Türkiye den Dünya ya GÜÇ KONDANSATÖRLERİ KULLANMA KILAVUZU
1. GÜVENLİK Dikkat Etmeniz Gerekenler Kılavuzları okuyun Montajý gerçekleþtirmeden ve ilk kez çalýþtýrmadan önce, bu kýlavuzu okuyun. Güç kondansatörlerinin yanlýþ þekilde kullanýlmasý, kiþisel yaralanmalara veya maddi hasara neden olabilir. Bu nedenle sorumlu personel bu kullanma kýlavuzunda geçen güvenlik talimatlarýna uygun hareket etmelidir. Teknik verileri dikkate alın Baðlantý koþullarý ile ilgili teknik verilere ve bilgilere (ürün etiketi ve kýlavuza) uyun. Ýzin verilen gerilim seviyeleri aþýldýðý takdirde kondansatörler aþýrý ýsýnma gibi nedenlerle zarar görebilir. Kullanýlan iletkenlerin akým taþýma kapasiteleri kondansatör akýmýna uygun olmalýdýr. Sıcak yüzey Kondansatör çalýþma esnasýnda ýsýnabilmektedir. Temas edildiðinde hafif yanýk tehlikesi vardýr. Ýzin verilen montaj konumuna (dik veya yatay) dikkat edin ve bitiþik yapý gruplarýna yeterli mesafede olmasýný (sað/sol> mm, alt/üst>0mm) saðlayýn. Gerekli uzman personel Taþýma, montaj, ilk kez çalýþtýrma ve çalýþtýrma gibi iþlemler, sadece kalifiye uzman personel tarafýndan yürütülmelidir. Kalifiye uzman personel; güç elektroniðinde taþýma, yerleþtirme, montaj, ilk kez çalýþtýrma ve çalýþtýrma hakkýnda bilgiye ve yapacaðý iþle ilgili asgari yeterliliklere sahip olan kiþilerdir: Ayný zamanda uzman personel, IEC 60364 / IEC 60664 normlarýný ve ulusal kaza önleme talimatlarýný bilmeli ve bunlara uymalýdýr. Topraklama Referans gerilimi olarak þalter dolabýndaki PE barasý ile kondansatörlerinin doðru þekilde topraklandýðýndan emin olunuz. Düþük dirençli bir topraklama olmamasý durumunda kiþisel güvenlik garanti edilemez ve elektrik çarpmasýna baðlý hayati tehlike söz konusudur. Yüksek Gerilimler Kondansatörlerinin çalýþtýrýlmasý esnasýnda þalter dolabýný kapalý tutun. Çalýþtýrma esnasýnda müdahale etmeyin, elveriþsiz hallerde elektrik kaçaklarý oluþabilir, insanlara ve temas noktalarýna zarar verebilir. Ara devre baðlantýlarý, þebeke geriliminin kapatýlmasýný takiben 3 dakikadan daha uzun süre tehlikeli gerilim iletebilir (kendinden deþarj süresi). Elektrik çarpmasýna baðlý hayati tehlike oluþabilir. Kurulum veya sökme iþlerinden önce kondansatörlerinin tamamýyla deþarj edilmesi þarttýr. Çalýþmaya baþlamadan önce kondansatörlerin kablo baðlantýlarýnda, topraða karþý ve birbirine karþý baðlantý klemenslerinde gerilim olup olmadýðýný kontrol edin. 1
Uygun olmayan kullanım yerleri FEDERAL alçak gerilim güç kondansatörlerinin aþaðýdaki hallerde çalýþtýrýlmasý yasaktýr - Patlama tehlikesi bulunan bölgelerde, - Aþýndýrýcý ve/veya elektriksel olarak iletken asitler, çözeltiler, yaðlar, buharlar, tozlar kapsayan ortamlarda. - Topraklama olmayan sistemlerde. Taşıma - Sýcaklýk: -... +70 C - Hava nemi: baðýl nem % %9 - Ambalajda hasar olmasý durumunda kondansatörleri gözle görülür kusurlar için kontrol edin. Nakliyeciyi ve gerekirse üreticiyi bilgilendirin. Depolama - Depolama sýcaklýðý -... + C - Hava nemi: baðýl nem %... %9 - Sadece üreticinin orijinal ambalajýnda depolayýn, azami istifleme yüksekliði: kutu - Depolama süresi > 1 yýl Bakım / Temizlik - Bakým ve temizlik sadece kalifiye personel tarafýndan yapýlmalýdýr - Gövde temizliði izopropanol v.b. maddelerle yapýlmalý, daldýrma veya püskürtme yöntemi kullanýlmamalýdýr Sökme 1. Cihazýn güvenli þekilde deþarj olmasý için en az 3 dakika bekleyin. 