ARAŞTIRMASI 2008 YILI İLK ÇEYREK TOPLUM-SİYASET "2009 TÜRKİYE-TOPLUM-SİYASET ARAŞTIRMASI" -4. ÇEYREK-

2008 YILI İLK ÇEYREK TOPLUM-SİYASET ARAŞTIRMASI Şehit Ahmet SokakMecidiyeköy İş Merkezi No:4 K:2 D: 62-63-64-65 Mecidiyeköy/İSTANBUL Tel: (0212) 212 80 52 Fax: (0212) 212 38 02 [Adresinizi yazın] [Telefon numaranızı yazın] [E-posta adresinizi yazın] 4. Çeyrek 2009 OCAK "2009 TÜRKİYE-TOPLUM-SİYASET ARAŞTIRMASI" -4. ÇEYREK- 0

SUNUŞ GENAR ARAŞTIRMA Türkiye de siyasal, toplumsal, ekonomik ve kültürel gelişmeleri ve bu gelişmelere dair algıları yılın her çeyreğinde araştırarak kamuoyuyla paylaşmaktadır. Elinizdeki bu rapor, Dördüncü Çeyrek e ait verilerden oluşmaktadır. Araştırma GENAR ın özkaynaklarıyla yapılmıştır. Araştırmanın herhangi bir sponsoru bulunmamaktadır. Araştırma, Mustafa ŞEN ve İhsan AKTAŞ tarafından yönetilmiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 1

İÇİNDEKİLER 1. ARAŞTIRMANIN KİMLİĞİ...3 2.GENEL DEĞERLENDİRME...4 3.SİYASİ TERCİHLER... 13 4. SİYASETÇİ ALGISI... 22 5. GÜNDEM... 24 6.FİLİSTİN - İSRAİL... 39 7. HÜKÜMET VE PARTİLERİN BAŞARI DÜZEYİ... 49 8. KURUM VE KİŞİLERE GÜVEN... 54 9. 2008 İN ENLERİ... 59 10. MEDYA VE GÜVEN... 73 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 2

1. ARAŞTIRMANIN KİMLİĞİ "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 3

2.GENEL DEĞERLENDİRME "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 4

Türkiye genelinde, 9-19 Ocak 2009 da, 14 ilde 1903 kişiyle yüzyüze görüşülerek yapılan bu araştırmanın güven seviyesi %95, hata payı %2.3 tür. 74 soruyla ayrıntılı bir sorgulama yapılmış olan bu çalışmada elde edilen bulgular aşağıdaki gibidir: SİYASİ TERCİHLER Katılımcılar muhtemel bir genel seçimde oy verecekleri siyasi partileri şöyle sıralamışlardır: o AK PARTİ: %45.3 o CHP: %21.4 o MHP: %13.7 o DTP: %6.4 o DP: %3.0 o SAADET PARTİSİ: %2.9 o GENÇ PARTİ: %2.3 o DİĞER: %5.1 Katılımcılar muhtemel bir yerel seçimde oy verecekleri siyasi partileri şöyle sıralamışlardır: o AK PARTİ: %47.5 o CHP: %23.1 o MHP: %12.5 o DTP: %4.9 o SAADET PARTİSİ: %2.7 o DP: %2.3 o GENÇ PARTİ: %1.8 o DİĞER: %5.1 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 5

Yerel seçimlerde kararsız olduğunu belirten %6 lık kitleye hangi partiye daha yakın olduğu sorulduğunda birinci partinin bu kitle içerisinde de birinci olduğu gözlenmektedir (%29). Daha önceki araştırmalarda da benzeri durumlar gözlenmiştir yani birinci parti konumunda olan parti kararsızlar içerisinde de yönelim bağlamında birinci sırada bulunmaktadır. SİYASETÇİ ALGISI İnsanlar bazen dertlerini sıkıntılarını paylaşacakları birilerini ararlar, katılımcılara kendileri böyle bir haldeyken karşılarına Recep Tayyip Erdoğan, Deniz Baykal ve Devlet Bahçeli çıksa bu üç isimden hangisinin onları daha iyi anlayacağını ve onların dertleriyle dertleneceğini düşüneceklerini sorduğumuzda birinci sırada %43.9 ile Recep Tayyip Erdoğan, ikinci sırada %14.4 ile Deniz Baykal, üçüncü sırada ise %13.7 ile Devlet Bahçeli gelmiştir. Kitlenin %26.6 sı bunlardan hiçbirinin kendisini anlayacağını ve derdiyle dertleneceğini düşünmediği için derdini ona açmayacağını ifade etmiştir. İsimler üzerinden bir analiz yapıldığında ise Recep Tayyip Erdoğan ın oranı %61 e, Deniz Baykal ın oranı %20 ye, Devlet Bahçeli nin oranı ise %19 a yükselmektedir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 6

GÜNDEM Katılımcılara göre Türkiye nin en önemli sorunları şöyle sıralanmıştır: o Ekonomik sorunlar :%56.8 o Terör :%16.3 o İşsizlik :%7.3 o Yolsuzluklar :%5.4 o Doğu ve Güneydoğu Sorunu :%3.8 o Başörtüsü :%3.6 o Demokratikleşme :%3.0 o Eğitimsizlik :%1.0 o Diğer :%2.8 Katılımcılar 2008 yılının en önemli beş gündem maddesini; o Ekonomik kriz o Ergenekon operasyonu o AK Parti için kapatılma davası o Zamlar o Terör olarak ifade etmişlerdir. Hükümetin 1 Ocak 2009 tarihinde yayına başlattığı Kürtçe televizyon (TRT 6) katılımcı kitlenin %45.2 si tarafından olumlu, %42.1 i tarafından olumsuz kabul edilmiştir. %12.7 lik bir kesim bu hususta fikir beyan etmemiştir. Fikir beyan etmeyenleri hariç tuttuğumuzda olumlu düşünenlerin oranı %51.8, diğerlerininki ise %48.2 olmaktadır. Son zamanlarda mahalle baskısı kavramsallaştırmasıyla gündeme taşınan bireysel yaşamlara baskı meselesi sorulduğunda, 6 yıllık AK Parti döneminde bireysel yaşamlarına baskı olduğunu düşünen katılımcıların oranın %1.2 olarak ifade edilmiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 7

2008 yılı itibariyle düşünüldüğünde Türkiye nin AB ye girmesini destekleyenlerin oranı %65.9 dur. En çok sevilen yabancı ülke Filistin, en çok nefret edilen yabancı ülke ise İsrail dir. Katılımcılara, ABD başkanı Bush a ayakkabı fırlatan Irak lı gazeteci Muntazır El Zeydi nin yerinde olmak isteyip istemedikleri sorulduğunda %72.9 u El Zeydi nin yerinde olmak istediğini söylemiştir. CHP nin başörtüsü açılımı ancak %35.8 oranında olumlu bulunmuştur. Yani kitlenin üçte ikisi bu açılıma olumsuz yaklaşmaktadır. Katılımcıların %71 i, Ergenekon konusunun devletin kendi içindeki gizli örgüt ve çeteleri temizleme operasyonu olduğuna inanmaktadır. Ergenekon konusunda savunulan diğer bir görüş iktidarın muhalefeti susturma operasyonu yönündeki görüştür. Bu görüş %28.5 oranında kabul görmektedir. FİLİSTİN-İSRAİL Yıllardır devam edegelmekte olan Filistin-İsrail meselesinde katılımcıların %92.4 ü kendilerini Filistin in yanında, %1 i İsrail in yanında hissederken, %6.7 si her ikisinin yanında hissetmediğini dile getirmiştir. Nitekim %97.5 i İsrail in son Gazze saldırısıyla ilgili olarak İsrail in Gazze de kitlesel katliam yaptığını söylerken, %2.5 i İsrail in kendisini savunduğunu ifade etmiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 8

