ı
JENERATÖR TANIMLAMALARI VE STANDARTLAR ı ı! " #$%&!'(&&( ( )ı ' &ı)!* ı! " '$(ıı " +' & '(#, )ı ' &ı)!*
JENERATÖR TANIMLAMALARI VE STANDARTLAR!! " " #$% &"ıı ı" "! " "'ııı $()*+ '$(#$,ξ%-)" + (+ ıı " )( ) $(. '$( ξ (+
JENERATÖR TANIMLAMALARI VE STANDARTLAR /ı0ıı)ı #102345367% 0ııı 0/ı#89%'! ıı ): ;<&= 0ı4<< ı =!!&!!!)'' &"ı.,#' $+ı.,+,+,+ ııı ııı #,+ı$.,%, /01223 -$
JENERATÖR TANIMLAMALARI VE STANDARTLAR /ı0ıı)ı #102345367% 9/ı#9>9%0ııı!? ): ;<6 : @< 0ı0ıı ı."!ı! ı?ı,+ #ııı 4$.,+ /01223 57:; '!$.,+ 4<< 57:; '!$.,+ 4< 062,+ 41 45 46 47 48 49.,#'$+ı.,+!1!5!6!7!8!9 -$
JENERATÖR TANIMLAMALARI VE STANDARTLAR /ı0ıı)ı #102345367% 0/ı#A29%0ııı =!?' ): @<6 : 7<< 0ı0ııı=! ı0ı!'!?!,+,+ ııı,,+ /01223.,#' $+ı.,+ -$
JENERATÖR TANIMLAMALARI VE STANDARTLAR 0 1023453 ı!&)ı 75ıı 102B<C;67#10=2=% ı D1E;5@7#D"& 1 ) E. +%+!$ı $'!' F0447C#F&0%ı E. #E."")" "%!ı"ııııı)ııı
JENERATÖR TANIMLAMALARI VE STANDARTLAR 0 1.A#1.""&"A%!!* #ı% ı!ıı +&ı#!(! EG9 HH#EG9" "%ıı ı ı '??7< =ı! )ı"ı EG9 77<: 7<<' ı' ") '
" I A'ı ııı&ı=ı!)" 0 76 ' ' )= 56 ' ' ) B6.ı =
/ı J J= J ) J>' J1ı 0G G (: K*: : K(Fı,ı : (F,
&ı &"ı 9) &F 0ıı)ııı L" ıı ı 00ıı)ı
0? 90&,!!<,, "$!(!ıı(= $!,(, )!*!>ı("#
0? F8!*#"!,!+ıı=, )!*+ı ı.,%,,!ıı(" (.,+ ıı
0? K1,K.*" <"!,$, "#(*!$(, (.$ı. ı ( '(&&(()!*((.,,,ı
0? 90&,!"<#!( )!* " #!=('&!&#&((ı?),!$ı #ı=.#'(!ı ı#ı(= ı#ı!$=#'&!$="&:&.&$ı (>(ı, *!$ ##!$(
ıı 'ııı! " &ı ııı ıı : 7<Mıı
#D%G )!"!" ıı B@!B$ 7C!H$ @C!;$ (75@$ (7<<$ G(7<<,75@(<!@3@
D#D%G D )! "! "ıı Diversite Faktörü = Toplam Max. Talep Toplam Çekilen Güç Güç
0DG. )??ı? " =ıı! ıı " ı ı & ı =!? " ıı '<$!<.,%,@9B2C? >!*, @1+A!*.,%,@D82C? >!*, @1=7+A '<$:!+.,%,@9B2E1=7@7B5C!*.,%,@822C
ı ıı! ı =ı 7<ı ı!: H<' &ı Aı"ıı ı
= =!'! ı ı "ıı!? ı " ı D J8ı J8ı
ı J8 ı.8'ıııı7@ıı "ıı J82 ı G8'F )& =D?8'ıFıı " & " ı &ı
J" ı"ı ıı)ı ı? "' ıı ' J? & &ı=ı ı" ı ı ıı ııı47<ı ı' Fıı? 'ı J ıı? = : C<M ' "! ı ' J A ı ' ) <!4 <!H4 ı )ı'
J) J0ıı
0 F ıı 0 &ı= DA ' DA Fı!&ı=DA &"ı ıı +: 3; H5 ) A?"ıı'DA )N DAı(DA$*7<<<,DA Aı(DAı*<!37; A+ ( A* Aı*7!@B5,7<<< G(DA$, A+
D=0ıı)ı E. Mıı D=ı D "! ı Dı!ı ıı F D=ı. D ı ıı ı AD=ıı ı ıı DD=ı/ı ı ıı
Gerekli Koul Normal kalkı momenti gerektiren yük uygulamaları. Küçük ve sürekli aırı yüklemeler. Orta ve sürekli hizmette kullanılan, kalkıı zor yükler. Aırı yük kapasitesi gerekli. Yüksek devrilme momentli orta yükler. Yüksek ataletli ve uzun ivmelenme zamanına sahip yükler, yüksek salınımlı yükler. Tipik Uygulamalar Santrifüj pompalar ve kompresörler, yüksüz kalkı yapan kompresörler, normal ataletli fanlar, paletler, konveyörler, frezeler, makaslar, öütücüler, zımpara makineleri, matkap, vs. Yüklü kalkı çeken kompresörler, aır yükte devreye giren konveyörler, mikserler, pres makinaları, yüksek ataletli fanlar. Kreynler, vinç, elevatör, pres makinaları, panç presler, büyük çaplı fanlar, ters yönlü makinalar. NEMA Dizayn Kodu B veya A C D
