KONFEKSİYON VE DERİ SEKTÖRÜ

KONFEKSİYON VE DERİ SEKTÖRÜ *BU RAPOR KAYNAKÇADA BELİRTİLEN GÖSTERGELERDEN VE YAYINLARDAN DERLENMİŞTİR. 1

İÇİNDEKİLER KONFEKSİYON VE DERİ SEKTÖRÜNÜN GENEL DURUMU Sektörün Dünya Ekonomisinde ve AB Ülkelerindeki Durumu Dünyada Başlıca Tekstil ve Hazır giyim İhracatçıları Sektörün Türkiye deki Genel Durumu Sektörün Üretim Eğilimleri Sektörün Bölgesel Yapısı ve Kümelenmeler Sektörün Kapasite Kullanımı Sektörün İşyeri Sayısı ve İstihdamı Sektörün Ar-Ge Faaliyetler SEKTÖRÜN DIŞ TİCARETİ Sektörün İhracat, İthalat ve Dış Ticaret Dengesi Sektörün Maliyet Bileşenleri Sektörün Son Altı Aylık Değerlendirmesi Sektörlerin İhracat ve İthalat Değerlendirmesi KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN GÜÇLÜ VE ZAYIF YÖNLERİ DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNÜN GÜÇLÜ VE ZAYIF YÖNLERİ KONFEKSİYON VE DERİ SEKTÖRÜ 2023 HEDEFİ Sektörün 2023 İhracat Stratejileri 2

KONFEKSİYON VE DERİ SEKTÖRÜ 1.Sektörün Genel Durumu 1 1.1.Sektörün Dünya Ekonomisinde ve AB Ülkelerindeki Durumu 2011 yılında tekstilde 349 milyar dolar olan dünya ihracatı 2012 de 332 milyar dolara, hazır giyimde 410 milyar dolardan 409 milyar dolara düşmüştür. Dünya deri ürünleri ihracatı ise 2011 yılında 162 milyar dolardan 164 milyar dolara yükselmiştir. 2012 yılında THD sektörlerinin (birlikte değerlendirildiğinde) dünya ticaretindeki payı %5 olarak gerçekleşmiştir. Dünyada Başlıca Tekstil ve Hazır Giyim İhracatçıları (milyar dolar) 1.2.Sektörün Türkiye deki Genel Durumu Türkiye ekonomisinin önemli bir yapıtaşı durumunda olan tekstil ve deri sektörü global ekonominin bir parçası olarak, dünyadaki değişimden yoğun bir şekilde etkilenmektedir. Sağladığı istihdam, katma değer yanında, ciro, kapasite kullanımı gibi ülkenin çok önemli makro ekonomik değerlerini de etkileyebilmektedir. Tekstil ve deri sektörünün ekonomideki büyüklüğü nedeniyle sektördeki sorunların da makro ekonomik göstergelere yansıması kaçınılmazdır. Kaldı ki sektörün geleceğe hazırlanması için gerekli dinamizm ve değişimin sağlanması sadece reel sektörün değil, kamu sektörünün de sorumluluğundadır. 1 http://www.sanayi.gov.tr/files/documents/tekstil-hazir-giyim-ve-de-24102013101300.pdf 3

