Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ BEÜ ZONGULDAK MYO MİMARLIK VE ŞEHİR PL. BÖL. HARİTA VE KADASTRO PROGRAMI ZHK 209/217/239 FOTOGRAMETRİ DERSİ NOTLARI

FOTOGRAMETRİ TANIŞMA TANIM ve KAVRAMLAR Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ BEÜ ZONGULDAK MYO MİMARLIK VE ŞEHİR PL. BÖL. HARİTA VE KADASTRO PROGRAMI ZHK 209/217/239 FOTOGRAMETRİ DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/

DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ Aycan Murat MARANGOZ Yrd. Doç. Dr. Mühendislik Fakültesi Geomatik Müh. Bölümü 0.372.2574010 2575 aycanmarangoz@hotmail.com http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz Öğrenci Görüşme Saatleri: Çarşamba 12:00 13:30 Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 2

DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ (OFİS) Yrd. Doç. Dr. Aycan Murat MARANGOZ Yeni Müh. Fak. Binası Arka Kayan Kapı Girişi, Bilgisayar Metalürji ve Malzeme Müh. Böl. Başkanlığı Katı (2. kat) Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 3

DERSİ ALAN DİĞER BÖLÜMLER MYO lardaki ilgili programlar Geomatik Mühendisliği Bölümü (Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü veya Harita/Kadastro Mühendisliği Bölümü) (~ Fotogrametri I ve II) Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 4

DERSİN KAYNAKLARI Fotogrametri I ve II Ders Notları, Prof. Dr. Ahmet YAŞAYAN, YTÜ Fotogrametri, O. Altan, S. Külür, G. Toz, H. Demirel, Z. Duran, M. Çelikoyan, Karl Krauss, 7. Baskıdan çeviri, İTÜ, Nobel Yayın Dağıtım, 2007 Digital Photogrammetry, Yves Egels and Michel Kasser, Taylor and Francis, CRC Press, 2007 Kraus, K., (1993); Photogrammetry Volume I, Fundementals and Standard Process, Ferd. Dümmlers Verlag, Bonn, Germany. Kraus, K., (1997); Photogrammetry Volume II, Advanced Methods and Applications, Ferd. Dümmlers Verlag, Bonn, Germany. İnternet Kaynakları Sunular Kaynak kitaplara ek elektronik belgeler Ödevler Duyurular Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlar Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 5

DERSİN BAŞARI KRİTERLERİ Derse Devam: %70 Vize Sayısı: 1 (Yıliçi Başarı Notuna Katkısı: %100) Yıliçi Başarı Notu: [Vize (%100) + (Ödevler + Quizler + Arazi Çalışmaları Notu)] Başarı Notu: Yıliçi Başarı Notu %40 + Final Sınavı Notu %60 Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 6

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ Geomatik Müh. Disiplini, yeryuvarının geometrisinin belirlenmesi ve yeryuvarı üzerinde bulunan tüm objelerin birbirleriyle olan geometrik, sosyal ve anlamsal ilişkilerin kurulması ve bu bilgilerin ilgili diğer mühendislik ve sosyal bilimlerin hizmetine sunulması işlevlerini yüklenen bir bilim dalıdır. Daha farklı bir deyişle, yeryuvarı üzerinde konumsal bilgi sisteminin oluşturulmasını (Kent Bilgi Sistemi veya Coğrafi Bilgi Sistemi) sağlayan ve bu bilgi sistemine altlık oluşturacak temel bilgilerin toplanmasını ve bilgiler arasındaki ilişkilerin kurulmasını sağlayan bir bilim dalıdır. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 7

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ Geomatik Mühendisliği, mekanın tasarlanmasına yönelik bilgilerin yeryüzünden veya havadan (uçaktan uydudan) elde edilmesi ve sunulması ile ilgili bir bilim koludur. Yersel Ölçümler (1m-5m) Uçaktan Algılama Yapan Sistemler Alçaktan Uçuş Verileri (300m 3km) Uzaydan Algılama Yapan Sistemler Kutupsal Yörüngeli (600km-1000km) Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 8

