Sermaye Piyasaları, Halka Arz Seferberliği ve İMKB nin Gelecek Vizyonu İbrahim TURHAN Borsa Başkanı 12 Temmuz 2012
Sunum Planı Türk Sermaye Piyasalarının ve İMKB nin Genel Görünümü Halka Arz Seferberliği İMKB nin Gelecek Vizyonu 3
Sunum Planı Türk Sermaye Piyasalarının ve İMKB nin Genel Görünümü Halka Arz Seferberliği İMKB nin Gelecek Vizyonu 4
Türkiye Finansal Sektörü Varlıkları (Milyar TL) Kaynak: BDDK 5
Yurtiçi Yerleşik Yatırımcıların Yatırım Tercihleri 100% 7% 6% 4% 5% 7% 8% 7% 8% 5% 5% 4% 4% 80% 13% 13% 11% 9% 9% 9% 60% 40% 74% 78% 77% 78% 80% 79% 20% 0% 2007 2008 2009 2010 2011 2012/6 Mevduat + DTH DİBS (TL+YP) Yatırım Fonu Hisse Senedi Kaynak: İMKB 6
Yurdışı Yerleşik Yatırımcıların Yatırım Tercihleri 120% 100% 5% 12% 9% 8% 14% 15% 80% 30% 24% 28% 37% 38% 36% 60% 40% 65% 50% 65% 63% 48% 50% 20% 0% 2007 2008 2009 2010 2011 2012/6 Hisse Senedi DİBS Mevduat Kaynak: İMKB 7
İMKB Piyasa Değeri ve Dağılımı Toplam Piyasa Değeri (Milyar ABD $) 350.00 300.00 250.00 200.00 150.00 100.00 50.00 0.00 289.99 307.55 236.00 254.51 201.92 119.70 2007 2008 2009 2010 2011 2012/7 2012/6 14% 23% 63% 2011 14% 23% 63% 2010 12% 23% 65% 2009 12% 24% 65% 2008 11% 23% 66% 2007 9% 24% 67% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 120% Kaynak: İMKB Yerli Yabancı Halka Kapalı Kısım 8
İMKB Piyasa Değeri / GSYİH (2011) 160% 160% 140% 120% 108% 100% 80% 79% 76% 60% 49% 49% 47% 40% 34% 26% 26% 20% 10% 0% Kaynak: SPK, WFE, IMF (2011 yılı GSYİH rakamları tahminidir) 9
İMKB de Yer Alan Piyasalar İMKB PİYASALARI HİSSE STOCK SENETLERİ MARKET PİYASASI Total 103 101 Members Üye Takas ve Saklama T+2 Clearing&Settlement T+2 National Ulusal Pazar Market (238 şirket) (242 co.s) Second İkinci Ulusal National Pazar (73 şirket) Market (37 co.s) Watch Gözaltı List Companies Pazarı (13 şirket) Market (11 co.s) Collective Products Kurumsal Ürünler Pazarı Market BONDS TAHVİL VE & BILLS BONO PİYASASI MARKET Outright Kesin Purchases Alım-Satım and Sales Pazarı Market Total 130 125 Üye Members 89 Brokerage 85 Aracı Kurum, Houses, 40 Banka 41 Banks Clearing&Settlement Takas ve Saklama T+0.T+90 Repo/Reverse Repo/Ters Repo Repo Pazarı Market Total 94 91 Üye Members 54 Brokerage 52 Aracı Kurum, Houses, 39 Banka 40 Banks Takas ve Saklama T+0.T+7 Clearing&Settlement T+0.T+7 Offering Market for Qualified Nitelikli Yatırımcıya İhraç Pazarı Investors 125 Üye 85 Total Aracı 130 Kurum, Members 40 Banka 89 Takas Brokerage ve Saklama Houses, T+0.T+7 41 Banks Clearing&Settlement Repo Market for Specified T+0.T+7 Menkul Kıymet Tercihli Repo Pazarı Securities 60 Üye 33 Total Aracı Kurum, 59 Members 27 Banka 32 Takas Brokerage