Tekstil, Hazır Giyim ve Deri Ürünleri Temel Göstergeleri 2 Konfeksiyon ve Deri sektörü, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) içindeki payı, sağladığı istihdam ve yüksek ihracat potansiyeli ile ülke ekonomisinin lokomotif sektörlerinden birisidir. Sektörler birlikte değerlendirildiğinde ülkenin GSYH sinin %10 unundan fazlasını ve imalat sanayinde yaratılan katma değerin %16 sını sağlamaktadır. Türkiye de de bir yandan yurtdışında güçlü marka imajı olan firmalara üretim yapılmakta diğer yandan markalaşma, pazarlama ve stratejiye her geçen gün daha fazla önem verilmektedir. Çevre dostu tekstillerin üretimine yönelik yenilikçi projeler sürdürülebilirliğin sağlanması adına ön plana çıkmıştır. Üretimde hammaddeden nihai ürüne kadar daha az su, enerji ve kimyasal madde kullanımına, tekstil proseslerinden daha az atık su çıkışına ve çıkan atık suyun tekrar kullanımına, üretim sırasında ortaya çıkan enerjinin yeniden kullanımına, fosil yakıt kullanımının ve üretim sırasında oluşan karbon salınımının azaltılmasına olanak sağlayan üretim yöntemlerine yönelik çalışmalar ön plana çıkmıştır. 1.3.Sektörün Üretim Eğilimleri ve Üretilen Başlıca Ürünler Tekstil sektörü, hazır giyim sektörünün tedarik zinciri altında yer alan geniş kapsamlı üretim yelpazesine sahiptir. Her nevi ihtiyaca yönelik elyaf, iplik, örme/dokuma kumaş, keçe ve tufting yüzeylerin dahil olduğu dokusuz yüzeyler, ev tekstili ürünleri, halılar, bunların yanında ağ, ip, tekstil kablo, taşıyıcı tekstil bandı, branda, koruyucu bez, filtre, paraşüt, fren bezi gibi Belge teknik kullanıma yönelik ürünler tekstil sektöründe yer almaktadır. Konfeksiyon ve Deri sektörü emek yoğun bir sektör olup, bu sektör üretilen ürünlerin moda sektörüne yönelik olarak işlendiği, katma değer yaratan, ancak emek yoğun olması dolayısıyla genelde işçiliğin ucuz olduğu gelişmekte olan ülkelerin yatırım yaptığı bir sektör olarak değerlendirilmektedir. Her türlü hayvan derileri ve kürkleri ile bu derilerden üretilmiş valiz, çanta, sandık, eldiven, kemer, koşum takımları gibi aksesuarlar ile deri ve kürkten imal edilmiş giyim ürünleri ve ayakkabılar ise deri ürünleri sektöründe üretilmektedir. 2 http://www.sanayi.gov.tr/files/documents/tekstil-hazir-giyim-ve-de-24102013101300.pdf 4

1.4.Sektörün Alt Sektörleri ve Etkileşim Halinde Olduğu Diğer Sektörler Tekstil sektörü tarım ve hayvancılık, petro-kimya, aksesuar sanayii, ağır sanayi ve otomotiv sektörlerine kadar birçok sektörle iç içedir. Deri ürünleri sektörü tabaklama ve deri işleme, saraciye ürünleri, deri giyim eşyası, kürkten eşya, ayakkabı sektörlerine kadar geniş bir alt sektör grubuna sahiptir. Üretimde ham deri ve kürk ihtiyacı sebebiyle hayvancılık sektöründen etkilenen sektörün, ayrıca deri kimyasalları sektörüyle yakın ilişkisi mevcuttur. 1.5.Sektörün Bölgesel Yapısı ve Kümelenmeler İplik üretimi Kahramanmaraş, İstanbul, Adıyaman, Gaziantep, Bursa gibi illerde yoğun olarak yapılırken, Denizli de havlu, bornoz, ev tekstili imalatı, Uşak ta iplik, battaniye, geri dönüşüm, Çorlu ve Çerkezköy de terbiye, Adana da pamuklu dokuma ve terbiye, Gaziantep te polipropilen, dokusuz yüzey, makine halıcılığı, İstanbul da konfeksiyon ve örme üretimi ön plana çıkmaktadır. Deri işleme sanayi, İstanbul-Tuzla, İzmir-Menemen, Tekirdağ-Çorlu, Uşak, Bursa, BalıkesirGönen, Bolu-Gerede, Isparta, Hatay, Manisa-Kula da yoğunlaşmış bulunmaktadır. Ayakkabı yan sanayi firmalarının dağılımı ise %50 oranında İstanbul olup, diğer firmalar İzmir, Konya, Gaziantep, Bursa gibi şehirlerde konumlanmıştır. Deri hazır giyim firmaları daha çok İstanbul ve İzmir de yer almaktadır. 1.6. Sektörün Kapasite Kullanımı 2008-2009 krizinde düşme eğilimi kapasite kullanım oranlarında da görülmekte olup, krizden sonraki dönemde kapasite kullanım oranlarında genel bir toparlanma gözlemlenmektedir. Tekstil ve hazır giyim sektörleri kriz öncesi performansını yakalayamamış görünürken, deri ve deri ürünleri sektörü kapasite kullanım oranında kriz öncesi performansının bir miktar daha önüne geçmiştir. Diğer yandan tekstil ve hazır giyimde 2011 sonrasında yenileme amaçlı yeni yatırımların yapıldığı bilinmektedir. 5

