BİRLİKTE ÇÖZELİM. Aşağıdaki resimleri inceleyerek resimlerdeki maddelerin iletken mi, yalıtkan mı olduğunu altlarındaki.

Transkript

1 7.ÜNİTE BİFEN YAYNC BİRİTE ÇÖZEİM Aşağıdaki resimleri inceleyerek resimlerdeki maddelerin iletken mi, yalıtkan mı olduğunu altlarındaki boşluklara yazınız. Cam bardak Altın yüzük Gümüş kolye Porselen tabak Yalıtkan İletken İletken Yalıtkan Alüminyum folyo öpük bardak Tahta kaşık Demir çivi İletken Yalıtkan Yalıtkan İletken af su irke Şekerli su Tuzlu su Yalıtkan İletken Yalıtkan İletken imon suyu Bronz madalya Çeşme suyu Anahtar İletken İletken İletken İletken 10

2 6. NF FEN BİİMERİ 7.ÜNİTE RA ENDE 1. Aşağıdaki yazı tahtasında verilen maddelerin iletken veya yalıtkan olma durumlarını tabloya yazarak işaretleyiniz. Gümüş Plastik Çelik af su auçuk uru hava Alüminyum Gümüş af su auçuk Plastik Çelik uru hava Alüminyum Madde adı İletken Yalıtkan. Aşağıdaki tabloda verilen bilgileri doğru veya yanlış olma durumlarına göre değerlendirerek uygun kutucuklara işareti koyunuz. Doğru Yanlış Elektrik enerjisi üretmek üzere kurulan tesislere elektrik santrali denir. Üzerinden elektrik akımının geçişine izin vermeyen maddelere yalıtkan madde denir. Demir, bakır ve alüminyum gibi maddeler yalıtkandır. ıvılar, elektrik iletimi bakımından iletken veya yalıtkan olarak sınıflandırılamaz. 11

3 BİFEN YAYNC 7.ÜNİTE ARMA ORUAR 1. Fen bilimleri dersinde öğrenciler, öğretmenle- 1. Basit bir elektrik devresi çizerek, devre ele- rinin devre elemanlarının özellikleri ile ilgili sorduğu soruya aşağıdaki cevapları veriyorlar. manlarını sembollerle gösteriniz. Buna göre, hangi öğrencinin verdiği bilgi yanlıştır? A) B) Pil, devreye elektrik enerjisi sağlar. Gizem C) Ampul elektrik enerjisini sadece ışık enerjisine dönüştürür. Pil Aslı D) Anahtar, devredeki elektrik akışını kontrol eder. Devre elemanları sembollerle gösterilir. Ampul Anahtar İletken tel oner Arda. Aşağıdaki elektrik devresinin - uçları ara-. Devredeki ampulün ışık vermemesinin nedeni sına farklı maddeler ayrı ayrı yerleştirilip ampulün ışık verme durumu gözlemlenecektir. nedir? Porselen kaşığın yalıtkan olmasıdır. + - Buna göre, aşağıdaki cisimlerden hangisi - ucuna bağlandığında ampul ışık vermez? A) Tel toka B) urşun kalem ucu C) Porselen kaşık D) Nikel çubuk 1

4 6. NF FEN BİİMERİ 7.ÜNİTE ARMA ORUAR 3.. Yalıtkanlar, bizi elektrik enerjisinin zararlı 3. Elektrik çarpması kazalarına karşı alınabile- etkilerinden korur. cek tedbirlere üç adet örnek veriniz.. Elektrik enerjisinin kullanımında sadece iletken maddeler önemlidir. slak elle elektrikli aletlere dokunmamalıyız. Bir prize birden fazla fiş takmamalıyız.. Gazlar elektrik akımını hiçbir zaman iletmez. Elektrik prizlerine, elektrik fişlerinden başka hiçbir şey sokmamalıyız. Yukarıdaki bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur? A) Yalnız B) ve C) ve D) ve 4. İletken ve yalıtkan madde kavramlarını açık- 4. Şekildeki düzeneklerde ampulü ışık verirken, layınız. Hava iletken bir madde midir? ampulü ışık vermiyor. Üzerinden elektrik enerjisinin geçişine izin veren maddelere iletken madde, geçişine izin vermeyen maddelere yalıtkan madde denir. X sıvısı Normal şartlarda yalıtkan olan hava yıldırım düşmesi ve şimşek çakması sırasında iletkenlik kazanır. Y sıvısı Buna göre, düzeneklerdeki X ve Y sıvıları aşağıdakilerden hangisi olabilir? X ıvısı Y ıvısı A) irkeli su Çeşme suyu B) Şekerli su Alkollü su C) Tuzlu su af su D) imon suyu irkeli su 13

