KAMU ALIMLARI YOLUYLA TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VE YERLİ ÜRETİM PROGRAMI EYLEM PLANI

Transkript

1 KAMU ALIMLARI YOLUYLA TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VE YERLİ ÜRETİM PROGRAMI EYLEM PLANI 1. Programın Amacı ve Kapsamı 2013 yılı itibarıyla yaklaşık 105 milyar TL ile GSYH nin yaklaşık yüzde 7 si olarak gerçekleşen kamu alımları, ülkemizin Ar-Ge ve yenilik çalışmalarına katkı sağlanması açısından önemli bir fırsat oluşturmaktadır. Kamu İhale Kanununda yerli istekliler lehine yüzde 15 oranına kadar fiyat avantajı yer almakla birlikte, kamu alımları teknoloji transferine ya da sanayinin gelişimine yeterli katkıyı sağlayamamaktadır. Gelişmiş ülkelerde ise kamu alımları, yoğun bir şekilde yerli üretimi ve teknoloji geliştirilmesini desteklemek üzere bir politika aracı olarak kullanılmaktadır. Kamu alımlarında Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine katkı sağlayacak yaklaşımların benimsenmesiyle yurtiçinde üretilen ürünlerin maliyetleri düşürülebilecek, ithal edilen ürünler yurtiçinde üretilebilecek ve ihraç pazarlarında yerli firmaların etkinliği artabilecektir. Bu programla kamu alımlarının; yeniliği, yerlileştirmeyi, teknoloji transferini ve yenilikçi girişimciliği teşvik edecek şekilde düzenlenmesi amaçlanmaktadır. Program kapsamında kamu alımları ve kullanım hakkı tahsislerinde yerli Ar-Ge ve yenilik katkısının gözetilmesi; yeniliğin, yerlileştirmenin ve teknoloji transferinin teşvik edilmesi; kamu alımlarında uygulanacak politikalarla uluslararası doğrudan yatırımların artırılması öngörülmektedir. 2. Program Hedefi Kamu alımlarında orta-yüksek ve yüksek teknoloji sektörlerindeki yerli firmaların payının artırılması, Yüksek teknoloji sektörlerinde uluslararası alanda markalaşma sürecinin desteklenmesi ve markalaşmış ürün sayısının artırılması, Kamu tedarik sistemi yoluyla Ar-Ge harcamalarının artırılması ve Kamu alımlarında uygulanacak politikalarla uluslararası doğrudan yatırımların artırılmasıdır. 3. Performans Göstergeleri Gösterge Adı Yerli malına fiyat avantajı uygulaması yapılan orta-yüksek ve yüksek teknolojili mal alımı ihaleleri tutarının, orta-yüksek ve yüksek teknolojili toplam mal alımı ihaleleri tutarına oranı (%) * 1

2 Ar-Ge ve yenilik projeleri sonucu ortaya çıkan ürünleri belgelendirilen firmaların kamu ihalelerine katılım oranı (%) * KOBİ lerin orta-yüksek ve yüksek teknolojili mal ve hizmeti konu edinen kamu ihalelerinden aldıkları payın bir önceki yıla göre değişimi (%) * Yurtdışı alımlarda sanayi işbirliği programı uygulaması yoluyla yerli sanayiye verilen pay (%) (Yerli sanayi tutarı/sanayi işbirliği programı tutarı) * * Eylem planında yer alan ilgili eylemler kapsamında yapılacak analizler ve oluşturulacak veri setleri dikkate alınarak performans göstergeleri belirlenecektir. 4. Koordinatör ve Kurum/lar Program Koordinatörü: 1. Bileşen: Kamu Tedarik Sisteminin Ar-Ge ve Yeniliği Destekleyecek Şekilde Düzenlenmesi / 2. Bileşen: Finansman ve Organizasyon Modelinin Oluşturulması / ve Teknoloji 3. Bileşen: Mevzuat Altyapısının Oluşturulması / 4. Bileşen: Kamu Alımlarıyla Girişimcilik ve Özel Sektörün Yenilik Kapasitesinin Güçlendirilmesi / 5. Bileşen: Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi / 2