Kapasite Kullanım Oranı 3 1.7. Sektörün İşyeri Sayısı ve İstihdamı Konfeksiyon ve Deri sektörlerinde toplam işyeri sayısı 2011 yılında 52.716 firma iken 2012 yılında 57.715 firmadır. Sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin çoğu küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ) niteliğindedir. Tekstil sektöründe kayıtlı işletmelerin %98 i, hazır giyim sektöründe %99,5 i, deri ürünleri sektöründe ise 8 firmanın dışında tamamı KOBİ niteliğindedir (SGK). 2012 yılı SGK kayıtlarına göre 11.939.620 kişi bu sektörde istihdam edilmektedir. TÜİK verilerine göre, konfeksiyon ve deri sektöründe istihdam halen kriz öncesi performansını yakalayamamıştır. 1.8. Sektörün Cirosu 2009 yılından sonra kaydedilen cirolarda dikkat çekici bir artış söz konusudur. İhracata dayalı üretim yapılan konfeksiyon ve deri sektörlerinde gözlenen ciro artışının en önemli sebeplerinden biri Dolar ve Euronun TL karşısında değerlenmesi olarak gösterilebilir. 2012 ve 2013 yıllarında da sektör cirolarında artış devam etmiştir. 3 http://www.sanayi.gov.tr/files/documents/tekstil-hazir-giyim-ve-de-24102013101300.pdf 6

2008-2009 krizinde üretimde yaşanan düşüş sonrası, 2010 yılından itibaren dikkate değer bir toparlanma görülmektedir. Ancak üretim endeksleri bakımından konfeksiyon ve deri sektörlerinde halen kriz öncesi dönem performansına ulaşılamamıştır. 1.9. Sektörün Üretim Endeksi 2009 yılından sonra kaydedilen cirolarda dikkat çekici bir artış söz konusudur. İhracata dayalı üretim yapılan sektörde gözlenen ciro artışının en önemli sebeplerinden biri Dolar ve Euronun TL karşısında değerlenmesi olarak gösterilebilir. 2012 yılında da sektör cirolarında artış devam ederken yine Avroda yaşanan hafif düşüşlerin de etkisiyle artış hızında bir azalma söz konusudur. Yıllara Göre Üretim Endeksi 4 4 http://www.sanayi.gov.tr/files/documents/tekstil-hazir-giyim-ve-de-24102013101300.pdf 7

