COĞRAFİ YAPI 2
Alan: 1.453,97 km² Kıyı Uzunluğu: 291 km Marmara ve Ege Denizi ne kıyı. Arazi Alan (hektar) Oran Tarım Alanı 424.272 %29.31 Çayır Mera 81.006 %5.6 Orman 680.220 %47 Tarım dışı 261.802 %18.09 3
YÖNETİM YAPISI ve NÜFUS 4
İlçe Sayısı: 20 İl nüfusu 1.162.761 olup 76.667.864 olan Türkiye nüfusunun %1,52 sini teşkil etmektedir. Merkez (Karesi, Altıeylül) nüfusu 267.903 dir. 5
1.180.000 1.160.000 1.140.000 1.120.000 1.118.194 1.130.276 1.140.085 1.152.323 1.154.314 1.160.731 1.162.761 1.100.000 1.080.000 1.060.000 1.040.000 1.020.000 1.076.347 2000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Balıkesir in nüfusunda 2000 yılından bu yana %8 artış olmuştur. Nüfus yoğunluğu 81 dir. Kentsel nüfus: %61 Kırsal nüfus: %39 6
8 Balıkesir 7 6 5 4 3 2 1 0 Çalışma yaşındaki nüfusun (15-65 yaş) toplam nüfusa oranı %75. 7
Balıkesir Sosyo- Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasında Türkiye de 81 il içerisinden 22. sırada bulunmaktadır. 8
EĞİTİM ve SAĞLIK 9
Orta Öğretim Okullaşma Oranı (2012-2013) 100% 90% 80% 79% 79% 79% 70% 71% 69% 70% 60% 50% Balıkesir Türkiye 40% 30% 20% 10% 0% Toplam Erkek Bayan 10
Nüfusun Eğitim Durumu 600000 560014 500000 400000 300000 190522 200000 113612 100000 0 İlk ve ortaöğrenim Lise Üniversite 11
Fakülte 10 Akademi 6 Meslek Yüksek Okulu 16 Enstitü 5 Kuruluş tarihi: 1992. Akademisyen başına düşen öğrenci sayısı: 31,7. Araştırma ve Geliştirme Merkezleri 14 Öğrenci 37.750 Akademisyen 1.189 (2012-2013) 12
Bandırma Denizcilik Fakültesi Fen Edebiyat Fakültesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Tıp Fakültesi Veteriner Fakültesi Fen Bilimleri Enstitüsü Edremit Zeytincilik Enstitüsü Balıkesir Sağlık Yüksekokulu Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Yabancı Diller Yüksekokulu Bandırma İİBF Güzel Sanatlar Fakültesi İlahiyat Fakültesi Necatibey Eğitim Fakültesi Turizm Fakültesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Bilimleri Enstitüsü Gönen Jeotermal Enstitüsü Bandırma Sağlık Yüksekokulu Burhaniye Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu 13
Altınoluk Ayvalık Edremit Burhaniye Havran İvrindi Sağlık Hizmetleri Savaştepe Balıkesir Bigadiç Sındırgı Dursunbey Susurluk Manyas Gönen Bandırma Erdek 14
Çalışan Sayısı Balıkesir Türkiye Doktor 1.501 129.772 Diş Hekimi 322 21.404 Her uzman doktora düşen hasta sayısı Balıkesir 1.440 Türkiye 1.079 Her 100.000 kişiye düşen hasta yatağı sayısı Balıkesir 262 Türkiye 265 (2012) 15
ULAŞIM 16
17
18
Plan aşamasında olan Edirne-İzmir otoyolu, Edirne Tekirdağ Lapseki - Çan-Yenice Savaştepe güzergahında ilerleyerek inşaat halinde olan Gebze-Orhangazi- İzmir otoyolu ile Balıkesir- Savaştepe de birleşecektir. 19
Balıkesir de Marmara Denizinde 7 adet, Ege Denizinde 1 adet olmak üzere toplam 8 liman mevcuttur. 20
Balıkesir Merkez Havalimanı Balıkesir Merkez Havalimanı 1998 de yapılmış olup, yıllık 100.000 yolcu kapasitesine sahiptir. Bu havaalanı mevcut genişletme ve renovasyon çalışmaları sebebiyle aktif olarak çalışmamaktadır. Balıkesir Koca Seyit Havalimanı Balıkesir Koca Seyit Havalimanı 1997 yılında kurulmuş olup, yıllık 120.000 yolcu kapasitesine sahiptir. Düzenli olarak İstanbul ve Ankara'ya uçuşlar mevcuttur. Havalimanı uluslararası uçuşlara açıktır. 21
TARIM 22
23
