Su Şartlandırma rma Kimyasalları Eğitim notları
SU KAYNAKLARI DENİZLER TATLI SULAR ATMOSFERDEKİ BUHAR YAĞMUR SULARI KUTUPLARDAKİ BUZULLAR YERALTI SULARI GÖLLER VE NEHİRLER
SUYUN ÖZELLİKLERİ KİMYASAL ÖZELLİKLERİ FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ İNORGANİK SAFSIZLIKLAR ORGANİK SAFSIZLIKLAR KAYNAMA NOKTASI ERİME NOKTASI İLETKENLİK YOĞUNLUK GÖRÜNÜM KOKUSU ANYONİK SAFSIZLIKLAR KATYONİK SAFSIZLIKLAR ÇÖZÜNMÜŞ GAZLAR BAKTERİYOLOJİK SAFSIZLIKLAR ORGANOKİMYASAL SAFSIZLIKLAR
SUYUN ARITILMASI FİZİKSEL ARITMA KİMYASAL ARITMA IZGARADAN GEÇİRME SEDİMANTAS YON KOAGÜLASYO N FLOTASYON FİLTRASYON KİMYASAL ÇÖKTÜRME İYON DEĞİŞTİRME SOĞUK KİREÇ YÖNTEMİ KATYON DEĞİŞTİRİCİLER (SERTLİĞİN GİDERİMESİ) SICAK KİREÇ YÖNTEMİ DEİYONİZE SİSTEMLER REVERSE OSMOSİS SİSTEMLER
ENDÜSTRİYEL SULAR KAZAN BESLEME SULARI SOĞUTMA SULARI ENDÜSTRİ SULAR YÜZME HAVUZU SULARI SULAMA SULARI
KAZAN BESLEME SUYUNUN HAZIRLANMASI SUSPANSİYON HALİNDEKİ MADDELERİN UZAKLAŞTIRI LMASI SERTLİK VEREN MADDELERİN VE DİĞER TUZLARIN GİDERİLMESİ ÇÖZÜNMÜŞ GAZLARIN UZAKLAŞTIRI LMASI ÇÖKELTME İŞLEMİ FİLTRASYON SOĞUK KİREÇ YÖNTEMİ SICAK KİREÇ YÖNTEMİ SODYUM KATYON DEĞİŞTİRİCİ YÖNTEM KİREÇ/SODYUM KATYON DEĞİŞTİRİCİ
KAZAN SUYU İÇ İŞLEMLERİ MEKANİKSEL İŞLEMLER KİMYASAL İŞLEMLER ÇÖZÜNMÜŞ GAZLARIN DEGAZÖR YARDIMI İLE GİDERİLMESİ ARITILMIŞ SUYUN BESLENMESİ BLÖFLERİN DÜZENLİ OLARAK YAPILMASI ph ın ayarlanması Çözünmüş gazların giderilmesi Sertliğin ve tortunun giderimesi O 2 GAZININ GİDERİLMESİ KİMYASAL BESLENMESİ KARBONİKASİT OLUŞUMUNUN ENGELLENMESİ BLÖF YAPILMASI
KAZAN SULARININ KİMYASAL OLARAK ŞARTLANDIRILMASI İNORGANİK KİMYASAL ŞARTLANDIRMA ORGANİK KİMYASAL ŞARTLANDIRMA SERTLİK VE TORTUNUN GİDERİLMESİ FOSFATLAR KULLANILIR.Çamur ve tortu fazla olacağından fazla blöf yapılır.. GAZLARIN GİDERİLMESİ SÜLFİT VE AMONYAK YÖNTEMİ AVANTAJLARI HIZLI REAKSİYONA GİRERLER VE GAZLARI ÇABUK TUTARLAR. DEZAVANTAJLARI DAHA ÇOK BLÖF VE KİMYASAL KAYBI YARATIRLAR
KAZAN SİSTEMİ DEGAZÖR BUHAR KAZANI KONDENS TANKI Y U M U Ş A T M A S İ S T E M İ T U Z L A M A HAMSU DEPOSU
YAPILACAK SU ŞARTLANDIRMA PROGRAMINDA UYGULANMASI GEREKENLER.
