Çukurova bölgesinin süpernümerer diş karakteristikleri: çok merkezli retrospektif bir çalışma

Benzer belgeler
GİRİŞ Normal bir çene kadranında bir santral keser, bir lateral keser, bir kanin, iki premolar ve 3 molar diş bulunur 1. Dental arkta, normalden fazla

A R A Ş T I R M A L A R

Cukurova Medical Journal

SÜRNÜMERER MOLAR DİŞLERLE İLİŞKİLİ OLARAK RETROSPEKTİF BİR ÇALIŞMA

PANAROMİK RADYOGRAFİ TEKNİĞİ İLE ÜST ÇENE ÖN BÖLGEDE İKİNCİ SÜRNÜMERER BİR DİŞİN TEŞHİS BAŞARISIZLIĞI

SÜPERNÜMERER PREMOLAR DİŞLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ : KLİNİK BİR ÇALIŞMA The Evaluation of Supernumerary Premolar Teeth: A Clinical Study

BİR OLGU NEDENİYLE CLEIDOCRANIAL DYSOSTOSIS

Bir grup Türk populasyonunda görülen meziodenslerin sıklığı, özellikleri ve meydan getirdikleri komplikasyonları

MESİO-DİSTAL KÖK AÇISININ BELİRLENMESİNDE PANORAMİK VE PERİAPİKAL RADYOGRAFİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Diş çekimi sırasında komplikasyona neden olan risk faktörlerinin etkinliği: kesitsel bir çalışma

Sıklık oranlarına göre çenelerde gömülü kalma sıralaması

BİRDEN FAZLA SÜRNÜMERERDİŞ VARLIĞINDA MULTİDİSİPLİNER TEDAVİ YAKLAŞIMI: BİR OLGU SUNUMU

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Y.Lisans Diş hekimliği Hacettepe Üniversitesi

Süpernümerer Dişlerin Bilgisayarli Tomografi ile Değerlendirilmesi: Vaka Raporu

Maksiller Lateral Diş ile Süpernümerer Diş Füzyonu ve Tedavisi: Bir Olgu Sunumu

ALT ÇENEDEKİ KANİNLERİN GÖMÜLÜLÜK VE TRANSMİGRASYON İNSİDANSI: RETROSPEKTİF BİR ÇALIŞMA*

(RANULA : TEKRARLAYAN BİR OLGU) RANULA : AĞIZ TABANINDA TEKRARLAYAN BİR OLGU ÖZET

İKİZ OLUŞUMLAR : FUSYON VE GEMİNASYON. (17 Olgunun İncelenmesi) ÖZET

PEDODONTİ ANADİLİM DALI'NDA BAŞLANGIÇ MUAYENESİNDE ALINAN PANORAMİK RADYOGRAFİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: CANSU BÜYÜK. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

YRD. DOÇ. DR. ŞEREF EZİRGANLI ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl

BĐR GRUP TÜRK POPÜLASYONUNDA ÜÇÜNCÜ MOLAR EKSĐKLĐĞĐ ĐLE ĐLĐŞKĐLĐ DENTAL ANOMALĐLERĐN RADYOGRAFĐK OLARAK DEĞERLENDĐRĐLMESĐ

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Suzan BAYER. : Adnan Menderes Bulvarı (Vatan Cad.) P.K.: Fatih / İstanbul : (212) Dahili 1139 :

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL

Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K DPE 603 Fiziksel, psikolojik, sosyal gelişim ve davranış

Dental anomaly prevalence in middle black sea population

ÇİFT TARAFLI HORİZONTAL POZİSYONDA GÖMÜLÜ KANİN DİŞLERİN TEDAVİSİ: CERRAHİ VE ORTODONTİK MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: HATİCE KÜBRA OLKUN. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL

SÜT ÇOCUKLARINDA UZUN SÜRELİ PERİTON DİYALİZİNİN SONUÇLARI

FORAMEN APİKALE'NİN DİŞ KÖKLERİNİN ANATOMİK APEKSLERİYLE İLİŞKİSİ. Tayfun ALAÇAM*

TALON TÜBERKÜLÜ (ÜÇ VAKA NEDENİY7E)

MAKSİLLER ANTERİOR SEGMENTAL OSTEOTOMİ İLE KLAS II ANTERİOR OPEN-BİTE TEDAVİSİ. Orhan GÜVEN*, Ahmet KESKİN**, Adnan ÖZTÜRK*** ÖZET

PROGERİA'YA BENZER BİR SENDROM 1

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: CANSU BÜYÜK. İletişim Bilgileri: Adres: İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL

A5. M.Metin, İ.Şener, M.Tek. Impacted Teeth and Mandibular Fracture. Eur J Dent. January 2007; Vol 1 Issue