ve Saklama Houses, T+0.T+7 27 Banks Clearing&Settlement Interbank Repo/Reverse T+0.T+7 Repo Bankalararası Repo/Ters Repo Market Pazarı Total 40 39 Members Üye 40 39 Banks Banka Clearing&Settlement Takas ve Saklama T+0.T+7 FOREIGN SECURITIES PİYASASI MARKET YABANCI MENKUL KIYMETLER International Uluslararası Bonds Tahvil Pazarı Market Total 125 130 Üye Members 89 85 Brokerage Aracı Kurum, Houses, 40 41 Banka Banks Clearing&Settlement Takas ve Saklama T+3.T+15 GELİŞEN EMERGING İŞLETMELER COMPANIES MARKET PİYASASI Total (7 103 şirket) Members Clearing&Settlement 101 Üye T+2 Takas ve Saklama T+2 Ayrıca, 2012 yılında açılan Serbest İşlem Platformu nda 6 şirket işlem görmektedir. Toplam 388 Şirket ve 101 Aracı Kuruluş BYF Pazarı (16 BYF) MKYO, GMYO, Girişim Sermayesi (51 şirket) Varant Pazarı (3 ihraççı, 136 kontrat) 10
MSCI Endeksleri MSCI Gelişmiş, MSCI Gelişmekte Olan Piyasalar ve İMKB 100 Endeksleri (1/5/2007 = 1000) 200 180 160 140 120 100 80 60 40 MSCI Gelişmiş MSCI Gelişmekte Olan İMKB 100 (ABD $) Kaynak: Bloomberg 11
Sunum Planı Türk Sermaye Piyasalarının ve İMKB nin Genel Görünümü Halka Arz Seferberliği İMKB nin Gelecek Vizyonu 12
Halka Arz Seferberliği Halka arzlar devam ediyor: 2012 yılı ilk 5 ayında hisse senetleri halka arz edilen şirket sayısı (GİP dahil) 18 dir. 25 20 23 25 18 Bir şirket ise GİP ten II. Ulusal Pazar a geçmiştir. Gelişen İşletmeler Piyasasına ilgi artmaktadır: İlk 6 ayda 6 yeni şirket. Bu halka arzlar sonucunda şirketlere sağlanan kaynak tutarı 412,1 Milyon TL dir. 15 10 5 0 6 1990-2000 2001-2009 2010-2011 2012/6 Borçlanma araçları ihracında büyük artış olmuş, ilk 6 ayda 21,82 Milyar TL tutarında 109 ihraç gerçekleşmiştir. 13
Neden Halka Arz? Düşük maliyet Uzun vadeli finansman Marka bilinirliliği Stratejik ortak bulma fırsatı Geniş kitlelerle iletişim imkanı Şirketin piyasa fiyatını belirleme Kredi teminatı Ortaklara kolay çıkış imkanı Bankalar nezdinde Müşteriler nezdinde Tedarikçiler nezdinde Çalışanlar nezdinde Kamu kurumları nezdinde Kurumsal Yönetim Şeffaflık Nitelikli işgücü SPK ve Borsa mevzuatına uyum 14
Halka Arz ve Borsada İşlem Görme Maliyetleri Halka Arz Maliyeti yaklaşık olarak satış hasılatının % 4-8 i oranında olmaktadır. Bağımsız denetim ücreti Aracı kuruluşlara ödenen ücretler İMKB Kotasyon Ücreti SPK Kayıt Ücreti Halka arz büyüklüğüne göre değişmekte olup, halka arz hasılatının %3-5 ine karşılık gelmektedir. Kota Alma/Pazar Kayıt Ücreti sermayenin binde biri (%0,1) Kotta Kalma Ücreti, Kota Alma Ücretinin ¼ ü Halka arz edilecek hisse senetlerinin satış tutarı üzerinden binde iki (% 0,2) Merkezi Kayıt Kuruluşu Kayıt Ücreti Pazarlama ve reklam giderleri Ödenmiş/Çıkarılmış sermayenin binde biri (%0,1) olup, 2.000 TL den az 50.000 TL den fazla olmamaktadır. 15