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ Jeodezi, yeryuvarının ve diğer gökcisimlerinin şeklini ve gravite alanlarını, bunların zaman içerisindeki değişimlerini ve ortalama yer elipsoidini yer yüzeyinden veya uzaydan gerçekleştirilen ölçümlerle belirlemeyi amaçlayan bir bilimdir (Yersel ölçümler). Total Station Global Konumlandırma Sistemleri (GPS Global Positioning System, GNNS Global Navigation Satellite System) Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 9

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ (1-5m) Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 10

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ (1-5m) Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 11

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ Fotogrametri tekniği, uzaktaki cisimlerin geometrik parametrelerini belirli koşullar altında çekilmiş fotoğraflar yardımı ile elde etme işlemidir. Harita üretim aşamaları Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 12

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ Alçaktan Uçuş Verileri (300m - 3000m) Microdrones md4-200 Microdrones md4-1000 Video1 Video2 Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 13

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ Alçaktan Uçuş Verileri (300m - 3000m) Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 14

JEODEZİ VE FOTOGRAMETRİ BİLİMİ Uzaktan Algılama tekniği, arada mekanik bir temas olmaksızın bir cisimden yayılan ve algılanan ışınımın nitelik ve nicelik yönünden değerlendirilmesi ile cismin özelliklerinin ortaya konması ve ölçülmesi olarak tanımlanabilir. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 17

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ Kutupsal Yörüngeli (600km 1000km) Uzaktan Algılama Uyduları Landsat 7 Aster Kometa (TK-350) Spot 5 Ikonos - VİDEO QuickBird) Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 18

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ Kutupsal Yörüngeli (600km 1000km) Uzaktan Algılama Uyduları Landsat 7 Aster TK-350 Kompsat - 1 IRS 1C Spot 5 Ikonos QuickBird Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 19

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ Kutupsal Yörüngeli (600km 1000km) Uzaktan Algılama Uyduları (173x183)km (60x60)km (16.5x16.5)km (11x11)km (8x8)km Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 20

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ Zonguldak iline ait QuickBird görüntüsünün bir bölümü (1x1)km Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 21

FOTOGRAMETRİ GEOMATİK MÜH. BİLİMİ Kartoğrafya, coğrafi bilginin görsel, sayısal veya kabartma formda sunulması, iletişimi, organizasyonu ve kullanılması bilimidir [Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS GIS)]. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 22

HARİTA KAVRAMI Harita, fiziksel gerçekliğin (yeryüzü veya diğer gezegenlerin tamamının veya bir bölgesinin) bir düzleme belirli bir ölçek dahilinde küçültülmüş, objelerin birbirleri ile olan ilişkileri korunarak, genelleştirilmiş, açıklamalarla tamamlanmış, matematiksel kurallarla izdüşüm gösterimi olarak tanımlanan bir bilgi iletişim aracıdır. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 23

HARİTA KAVRAMI 1/1000 ölçekli ortofoto harita Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 24

GEOMATİK MÜH. Başlıca Çalışma Konuları Gereksinim duyulan her ölçekteki haritaların üretimini, araziye ilişkin büyük/küçük tüm projelerin etüd ve uygulamalarının gerçekleştirilmesi, Deprem kuşağında yer alan bölgelerde yer kabuğu hareketlerinin incelenmesi, Deprem, sel, yangın, heyelan sonucu meydana gelen afetlerden sonra uygulanacak Afet Planlarının hazırlanması, Kent planlarının hazırlanması, Köprü, baraj, yol, tünel, metro vb. mühendislik projeleri, Gerek uçaklardan çekilen fotogrametrik amaçlı fotoğraflarla, gerekse de uydulardan elde edilen görüntülerden bir çok amaç için değişik ölçekli haritaların üretilmesi, Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 25

GEOMATİK MÜH. Başlıca Çalışma Konuları Petrol, doğalgaz vb. yer altı doğal kaynaklarının yerlerinin belirlenmesi, Geomatik Mühendisliği tarafından üretilen sayısal ve konuma dayalı bilgilerden, pratik hayatta bir çok alanda kullanılan bilgi sistemlerinin oluşturulması, Tarihi eserlerin röleve ve restorasyon çalışmalarının yapılması, Arkeolojik araştırmalar, Sulama ve kurutma projeleri, Her tür altyapı projeleri, Coğrafik - jeolojik projeler Üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizin deniz haritalarının üretilmesi, Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 26