5 7.ÜNİTE BİFEN YAYNC ÖRNE Ampul, pil, bağlantı kablosu ve reosta kullanılarak hazırlanan elektrik devresi şekildeki gibidir. 1 Ampul Reosta Pil Buna göre, reostanın sürgüsü yönünde çekilirse ampul parlaklığı ve devrenin direnci nasıl değişir? Ampul Parlaklığı Devrenin Direnci A) Artar Azalır B) Azalır Artar C) Azalır Azalır D) Artar Artar Reostanın sürgüsü yönünde çekilirse, telin uzunluğu azalır ve devrenin direnci de azalır. Buna bağlı olarak da ampul parlaklığı artar. BİRİTE ÇÖZEİM Aşağıda farklı özellikte 4 adet tel verilmiştir. Elektrik konusunu öğrenen Ali, direncin telin boyuna bağlılığını incelemek için bir deney tasarlıyor. Gümüş Nikel-rom Buna göre, aşağıdaki soruları cevaplayınız. 1. Hangi iki teli seçerse amacına ulaşır? 1 ve 3. Bu deneydeki sabit tutulan değişken hangisidir? Telin cinsi ve kalınlığı 3. Bu deneydeki bağımlı ve bağımsız değişkenler nelerdir? Bağımsız değişken telin boyu, bağımlı değişken ise telin direncidir. 0

6 6. NF FEN BİİMERİ 7.ÜNİTE RA ENDE 1. Aşağıdaki tabloda verilen yargıları inceleyerek, doğru ise D"; yanlış ise "Y" kutucuğunu işareti ile işaretleyiniz. Doğru Yanlış Maddelerin elektrik enerjisinin iletimine karşı gösterdikleri zorluğa direnç denir. Elektrik devrelerinde direnci ölçmek için kullanılan araca ohmmetre (direnç ölçer) denir. Bir iletkenin boyu arttıkça telin direnci de artar. Ampullerdeki filaman direnci düşük bir metalden yapılır.. Özdeş pil ve ampuller kullanılarak aşağıdaki elektrik devreleri kurulmuştur. M Nikel-rom Buna göre,, ve M ampullerinin parlaklıkları arasındaki ilişkiyi yazınız. (ın direnci, nikel-kromun direncinden küçüktür.) > > M 3. Özdeş pil ve ampullerle kurulan devreler aşağıda verilmiştir devre. devre 3. devre Devrelerdeki ampullerin parlaklıkları arasındaki ilişkiyi yazıp nedenini kısaca açıklayınız. 1 > 3 > Ampul de bir dirençtir ve devredeki ampul sayısı arttıkça devrenin direnci artar ampul parlaklığı azalır. 1

7 BİFEN YAYNC 7.ÜNİTE ARMA ORUAR 1. Duygu ve Damla yandaki gibi bir elektrik devresi hazırlayıp ve uçlarını boş bırakıyorlar. Duygu bu devredeki ampulün en az parlak, Damla ise en parlak yanmasını istiyor. 1. Aynı maddeden yapılmış olan aşağıdaki, ve M tellerinin dirençleri arasındaki ilişkiyi yazınız. 10 cm cm Buna göre, aşağıdaki aynı cins metalden yapıl- mış dirençlerin hangisini kullanırlarsa amaçlarına ulaşmış olurlar? 0 cm cm 10 cm 4 cm Damla A) B) C) D) V M > > M V Duygu. Özdeş ampuller ve piller kullanılarak kurulan. Özdeş A, B ve C ampulleri; özdeş piller ve düzeneklerde ampul parlaklığının iletkenin cinsine bağlı olup olmadığı araştırılmak isteniyor. 5 cm demir 7 cm demir 10 cm demir 10 cm altın direnç değerleri verilen iletkenlerle kurulan elektrik devreleri şekildeki gibidir. A R V sıralamasını yazınız. A > B > C hangi deney düzenekleri kullanılmalıdır? B) ve C) ve V D) ve V C R 3R Buna göre A, B ve C ampullerinin parlaklık İletkenlerin kalınlıkları aynı olduğuna göre, A) ve B