TÜBİTAK Faaliyetlerinde Yeni Gelişmeler Prof. Dr. Yunus Çengel TÜBİTAK Başkan Danışmanı 12 Temmuz 2012 İstanbul
TÜBİTAK: TARİHÇE ve MİSYON 1963 de doğa bilimlerinde temel ve uygulamalı akademik araştırmaları desteklemek ve genç araştırmacıları teşvik etmek ve özendirmek temel göreviyle kurulmuştur. 2005 de kurumun ismi Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu olarak değiştirilmiş, ve sosyal ve beşeri bilimler de Kurumun görev alanına dahil edilmiştir. (AKADEMİK AR-GE FONLAMA). 1998 de sanayi kuruluşlarının ve özel kesimin destek verilecek Ar-Ge projelerinindeğerlendirilmesigörevidışticaretmüsteşarlığı(dtm) ile beraber TÜBİTAK a verilmiştir. Bu amaçla Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı-TEYDEB kurulmuştur. Desteklerin 100% ü DTM tarafından karşılanırken, 2005 yılından itibaren bu desteklerin%25 i DTM, %75 i TÜBİTAK kaynaklarından karşılanmaya başlanmıştır. (SANAYİ AR-GE FONLAMA)
TÜBİTAK: TARİHÇE ve MİSYON 1968 de Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü (TÜBİTAK-UEKAE); 1972 de Marmara Araştırma Merkezi (TÜBİTAK- MAM); 1973 de Savunma Sanayi Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (TÜBİTAK-SAGE); 1995 te Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü (TÜBİTAK-UZAY); 1986 da Ulusal Metroloji Enstitüsünün (TÜBİTAK- UME). kurulmasıyla araştırma faaliyetlerine başlanmıştır (AR-GE YAPMA). TÜBİTAK, kuruluşyıllarındanberiöğrencilereburs vermekte, yurt dışına öğrenci ve bilim insanı göndermekte, yurt dışından gelen araştırmacılara destek sağlamakta, ve beyin dolaşımını teşvik eden programlar kurmaktadır. Ayrıca, AB 7.ÇP Marie Curie bilim insanı programını koordine etmektedir(bilim İNSANI YETİŞTİRME ve TERSİNE BEYİN GÖÇÜ).
TÜBİTAK: TARİHÇE ve MİSYON TÜBİTAK Türk Bilim Politikası; 1983-2003 dokümanını hazırlama görevini üstlenerek B&T politikalarının belirlenmesinde ilk kez aktif rol almıştır. Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun (BTYK) 1983 yılında kurulması ve bu kurulun sekreteryagörevinin TÜBİTAK a verilmesi, bu rolü bir görev haline getirmiştir. Bu görevle bağlantılı olarak, TÜBİTAK önümüzdeki yirmi yıllık dönemde uygulanacak bilim ve teknoloji politikalarının belirlenmesine yönelik olarak Vizyon 2023 adlı kapsamlı bir proje gerçekleştirmiştir. (BTY POLİTİKALARI OLUŞTURMA). Bilgi toplumuna geçiş toplumda bilimsel, teknolojik ve yenilik faaliyetlerine yönelik bilincin artırılmasına yönelik etkinliklerin gerçekleştirilmesi, yayınlanan dergi ve kitaplar, gerçekleştirilen yarışma ve şenlikler aracılığı ile hayata geçirilmektedir. FATİH projesi kapsamında eğitimle ilgili içerik de hazırlanacaktır, bilim parkları kuracaktır (BİLİM AKADEMİSİ).
TÜBİTAK: TARİHÇE ve MİSYON TÜBİTAK, kuruluş kanunu gereği, uluslararası ikili ve çok taraflı bilimsel ve teknolojik işbirliği faaliyetlerinde Türkiye yi temsil etmekte ve bu alandaki koordinasyonu sağlamaktadır. Bunun yanı sıra, Türkiye nin 2003 yılından itibaren AB Çerçeve Programlarına tam katılımı sonrasında bu programların ulusal koordinasyonunu sağlamaktadır (ULUSLARARASI BİLİMSEL İŞBİRLİKLERİ ve KOORDİNASYON). 12 Temmuz 2012 tarih 6353 sayılı yasa ile: TÜBİTAK: Kuluçka merkezi, teknoloji merkezi, teknoloji transfer ofisleri, proje geliştirme ve bilgi aktarim merkezleri kurmak ve kurulanları desteklemek; destek programları oluşturmak; işbirliği ağları ve kümelenme faaliyetlerini desteklemek; proje pazarı ve bilim fuarı düzenlemekve desteklemek;. (BİLGİNİN TİCARİLEŞMESİ).