2. Terminaller arasýnda ve terminal ile toprak arasýnda DC gerilim olup olmadýðýný kontrol edin 3. Baðlantý kablolarýný sökün ve kondansatörü demonte edin Onarım, atık bertarafı Onarýmlarý sadece üretici yapabilir; Þayet nakliyat giderlerini gönderici üstlenirse, eski kondansatörleri usulüne uygun þekilde imha etmek üzere iade alýyoruz. 2
2. TEKNİK VERİLER Güç Katsayýsý Düzeltmek için Gerekli Kondansatör: Kapasitesinin Hesaplanmasý: istenen güç faktörünü elde etmek için gerekli olan reaktif güç, aþaðýdaki gibi hesaplanýr. Q c= P x (tan 1-tan 2) P = Aktif güç S = Görünen güç Q c = Reaktif güç Cos 1 = Mevcut güç katsayýsý Cos 2 = Ulaþýlmak istenen güç katsayýsý (tan 1-tan 2) = Çarpma faktörü, tablo-1'de gösterilmiþtir. Örnek: Aktif gücü: P=0 kw cos 1=0,7 olan sistemi, cos 2=0,98 yapmak için gerekli kondansatör gücünü hesaplayalým. Tablo yardımı ile çözüm: Güç faktörünü 0,7'den 0,98'ye yükseltebilmek için çarpma faktörü tablosundan cos 1=0,7 ve cos 2=0,98'ye denk gelen satýr ve sütunlarý kesiþtirdiðimizde, çarpma faktörünü 0,817 buluruz. Qc=0 x 0,817 Qc=408, kvar Formüller yardımı ile çözüm: Orjinal cos 1 Çarpma Faktörü 0, 0, 0, 0,3 0,40 0,4 0, 0, 0,60 0,6 0,70 0,7 0,80 0,8 0,90 0,9 0,980 4,696 3,670 2,977 2,473 2,088 1,781 1,29 1,31 1,1 0,966 0,817 0,679 0,47 0,417 0,281 0,126 0,98 4,724 3,698 3,00 2,1 2,116 1,809 1,7 1,343 1,18 0,994 0,84 0,707 0,7 0,44 0,9 0,14 Hedef cos 2 0,990 4,76 3,7 3,037 2,34 2,149 1,842 1,90 1,376 1,191 1,027 0,878 0,739 0,608 0,477 0,342 0,186 0,99 4,799 3,773 3,079 2,76 2,191 1,884 1,632 1,418 1,233 1,069 0,9 0,782 0,6 0,19 0,384 0,228 1,000 4,899 3,873 3,180 2,676 2,291 1,98 1,732 1,18 1,333 1,169 1,0 0,882 0,7 0,6 0,484 0,329 Not: Kompanzasyon tesislerine ait tesis malzemesini seçerken, açma ve kapama esnasýnda baþ gösteren olaylarýn tesirleri göz önünde bulundurulmalýdýr. Kondansatörler devreye alýnýrken veya paralel baðlanýrken meydana gelen geçici rejim esnasýnda kýsa devre akýmýna benzer büyük akýmlar çekerler. Bu akýmlarýn deðeri ve süresi kondansatör gücüne, söz konusu þebeke parçasýnýn endüktif direncine ve özgül frekansýna baðlýdýr. Eðer anahtar, gerilimin en büyük deðerinde kapanýrsa akým darbeleri de en büyük deðerini alýr. Bu akýmýn tesir süresi nadiren 1 veya 2 periyottan daha uzun olur. Kondansatörler devreden çýkarken, kapasitif akýmýn kesilmesinin daha zor olmasý sebebi ile büyük arklar meydana gelir. Onun için kompanzasyon tesislerinde kullanýlan anahtar, sigorta ve hat gibi baðlama elemanlarýnýn seçilmesi esnasýnda bu özellikler göz önünde bulundurulur. 3
