ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ MATRAHINDA YENİ DÜZENLEME

Benzer belgeler
28 SERİ NO LU ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNU TEBLİĞİ YAYIMLANDI

SİRKÜLER İstanbul, Konu: TAŞIT ARAÇLARINDA ÖTV MATRAHINA İLİŞKİN DÜZENLEMELERİ İÇEREN 28 SERİ NUMARALI ÖTV GENEL TEBLİĞİ YAYINLANMIŞTIR

Mevzuat Bilgilendirme Servisi

İstanbul, DUYURU NO :2013/98

25 SERİ NOLU ÖTV GENEL TEBLİĞİ KAPSAMINDA İADE ALINAN ÖTV NEDENİYLE KDV İADESİ DOĞAR MI?

HARCAMA VE SERVET ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER

F- DÜZELTME Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin (1) numaralı fıkrası uygulamasında, Kanuna ekli (II) sayılı listedeki mallar için

SİRKÜLER RAPOR ( )

FK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK LTD. ŞTİ.

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI MERSİN VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü. Sayı : [ ]

Bedelsiz mal teslimi belge düzeni ve Form Ba-Bs Hk.

SĠRKÜLER SAYI : 2013/53 İstanbul, KONU : Özel Tüketim Vergisi 27 ve 28 Seri No lu Genel Tebliğleri yayımlandı

BAKIŞ MEVZUAT. I. İhraç kayıtlı teslimlerde, ihracatın mücbir sebeplerle gerçekleştirilememesi hali

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü. Sayı

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü. Sayı : KDV /07/2014

Sirküler No: 2017 / 91 Tarih:

ÇÖZÜM ÖTV BİZDEN. Zihni KARTAL *

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2013/74

9 NO LU ÖTV SİRKÜLERİ YAYIMLANDI

/ TL nin altında olan binek otomobil, panelvan, pick-up, arazi taşıtı,

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2015/50. ÖTV (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde Öne Çıkan Hususlar

A. VERGİLENDİRME DÖNEMİ

Konu: KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 16) tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır.

TARİHİNDE KABUL EDİLEN 4760 SAYILI ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNU NUN KONU, MÜKELLEF, MUAFİYET VE İSTİSNALARA İLİŞKİN HÜKÜMLERİ

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)

DUYURU: /30

tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır.

TEBLİĞ. ÖTV tevkifatı uygulaması ihtiyari bir uygulama olmayıp, imalatçılar tarafından tevkifat yapılması zorunludur.

KATMA DEĞER VERGİSİNDE ÖZEL MATRAH ŞEKİLLERİ TÜZÜĞÜ

Ö z e t B ü l t e n Tarih : Sayı : 2018/59

SĐRKÜLER Đstanbul, Sayı: 2009/147 Ref: 4/147

Bazı Malların Teslimine ÖTV Tevkifatı Uygulması Getirildi

Konu: 49 Seri No'lu Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliği tarih ve Mükerrer sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır.

1.1. Satıcı ÖTV Mükelleflerinin ÖTV Tevkifatına Tabi Mal Teslimlerinin Beyanı

Aşağıda söz konusu Kanun un Katma Değer ve Özel Tüketim Vergisi Kanunları mevzuatına ilişkin düzenlemeleri sirkülerimizin konusunu oluşturmaktadır:

Aşağıda, mal iadelerinde belge düzeni ve KDV yönünden yapılması gereken işlemler incelenecek, bu konudaki kişisel görüşlerimiz açıklanacaktır.

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

SİRKÜLER 2012 / Seri No.lu KDV Genel Tebliği İle Yapılan Düzenlemeler

Bu makale Ekim 2005 tarihinde Vergi Sorunları Dergisi nin 154 numaralı sayısında yayımlanmıştır.