3 5. Eylem Planı 1. Bileşen: Kamu Tedarik Sisteminin Ar-Ge ve Yeniliği Destekleyecek Şekilde Düzenlenmesi Politika 1: Kamu kurum ve kuruluşlarının uzun vadeli ihtiyaç planlaması yapmasının sağlanması 1 Kamu alımlarına yönelik uzun vadeli ihtiyaç planlaması yapılmasına imkân tanıyan analiz çalışmaları yapılacaktır. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Maliye, Ekonomi, Kalkınma, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Sağlık, Orman ve Su İşleri, Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik, Gümrük ve Ticaret, Kamu İhale Kurumu, Savunma Sanayi Müsteşarlığı, TÜBİTAK, Üniversiteler Ülkemizde teknoloji geliştirme ve yerlileştirme ihtiyacı duyulan ürün gruplarının tespit edilmesi ve uzun vadeli ihtiyaç planlamasına yönelik olarak ilgili kamu kuruluşları ile Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) verileri ulusal ve uluslararası sınıflamalar doğrultusunda analiz edilerek kurum, sektör ve ürün grubu bazında veri seti oluşturulacak ve kamu alım motifi çıkarılacaktır. 2 Kamu kurum ve kuruluşlarına uzun vadeli ihtiyaç planlamasına yönelik eğitimler verilecektir. Maliye Kalkınma, Bilim, Sanayi, Kamu İhale Kurumu, Üniversiteler, İlgili Kamu Kurum ve ları Şubat Kamu alımlarına ilişkin yapılan analiz ve çıkarılan kamu alımı motifi doğrultusunda kamu kurum ve kuruluşlarına dönem boyunca uzun vadeli ihtiyaç planlamasına yönelik eğitimler verilecektir. 3

4 3 Kamu alımlarında uzun vadeli ihtiyaç planlamasıyla bütçe ve yatırım süreci arasında eşgüdüm sağlanması için gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Maliye Kalkınma, Bilim, Sanayi Ocak Haziran 2016 Bütçe Çağrısı ve Eki Bütçe Hazırlama Rehberi ile Yatırım Programı Hazırlama Rehberinde kamu kurum ve kuruluşlarının uzun vadeli ihtiyaç planlaması yapmalarına ilişkin ihtiyaç duyulan değişiklikler ve ilave düzenlemeler yapılacaktır. Politika 2: Kamu alımları bilgi sisteminin kurulması 4 Kamu Alımları Bilgi Sistemi modülüne yönelik çalışmalar yapılacaktır. Maliye, Ekonomi, Kalkınma, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme, Sağlık, Gümrük ve Ticaret, Gıda, Tarım ve Hayvancılık, İçişleri, Milli Eğitim, Kamu İhale Kurumu, Savunma Sanayi Müsteşarlığı, TÜBİTAK Ocak Aralık 2016 Kamu alımı politikalarının yenilik, yerlileşme ve teknoloji transferine imkân verecek şekilde belirlenmesi amacıyla kamu alımlarının bu amaca uygun analizini mümkün kılan verilerin elde edilmesi için EKAP sistemine bir modül eklenecektir. 4

5 Politika 3:Teknoloji yoğun ürünlerde kamu alım garantisine dayalı üretimin teşvik edilmesi 5 Yüksek teknolojili ürünlerde kamu alım garantisine dayalı üretim yapılması için model geliştirilecektir. Savunma Sanayi Müsteşarlığ ı Kalkınma, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Sağlık, Maliye,, Ekonomi, Kamu İhale Kurumu, Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü, KOSGEB, TOBB Dünya uygulamaları incelenerek, yüksek teknolojili ürünlerde ülkemize özgü bir kamu alım garantili tedarik modeli oluşturulacaktır. Model kapsamında sektörel analizler yapılarak kamu alım garantisinin uygulanabileceği ürün grupları ve uygulama koşulları tespit edilecektir. 6 Yüksek teknolojili ürünlerde kamu alım garantili tedarik modelinin uygulanabilmesi için ihtiyaç duyulan mevzuat düzenlemeleri yapılacaktır. Maliye İlgili Kamu Kurum ve ları Ocak Aralık 2016 Oluşturulacak kamu alım garantili tedarik modelinin uygulanabilmesi amacıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu başta olmak üzere ilgili birincil ve ikincil mevzuatta gerekli değişiklikler yapılacaktır. 5