MİMARLIK VE ŞEHİR PLANLAMA BÖLÜMÜ HARİTA VE KADASTRO PROGRAMI EĞİTİMİ Bütün jeodezik çalışmaların somut sonucu, farklı ölçekteki topografik haritalardır. Haritalar modern bir toplumda yaşanılan mekanın kullanımı ve planlanması için gerekmektedir. Harita, kısaca yeryüzünün gerçek bir parçasının düzgün geometrik bir yüzey üzerinde gösterilmesidir. Kadastro ise bir ülkedeki her türlü arazinin yeryüzü üzerindeki yer ve konumlarının, alanlarının, değerlerinin, üzerlerinde bulunan hak ve yükümlülüklerin devlet eliyle belirlenerek haritaya bağlanması faalliyetidir. Harita üretimi matematik, kadastro ise hukuk ile gerçekleştirilir. Yeryüzündeki somut objeler geometrisi, soyutlama ile soyut bir ürün olan haritaya dönüştürülür. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 27

MİMARLIK VE ŞEHİR PLANLAMA BÖLÜMÜ HARİTA VE KADASTRO PROGRAMI EĞİTİMİ Harita ve Kadastro Programında; hızla gelişen teknoloji ve artan nüfusla birlikte toplumun ihtiyaç duyduğu Alt yapı, doğal yapı, tarihi eser ve mühendislik yapılarının durum tespiti, Fotogrametrik harita üretimi, Deformasyon ölçü ve hesabına yönelik proje ve uygulamaları, Kent bilgi sistemi uygulamaları, Tapu ve kadastro bilgi sistemi, afet bilgi sistemi ve yönetimi, Arazi kullanımının planlaması ve üç boyutlu kent modellerinin oluşturulması, kentsel alan düzenleme ve kentsel dönüşüm uygulamaları konularında eğitim verilmektedir. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 28

MİMARLIK VE ŞEHİR PLANLAMA BÖLÜMÜ HARİTA VE KADASTRO PROGRAMI EĞİTİMİ Program mezunları, Belediyelerin ilgili birimleri, veri yönetimi, tünel ve baraj inşaat projeleri, kamu teşebbüsleri ve özel inşaat firmalarında çeşitli görevler üstlenip yürütebilecek bilgi ve beceriyle donatılmış olarak yetiştirilecektir. Bu programdan mezun olan öğrenciler; pek çok iş alanında tekniker ve proje sorumlu yardımcısı olarak istihdam edilebilmektedir. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 29

HARİTA VE KADASTRO PROGRAMI GEOMATİK MÜH. İLİŞKİSİ Değişik ölçeklerde üretilecek haritalar için yapılacak tüm jeodezik ve fotogrametrik proje uygulamaları. Her türlü mühendislik yapılarının yer alacağı arazi yapısı haritalarının alımı, yapıların yatay ve düşey olarak projelendirilmesi ve araziye aplikasyonu çalışmaları, ilgili harita ve krokilerin çizilmesi. Tüm yapı ve tesislerin inşa edilecekleri bölgelerdeki yerkabuğu hareketlerinin jeodezik ve dinamik yöntemlerle belirlenmesi. Tüm yapı ve tesis inşaatlarında, dekupaj ve toprak hacmi ölçme ve hesapları. Yapı ve tesis sahalarının ruhsata esas halihazır harita ve üretime esas işletme imalat haritalarının yapımı. Mühendislik yapılarının veya büyük makinelerin istenilen doğrulukta her türlü aplikasyon işleri. Coğrafi Bilgi Sistemi uygulamaları vb. işlerde; varsa Geomatik Mühendisine yardımcı olur. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 30

HARİTA VE KADASTRO TEKNİKERİNİN KULLANDIĞI DONANIM ve YAZILIMLAR Hassas ölçme aletleri (jalon ve sehpası, teodolit ve çeşitleri, total station, GPS, nivo ve çeşitleri, planimetre), Elektronik uzaklık ölçerler ve çeşitleri, Bilgisayar ve çevresel donanımları Fotogrametrik harita yapımına ilişkin değerlendirme alet, iş istasyonları ve yazılımları, Harita çizimi araç ve gereçleri, Ozalit ve diğer kopya araçları. Haritacılık ve yakın disiplinlere hizmet eden yazılım programları. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 31