TÜBİTAK: VİZYON ve MİSYON (5 Eylül 2009 tarihli Bilim Kurulu kararı) TÜBİTAK vizyonu, "Bilim, teknolojiveyenilikyoluyla, paylaşımcı, yönlendiricivekatılımcıyaklaşımlarla, toplumumuzunekonomik, sosyal ve çevresel yaşam kalitesinin çağdaş uygarlık düzeyine kavuşmasına hizmet eden, alanında uluslararası etkinliğe sahip bir kurum olmak"; Misyonu da, "Ülkemizin rekabet gücünü ve refahını artırmak ve sürekli kılmak için toplumun her kesimi ve ilgili kurumlarla işbirliği içinde, ulusalönceliklerimizdoğrultusunda: bilimveteknolojipolitikalarıgeliştirmek, bunları gerçekleştirecek altyapı ve araçları oluşturmaya katkı sağlamak, araştırmavegeliştirmefaaliyetlerinidesteklemekveyürütmek, bilim ve teknoloji kültürü oluşturmakta öncü rol oynamak"tır.
23. BTYK Kararları* Ar-Ge Yoğun Başlangıç Firmalarını Etkinleştirmek ve Sayılarını Artırmak Ekosistemin oluşturulması Risk sermayesi fonlarının etkinleştirilmesi Kamu Ar-Ge merkezlerinde yapılan araştırmaların sonuçlarının ticarileşmesi için gerekli mevzuat çalışmalarının yapılması Üniversitelere yönelik olarak Üniversitelerde Teknoloji Transfer Ofislerinin Desteklenmesi Kuluçka Merkezlerinin Desteklenmesi Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endekslerinin Oluşturulması Akademik Yükseltme Ölçütlerinin Girişimcilik ve Yenilikçiliği Teşvik Edecek Şekilde Yeniden Tasarımı (*) 27 Aralık 2011, Ankara 7
Ulusal Bilim, Teknoloji, Yenilik Sistemi (UBYTS) 2011-2016 Vizyonu Ürettiği bilgi ve geliştirdiği teknolojileri, ülke ve insanlığın yararına yenilikçi ürün, süreç ve hizmetlere dönüştürebilen Türkiye 8
2011-2016 UBTYS 9
Yüksek Teknoloji Ürünleri (Yüksek katma değer) UYDU 1000 kg, $100 milyon $100 bin/kg Hammadde değeri: $1/kg?
ZENGİNLİKLE FAKİRLİĞİN FARKI: BİLGİ Kişi başı milli gelirde 6 kat fark Kaynak: Dünya Bankası 11
Ar-Ge ve Yeniliğe Ayrılan Kaynaklar Arttı Ülkemizde Ar-Ge faaliyetleri yürüten sektörler: Kaynak: TÜİK 14,7 Milyon TL 733 Milyon TL TÜBİTAK Doğrudan Ar-Ge ve Yenilik Fonları* * 2011 sabit fiyatlarıyla (TÜBİTAK fonları, proje temelli, yarışmaya ve uzman değerlendirmesine dayalı doğrudan kamu fonlarıdır.)