1.10. Sektörün Ar-Ge Faaliyetler ArGe yapan ülkeler arasında ABD, Kanada, Çin ve Japonya ilk sıralarda yer almaktadır. Milli gelirlerinin %2-3 ünü Ar-Ge ye ayıran ABD gibi ülkelerinin Ar-Ge ye ayırdıkları payın Türkiye nin GSMH sına neredeyse eşit olduğu görülmektedir. TÜİK in son verilerine göre imalat sanayi içinde Ar-Ge harcamalarının oranı tekstil sektöründe %3,12, hazır giyimde %0,52, deri ürünleri sektöründe ise %0,1 oranında gerçekleşmiştir. İmalat sanayinde çalışan Ar-Ge personeli sayısı bakımından yapılan değerlendirmede tekstilde %2,65, hazır giyimde %0,68 ve deri ürünleri sektöründe %0,14 oranında Ar-Ge personeli istihdamı sağlandığı görülmektedir. Sektörlerin kayıtlı istihdam oranları dikkate alındığında Ar-Ge personeli açısından bu oranların düşük kaldığı görülmektedir. Genel İstihdam ve Ar-Ge Personeli İstihdam Oranları Karşılaştırması Kaynak TÜİK 1.11.Sektörün Dış Ticareti Konfeksiyon ve Deri sektörleri verdiği dış ticaret fazlası ile ihracatta ülkemizin mihenk taşlarından birini oluşturmaktadır. Ancak sektörlerin yüksek kapasitesini karşılayamayan aramalı arzı sebebiyle, girdiler açısından sektörlerde dış ticaret açığı oluşmaktadır. Ekonomi Bakanlığı tarafından yapılan bir araştırmaya göre 2010-2011 yıllarında Türkiye imalatının ithal ara malına bağımlılığı %40 tan %43 e yükselmiştir. 2011 yılında, ithal ara malına bağımlılık tekstil sektöründe %43, hazırgiyim sektöründe %19 ve deri ürünleri sektöründe ise %38 olarak gerçekleşmiştir. Türkiye tekstil ve hazır giyim ihracatına bağlı hammadde ihtiyacını karşılamaya yönelik tekstil aramalı ithalatında 2011 yılına kadar sürekli artış göstererek dünya tekstil ithalatında ön sıralarda yer almıştır. Diğer yandan 15.09.2011 tarih ve 28055 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 2011/2203 sayılı İthalat Rejimi Kararına Ek Karar ile hazır giyimde %17 - %30 8

arasında, kumaşta %11-%20 arasında ilave gümrük vergisi konmasıyla ve dünyadaki gelişmeleri müteakip tekstil ithalatında önemli düşüşler kaydedilmiştir. 2012 yılı dünya tekstil ihracatında Türkiye; %3,5 pay ile 7 nci büyük ihracatçı konumundadır(itc). Türkiye son yıllarda halı ihracatında dünyada ilk sıralara doğru yol alırken, halıya yaptığı yatırımlarla dünyanın en yeni makine parkuruna sahip olmuş, 2012 yılında halı ve yer kaplamalarında dünyanın en büyük 2 nci halı ihracatçısı ve dokuma halıda dünyanın en büyük tedarikçisi konumuna gelmiştir. Türkiye, Avrupa'nın en büyük nevresim üreten fabrikasına sahiptir. Ev tekstilinde brode ve gipür üretimi için kurulan makine parkı, dünyanın en büyük makine parkıdır. Türkiye aynı zamanda havlu konusunda dünyanın ilk 3 tedarikçisinden biridir. Tekstil sektörü ihracatının 2012 yılında bir önceki yıla oranla %1,6 artış göstererek 11,7 milyar dolara yükselmiş olmasına karşın tekstil hammaddeleri sektörü açısından ihracat 7,48 milyar dolar seviyelerinde sabit kalmıştır. Konfeksiyon Sektöründe En Fazla İhracat Yapılan Ülkeler 5 Kaynak TüİK 5 http://www.sanayi.gov.tr/files/documents/tekstil-hazir-giyim-ve-de-24102013101300.pdf 9

Konfeksiyon Sektöründe En Fazla ithalat Yapılan Ülkeler Deri ve deri ürünleri sektörü ağırlıklı olarak ham deri (post ve kürk dışında) ve işlenmiş deri/kösele ithalatı sebebiyle dış ticaret açığı vermektedir. Deri sektörümüz, ham deri ihtiyacının yaklaşık %70 ini ithalat yoluyla temin etmektedir. Türkiye küçükbaş hayvan derisinde Çin den sonra dünyanın 2 nci büyük ithalatçısı konumundadır. 2012 yılında (sadece gerçek deri ürünleri ihracatı dikkate alındığında) ayakkabı dahil deri ve deri ürünleri sektöründe 1,1 milyar dolarlık ihracata karşılık 1,4 milyar dolar ithalat yapılmış, 279 milyon Dolarlık bir dış ticaret açığı gerçekleşmiştir (Şekil 10). Dış ticaret dengesi pozitif olan ürünler arasında en büyük ihracat kalemi 189 milyon dolar ihracatla kürkten giyim eşyası/aksesuarlarıdır. Konfeksiyon ve Deri Sektörü 2012 İhracat, İthalat ve Dış Ticaret Dengesi 10