TOPOĞRAFLARIN GÖREVLERİ - Hatırlatma Etüt Ekibi, şantiyenin öncü kuvvetidir. Bir işe ilk kazığı etüt ekibi çakar, iş boyunca devam eder, en son ölçüyü yine onlar alır. Topograf, küçük ve orta ölçekli şantiyelerde Etüt Ekibinin başıdır. Tekniker veya deneyimli, meslekten yetişmiş alet operatörüdür. Topograf, tüm arazi ölçüm işlerinden sorumludur. Etüt ekibi, aracı, alet ve ekipmanları ve şenörleri ile seyyar bir ekiptir. Şantiyede günlük işlerin projesine uygun günlük takibini yapar, makina ve ekiplere işlerini işaretler. Formenle koordineli çalışır. Bazı şantiyelerde Topograf ve Formen aynı kişidir. Ölçüm ve iş yapma zaman zaman iç içe geçen bir konudur. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 32

FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ - TANIM Başlangıçta yeryüzünün ölçümünü hedef alan Jeodezi Bilimi içerisinde bir ölçme tekniği olarak düşünülmüş; bu özelliği dolayısıyla da fotoğraflar yardımı ile ölçme anlamına gelmek üzere adlandırılmıştır. Buna göre denilebilir ki, fotogrametri; fiziksel cisimler ve oluşturdukları çevreden yansıyan ışınların şekillendirdiği fotogrametrik görüntülerin ve yaydıkları elektromanyetik enerjilerin kayıt, ölçme ve yorumlama işlemleri sonucu güvenilir metrik bilgilerin elde edildiği bir teknoloji, bilim ve sanat dalıdır. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 33

NEDEN FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ? Fotogrametrik çalışmaya gereksinmenin ortaya çıkması Birçok çalışmanın yapılabilmesi için haritalara gereksinim vardır. (İmar planlarının hazırlanması, Coğrafi Bilgi Sistemlerinin kurulması,.) Haritaların güncel olması yapılacak çalışmalarda önemli bir tutmaktadır. Gereksinim duyulan harita verileri harita yapım yönetmeliğinde istenen doğrulukta olması gerekmektedir. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 34

NEDEN FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ? Doğrudan nesneler üzerinde ölçmeler ve veri derleme yöntemlerine göre fotoğraflar üzerinde çalışmak daha kolay, daha hızlı ve sonuç olarak daha ekonomiktir. Klasik ölçme yöntemleri ile ölçülmesi zor olan nesnelerin bu yoldan ölçülmesi kolay olabilmektedir. Örneğin, ulaşılması çok güç olan bir dağlık bölgenin bu yöntemle haritasının çıkarılması daha uygun olacaktır. Hareketli nesnelerin ölçülmesinde olduğu gibi, doğrudan ölçülmesi olanaksız nesnelerin ölçülmesi sağlanabilmektedir. Örneğin, su dalgalarının ölçülmesi, bir buzul kütlesinin hareketinin incelenmesi, önemli bir karayolundaki trafik yığılmalarının gözlenmesi veya trafik kazası tespitinin yapılması mümkün olacaktır. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 35

FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ TARİHSEL GELİŞİM Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 36

FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ TARİHSEL GELİŞİM Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 37

FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ ve UZAKTAN ALGILAMA TARİHSEL GELİŞİM Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 38

FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ ve UZAKTAN ALGILAMA İLİŞKİ Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 39

FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ İŞ ADIMLARI Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 40

FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ İŞ ADIMLARI Kaynak: www.hgk.msb.gov.tr/ Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 41

FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ YAPILACAK İŞLER Yer kontrol noktalarının tesisi (Jeodezik olarak yer kontrol noktalarının ölçümü ve değerlendirilmesi Arazi Çalışmaları klasik yöntem) Yer kontrol noktalarının işaretlenmesi Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 42

FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ YAPILACAK İŞLER Fotoğraf çekimine uygun zamanın belirlenmesi Fotoğraf çekimi Değerlendirme Çizim Kontrol ve düzeltme SONUÇ ÜRÜN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 43

FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ FOTOĞRAF ÇEKİMİ Uçaktan çekilen fotoğraf çekimi ile uygulanan yönteme hava fotogrametrisi denir. Hava fotogrametrisi ile standart harita üretimi gerçekleştirilir. Hava fotoğrafları sadece harita üretimi amacıyla kullanılmaz. Yeryüzün yapısı ve bitki örtüsü hakkında bilgi edinmek için de fotoğraf çekilir. Hava fotogrametrisi ile Coğrafi bilgi sistemleri için gereksinim duyulan sayısal harita verilerinin toplanmasında da hava fotogrametrisi gerekir. Bu fotoğraflar genellikle düşey fotoğraflardır. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 44

FOTOGRAMETRİ TANIMLAR Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 45

FOTOGRAMETRİ ALGILAYICILAR Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 46

FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ TAŞIYICI SİSTEMLER ve ALGILAYICILAR Cessna 208B Grand Caravan ES-MAA ADS40 Sayısal hava kamerası ve ALS50-II Lazer Tarayıcı Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 47

FOTOGRAMETRİ ALGILAYICILAR Alçaktan Uçuş Verileri (300m - 3000m) Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 48

FOTOGRAMETRİ ALGILANAN Analog - Sayısal Fotoğraf (Görüntü) Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 49

FOTOGRAMETRİ ALGILANAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 50

FOTOGRAMETRİ HAVA FOTOĞRAFLARI Hava fotoğrafları üç tür olabilir. Siyah/Beyaz Doğal renkli Yapay renkli Standart harita üretimi için geçmiş yıllarsa analog siyah-beyaz fotoğraflar kullanılmasına karşın, son yıllarda renkli dijital fotoğraflar (görüntüler) da kullanılmaktadır. Ortofoto harita üretiminde ise siyah-beyaz yerine renkli ortofoto haritalar tercih edilmektedir. Renkli hava fotoğrafları siyah/beyaz fotoğrafa göre gerek yorumlama, gerekse ortofoto amaçlı kullanım için renkli fotoğraflar birkaç yüz kat daha fazla bilgi taşımaktadırlar. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 53

FOTOGRAMETRİ ALGILAMA YÖNTEMİ Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 54

FOTOGRAMETRİ EĞİK GÖRÜNTÜLEME Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 55

FOTOGRAMETRİ NADİR GÖRÜNTÜLEME Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 56

FOTOGRAMETRİ DEĞERLENDİRME Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 57

FOTOGRAMETRİ DEĞERLENDİRME Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 58

FOTOGRAMETRİ KALİBRASYON Fotogrametrik kamera kalibrasyonu, kamera sistemini en iyi şekilde ifade eden parametrelerin bulunması olarak ifade edilir. Bu parametreler; Resim çekme merkezinin uzaklığı (odak uzaklığı, c), Resim koordinat sistemi eksenlerinin yönleri ile dönüklükleri, Distorsiyon parametreleri dir. 3 Boyutlu Test Alanı Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 59

FOTOGRAMETRİ ÜRÜNLER Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 60

FOTOGRAMETRİ ÜRÜNLER Ortogörüntü-ortofoto Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 61

FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİ ÜRÜNLER Ortogörüntü-ortofoto (15cm YÖA) Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 62

FOTOGRAMETRİ ÜRÜNLER 3B şehir modeli Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 65

YERSEL FOTOGRAMETRİ Fotogrametrinin topografik olmayan uygulama alanlarında genellikle yerden çekilen resimlerden yararlanılır. Bu nedenle topografik olmayan uygulamalar YERSEL FOTOGRAMETRİ adı verilen bölüme dahil edilmektedir. Yersel fotogrametrinin uygulanabilmesi için, Alım merkezinin yer üzerinde olması, Arazide fotoğraf çekimine uygun ve araziye egemen noktaların bulunması ve Arazinin açık olması gerekmektedir. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 66

YERSEL FOTOGRAMETRİ KULLANIM ALANLARI Yersel fotogrametrinin haritacılık alanındaki kullanım alanları: Hava fotogrametrisine göre daha ucuz donanım gerektirdiği için küçük, düz (yükseklik farkının az olduğu), açık olan alanların haritalarının yapımı, Baraj rezerv alanlarının haritalarının yapımı, Yol inşaatlarında, yarma ve dolgu ölçmeleri, Taş ve maden ocaklarında hacim hesapları vb. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 67