Ondokuz Mayıs Ünivesitesi Diş Hekimliği Fakültesine Başvuran Yetişkin Popülasyonda Taurodontizm Prevelansının Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN. İletişim Bilgileri: Adres: İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL

T.M.E. FONKSİYON BOZUKLUĞU AĞRI SENDROMUNA DİŞHEK. FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİ ARASINDA RASTLANMA SIKLIĞI* Cihan AKÇABOY** Sevda SUCA** Nezihi BAYIK***

ÜST ORTA KESİCİ DİŞTE TİP III DENS İNVAGİNATUS'UN ENDODONTİK TEDAVİSİ: OLGU RAPORU

ÖNLEYİCİ ORTODONTİK TEDAVİ. Prof. Dr. Hatice Gökalp

122 Vakalık Seride Çenelerdeki Kistlerin Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi. A Retrospective Assessment of the Jaw Cysts in 122 Cases

ÇEŞİTLİ YAŞ GRUPLARINDA YAPILAN ENDODONTİK TEDAVİLERİN DİŞLERE GÖRE DAĞILIMI

Dr. Fatma PAKSOY TÜRKÖZ Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji

Mental Foramenin Lokalizasyonun Radyografik Olarak Değerlendirilmesi

(TÜRK TOPLUMUNDA GÖMÜLÜ DİŞ SIKLIĞI) TÜRK TOPLUMUNDA GÖMÜLÜ DİŞ SIKLIĞININ ARAŞTIRILMASI ÖZET

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Y. Lisans DİŞHEKİMLİĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 2002

T.C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ

AYNI YÖREDE BULUNAN 242 BİREYİN PROTETİK MUAYENE BULGULARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: HATİCE KÜBRA OLKUN. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL

EHLERS - DANLOS SENDROMU* (Bir Olgu Nedeniyle) ÖZET

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Pedodonti Anabilim Dalı

TÜRKİYE DEKİ ÜÇ TIP FAKÜLTESİNİN SON ÜÇ YILDAKİ YAYIN ORANLARI THE THREE-YEAR PUBLICATION RATIO OF THREE MEDICAL FACULTIES IN TURKEY

Maksiller Orta Hatta Diş Hareketi: Olgu Bildirimi

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Anabilim Dalı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Anabilim Dalı

GÖMÜK ALT YİRMİ YAŞ DİŞİ CERRAHİSİ SONRASINDA GÖRÜLEN ERKEN DÖNEM KOMPLİKASYONLAR: RETROSPEKTİF DEĞERLENDİRME

18 Yaş ve Üzeri Bireylerin DMF-T İndeksi ve Protetik Tedavi Açısından Değerlendirilmesi

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi

MEZİODENSLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: KLİNİK VE RADYOGRAFİK BİR ÇALIŞMA THE EVALUATION OF MESIODENS: A CLINICAL AND RADIOGRAPHIC STUDY

Jarcho Levin Sendromlu Hastalarda Santral Sinir Sistemi veya Nöral Tüp Defekti Birlikteliği; Tek Merkez Tecrübesi

Türkiye'de Patoloji konsültasyonları" Bir durum saptama çalışması. Dr.Serdar Balcı

Alt Daimi Orta Kesici Dişlerin Süt Dişlerinin Lingualinden Sürmesi: Klinik Değerlendirme

ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV

SERVİKAL YETMEZİĞİNDE MCDONALDS VE MODDIFIYE ŞIRODKAR SERKLAJ YÖNTEMLERININ KARŞILAŞTIRILMASI

SAGİTAL YÖNDE FARKLI İSKELETSEL MALOKLÜZYONA SAHİP BİREYLERİN DİŞ YAŞLARININ İNCELENMESİ

MEHMET HALİL KAYALIBAY PROF. DR.

SİNÜS LİFTİNG VE KOMPLİKASYONLARI BİTİRME TEZİ. Stj. Dişhekimi: Tuğrul Bilal DURAN. Danışman Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Uğur TEKİN

1.Araştırma Görevlisi; Ağız Diş ve Çene Radyolojisi ABD, Çukurova Üniversitesi, ADANA, TÜRKİYE

PROF. DR. TÜLİN TANER

Asemptomatik Gömülü Üçüncü Molar Dişlerinin Çekim Endikasyonları ve Çekim Komplikasyonları

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: HATİCE KÜBRA OLKUN. İletişim Bilgileri:

Cukurova Medical Journal

Tiroidin en sık görülen benign tümörleri foliküler adenomlardır.