Ürün Balıkesir Türkiye Miktar (ton) Oran (%) Miktar (ton) Maydanoz 8.575 14,88 57.619 Bamya 3.836 11,44 33.545 Çeltik 99.467 11,05 900.000 Salçalık Domates 391.393 10,09 3.878.220 Turşuluk Salata 13.678 9,71 140.842 Zeytin (zeytinyağı üretiminde kullanılan) 107.652 8,37 1.286.000 Mısır 1.090.983 6,12 17.835.115 Salçalık Biber 47.621 5,85 814.372 Karpuz 95.033 5,59 1.699.550 Badem 2.856 3,45 82.850 Patlıcan 27.062 3,27 826.941 Sarımsak 789 2,82 27.930 Ayçiçeği 27.837 2,02 1.380.000 Nektarin 1.401 1,90 73.857 (2013) 2013 24
Ürün Balıkesir Oran (%) Türkiye Peynir (ton) 126.917 21% 600.266 Tereyağı (ton) 6.346 15% 41.515 Tavuk Eti (ton) 235.258 13% 1.758.363 Yumurta (tane) 1.279.117.504 8% 16.496.751.178 Kırmızı Et (ton) 48.753 6% 869.292 Bal (ton) 2.582 3% 94.694 2013 (2013) 25
YENİLENEBİLİR ENERJİ 26
Rüzgar enerjisinde kurulu kapasite 666 MWh olup Türkiye deki toplam kapasitenin %25,43 ini teşkil eder. 27
28
29
ENDÜSTRİ ve İŞGÜCÜ 30
31
Yabancı Şirket 12 Toplam Şirket 874 Toplam Çalışan 32.872 Şirket Başına Düşen Çalışan Sayısı 38 32
Diğer Mobilya Üretimi Tekstil Ürünleri Kauçuk ve Plastik Malzeme Kimyasallar ve Kimyasal Ürünler Metalik Ürünler 2013 Metalik Olmayan Ürünler Makine ve Teçhizat Üretimi Maden Orman Ürünleri Hayvansal Ürünler 0% 10% 20% 30% 40% 33
Balıkesir de Sanayi 34
İşgücüne katılım oranı: %47,2 İşsizlik oranı: %6 İşgücü oranı: %44,4 Çalışma çağındaki nüfus: 807.730 Lise mezunu: 190.522 Üniversite mezunu: 113.612 35
TURİZM 36
Turizm Ege ile Marmara Denizi nde kıyılara ve Türkiye de en fazla adaya sahip olan Balıkesir aynı zamanda bir çok tarihi, kültürel ve doğal güzelliklere sahiptir. 37
Turizm 38
Turizm 18 mavi bayraklı plaj. 291 km uzunluğunda kıyı şeridi. Edremit, Ayvalık, Gömeç, Burhaniye, Güre, Akçay ve Erdek sahil turizmi aşısından önemli merkezler. Yat, dalış, sörf ve sağlık turizminde büyük potansiyel. Kaz Dağları ve Manyas Kuş Cenneti gibi turizm potansiyeli olan ulusal parklar. 39
Turizm Jeotermal Kaynaklar 13 farklı ilçede onlarca jeotermal kaynak 18 jeotermal turizm tesisi Teşvikte avantajlı 8 adet Termal Turizm Merkezi - Yatırım bekleyen 45520 hektar arazi 40
Turizm Tesisleri ve Yatak Sayısı Turizm Tesisleri Adedi: 597 Yatak Sayısı: 34.870 Doluluk oranı yaz döneminde % 90 civarındadır. 41
TEŞVİK SİSTEMİ 42
Teşvik Sistemi Türkiye 6 gelişmişlik bölgesine ayrılmıştır. En gelişmiş bölge 1.bölge, en az gelişmiş bölge ise 6.bölgedir. Balıkesir 3. bölge gelişmişlik bölgesinde yer almaktadır.
Teşvik Sistemi
Teşvik Sistemi Teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin müracaat tarihinden önce gerçekleştirilmiş bulunan yatırım harcamaları teşvik belgesi kapsamına alınmaz.
Teşvik Sistemi Öncelikli yatırım konuları ve stratejik yatırımlar, 5. bölge desteklerinden yararlanır. 4. Bölge desteklerinden yararlanacak yatırımlar: Organize Sanayi Bölgelerinde yapılıyorsa, veya Aynı sektörde faaliyet gösteren en az beş gerçek veya tüzel kişinin ortağı olduğu yatırımcı tarafından gerçekleştiriliyor ve ortak faaliyet gösterilen alanda entegrasyonu sağlayacak bir yatırım yapılıyorsa Vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteği açısından 4. bölge desteğinden yararlanır.
Teşvik Sistemi Yatırım Teşviklerinden faydalanılabilmesi için; Yatırım Teşvik Belgesi alınmalı. Bahse konu sektör ve/veya teşvik uygulaması için öngörülen asgari sabit yatırım koşulları / tutarı sağlanmalıdır. Başvuruyu yapan tüzel kişilerin kuruluş süreci tamamlanmış olmalıdır.
