STEM Ders Planı Tarih: 10.05.2017 Ders: Fen Bilimleri Konu: Elektriğin İletimi Öğretmen: Hilal İslam Sınıf: 6. sınıf Süre: 40+40+40 dk 1. Hedef Kazanımlar: Bilişsel Süreç Kazanımları: 1.1. Ana disipline ait kazanım: Fen Bilimleri 6.7.1.1. Tasarladığı elektrik devresini kullanarak maddeleri, elektriği iletme durumlarına göre sınıflandırır. 6.7.1.2. Maddelerin elektriksel iletkenlik ve yalıtkanlık özelliklerinin hangi amaçlar için kullanıldığını günlük yaşamdan örneklerle açıklar. 6.7.2.1. Bir elektrik devresindeki ampulün parlaklığının bağlı olduğu değişkenleri tahmin eder ve tahminlerini deneyerek test eder. 6.7.2.2. Elektriksel direnci ifade ederek bir iletkenin direncini ölçer ve birimini belirtir. 6.7.2.3. Ampulün de bir iletken telden oluştuğunu ve bir direncinin olduğunu fark eder. Devre elemanlarından ampul ve anahtarın yerine alternatif devre elemanları kullanır. 1.2. Diğer STEM disiplinine ait kazanım: Matematik 6.1.6.2. Bir bütünün iki parçaya ayrıldığı durumlarda iki parçanın birbirine veya her bir parçanın bütüne oranını belirler; problem durumlarında oranlardan biri verildiğinde diğerini bulur. 6.1.6.3. Aynı veya farklı birimlerdeki iki çokluğun birbirine oranını belirler Mühendislik Öğrenci uygun araç-gereç, materyal ve teknikleri kullanarak bir prototip yapar. Öğrenci bir prototip üretmek için gereken aşamaları belirler ve uygun bir şekilde prototipi sunar. 1.3. Sosyal Ürün Kazanımları: Grup arkadaşlarıyla etkili iletişim kurarak fikirlerini paylaşır ve çalışmaya aktif olarak katılır. Grubun tasarımını yaptığı ürünü arkadaşlarına sunar. Farklı gruplarla işbirliği yapar. Etkin dinler. 2. Kullanılan Materyaller: Teneke salça kutuları, basit elektrik devresi elemanları (duy, ampul, pil, pil yatağı, bakır tel, anahtar), çivi, plastik ataş, balon, çay kaşığı, çamaşır ipi, cam kavanoz, alüminyum folyo, termostat, rezistans teli, plastik yay, direnç ölçer, yapıştırıcı, vida, Sayfa 1 / 5
3. Kaynaklar: http://ttkb.meb.gov.tr/dosyalar/programlar/ilkogretim/bilimuygulamalari_ort.pdf https://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/pdf/yp/yp_636124971247320690.pdf 4. Ölçme-Değerlendirme: 1. Kullanılacak rubrikler: Bilişsel Süreç; Fen Rubriği Sosyal Ürün; Takım Çalışması Rubriği 5. Bilgi Temelli Hayat Problemi (BTHP): 5.1. BTHP: Öğrencilerin temin edilen malzemeler ile basit bir su ısıtıcısı tasarlamaları ve bir prototip oluşturmaları istenmektedir. 5.2. Sınırlamalar: Prototip en fazla 27 volt ile çalışmalıdır. Öğrencilerin pil kullanmaları gerekmektedir, ancak pil ömürlerinin kısa olması güvenilir alternatif üreteç arayışı getirecektir. Elektrikle çalışma kurallarına dikkat edilmelidir. Prototipin kurulumu 60 dakikayı geçmemelidir. Isıtıcının güvenle çalışması sağlanmalıdır. 5.3. Meslekler ve Sorumluluklar: Araştırmacı, Malzeme Mühendisi, Tasarım Uzmanı, Makine Mühendisi, Temel Bilimci (Fizikçi), Çizer, Raportör, Kalite Kontrolcü. Sayfa 2 / 5