SİRKÜLER İstanbul,

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BURSA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü. Sayı : [I

Özet: tarih ve sayılı Resmi Gazete de 21 Seri Nolu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği yayımlandı. ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ TEBLİĞİ

ÇÖZÜM. İbrahim ERCAN *

Konu: Taşıt İmalinde Kullanılan IV Sayılı Listedeki Ürünlerin Tesliminde ÖTV İadesi (4 Seri Nolu ÖTVK Tebliği)

CİRO PRİMLERİ TUTARLARI İLE TİCARİ FAALİYET HACMİ ARASINDAKİ İLİŞKİ VE CİRO PRİMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

DİİB Kapsamında Temin Edilen Girdilerle Üretilen Malların İhracatçılara Teslimi

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2018/011 Ref: 4/011

86 SERİ NO'LU GİDER VERGİLERİ GENEL TEBLİĞ TASLAĞI

30 SERİ NO.LU ÖTV GENEL TEBLİĞİ İLE ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ İÇİN GÜMRÜKTE ALINACAK TEMİNAT UYGULAMASI KONUSUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

ÖN ÖDEMELİ TELEFON KARTI SATIŞLARI VE FATİH PROJESİ KAPSAMINDA KDV İSTİSNASI UYGULAMASI

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)

vergi ile buna bağlı ceza, faiz ve zamlar, kendisine istisna kapsamında teslim veya hizmet yapılan alıcıdan aranacak satıcı sorumlu olmayacaktır.

Sirküler Rapor / SERİ NO LU ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNU GENEL TEBLİĞİ YAYIMLANDI

I- MÜKELLEFĠYET A- VERGĠNĠN KONUSU

SİRKÜLER: 2014/041 BURSA,

ŞİRKET AKTİFİNDE KAYITLI ARSANIN KAT KARŞILIĞI MÜTEAHHİDE VERİLMESİ

MTV - Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliği (Seri, Sıra Numarası, No : 26 Sayılı)

BİNEK OTOMOBİLİ TESLİMLERİNDE UYGULANACAK KDV ORANLARINDA YENİ DURUM (OTO KİRALAMA, RENT A CAR FİRMALARI İLE İLGİLİ YAPILAN DEĞİŞİKLİK)

I- İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE, KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLARIN KAYDA ALINMASI Kimler yararlanabilir?

KONU TECİL TERKİN UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNU SİRKÜLERİ

Geçici Md 38. GEÇİCİ MADDE 38 (7061 sayılı Kanunun 44 üncü maddesiyle eklenen geçici madde. Yürürlük: )

İHRAÇ KAYITLI SATIŞLAR, MUHASEBE İŞLEMLERİ VE BEYANI

Konu: 17 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği ile Yapılan Açıklamalar.

BAZI TAŞITLARIN İMALİNDE KULLANILAN (IV) SAYILI LİSTEDEKİ MALLAR İÇİN ÖDENEN ÖTV NİN İADESİ

Sirküler Tarihi : Sirküler No : 2011/24 : Stok Beyanları, Kasa Mevcudu ve Ortaklardan Alacaklar Hk.

Petrol ürünleri, doğal gaz ve bunların türevleri ile biodizelden oluşan (I) sayılı liste, (A) ve (B) cetvellerinden meydana gelmektedir.

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü)

1-TAŞITLARA AİT 2A NUMARALI ÖTV BEYANNAMESİNİN ELEKTRONİK ORTAMDA VERİLMESİ

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI SAKARYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)

No: 2018/69 Tarih:

TEBLİĞ GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 301)

MATRAH ARTIRIMINA İLİŞKİN MUHASEBE İŞLEMLERİ

BANKA KREDİSİ İLE BİNEK OTO ALIMI VE MUHASEBESİ

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ TASLAĞI (SERİ NO: )

Konu: YABANCI PARA CİNSİNDEN DÜZENLENEN FATURALAR VE TAHSİLATLARI AŞAMASINDA OLUŞAN KUR FARKLARI İÇİN İZLENECEK YOL.

VATANDAŞLARIMIZIN YARARLANABİLECEĞİ VERGİSEL DÜZENLEMELER

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

SAYI : 2014 / 26 İstanbul,

ENGELLİLERİN ÖTV ÖDEMEKSİZİN İKTİSAP EDEBİLECEKLERİ TAŞIT DEĞERİ TL YE YÜKSELTİLDİ

ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ TASLAĞI

Kapsam Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti.

Konu : ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelinin tarife pozisyon numarasında yer alan malların tesliminde tevkifat uygulaması hk.

FON DENETİM YMM. VE BAĞIMSIZ DENETİM A. Ş. nin müşterilerine özel bir hizmetidir. İzinsiz çoğaltılamaz. İktibas edilemez.

YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK ve BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş.

III- MATRAH, ORAN VE MÜTESELSİL SORUMLULUK

İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi (Madde: 6)

Sirküler Rapor Mevzuat /123-1 VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 454) YAYIMLANDI

Faaliyetini Sonlandıran Mükelleflerin Devren KDV si

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2018/020 Ref: 4/020. Konu: 2018 YILINDA GEÇERLİ OLACAK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ TUTARLARI BELİRLENMİŞTİR

KATMA DEĞER VERGİSİ KISMİ TEVKİFAT UYGULAMASINDA KDV İNDİRİMİ VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR

İTHALAT SONRASI KDV DÜZELTMELERİNDE YENİ MİLAT

Sirküler no: 106 İstanbul, 10 Aralık 2009

Ayrıntılı Bilgi İçin; Vergi İletişim Merkezi (VİMER)

MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİGENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 28)

SON DÜZENLEMELER ÇERÇEVESİNDE SİGORTA VE KAMBİYO İŞLEMLERİNDE BSMV UYGULAMASI

Madde 1 - Bu madde ile, Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği'nin;

83 SERİ NUMARALI KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ. 1. Dahilde İşleme veya Geçici Kabul Rejimlerinde Tecil-Terkin Uygulaması

28 Kasım 2013 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan ve yayımından 6 ay sonra yürürlüğe girecek olan Kanuna aşağıdaki linkten ulaşmak mümkündür:

FK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK LTD. ŞTİ.

Transkript:

ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ MATRAHINDA YENİ DÜZENLEME Sefer Adnan ATEŞ* 1- Giriş Özel Tüketim Vergisi mükellefleri tarafından, teslimi yapılan kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan, kayıt ve tescile tabi araçlarda verginin matrahı; bunların ilk iktisabında hesaplanacak özel tüketim vergisi hariç, KDV matrahını oluşturan unsurlardan teşekkül etmektedir. Yine özel tüketim vergisi kanununun 12. maddesinde mükellefin malı teslim tarihine kadar bu malı mükellefe teslim eden tarafından %10 a kadar yapılan indirimlerin alış bedelinden de indirilebileceği belirtilmiş, ancak söz konusu indirimin %10 u aşması durumunda aşan tutardaki indirimin özel tüketim vergisi açısından dikkate alınmayacağı belirtilmiştir. Söz konusu düzenlemede yer alan bazı boşluklardan dolayı kanun hükmünde 11.06.2013 tarihinden itibaren yeni bir düzenlemeye gidilmiştir. 2- Özel Tüketim Vergisinin Konusu, Vergiyi Doğuran Olay ve Verginin Mükellefi 2.1. Verginin Konusu 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1. maddesine göre, kanuna ekli (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olanların ilk iktisabı, bir defaya mahsus olmak üzere Özel Tüketim Vergisine tabidir. Kanunun 2. maddesinde ilk iksitap ile ifade edilen ne olduğuna ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. Söz konusu kanun hükmüne göre ilk iktisap, (II) sayılı listedeki mallardan Türkiye de kayıt ve tescil edilmemiş olanların kullanılmak üzere ithalini, müzayede yoluyla veya kayıt ve tescil edilmiş olsa dahi 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümlerine göre iade edilenler de dahil motorlu araç ticareti yapanlardan iktisabını, motorlu araç ticareti yapanlar tarafından kullanılmaya başlanmasını, aktife alınmasını veya adlarına kayıt ve tescil ettirilmesini ifade etmektedir. Kanun hükmünden de görüleceği üzere ÖTV bir defaya mahsus olduğundan ilk iktisabında veya ithalinde özel tüketim vergisi ödenen malların daha sonraki teslimlerinde hesaplanmayacaktır. * E. Stajyer Gelirler Kontrolörü 231