Cumhuriyet Dental Journal. Mandibular Impacted Primary Molar Tooth: A Case Report

DİŞ GRUPLARINA GÖRE İNCELENMESİ

HİPODONTİ «II Vaka Raporu»* Alev CONKB A YIR * * Tezer BERK***

Gömülü Yirmi Yaş Dişlerinin Cerrahi Çekimi: Hasta Profili ve Preoperatif Parametreler

Evaluation of malocclusion and crowding in under orthodontic treatment

Intranasal tooth: a case report

Erken Yaşta Tespit Edilen İki Oligodonti Olgusu

Doktora Tezi : Çenelerin dentoalveoler inflamatuar lezyonlarının mikrobiyolojik olarak incelenmesi ( )

Yrd.Doç.Dr. Mesut Korkut PARLAR (Ph.D, DDS)

İnvaziv olmayan mekanik ventilasyon tedavisinde klinik ve polisomnografik izlem: Basınç ayarı kontrolü rutin olarak yapılmalı mı?

Seher Gündüz Arslan*, Osman Darı*, Mehtap Herdem Atay**

MAKSİLER GÖMÜLÜ SÜT KANİN DİŞİ İLE İLİŞKİ KOMPAUND ODONTOMANIN KONİK IŞINLI BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ İLE RADYOLOJİK DEĞERLENDİRİLMESİ: OLGU SUNUMU

ORTODONTİ. Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K DOR 603 Ortodontik tanı yöntemleri, Fonksiyonel analiz,

Kanser Hastalarında Dental Yaklaşım. Dr.Kıvanç Bektaş-Kayhan İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş, Çene Cerrahisi Anabilim Dalı

Access Medicine - McGraw Hill

SÜT VE DAİMİ DENTİSYONDA GÖRÜLEN KONJENİTAL DİŞ EKSİKLİĞİ VE AİLE İLİŞKİSİ: 4 OLGU SUNUMU

FÜZYONLU MAKSĐLLER LATERAL DĐŞĐN MULTĐDĐSĐPLĐNER TEDAVĐSĐ: OLGU SUNUMU

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi

1.1. Uluslararası indeksli hakemli dergilerde yayımlanan makaleler :

Doç.Dr. MEVLÜT ÇELİKOĞLU

HALİL İ. TAŞER DOÇ. DR.

Radyolüsent Görüntü Veren Odontojenik Tümörler Dr.Zuhal Tuğsel

Atatürk Üniv. Diş Hek. Fak. Derg. J Dent Fac Atatürk Uni Cilt:22, Sayı: 2, Yıl: 2012, Sayfa: ABSTRACT

Transkript:

