Sorularlarisale.com Kur an ın, şerî meseleleri ders verirken aynı anda tevhid dersi vermesi hakkında izahta bulunabilir misiniz? "Şeriat" denildiğinde, daha çok dinin ahkâm kısmı anlaşılır. Kur'an-ı Kerîm, dinin hükümlerini beyan ederken sadece şu helaldir, bu haramdır şeklinde bırakmaz, o hükümlerin beyanı içinde tevhid hakîkatini de ders verir. Numune olarak, boşanma ile ilgili hükümlerin yer aldığı Talak Sûresinin ilk sayfasına bakalım: ي اا ي ه ا الن ب ي 1. Ey Peygamber! ا ذ ا ط ل ق ت م الن س اء ف ط ل ق وه ن ل ع د ت ه ن Kadınları iddetleri onları boşadığınızda içinde boşayın. Âyette nida Hz. Peygambere, hitap ise hüküm itibarıyla umumadır. Çünkü O, ümmetinin önderidir, O na olan nida, onlara yapılmış gibidir. Âyetteki boşadığınızda ifadesi, boşamak istediğinizde manasınadır. و ا ح ص وا ال ع د ة Ve.sayın de iddeti Bu, üç hayız müddetidir.(1) page 1 / 7
و ات ق وا الل ه ر ب ك م Rabbiniz.korkun tan'allah لا ت خ ر ج وه ن م ن ب ي وت ه ن Onları.çıkarmayın evlerinden İddetleri bitinceye kadar onları meskenlerinden çıkarmayın. و لا ي خ ر ج ن Ve.çıkmasınlar de kendileri Ama karı-koca bu hususta aralarında anlaşırlarsa, kadın bu süreyi kocasının evi dışında da bekleyebilir. Onları evlerinden çıkarmayın ve kendileri de çıkmasınlar. ifadesi, onların iddet müddetince kocalarının evinde durma hakları olduğuna delâlet eder. ا لا ا ن ي ا ت ين ب ف اح ش ة م ب ي ن ة Apaçık.müstesna hali yapmaları hayasızlık bir Bu, çıkarmayın hükmünden bir istisnadır. Böyle bir hâl, -serkeşlikte olduğu gibionların evde kalma haklarını ortadan kaldırır. و ت ل ك ح د ود الل ه Bunlar.sınırlarıdır ın'allah İşte bu bahsi geçen hükümler, Allah ın koyduğu sınırlardır. و م ن ي ت ع د ح د ود الل ه ف ق د ظ ل م ن ف س ه Kim şüphesiz,aşarsa sınırlarını ın'allah nefsine zulmetmiş olur. Her kim Allah ın koyduğu sınırları aşsa, kendini cezaya maruz bırakmakla nefsine page 2 / 7
zulmetmiş olur. لا ت د ر ي ل ع ل الل ه ي ح د ث ب ع د ذ ل ك ا م ر ا,Bilemezsin bir sonra bundan Allah ki olur durum ortaya çıkarıverir. Âyette olur ki ile ifade edilen durum, kişinin boşamak istediği hanımına rağbetidir.(2) ف ا ذ ا ب ل غ ن ا ج ل ه ن ف ا م س ك وه ن ب م ع ر وف 2. Sürelerinin sonuna vardıklarında onları güzelce tutun. Onlar iddetlerinin sonuna yaklaştıklarında ya güzel bir muaşeret ve uygun bir infakla onlara dönün. ا و ف ار ق وه ن ب م ع ر وف Yahut.ayrılın onlardan güzellikle Veya haklarını vererek ve zarar vermekten kaçınarak güzellikle ayrılın, iddeti biterken kendileriyle beraber olup iddet müddetini uzatmak gibi hâllerden kaçının. و ا ش ه د وا ذ و ى ع د ل م ن ك م İçinizden.tutun şahit kişiyi iki sahibi adalet Onlara dönmenizde veya evlilik bağını kesmenizde, şüpheden uzak kalmak ve çekişmeyi kesmek için içinizden âdil iki kimseyi şahit tutun. page 3 / 7
و ا ق يم وا الش ه اد ة ل ل ه Şahitliği.yapın için Allah Ey şahitler! İhtiyaç olduğunda Allah rızası için şahitlik yapın. Bununla şahit tutmak ve şahitliği hakkıyla yapmak hususunda bir teşvik yapılmaktadır. ذ ل ك م ي وع ظ ب ه م ن ك ان ي ؤ م ن ب الل ه و ال ي و م ا لا خ ر İşte iman gününe ahiret ve a'allah eden kimseye öğütlenen budur. Bu öğüdün Allah a ve ahiret gününe iman eden kimse için olması, bundan faydalananın böyle kimseler olması ve âyetin onlara hitap etmesinden dolayıdır. و م ن ي ت ق الل ه ي ج ع ل ل ه م خ ر ج ا Kim.açar yolu çıkış bir ona,korkarsa tan'allah و ي ر ز ق ه م ن ح ي ث لا ي ح ت س ب 3. Ve ummadığı yerden onu rızıklandırır. Önceki âyetlerde sarih ve zımnî olarak bazı nehiyler yer almıştı. Hayız hâlinde iken hanımını boşamak, iddetini bekleyen hanımına zarar vermek, evden çıkarmak, Allah ın koyduğu sınırları aşmak, şahitlikte bulunurken bazı şeyleri gizlemek, yapacağı şahitlikten dolayı menfaat teminine çalışmak gibi... Bu cümle ve page 4 / 7