Halka Arz ve Borsada İşlem Görme Maliyetleri Adese Alışveriş Merkezleri Ticaret A.Ş. Halka Arz Büyüklüğü 68.333.292 Toplam Maliyet 3.680.983 Maliyet/Halka Arz Tutarı (%) 5,39 Niğbaş Niğde Beton San. ve Tic. A.Ş. Halka Arz Büyüklüğü 10.200.000 Toplam Maliyet 758.000 Maliyet/Halka Arz Tutarı (%) 7,43 16
Bankacılık Yoluyla Finansmanın Maliyeti Bankacılık sektörünce kullandırılan Ticari kredilerin faiz oranı %14 civarındadır ve 2010 yılından bu güne yükselmiştir. Bankacılık sektörünce kullandırılan kredi hacmindeki artış yavaşlama eğilimine girmiştir. Bu da gelecekte bankacılık yoluyla edinilen fon maliyetlerinin artacağına işaret etmektedir. Kaynak: BDDK 17
Gelişen İşletmeler Piyasası (GİP) Küçük ve orta ölçekli şirketlerin paylarının işlem göreceği şeffaf ve düzenli bir piyasadır GİP te ilk şirket 4 Şubat 2011 tarihinde işlem görmeye başlamıştır. Halen bu piyasada işlem gören şirket sayısı 7 olup payların GİP Listesi ne kabulü ve işlem görmesi için yapılmış 2 adet başvuru bulunmaktadır. 18
Halka Arz Potansiyeli İSO 1000 içinde 127 Borsa Şirketi İSO ilk 500 içinde yer alan 414 şirketin hisse senetleri İMKB de işlem görmemektedir. Sadece 86 şirket İMKB dedir. 83% 17% İSO ikinci 500 içinde yer alan 459 şirketin hisse senetleri İMKB de işlem görmemektedir. Sadece 41 şirket İMKB dedir. İSO 100 içinde 28 Borsa Şirketi Büyük sanayi şirketlerine ilişkin bu görünüm İMKB nin önündeki halka arz potansiyelini yansıtmaktadır İSO-500 şirketlerinin sadece 86 sı İMKB de işlem görmektedir. 87% 13% İSO-1000 şirketlerinin 127 si İMKB de işlem görmektedir. 19
İMKB İzmir Endeksi 25 Şirket 20
16/02/09 17/03/09 15/04/09 18/05/09 17/06/09 16/07/09 14/08/09 14/09/09 15/10/09 17/11/09 21/12/09 20/01/10 18/02/10 19/03/10 19/04/10 20/05/10 18/06/10 19/07/10 17/08/10 21/09/10 20/10/10 29/11/10 28/12/10 26/01/11 24/02/11 25/03/11 25/04/11 25/05/11 23/06/11 22/07/11 22/08/11 26/09/11 25/10/11 29/11/11 28/12/11 26/01/12 24/02/12 27/03/12 26/04/12 28/05/12 26/06/12 İMKB 100 ve İMKB Şehir Endeksleri 100000 90000 80000 70000 60000 50000 40000 İMKB İSTANBUL İMKB İZMİR İMKB ANKARA İMKB 100 30000 20000 10000 0 Kaynak: İMKB 21
Sunum Planı Dünya Borsalarında Ana Eğilimler Türkiye Sermaye Piyasalarının Genel Görünümü İMKB nin Gelecek Vizyonu 22
İstanbul Finans Merkezi Projesi ve İMKB nin Rolü İMKB VOB ULUSLARARASI BORSALAR İAB FEAS BORSALARI EMTİA ENERJİ ARACI KURULUŞLAR 23
Sermaye Piyasaları, Halka Arz Seferberliği ve İMKB nin Gelecek Vizyonu İbrahim TURHAN Borsa Başkanı 12 Temmuz 2012