İlk iktisap ile ilgili olarak değinilmesi gereken bir diğer konu taşıtları satmak üzere iktisap edenler ile Garanti Belgesi ne istinaden yurt dışından ithal edilen araçlar ile ilgili durumdur. Bu durumla ilgili 1 seri nolu ÖTV Genel Tebliğinde yer alan açıklamalara göre, ana bayi, bölge bayii, yetkili satıcı ve acentelerin bu durumlarını tevsik etmeleri şartıyla; bayisi, yetkili satıcısı veya acentesi bulunduğu fabrikaların imal ettiği plakasız taşıtları satmak üzere iktisap etmeleri ile ithalatçıların Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ndan (Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü) aldıkları Garanti Belgesi ne istinaden satmak üzere yurt dışından taşıt aracı ithal etmeleri ilk iktisap sayılmayacaktır. Yine kanunun 2. maddesinde; ithalat, kayıt ve tescil, teslim gibi kavramlara yer verilmiştir. Buna göre, Özel Tüketim Vergisinin konusuna giren malların Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine girişi ithalat olarak, motorlu taşıtların ilgili mevzuat gereğince trafik, belediye, liman ile Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce tutulan sivil hava vasıtaları siciline yapılan kayıt ve tescili kayıt ve tescil olarak, ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olanları imal, inşa veya ithal edenler ile fabrika, ana bayi, bölge bayii, bayi, yetkili satıcı ve acenteler ile Maliye Bakanlığınca bu nitelikte oldukları tespit edilenler Motorlu araç ticareti yapanlar olarak, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesi teslim olarak tanımlamıştır. ÖRNEK: (Özsoy, 2013, 381) Otomobil bayii (M), distribütör (N) den ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listede yer alan bir otomobil satın almıştır. Daha sonra (M) bu otomobili müşterisi (K) ye sıfır KM olarak satmıştır. (K) ise bu aracı bir yıl kullandıktan sonra (L) ye ikinci el olarak satmıştır. a) Vergiyi Doğuran Olay: (K) nın kullanmak üzere otomobil bayii (M) den ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listede yer alan sıfır KM bir otomobili satın almasıdır. b) ÖTV mükellefi: ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listede yer alan sıfır KM bir otomobili müşterisi (K) ye satan otomobil bayii (M) dir. 2.2. Vergiyi Doğuran Olay Özel Tüketim Vergisi Kanununun 3. maddesinde vergiyi doğuran olay maddeler halinde sayılmıştır: a) Mal teslimi veya ilk iktisap hallerinde malın teslimi veya ilk iktisabı, 232

b) Malın tesliminden önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi, c) Kısım kısım mal teslim edilmesi mutat olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi, d) Komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarda malların alıcıya teslimi, e) İthalatta, 4458 sayılı Gümrük Kanununa göre gümrük yükümlülüğünün doğması, ithalat vergilerine tâbi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannamesinin tescili. 2.3. Verginin Mükellefi (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olanlar için verginin mükellefi ise; motorlu araç ticareti yapanlar, kullanmak üzere ithal edenler veya müzayede yoluyla satışını gerçekleştirenlerdir. Söz konusu hükümde yer alan motorlu araç ticareti yapanlar a ilişkin açıklama kanunun 2. maddesinde yer almaktadır. Bu tanıma göre motorlu araç ticareti yapanlar; (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olanları imal, inşa veya ithal edenler ile fabrika, ana bayi, bölge bayi, bayi, yetkili satıcı ve acenteler ile Maliye Bakanlığı nca bu nitelikte oldukları tespit edilenleri ifade etmektedir. 3. (II) Sayılı Listede Yer Alan Kayıt ve Tescile Tabi Motorlu Araçlarda ÖTV Matrahı ÖTV Kanununun 12. maddesinin 1 numaralı fıkrasında yer alan, (II) sayılı listedeki mallardan alınacak vergi, mükellefin bu malı alış bedeli üzerinden, malın tabi olduğu orana göre hesaplanan vergi tutarından az olamaz. İthalatçıların alış bedeli olarak, ithalatta hesaplanan katma değer vergisi matrahı esas alınır. Verginin alış bedeli üzerinden hesaplandığı durumlarda, mükellefin malı teslim tarihine kadar bu malı mükellefe teslim eden tarafından yüzde 10 a kadar yapılan indirimler alış bedelinden de indirilir. hükmü, 6487 sayılı Kanunla 11.06.2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeniden düzenlenmiştir. Söz konusu düzenleme şu şekildedir: (II) sayılı listedeki mallardan alınacak vergi, mükellefin bu malı alış bedeli ile her hâlükârda bu malların imalatçısının satış bedeli veya ithalatta hesaplanan katma değer vergisi matrahı üzerinden malın tabi olduğu 233