evvelindeki cümle ile bunlardan sakınmaya bedel Allah ın eşlere sıkıntı ve gamlardan bir çıkış yolu göstereceği ve sakınan kimsenin hatırına gelmez bir şekilde rızıklandıracağı vaat edildi. Hz. Peygamber'den bu âyetle ilgili şöyle rivayet edilir: Ben Kur anda bir âyet biliyorum, şayet insanlar onu alsalar kendilerine yeter. Hz. Peygamber bu âyeti okumuş ve ardından da tekrarlamıştır. و م ن ي ت و ك ل ع ل ى الل ه ف ه و ح س ب ه Kim.yeter kendisine O,etse tevekkül a'allah ا ن الل ه ب ال غ ا م ر ه Şüphesiz.getirendir yerine emrini,allah Allah ın murat ettiği bir şeyin gerçekleşmemesi düşünülemez. ق د ج ع ل الل ه ل ك ل ش ي ء ق د ر ا Allah.koymuştur ölçü bir için şey her Âyet, tevekkülün vücubunu beyan eder ve daha önce nazara verilen boşamanın belli bir zaman dilimine yayılması ve bu müddeti sayma emrini de takrir eder. Bu âyetin devamında bildirilen miktarlara da bir hazırlık mahiyetindedir. و ال لاي ي ي ي س ن م ن ال م ح يض م ن ن س اي ك م ا ن ار ت ب ت م ف ع د ت ه ن ث لاث ة ا ش ه ر و ال لاي ي ل م ي ح ض ن page 5 / 7
4. Kadınlarınız içinden âdetten kesilmiş olanlarla, henüz âdetini görmemiş bulunanlardan eğer şüphe ederseniz (iddetlerinin nasıl olacağında tereddüt ederseniz), onların bekleme süresi üç aydır. Rivayete göre Boşanmış kadınlar kendi kendilerine üç ay hâli beklerler... (3) âyeti nazil olunca Hayız görmeyenlerin iddeti ne kadar? diye soruldu, âyet bu münasebetle nazil oldu. و ا و لات ا لا ح م ال ا ج ل ه ن ا ن ي ض ع ن ح م ل ه ن Hamile,ise süresi bekleme olanların doğum yapmalarıdır. Bu hüküm, hem boşanmış hanımlara, hem de kocası ölmüş hanımlara geneldir. İçinizden ölenlerin geride bıraktıkları eşleri, kendi kendilerine dört ay on gün (iddet) beklerler. (Bakara, 2/234) âyetinde, kocası ölmüş hanımların dört ay on gün beklemeleri nazara verilir. Buradaki âyeti geneli üzere değerlendirmek, diğerini geneli üzere değerlendirmekten daha evlâdır.(4) و م ن ي ت ق الل ه ي ج ع ل ل ه م ن ا م ر ه ي س ر ا Kim işinde ona Allah,korkarsa tan'allah bir kolaylık verir. Her kim Allah ın hükümlerinde O ndan korkar ve o hükümlerin hukukunu gözetirse, Allah ona işini kolaylaştırır ve onu hayırda muvaffak kılar. ذ ل ك ا م ر الل ه ا نز ل ه ا ل ي ك م page 6 / 7
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) 5. Bu, Allah'ın size indirdiği emridir. و م ن ي ت ق الل ه ي ك ف ر ع ن ه س ي ي ات ه و ي ع ظ م ل ه ا ج ر ا Kim onun,korkarsa tan'allah kötülüklerini örter ve mükafatını büyütür. Çünkü başka bir âyetin bildirdiği gibi, iyilikler kötülükleri giderir. (5) Görüldüğü gibi, boşanmayla alâkalı hükümlerin yer aldığı bu kısım, sadece emir ve yasakların ardarda sıralanması şeklinde olmayıp tevhid, tevekkül gibi çok önemli dersler de verilmektedir. Dipnotlar: (1) bk. Bakara, 2/228. (2) Yani, hanımı iddet süresini evde geçirirken, kocası fikir değiştirebilir, böylece evliliklerini devam ettirirler. (3) Bakara, 2/228. (4) Çünkü kocası ölmüş bir hanım şayet hamile ise, bebeğinin dünyaya gelmesi dört ay on günü aşabilir. (5) Hûd, 11/114. Beydâvi, III, 537-541. page 7 / 7