruluşlarla işbirliğinin artırılması, güçlü vakıflara filantropi özendirmek konusunda çalışma yapılabilir UDK da STK, kamu, medya ve özel sektörü içeren ayrı bir paydaş kurulu oluşturulması, özel sektörden temsilci bulunması Mali açıdan güçlü STK lara ilişkin iyi örnek paylaşmak gerekiyor. Bu yasal çerçevenin gelişmesi ile de ilgili. TACSO'nun her bir ülkedeki UDK'larının bir araya gelmesi katkı sağlayabilir. Sivil toplumun ilişkilenme ve ortaklık kurma konusunda bilgi paylaşımı sağlanmalı ve ulusal ve bölgesel düzeyde örgütler ve ağlar arasında işbirliği geliştirildi ve güçlendirilmeli TACSO hibe veren kuruluş ve STK ları bir araya getiren faaliyetler yapabilir. Engelli hakları ve erişimi geliştirici çevresel koşullar konusunda çok ülkeli P2P etkinliği yapılsın Nefret söylemine yönelik bir P2P Etkinliği yapılsın. Yurttaşlarla ilişkide olan STÖ leri bölgesel/ yerel olarak bir araya getirmesi 3-4 günlük Kamu kuruluşlarının koordinasyonu konusunda toplantı yapılabilir. P2P kapsamında ayrımcılıkla mücadele, engellilerin katılımı ve çevre konusunda yerel deneyimlerin paylaşılması P2P kapsamında, kentsel dönüşümün hassas gruplar üzerindeki etkisi ve müdahale yöntemleri tartışılabilir Bileşen: AB Sivil Toplum Aracının Uygulanmasını Desteklemek CSF Türkiye çalışmaları hakkında yıllık rapor IPA alt sektörlerine sivil toplumun katılıma dair bir raporun hazırlanması Tüm sektörlere sivil toplumun dahil edilmesi ve çalışma grupları oluşturulması (AB Bakanlığı için) AB IPA II konularında alınan görüşlere ilişkin ilerleyen süreç ve etki değerlendirmesi yapılmalı AB destekleri yıllık olarak değerlendirilmeli. IPA alt sektörleri kapsamında verilmiş olan desteklerin genel bir değerlendirmesinin yapılması CSP ( ülke strateji belgesi), sadece STK katılımı olmamalı. Örneğin sivil toplum ve ulaşım sektörü ile ön çalışmalar yapılabilir, göstergeler belirlenebilir. CSP (ülke strateji belgesi) hangi sektörlere sivil toplumdan katkı oldu? Bunun paylaşılması iyi olur. 4. Bileşenle ilgili yıllık rapor çıkarılması görünürlük açısından iyi olur.