orana göre hesaplanan vergi tutarından az olamaz. Verginin, mükellefin alış bedeli üzerinden hesaplandığı durumlarda, malı teslim tarihine kadar bu malı mükellefe teslim eden tarafından yüzde 10 a kadar yapılan indirimler alış bedelinden de indirilebilir. Ancak bu indirimler sonrası kalan tutar, malın imalatçısının satış bedelinden veya ithalatta hesaplanan katma değer vergisi matrahından düşük olamaz. Maliye Bakanlığı, bu hükmün uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. 3.1. 6487 Sayılı Kanun İle Yapılan Değişiklik Öncesi ÖTV Matrahı (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tabi araçlarda verginin matrahı, 4760 sayılı ÖTV Kanununun 11. maddesinin 3. fıkrasında düzenlenmiştir. Söz konusu düzenlemeye göre, kanuna ekli (II) sayılı listedeki mallar için verginin matrahı, ilk iktisapta hesaplanacak ÖTV hariç KDV matrahını oluşturan unsurlardan meydana gelmektedir. Katma Değer Vergisi Kanununun 20. maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu belirtilmiştir. Söz konusu madde hükmünde yer alan bedel ifadesi, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan yada bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamı olarak tanımlanmıştır. Yine KDV kanununun 24. maddesinde matraha dahil edilecek unsurlar belirtilmekte, 25. maddesinde ise matraha dahil edilmeyecek unsurlara yer verilmektedir. Aynı maddenin (a) bendinde yer alan hükme göre, mükellefin düzenlediği fatura veya benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun iskontolar KDV matrahından indirilebilecektir. (II) sayılı listede yer alan araçlarla ilgili vergi oranı yine Kanunun 12. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre vergi oranları Kanuna ekli (II) sayılı listede belirtilmiş Bakanlar Kurulu Kararlarıyla hüküm altına alınmaktadır. Söz konusu hükümlerden de görüleceği üzere (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tabi araçların ÖTV matrahı teslim işleminin karşılığını teşkil eden bedel olup, bu bedelden mükellefin düzenlediği faturada ayrıca gösterilen ticari teamüllere uygun iskontonun düşülmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak kanunun 12. maddesi ile konu ile ilgili ayrıntılı düzenlemeye yer veren 14 seri nolu ÖTV Genel Tebliği uyarınca ticari 234

teamüllere uygun iskonto oranının düşülmesi sonucu ÖTV matrahı alış bedelinden düşük ise ÖTV alış bedeli üzerinden hesaplanacaktır. Yani malları mükellefe satanların satış bedeli üzerinden indirim yapmış olmaları halinde, alış bedelinin %10 unu aşmamak üzere yapılan indirim tutarının düşülmesi sonucu kalan tutar ÖTV matrahının tespitinde dikkate alınır. Bu durumla ilgili tebliğde yer verilen örnek aşağıdaki gibidir: Örnek: Otomobil bayii (A), distribütör (B) den KDV hariç 20.000 YTL ye motor silindir hacmi 1600 cm 3 ün altında olan bir otomobil satın almıştır. (A) bu otomobili satmadan önce, distribütör (B) bu otomobil için 3.000 YTL lik indirim yapmıştır. Daha sonra (A) bu otomobili müşterisi (C) ye ÖTV ve KDV hariç 17.000 YTL ye satmıştır. Bu durumda otomobil bayii (A), alıcı (C) adına düzenleyeceği satış faturasında ÖTV ve KDV yi aşağıdaki şekilde hesaplayacaktır. -Otomobilin vergisiz satış bedeli -(B) nin (A) ya yaptığı indirim tutarı -Alış bedelinden indirilebilecek tutar (20.000 x 10) : 17.000,00 TL : 3.000,00 TL : 2.000,00 TL -ÖTV matrahının tespitinde dikkate alınacak tutar (20.000 2.000) : 18.000,00 TL -Hesaplanan ÖTV (18.000 x % 37) -KDV matrahı (17.000 + 6.660) -KDV (23.660 x %18) -Toplam satış bedeli : 6.660,00 TL : 23.660,00 TL : 4.258,80 TL : 27.918,80 TL Örnekten de görüleceği üzere ÖTV tutarına esas olacak matrah, otomobil bayiinin distribütörden almış olduğu 20.000 TL olan bedelin, %10 indirim tutarı düşüldükten sonra kalan tutar olan 18.000 TL dir. Bu noktada mükelleflerce, vergi matrahının aşındırılabileceği muhtemel bir tablo karşımıza çıkmaktaydı. Düzenlemenin yukarıda belirtilen eski halinde, mükelleflerce yapılacak bir takım fiktif satışlarla araçların değerinin iskonto yapılmak suretiyle düşürülebilmesi mümkündü. Örneğin distribütör vergiler hariç bedeli 100.000 TL olan 1800 cm3 olan aracı ana bayiine satmış ve bu araç için % 10 iskonto uygulaması durumunda aracın bedeli 90.000 TL olacaktır. Ana bayii ise aracı bölge bayiine % 10 oranında iskonto yaparak 81.000 TL ye satması ve bölge bayiininde bu aracı alıcıya 81.000 TL ye satmış olması durumunda ÖTV açısından kabul edilecek indirim tutarı 90.000*% 10= 9.000 olacağından ana bayii tarafından bölge bayiine yapılan indirim ÖTV açısından dikkate alınabilecek- 235