Acta Odontol Turc 2014;31(2):84-8 Özgün araştırma makalesi Çukurova bölgesinin süpernümerer diş karakteristikleri: çok merkezli retrospektif bir çalışma Ufuk Tatlı, 1 * Burcu Evlice, 2 İbrahim Damlar, 3 Zeki Arslanoğlu, 4 Ahmet Altan 3 1 Ağız Diş ve Çene Cerrahisi Anabilim Dalı, 2 Ağız Diş ve Çene Radyolojisi Anabilim Dalı, Çukurova Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Adana, 3 Ağız Diş ve Çene Cerrahisi Anabilim Dalı, 4 Pedodonti Anabilim Dalı, Mustafa Kemal Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Antakya, Türkiye ANAHTAR KELİMELER: Diş, fazla; epidemiyoloji; prevalans; retrospektif çalışmalar KAYNAK GÖSTERMEK İÇİN: Tatlı U, Evlice B, Damlar İ, Arslanoğlu Z, Altan A. Çukurova bölgesinin süpernümerer diş karakteristikleri: çok merkezli retrospektif bir çalışma. Acta Odontol Turc 2014;31(2):84-8. [Abstract in English is at the end of the manuscript] ÖZET AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, Çukurova bölgesinde gözlenen süpernümerer dişlere ait demografik özelliklerin incelenmesi ve güncel literatür ile kıyaslanmasıdır. GEREÇ VE YÖNTEM: Bu retrospektif çalışmada, Temmuz 2011 Temmuz 2013 tarihleri arasında çeşitli diş problemleri nedeniyle Çukurova Üniversitesi ve Mustafa Kemal Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültelerine başvuran 12735 hastanın klinik ve radyografik verileri incelendi. Süpernümerer dişlere ait demografik bulgular, ilişkili komplikasyonlar ve uygulanan tedaviler kayıt edildi. Veriler istatistiksel yöntemlerle analiz edildi; istatistiksel anlamlılık değeri olarak p=0.05 kabul edildi. BULGULAR: Değerlendirilen popülasyon içinde 112 hastada 156 adet süpernümerer diş teşhis edildi. Süpernümerer diş yaygınlığı açısından erkek ve kadınlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmedi. Süpernümerer dişlerde anatomik lokalizasyon ile cinsiyet arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmedi. Gömülü süpernümerer dişlerin kadın hastalarda istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha fazla olduğu tespit edildi. Süpernümerer dişlerin gömülü olma durumu ile anatomik lokalizasyon arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmedi. Hastaların %51.8 inde ilişkili komplikasyonlar nedeniyle süpernümerer dişler çekildi. SONUÇ: Süpernümerer dişlerin büyük çoğunluğu gömülü olduğundan rutin klinik muayeneler sırasında teşhis edilememekte, ancak komplikasyona neden olduklarında veya radyografik incelemeler sırasında saptanabilmektedirler. Erken tanı ve tedavi ilişkili komplikasyonların önlenmesi açısından önemlidir. Makale gönderiliş tarihi: 22 Kasım 2013; Yayına kabul tarihi: 08 Aralık 2013 *İletişim: Ufuk Tatlı, Ağız Diş ve Çene Cerrahisi Anabilim Dalı, Çukurova Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, 01330, Sarıçam-Balcalı, Adana, Türkiye; e-posta: dr.ufuktatli@gmail.com GİRİŞ Dental arkta belirli bir bölgede olması gerekenden daha fazla sayıdaki dişlere süpernümerer dişler denir. 1 Süpernümerer dişler daimi dentisyonda daha sık olmakla beraber, hem daimi hem de süt dentisyonda gözlenebilmektedir. 2 Hiperdonti terimi, süpernümerer diş içeren dentisyonu tanımlamak için kullanılır. 2 Süpernümerer dişlerin etyolojisi tam olarak bilinmemekle beraber, diş tomurcuğunun tamamen ikiye ayrılması veya normal sayıdaki diş tomurcuğu oluşumundan sonra devam eden dental lamina aktivasyonuna bağlı olarak geliştiği öne sürülen teorilerdir. Bu dişlerin kalıtsal olarak ortaya çıkabildiği de savunulmaktadır. 1,3 Süpernümerer dişler sıklıkla erkeklerde ve premaksiller bölgede gözlenmektedir. 4-7 Literatürde süpernümerer dişler lokalizasyonlarına göre mesiodens (iki ön kesici arasında), parapremolar (küçük azı dişler arasında) paramolar (büyük azı dişler arasında) ve distomolar (üçüncü büyük azı distalinde) olarak sınıflandırmıştır. 2,8 Süpernümerer dişler sürme bozukluğu, sürme gecikmesi, dişlerde yer değişiklikleri, yer darlığı, primordial veya foliküler kist oluşumları, ilgili bölgede ağrı ve şişlik, komşu dişlerde patolojik kök rezorpsiyonları gibi çeşitli problemlere sebep olabilmektedir. 5-7 Çok sayıda süpernümerer dişe aynı olguda rastlanması çok nadirdir ve genellikle sistemik bir rahatsızlık veya sendromla birlikte görülür. Süpernümerer dişlerin en sık görüldüğü sendromlar Gardner Sendromu, Ehler- Danlos Sendromu, Kleidokranial Disostozis, Nance- Horan Sendromu, Fabry-Anderson Sendromu, Trikorinofalangeal Sendrom ve dudak-damak yarıkları-