Kişi Başına Ar-Ge Harcaması 13
Tam Zaman Eşdeğer (TZE) Ar-Ge İnsan Kaynağı 2023 hedeflerine ulaşmak için 300.000 TZE araştırmacı işgücüne ihtiyaç vardır. 14
Ulusal Hedeflerimiz 3 kelime: Ar-Ge, yenilik ve girişimcilik 2023 yılında ilk 10 ekonomi arasında yer almak için Ulusal Yenilik Sistemi 2023 yılı hedeflerimiz Ar-Ge harcaması/ GSYİH : %3 Özel sektör Ar-Ge harcaması/ GSYİH : % 2 Araştırmacı sayısı: 300 bin (TZE) Özel sektör araştırmacı sayısı: 180 bin (TZE)
Yoğunlaşılan Temalar Ulusal Hedefler Doğrutusunda Ar-Ge Özel Sektörde Ar-Ge Girişimcilik ve Yenilikçilik Eğitim Sistemi ve Bilim Kültürü 16
1. Ulusal Hedefler Doğrutusunda Ar-Ge
TÜBİTAK Hedef Odaklı Programlar Geliştirdi Öncelikli Alanlarda Ar-Ge Projeleri Destekleme Programları geliştirildi Öncelikli Alanlarda Araştırmaların Desteklenmesine yönelik Sonuç Odaklı (Özel sektör katılımlı) İzlenebilir Hedefleri Olan Çağrı konularının belirlenmesi için Üst Düzey Önceliklendirme Grupları oluşturuldu.
Aktif Çağrılar: TÜBİTAK 1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Prog. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Otomotiv Enerji Gıda Makine İmalat Teknolojileri - Gömülü Sistemler, Entegre Devreler - Hibrit ve Elektrikli Araç Teknolojileri -Yenilikçi Araç/Ürün Tasarımları ve Tasarım Doğrulama - Güneş Enerjisi - Enerji Depolanması - Kömür ve Kömür Teknolojileri -Tohumve HayvanIslahı - Gıda Hijyeni ve Sanitasyonu -Mekatronik -Takım Tezgahları ve Aksamları İmalatı
Aktif Çağrılar: TÜBİTAK 1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Dest. Pr. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Enerji Gıda Otomotiv -Fatih projesi bilgi erişim ve yönetim sistemleri -Kömür iyileştirme,hazırlama, yakma ve gazlaştırma teknolojileri -Yeni bor ürünlerinin, üretim teknolojilerinin geliştirilmesi ve kullanım alanlarının yaygınlaştırılması - Çeşit ıslahı ve yerli tohumluk üretiminin artırılması - Enerji bitkileri - Elektrikli araçlarda - enerji yönetim sistemleri, elektrik motoru ve batarya tkn. - içten yanmalı motor performansı ve emisyon kontrolü - Elektrikli araçların dinamiği ve kontrolü
Aktif Çağrılar: TÜBİTAK 1007 Programı Müşteri Kurum Çağrı Başlığı Müşteri Kurum Çağrı Başlığı Gıda, Tarım ve Hayvancılı k Bakanlığı Örtüaltı Sebze Zararlılarıyla Biyolojik Mücadelede Kullanılabilecek Bazı Doğal Düşman Böcek Türlerinin Kitlesel Üretim Yöntemlerinin Geliştirilmesi Yerel Algal Biyoyakıt Üretim Yöntemlerinin ve Teknolojilerinin Geliştirilmesi Tarım Arazilerinden Kaynaklanan Sera Gazı Emisyon, Hazne ve Yutak Miktarlarının Belirlenmesi Şap Aşılarının CpG Motifi İçeren Oligonükleotidlerle Immün Etkisinin Arttırılması T.C. Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü Orman ve Su Işleri Bakanlığı Mantarı Sertleştirilmiş Ray Üretimi Türkiye Hemzemin Geçitleri Risk Modeli Oluşturulması ve Örnek Hemzemin Geçit Koruma Sistemlerinin Geliştirilmesi Yerüstü, Kıyı ve Geçiş Sularında Çevresel Hedeflerin Belirlenmesine Yönelik Metodolojinin Geliştirilmesi Yeraltı Suyu Kütlelerinin Kimyasal Durum ve Miktar Açısından Değerlendirilmesi Çaydan Katma Değeri Yüksek Yeni Ürünler Geliştirilmesi Erozyon ve Çölleşmenin İzlenmesi ve Kriter, Gösterge Standartlarının Belirlenmesi