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ın İsrail in Gazze saldırılarına karşı söylemlerini destekleyenlerin oranı %71.9 dur. Bununla ilişkili olarak Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin Gazze saldırıları karşısındaki diplomatik ataklarını yetersiz bulanların oranı %48.8, yeterli bulanların oranı %22.8, yeterli bulup daha da aktif olunmasını isteyenlerin oranı %16.2, kısmen yeterli bulanların oranı ise %12.2 dir. Son Gazze saldırılarından sonra Türkiye nin yapması gerekenlerle ilgili olarak katılımcılara belli ifadeler söylenmiş ve bunlara katılıp katılmadıklarını belirtmeleri istenmiştir. Bu ifadeler ve bu ifadelere katılım durumları aşağıdaki gibidir: o Barış gücü olarak Mehmetçik Gazze ye gönderilmelidir : %59.0 o Türkiye de kapsamlı yardım kampanyası başlatılmalı ve bu yardımların acilen ulaşması için gerekli altyapı çalışmaları yapılmalıdır : %88.2 o Gönüllü olarak Gazze ye gitmek isteyen kişilere imkân verilmelidir: %59.4 o İsrail le yapılan bütün stratejik ve ticari anlaşmalar iptal edilmelidir : %72,1 o Hiçbir şey yapmaya gerek yoktur : %1,8 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 9

Gönüllü olarak Gazze ye gidilmelidir diyen kitleye kendilerinin Gazze ye gitmek isteyip istemedikleri sorulduğunda %63,2 sinin Gazze ye gönüllü olarak gitmek istediği bulgulanmıştır. Katılımcılara bireysel olarak kendilerinin Gazze için bir şey yapıp yapmadıkları sorulduğunda %67,8 inin bir şey yapmadığını, %28,5 i bir şeyler yaptığını söylerken, %3,7 si Gazze için bir şeyler yapması gerekmediğini söylemiştir. Gazze için bir şeyler yaptığını söyleyen kitleye bireysel olarak neler yapıldığı sorulduğunda %58,7 sinin maddi yardım yaptığı anlaşılmaktadır. Bundan başka manevi yardım yaptığını, eyleme katıldığını, yardım topladığını, protestolara katıldığını, İsrail mallarını boykot ettiğini, mesaj attığını vb. söyleyenler de vardır. HÜKÜMET VE PARTİLERİN BAŞARI DÜZEYİ AK Parti hükümetinin belli konulardaki başarı düzeyi sorgulandığında aşağıdaki bulgular elde edilmiştir: o Sosyal yardımlar :%60,3 o Çetelerle mücadele :%58,6 o Terörle mücadele :%53,4 o Dış politika :%53,0 o Demokratikleşme :%51,8 o Ekonomi :%48,8 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 10

İktidar partisinin ve bazı muhalefet partilerinin son üç aylık performanslarının nasıl bulunduğu sorulduğunda AK Parti nin hükümetteki performansı %57,6 yla başarılı bulunurken, CHP nin ana muhalefet performansını başarılı bulanların oranı %29,3, MHP nin muhalefet performansını başarılı bulanların oranı %27,1, DTP nin muhalefet performansını başarıl bulanların oranı %12,4 tür. KURUM VE KİŞİLERE GÜVEN Türkiye de kurumlara güven konusu sorgulandığında Ordu nun %78,9 güven oranıyla birinci sırada yer aldığı görülmüştür. Ardından %68.8 ile Cumhurbaşkanlığı, %67.1 ile Yargı,%64.3 le TBMM, %58.5 le Hükümet, %35.5 ile Medya gelmektedir (Sadece bu kurumlar sorulmuştur). Kişilere güven sorgulamasında ise Abdullah Gül %67.9 oranıyla birinci, Recep Tayyip Erdoğan %57.7 oranıyla ikinci, Devlet Bahçeli %34.6 yla üçüncü, Deniz Baykal %25.3 le dördüncü sırada yer almışlardır (Sadece bu isimler sorulmuştur). "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 11

2008 YILINDA TÜRKİYE NİN ENLERİ En beğenilen siyasetçi; Recep Tayyip Erdoğan : %39.7 En beğenilen Bakan; Ali Babacan : %32.5 En beğenilen İş adamı; Rahmi Koç : %16.9 En beğenilen futbolcu; Arda Turan : %26.3 En beğenilen sporcu; Elvan Abelegesse : %23.6 En beğenilen yerli dizi; Yaprak Dökümü : %20.4 En beğenilen yerli dizi oyuncusu (bayan); Bergüzar Korel: %14.7 En beğenilen yerli dizi oyuncusu (bay); Necati Şaşmaz : %25.5 En beğenilen sinema filmi; Issız Adam : %24.6 En beğenilen köşe yazarı; Emin Çölaşan : %10.2 En beğenilen dini program yapan kişi; Nihat Hatipoğlu : %82.9 En beğenilen siyaset tartışma programı; Siyaset Meydanı: %47.8 En beğenilen ana haber sunucusu; Ali Kırca : %40.6 En beğenilen magazin programı; Özel Hat : %15.6 MEDYA VE GÜVEN Yayınlarına en çok güvenilen televizyon kanalı; Kanal D: %18.3 Haberlerine en çok güvenilen gazete; Zaman Gazetesi : %16.2 Haberleri en çok izlenilen haber kanalı; NTV : %34.0 En çok izlenen izlenilen ana haber bülteni; Kanal D : %16.9 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 12

3.SİYASİ TERCİHLER "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 13

22 Temmuz 2007 Milletvekilliği Genel Seçimlerinde seçmenin oy verdiği partiler(%) Geçerli Resmi Frekans Yüzde Yüzde Sonuçlar AK PARTİ 663 34,8 46,4 46,6 CHP 297 15,6 20,8 20,9 MHP 203 10,7 14,2 14,3 DTP Lİ BAĞMSZ/DTP 82 4,3 5,7 5,2 DP 77 4 5,4 5,4 GENÇ PARTİ 43 2,3 3 3,0 SAADET PARTİSİ 33 1,7 2,3 2,3 DİĞER 32 1,7 2,2 2,3 ARA TOPLAM I 1430 75,1 100 OY KULLANMADIM 404 21,2 CEVAP YOK 69 3,6 ARA TOPLAM II 473 24,9 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 14

Bu pazar bir Milletvekilliği Genel Seçimi olması durumunda seçmenin oy vereceği partiler(%) Frekans Yüzde Geçerli Yüzde AK PARTİ 670 35,2 45,3 CHP 316 16,6 21,4 MHP 203 10,7 13,7 DTP Lİ BAĞMSZ/DTP 94 4,9 6,4 DP 44 2,3 3,0 SAADET PARTİSİ 43 2,3 2,9 GENÇ PARTİ 34 1,8 2,3 DİĞER 75 3,9 5,1 ARA TOPLAM I 1479 77,7 100 KARARSIZ 172 9,0 ADAYA BAĞLI 29 1,5 OY KULLANMAYACAĞIM 163 8,6 CEVAP YOK 60 3,2 ARA TOPLAM II 424 22,3 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 15

AK PARTİ CHP MHP DP GENÇ PARTİ SAADET PARTİSİ DTP Lİ BAĞMSZ/DTP KARARSIZ CEVAP YOK OY KULLANMAYACAĞI M ADAYA BAĞLI DİĞER Demografik özelliklere göre, bu pazar bir Milletvekilliği Genel Seçimi olması durumunda seçmenin oy vereceği partiler(%) 17-24 32,8 17,2 13,1 1,5 1,9 1,5 7 7,5 3 9,6 1,9 3 100 25-34 35,3 14,5 10,7 2,8 2 2,2 6,7 7,6 3,3 10,3 1,6 2,9 100 35-44 36,4 15,4 12,3 2,3 2 2,8 3,8 7,8 3,1 9,5 0,2 4,2 100 45-54 32,7 17,6 9,1 3 0,5 2,7 2,8 14,3 4,5 5,9 0,8 6,1 100 55 +... 39,8 20,8 4,9 2,4 1,9 2,7 1,5 11,8 1,9 4,1 3 5,1 100 Bayan 37,1 19,3 7,6 2,3 2 1,4 3,6 10,6 4 8,2 1 3 100 Bay 33,5 14,3 13,4 2,3 1,6 3 6,1 7,7 2,4 8,9 1,9 4,8 100 Bir okul bitirmemiş 49,6 6,1 1 - - 3,9 14 17,2 2,1 4,2 1 1 100 İlkokul mezunu 49,6 10,3 7,5 3,8 1,3 1,4 4,1 9,7 1,5 6,1 1,3 3,3 100 Ortaokul/ İlköğretim mezunu 36 9,9 12,4 2,8 3,2 2,2 3,9 10,7 3,9 9,4 2,6 2,9 100 Lise mezunu 29,2 20,7 13,1 2,2 1,5 2,7 4,5 7,9 3,9 9,8 1,4 3 100 Üniversite mezunu +... 22 27,7 10,1 0,4 2,2 2,1 5,5 6,2 3,3 9,8 0,7 10 100 Alt Gelir Grubu 38,8 14,3 9,9 1,9 1,3 1,7 6,4 9,1 2,8 7,8 1,8 4,2 100 Orta Gelir 33 17,4 11,3 2,7 2,1 2,9 4,2 9,2 3,1 9,4 1,3 3,3 100 Grubu Üst Gelir Grubu 31,9 23,7 10,1 1,8 3,1 0,6 3,7 5,5 4,3 7,7 1,3 6,4 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 16

