Dünyanın en büyük 250 uluslararası müteahhitlik şirketi listesinde 46 Türk şirketi yer aldı. Türkiye, Çin den sonra 2 nci sıraya yerleşti. TÜRKLER DÜNYAYI İNŞA EDİYOR Türk müteahhitlik firmalarınca 1972 den 2017 ilk yarıyıl sonuna kadar 117 ülkede üstlenilen 8 bin 996 projenin toplam bedeli 344 milyar dolara ulaştı. Projelerin yüzde 87 sine tekabül eden 298,6 milyar dolarlık bölümü son 15 yılda AK Parti iktidarı döneminde gerçekleşti. Yurtdışı yatırımlarda en iyi yıllar olan 2012-2014 arasında yatırım tutarı 87,3 milyar dolar oldu. RÖNESANS İNŞAAT IN RUSYA NIN BAŞKENTİ MOSKOVA DA GERÇEKLEŞTİRDİĞİ EVOLUTION TOWER PROJESİ 56 EKİM 2017 WWW.EKOVİTRİN.COM WWW.EKOVİTRİN.COM EKİM 2017 57
Projelerin yüzde 87 sine tekabül eden 298,6 milyar dolarlık bölümü, son 15 yılda AK Parti iktidarı döneminde gerçekleşti. Yurtdışı yatırımlarda en iyi yıllar olan 2012-2014 arasında yatırım tutarı 87,3 milyar dolar oldu. 1972-2001 yılları arasındaki 40 yılda ise sadece 45,4 milyar dolar yatırım hayata geçirildi. YILLARA GÖRE TÜRK YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİ 45 yılda 344 milyar dolarlık proje Türk müteahhitlik firmalarınca 1972 den 2017 ilk yarıyıl sonuna kadar 117 ülkede üstlenilen 8 bin 996 projenin toplam bedeli 344 milyar dolara ulaştı. Yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin başladığı tarihten bu yana üstlenilen projelerin ülkelere göre dağılımında ilk 5 ülke Rusya (yüzde 19.7), Türkmenistan (yüzde 13.6), Libya (yüzde 8.4), Irak (yüzde 7.2) ve Kazakistan (yüzde 6.4) oldu. 2017 ilk yarıyıl sonuna kadar yurtdışında 5.1 milyar dolar büyüklüğünde 63 yeni proje üstlenildi; bu performans 2016 yılının aynı döneminde 2.8 milyar dolar olarak gerçekleşen proje bedelinin iki katına yakın olması nedeniyle yurtdışı müteahhitlik hizmetleri segmentine ilişkin toparlanma beklentilerini güçlendirdi. Geçtiğimiz dönemde petrol ihracatçısı ülkelerin üretim kısıntısı konusundaki mutabakatları doğrultusunda belirli düzeyde artış ivmesi kazanan enerji fiyatları, Suudi Arabistan, Cezayir, Türkmenistan gibi, Türk yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin referanslarının son derece güçlü olduğu pazarlarda yatırım ortamına ve finansman koşullarına olumlu yansıyabilecek. Yurtdışı müteahhitlik segmentinde en büyük pazar olan Rusya ile ilişkilerde kademeli normalleşme yaşanıyor, Sahra-altı Afrika ülkeleri başta olmak üzere yeni pazarlarda önemli işler alınıyor. TEŞVİKLER YENİ FIRSATLAR YARATIYOR Ayrıca Eximbank ın sermayesinin artırılması, üzerinde çalışılan emtia bazlı kredi, ihracata bağlı olmayan kredi, başka finans kuruluşlarının kredilerine garanti vermek gibi yeni seçenekler ve proje kredi desteğinin artırılması gibi teşvikler; yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde fonlama olanaklarının artması bağlamında yeni fırsatlar yaratıyor. Burada en önemli hususun, teşviklerin bürokraside tıkanıklık yaşanmadan veya sigorta-finans engeline takılmadan etkin bir şekilde ve hızla uygulamaya alınması olduğu ifade ediliyor. Bu süreçte, ortalama proje büyüklüğü açısından olumlu gelişmeler yaşanıyor. Rakamlar, Türk müteahhitlik sektörünün gittikçe daha büyük ölçekli projeler aldığını, uzmanlığını kanıtladığını ispatlar nitelikte. Bu kapsamda, 2000 li