6. Ders İçeriği: 6.1. Derse Giriş: Öğretmen daha önce öğrencilerin tasarladığı termosla sınıfa girer. Üzgün görünmektedir. Öğrenciler merakla öğretmenlerinin neden üzgün olduğu öğrenmek isterler. Öğretmen: Öğrencilerine elindeki boş termosu göstererek, sabahları kahve içmeyi çok seviyorum ancak okula geldiğimde su ısıtıcısının suyu tam kaynatmadan kapandığını fark ettim. Bir arızası var ama nedir? anlayamadım. Daha önce böyle bir durumla karşılaştınız mı? Ahmet: Evet öğretmenim, annem tamir ettirecekti ama usta çok para istedi. Annem de yenisini aldı. Elif: Benim babam tamir etmeye çalıştı ama daha da çok bozdu. Annem o gün bugündür babamın tamir çantasına dokunmasına izin vermiyor. Öğretmen: Mutfakta güvenlik görevlimiz Ali Bey vardı. Hocam sen üzülme bunlar basit makineler, tüm ısıtıcılar birbirine benzer çalışır, çok basit bir mekanizması var, sorun neyse bulup gideririz dedi. Zeynep: Öğretmenim söylendiği gibi basitse biz de tasarlayabilir miyiz? Öğretmen: Neden olmasın Zeynep? İyi bir ekip çalışması ile tasarlayıp bir prototip oluşturabiliriz. Öğretmen öğrencilerin 4 kişilik gruplar oluşturmalarını ve her bir üyenin kendine uygun meslek ve sorumluluğu seçmesini ister. 6.2. Deneme: Öğretmen, bu çalışmada asıl amacın basit bir su ısıtıcısı tasarlamak olduğunu hatırlatır. Öğrencilerden düşük voltajla çalışan bu ısıtıcıda hangi özellikleri bulunması gerektiği ile ilgili gerekli araştırmaları yapmaları beklenir. Araştırma için akıllı tahtadan yararlanılır ve çeşitli videolar izlenir, araştırma için süre verilir ve tanıdıkları tamirci ve mühendislerden bilgi alabilecekleri hatırlatılır. Bir sonraki derste, Daha sonra öğretmenleri tarafından temin edilen malzemelerden gruplar kullanmak istedikleri malzemeleri alırlar. Öğrencilerden nasıl bir tasarım yapacakları üzerine fikir geliştirmeleri ve bu tasarımlarını çizmeleri istenir. Su ısıtıcısının maksimum güvenlik tedbirleri alınarak üretilmesi gerektiği vurgulanır. 6.3. Destekleme: Tasarlanan prototipin taslakları çizildikten sonra temin edilen malzemeler kullanılarak ürün geliştirme sürecine başlanır. Öğrenciler çalışmalarını sürdürürken öğretmen 5. Sınıf kazanımlarından basit elektrik devresi ve genleşme- Sayfa 3 / 5
büzülme konularını tahtaya çizerek tekrar eder. Ayrıca termostat ve rezistans teli hakkında benzetim tekniğini kullanarak öğrencilerin çıkarımlarda bulunmasını sağlar. 6.4. Derinleşme: Bu bölümde öğrencilerle ampulün ve anahtarın alternatiflerinin olabileceği, yaptıkları bu prototipi Arduino kullanarak geliştirebilecekleri hakkında ön bilgiler verilir. Ayrıca yıllık planlarda kısıtlanan OHM Kanunu ile ilgili hesaplamalar yapılır. 6.5. Değerlendirme: Değerlendirme aşamasında öğrenciler ürünlerinin son halini sunarlar. Hangi malzemelerin neden tercih edilip edilmediğini açıklarlar. Ölçümlerinin sonuçlarını tablo olarak gösterirler. EBA dan soru çözümü yapılır ve Dersin ardından öğretmen tarafından öğrencilerin takım çalışması, sosyal ürün: takım çalışması rubriği ile değerlendirilir. Sayfa 4 / 5
Sayfa 5 / 5