Hazır giyim sektöründe 2011 yılında 10,55 milyar dolar olan dış ticaret fazlası, 2012 yılında 13,9milyar dolar ihracata karşılık 2,3 milyar dolar ithalat yapılmasıyla; 11,5 milyar dolara yükselmiş ve 2008 yılında 11,16 milyar dolar olan dış ticaret fazlasının üzerine çıkılmıştır. 2012 yılı hazır giyim sektöründe örülmüş fanila/tişört/iç giyim 3,1 milyar dolarla en yüksek ihraç kalemidir. Örme kapasitemizin yüksek olması bunun en temel sebebidir. Yine 2012 yılında, bayan/kız çocuk pantolon/şort/tulum, erkek/erkek çocuk pantolon/şort/tulum, örülmüş kazak/süveter/hırka ve örülmüş bayan/kız çocuk takım elbise/ceket/şort 1 milyar doların üzerinde ihracat yapılan kalemlerdir. 2012 yılı çorap (örülmüş) ihracatımız ise 992 milyon dolardır. Türkiye, çorap sanayinde İtalya nın ardından AB nin 2 nci büyük tedarikçisi haline gelmiştir. Ancak 2005 ten itibaren Çin in pazara, Türkiye deki maliyetlerin çok daha altında fiyatlarla girmesi sektörü zorlamaya başlamıştır. 2012 yılında 992 milyon dolarla, dünya çorap ihracatının ortalama %8'ini Türkiye gerçekleştirmiştir. Deri ve deri ürünleri sektörü ağırlıklı olarak ham deri (post ve kürk dışında) ve işlenmiş deri/kösele ithalatı sebebiyle dış ticaret açığı vermektedir. Deri sektörümüz, ham deri ihtiyacının yaklaşık %70 ini ithalat yoluyla temin etmektedir. Türkiye küçükbaş hayvan derisinde Çin den sonra dünyanın 2 nci büyük ithalatçısı konumundadır. 2012 yılında (sadece gerçek deri ürünleri ihracatı dikkate alındığında) ayakkabı dahil deri ve deri ürünleri sektöründe 1,1 milyar dolarlık ihracata karşılık 1,4 milyar dolar ithalat yapılmış, 279 milyon Dolarlık bir dış ticaret açığı gerçekleşmiştir. Dış ticaret dengesi pozitif olan ürünler arasında en büyük ihracat kalemi 189 milyon dolar ihracatla kürkten giyim eşyası/aksesuarlarıdır. 1.12.Sektörün Maliyet Bileşenleri Çeşitli kuruluşların yapmış olduğu anketler neticesinde belirlenmiş maliyet bileşenleri incelendiğinde boya terbiye işletmeleri hariç en büyük maliyet bileşenlerinin hammaddeler (ana madde ve yardımcı maddeler) üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir. Bunun yanında, esnek ve yoğun sektörler olarak bilinen bu sektörde (boya terbiye işletmeleri hariç) personel ve işçilik giderleri ikinci büyük maliyet kalemleridir. 11

Tekstil sektörüne yönelik maliyet bileşenleri Hazırgiyim Sektöründe Yaklaşık Maliyet Bileşenleri 12