yılların başında yaklaşık 20 milyon dolar olarak gerçekleşen ortalama proje bedeli 2017 ilk yarıyıl sonu itibariyle 90-100 milyon dolar bandında seyrediyor. Ortalama proje bedelindeki söz konusu artış, Türk müteahhitlerin havalimanı, metro, endüstriyel tesisler, doğalgaz - petrol rafinerileri, otoyol ve enerji santralleri gibi büyük ölçekli projeleri üstlenmelerinden kaynaklanıyor. Diğer taraftan, Türk inşaat sektörünün Körfez ülkelerindeki faaliyetlerinin boyutu dikkate alındığında bölgede son dönemde ortaya çıkan krizin, hassasiyetle ve yakından izlenmesi gerektiği açık. KATAR DA ZİRVEDEYİZ Pazara girildiği 2000 yılından 2017 yılı Haziran ayı sonuna kadar geçen sürede Türk müteahhitlik firmaları tarafından Katar da toplam 14.1 milyar ABD Doları tutarında 128 proje üstlenildi. Türk müteahhitlik firmaları, Katar da bugüne kadar çok çeşitli alt ve üstyapı işleri üstlenmişlerdir. Bu işler kapsamında; boru hattı, endüstriyel tesis, petro-kimya tesisi, yol, köprü, tünel, liman, havaalanı, iş merkezi, sosyal-kültürel tesis ve konut gibi çeşitli projeler bulunuyor. Katar da son dönemde üstlenilen projeler arasında; 4.4 milyar ABD Doları tutarındaki Doha metrosu Gold Line projesi ile, 2.3 milyar ABD Doları bedelli Al Khor otoyol projesi öne çıkanlar. 2016 yılında 12.8 milyar ABD Doları olan Türk yurtdışı müteahhitlik hizmet- 58 EKİM 2017 WWW.EKOVİTRİN.COM WWW.EKOVİTRİN.COM EKİM 2017 59
LİMAK İNŞAAT TAN 4.4 MİLYAR DOLARLIK PROJE Limak İnşaat, Kuveyt ile yaptığı anlaşmayla rekora imza atmış durumda. 4.4 milyar dolarlık teklif ile Kuveyt Uluslararası Havalimanı Yeni Terminal Binası inşası ihalesini kazanan Limak İnşaat, bir Türk inşaat firmasının tek seferde aldığı en büyük işe imza attı. Ülkede hastane, altyapı ve konut projelerinin yanına, yeni terminal işini de ekleyen Limak, böylelikle Kuveyt te proje büyüklüğünü 5 milyar dolara taşıdı. AVRUPA NIN 100 YILLIK HAYALİNİ TÜRKLER GERÇEKLEŞTİRDİ lerinin yüzde 18.8 i Katar da gerçekleştirilmiş olup, bu oran ile Katar, Türk müteahhitlik firmalarının 2016 yılında proje tutarı bakımından en fazla iş üstlendikleri ülke oldu. Ayrıca, Katar a ambargo uygulayan ülkelerden Suudi Arabistan, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri nin 2016 yılında Türk yurtdışı müteahhitlik hizmetleri içerisindeki payları sırasıyla yüzde 6.8, yüzde 6.2 ve yüzde 5 olarak gerçekleşti, bu üç ülkenin toplam payı yüzde 18 oldu. KÖRFEZ DE KRİZ OLURSA EN FAZLA İNŞAAT SEKTÖRÜ ETKİLENİR Ülkeler arasındaki siyasi ilişkilerin ekonomik ilişkileri doğrudan etkilediği günümüzde, söz konusu Körfez ülkeleri krizinden en fazla etkilenecek sektörlerin başında inşaat sektörü geliyor. Anılan tür krizler, müteahhitlik firmalarının mevcut faaliyetlerini ve gelecek dönem planlarını olumsuz yönde etkiliyor. Sözkonusu kriz kapsamında yakın gelecekte, Körfez ülkeleri tarafından firmalarımızı olumsuz yönde etkileyecek doğrudan bir karar alınmasa bile orta ve uzun vadede devam etmekte olan ve potansiyel işlerde kayıplarla karşılaşılabileceği değerlendiriliyor. Toplam pazar büyüklüğünün yüzde 35 ni oluşturan Libya, Irak ve Rusya Federasyonu nda yaşanan gelişmelerden kaynaklanan daralma ortadayken, toplam pazar büyüklüğünün yüzde 15 ten fazlasını oluşturan Körfez bölgesinden