tir. Ancak görüldüğü üzere aracın ilk alış bedeli aslında 100.000 TL olup bu tutarın % 10 u yani 10.000 TL si ÖTV açısından indirim olarak dikkate alınabilecektir. Oysa distribütör-ana bayii- bölge bayii arasındaki indirimler sonucunda toplam indirim 19.000 TL olarak gerçekleşmektedir. Verilen örnekte aracın alış bedeli 100.000 TL ve 10.000 TL lik iskonto dikkate alındığında ÖTV matrahı 90.000 TL olacak ve ödenecek ÖTV (90.000*% 80) 72.000 TL iken yapılan bu işlemler sonrasında ödenecek ÖTV tutarı ise (81.000*% 80) 64.800 TL olacaktır. (Gülçiçek, 2012) Yukarıda yer alan açıklama ve örneklerden de görüleceği üzere kanunda yer alan mükelleflere satanların ifadesi ile indirim uygulamasında bir boşluk yaratabilmektedir. Çünkü aracın mükellefe teslim edilmeden önce ithalatçı, distribütör, ana bayii, bölge bayii arasında teslimi olabilmektedir. Bu süreçte mükellefler tarafından araç satın alınana kadar ÖTV matrahı aşındırılabilmektedir. Bu durumlar nedeni ile uygulama değişiklik yapılmıştır. 3.2. 6487 Sayılı Kanun İle Yapılan Değişiklik Sonrası ÖTV Matrahı 4760 Sayılı ÖTV kanununun 12. maddesinin 1. fıkrasının 2. paragrafı, 6487 sayılı kanunla 11.06.2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeniden düzenlenmiştir: (II) sayılı listedeki mallardan alınacak vergi, mükellefin bu malı alış bedeli ile her hâlükârda bu malların imalatçısının satış bedeli veya ithalatta hesaplanan katma değer vergisi matrahı üzerinden malın tabi olduğu orana göre hesaplanan vergi tutarından az olamaz. Verginin, mükellefin alış bedeli üzerinden hesaplandığı durumlarda, malı teslim tarihine kadar bu malı mükellefe teslim eden tarafından yüzde 10 a kadar yapılan indirimler alış bedelinden de indirilebilir. Ancak bu indirimler sonrası kalan tutar, malın imalatçısının satış bedelinden veya ithalatta hesaplanan katma değer vergisi matrahından düşük olamaz. Maliye Bakanlığı, bu hükmün uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Söz konusu düzenleme ile eski düzenlemede var olan boşluktan dolayı ortaya çıkabilecek vergi kaybı önlenmeye çalışılmıştır. Nitekim kanun gerekçesinde değişikliğin amacı şu şekilde açıklanmıştır: Özel Tüketim Vergisi Kanunu na ekli (II) sayılı listedeki malların gerek ithalat verileri gerekse yurtiçi satış verileri ile özel tüketim vergisi (ÖTV) matrahları irdelenmiş ve beyan edilen ÖTV matrahlarından bazıla- 236