YERSEL FOTOGRAMETRİNİN KULLANIM ALANLARI - Haritacılık Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 68

YERSEL FOTOGRAMETRİNİN KULLANIM ALANLARI - Haritacılık Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 69

YERSEL FOTOGRAMETRİNİN KULLANIM ALANLARI - Mimarlık FotogrametriDers Notları Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 70

YERSEL FOTOGRAMETRİNİN KULLANIM ALANLARI - Mimarlık Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 71

YERSEL FOTOGRAMETRİNİN KULLANIM ALANLARI - Arkeoloji Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 72

YERSEL FOTOGRAMETRİNİN KULLANIM ALANLARI Deformasyon Ölçmeleri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 73

YERSEL FOTOGRAMETRİNİN KULLANIM ALANLARI Tıp Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 74

YERSEL FOTOGRAMETRİNİN KULLANIM ALANLARI Endüstri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 78

YERSEL FOTOGRAMETRİNİN DİĞER KULLANIM ALANLARI Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 79

FOTOGRAMETRİ KURULUŞLAR Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 80

FOTOGRAMETRİ ve UZAKTAN ALGILAMA TEKNİĞİ BÖLÜMÜMÜZ UYGULAMALARI Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 81

FOTOGRAMETRİ ve UZAKTAN ALGILAMA TEKNİĞİ BÖLÜMÜMÜZ UYGULAMALARI Arazi örtüsünün Sınıflandırılması ve Çevresel etkilerin araştırılması Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 84

FOTOGRAMETRİ DERSİNİN İÇERİĞİ Giriş, Fotogrametrinin Tanımı (Ödev: Fotogrametrinin tarihçesi, Türkiye deki fotogrametri uygulamaları - Ulaşılabilecek ders yardımcı kaynaklarının araştırılması) Geometrik ve Matematik Temeller Optik Temeller Fotoğrafik Temeller (Fotoğraf Bilgisi) Üç Boyutlu Görüş Hava fotoğrafları ve Uçuş Planları Sayısal Yükseklik Modelleri Ortofoto İşlemleri Uzaktan Algılama Kavramı ve kısa bir tanıtımı Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 86

FOTOGRAMETRİ DERSİNİN KAYNAKLARI Fotogrametri I ve II Ders Notları, Prof. Dr. Ahmet YAŞAYAN, YTÜ Fotogrametri, O. Altan, S. Külür, G. Toz, H. Demirel, Z. Duran, M. Çelikoyan, Karl Krauss, 7. Baskıdan çeviri, İTÜ, Nobel Yayın Dağıtım, 2007 Digital Photogrammetry, Yves Egels and Michel Kasser, Taylor and Francis, CRC Press, 2007 Kraus, K., (1993); Photogrammetry Volume I, Fundementals and Standard Process, Ferd. Dümmlers Verlag, Bonn, Germany. Kraus, K., (1997); Photogrammetry Volume II, Advanced Methods and Applications, Ferd. Dümmlers Verlag, Bonn, Germany. İnternet Kaynakları Sunular Kaynak kitaplara ek elektronik belgeler Ödevler Duyurular Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlar Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 87

DERSİN BAŞARI KRİTERLERİ Derse Devam: %70 Vize Sayısı: 1 (Yıliçi Başarı Notuna Katkısı: %80) Yıliçi Başarı Notu: Vize (%80)+[Ödevler+Quizler] (%20) Başarı Notu: Yıliçi Başarı Notu %40 + Final Sınavı Notu %60 Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 88

GELECEK HAFTA: Fotogrametrinin Geometrik ve Matematik Temelleri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 89

KAYNAKLAR Fotogrametri I Ders Notları, Prof. Dr. Ahmet YAŞAYAN, YTÜ Fotogrametri, O. Altan, S. Külür, G. Toz, H. Demirel, Z. Duran, M. Çelikoyan, Karl Krauss, 7. Baskıdan çeviri, İTÜ, Nobel Yayın Dağıtım, 2007 eobs.edu.tr (BEÜ Zonguldak MYO Mimarlık ve Şehir Planlama Bölümü Harita ve Kadastro Programı) Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 90