kaynaklanacak potansiyel kayıplar, sektör açısından çok daha olumsuz bir etki yaratabilecek. Bu açıdan mevcut ortamda Türkiye nin mekik diplomasisi ile arabulucu rolünü sürdürmesinin son derece olumlu olduğu değerlendiriliyor, süreç dikkatle takip ediliyor. Mevcut pazarlarda göreceli toparlanma, yeni pazarlarda fırsatlar ve finansman tarafında yeni destek mekanizmaları değerlendirildiğinde; özellikle Körfez ülkelerindeki sürecin yatırımlar açısından kalıcı negatif etki yaratmadan diplomasi ile çözülmesi halinde, 2017 yılının, yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin gelişimi açısından son 10 yıllık dönemde kazanılmış ivmenin maalesef kaybedildiği bir yıl olan 2016 dan daha olumlu bir dönem olacağı umuluyor. Dünyanın en uzun ve en derin demiryolu tüneli Gotthard Base in inşası Türk şirketi Rönesans İnşaat ın da aralarında olduğu konsorsiyum tarafından gerçekleştirildi. Avrupa da İtalya, İsviçre, Avusturya ve Almanya yı birbirine bağlayan 57 kilometre uzunluğu ve 2 bin metre derinliğiyle dünyanın en uzun tüneli olan Gotthard Tüneli nde Rönesans İnşaat imzası yer alıyor. 17 yılda yapımı tamamlanan tünel, 11 milyar Euro ya mal oldu. Kuzey denizini Akdeniz e demiryoluyla bağlayan tünel, İsviçre nin en büyük projeleri arasında bulunuyor. 12 metre çapında, 400 metre uzunluğunda, 3 bin ton ağırlığında dev bir matkap makinasıyla delinen ve dünyanın en kati kaya kütlesine sahip olan Gotthard Dağı nın zirvesi ile tren hattının geçtiği zemin arasında 2 bin metre mesafe bulunuyor. Tünelin iç sıcaklığı 50 dereceyi buluyor. Tünelde günlük olarak 65 yolcu ve 180 yük treninin geçmesi planlanıyor. Çalışmalarda 28 milyon ton kaya ve taşın çıkarıldığı tünelden günde önce 9 Gotthard Tüneli, İsviçre Konfederasyonu Başkanı Johann Schneider-Amman, Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, İtalya Başbakanı Matteo Renzi nin katıldığı törenle açılmıştı. bin yolcunun geçmesi, 2020 yılına gelindiğinde de 15 bin yolcunun geçmesi bekleniyor. Tünelle Zürih ten Milano ya gidiş 1 saat kısalarak, 2 saat 40 dakikaya düşecek. Tünel inşaat geleneği olan İsviçre de ilk tünel 1708 yılında inşa edildi. Tünelin inşaatında Avusturya ve İsviçre firmaları ana taşıyıcı firmalar olurken, Avusturya da yerleşik Türk kökenli Rönesans şirketinin de tünel yapımına önemli katkısı bulunuyor. 60 EKİM 2017 WWW.EKOVİTRİN.COM WWW.EKOVİTRİN.COM EKİM 2017 61
DOĞUŞ İNŞAAT IN YURT DIŞINDA GERÇEKLEŞTİRDİĞİ MEGA PROJELER Sofya Metrosu Genişletme Projesi, Hat II Lot 1-Bulgaristan Doğu-Batı Yolları Projesi, Almatı-Korgos Kısmı, Lot 1-2 - Kazakistan Al Rayyan Yolu Yapımı ve İyileştirmesi-Doha-Katar Almatı-Bişkek Yolu İyileştirmesi - Kazakistan Kiev-Dinyeper Demiryolu ve Otoyol Köprüsü-Ukrayna DOĞUŞ İNŞAAT 19 milyar doları aşan 190 dan fazla alt ve üstyapı projesiyle Doğuş İnşaat, dünyanın en itibarlı Türk müteahhitlik şirketleri arasında gösteriliyor. Türkiye nin dünyadaki gururu Boryspil Uluslararası Havalimanı -Ukrayna Doğuş İnşaat, müteahhitlik şirketlerinin bir önceki yıl elde ettikleri yurtdışı proje gelirlerine göre ENR tarafından her sene belirlenen Dünyanın En Büyük 250 İnşaat Firması sıralamasında 2003 yılından beri yer alıyor. Doğuş İnşaat ın farklı uzmanlık alanlarını içeren kapsamlı portföyü; bin 460 