ıı. ı ı & ı ııı ı ; ı ı F ı &ı=ıı: 3<Mı"'ı D 'ıı?! ı &"ıı #+ %ı
Motor Gücü (kw) Kalkı Gücü (skva) Motor Gücü (kw) Kalkı Gücü (skva) 0,37 N/A 30 254 0,55 4,9 37 322 0,75 6,9 45 378 1,1 9,5 55 502 1,5 13,4 75 721 2,2 19,8 90 906 3 29,7 110 1049 4 41,4 132 1255 5,5 53,8 160 1557 7,5 73,1 200 1940 11 103 250 2476 15 143 315 3113 18,5 171 356 3421 22 204
ı G ) " " ıı ı ı )
ı ıı' "N ı 0 D
D 'ıı?! ı & $+ " ı ıı DıııN ıı ıı =ı = D" /: B< ''
D
.ıı ı =ı ıııı =
&ı=ı ıı =ı O 'N )ı' ı & ı ı
D ı &"ı #+ % ı =ı =ıı &ı=ı= ı'
D
D DN 2) > D 9ıı ıı= O
Düük Gerilimle Kalkı Yolverme Yöntemi Motor Gerilimi % Hat Gerilimi Hat Akımı % Tam Gerilim Kalkı Akımı Kalkı Momenti % Tam Gerilim Kalkı Momenti Tam Gerilimle Yolverme 100 100 100 Ototransformatör 80% 80 *68 64 65% 65 *46 42 50% 50 *29 25 Direnç ile Yolverme Tek adım (hat geriliminin %80'ine ayarlı) 80 80 80 Reaktör 50% 50 50 25 45% 45 45 20 %37.5 37,5 37,5 14 Kısmi Sargılı (Yalnızca düük devirli motorlarda) %75 sargı 100 75 %50 sargı 100 50 Yıldız - Üçgen 57 33 Tristör kontrollu Ayarlanabilir * Ototrafo mıknatıslanma akımı eklenmeden önce akımlar; %64, %42 ve %24'tür. 75 50 33
Ototransformatör Avantajlar Dezavantajlar 1- Faz akımının her amperi için en yüksek momenti salar. 2- Ototransformatör üzerindeki kademeler, kalkı geriliminin ayarlanmasına olanak verir. 3- Kapalı geçi ile yolverme. 4- Yolverme anında motor akımı, hat akımından büyüktür. 5- Düük güç faktörü. Rezistör 1- Yumuak ivmelenme - motor gerilimi hız ile birlikte artar. 2- Kapalı geçi ile yolverme. 3- Düük HP güçlerinde ototransformatöre göre daha ucuzdur. Bir çok ivmelenme noktasında uygulaması mümkündür. Kısmi Sargı 1- En ucuz düük gerilim ile yolverme yöntemi. 2- Kapaıı geçi ile yolverme. 3- Çift gerilimli motorların çou, iki gerilimden düük olanı ile yolverilebilir. 4- Küçük boyutlar. Yıldız - Üçgen 1- Ortalama maliyet - Rezistör ve ototransformatörden daha ucuzdur. 2- Yüksek ataletli ve uzun ivmelenmeli yükler için elverilidir. 3- Yüksek moment verimi. 1- Düük HP güçlerinde, pahalı bir yöntemdir. 1- Düük moment verimi. 2- Rezistör ısınır. 3- Yolverme anında yüksek güç faktörü. 1-230V üzeri gerilimlerde özel motor tasarımı gerekir. 1- Özel motor tasarımı gerektirir. 2- Kalkı momenti düüktür.