Enstitüler Ülkemizin Önemli İhtiyaçlarına Çözüm Bulacak Kamu Ar-Ge merkezlerinde yapılan araştırmaların sonuçlarının ticarileşme (spin-off, lisanslama) süreçlerinin iyileştirilmesi için gerekli düzenlemeler yapılıyor Amaç: ''venture capital'' şirketleriyle ortak fon oluşturmak bu fonların teknoloji firmalarına yönelmesini sağlamak
TÜBİTAK Araştırma Enstitüleri Marmara Araştırma Merkezi (Gebze) Çevre Enstitüsü Enerji Enstitüsü Gıda Enstitüsü Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsü Kimya Enstitüsü Malzeme Enstitüsü Diğer Araştırma Enstitüleri Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (SAGE) Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Bilgi Merkezi (BİLGEM) Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME) Yer ve Deniz Bilimleri Uzay Teknolojileri Enstitüsü Araştırma Enstitüsü 24
Uluslararası İşbirliklerinden Daha Çok Yararlanıyoruz 6.ÇP (2003-2006) 7.ÇP (2007-2011) Türk Ortakların Payı (M ) 59 140 Toplam Katkı Payı (M ) 231 211 Ulusal Katkı Payı (M ) 185 130,8 Türk Ortakların Payının Ulusal Katkı Payına Oranı % 32 % 107 850 nin üzerinde Türk kuruluşu projelerde yer alıyor Tersine beyin göçü: 155 in üzerinde Gıda, e-sağlık ve ulaştırma alanlarında araştırma güdümlü kümelere 1,5 Milyon Avro destek Ülkemizdeki 11 Araştırma Merkezine 12 Milyon Avro luk altyapı desteği JRC Ensitülerinde 31 bursiyer 2003 te 4 M 20 ortaklık, 2010 da 25 M 200 ortaklık!
Türkiye İkili İşbirlikleri Dağılımı 24 Ülke ile 30 Ortak Ar-Ge Programı 30 Çok Taraflı Bilimsel Kuruluşa Üyelik 631 sonuçlandırılmış toplam 1021 ortak proje Anlaşma Süreci Devam Eden Ülkeler
Türkiye EUREKA Dönem Başkanlığını Yürütecek Türkiye Ar-Ge'de 41 Ülkeye Liderlik Yapacak Türkiye, yüksek teknoloji geliştiren sanayi kuruluşlarının Ar-Ge projelerinin desteklendiği uluslararası işbirliği platformu EUREKA da 41 üye ülke arasında proje performansına göre 28. sıradan 11. sıraya kadar yükselerek «yükselen yıldız» olarak tanımlanmıştır. Hedefimiz 3 yıl içinde ilk 5 arasında yer almaktır. Temmuz 2012-Haziran 2013, Türkiye Dönem Başkanlığı
2. Özel Sektörde Ar-Ge
Özel Sektöre Yönelik Ar-Ge ve Yenilik Destekleri TEYDEB TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Özel sektör Ar-Ge ve yenilik projelerini destekleyen temel araç Rekabet ortamında proje bazlı hibe desteği sağlamakta Başarı oranı % 66 (Önerilerin 2/3 üne karşılık gelmekte) Teklif bütçesinde herhangi bir limit bulunmamakta 29
TÜBİTAK TEYDEB Destek Programları Üniv./Arş. Enst. Firmalara Ar-Ge Yapıyor Ar-Ge yapabilirim! Ar-Ge ile yeni ufuklar! 7. Çerçeve Programı 1505- Üniversite- Sanayi İşbirliği Destek Programı (2012) 1507- KOBİ Ar-Ge (2007) 1501 - Sanayi Ar-Ge (1995) EUREKA Uluslararası İkili ve Çoklu İşbirlikleri 1503 Proje Pazarları (2001) 1512- Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı (2012) 1511- Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme Ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı (2012) 1509 -Uluslararası Sanayi Ar-Ge 30 (2007)
3. Girişimcilik ve Yenilikçilik