Bu pazar bir Milletvekilliği Genel Seçimi olması durumunda seçmenin oy vereceği partilerdeki değişim(%) % Mart 2008 Temmuz 2008 Kasım 2008 Ocak 2008 AKP 48,8 45,1 45,8 45,3 CHP 21,3 23,1 23,5 21,4 MHP 13,7 12,8 14 13,7 DTP 6,1 5,6 5,9 6,4 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 17

22 TEMMUZ 2007 AK PARTİ CHP MHP DP GENÇ PARTİ SAADET PARTİSİ DTP Lİ BAĞMSZ/DTP KARARSIZ OY KULLANMAYACAĞIM ADAYA BAĞLI DİĞER CEVAP YOK 22 Temmuz dan Bugüne Siyasi Değişim(%) Bu pazar bir Milletvekilliği Genel Seçimi olması durumunda seçmenin oy vereceği partiler AK PARTİ 80,1 1,7 1,4-0,3 1,8 0,6 6,9 2,1 1,4 2,0 1,8 100 CHP 1,0 80,9 0,7 - - - 0,3 8,4 2,7 0,3 4,7 1,0 100 MHP 3,0 4,9 75,9 0,5 0,5-0,5 5,9 4,4 2,0 0,5 2,0 100 DP 5,1 5,1 9,0 50,0-2,6-14,1 9,0 5,1-100 GENÇ PARTİ 6,8 15,9 - - 59,1 - - 6,8 6,8 2,3 2,3-100 SAADET PARTİSİ DTP Lİ BAĞMSZ/DTP OY KULLANMADIM 15,2 - - - - 75,8-3,0-3,0 3,0-100 2,4 2,4 - - - - 75,9 8,4 1,2-8,4 1,2 100 27,7 9,2 6,7 1,0 1,0 1,0 5,9 11,6 29,0 2,0 2,0 3,0 100 DİĞER 9,4 9,4 - - - - - - 3,1-78,1-100 CEVAP YOK 4,3 2,9 5,8 1,4 2,9 30,4 4,3 1,4 5,8 40,6 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 18

29 Mart 2009 Yerel Seçimlerinde Büyükşehir Belediye Başkanlığı için veya İl Belediye Başkanlığı için seçmenin oy vereceği partiler(%) Frekans Yüzde Geçerli Yüzde AK PARTİ 711 37,4 47,5 CHP 346 18,2 23,1 MHP 187 9,8 12,5 DTP Lİ BAĞMSZ/DTP 73 3,8 4,9 SAADET PARTİSİ 41 2,1 2,7 DP 34 1,8 2,3 GENÇ PARTİ 27 1,4 1,8 DİĞER 77 4 5,1 ARA TOPLAM I 1496 78,6 100 KARARSIZ 117 6,1 ADAYA BAĞLI 109 5,7 OY KULLANMAYACAĞIM 132 7 CEVAP YOK 49 2,6 ARA TOPLAM II 407 21,4 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 19

AK PARTİ CHP MHP DP GENÇ PARTİ SAADET PARTİSİ DTP Lİ BAĞMSZ/DTP KARARSIZ CEVAP YOK OY KULLANMAYACAĞI M ADAYA BAĞLI DİĞER Demografik özelliklere göre, 29 Mart 2009 Yerel Seçimlerinde Büyükşehir Belediye Başkanlığı için veya İl Belediye Başkanlığı için seçmenin oy vereceği partiler(%) 17 24 33,4 17,7 12,7 0,9 1,7 1,5 6 6,6 2,2 8,1 5,3 3,8 100 25 34 37,4 17,6 9,2 2,6 0,9 2,2 4,2 4,8 2,6 8,3 6,2 4 100 35 44 38,5 16,7 12,3 1,4 2 2,3 2,7 5,8 3,3 7 3,5 4,5 100 45 54 37,3 19,6 8 2,2 0,5 3 2,7 8,2 3,3 4,3 6 4,6 100 55 +... 43 20,9 3,8 2,1 1,9 2,3 1,8 6,6 1,5 4,5 8,3 3,3 100 Bayan 39,9 19,9 7 1,5 1,5 1,4 3,2 7,5 3,2 6,7 4,6 3,4 100 Bay 35,1 16,6 12,3 2 1,4 2,8 4,4 4,9 2,1 7,2 6,6 4,6 100 Bir okul bitirmemiş 50,7 4 - - - 3,9 16,9 13,2 2,1 4,2 4 1 100 İlkokul mezunu 51 11,5 5,9 3,2 1,1 1,6 3,3 6,2 1,1 4,8 6,5 3,9 100 Ortaokul/İlköğretim mezunu 40,9 12 10,9 1,4 2,6 2,5 3,2 7,3 2,4 7,9 6,3 2,5 100 Lise mezunu 31,1 22,8 12,6 1,8 1,2 2,1 3,1 5,7 2,7 8 5,7 3,1 100 Üniversite mezunu +... 23,2 28,7 10,8 0,7 1,7 2,1 2,5 3,4 5,1 7,6 4,2 10 100 Alt Gelir Grubu 40 15,6 9,2 1,4 0,8 2,2 6 6,4 2,5 6,5 4,9 4,5 100 Orta Gelir Grubu 35,4 19,2 9,8 2 2 2,2 2,5 6,3 2,5 7,6 6,6 3,7 100 Üst Gelir Grubu 37,6 24,5 13,2 1,8 1,7 0,6 1,8 2,5 2,5 4,6 4,6 4,7 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 20

29 Mart Yerel Seçimleri için kararsız olduğunu belirtenlerin kendilerini yakın gördükleri partiler(%) Frekans Yüzde Geçerli Yüzde AK PARTİ 34 29,1 46,6 CHP 14 12,0 19,2 MHP 11 9,4 15,1 DTP Lİ BAĞMSZ/DTP 5 4,3 6,8 DSP 4 3,4 5,5 SAADET PARTİSİ 2 1,7 2,7 ÖDP 1 0,9 1,4 DP 1 0,9 1,4 GENÇ PARTİ 1 0,9 1,4 ARA TOPLAM I 73 62,4 100 HİÇBİRİNE 23 19,7 KARARSIZ 10 8,5 CEVAP YOK 11 9,4 ARA TOPLAM II 44 37,6 117 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 21

4. SİYASETÇİ ALGISI "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 22

Recep Tayyip Erdoğan, Deniz Baykal ve Devlet Bahçeli nin hemdert olma algısı ve kendilerine duygusal yakınlık Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Recep Tayyip Erdoğan 835 43,9 61 Deniz Baykal 274 14,4 20 Devlet Bahçeli 260 13,7 19 Ara Toplam I 1369 71,9 100 Hiçbiri 506 26,6 Fikri yok 10 0,5 Cevap yok 18 1 Ara Toplam II 534 28,1 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 23

5. GÜNDEM "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 24

Türkiye nin en temel sorunu Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Ekonomik sorunlar 1064 55,9 56,8 Terör 306 16,1 16,3 İşsizlik 136 7,1 7,3 Yolsuzluklar 102 5,4 5,4 Doğu ve Güneydoğu sorunu 71 3,7 3,8 Başörtüsü sorunu 68 3,6 3,6 Demokratikleşme 56 2,9 3,0 Eğitimsizlik 18 0,9 1,0 Diğer 52 2,7 2,8 Ara Toplam I 1873 98,4 100 Sorun yok 1 0,1 Fikrim yok 9 0,5 Cevap yok 20 1,1 Ara Toplam II 30 1,6 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 25