Deri Ürünleri Sektöründe Yaklaşık Maliyet Bileşenleri 2. SEKTÖRÜN SON ALTI AYLIK DEĞERLENDİRMESİ 6 2.1.Son Dönemde Sektörlere İlişkin Türkiye ve Dünyadaki Gelişmeler AB ülkelerinde 2013 yılının ilk altı ayında küçülme devam etmiş olup, bu durum sektörler açısından halen dünya ticaretini etkilemeye devam etmektedir. Küresel ekonomik krizle beraber, Ortadoğu da tekrar tırmanan siyasi kriz Konfeksiyon ve Deri sektörleri için de önümüzdeki dönemde risk oluşturmaktadır. Özellikle Suriye de devam eden iç karışıklık, Suriye pazarının üzerine olumsuz etkilerini sürdürmektedir. İran pazarında ise uluslararası platformda İran bankalarıyla çalışmama kararıyla baskı altında kalan Türk Bankacılık sistemi sebebiyle, İran ile ticaret yapan Türk firmalarının ödemelerini tahsilde zorlanmalarına sebep olmaktadır. Tüm bu olumsuz gelişmelere rağmen Türkiye nin 2013 yılı ilk altı aylık ihracatı bir önceki yılın ilk 6 ayına oranla, sektörler bazında da artış göstermiştir. Değişen ekonomik ve siyasi koşullarda ise ihracatta öne çıkan ülkeler sıralaması bir miktar değişmektedir. 6 http://www.sanayi.gov.tr/files/documents/tekstil-hazir-giyim-ve-de-24102013101300.pdf 13

Sektörlerde halen mavi yakalı işçi bulmada zorluklar yaşanmaktadır. Uzmanlara göre bunun en temel sebeplerinden biri dünyada gelişme yolundaki tüm ülkelerde olduğu gibi Türkiye de de imalat sanayi çalışanların hizmet sektörüne yönelmesidir. Bu dönemde işçi sorununa karşılık Türkiye Moda ve Hazır Giyim Federasyonu başta olmak üzere bazı sivil toplum kuruluşları daha fazla meslek lisesi öğrencisinin bu alana yönelmesini teşvik etmek amacıyla çeşitli eğitim kurumlarıyla işbirlikleri gerçekleştirmektedir. 2012 yılında yayımlanan son teşvik mevzuatına göre 5 inci ve 6 ncı bölgelere yapılan yatırımlarda maliyetler açısından oldukça avantaj sağlanmaktadır. 6 ncı bölgede sağlanan avantajları en iyi şekilde değerlendirmek için Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası ile İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri önderliğinde Şanlıurfa İkinci Organize Sanayi Bölgesi içinde, yaklaşık 3.000 kişiye istihdam sağlaması planlanan sektörel bazda bir kümelenmeyi destekleyen Hazır Giyim Organize Sanayi Bölgesi (HOSAB) projesi hayata geçirilmiştir. Diğer yandan yine 6 ncı bölgede yer alan Diyarbakır da bir tekstil kent oluşturma planı mevcuttur. 2.2.Sektörün İhracat ve İthalat Değerlendirmesi 2013 yılı ilk yarı tekstil ihracatında değer bazında, 2011 ve 2012 yılları altışar aylık periyodlarının üzerine çıkılmıştır. Tekstil ithalatında ise 2011 ve 2012 yılları altışar aylık periyodlarında değer bazlı düşüş seyri izlenmiş olmasına rağmen 2013 yılı ilk yarısında bir artış gözlenmiştir. 2013 Yılı Aylar İtibariyle Tekstil İhracatı 2013 yılı ilk yarı hazır giyim ihracatında da değer bazında, 2011 ve 2012 yılları altışar aylık periyodlarının üzerine çıkılmıştır. 2012 yılı ilk yarısında 1 milyar dolar ve ikinci yarısında 1,3 milyar dolar hazır giyim ithalatı gerçekleştirilmişken, bu rakam 2013 yılı ilk yarısında 1,1 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. 14

2013 Yılı Aylar İtibariyle Hazır Giyim İhracatı 2011 yılı ilk yarısında 443 milyon dolar, ikinci yarısında 560 milyon dolar, 2012 yılı ilk yarısında 487 milyon dolar ve ikinci yarısında 588 milyon dolar olan deri ürünleri (gerçek deri) ihracatımız 2013 yılı ilk yarısında 537 milyon dolar düzeyinde gerçekleştirilmiştir. Yine 2011 yılı ilk yarısında 716 milyon dolar, ikinci yarısında 647 milyon dolar, 2012 yılı ilk yarısında 682 milyon dolar ve ikinci yarısında 672 milyon dolar olan deri ürünleri ithalatımız 2013 yılı ilk yarısında 707 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. 2013 Yılı Aylar İtibariyle Deri Ürünleri Dış Ticareti 15