6 2. Bileşen: Finansman ve Organizasyon Modelinin Oluşturulması Politika 1: Kamunun yurtdışı alımlarında sanayi katılımı/işbirliği programı uygulaması için bir model geliştirilmesi 7 Sivil alanlarda sanayi işbirliği programı uygulamaları içeren mal ve hizmet alımları için finansman ve organizasyon modeli oluşturulacaktır. Ekonomi, Maliye, Sağlık, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme, Kalkınma, İçişleri, Kamu İhale Kurumu, Savunma Sanayi Müsteşarlığı, TÜBİTAK, YÖK, İlgili STK lar Dünya örnekleri ile ülkemizde yürütülen faaliyetler incelenerek enerji, ulaştırma ve sağlık sektörleri başta olmak üzere kamu alımlarında yenilik, yerlileşme ve teknoloji transferine imkân sağlayacak şekilde sanayi işbirliği programı uygulamasını içeren kamu alımları için finansman ve organizasyon modeli oluşturulacaktır. Politika 2: Kamuda ortak alımlar için bir model geliştirilmesi 8 Merkezi tedarik ve ortak alım konusu yeniden ele alınarak kamu alımlarının rasyonelleştirilmesi ve tedarik sistemlerinin geliştirilmesi sağlanacaktır. Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü Maliye, Kalkınma, Ekonomi,, Gümrük ve Ticaret, Hazine Müsteşarlığı, Kamu İhale Kurumu, YÖK Haziran 2016 Kamu kurum ve kuruluşlarının toplulaştırılabilecek ve bu yolla fiyat avantajı sağlanabilecek nitelikteki mal ve hizmet ihtiyaçlarının merkezi tedarik, diğer tedarik usulleri veya ortak alım yoluyla satın alınabilmesi yönünde çalışmalar yapılacaktır. 6

7 Politika 3: Kamu alımlarının fikri mülkiyet sahipliği ve hammadde dâhil yerlilik oranı uygulamalarını içermesi 9 Kamu alımlarında fikri ve sınai hakların farkındalığına yönelik eğitim ve bilgilendirme faaliyetleri düzenlenecektir. Türk Patent Enstitüsü, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme, Sağlık, KOSGEB Kamu alımları yoluyla yeniliğin sağlanması amacıyla fikri ve sınai mülkiyet hakları konusunda farkındalığın artırılmasına yönelik olarak işletmelere dönem boyunca planlı eğitimler verilecektir. 10 Yerli Malı Tebliğinin uygulama esaslarının sonuçları takip edilecektir. Maliye, Ekonomi, Gümrük ve Ticaret, Kamu İhale Kurumu, Savunma Sanayi Müsteşarlığı, TOBB, TÜBİTAK, TESK, YÖK, İlgili Kamu Kurum ve ları Şubat Kamu alımlarında, yerli üretimi artırmak amacıyla 13/09/2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yerli Malı Tebliğinin uygulama esaslarının sonuçları takip edilecektir. 7

8 3. Bileşen: Mevzuat Altyapısının Oluşturulması Politika 1: Kamu tedariki ile ilgili mevzuatta yerli üretim, yenilik ve teknoloji transferini teşvik edecek şekilde düzenleme yapılması 11 Kamu İhale Kanunu ve ilgili mevzuatta yerli üretim, yenilik ve teknoloji transferini teşvik edecek şekilde düzenleme yapılacaktır. Kamu İhale Kurumu Maliye,, Ekonomi, Kalkınma, TÜBİTAK Şubat sayılı Kanun ile Kamu İhale Kanununda yapılan değişiklikler doğrultusunda, kamu alımları yoluyla orta-yüksek ve yüksek teknolojili sanayi sektörlerinin teşvik edilmesini ve geliştirilmesini sağlamaya yönelik gerekli ikincil düzenlemeler yapılacak, teknik ve idari altyapı oluşturulacaktır. Politika 2: Yurtdışı alımlara yönelik sanayi katılımı/işbirliği uygulaması için düzenleme yapılması 12 Kamu alımlarında yenilik, yerlileşme ve teknoloji transferini sağlamaya yönelik sanayi işbirliği programı uygulamaları içeren mal ve hizmet alımları için mevzuat düzenlemesi yapılacaktır. Ekonomi, Maliye, Sağlık, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme, Kalkınma, İçişleri, Kamu İhale Kurumu, Savunma Sanayi Müsteşarlığı, TÜBİTAK, YÖK, İlgili STK lar Dünya örnekleri ve özellikle savunma sanayi alanında yürütülen uygulamalar incelenerek başta enerji, ulaştırma ve sağlık olmak üzere sivil alanlarda sanayi işbirliği programı uygulamalarına yönelik gerekli mevzuat düzenlemesi yapılacaktır. 8