2008 yılında Türkiye nin en önemli gündem maddesi Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Ekonomik kriz 593 31,2 31,4 Ergenekon operasyonu 440 23,1 23,3 AK PARTİ için kapatılma davası 223 11,7 11,8 Zamlar 209 11,0 11,1 Terör 178 9,4 9,4 Üniversitelerde başörtüsü serbestliği tartışmaları 101 5,3 5,3 Kuzey Irak harekâtı 74 3,9 3,9 Deniz Feneri tartışmaları 54 2,8 2,9 Kürt sorunu 3 0,2 0,2 İşsizlik 3 0,2 0,2 Laiklik 3 0,2 0,2 Başörtüsü tartışması 3 0,2 0,2 Filistin e saldırı 2 0,1 0,1 Özelleştirmeler 1 0,1 0,1 Öcalan üzerindeki tecrid 1 0,1 0,1 Ulusal bütünlük 1 0,1 0,1 Ara Toplam I 1889 99,3 100 Fikri yok 7 0,4 Cevap yok 7 0,4 Ara Toplam II 14 0,7 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 26

Hükümetin 1 Ocak 2009 tarihinde yayına başlattığı Kürtçe televizyona (TRT 6) bakış Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Olumlu 860 45,2 51,8 Olumsuz 801 42,1 48,2 Ara Toplam 1661 87,3 100 Fikrim yok 242 12,7 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 27

Demografik özelliklere göre, hükümetin 1 Ocak 2009 tarihinde yayına başlattığı Kürtçe televizyona (TRT 6) bakış(%) Olumlu Olumsuz 17-24 48,1 51,9 100 25-34 52,2 47,8 100 35-44 53,9 46,1 100 45-54 50,3 49,7 100 55 +... 56,3 43,7 100 Bayan 49,2 50,8 100 Bay 53,9 46,1 100 Bir okul bitirmemiş 76,7 23,3 100 İlkokul mezunu 57,9 42,1 100 Ortaokul/İlköğretim mezunu 51,3 48,7 100 Lise mezunu 46,5 53,5 100 Üniversite mezunu +... 49,6 50,4 100 Alt Gelir Grubu 52,6 47,4 100 Orta Gelir Grubu 52,1 47,9 100 Üst Gelir Grubu 45,9 54,1 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 28

6 yıllık AK Parti hükümeti döneminde bireysel yaşama karşı bir baskı olma durumu Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Olmadı 1851 97,3 98,2 Oldu 22 1,2 1,2 Konuyla ilgisiz ifadeler 11 0,6 0,6 1884 99,0 100 Cevap yok 19 1,0 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 29

Bireysel yaşamına karşı bir baskı olduğunu belirtenlerin ne tür baskılara maruz kaldıkları Frekans Yüzde Taraflı davranılması 5 15,2 İnsanlar arasında giyim kuşam açısından ayrım yapıldı 3 9,1 Polisin sürekli kimlik sorması/ polis baskısı 3 9,1 Kürt olduğum için aşağılandım 3 9,1 İçki içiyorum diye polis gözaltına aldı 2 6,1 Açık olduğum için farklı gözle bakıldı 2 6,1 Başörtülü olduğu için okula alınmama 1 3,0 Oğlum askeriyeye girecekti, bunun için açık fotoğraf çektirmek zorunda kaldım 1 3,0 Söylemek istemiyor 1 3,0 İçkili mekân kapatıldı 1 3,0 Konuyla ilgisiz olanlar (Ekonomik baskı - işsizlik ) 11 33,3 33 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 30

2008 yılı itibariyle düşünüldüğünde, seçmenin Tükiye nin AB ye girmesini destekleme durumu Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Evet 1130 59,4 65,9 Hayır 586 30,8 34,1 Ara Toplam I 1716 90,2 100 Fikrim yok 183 9,6 Cevap yok 4 0,2 Ara Toplam II 187 9,8 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 31

Sevilen ve nefret edilen ülkeler "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 32

En sevilen ülke Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Filistin 147 7,7 15,3 Almanya 125 6,6 13,0 Fransa 65 3,4 6,8 İran 50 2,6 5,2 İtalya 45 2,4 4,7 İngiltere 42 2,2 4,4 Azerbaycan 37 1,9 3,8 ABD 34 1,8 3,5 Suudi Arabistan 33 1,7 3,4 Küba 29 1,5 3,0 İsviçre 27 1,4 2,8 Hollanda 26 1,4 2,7 Rusya 26 1,4 2,7 Avustralya 24 1,3 2,5 İspanya 16 0,8 1,7 Japonya 16 0,8 1,7 Pakistan 13 0,7 1,4 Norveç 12 0,6 1,2 İsveç 11 0,6 1,1 Dubai 11 0,6 1,1 Diğer 173 9,1 18,0 Ara Toplam I 962 50,6 100 Türkiye 182 9,6 Sevdiğim ülke yok 706 37,1 Fikrim yok 32 1,7 Cevap yok 21 1,1 Ara Toplam II 941 49,4 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 33

En çok nefret edilen ülke Frekans Yüzde Geçerli Yüzde İsrail 902 47,4 57,2 ABD 518 27,2 32,8 Fransa 28 1,5 1,8 Yunanistan 21 1,1 1,3 İran 14 0,7 0,9 Diğer 94 4,9 6,0 Ara Toplam I 1577 82,9 100 Nefret ettiğim ülke yok 300 15,8 Fikrim yok 17 0,9 Cevap yok 9 0,5 Ara Toplam II 326 17,1 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 34

ABD Başkanı Bush a ayakkabı fırlatan Iraklı gazeteci Muntazır El Zeydi nın yerinde olmak isteme durumu Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Evet 1209 63,5 72,9 Hayır 450 23,6 27,1 Ara Toplam I 1659 87,2 100 Cevap yok 242 12,7 Fikrim yok 2 0,1 Ara Toplam II 244 12,8 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 35

CHP nin başörtüsü ve çarşaf gibi açılımlarına bakış Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Olumsuz buluyorum 1208 63,5 64,2 Olumlu buluyorum 675 35,5 35,8 Ara Toplam I 1883 98,9 100 Fikrim yok 14 0,7 Cevap yok 6 0,3 Ara Toplam II 20 1,1 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 36

Demografik özelliklere göre, CHP nin başörtüsü ve çarşaf gibi açılımlarına bakış(%) Olumlu buluyorum Olumsuz buluyorum 17-24 30,9 69,1 100 25-34 36,9 63,1 100 35-44 35,4 64,6 100 45-54 39,5 60,5 100 55 +... 40,4 59,6 100 Bayan 37,1 62,9 100 Bay 34,7 65,3 100 Bir okul bitirmemiş 33,4 66,6 100 İlkokul mezunu 35,4 64,6 100 Ortaokul/İlköğretim mezunu 37,9 62,1 100 Lise mezunu 34,6 65,4 100 Üniversite mezunu +... 38,8 61,2 100 Alt Gelir Grubu 34,5 65,5 100 Orta Gelir Grubu 36,9 63,1 100 Üst Gelir Grubu 35 65 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 37

Ergenekon terör örgütü operasyonu çerçevesindeki görüşler Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Devlet kendi içindeki gizli örgüt ve çeteleri temizliyor 1328 69,8 71,0 İktidar ülkedeki muhaliflerini susturuyor 533 28,0 28,5 Normal suç 1 0,1 0,1 Rant kavgası 1 0,1 0,1 İran devrimi Türkiye de oluyor 1 0,1 0,1 Hiçbiri 6 0,3 0,3 Ara Toplam I 1870 98,3 100 Fikri Yok 20 1,1 Cevap yok 13 0,7 Ara Toplam II 33 1,7 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 38

6.FİLİSTİN - İSRAİL "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 39

Filistin İsrail meslesinde seçmenin kendini hissettiği taraf Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Filistin in yanında 1691 88,9 92,4 Her ikisinin de yanında hissetmiyorum 122 6,4 6,7 İsrail in yanında 18 0,9 1,0 Ara Toplam I 1831 96,2 100 Fikrim yok 72 3,8 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 40