9'/= ıı. ' " D ı + &"ı =ıı ıııı"ı "ıı D&'? 0ıı ıı D&ı ıı ı! + ıı 0 ) & )= +
D ı&" ı &ı=" 90 )=ı +,#>% Gı Jı''A&= JF= JI'A&=ı
ı Iı=0" ADA"&ı=ıı ıı D&ı=" D)" '&ı=" ')" F "!? : 54M )= ' ıı F I F " '!? ı =ıı! "?=&=ı
90! ' ' = ' "N 0900 D#D%900 F ; ' " : B< B4 ı & F 75 ' " : 7< 75 ı & F 75 ' 4<< + = ıı
90"" F 76 " ' 90 " #$% ( P90 /ıı " #$% -? " #$%Q,+ F?" ": < 54ıı 90! <!346 7<<$ı <!3@46 7<< 4<<$ı <!H<6 4<<$=
90"" F 56 D'=ı"ı?"! J;'"N 0'?" (90 " #$%*7!; J75'"N 0'?" (90 " #$%*7!C
90"" F B6 D'90M'"?"! D ' 0'? " ( P90 " #$%*Q-D#$% (7!746 ;'" (7!7<6 75'" C6 5 ı B ı ıııı!?" '
0ıı J! & )ıı R9"& G"S ı =ı 5,B9"&ıı 6 B & C,49"&ıı 6 4& ;,@9"&ıı 6 @& J 9"& ıı & ı ==! ' =ı!ı
/ı F!'' F " =ıııııı F &"ıı' F ı)
JENERATÖR ODASI TASARIM PARAMETRELER F Iı F 0 F G F ı"ı "&= F 1ı F 0 F & ıı
JENERATÖR ODASI TASARIM PARAMETRELER ı9 F Jı2!"?ıı J/ı2!ı"ı "&= F 0 &= = 'ı ı?! &= &'ı'"ııı.#!!,%. 9 'ı ıı ı "&= 6 ) 6 ı) 6 Aı 6 '? 6.?
JENERATÖR ODASI TASARIM PARAMETRELER ı9 0&ıı J I A&=ı &ıı & J 0 0! &"ı!?=ıı ' ı ı' ' 'ıı ıı
JENERATÖR ODASI TASARIM PARAMETRELER ı9 I'ı"ı J ı 2 & ııı ı 'ı )ı ı ı ıı &ı!ııııı J 9? 0' &? " JIIı=ıI&ı=ııı Hava Hızı m/min (fpm) Koullar 15,2 50 Ofisler, oturan personel 30,5 100 Fabrika, ayakta personel 45,7 150 Tutma Hızı, hafif toz 61 200 Maksimum maruz kalınan sürekli 396 1300 Tutma hızı, yamur 306-610 1-2000 Maksimum maruz kalınan kesikli
JENERATÖR ODASI TASARIM PARAMETRELER ı9 0ı"ı J L! & ı '"ı&ıı Aııı"ıı!)=! J0ı"ıı & " ıı > " &ı F "F&"ı J ı? 'ı ' ' ı ' ı! ı ı! = ı"ı ı'ıı J &"ı ıı! ıı
JENERATÖR ODASI TASARIM PARAMETRELER ı9 F Iı&ı J I ıı =! &? )ı '! ==ı ıı 6 ı &!? &" 6 /? & ' & ı 6>ı && ı 6 I ı!! )ı&ı ı ı ıı
JENERATÖR ODASI TASARIM PARAMETRELER ı9 J I &"ı I'? ı $'ı<!<@t,&ı& J I E ı &ı & ıı! '=ı &ı ı &ı ıı F Kı JKıııı 'ııı ı"ı "&=ı ııı &ıı J F ııı ı"&ıı
JENERATÖR ODASI TASARIM PARAMETRELER ı9 GD($,#D*F*8%666V GD#% $ ııı #% DF#,U% F#% 8=#%
JENERATÖR ODASI TASARIM PARAMETRELER ı9 F /ı ı K?ı 'ııı ı ' J K ı /ı =? ıııı ııı"ı "&ıı J ı /ı '" ı ı ıııı ıı ı ı'" ı &'ı ııı J??''"& ı J.=.='"ıı'ı N=! '??ıı ııı 'ı = & ı' J I ı?! ııı ''
JENERATÖR ODASI TASARIM PARAMETRELER F & & & ı ıı =ıı ıı
JENERATÖR ODASI TASARIM PARAMETRELER.0=0 = ı 0 #,% 0 #F % D=8 7 5 1 28 258 1EG G2 B2 B8 122 128 112 118 D'#7C<' Mı = % Babakanlık Gürültü Kontrol Yönetmelii
JENERATÖR ODASI TASARIM PARAMETRELER ı ı?$ı ı <ıı J'&!!$ <ıı % <ı (,#! <ıı H!'#'ı H J'># #'ı H!! '(ı H #! H! '(ı /:3 H!&$ '(ı /: (ıı3 H!&$ '(ı /: ı3 H!&$ (ı /:3 H # "*,$ /$&!> ="'3 H?# ="'!& H <' #'&=$ : H,'/&.&$ı3 H ",'/ı=:#<"*,$=(, 3 H I" /,+, 3 H I" /. <#$ı3 '.' 0 Fı"ı D=8W #F % 58 62 62 68 68 72 78 92 D2 78 92 82 92 D2 G2