Bu yüzden kompanzasyon tesislerinde kullanýlan baðlama elemanlarý, normal tesislerde kullanýlanlardan biraz farklýdýrlar ve bunlar kondansatör gücüne tekabül eden nominal akýmdan daha büyük akýmlara göre seçilirler.kompanzasyon anahtarlama sistemleri için firmamýzýn ürettiði özel kompanzasyon kontaktörlerinin kullanýlmasý tavsiye edilir. Kontaktörler, sahip olduklarý akým sýnýrlayýcý kontak bloklarý sayesinde, kondansatörlerin kalkýþ akýmlarýný sýnýrlandýrýr.böylece gerek kondansatörlerin gerekse devre koruyucu cihazlarýn ömrü uzar. Federal kompanzasyon kontaktörlerinin normal kontaktörlerden farký, kontaktör üzerinde ana kontaklara paralel baðlanan akým sýnýrlayýcý dirençlere sahip geçiþ bloðu olmasýdýr. Bu sayede kontaktörün ve kondansatörün ömrü 2 katýna çýkacaktýr. OG trafolarý boþta çalýþtýklarý süre boyunca þebekeden reaktif enerji çekerler. Bu reaktif enerji trafoya sürekli baðlý olun (sabit) kondansatörler ile kompanze edilirler. Bu kondansatörlerin güçleri aþaðýdaki formülle hesaplanýr. Q = Io% x Pn / 0 Io = yüksüz trafo akýmý Pn = trafo gücü Yandaki tablo aracýlýðýyla da kolayca gerekli kondansatör deðeri tespit edilebilir. Kondansatör Geriliminin Belirlenmesi: Kompanzasyonda kullanýlacak güç kondansatörlerinin gerilimleri baðlanacaðý þebekedeki harmonik akýmlarýna göre belirlenir. Aþaðýdaki tabloda 400 V sistem gerilimi için toplam harmonik distorsiyona göre seçilecek kondansatör gerilimleri verilmiþtir. THD < 12% THD < % THD < 27% 400V 440V V Üç Fazlı Asenkron Motorların Kompanzasyonu: En çok karþýlaþýlan reaktif güç tüketicileri üç fazlý motorlardýr. Yandaki tabloda sincap kafesli motorlarýn kompanzasyonu için gerekli kondansatör güçlerini görebilirsiniz. Rotoru sargýlý motorlar için tablodaki deðerlere ilave ediniz. Trafo Gücü 7 0 160 0 2 31 400 0 6 800 00 12 1600 00 31 Yaðlý Tip Trafolar için Kondansatör Gücü 1 2 4 7 8 1 1 3 40 60 Kuru Tip Trafolar Ýçin Kondansatör Gücü 1, 1,7 2 2, 2, 4 8 1 1 22 3 Üç Fazlý Sincap Kafesli Asenkron Motorlarý için Kondansatör Gücü Motor Gücü Motor Devri (d/d) (kw) (Hp) 00 10 00 7 22 37 4 7 80 1 132 160 0 2 280 3 400 4 40 60 7 0 1 1 180 218 274 340 38 482 44 6 6 9 11 13 17 24 31 3 43 2 7 67 78 87 8 11 13 17 22 29 36 41 47 7 63 76 82 93 9 11 14 18 27 33 38 44 3 63 70 86 97 7 16 17 21 28 37 43 2 61 71 79 98 6 117 4
Montaj Talimatları: Kondansatörler M12 vida kullanýlarak kolayca monte edilebilir. Montaj vidasý ayný zamanda topraklama baðlantýsý olarak da kullanýlýr. Maksimum sýkma torku Nm'dir. Klemens baðlantýlarý mm vida ve maksimum 2 Nm'lik tork uygulanarak yapýlýr. Kablo baðlantýlarý kondansatörün aþýrý basýnç durumunda koruma iþlemini rahatlýkla saðlayabilmesi için; gövde boyunun minimum mm esnemesine izin verecek þekilde yapýlmalýdýr. Uyarý! Kondansatörlerin baðlantýsýnda sadece bakýr kablo kullanýlmalýdýr. Tip Faz Kapasite Güç Anma Akımı (A) (Max.Gerilim) Ölçüler M Serisi Tek Fazlı (Monofaze) MKP teknolojisi K Serisi Üç Fazlı (Trifaze) MKP teknolojisi
Ölçüler Ø DxH (mm) 3 FAZ 1 FAZ 1. Organize Sanayi Bölgesi 1.Yol No: Arifiye / SAKARYA Tel : 0 264 291 4 00 (pbx) Fax :0 264 291 4 ÜCRETSİZ MÜŞTERİ HİZMETLERİ :0 800 296 04 web : www.federal.com.tr e-mail : federal@federal.com.tr 4-0-080 00(03/1)