İsrail in son Gazze saldırısı ile ilgili kanaatler Frekans Yüzde Geçerli Yüzde İsrail Gazze de kitlesel katliam yapıyor 1822 95,7 97,5 İsrail kendisini savunuyor 46 2,4 2,5 Ara Toplam I 1868 98,2 100 Cevap yok 28 1,5 Fikrim yok 7 0,4 Ara Toplam II 35 1,8 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 41

İsrail in son Gazze saldırısına karşı Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ın söylemlerinin desteklenme durumu Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Evet 1142 60,0 71,9 Hayır 447 23,5 28,1 Ara Toplam I 1589 83,5 100 Fikrim yok 306 16,1 Cevap yok 8 0,4 Ara Toplam II 314 16,5 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 42

İsrail in son Gazze saldırısı karşısında Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin diplomatik ataklarının yeterli bulunma durumu Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Yetersiz buluyorum 845 44,4 48,8 Yeterli buluyorum 395 20,8 22,8 Yeterli buluyorum ancak daha aktif olunmalı 281 14,8 16,2 Kısmen yeterli buluyorum 212 11,1 12,2 Ara Toplam I 1733 91,1 100 Fikrim yok 166 8,7 Cevap yok 4 0,2 Ara Toplam II 170 8,9 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 43

Katılıyorum Katılmıyorum Son Gazze saldırısından sonra Türkiye'nin yapması gerekenler ile ilgili bazı ifadelere katılma durumu(%) Türkiye de kapsamlı yardım kampanyası başlatılmalı ve bu yardımların acilen ulaşması için gerekli altyapı çalışmaları yapmalıdır. İsrail e yapılan bütün stratejik ve ticari anlaşmalar iptal edilmelidir. Gönüllü olarak Gazze ye savaşmak için gitmek isteyen kişilere imkân verilmelidir. Barış gücü olarak Mehmetçik Gazze ye gönderilmelidir. Hiçbir şey yapmaya gerek yoktur Frekans 1677 224 1900 Yüzde 88,2 11,8 100 Frekans 1369 530 1899 Yüzde 72,1 27,9 100 Frekans 1127 772 1898 Yüzde 59,4 40,6 100 Frekans 1118 778 1896 Yüzde 59,0 41,0 100 Frekans 33 1823 1856 Yüzde 1,8 98,2 100 *Bu soruya yanıt vermeyenler tabloya dâhil edilmemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 44

Seçmenin gönüllü olarak Gazze ye gitmek isteme durumu Frekans Yüzde Geçerli Yüzde Evet 703 62,4 63,2 Hayır 409 36,3 36,8 Ara Toplam I 1112 98,7 100 Cevap yok 15 1,3 1127 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 45

Demografik özelliklere göre, seçmenin gönüllü olarak Gazze ye gitmek isteme durumu(%) Evet Hayır 17-24 65,4 34,6 100 25-34 64 36 100 35-44 64,5 35,5 100 45-54 58,9 41,1 100 55 +... 58,2 41,8 100 Bayan 56,8 43,2 100 Bay 69,1 30,9 100 Bir okul bitirmemiş 64,1 35,9 100 İlkokul mezunu 66,6 33,4 100 Ortaokul/İlköğretim mezunu 68,4 31,6 100 Lise mezunu 60,5 39,5 100 Üniversite mezunu +... 55,9 44,1 100 Alt Gelir Grubu 69 31 100 Orta Gelir Grubu 59,2 40,8 100 Üst Gelir Grubu 55 45 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 46

Gazze için bireysel çabalar Frekans Yüzde Hayır yapmadım 1289 67,8 Evet yaptım 542 28,5 Yapmam gerekmiyor 71 3,7 1902 100 *Bu soruya 1 kişi cevap vermemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 47

Gazze için bir şey yaptığını belirtenlerin neler yaptıkları Cevapların Deneklerin Baz: 542 Kişi Frekans Yüzdesi Yüzdesi* Maddi yardım 318 56,3 58,7 Manevi yardım 57 10,2 10,6 Eyleme katıldım 53 9,4 9,7 Yardım topladım 43 7,6 7,9 Protesto 28 5 5,2 İsrail mallarını boykot ettim 22 3,9 4 Mesaj attım 8 1,5 1,5 İlaç yardımı yaptım 8 1,4 1,4 İnternet üzerinden yardım 5 0,8 0,9 Lanet okudum 3 0,5 0,6 Lambaları söndürdüm 3 0,5 0,5 İmza topladım 2 0,3 0,4 Pankart yaptım/ broşür 2 0,3 0,3 Giyim yardımı 1 0,2 0,2 Kermes düzenledim 1 0,2 0,2 Dağda Filistin bayrağı açtım 1 0,2 0,2 Cevap yok 10 1,7 1,8 *Birden çok cevap alınmıştır. 565 100 104,2 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 48

7. HÜKÜMET VE PARTİLERİN BAŞARI DÜZEYİ "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 49

Belli konularda AK Parti Hükümetini nin başarı durumu(%)* Sosyal yardımlar Çetelerle mücadele Terörle mücadele Dış politika Demokratikleşme Ekonomi Başarılı değil Başarılı Toplam Frekans 738 1122 1860 Yüzde 39,7 60,3 100 Frekans 763 1081 1844 Yüzde 41,4 58,6 100 Frekans 861 986 1847 Yüzde 46,6 53,4 100 Frekans 861 972 1833 Yüzde 47,0 53,0 100 Frekans 881 946 1826 Yüzde 48,2 51,8 100 Frekans 951 905 1856 Yüzde 51,2 48,8 100 *Bu soruya yanıt vermeyenler tabloya dâhil edilmemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 50

AK Parti Hükümetini başarı durumunun aylara göre değişimi (%) 65 63 61 62,0 60,4 60,3 59 57 55 53 51 49 47 45 58,7 54,7 53,4 53 52,1 50,0 51,8 50,9 49,8 47,7 48,8 48,9 46,5 Mart 2008 Temmuz 2008 Kasım 2008 Ocak 2008 Ekonomi Dış Politika Demokratikleşme Sosyal Yardımlar "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 51

Son üç aylık süreçte; AK Parti, CHP, MHP ve DTP ye dair başarı algıları (%) Başarılı değil Başarılı AK Parti yi hükümette Frekans 787 1070 1857 Yüzde 42,4 57,6 100 CHP yi ana muhalefette Frekans 1304 540 1844 Yüzde 70,7 29,3 100 MHP yi muhalefette Frekans 1341 499 1840 Yüzde 72,9 27,1 100 DTP yi muhalefette Frekans 1585 225 1811 Yüzde 87,6 12,4 100 *Bu soruya yanıt vermeyenler tabloya dâhil edilmemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 52

Aylara göre, partilerin performans algılarında değişim(%) 70 60 56,5 52,5 57,6 50 40 30 20 10 0 47,7 28,9 30,1 27,3 29,3 27,1 27,5 25,1 21,8 12,4 14 9,1 10,2 Mart 2008 Temmuz 2008 Kasım 2008 Ocak 2008 Ak Parti yi hükümette CHP yi muhalefette MHP yi muhalefette DTP yi muhalefette "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 53

8. KURUM VE KİŞİLERE GÜVEN "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 54

Toplumun kurumlara olan güveni* Ordu Cumhurbaşkanlığı Yargı Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümet Medya Güvenmiyorum Güveniyorum Frekans 395 1476 1871 Yüzde 21,1 78,9 100 Frekans 582 1284 1866 Yüzde 31,2 68,8 100 Frekans 612 1249 1861 Yüzde 32,9 67,1 100 Frekans 667 1200 1867 Yüzde 35,7 64,3 100 Frekans 773 1089 1861 Yüzde 41,5 58,5 100 Frekans 1192 656 1848 Yüzde 64,5 35,5 100 *Bu soruya yanıt vermeyenler tabloya dâhil edilmemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 55

Aylara göre, kurumlara olan güvendeki değişim(%) 95 85 83,2 82,3 75 65 55 78,9 68,3 67,9 68,8 66,5 66,9 67,1 64,3 64,8 66,1 55,9 57,6 58,5 45 35 31,8 34,5 35,5 25 Temmuz 2008 Kasım 2008 Ocak 2008 Cumhurbaşkanlığı Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümet Yargı Ordu Medya "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 56