km lik yol, 43 km lik köprü ve viyadük, 200 km lik metro ve tünel, toplamda 3350 MW elektrik üreten 21 baraj ve hidroelektrik santrali gibi altyapı projeleri dışında, toplamda 2.2 milyon metrekarelik bir inşa hacmine sahip alışveriş ve eğlence merkezi, metro projeleri kapsamında istasyonlar, ofis, yaşam ve endüstriyel alan projelerini de içeriyor. EN BÜYÜKLER ARASINDA Doğuş İnşaat, ENR nin açıkladığı dünyanın en büyük 250 uluslararası müteahhidi listesinde yer aldı. EKONOMİK VE SOSYAL ALANDA ÖNCÜ OLDU İnşaat sektöründe lider konumu ile Doğuş İnşaat, ekonomik ve sosyal alanlardaki gelişime sağladığı katkı ile de öncü konumda yer alıyor. Türkiye Etik ve İtibar Derneği (TEİD) üyesi olan Doğuş İnşaat, 2012 de dünyanın en büyük kurumsal sürdürülebilirlik inisiyatifi olarak değerlendirilen Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi ni imzalayarak İnsan Hakları, İş Gücü, Çevre ve Yolsuzlukla Mücadele alanlarındaki evrensel ilkeleri desteklediğini açıkça beyan etti. 2014 ve 2017 yıllarında Great Place to Work Institute tarafından 50-500 çalışan sayısı kategorisindeki şirketler arasında yapılan kapsamlı araştırma sonrasında Doğuş İnşaat, üstün İnsan Kaynakları Uygulamaları ve çalışanlarına sağladığı güvenli çalışma ortamı ile, Türkiye nin En İyi İşvereni seçilen 10 şirketten biri olmaya olmaya ve İş Sağlığı ve İş Güvenliği Özel Ödülü nü almaya hak kazandı. Dünyanın önde gelen bağımsız sınıflandırma kurumu Lloyd s Register Quality Assurance tarafından denetlenen Doğuş İnşaat, ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi, OHSAS 18001:2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi ve ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi sertifikaları almaya hak kazandı. 62 EKİM 2017 WWW.EKOVİTRİN.COM WWW.EKOVİTRİN.COM EKİM 2017 63
Kuzu Grup, dünyanın en büyükleri arasında Kuzu Grup tarafından Mesken Meher - Pardis projesi kapsamında İran da 37 bin konut inşa ediliyor. ENR ın yayınladığı dünyanın en büyük 250 uluslararası müteahhidi listesinde 2017 yılında 130., 2016 yılında 141., 2015 yılında 151. sırada yer alan Kuzu Grup, 2015 yılından bu yana 21 basamak yükselerek, Türk müteahhitliği markasını yurtdışında en iyi şekilde temsil ediyor. Kuzu Grup, tamamladığı 500 ün üzerinde proje, 100 binin üzerinde konut ve 11,5 milyon metrekare inşaat alanı ile Türkiye nin olduğu kadar dünyanın da en büyük inşaat şirketleri arasında yer alıyor. ENR ın yayınladığı dünyanın en büyük 250 uluslararası müteahhidi listesinde 2017 yılında 130., 2016 yılında 141., 2015 yılında 151. sırada yer alan Kuzu Grup, 2015 yılından bu yana 21 basamak yükselerek, Türk müteahhitliği markasını yurtdışında en iyi şekilde temsil ediyor. Yurtdışında, İran ve Cezayir de aktif olarak rol üstlenen Kuzu Grup, toplam 7 milyon 750 bin metrekarelik inşaat alanı ile uydu şehir projeleri inşa ediyor. DÜNYANIN EN BÜYÜK SOSYAL KONUT PROJESİ 2010 yılında tek kontratla imzalanan, dünyanın en büyük sosyal konut projesi İran Mesken Meher ihalesini kazanan Kuzu Grup, İran da toplam 6 milyon Paşaköy İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi Kuzu Grup, İran da toplam 6 milyon metrekarelik inşaat alanı ile Parand şehrinde 20 bin konutun inşasını başarıyla tamamladı, Pardis şehrinde ise 37 bin konutun inşasının yanı sıra, projenin altyapı işlerini de üstlendi. metrekarelik inşaat alanı ile Parand şehrinde 20 bin konutun inşasını başarıyla tamamladı, Pardis şehrinde ise 37 bin konutun inşasının yanı sıra, projenin altyapı işlerini de üstlendi. Kuzu Grup, 76 okul, 31 spor tesisi, 17 camii, 7 sağlık merkezi, 7 kültür merkezi ve 3 park alanının inşasını da gerçekleştirdi. 