İŞLETMEN LETMENİN N YAPMASI GEREKEN İŞLEMLER Yumuşatma ve deminaralize sisteminden gelen suyun stabil olmasını sağlamak. Kazan yüzey ve dip blöflerini gerek otomatik gerekse manuel olarak istenen şartlarda gerçekleştirilmesi gerekir. Degazör ve kondens tankındaki sıcaklıklar istenen düzeyde olmalıdır. Degazör sıcaklığı 102-103 0C olmalıdır.aksi halde oksijen ve karbondioksit miktarı ppm mertebelerine çıkacağından dolayı kullanacağımız bu tarz ürünlerin iş yapması için oldukça fazla tükenmesine yol açacaktır.
KİMYASAL FİRMASININ F YAPMASI GEREKENLER Kazana verilecek olan kimyasalı öncelikli olarak sistemin durmasından kaynaklanan demiroksit,silis,organik ve inorganik safsızlıkları disperse ederek blöf yardımı ile uzaklaştırılacaktır. Daha sonra sistem değerlerine bağlı olarak olması gereken dozaj ayarları yapılacak sisteme düzenli olarak bu kimyasal verilecektir. Bu ürün sistemi hem korozyona hemde silis ve diğer safsızlıkların yapacağı scale(taş)oluşumunu engelleyecektir. Degazöre ve kondens hattına verilecek olan kimyasalı büyük çoğunluğu sıcaklı ve basınçla uzaklaştırılan oksijeni deha ve hidrokinon yardımı ile tutacaktır. Bünyesinde bulunan nötralize aminler ile ise karbondioksitin karbonikasit oluşumunu engelleyecektir.bunuda ph ı 8.5-9 arasında tutarak gerçekleşecektir. Bu işlemleri yaparken günlük analizler işletme, aylık analizler firmamız tarfından yapılacak, aylık datalar grafiksel olarak işletmeye sunulacaktır. Kimyasal dozajları okunacak aktif maddenin sınır değerlerine göre değişir.buda gelen suyun değerlerinin stabil olmasına bağlıdır.
SORUNLAR ÇÖZÜMLER İletkenlik bir türlü sınıra gelmiyor Kazan aşırı miktarda su taşıyor. Su sistemleri kontrol edilmeli,sistemde daha önce oluşmuş scale ve çamur dispersant etkisi ile çözünmektedir.bu durmda blöf peryotlarını arttırmalı ve sisteme devamlı taze arıtılmış su verilmelidir. Seviye kontrol edilmeli,seperatörlerin bakımları yapılmalı gerekirse antifoam içeren su tutucu kullanılmalıdır. Kondens hattımdaki ph yükselmiyor. Degazör ve Arıtma sistemi kontrol edilmeli,gerekirse sisteme az amonyakla birlikte nötralize amin ilave edilmeli. Make up suyu olması gerekenden fazla beslenmekte Kondensat sistemi kontrol edilmeli,gerekirse kondestop veya kondenserler konrol edilmeli,buhar kaçaklarına karşı tedbir alınmalıdır.ayrıca kazan sınır değerlerini aşmadıkça gereksiz blöfler yapmamalı Kondens hattımdaki ph çok yüksek. Degazör ve Arıtma sistemi kontrol edilmeli,yüzey blöfler arttırılmalı ve sistemdeki olası proses kaçakları önlenmelidir.seperatörler kontrol edilmelidir.
SOĞUTMA VE KLİMA SİSTEMLERİNDE KULLANILAN SU KALİTESİ VE SİSTEME ETKİLERİ
Soğutma sisteminde oluşabilecek arızalar ve önlemleri.