Toplumun kişilere olan güveni(%)* Abdullah Gül Recep Tayyip Erdoğan Devlet Bahçeli Deniz Baykal Güvenmiyorum Güveniyorum Frekans 597 1262 1859 Yüzde 32,1 67,9 100 Frekans 788 1074 1862 Yüzde 42,3 57,7 100 Frekans 1213 643 1856 Yüzde 65,4 34,6 100 Frekans 1381 468 1849 Yüzde 74,7 25,3 100 *Bu soruya yanıt vermeyenler tabloya dâhil edilmemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 57

Aylara göre, kişilere olan güvendeki değişim(%) "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 58

9. 2008 İN ENLERİ "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 59

2008 yılında en beğenilen siyasetçi Frekans Yüzde Geçerli Yüzde RECEP TAYYİP ERDOĞAN 509 26,9 39,7 KEMAL KILIÇDAROĞLU 160 8,4 12,4 DEVLET BAHÇELİ 118 6,2 9,2 DENİZ BAYKAL 105 5,5 8,2 ABDULLAH GÜL 73 3,8 5,7 ALİ BABACAN 33 1,7 2,6 AHMET TÜRK 27 1,4 2,1 MUHSİN YAZICIOĞLU 25 1,3 1,9 MUSTAFA SARIGÜL 18 0,9 1,4 ZEKİ SEZER 17 0,9 1,3 UFUK URAS 16 0,8 1,2 CEMİL ÇİÇEK 15 0,8 1,2 DİĞER 170 8,8 13,2 ARA TOPLAM I 1286 67,6 100 BEĞENDİĞİM BİR SİYASETÇİ YOKTUR 280 14,7 FİKRİM YOK 280 14,7 CEVAP YOK 57 3,0 ARA TOPLAM II 617 32,4 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 60

2008 yılında en beğenilen bakan Frekans Yüzde Geçerli Yüzde ALİ BABACAN 235 12,3 32,5 CEMİL ÇİÇEK 63 3,3 8,7 KÜRŞAT TÜZMEN 55 2,9 7,6 KEMAL UNAKITAN 46 2,4 6,4 RECEP AKDAĞ 43 2,3 5,9 MEHMET ALİ ŞAHİN 38 2,0 5,3 NİĞMET ÇUBUKÇU 34 1,8 4,7 HÜSEYİN ÇELİK 30 1,6 4,1 ERTUĞRUL GÜNAY 23 1,2 3,2 BEŞİR ATALAY 14 0,7 1,9 FARUK NAFIZ ÖZAK 13 0,7 1,8 ABDÜLKADİR AKSU 13 0,7 1,8 BİNALİ YILDIRIM 11 0,6 1,5 MURAT BAŞESKİOĞLU 11 0,6 1,5 ZAFER ÇAĞLAYAN 9 0,5 1,2 FARUK ÇELİK 8 0,4 1,1 DİĞER 77 4,1 10,6 ARA TOPLAM I 723 38,0 100 BEĞENDİĞİM BİR BAKAN YOKTUR 527 27,7 FİKRİ YOK 575 30,2 CEVAP YOK 78 4,1 ARA TOPLAM II 1180 62,0 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 61

2008 yılında en beğenilen iş adamı Frekans Yüzde Geçerli Yüzde RAHMİ KOÇ 81 4,3 16,9 GÜLER SABANCI 72 3,8 15,0 AYDIN DOĞAN 42 2,2 8,8 MUSTAFA KOÇ 35 1,8 7,3 ALİ KOÇ 23 1,2 4,8 HACI BOYDAK 17 0,9 3,5 AHMET NAZİF ZORLU 15 0,8 3,1 MEHMET NAZİF ZORLU 11 0,6 2,3 SİNAN AYGÜN 11 0,6 2,3 ARZUHAN DOĞAN YALÇINDAĞ 9 0,5 1,9 CEM BOYNER 8 0,4 1,7 ADNAN POLAT 7 0,4 1,5 MEHMET EMİN KARAMEHMET 7 0,4 1,5 AZİZ YILDIRIM 7 0,4 1,5 MEMDUH BOYDAK 7 0,4 1,5 FERİT ŞAHENK 6 0,3 1,3 ACUN ILICALI 6 0,3 1,3 VEHBİ KOÇ 5 0,3 1,0 DİĞER 110 5,8 23 ARA TOPLAM I 479 25,2 100 BEĞENDİĞİM İŞ ADAMI YOKTUR 560 29,4 FİKRİM YOK 743 39,0 CEVAP YOK 121 6,4 ARA TOPLAM II 1424 74,8 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 62

2008 yılında en beğenilen furbolcu Frekans Yüzde Geçerli Yüzde ARDA TURAN 306 16,1 26,3 HAKAN ŞÜKÜR 131 6,9 11,2 SEMİH ŞENTÜRK 121 6,4 10,4 ALEKSANDRO DE SOUZA 92 4,8 7,9 EMRE BELEZOĞLU 30 1,6 2,6 MATİAS EMİLİO DELGADO 26 1,4 2,2 MİLAN BAROS 25 1,3 2,1 İBRAHİM YATTARA 24 1,3 2,1 RÜŞTÜ REÇBER 23 1,2 2,0 TUNCAY ŞANLI 22 1,2 1,9 CASİA LİNCOLN 22 1,2 1,9 GÖKHAN GÖNÜL 17 0,9 1,5 CASSİO DE SOUZA SOARES LİNCOLN 16 0,8 1,4 NİHAT KAHVECİ 16 0,8 1,4 MEHMET YILDIZ 16 0,8 1,4 ROBERTO CARLOS 14 0,7 1,2 LİONEL MESSİ 12 0,6 1,0 VOLKAN DEMİREL 12 0,6 1,0 SERVET ÇETİN 12 0,6 1,0 DİĞER 228 12,0 19,6 ARA TOPLAM I 1165 61,2 100 FUTBOLU TAKİP ETMİYOR 16 0,8 BEĞENDİĞİM BİR FUTBOLCU YOKTUR 274 14,4 FİKRİ YOK 401 21,1 CEVAP YOK 47 2,5 ARA TOPLAM II 738 38,8 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 63

2008 yılında futbolcu dışında en beğenilen sporcu Frekans Yüzde Geçerli Yüzde ELVAN ABELEGESSE 118 6,2 23,6 HİDAYET TÜRKOĞLU 48 2,5 9,6 İBRAHİM KUTLUAY 44 2,3 8,8 MEHMET OKUR 43 2,3 8,6 SİNAN ŞAMİL SAM 20 1,1 4,0 SÜREYYA AYHAN 20 1,1 4,0 GÖKHAN SAKİ 19 1,0 3,8 NESLİHAN DEMİR 12 0,6 2,4 GÜRKAN ÖZKAN 12 0,6 2,4 SELÇUK AYDIN 11 0,6 2,2 HALİL MUTLU 11 0,6 2,2 KENAN SOFUOĞLU 10 0,5 2,0 MARİ SHRAPOVA 9 0,5 1,8 SEMİH SAYGINER 8 0,4 1,6 HAMZA YERLİKAYA 6 0,3 1,2 NAİM SÜLEYMANOĞLU 5 0,3 1,0 USAİN BOLT 5 0,3 1,0 SPROCU ADI BELİRTMEYEN 18 0,9 3,6 DİĞER 80 4,2 16,0 ARA TOPLAM I 499 26,2 100 BEĞENDİĞİM BİR SPORCU YOKTUR 531 27,9 TAKİP ETMİYOR 21 1,1 FİKRİ YOK 764 40,1 CEVAP YOK 88 4,6 ARA TOPLAM II 1404 73,8 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 64