2016 yılında gerçekleşen İslam Kalkınma Bankası (IsDB) kredili, sözleşme bedeli yaklaşık 125 milyon Euro olan, Batı Tahran Atıksu Arıtma Tesisi ihalesini kazanan Kuzu Grup, 520 bin m³/gün kapasite ile İran ın en büyük atıksu arıtma tesisini inşa ediyor. Cezayir de ise Blida, Reghaia ve Khemis Al Khechna şehirlerinde toplam 1 milyon 750 metrekare inşaat alanında faal olan 21 bin 600 konutluk projeleri tüm hızıyla devam eden Kuzu Grup, yurtiçinde 2,7 milyar dolarlık yatırım değeriyle hayata geçirdiği 127 bin 600 metrekare arsa alanına ve bin 401 konuta sahip, İstanbul un denize sıfır tek projesi SeaPearl Ataköy, Ankara nın ilk ve tek Leed Gold projesi Kuzu Effect ve Kumru Ankara projeleri ile sektörde öncü bir konumda yer alıyor. SES GETİREN PROJELERDE KUZU GRUP İMZASI Grubun İstanbul da Spradon Evleri, Spradon Kuleler, Spradon Teras Evler, Spradon Residence, Spradon Quartz, Spradon Vadi, Divan Residence, Ankara da Park Vadi Evleri, Park Vadi Premium, Park Vadi Batıevleri, Divan Konutları ve Divan Alışveriş Merkezi gibi ses getiren projelerde imzası bulunuyor. Atık su arıtma alanında da öncü bir konuma sahip olan Kuzu Grup, 2003 yılından bu yana İstanbul da İSKİ, Bursa da BUSKİ olmak üzere toplamda 9 atık su arıtma tesisinin teknik dizaynı ve inşaatını gerçekleştirdi, 25 in üzerinde atık su arıtma tesisinin işletmesini üstlendi. Tüm faaliyet alanlarındaki izlediği vizyonda sürdürülebilirlik anlayışını benimsemiş olan Kuzu Grup, insanlığın refahı ve daha yaşanabilir bir dünya için aralıksız çalışmayı sürdürüyor. İran Mesken Meher Pardis (Altyapı çalışmaları) Kuzu Grup, İran Mesken Meher - Parand projesi kapsamında 20 bin konut inşatını başarıyla gerçekleştirdi. 64 EKİM 2017 WWW.EKOVİTRİN.COM WWW.EKOVİTRİN.COM EKİM 2017 65
POLİMEKS İN Türkmenistan başarısı Türkiye nin en büyük yurtdışı müteahhitlik şirketlerinden Polimeks tarafından inşa edilen Aşghabat Olimpiyat Kompleksi nde 17-27 Eylül 2017 tarihlerinde gerçekleştirilen oyunlarda 10 gün boyunca Asya ve Okyanusya bölgelerinden 65 ülkeden binlerce sporcu mücadele etti. Polimeks in Türkmenistan da inşa ettiği tesisler, Rekorlar Kitabı na girdi. Olimpiyatlardan sonra yapılan en büyük spor organizasyonlarından biri olan ve Asya Olimpiyat Komitesi tarafından düzenlenen Asya Kapalı Salon ve Dövüş Oyunları nın (AIMAG) 5 incisi, 17-27 Eylül tarihleri arasında Türkmenistan ın başkenti Aşghabat ta düzenlendi. Polimeks tarafından Türkmenistan Hükümeti için yaptırılan tesisler bünyesinde yer alan ve havuzlarının toplam büyüklüğü 4.976,65 metrekare olan Su Sporları Kompleksi ile ülkenin sembolü Ahal Teke atlarından ilham alınarak tasarlanan Olimpiyat Stadyumu nun üzerinde bulunan 40,05 metre yüksekliğindeki At Başı heykeli rekor kırdı. Resmi sertifikaların Guinness World Records yetkilisi tarafından Türkmenistan Cumhurbaşkanı Sayın Gurbanguly hamedov a teslim