rının imalatçının satış bedeli veya ithalatta hesaplanan katma değer vergisi matrahının çok altında olduğu tespit edilmiştir. Öngörülen düzenleme, bu gibi durumların önlenmesine yönelik oluşturulan bir vergi güvenlik müessesesi olup, söz konusu düzenleme ile ÖTV matrahının aşındırılmasının önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Özel Tüketim Vergisi Kanunu na ekli (II) sayılı listedeki malların, mükellefin satış bedeli üzerinden hesaplanan özel tüketim vergisinin, ÖTV mükellefinin alış bedeli ile bu malın imalatçısının satış bedeli veya ithalatta hesaplanan katma değer vergisi matrahı üzerinden, malın tabi olduğu orana göre hesaplanan vergi tutarlarından daha az olmaması sağlanmaktadır. Buna göre, söz konusu mallar için, mükellefin bu malı satış bedeli ve alış bedeli ile mal ithal edilmiş ise ithalatta hesaplanan KDV matrahı, yurt içinde imal edilmiş ise imalatçının satış bedeli üzerinden hesaplanacak vergi tutarlarından en fazla olan tutar ÖTV olarak ödenecektir. Mükellefin malı alıcıya teslim ettiği tarihe kadar, bu malı mükellefe teslim eden tarafından iskonto yapılmış olması halinde, alış bedelinin yüzde 10 unu geçmemek üzere yapılan iskonto tutarı indirilmek suretiyle mükellefin alış bedeli hesaplanabilecektir. Ancak bu indirimler sonrası kalan tutar, malın imalatçısının satış bedelinden veya ithalatta hesaplanan katma değer vergisi matrahından düşük olamayacaktır. Ayrıca, bu uygulamanın usul ve esaslarını belirleme hususunda Maliye Bakanlığına yetki verilmektedir. Bu çerçevede; 11.06.2013 tarihinden itibaren yürürlüğe giren yeni düzenleme gereğince binek otomobillerin satış bedeli üzerinden hesaplanan ÖTV; mükellefin alış bedeli veya yurt içinde imal edilmişse bu malın imalatçısının satış bedeli veya ithal edilmişse ithalatta hesaplanan KDV matrahı üzerinden malın tabi olduğu orana göre hesaplanan vergi tutarlarından en yüksek olanından düşük olamayacaktır. Verginin, mükellefin alış bedeli üzerinden hesaplandığı durumlarda, malı teslim tarihine kadar bu malı mükellefe teslim eden tarafından yüzde 10 a kadar yapılan indirimler alış bedelinden indirilebilecektir. Ancak bu indirimler sonrası kalan tutar, malın imalatçısının satış bedelinden veya ithalatta hesaplanan KDV matrahından düşük olamayacaktır. (Tolu, 2013) Söz konusu durumu örneklerle izah etmeye çalışırsak; ÖRNEK 1: Distribütör (H) nin yurt dışından ithal ettiği, motor silindir hacmi 1600 cm³ ve vergiler hariç bedeli 85.000 TL (ithalatta hesaplanan KDV matrahı 80.000 TL) bedelli bir aracı ana bayi (S) ye %10 iskonto 237