Kaynak TÜİK Konfeksiyon Sektörünün Yıllara Göre Bazı Değerleri 7 7 http://www.musiad.org.tr/f/root/pdf/ara%c5%9ft%c4%b1rma%20raporlar%c4%b1/sekt%c3%b6r%20rapor lar%c4%b1/tekstil_ve_deri_sektor_raporu_2013.pdf 16

Konfeksiyon Sektörünün Güçlü Yönleri 8 Konfeksiyon Sektörünün Zayıf Yönleri 8 http://www.musiad.org.tr/f/root/pdf/ara%c5%9ft%c4%b1rma%20raporlar%c4%b1/sekt%c3%b6r%20rapor lar%c4%b1/tekstil_ve_deri_sektor_raporu_2013.pdf 17

Deri Ürünleri Sektörünün Güçlü Yönleri Deri Ürünleri Sektörünün Zayıf Yönleri 18

KONFEKSİYON VE DERİ SEKTÖRÜ 2023 HEDEFİ 9 Konfeksiyon ve deri sektöründe 2023 yılı temel hedefi, çıtayı 52 milyar dolara yükseltmektir. 2013 yılında sektörün dünya ticaretinden aldığı pay % 3,11 iken bu oranın 2023 yılında %4,19'a çıkarılması hedeflenmektedir. Bu amacı gerçekleştirebilmesi için sektörün 2013-2023yılları arasında ortalama %10,3 büyümesi gerekmektedir. Bununla birlikte sektörlerin dünya ticareti içindeki payını koruyabilmesi için 2023 yılında tekstilde 17,5 milyar dolar, hazır giyimde 22 milyar dolar, deri ürünlerinde 1,8 milyar dolar olmak üzere toplamda en az 41,3 milyar dolar ihracata ulaşılması gerekmektedir. Bu doğrultuda Konfeksiyon ve Deri sektörlerine yönelik Türkiye Tekstil, Hazırgiyim ve Deri Ürünleri Sektörleri Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2013-2017) çalışmaları Tekstil, hazırgiyim ve deri ürünleri sektörlerinde teknoloji ve tasarım içeren ürünlerde dünya pazarlarında lider ülke olmak vizyonu çerçevesinde tamamlanma aşamasına gelmiştir. 2023 Yılı Hedef Pazar Ülkeleri ve Sektör İhracat Gelir Hedefi Sektörün 2023 İhracat Stratejileri Alt sektörde istikrarlı ihracat artışı sağlamak ve İhracat kapasitesini geliştirmek, Yeni gelişmekte olan pazarlar ve hedef pazarlarda rekabetçi gücü artırarak pazar payını artırmak, Hedef pazarlarda bilinirliği artırmak, Markalaşmaya ağırlık vermek, Yeni teknolojilerin takibi ve verimlilik artışı sağlamaya yönelik Ür-Ge ve Ar-Ge çalışmalarını artırmak, Uluslararası markaların satın alınmasının desteklenmesini sağlamak, 9 http://www.tim.org.tr/files/downloads/2023/2023_ihracat_stratejisi_kitabi.pdf 19