U Tatlı ve ark. dır. 2,3,5,9 Non-sendromik multiple süpernümerer diş yaygınlığı %1 den azdır. 3 Süpernümerer bir dişin hipodonti ile birlikte aynı çenede görülmesi Gibson tarafından hipo-hiperdonti olarak tanımlanmıştır ve literatürde az sayıda vaka rapor edilmiştir. 10-12 Bu çalışmada, Türkiye nin güneyindeki Çukurova bölgesinde gözlenen süpernümerer dişlere ait karakteristik demografik verilerin incelenmesi ve güncel literatür ile kıyaslanması amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM Bu çok merkezli retrospektif çalışmada, Temmuz 2011- Temmuz 2013 tarihleri arasında çeşitli diş problemleri nedeniyle Çukurova Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi ve Mustafa Kemal Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesine başvuran 12735 hastanın klinik, radyografik ve demografik verileri hasta dosyaları üzerinden geçmişe dönük olarak analiz edildi. Tüm hastalardan rutin muayenenin bir parçası olarak aydınlatılmış onam alındı. Radyografik kayıtlar aracılığıyla süpernümerer dişe sahip olan hastalara ait; yaş, cinsiyet, süpernümerer diş sayısı, dişin saptandığı anatomik lokalizasyon, erüpsiyon durumu, süpernümerer dişlerin neden oldukları komplikasyonlar ve uygulanan tedaviler kayıt edildi. Süpernümerer dişlerin neden oldukları komplikasyonlar: daimi diş erüpsiyonunu engelleme, dişlerde çapraşıklık ve odontojenik kist oluşumu olarak kaydedildi. Herhangi bir komplikasyona neden olmayan dişler asemptomatik olarak sınıflandırıldı. Verilerin istatistiksel analizinde MedCalc 12.7.5 paket programı (MedCalc, Mariakerke, Belçika) kullanıldı. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistik ve ki-kare testi kullanıldı. P değeri 0.05 ten küçük olduğunda değişkenler arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. BULGULAR 12735 hastadan 112 sinde toplam 156 adet süpernümerer diş teşhis edildi. Değerlendirilen popülasyon içinde süpernümerer dişi bulunan hasta yaygınlığı %0.88 olarak bulundu. Süpernümerer diş yaygınlığı açısından erkek ve kadınlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmedi (p=0.271; Tablo 1). Süpernümerer diş tespit edilen hastaların yaş ortalaması 19.5±10.2 idi (median: 18; yaş aralığı: 5-58). Hastalardan 57 si (%50.9) erkekti, erkek-kadın oranı 1.04:1 olarak bulundu. Süpernümerer dişlerin %69.2 si üst çenede gözlendi ve üst çene-alt çene oranı 2.2:1 olarak bulundu. Süpernümerer dişlerde anatomik lokalizasyon ile cinsiyet arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmedi (p=0.565; Tablo 2). Süpernümerer dişlerin 115 tanesi (%73.7) gömülü idi ve gömülü-sürmüş oranı 2.8:1 olarak bulundu. Süpernümerer dişlerin gömülü olma durumu ile cinsiyet arasındaki ilişki değer- 85 Tablo 1. Çalışma popülasyonu içindeki süpernümerer diş yaygınlığı Cinsiyet Popülasyon Süpernümerer diş görülen hasta sayısı Yaygınlık (%) Erkek 5769 57 0.99 Kadın 6966 55 0.79 Toplam 12735 112 0.88 P=0.271 (Pearson ki-kare testi); SD: süpernümerer diş Tablo 2. Süpernümerer dişlerin cinsiyet ile lokalizasyon ilişkisinin değerlendirilmesi; süpernümerer diş sayısı (%) Üst çene (%) Alt çene (%) Toplam (%) Erkek 52 (72.2) 20 (27.8) 72 (46.2) Kadın 56 (66.7) 28(33.3) 84 (53.8) Toplam 108 (69.2) 48 (30.8) 156 (100) P=0.565 (Pearson ki-kare testi) Tablo 3. Süpernümerer dişlerin gömülülük durumu ile cinsiyet ilişkisinin değerlendirilmesi; süpernümerer diş sayısı (%) Gömülü (%) Sürmüş (%) Toplam (%) Erkek 46 (63.9) 26 (36.1) 72 (46.2) Kadın 69 (82.1) 15 (17.9) 84 (53.8) Toplam 115 (73.7) 41 (26.3) 156 (100) P=0.016 (Pearson ki-kare testi)