edildiği özel tören 7 Berdimu- Eylül de Aşghabat ta gerçekleşti. DÜNYAYA ÖRNEK OLDU Türkmenistan kamuoyu, lar için geri sayıma geçmişken, oyun- Türkiye nin en büyük yurtdışı teahhitlik şirketlerinden Polimeks mü- tarafından inşa edilen Aşghabat Olimpiyat Kompleksi deki tesisler Guinness Dünya bünyesin- Rekoru nu (Guinness World cords) kırarak Türk inşaat sek- Retörünün geldiği noktanın da bir göstergesi oldu. Konuyla ilgili açıklama pan Polimeks Yönetim Kurulu ya- Başkanı Erol Tabanca, gerçekleştirdikleri projeleri her anlamda dünya larında yaptıklarının altını çizdi. Aş- standartghabat Olimpiyat Kompleksi küresel olimpiyatların gerçekleştirilebileceği kapsam ve yeterlilikte. 45 bin kişilik stadyum, 15 bin kişilik kapalı arena, 6 bin kişilik Velodrome, 5 bin kişilik su sporları merkezi, 6 bin kişilik tenis kompleksi, 5 bin kişilik kapalı atletizm salonu, 450 ve 800 yatak kapasiteli 2 otel, 12 bin kişi kapasiteli sporcu rezidansları ve kültür merkezleri bulunuyor diyen Tabanca, inşa ettikleri tesislerin Guinness tarafından rekor olarak tescil edilmesinden gurur duyduklarını sözlerine ekledi. Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Mithat Yenigün, Tüm dünyada yakından takip edilip referans olarak kabul gören bu rapora; aralarından 42 tanesi Türkiye Müteahhitler Birliği üyesi olan toplam 46 firma ile damga vurmak ve firma sayısıyla tam 10 yıldır dünyada Çin den sonra ikinci konumda bulunmak bizim için büyük övünç kaynağı dedi. TÜRKİYE MÜTEAHHİTLER BİRLİĞİ BAŞKANI MİTHAT YENİGÜN TÜRK FİRMALARIN ULUSLARARASI BAŞARISI GURUR VERİYOR Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Mithat Yenigün, ENR listesinin açıklanmasının ardından yaptığı açıklamada, Tüm dünyada yakından takip edilip referans olarak kabul gören bu rapora; aralarından 42 tanesi Türkiye Müteahhitler Birliği üyesi olan toplam 46 firma ile damga vurmak ve firma sayısıyla tam 10 yıldır dünyada Çin den sonra ikinci konumda bulunmak bizim için büyük övünç kaynağı. Geçtiğimiz dönemde küresel ekonomik belirsizlikler ve jeopolitik riskler büyük oranda artmış, düşen enerji fiyatları nedeniyle enerji ihracatçısı ülkelerde gerçekleştirilen yatırımlar ivme kaybetti. En büyük pazarlarımızdaki olumsuz gelişmelere rağmen firmalarımızın toplam gelirden aldığı payı yükseltmiş olmaları çok büyük başarı dedi. 66 EKİM 2017 WWW.EKOVİTRİN.COM WWW.EKOVİTRİN.COM EKİM 2017 67
TAV İnşaat yurtdışında 19 milyar dolarlık proje gerçekleştirdi TAV İnşaat ın İstanbul Atatürk Havalimanı yla çıktığı yolda bugüne kadar gerçekleştirdiği projelerin kontrat bedeli 19 milyar dolara ulaşmış durumda. ENR nin açıkladığı dünyanın en büyük 250 inşaat firması listesinde havalimanı kategorisinde 2014, 2015 ve 2016 yıllarında ilk sırada yer alan TAV İnşaat, son iki yıl içinde Suudi Arabistan da devam eden projelerin çoğunu bitirdi. Yine son iki yılda tamamladığı projelerin yanı sıra yeni havalimanı ve akıllı bina projeleriyle ilgili sözleşmeler de imzalayan TAV İnşaat, 2015 yılında Aéroports de Paris Grubu nun Charles De Gaulle Havalimanı nda yapılacak genel merkez inşaatı ihalesini kazandı. Bu proje, şirketin ortağı ADP ye ait olmasının yanı sıra Avrupa Birliği ndeki ilk inşaat projesi olması açısından da TAV İnşaat için önem taşıyor. Tekfen