ÜNİVERSİTE VE SOSYAL SORUMLULUK Prof. Dr. Yunus Söylet İstanbul Üniversitesi Rektörü
Küreselleşmenin etkisi Devlet bir çok sosyal alandan çekilmiştir Küresel ekonomi sürecinde özelleştirmeler ile eşitsizlik, yoksulluk, işsizlik ve çevre sorunları artmıştır Sürüdürülebilir bir ekonomik ve sosyal hayat için devlet organizasyonunun dışındaki kurumların görev ve etki alanları artmıştır Tüm paydaşların menfaatlerinin dikkate alındığı sorumlu kurumlar gereklidir
Kurumsal sosyal sorumluluk Kurumların topluma fayda sağlama gönüllülüğüdür
Kurumsal sosyal sorumluluk 1990 lu yıllar Sürdürülebilir gelişme kavramı : Teknoloji, ekonomi, çevre ve insan arasındaki ilişkilerde gelecek nesiller de düşünülerek en uygun yolun bulunması İnsanlığın stratejik hedefi
Sürdürülebilir kalkınma Ekonomik kalkınma ile sosyal gelişmeyi paralel sürdürebilme Ekonomi öncelikli kısa vadeli gelişme stratejilerinin yerine sosyal öncelikli uzun vadeli gelişme stratejilerinin geçmesi Kısa vadeli menfaatleri gözeten gelişmenin yerine uzun dönem ve toplumun yaygın menfaatlerini öne alan gelişmeyi temel hedef kabul etmek
Üniversitenin temel görevleri Araştırma ( bilgi üretimi ) Öğretim ( bilgi nakli ) Toplum hizmeti Gerçeği araştırmak
Üniversitenin toplumsal rolü Bilgi toplumu oluşturma Daha kaliteli bir toplum oluşturma
Bilgi toplumu nasıl gelişir? Açık, çoğulcu ve demokratik, Objektif bir bakış kullanan, rasyonel davranan, Bu değerleri paylaşan dünyada yer ve rol alan bir toplum. TEKNOLOJİ + SOSYAL KAPASİTE ( Bilgi ve teknolojinin halkın mutluluğu ve refahı için kullanılması )
Üniversitenin sosyal sorumluluğu ne demek? Üniversite stratejik planının ve organizasyonel yapısının sürdürülebilir sosyal sorumluluk anlayışına uygun olarak yapılandırılması Temel fonksiyonların herbirinin toplumsal yararlar uğruna önceden planlanması Kampüs hayatında sosyal sorumluluğun sürekli hissedilir olması Üniversite içindeki ve dışındaki çeşitli toplumsal grupların iyilik ve refahı için gönüllü olarak çalışma
Üniversitenin sosyal sorumluluğu ne demek? Yüksek duvarların arkasından / fildişi kulelerden çıkıp toplumla iç içe olma Temel görevlerinin ötesinde toplumun gelişmesine yardımcı olacak PRENSİP VE DEĞERLER GELİŞTİRME
Hangi prensip ve değerler? - Diğergâmlık - Dürüstlük ve eşitlik - Çevre bilinci - Sürdürülebilir kalkınma - Kültürel zenginlik - Güçlü sivil toplum ve insan hakları - Şeffaflık, hesap verebilirlik
Üniversitenin sosyal sorumluluğu niçin önemli? Özel sektör ekonomi odaklı ve kısa vadeli düşünebilir Üniversite sosyal odaklı ve uzun vadeli ( sürdürülebilir ) düşünmeli Diğergâm ortak
Üniversiteye yararı 1. Araştırma ve öğretimin güçlenmesi 2. Toplum nezdindeki imajın güçlenmesi 3. Yükseköğretime dış desteğin artması
Üniversiteye yararı - Marka imajı ve itibarda, - Aidiyet ve yüksek vasıflı çalışanların kurumda kalma oranlarında, - Kaliteli öğrenci ve hoca tercihlerinde, - Çalışan verimliliğinde, - Kamunun kolaylaştırıcı desteğinde, - Finansal kaynaklara ulaşımda ARTIŞ OLUR