Süpernümerer diş 86 Tablo 4. Süpernümerer dişlerin gömülülük durumu ile lokalizasyon ilişkisinin değerlendirilmesi; süpernümerer diş sayısı (%) Gömülü (%) Sürmüş (%) Toplam (%) Maksilla 79 (73.1) 29 (24.9) 108 (69.2) Mandibula 36 (75) 12 (25) 48 (30.8) Toplam 115 (73.7) 41 (26.3) 156 (100) P=0.963 (Pearson ki-kare testi) lendirildiğinde, gömülü süpernümerer dişlerin kadın hastalarda istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha fazla olduğu tespit edildi (p=0.016; Tablo 3). Süpernümerer dişlerin gömülü olma durumu ile anatomik lokalizasyon arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmedi (p=0.963; Tablo 4). Süpernümerer dişlerin anatomik lokalizasyonlara göre dağılımı Şekil 1 de yüzde olarak belirtildi. Süpernümerer diş teşhis edilen hastaların dişlenme durumuna göre dağılımı Tablo 5 te belirtildi. Değerlendirilen popülasyon içerisinde 27 hastada (%0.21) çok sayıda non-sendromik süpernümerer diş saptandı. Hastaların 21 inde 2 adet, 1 inde 3 adet, 4 ünde 4 adet, 1 inde de 10 adet süpernümerer diş gözlendi. Süpernümerer diş sayısı ile cinsiyet arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmadığı tespit edildi (Tablo 6; p=0.196). Süpernümerer diş teşhis edilen hastalardan 54 ünde (%48.2) dişlerin asemptomatik olması nedeniyle rutin aralıklarla klinik ve radyolojik olarak takip edilmesi planlandı. Kalan 58 hastada ise süpernümerer dişlerle ilişkili komplikasyonlar nedeniyle dişlerin çekimi planlandı. Söz konusu komplikasyonların dağılımı Tablo 7 de belirtildi. Üst çene Alt çene Şekil 1. Süpernümerer diş tespit edilen 112 hastada (156 diş) süpernümerer dişlerin anatomik lokalizasyonlara göre dağılımı Tablo 5. Süpernümerer dişi bulunan hastaların dişlenme (dentisyon) durumuna göre dağılımı; hasta sayısı (%) Süt 4 (3.6) Karışık 38 (33.9) Daimi 70 (62.5) Toplam 112 (100) Küçük azı TARTIŞMA Daimi dentisyonda rapor edilen süpernümerer diş yaygınlığı %1-3.5 arasındadır. 13,14 Çelikoğlu ve ark. 4 2010 yılında Doğu Anadolu bölgesinde 3491 kişilik Türk popülasyonunda yaptıkları çalışmalarında süpernümerer diş yaygınlığını %1.2 olarak rapor etmişlerdir. Bizim çalışmamızda süpernümerer diş yaygınlığı %0.88 olarak bulunmuştur ve bu değerden düşüktür. Literatürde genellikle süpernümerer dişlerin erkeklerde görülme yüzdesi daha fazla olarak rapor edilmiştir. 4,15-17 Bizim çalışmamızda da istatistiksel olarak anlamlı olmamakla beraber erkek hastalarda süpernümerer diş yaygınlığı daha fazla bulundu (%0.99). Süpernümerer diş tespit edilen hastaların hepsi, bu dişlerin ilk olarak bu merkezde tespit edildiğini bildirmiştir. Süpernümerer dişlerin dentisyon durumuna göre dağılımı, oluşum zamanlarının yanısıra, teşhis edilme zamanlarını da göstermektedir. Bu sebeple söz konusu yüzdeler, bireylerin kapsamlı bir dental muayeneden geçtikleri ilk zaman diliminin göstergesi olarak da değerlendirilebilir. Dolayısıyla Çukurova bölgesindeki has- Tablo 6. Hastaların süpernümerer diş sayısına göre dağılımı ve cinsiyet ilişkisinin değerlendirilmesi; hasta sayısı (%) 1 Süpernümerer diş (%) 2 Süpernümerer diş (%) 3 Süpernümerer diş (%) Toplam (%) Erkek 47 (82.4) 7 (12.3) 3 (5.3) 57 (50.9) Kadın 38 (69.1) 14 (25.4) 3 (5.5) 55 (49.1) Toplam 85 (75.9) 21 (18.7) 6 (5.4) 112 (100) P=0.196 (Pearson ki-kare testi); SD: süpernümerer diş