Teşvik Sistemi Genel Teşvik Bölgesel Teşvik Büyük Ölçekli Stratejik Yatırımların Uygulamaları (*2) Uygulamaları Yatırımların Teşviki Teşviki Gümrük Vergisi Gümrük Vergisi Gümrük Vergisi Gümrük Vergisi Muafiyeti Muafiyeti Muafiyeti Muafiyeti KDV İstisnası KDV İstisnası KDV İstisnası KDV İstisnası Sigorta Primi İşveren Vergi İndirimi Vergi İndirimi Vergi İndirimi Hissesi Desteği (*1) Sigorta Primi İşveren Sigorta Primi İşveren Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Hissesi Desteği Hissesi Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Yatırım Yeri Tahsisi Yatırım Yeri Tahsisi Faiz Desteği Faiz Desteği KDV İadesi (*1) (*2) Tersanelerin gemi inşa yatırımları için Bölgesel Teşvik Uygulamaları, Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki veya Stratejik Yatırımların Teşviki kapsamında teşvik belgesi düzenlenebilecek olan yatırımlar için talep edilmesi halinde genel teşvik uygulamaları çerçevesinde belge düzenlenebilir.
DESTEK UNSURLARI 1 2 3 4 5 6 Gümrük Vergisi Muafiyeti KDV İstisnası Vergi İndirimi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırıma Katkı Oranı (%) 10 15 20 25 30 35 Kurumlar Gelir Vergisi indirimi (%) 30 40 50 60 70 90 Süresi X X 3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl Sabit yatırıma oranı (%) 10 15 20 25 35 50 Yatırım Yeri Tahsisi Faiz Desteği Teşvik Sistemi TL X X 3 puan 4 puan 5 puan 7 puan Döviz X X 1 puan 1 puan 2 puan 2 puan Faiz Desteği Tutarı (TL) X X 500bin 600bin 700bin 900bin Gelir Vergisi Stopajı Desteği X X X X X 10 yıl Sigorta Primi (İşçi Hissesi) Desteği X X X X X 10 yıl KDV İadesi X X X X X X OSB içinde yapılan yatırımlar 4. bölge desteklerinden faydalanır.
BÖLGESEL YATIRIM UYGULAMALARINDA DESTEKLENECEK SEKTÖRLER Sektör Kodu US-97 Kodu 1 0121 Teşvik Sistemi Bölgesel Teşviklerden Yararlanacak Sektörler Entegre damızlık hayvancılık yatırımları dahil olmak üzere entegre hayvancılık yatırımları (dipnot 5'te belirtilen asgari kapasite şartlarına uymayan yatırımlar hariç) 3. Bölge (Asgari Yatırım) 500.000 TL 2 0500.0.04 Su ürünleri yetiştiriciliği (balık yavrusu ve yumurtası üretimi dahil) 500.000 TL 3 15 Gıda ürünleri ve içecek imalatı (dip not 6'da belirtilen konuları hariç) 1.000.000 TL 9 20 Ağaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç), hasır ve buna benzer örülerek yapılan maddelerin imalatı 2.000.000 TL 10 21 Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı 10.000.000 TL 20 26 (2693.2, 2694.1, Metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı (fırınlanmış kilden, kiremit, 2695.1, 2695.3, biriket, tuğla ve inşaat malzemeleri, çimento, inşaat amaçlı beton ürünleri, 2695.4, hazır beton, harç, çok katlı yalıtım camları hariç) 2610.2.03.01 hariç) 2.000.000 TL 27 2720, 273 Demir-çelik dışındaki ana metal sanayi, metal döküm sanayi 2.000.000 TL 28 28 Metal eşya 2.000.000 TL
Sektör Kodu US-97 Kodu Bölgesel Teşviklerden Yararlanacak Sektörler 3. Bölge (Asgari Yatırım) 30 29 Makine ve teçhizat imalatı 2.000.000 TL 32 30 Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri imalatı 2.000.000 TL 33 31 Elektrikli makine ve cihazları imalatı 2.000.000 TL 34 32 Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı 2.000.000 TL 35 33 Tıbbi aletler hassas ve optik aletler imalatı 500.000 TL 39 361 Mobilya imalatı (sadece metal ve plastikten imal edilenler hariç) 2.000.000 TL 41 5510.1.01, 5510.2.01,5510.3.0 2, 5510.5.02, 5510.5.04 Teşvik Sistemi BÖLGESEL YATIRIM UYGULAMALARINDA DESTEKLENECEK SEKTÖRLER Oteller 3 yıldız ve üzeri 42 5510.3.01 Öğrenci yurtları 100 öğrenci 43 6302.0.01 Soğuk hava deposu hizmetleri 1.000 metrekare
Teşvik Sistemi BÖLGESEL YATIRIM UYGULAMALARINDA DESTEKLENECEK SEKTÖRLER Sektör Kodu US-97 Kodu Bölgesel Teşviklerden Yararlanacak Sektörler 3. Bölge (Asgari Yatırım) 44 6302.0.03 Lisanslı depoculuk 1.000.000 TL 45 80 (809 hariç) 46 8511.0.01-05, 8511.0.99, 8531.0.01-03 Eğitim hizmetleri (okul öncesi eğitim hizmetleri dahil, yetişkinlerin eğitilmesi ve diğer eğitim faaliyetleri hariç) Hastane yatırımı, huzurevi 500.000 TL Hastane: 500.000 TL Huzurevi: 100 kişi 48 Atık geri kazanım veya bertaraf tesisleri 500.000 TL 49 Kömür gazı üretimi (sentez gazı) 50.000.000 TL 50 Seracılık 20 dekar