Üniversitenin sosyal sorumluluk stratejileri 1. Sosyal sorumluluk anlayışınızı stratejik planınızın içine yerleştirin 2. Yönetimini organizasyon şemasının içine yerleştirin 3. Sosyal politikaları benimseyen öğrenci, öğretim üyeleri ve çalışanları ödüllendirin
Üniversitenin sosyal sorumluluk stratejileri 4. Üniversitenin yüksek duvarlar ardından ( fildişi kuleler ) çıkmasını sağlayın; yerel ve merkezi yönetimle, sivil toplum örgütleri ile, özel sektörle, uluslararası kurum ve kuruluşlarla yakın işbirliği kurun 6. Ulusal ve uluslararası üniversitelerle sosyal sorumluluk alanında işbirliği içinde olun
Gelişmekte olan ülkelerde yararları Eğitim, sağlık, hijyen, içme suyu, yoksulluk gibi temel ihtiyaçlardaki eksikliklerle mücadele Sosyal sorunlara çözüm : İnsan hakları, bulaşıcı hastalıklar, kötü alışkanlıklar İstihdam odaklı eğitim : Yerel ekonomik sorunlara çözüm yolunda eğitimler Çevrenin korunması Kentsel kalkınma : Yerel yönetimlerle işbirliği Ülke sorunlarına çözüm : Merkezi yönetimlerle işbirliği
Eğitim-öğretimde sosyal sorumluluk Öğrencilerin öğretmenliği : - Örn. güvenlik görevlilerine ingilizce öğretmeleri karşılığı kredi almaları Yükseköğretimden yararlanamayan topluluklara ulaşma : Öğretim üyeleri veya öğrenciler aracılığıyla Bölgelere özel, yaşam standartlarını arttırıcı eğitimler : Bir bölgede yaygın bir hastalıkla ilgili bilinçlendirme eğitimleri, bölgesel bir bitki yetiştirilmesi ile ilgili eğitim Deprem riskleri ve korunma ile ilgili eğitimler
Araştırmada sosyal sorumluluk Bir bölgede sera gazları etkisinin öğrencilerin de katılımıyla araştırılması Bir köyün gençlerine uygun bir spor branşının öğretilmesi ve sonuçların bilimsel yöntemlerle irdelenmesi Bir balık türünün yaşam döngüsünün incelenmesi ve bölge halkı ile paylaşılması
Toplum hizmetinde sosyal sorumluluk Yaşlı ve çocuk bakımevleri ile ilgili öğrenci projeleri Engelli projeleri Hasta ziyareti projeleri Kitap, giysi, depremzede vs projeleri.
İstanbul Üniversitesi Örnekleri
Hayvanların bakımı Yemek artıkları hayvan barınaklarına yollanıyor Her yaz ve kış ayrı tamimler Kampüs hayvanlarının bakım ve tedavileri yapılıyor
Kampüslerde kedi ve kuş evleri kuruldu
Çocuk Üniversitesi Genç kaşifler CERN e gitti
Tıp Fakültesinin intern öğrencileri çeşitli sağlık taramaları yapıyorlar Öğrenci kulüpleri hastanelerimizde yatan kanserli çocukların eğitiminde görev alıyorlar
Engelsiz bilgi merkezi Görme engelliler için kurulan kayıt stüdyosunda gönüllü öğrenci ve çalışanlarımız kitapları kayda alıyorlar
Sanal Kütüphaneler Projesi Atatürk ün okuduğu kitaplara ulaşmak kolaylaştırıldı Kanuni dönemi el yazmaları sanal kütüphanede sergileniyor
TARİHİ DEĞERLERİN TOPLUMLA BULUŞTURULMASI İÜ Koleksiyonlarının müzeleştirilmesi projesi 20 müze akreditasyonu
Süleymaniye Evlerinin Yenilenmesi Projesi
VAN DEPREMİ 2011 İÜ Arama Kurtarma ekibi dünyanın birçok afet bölgesine gidiyor
Berlin-İst projesi Irak-İst projesi Spor-İst projesi Bakanlıklar ve özel kuruluşlarla eğitim işbirlikleri
Makedon İst projesi
DEĞİŞİM LİDERLERİ ZİRVESİ
Yeryüzü doktorları ile sınır ötesi SSP
Sabrınız için teşekkür ederim