U Tatlı ve ark. Tablo 7. Süpernümerer diş teşhis edilen 112 hastada gözlenen komplikasyonların dağılımı; hasta sayısı (%) Asemptomatik 54 (48.2) Daimi diş erüpsiyonunu engelleme 40 (35.7) Dişlerde çapraşıklık 14 (12.5) Odontojenik kist oluşumu 4 (3.6) Toplam 112 (100) taların %62.5 inin kapsamlı bir klinik ve radyografik muayeneden ilk olarak daimi dişlenme döneminde geçtiği yorumlanabilir. Süpernümerer dişler ne kadar erken aşamada teşhis edilirse, ilişkili komplikasyonlar da o kadar azalacağından, çalışmanın sonuçları hastaların bu konuda bilinçlendirilmesi gerektiğini ortaya çıkarmaktadır. Fernandez Montenegro ve ark. 18 süpernümerer dişe sahip olan hastaların %76-86 sında bir adet fazla diş, %12-23 ünde iki adet fazla diş, %1 inde ise üç veya daha fazla sayıda fazla diş saptandığını rapor etmişlerdir. Bizim çalışmamızda da literatürle uyumlu olarak süpernümerer diş bulunan olguların %75.9 unda bir adet, %18.7 sinde ise iki adet süpernümerer diş tespit edildi. Çalışmamızda üç veya daha fazla sayıda süpernümerer diş bulunan hastaların oranı (%5.4) literatürden yüksek bulunmuştur. Bu durum, ırksal farklılıktan kaynaklanmış olabilir. Değerlendirilen 112 olgudan 54 ünde (%48.2) süpernümerer dişlerin takip edilmesi planlanmıştır. Benzer şekilde; Ertaş ve ark. 15 meziodens yaygınlığını değerlendirdikleri çalışmalarında, süpernümerer dişlerin %41.9 unun asemptomatik olduğunu rapor etmişlerdir. Çevre bölgede sürme anomalilerine ve patolojik oluşumlara neden olmayan gömülü veya süpernümerer dişlerin çekilmemesi ve böylece gelecekteki olası diş kayıplarında bu dişlerin ilgili bölgelere transplante edilebilecek rezervuar dişler olarak değerlendirilmesi düşünülebilir. 19 Çalışmamızda, süpernümerer dişler en sık üst çeneön bölgede, takiben üst çene-arka ve alt çene-küçük azı bölgelerinde, sonrasında üst çene-küçük azı, alt çeneön bölge ve en az olarak alt-çene arka bölgede gözlenmiştir (Şekil 1). Süpernümerer dişler rutin radyografik muayeneler sırasında tesadüfen fark edilebildiği gibi, sıklıkla komşu dişlerde sürme gecikmesi veya yer değişikliği oluşturmaları sonucu fark edilirler. 20 Literatürde süpernümerer dişlerin komşu dişlerde kron ve kök rezorpsiyonuna neden olabileceği rapor edilmiştir. 20,21 Çalışmamızda, Ertaş ve arkadaşlarının 15 çalışmasıyla uyumlu olarak, komşu dişlerde kök rezorpsiyonu gözlenmedi. Çalışmamızda süpernümerer dişlerle ilişkili en sık gözlenen komplikasyon, daimi diş erüpsiyonunun engellenmesidir. Erken aşamada fark edilemeyen vakalarda, ortodontik ve cerrahi tedavi ihtiyacı oluşmaktadır. Üst çenede gözlenen süpernümerer dişlerin %60.2 si ön bölgede, alt çenede gözlenen süpernümerer dişlerin %68.7 si küçük azı bölgesinde gözlenmektedir. Dolayısıyla sıklıkla gözlendikleri bu bölgelerde ilgili dişlerin sürme yaşından önce yapılacak radyografik muayeneler ile erken aşamada teşhis edilebilirler. Hiperdontinin genetik bir temele dayandığını ve ailesel geçiş gösterdiğini öne süren birçok çalışma mevcuttur. 22-24 Khambete ve Kumar, 23 baba, oğul ve torunlar olmak üzere 3 nesilde süpernümerer diş tespit ettiklerini rapor etmişlerdir. Bu sebeple, akraba evliliklerinin sık oranda görüldüğü ülkemizde, özellikle yakın akrabalarında süpernümerer diş bulunan bireylerin titizlikle radyografik muayenelerden geçmeleri süpernümerer dişlerin erken teşhisini sağlayabilir. SONUÇ Çukurova bölgesine ait süpernümerer diş verileri birtakım farklılıklar göstermekle beraber genel hatlarıyla literatürle uyumludur. Süpernümerer dişlerin büyük çoğunluğu gömülü olduğundan rutin klinik muayeneler sırasında teşhis edilememekte, ancak komplikasyona neden olduklarında veya radyografik incelemeler sırasında saptanabilmektedirler. Teşhisin gecikmesi, daha kapsamlı tedaviler gerektireceğinden erken tanı ve tedavi ilişkili komplikasyonların önlenmesi açısından önemlidir. Çıkar çatışması: Yazarlar bu çalışmayla ilgili herhangi bir çıkar çatışmalarının bulunmadığını bildirmişlerdir. KAYNAKLAR 1. Shafer WG, Hine MK, Levy BM. A textbook of oral pathology. 4th ed. Philadelphia: WB Saunders; 1983. 2. Anthonappa RP, Omer RS, King NM. Characteristics of 283 supernumerary teeth in southern Chinese children. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2008;105:e48-54. 3. Anthonappa RP, King NM, Rabie AB. Aetiology of supernumerary teeth: a literature review. Eur Arch Paediatr Dent 2013;14:279-88. 4. Celikoglu M, Kamak H, Oktay H. Prevalence and characteristics of supernumerary teeth in a non-syndrome Turkish population: associated pathologies and proposed treatment. Med Oral Patol Oral Cir Bucal 2010;15:e575-8. 5. Altuğ HA, Altuğ H, Sarı E, Şençimen M, Altun C. Süt ve daimi dentisyonda süpernümere dişlerin teşhisi, cerrahi ve ortodontik olarak tedavileri. GÜ Diş Hek Fak Derg 2010;27:77-82. 6. Tuna EB, Kurklu E, Gencay K, Ak G. Clinical and radiological evaluation of inverse impaction of supernumerary teeth. Med Oral Patol Oral Cir Bucal 2013;18:e613-8. 7. De Oliveira Gomes C, Drummond SN, Jham BC, Abdo EN, Mesquita RA. A survey of 460 supernumerary teeth in Brazilian children and adolescents. Int J Paediatr Dent 2008;18:98-106. 8. Garvey MT, Barry HJ, Blake M. Supernumerary teeth--an overview of classification, diagnosis and management. J Can Dent Assoc 1999;65:612-6. 87