2008 yılında en beğenilen yerli dizi Frekans Yüzde Geçerli Yüzde YAPRAK DÖKÜMÜ 303 15,9 20,4 KURTLAR VADİSİ 278 14,6 18,7 AVRUPA YAKASI 117 6,1 7,9 ELVEDA RUMELİ 86 4,5 5,8 ADANALI 80 4,2 5,4 TEK TÜRKİYE 75 3,9 5,0 ARKA SOKAKLAR 45 2,4 3,0 CANIM AİLEM 41 2,2 2,8 DUDAKTAN KALBE 40 2,1 2,7 AŞK-I MEMNU 36 1,9 2,4 ASİ 36 1,9 2,4 BİNBİR GECE 35 1,8 2,4 PARMAKLIKLAR ARDINDA 32 1,7 2,2 ARKA SIRADAKİLER 23 1,2 1,5 KAVAK YELLERİ 20 1,1 1,3 HATIRLA SEVGİLİ 20 1,1 1,3 SONBAHAR 17 0,9 1,1 BABA OCAĞI 17 0,9 1,1 ANNEM 16 0,8 1,1 KURTLAR VADİSİ PUSU 14 0,7 0,9 DİĞER 155 8,1 10,4 ARA TOPLAM I 1486 78,1 100 BEĞENDİĞİM YERLİ DİZİ YOKTUR 158 8,3 FİKRİ YOK 224 11,8 CEVAP YOK 35 1,8 ARA TOPLAM II 417 21,9 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 65

2008 yılında en beğenilen yerli dizi oyuncusu Frekans Yüzde Geçerli Yüzde BERGÜZAR KOREL 92 4,8 14,7 GÜLSE BİRSEL 55 2,9 8,8 TUĞBA BÜYÜKÜSTÜN 54 2,8 8,7 ÖZGÜ NAMAL 49 2,6 7,9 NURGÜL YEŞİLÇAY 41 2,2 6,6 BEREN SAAT 38 2,0 6,1 GAMZE ÖZÇELİK 19 1,0 3,0 DENİZ ÇAKIR 19 1,0 3,0 ASLI TANDOĞAN 18 0,9 2,9 BİNNUR KAYA 16 0,8 2,6 FAHRİYE EVCAN 12 0,6 1,9 MELTEM CUMBUL 12 0,6 1,9 MELEK BAYKAL 11 0,6 1,8 OYA BAŞAR 10 0,5 1,6 GÜVEN HOKNA 8 0,4 1,3 DEMET AKBAĞ 8 0,4 1,3 HANDE ATAİZİ 7 0,4 1,1 BERRAK TÜZÜN ATAÇ 7 0,4 1,1 ÖZGE ÖZBERK 7 0,4 1,1 SANEM ÇELİK 7 0,4 1,1 DİĞER 134 7,0 21,5 BEĞENDİĞİM BAYAN YERLİ DİZİ OYUNCUSU YOKTUR ARA TOPLAM I 624 32,8 100 490 25,7 FİKRİ YOK 716 37,6 CEVAP YOK 73 3,8 ARA TOPLAM II 1279 67,2 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 66

2008 yılında en beğenilen bay yerli dizi oyuncusu Frekans Yüzde Geçerli Yüzde NECATİ ŞAŞMAZ 204 10,7 25,5 OKTAY KAYNARCA 87 4,6 10,9 HALİL ERGÜN 54 2,8 6,8 KIVANÇ TATLITUĞ 39 2,0 4,9 UĞUR YÜCEL 29 1,5 3,6 HALİT ERGENÇ 27 1,4 3,4 ERDAL ÖZYAĞCILAR 24 1,3 3,0 KADİR İNANIR 24 1,3 3,0 ENGİN GÜNAYDIN 24 1,3 3,0 BURAK HAKKI 20 1,1 2,5 ATA DEMİRER 19 1,0 2,4 TAMER KARADAĞLI 19 1,0 2,4 KENAN İMİRZALIOĞLU 15 0,8 1,9 ÖZCAN DENİZ 14 0,7 1,8 GÜRKAN UYGUN 14 0,7 1,8 MURAT YILDIRIM 10 0,5 1,3 ERKAN PETEKKAYA 9 0,5 1,1 BÜLENT İNAL 8 0,4 1,0 DİĞER 159 8,4 19,7 BEĞENDİĞİM BİR BAY YERLİ DİZİ OYUNCUSU YOKTUR ARA TOPLAM I 799 42,0 100 425 22,3 FİKRİ YOK 604 31,7 CEVAP YOK 75 3,9 ARA TOPLAM II 1104 58,0 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 67

2008 yılında en beğenilen sinema filmi Frekans Yüzde Geçerli Yüzde ISSIZ ADAM 226 11,9 24,6 RECEP İVEDİK 220 11,6 23,9 MURO 146 7,7 15,9 AROG 91 4,8 9,9 BEYAZ MELEK 62 3,3 6,7 MUSTAFA 21 1,1 2,3 OSMANLI CUMHURİYETİ 16 0,8 1,7 FIRTINA 14 0,7 1,5 KUTSAL DAMACANA 13 0,7 1,4 TESTERE 10 0,5 1,1 SONBAHAR 10 0,5 1,1 DİĞER 90 4,7 9,9 ARA TOPLAM I 919 48,3 100 BEĞENDİĞİM BİR SİNEMA FİLMİ YOKTUR 375 19,7 TAKİP ETMİYORUM 9 0,5 FİKRİ YOK 501 26,3 CEVAP YOK 99 5,2 ARA TOPLAM II 984 51,7 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 68

2008 yılında en beğenilen köşe yazarı Frekans Yüzde Geçerli Yüzde EMİN ÇÖLAŞAN 61 3,2 10,2 AHMET ALTAN 51 2,7 8,5 HINCAL ULUÇ 49 2,6 8,2 FEHMİ KORU 34 1,8 5,7 HAYDAR DÜMEN 23 1,2 3,9 CAN DÜNDAR 21 1,1 3,5 ABDURRAHMAN DİLİPAK 17 0,9 2,8 İLHAN SELÇUK 16 0,8 2,7 MEHMET ALİ BİRAND 15 0,8 2,5 MEHMET BARLAS 13 0,7 2,2 AHMET HAKAN 13 0,7 2,2 BEKİR COŞKUN 12 0,6 2,0 FATİH ALTAYLI 11 0,6 1,8 ÇETİN ALTAN 10 0,5 1,7 HASAN PULUR 9 0,5 1,5 TAHA AKYOL 9 0,5 1,5 MUSTAFA BALBAY 8 0,4 1,3 NAZLI ILICAK 7 0,4 1,2 RAUF TAMER 7 0,4 1,2 DİĞER 211 11,1 35,3 ARA TOPLAM I 597 31,4 100 BEĞENDİĞİM BİR KÖŞE YAZARI YOKTUR 520 27,3 TAKİP ETMİYOR 11 0,6 FİKRİ YOK 689 36,2 CEVAP YOK 86 4,5 ARA TOPLAM II 1306 68,6 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 69

2008 yılında en beğenilen dini program yapımcısı Frekans Yüzde Geçerli Yüzde NİHAT HATİPOĞLU 675 35,5 82,9 MUSTAFA KARATAŞ 86 4,5 10,6 YAŞAR NURİ ÖZTÜRK 8 0,4 1,0 DİĞER 45 2,5 5,5 ARA TOPLAM I 814 42,8 100 BEĞENDİĞİM DİNİ PROGRAM YAPIMCISI YOKTUR 452 23,8 TAKİP ETMİYOR 26 1,4 FİKRİ YOK 540 28,4 CEVAP YOK 71 3,7 ARA TOPLAM II 1089 57,2 1903 100 2008 yılında e beğenilen siyaset tartışma programı Frekans Yüzde Geçerli Yüzde SİYASET MEYDANI 521 27,4 47,8 ARENA 147 7,7 13,5 32. GÜN 91 4,8 8,3 GENÇ BAKIŞ 89 4,7 8,2 CEVİZ KABUĞU 79 4,2 7,2 TEKE TEK 71 3,7 6,5 İSKELE SANCAK 53 2,8 4,9 DİĞER 40 2,1 3,5 ARA TOPLAM I 1091 57,3 100 BEĞENDİĞİM BİR SİYASET TARTIŞMA PROGRAMI YOKTUR 348 18,3 TAKİP ETMİYOR 19 1,0 FİKRİ YOK 395 20,8 CEVAP YOK 50 2,6 ARA TOPLAM II 812 42,7 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 70