Sektöre yönelik devlet yardımlarının çeşitlerinin ve miktarını artırmak, Yüksek vasıflı eleman giderlerini desteklemek, 10 İhracata yönelik desteklerin tek çatı altında toplanmasını ve bu konudaki bürokrasinin azaltılması sağlamak, Turquality mekanizmasını sektörlere özgü yeniden düzenlemek ve benzeri desteklerin öngörülebilir bir tutarlılık içinde uygulamasını sağlamak, Hammadde ve ara mamule erişimini kolaylaştırmak, İplik dokuma ve örme bilgisi olan, satış odaklı tasarımcılar yetiştirmek, Sektörü temsil eden organizasyonlar, üretici şirketler, üniversiteler ve kamu kuruluşlar arasında etkin koordinasyon sağlamak Yabancı müşterilere turistlere yapılan perakende satışın güçlendirilmesi için vergi iadesi uygulamasını kolaylaştırılmak, Marka ve mülkiyet haklarının korunmasına yönelik hukuki destek sağlamak, Sektörün moda tasarım kabiliyetinin geliştirilmesi amacıyla ortak çalışmalarda bulunmak üzere Moda Tasarımcıları Derneği ile işbirliği yapmak, Eximbank ın mevzuatının iyileştirilip, Bankacılık statüsünden çıkarılarak özel bir statüye alınmasını sağlamak, İhracata yönelik desteklerin tek çatı altında toplanmasını ve bu konudaki bürokrasinin azaltılmasını sağlamak, Çalışan ve işveren memnuniyetinin sağlanması için kıdem tazminatı konusunu çözüme kavuşturmak, Eğitim ve destek ile ilgili tüm kademeleri bir araya getirmek (KOSGEB, İş Kur, Belediyelerin fonlarının bir araya getirilmesi ile tek elden yönetilmesinin sağlamak, Yan sanayi ve deri kimyasalları ürünleri üretimini ve kapasite kullanım oranını artırmak, Mezbahaların kayıt içine alınması suretiyle, ham deri tedarik imkanlarının iyileştirilmesi, Kaliteli deri yüzümünün, verimlilik doğrultusunda desteklenmesi suretiyle, ham deri üretiminde kalite düzeyini artırılmasını sağlamak, Küçük işletmeleri sürekli ve düzenli ihracat yapabilmeleri amacıyla bilinçlendirmek ve yurtdışına nasıl ihracat yapılabileceği ile ilgili eğitim ve farkındalık hamlesinin uygulanmasını sağlamak, 10 http://www.tim.org.tr/files/downloads/2023/2023_ihracat_stratejisi_kitabi.pdf 20

Yurtdışından bilgi alışverişi ve knowhow transferi için yurtdışında uzman yetiştirilmesi/ eğitimine yönelik destek mekanizmalarını geliştirmek, Moda Showları ve fuar organizasyonlarını yabancı trendsetter'larla işbirlikleri ile yürütmek ve Türk deri sektörünü trend belirleyici konumuna taşımak, Yabancı markaların satın alınmalarına yönelik destek mekanizmalarını geliştirmek, Hedef ülkelere yönelik Sektörel Karşılıklı Ticari Heyet lerini aertırmak, Potansiyeli yüksek pazarlarda Toptana yönelik ticaret merkezlerini oluşturmak ve destek mekanizmalarını geliştirmek, Makine / teçhizat yatırımlarında yerli makine tercih edilmesine yönelik destekleri geliştirmek ve makine sektörü ile işbirliği içinde sinerji yaratmak, Tasarım yarışmalarının sayısını artırmak, Yabancı tasarımcılar ve tren belirleyiciler ile işbirlikleri ortak platformlar oluşturmak, Yabancı tasarımcıların istihdam edilmesi ve hizmet alınması yönünde destekleyici mekanizmaları geliştirmek, Sektöre yönelik mevzuat düzenleme çalışmalarında sektörden görüş almak, Enerji desteklerini gözden geçirerek kolaylaştırmak. 21

KAYNAKÇA Türkiye İhracatçılar Birlikleri 2023 Hedefleri Raporu http://www.tim.org.tr/files/downloads/2023/2023_ihracat_stratejisi_kitabi.pdf 10. Kalkınma Planı http://www.kalkinma.gov.tr/lists/yaynlar/attachments/518/onuncukalkınmaplanı.p df Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği http://www.musiad.org.tr/f/root/pdf/ara%c5%9ft%c4%b1rma%20raporlar%c4%b 1/Sekt%C3%B6r%20Raporlar%C4%B1/Tekstil_ve_Deri_Sektor_Raporu_2013.pdf 22