1512 Bireysel Girişimcilik Aşamalı Des. Prog. Girişimcilik eğitimi ve rehber desteği Aşama 1 İş fikrinin projeye dönüştürülmesi Değerlendirme Rehber desteği BSTB Teknogirişim programını başarıyla tamamlayan firmalar Aşama 2 Şirketleşme ve teknolojik doğrulama Teknogirişim Sermayesi Desteği (100.000 TL; hibe) Değerlendirme Aşama 3 TÜBİTAK 1507 Destek Programı (550.000 TL; % 75 hibe) Değerlendirme Aşama 4 Ticarileştirme Proje pazarları, girişim sermayesi şirketleri PAZARA GİRİŞ
Teknoloji Transfer Ofislerinin Desteklenmesi Proje Geliştirme/Destek ve Teknoloji Transferi Önerilen Teknoloji Transfer Ofisi Modeli Proje Geliştirme Destekleme Fonlayıcı ulusal/uluslararası kuruluşlara proje başvuru ve destek süreçlerinin her aşamasında lojistik destek (1001, 1505, San-Tez, EUREKA, vb) Büyük bütçeli projelerde takım oluşturma vb. faaliyetler (7.ÇP, 1007 vb) Proje sonuçlarının tanıtımı Araştırmacıların sanayinin ihtiyaçları doğrultusunda yönlendirilmesi, araştırmacı ve altyapı yetkinliğinin tanıtılması Kontrat usulü araştırmaların gerçekleştirilmesine aracı Fikri Sınai Haklar Desteği Patent Hukuku konularında yol gösterme Patent başvurusu Ticari potansiyelinin belirlenmesi Lisanslama Lisans gelirlerinin yönetimi Girişim Sermayesi-Kuluçka Merkezi Girişim sermayesi Kuluçka Merkezi Üniversite/ kamu Ar-Ge merkezi çıkışlı firma kurulması Danışmanlık, Mentorluk Eğitim Küçük bütçeli proje desteği verme Not: Bu sistem, kamu Ar-Ge merkezlerinden spin-off firmalarının çıkabilmesini de hedeflemektedir. 33
Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi Oluşturuluyor Amaç Üniversitelerin girişimcilik ve yenilikçilik performanslarının ölçülmesi Üniversiteler arasında girişimcilik ve yenilikçilik odaklı rekabetin artması Dolaylı olarak yenilikçilik ve girişimciliğin gelişimine katkı yapması Üst Düzey Endeks Grubu Teknik Değerlendirme Grubu Sorumlu Kurumlar: YÖK, TÜBİTAK ve TÜİK
Üniversitelere Yönelik Araştırma Destekleri ARDEB Üniversite araştırmaları fonlanıyor Yıllk 5000 den fazla öneri değerlendiriliyor Başarı oranı ortalama % 25 Desteklenmesi onaylanan öneriler fon alıyor (Araştırma grubu +panel süreci sonrasında) Hedef odaklı çağrılar aracılığı ile destekleme 1001 1002 1003 1007 1008 1010 1011 3501 1301 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı Hızlı Destek Programı Öncelikli Alanlar Araştırma Destek Programı Kamu Ar-Ge Projeleri Destek Programı Patent Başvurusu Teşvik Programı Evrensel Araştırmacı (EVRENA) Programı Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programı TÜBİTAK Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Geliştirme Programı Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Ağları ve Platformları Kurma Girişimi Destek (İŞBAP) Programı
4. Eğitim Sistemi ve Bilim Kültürü
Fatih Projesi Tablet Sistem Yazılımı Proje Yönetimi Tahta İçerik Ağ Altyapısı Öğretmenlerin Eğitimi
Açık Ders Materyali Destek Programı Ders İçeriklerinin İnternet Ortamında Paylaşılmasının Çağrı Yoluyla Teşvik Edilmesi Amaçlarımız: Lisans öğrencilerine fırsat eşitliği sağlamak Problem çözüm setleri Ders sunumu slaytları Konu anlatımı Akademisyenlerin Türkçe ders kitabı yazmasına teşvik etmek Etkileişmli uygulamalar Özgün teknik çizimler Zengin içeriğe sahip akademik kitap havuzu oluşturmak Türkçe akademik kitapların niteliği ve çeşitlerini arttırmak Videolar Çevirimiçi ulaşım Animasyonlar 38