2008 yılında en beğenilen ana haber sunucusu Frekans Yüzde Geçerli Yüzde ALİ KIRCA 498 26,2 40,6 UĞUR DÜNDAR 444 23,3 36,2 MEHMET ALİ BİRAND 176 9,2 14,3 DEFNE SAMYELİ 23 1,2 1,9 FUAT KOZLUKLU 13 0,7 1,1 DİĞER 74 4 6,2 ARA TOPLAM I 1228 64,5 100 BEĞENDİĞİM BİR ANA HABER SUNUCUSU YOKTUR 302 15,9 TAKİP ETMİYOR 2 0,1 FİKRİ YOK 311 16,3 CEVAP YOK 60 3,2 ARA TOPLAM II 675 35,5 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 71

2008 yılında en beğenilen magazin programı Frekans Yüzde Geçerli Yüzde ÖZEL HAT 55 2,9 15,6 CANLI CANLI 34 1,8 9,6 BİZDEN KAÇMAZ 33 1,7 9,3 PAZAR SÜRPRİZİ 33 1,7 9,3 PAZAR KEYFİ 28 1,5 7,9 HARİKA PAZAR 20 1,1 5,7 D MAGAZİN 19 1,0 5,4 ELİFNAĞME 19 1,0 5,4 STAR LİFE 14 0,7 4,0 HEYECANLI 13 0,7 3,7 PAZAR MAGAZİN 13 0,7 3,7 UÇAN KUŞ 9 0,5 2,5 PAPARAZZİ 8 0,4 2,3 PAZAR KEYFİ 7 0,4 2,0 BEYAZ SHOW 4 0,2 1,1 FOX MAGAZİN 4 0,2 1,1 DİĞER 40 2,2 11,2 BEĞENDİĞİM BİR MAGAZİN PROGRAMI YOKTUR ARA TOPLAM I 353 18,5 100 641 33,7 TAKİP ETMİYOR 68 3,5 FİKRİ YOK 771 40,5 CEVAP YOK 70 3,7 ARA TOPLAM II 1550 81,5 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 72

10. MEDYA VE GÜVEN "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 73

"2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 74

Yayınlarına en çok güvenilen televizyon kanalı Frekans Yüzde Geçerli Yüzde KANAL D 282 14,8 18,3 TRT 1 190 10,0 12,3 KANAL 7 162 8,5 10,5 ATV 160 8,4 10,4 STV 148 7,8 9,6 SHOW TV 145 7,6 9,4 STAR 112 5,9 7,3 NTV 108 5,7 7,0 CNN TÜRK 40 2,1 2,6 HABERTÜRK 40 2,1 2,6 FOX 23 1,2 1,5 ROJ TV 22 1,2 1,4 DİĞER 107 5,6 7,0 ARA TOPLAM I 1539 80,9 100 HEPSİ-FARKETMEZ 256 13,5 PEK SEYRETMİYOR 80 4,2 HİÇBİRİ 28 1,5 ARA TOPLAM II 364 19,1 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 75

Haberlerine en çok güvenilen gazete Frekans Yüzde Geçerli Yüzde ZAMAN 228 12,0 16,2 POSTA 208 10,9 14,8 HÜRRİYET 166 8,7 11,8 SABAH 142 7,5 10,1 CUMHURİYET 122 6,4 8,7 MİLLİYET 73 3,8 5,2 VAKİT 56 2,9 4,0 VATAN 45 2,4 3,2 RADİKAL 40 2,1 2,8 TARAF 34 1,8 2,4 STAR 33 1,7 2,3 YENİ ŞAFAK 29 1,5 2,1 FANATİK 26 1,4 1,8 TÜRKİYE 25 1,3 1,8 HİÇBİRİ 22 1,2 1,6 AKŞAM 20 1,1 1,4 TAKVİM 17 0,9 1,2 TERCÜMAN 14 0,7 1,0 DİĞER 107 5,6 7,6 ARA TOPLAM I 1407 73,9 100 PEK OKUMUYOR 299 15,7 HEPSİ-FARKETMEZ 197 10,4 ARA TOPLAM II 496 26,1 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 76

Haberleri en çok izlenen televizyon kanalı Frekans Yüzde Geçerli Yüzde NTV 363 19,1 34,0 CNN TÜRK 241 12,7 22,6 S HABER 157 8,3 14,7 HABERTÜRK 137 7,2 12,8 TGRT HABER 73 3,8 6,8 SKYTÜRK 41 2,2 3,8 KANAL 24 29 1,5 2,7 ÜLKE 17 0,9 1,6 TVNET 8 0,4 0,7 BBC 2 0,1 0,2 ARA TOPLAM I 1068 56,1 100 HEPSİ-FARKETMEZ 427 22,4 PEK SEYRETMİYOR 396 20,8 CEVAP YOK 12 0,6 ARA TOPLAM II 835 43,9 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 77

En çok izlenen ana haber bülteninin yayınlandığı televizyon kanalı Frekans Yüzde Geçerli Yüzde KANAL D 258 13,6 16,9 STAR 211 11,1 13,8 SHOW TV 210 11,0 13,8 ATV 157 8,3 10,3 KANAL 7 135 7,1 8,9 NTV 116 6,1 7,6 TRT 1 111 5,8 7,3 STV 105 5,5 6,9 CNN TÜRK 56 2,9 3,7 HABERTÜRK 43 2,3 2,8 FOX 31 1,6 2,0 ROJ TV 15 0,8 1,0 DİĞER 76 4,0 5,0 ARA TOPLAM I 1524 80,1 100 HEPSİ-FARKETMEZ 293 15,4 PEK SEYRETMİYOR 86 4,5 ARA TOPLAM II 379 19,9 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 78

11. DEMOGRAFİK SONUÇLAR "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 79

Görüşülen bireylerin yaş gruplarına göre dağılımı Frekans Yüzde 17-24 487 25,6 25-34 528 27,7 35-44 387 20,3 45-54 240 12,6 55 +... 261 13,7 1903 100 Görüşülen bireylerin cinsiyete göre dağılımı Frekans Yüzde Bay 1011 53,1 Bayan 892 46,9 1903 100 Görüşülen bireylerin eğitim durumuna göre dağılımı Frekans Yüzde Okuryazar değil 60 3,2 Okuryazar 35 1,8 İlkokul mezunu 449 23,6 Ortaokul/İlköğretim mezunu 326 17,2 Lise mezunu 766 40,3 Üniversite mezunu +... 266 14 1902 100 *Bu soruya 1 kişi cevap vermemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 80

Görüşülen bireylerin geçimlerini sağlamak için yaptıkları işler Frekans Yüzde Ev hanımı 430 22,6 Esnaf 408 21,4 Eğitimli işçi 252 13,3 Öğrenci 214 11,2 Emekli 170 8,9 Eğitimsiz işçi 150 7,9 İşsiz 104 5,5 Geliri düşük serbest meslek 72 3,8 Memur 72 3,8 Geliri yüksek serbest meslek 31 1,6 1903 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 81

Gelir durumuna dağılım Frekans Yüzde 450 YTL ve altı 194 10,5 451 900 YTL 560 30,2 901 1350 YTL 527 28,4 1351 1800 YTL 269 14,5 1801 2250 YTL 144 7,8 2251 2700 YTL 49 2,6 2701 3150 YTL 41 2,2 3151 3600 YTL 17 0,9 3601 4050 YTL 16 0,9 4051 4500 YTL 7 0,4 4501 4950 YTL 6 0,3 4951 5400 YTL 7 0,4 5401 5950 YTL 5 0,3 5951 YTL ve üzeri 11 0,6 1853 100 *Bu soruya 50 kişi cevap vermemiştir. Gelir gruplarına göre dağılım Frekans Yüzde Alt Gelir Grubu (900 TL ve altı) 754 40,7 Orta Gelir Grubu (901-2250 TL) 940 50,7 Üst Gelir Grubu (2251 TL ve üzeri) 159 8,6 1853 100 *Bu soruya 50 kişi cevap vermemiştir "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -4. Çeyrek- 82

Şehit Ahmet SokakMecidiyeköy İş Merkezi No:4 K:2 D: 62-63-64-65 Mecidiyeköy/İSTANBUL Tel: (0212) 212 80 52 Fax: (0212) 212 38 02 4. Çeyrek 2009 OCAK "2009 TÜRKİYE-TOPLUM-SİYASET ARAŞTIRMASI" -4. ÇEYREK- 0