uygulayarak 76.500 TL ye satmıştır. Söz konusu araç ana bayi tarafından bölge bayiine %10 oranında iskonto uygulanarak 68.850 TL bedelle satılmıştır. Bölge bayii ise bu aracı mükellef (A) ya 68.850 TL ye satması durumunda; - ÖTV matrahı, ithalatta hesaplanan KDV matrahından düşük olamayacağından 80.000 TL olarak dikkate alınacaktır. - Eski düzenlemede ise söz konusu araç için ana bayi tarafından bölge bayiine yapılan satışta uygulanan indirim de dikkate alınabilecekti. Yani eski düzenleme ile ÖTV matrahı 76.500-(76.500*%10)= 68.850 TL olacaktı. ÖRNEK 2: İmalatçı (A) A.Ş. tarafından imal edilen ve motor silindir hacmi 1600 cm³ olan araç, ana bayi (M) A.Ş. ne vergiler hariç 50.000 TL bedel ile satılmıştır. Ana bayi ise söz konusu aracı bölge bayii (K) Ltd. Şti. ne 45.000 TL bedel ile satmıştır. K Ltd. Şti. tarafından müşteri Bay (T) ye vergiler hariç 47.000 TL ye satılması durumunda; - ÖTV matrahı imalatçının satış bedeli olan 50.000 TL den düşük olamayacağından 50.000 TL olacaktır. Yukarıda yer verilen eski ve yeni düzenlemeye ait açıklamalardan da görüleceği üzere yeni düzenleme ile kanundaki boşluk doldurulmuş ve mükelleflerin birtakım fiktif satışlarla vergi matrahını aşındırmaya yönelik olarak girişebilecekleri çabaların önüne geçilmeye çalışılmıştır. Bu düzenlemenin en önemli ayaklarından birisi şüphesiz 23 seri numaralı ÖTV Genel Tebliği ile birlikte getirilen taşıt araçları bildirim formu verme zorunluluğudur. Söz konusu Tebliğ hükmü uyarınca ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tabi kara nakil araçlarını imal eden veya satmak üzere ithal edenlerin, ilk iktisap kapsamı dışında ÖTV uygulamaksızın yurt içine satışını yaptıkları araçlarla ilgili olarak Taşıt Araçları Bildirim Formu nu, faturayı düzenledikleri gün sonuna kadar internet vergi dairelerine göndermeleri uygun görülmüştür. 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren bu kapsamda fatura düzenlenecek araçlar için Taşıt Araçları Bildirim Formu nun faturanın düzenlendiği gün sonuna kadar internet vergi dairelerine gönderilmesi zorunludur. açıklamaları yer almaktadır. Görüldüğü üzere söz konusu taşıt bilgi formunun elektronik ortamda alınmasıyla birlikte idare açısından ithalatta hesaplanan KDV matrahı ile imalatçı satış bedeli bilinebilecek ve yapılabilecek iskontonun sınırının belirlenmesi amacıyla kullanılabilecektir.(gülçiçek, 2013) 238

4. Sonuç Özel tüketim vergisi kanununa ekli (II) sayılı listede yer alan araçların matrahlarına ilişkin hüküm, 6487 sayılı kanun ile 11.06.2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeniden düzenlenmiştir. Beyan edilen ÖTV matrahlarının bazılarının imalatçıların satış bedelinden veya ithalatta hesaplanan KDV matrahından çok düşük olduğundan söz konusu düzenlemeye ihtiyaç duyulmuştur. Bu düzenleme bir nevi vergi güvenlik müessesesi olup, ÖTV matrahının aşındırılmasının önüne geçilmesi amaçlanmıştır. Söz konusu düzenleme ile mükellefin aracı satış bedeli ve alış bedeli ile araç ithal edilmiş ise ithalatta hesaplanan KDV matrahı, yurt içinde imal edilmiş ise imalatçının satış bedeli üzerinden hesaplanacak vergi tutarlarından en fazla olan tutar ÖTV olarak ödenecektir. Mükellefin malı alıcıya teslim ettiği tarihe kadar, bu malı mükellefe teslim eden tarafından iskonto yapılmış olması halinde, alış bedelinin yüzde 10 unu geçmemek üzere yapılan iskonto tutarı indirilmek suretiyle mükellefin alış bedeli hesaplanabilecektir. Ancak bu indirimler sonrası kalan tutar, malın imalatçısının satış bedelinden veya ithalatta hesaplanan katma değer vergisi matrahından düşük olamayacaktır. KAYNAKÇA Gülçiçek, Ayşe (2012). Otomotiv Sektörünün ÖTV Düzenlemelerindeki Yeri ve Özellikli Hususlar, Vergi Sorunları Dergisi, 289 (Ekim 2012). Gülçiçek, Ayşe (2013). Araç Satışlarında ÖTV Matrahının Hesaplanmasında Yeni Uygulama, Vergi Sorunları Dergisi 298 (Temmuz 2013). Özsoy, İsmail (2013). Kayıt ve Tescile Tabi Olan Araçlarda Özel Tüketim Vergisi, Vergi Dünyası Dergisi, 381, (Mayıs 2013). Tolu, Abdullah (2013). İthal Binek Otomobil Satışlarında Asgari ÖTV Uygulaması Yeniden Düzenlenirken Yerli Otomobil Aleyhine Bir Durum mu Yaratıldı? Yaklaşım 247, (Temmuz 2013). 239

240