BTY İnsan Kaynakları Geliştiriliyor YÖK, MEB ve TÜBİTAK'ın yurt dışına yönelik burslarının rehabilitasyonu Doktora sonrası yurt dışı araştırma programının daha etkin hale getirilmesi Mühendislik ve fen bilimlerden, sosyal bilimlere geçişi teşvik eden yüksek lisans/doktora burs programı Öncelikli alanlarda doktora ve doktora sonrası araştırma burs programlarının geliştirilmesi Beyin göçünü tersine çevirmeye yönelik destek programlarının geliştirilmesi
TÜBİTAK Burs Fırsatları GELEN ARAŞTIRMACI: - 7. ÇP Marie Curie Araştırma Bursları, - BİDEB 2232, - BİDEB 2221, - BİDEB 2236, - BİDEB 2219 - BİDEB 2216 TEMELLİ GERİ DÖNEN ARAŞTIRMACI: 7.ÇP Marie Curie Araştırma Bursları GİDEN ARAŞTIRMACI (zorunlu geri dönüş): - 7. ÇP Marie Curie Araştırma Bursları, Nihai Hedef: TARAL ı en iyi araştırmacıların uğrak noktası haline getirmek 40
Türkiye ye Geliş Fırsatları TÜBİTAK BİDEB 2232 Doktora Sonrası Geri Dönüş Burs Programı TÜBİTAK BİDEB 2221 Konuk Bilim İnsanı Destekleme Programı TÜBİTAK BİDEB 2236 Deneyimli Araştırmacı Dolaşım Programı TÜBİTAK BİDEB 2218 Yurt İçi Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı TÜBİTAK BİDEB 2216 Yabancı Uyruklular İçin Araştırma Burs Programı 41
BİDEB in Yeni Destekleri
AB 7. ÇP Marie Curie Araştırma Programları ve Bursları Türkiye ye dönüş Fırsatları Bireysel Burslar ---------------------- Ev sahibi kuruluş Marie Curie Kariyer Gelişim Destekleri Career Integration Grants (CIG) Araştırmacı Marie Curie Avrupa ya Gelen Araştırmacı Bursları International Incoming Fellowships (IIF)
7. ÇP Marie Curie Tersine Beyin Göçü Destekleri 7. ÇP Marie Curie Alanı 2007 2010 yılları arasında yürürlükte olan «Tersine Beyin Göçü Destekleri» ndetürkiye tüm Avrupa ülkeleri arasında 2. sırayı almıştır. («International Reintegration Grants» programı «Career Integration Grants» olarak isim değiştirmiştir.)
Bilim Merkezleri Yaygınlaştırılıyor Tüm Büyükşehirlerde Bilim Merkezlerinin Kurulması Sergi Tasarımı Sergi Üretimi Mimari Danışmanlı k 1 milyar TL destek 11 Nisan 2012 de Başlatılan Destek Programı ile Bilim Merkezleri kurulması İlk etapta tüm Büyükşehirlerde İkinci etapta tüm illerde 16 Mayıs 2012 tarihinde imzalanan protokoller Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Görüşmeleri devam eden Büyükşehir Belediyeleri Bursa Büyükşehir Belediyesi Sakarya Büyükşehir Belediyesi 45
Türkiye de Akademik İzin ve Yaz Araştırmaları Destek Programı(Sabbatical and Summer Research) Amaç: Yurt dışındaki araştırmacıların Sabbatical ve/veya Yaz larını Türkiye de bir üniversite, araştırma enstitüsü, ya da sanayi kuruluşunda geçirmesini cazip hale getirmek. Beyin dolaşımını hızlandırmak, yurtiçı yurtdışı araştırmacılar arasında network oluşturmak, uzun vadeli akademik değişim ve işbirliği zemini hazırlamak. Program: Süre:1 yarıyıl(4 ay), 1 akademikyıl(9 ay), yaz(1-3 ay) Barınma: Ev sahibi kurum sağlayacak. Seçme: Kurumlara kontenjan tanınacak. Önbaşvuru kurumlara yapılacakveadaylarevsahibikurumlarcabelirlenecek. Tübitak, şartları sağlayan ve onaylanan adaylara aylık ödeme yapacak. Ücret: $2000 - $3000/ay olarak düşünülüyor.
Teşekkür ederim. http://www.tubitak.gov.tr/ 47