İnşaat, Azerbaycan ve Ortadoğu ya odaklandı Tekfen İnşaat ın Katar Al Khor Expressway projesi TAV İnşaat ın Charles De Gaulle Havalimanı projesi Türk müteahhitlik sektörünün dünya çapındaki başarılı temsilcilerinden birisi olan Tekfen İnşaat, bugüne kadar 20 farklı ülkede petrol, gaz, petrokimya tesislerinin yanı sıra enerji santralleri, otoyollar, metro, demiryolu ve altyapı projelerinin yanı sıra spor kompleksleri gerçekleştirdi. Şirketin son dönemdeki yurtdışı projelerinde Hazar bölgesinde Azerbaycan a, Ortadoğu da ise Katar ve Suudi Arabistan a odaklandığı görülüyor. Tekfen İnşaat, sadece ilgi alanındaki inşaat projelerini değil, FIFA standartlarında stadyum, özgün mimariye sahip yüksek binalar, içinden geçen akışkan dikkate alındığında dünyanın en büyük çaplı boru hattı gibi projeler de inşa ediyor. Enka nın, Rusya da gerçekleştirdiği Kashirskaya Alışveriş Merkezi projesi Rusya daki dev projelerde Enka imzası Enka, petrokimya tesisleri ve boru hatları inşaatları, elektrik santralleri, bina projeleri ve otoyol, köprü gibi altyapı projeleri gerçekleştiriyor. 2015 yılında Irak ta Exxon Mobil in Basra daki yatırımına ait ilk AE Arma-Elektropanç KÖRFEZ de zirvede Altyapı ve üst yapı tesislerinin elektromekanik taahhüt hizmetlerini yürüten AE Arma Elektropanç, Rusya, Dubai, Katar, Lübnan, İngiltere, Birleşik Arap Emirlikleri, Azerbaycan ve Kuzey Kıbrıs ta faaliyet gösteriyor. Güney ve Güneybatı Asya da yeni pazarlara açılmayı planlayan şirket, Sahra Altı Afrika ülkelerinde de yeni projeler almayı hedefliyor. petrol işleme tesisi, Kazakistan da Tengiz ve Kaşagan da altyapı işleri ve Rusya da Kashirskaya Alışveriş Merkezi inşası gibi yeni projelere imza atan Enka, önümüzdeki dönemde de odaklandığı sektörlerde büyümeye devam etmeyi planlıyor. Birleşik Arap Emirlikleri Al Maktoum Uluslararası Havaalanı projesi GAP İnşaat tan Uluslararası Türkmenbaşı Liman projesi GAP İnşaat, bir dünya şirketi olarak başta Türkiye, Türkmenistan, Irak, Katar ve Suudi Arabistan olmak üzere 3 kıtada gerçekleştirdiği projelerle dünyanın en büyük ve en prestijli müteahhitler listesi olan ENR da kesintisiz bir şekilde 2006 dan beri yer alıyor. Yurtiçi ve yurtdışında üstlendiği projeleri başarılı bir şekilde hayata geçiren Gap İnşaat ın Uluslararası Türkmenbaşı Liman projesi, Hazar Denizi nin en büyük limanı olarak inşa ediliyor. Türkmenistan da inşa edilen 1.5 milyar büyüklüğündeki Türkmenbaşı Liman Projesi kapsamında feribot ve yolcu terminali, konteyner terminali, genel kargo limanı, dökme yük limanı, gemi yapım ve onarım tesisi kurulup mevcut Ro- Ro ve polipropilen terminali genişletiliyor. Türkmenistan yönetiminin attığı cesur ve kararlı adımlar sayesinde tarihi İpek Yolu nu yeniden canlandıracak yatırımlar tüm coğrafyada devam ederken Türkmenistan; ulaştırma ve taşımacılık alanında uluslararası bir merkez olma yolunda hızla ilerliyor. Hazar Denizi kıyısında yer alan Uluslararası Türkmenbaşı Limanı bölgenin en büyük limanı olarak, dünyanın sayılı limanları arasına girmeye hazırlanıyor. Bu sayede Hazar, ülkeleri ayıran değil birleştiren bir deniz oluyor. 68 EKİM 2017 WWW.EKOVİTRİN.COM WWW.EKOVİTRİN.COM EKİM 2017 69