Korozyon Sorunu Klima sistemlerinde korozyon olayı iki ana başlık altında toplanabilir; asit korozyonları ve doğal korozyonlar (natural zone corrosions). Asit korozyonları genellikle su kulelerinde havadaki sülfrik asidin suda çözünmesi (dissolution) ile oluşur. Doğal korozyonlar ise hızı ortamdaki oksijene bağlı elektrokimyasal korozyonlar olarak tanımlanabilir. Soğutma sistemlerinde su kondenser hattında hava ile temas halinde olduğundan suda çözünmüş oksijen miktarı önemlidir. Tortu Sorunu Tortu sorunu, su içinde çözünmüş bulunan element ya da bileşiklerin metal yüzeylere yapışması şeklinde oluşmaktadır. Özellikle kalsiyum, magnezyum ve silis tortusu oluşumuna sık rastlanmaktadır. Bu tür oluşumlar ısı değiştiricilerde ısı transferinin düşmesine neden olduğu gibi su geçiş alanının da küçülmesine neden olurlar. Buna bağlı olarak yüksek basınç artışı, soğutma kapasitesi düşüşü ya da harcanan enerjinin artması gibi sorunları beraberinde getirir. Bazen tortu, metal yüzeydeki oksijen oluşumunu arttırır ve korozyon problemlerini de doğurur. Besi suyu olarak kuyu suyu kullanıldığında tortu probleminin arttığı düşünülürse, su kalitesi kontrolünün gereği belirginleşmektedir. Balçık Sorunu Balçık bakteri, yosun, toz v.b. maddelerin bir karışımı olarak tanımlanır. Balçık su kulesi, havuz çeperinde ve boruların iç yüzeylerinde oluşarak ısı transferini azaltır ve su geçiş alanı daralır. Tortu oluşumundaki mekanizmaya benzer bir mekanizma ile korozyon problemine neden olur. Kondenserdeki soğutma suyu mikroorganizmaların çoğalması için uygun şartlara sahiptir. Erozyon Sorunu Su tesisatında mekanik aşınmalar metal erozyonu olarak tanımlanabilir. Metal erozyonuna sebep olan önemli etkenler şunlardır: - Kum Ve Çamur Kirliliği. - Kavitasyon - Su Debisi - Elektrolitik Korozyon - Donma etkileri
Kum Ve Çamur Kirliliği Sisteme karışan kum, çamur gibi katı tanecikler metal yüzeylerde erozyon etkisi yapar. Bu nedenle sistemin uygun yerlerine pislik tutucu ve bu tür yapıları ayırıcı mekanizmalar yerleştirilmelidir. 3.4.2. Kavitasyon Borulamanın herhangibir bölümünde dolaşan su buharlaşır ve lokal olarak o anki doymuş buhar basıncının altına düştüğünden çevresinde vakum oluşturur. Bu olaya kavitasyon adı verilir. Genellikle akış hızı yüksekse ve aşağıdaki şartlarda sık karşılaşılır. Vana kapatıldığında vananın arkasında. Keskin dirsekten önce. Pompa emme basıncı yüksekse, pompanın rotorunda (impeller) ya da diğer bölgelerde. Kavitasyonun korozif etkileri göz önüne alındığında, sistemin akış hızına, genleşme tankının ve hava purjörlerinin yerine, karar verirken dikkat edilmelidir. 3.4.3. Su Debisi Korozyon etkisi sistemin su akış hızına bağlıdır. Sistemin su hacminin ihtiyaç duyulan debilere uygun olması ve akış hızlarının 1 m/s ile 3 m/s arasında tutulması (büyük çaplı borularda 4 m/s'ye de çıkılabilir) önemlidir. Bu şartların sağlanabilmesi için aşağıda belirtilen şartlara dikkat edilmelidir. Sistemde kullanılan pompa kapasitesi uygun olmalıdır. Su debisinin fazla olduğu durumlarda, pompanın önündeki vana ile debinin ayarlanması gerekir. Ayrıca manometre ve pompa kapasite eğrileri yardımıyla gerekli debi tespit edilebilir. Bu nedenle pompa emiş ve basma hattına uygun manometreler yerleştirilmelidir. Eğer iki hattı besleyen tek pompa kullanılıyorsa, sistemin basınç kayıpları ve yapısı özenle incelenmelidir. Bir hatta kapatılan vanalar ya da değişen koşullar diğer hattın debisini doğrudan etkileyebilir. Soğutma ve klima sistemlerinde su tesisatlarına asla selenoid vana konulmamalıdır. Selenoid vana açılıp kapanırken tesisatta vuruntular olacaktır. Bu tesisatın titreşmesine ve sorunlar yaşanmasına neden olur. Isı değiştiricilerin giriş ve çıkışına konulan termometreler su debisinin kontrolü için yardımcı olur. 3.4.4. Elektrolitik Korozyon Tesisattaki borular herhangi bir elektriki aletin topraklaması için kullanılıyorsa borularda elektrolitik korozyon meydana gelir. Bu nedenle tesisat asla topraklama amacıyla kullanılmamalıdır. Eğer tesisatın bir kısmı toprak altından gidiyorsa paslanmayı önlemek amacıyla gerekli tedbirler alınmalıdır. 3.4.5. Donma etkileri Küçük çatlak ve boşluklara giren su donduğunda genişlemesi nedeniyle korozif etki gösterir. Dolayısıyla dış ortam sıcaklığı 0 C'nin altına düştüğünde bu etki ortaya çıkabilir. Önlemek için gerekli tedbirlerin alınması şarttır. Dış ortam sıcaklığı 0 C'nin altıana düştüğünde tesisattaki suyun