Süpernümerer diş 9. Açikgöz A, Açikgöz G, Tunga U, Otan F. Characteristics and prevalence of non-syndrome multiple supernumerary teeth: a retrospective study. Dentomaxillofac Radiol 2006;35:185-90. 10. Gibson AC. Concomitant hypo-hyperodontia. Br J Orthod 1979;6:101-5. 11. Mallineni SK, Jayaraman J, Yiu CK, King NM. Concomitant occurrence of hypohyperdontia in a patient with Marfan syndrome: a review of the literature and report of a case. J Investig Clin Dent 2012;3:253-7. 12. Manjunatha BS, Nagarajappa D, Singh SK. Concomitant hypohyperdontia with dens invaginatus. Indian J Dent Res 2011;22:468-71. 13. Kumar DK, Gopal KS. An epidemiological study on supernumerary teeth: a survey on 5,000 people. J Clin Diagn Res 2013;7:1504-7. 14. Marsillac Mde W, Andrade MR, Fonseca Rde O, Marcal SL, Santos VL. Dental anomalies in panoramic radiographs of pediatric patients. Gen Dent 2013;61:e29-33. 15. Ertaş ET, Şişman Y, Yırcalı MA. Bir grup Türk popülasyonunda görülen meziodenslerin sıklığı, özellikleri ve meydana getirdikleri komplikasyonlar. Cumhuriyet Dent J 2013;16:267-72. 16. Harris EF, Clark LL. An epidemiological study of hyperdontia in American blacks and whites. Angle Orthod 2008;78:460-5. 17. Hyun HK, Lee SJ, Ahn BD, Lee ZH, Heo MS, Seo BM, et al. Nonsyndromic multiple mandibular supernumerary premolars. J Oral Maxillofac Surg 2008;66:1366-9. 18. Fernández Montenegro P, Valmaseda Castellón E, Berini Aytés L, Gay Escoda C. Retrospective study of 145 supernumerary teeth. Med Oral Patol Oral Cir Bucal 2006;11:E339-44. 19. Tatli U, Kürkçü M, Cam OY, Büyükyilmaz T. Autotransplantation of impacted teeth: a report of 3 cases and review of the literature. Quintessence Int 2009;40:589-95. 20. Dayı E, Orbak R. Meziodensler ve tedavi yaklaşımları. Atatürk Üniv Diş Hek Fak Derg 1999;9:91-5. 21. Gündüz K, Celenk P, Zengin Z, Sümer P. Mesiodens: a radiographic study in children. J Oral Sci 2008;50:287-91. 22. Inchingolo F, Tatullo M, Abenavoli FM, Marrelli M, Inchingolo AD, Gentile M, et al. Non-syndromic multiple supernumerary teeth in a family unit with a normal karyotype: case report. Int J Med Sci 2010;7:378-84. 23. Khambete N, Kumar R. Genetics and presence of non-syndromic supernumerary teeth: A mystery case report and review of literature. Contemp Clin Dent 2012;3:499-502. 24. Klein OD, Oberoi S, Huysseune A, Hovorakova M, Peterka M, Peterkova R. Developmental disorders of the dentition: an update. Am J Med Genet C Semin Med Genet 2013;163:318-32. Supernumerary tooth characteristics of Çukurova region: a multicenter retrospective study ABSTRACT OBJECTIVE: The aim of this study was to evaluate the demographic characteristics of supernumerary teeth in Çukurova region and to compare the results with the current literature. MATERIALS AND METHOD: In the present retrospective study, clinical and radiological data of the 12735 patients admitted to the dental faculties of Çukurova and Mustafa Kemal Universities between July 2011 and July 2013 were evaluated. Demographic characteristics of the supernumerary teeth, related complications and applied treatment were recorded. Data was analyzed statistically and the statistical significance was set to p=0.05. RESULTS: In the study population, 156 supernumerary teeth were diagnosed in 112 patients. In terms of supernumerary tooth prevalence, no statistically significant difference was found between male and female patients. No statistically significant association between anatomic localization and gender was observed. The impacted supernumerary teeth were significantly more frequent in female patients. No statistically significant association was observed between the impacted supernumerary tooth and the anatomic localization. In 51.8% of the patients, the supernumerary tooth was extracted due to related complications. CONCLUSION: Because the majority of the supernumerary teeth are impacted, they cannot be diagnosed during routine clinical examination. However they can only be detected during radiological examination or when they cause complications. Early diagnosis and treatment are crucial to prevent the related complications. KEYWORDS: Epidemiology; prevalence; retrospective studies; tooth, supernumerary 88