KAPAK / TÜRK MÜTEAHHİTLER DÜNYA LİGİNDE DÜNYANIN EN BÜYÜK 250 ULUSLARARASI MÜTEAHHİDİ LİSTESİNDEKİ TÜRK FİRMALARI FİRMA LİSTESİ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 46 TÜRK ŞİRKETİ DÜNYANIN EN BÜYÜKLERİ ARASINDA U luslararası inşaat sektörü dergisi ENR ın (Engineering News Record) müteahhitlerin bir önceki yılda ülkeleri dışındaki faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri esas alarak yayınladığı Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi listesinde 2015 yılında 40 olan Türk müteahhitlik firması sayısı 2016 yılında 46 oldu. Bu sayı ile Türkiye, 65 firma ile listede birinci sırada yer alan Çin in ardından dünyada ikinci sıradaki yerini korudu. Üçüncü sırada 43 firma ile ABD bulunuyor. Geçtiğimiz dönemde küresel konjonktürde ve risk iştahında izlenen dalgalanmalar, küresel ekonomik belirsizlikten en çok etkilenen sektörlerin başında yer alan uluslara70 EKİM 2017 WWW.EKOVİTRİN.COM rası inşaat sektöründeki etkisini artırdı. Küresel likidite koşullarında oluşan sıkılaşma ve jeopolitik sorunların da etkisiyle; uluslararası inşaat sektörü dergisi ENR ın müteahhitlerin bir önceki yılda ülkeleri dışındaki faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri esas alarak yayınladığı Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası İnşaat Firması nın pazar büyüklüğü; 2013 yılında 544 milyar Dolar iken, iki yıl üst üste yüzde 4.1 oranında azalarak 2015 yılında 501 milyar Dolara geriledi, 2016 yılında ise yüzde 6.4 daralmayla 468 milyar Dolar oldu. ENR ın Zorlu Bir Paza- RÖNESANS POLİMEKS ENKA TAV YAPI MERKEZİ ALARKO LİMAK ANT YAPI GAP UNIVERSAL ACARSAN NATA MAPA ÇALIK TEKFEN SEMBOL DOĞUŞ KUZU YÜKSEL ONUR NUROL GÜLSAN İLK ESER GAMA STFA TEPE KAYI ESTA IC İÇTAŞ ASLAN METAG SMK GRUP AE ARMA - ELEKTROPANÇ SUMMA BAYBURT GRUP ANEL ELEKTRİK YENİGÜN GÜRBAĞ CENGİZ KOLİN DEKİNSAN MAKYOL ZAFER POLAT YOL CABA MBD İNŞAAT ra Sert Bir Bakış başlıklı bültenin açılış cümlesinde kaydettiği, Düşük petrol fiyatları ile küresel ekonomik ve politik karışıklıklar, firmaların pazardaki risk ve getirilere temkinli yaklaşmasına yol açıyor değerlendirmesi, küresel inşaat sektörüne ilişkin kaygıları özetliyor. TÜRK MÜTEAHHİTLERİN PAYI ARTTI Uluslararası müteahhitlik pazarının son üç yılda toplam yüzde 14 oranında gerileme gösterdiği konjonktürde, Türk müteahhitlik firmalarının yurtdışında 2016 YILI GELİRLERİNE GÖRE SIRALAMA 38 42 72 76 78 79 85 86 92 98 105 109 110 112 125 128 130 134 140 151 154 156 158 162 165 166 167 168 175 176 186 187 190 194 196 200 206 216 223 224 225 226 233 239 244 250 2015 YILI GELİRLERİNE GÖRE SIRALAMA 44 40 79 81 93 135 86 137 98 133 101 118 157 146 141 121 151 148 138 173 155 158 169 174 182 193 217 206 222 195 200 231 226 184 246 224 gösterdiği performans arttı. ENR listesindeki Türk firmalarının sayısı geçtiğimiz yıl 40 tan 46 ya yükselirken aynı dönemde pazar payı da arttı. Listedeki Türk firmaların toplam pazar payı 2013 yılında yüzde 3.8 iken 2014 yılında yüzde 4.3, 2015 yılında yüzde 4.6, 2016 yılında ise yüzde 5.5 olarak gerçekleşti. Türk müteahhitlerin bölgesel gelirlerdeki payı Avrupa da bir miktar azalırken ana pazarlarının tümünde artış gösterdi. Pazar payı Ortadoğu da yüzde 7.9 dan yüzde 9.1 e, Asya da yüzde 5.5 den yüzde 7.0 ye, Afrika da yüzde 4.7 den 5.1 e çıktı. WWW.EKOVİTRİN.COM EKİM 2017 71