9 Politika 3: Kamu alımları uygulamalarında KOBİ ler lehine düzenlemeler yapılması 13 KOBİ lerin kamu alımlarına katılımının artırılması amacıyla kamu ihale mevzuatında gerekli değişiklikler yapılacaktır. Kamu İhale Kurumu Maliye, KOSGEB, TESK, TOBB, İlgili STK lar Kamu kurumları tarafından açılan mal ve hizmet alımı ihalelerine katılım sürecinde KOBİ lerin karşılaştıkları sorunların giderilmesine yönelik mevzuat düzenlemesi yapılacaktır. 14 Kamu alımlarında KOBİ lerin payının arttırılmasına yönelik tedbirler alınacaktır. Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü, Maliye, KOSGEB Şubat Aralık 2016 KOBİ lerin kamu alımlarındaki payının arttırılması, özellikle kamu kurum ve kuruluşlarının DMO aracılığıyla yaptıkları alım süreçlerine dahil edilmesi amacıyla DMO tedarikçisi olabilmelerine yönelik çalışmalar yapılacak ve bu doğrultuda tarafların bilişim sistemlerinin karşılıklı olarak paylaşılması sağlanacaktır. Bu doğrultuda DMO ile KOSGEB arasında imzalanan Protokol uygulanacaktır. 9

10 4. Bileşen: Kamu Alımlarıyla Girişimcilik ve Özel Sektörün Yenilik Kapasitesinin Güçlendirilmesi Politika 1: Kamu alımları yoluyla teknolojik alanlarda faaliyet gösteren işletmelere avantaj sağlanması ve işletme sayısının artırılması 15 Kamu alımlarında fiyat avantajı sağlanacak olan orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürün listesi hazırlanacaktır. Maliye, Ekonomi, Sağlık, Kalkınma, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Milli Eğitim, Gümrük ve Ticaret, Gıda, Tarım ve Hayvancılık, Milli Savunma, Kamu İhale Kurumu, Savunma Sanayi Müsteşarlığı, TÜBİTAK, KOSGEB, TTGV, TOBB, İlgili STK lar 6518 sayılı Kanun ile Kamu İhale Kanunu kapsamındaki mal alımlarında orta-yüksek ve yüksek teknolojili yerli ürün teklif eden isteklilere % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanması zorunlu hale getirilmiştir. Bu kapsamda, işletmelerin Ar-Ge, yenilik ve teknoloji düzeyinin artırılması amacıyla ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak belirlenecek olan orta-yüksek ve yüksek teknolojili sanayi ürünlerine ilişkin liste dönem boyunca her yıl Kamu İhale Kurumu na gönderilecektir. 16 Ar-Ge ve yenilik projeleri sonucu ortaya çıkan mal ve hizmetleri teklif eden isteklilerin kamu ihalelerine katılımının sağlanmasına yönelik belgelendirme çalışmaları yapılacaktır. Maliye, Ekonomi, Sağlık, Kalkınma, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Gıda, Tarım ve Hayvancılık, Savunma Sanayi Müsteşarlığı, Kamu İhale Kurumu, TÜBİTAK, YÖK, KOSGEB, TTGV, TOBB, İlgili STK lar Ulusal veya uluslararası çeşitli destekler çerçevesinde yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri sonucu ortaya çıkan mal ve hizmetleri teklif eden istekliler, ilk iş deneyimini gösteren belgelerinin bulunmaması nedeniyle kamu ihalelerine katılamamaktadır. Bu isteklilerin ihalelere katılım sağlayabilmesi amacıyla belirlenen usul ve esaslar dahilinde dönem boyunca belgelendirme faaliyetleri yapılacaktır. 10

11 5. Bileşen: Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi Politika 1: Kamu alımlarıyla ilgili koordinasyon mekanizması oluşturulması 17 Kamu alımlarında koordinasyon mekanizması geliştirilecektir. İlgili Kamu Kurum ve ları Kamu alımlarının yeniliği, yerlileşmeyi ve teknoloji transferini teşvik edecek şekilde iyileştirilmesine yönelik politikaların geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi amacıyla kurumlar arasında gerekli eşgüdümü sağlayacak kurul veya benzeri bir koordinasyon mekanizması oluşturulacaktır. Politika 2: Tedarikçi kamu kurumlarının şartname hazırlama, standart oluşturma gibi konularda kapasitelerinin güçlendirilmesi 18 Kamu İhale Kanunu kapsamındaki idarelere ihale dokümanı hazırlama ve tekliflerin değerlendirilmesi konularındaki kapasitelerinin güçlendirilmesine yönelik eğitimler düzenlenecektir. Kamu İhale Kurumu İlgili Kamu Kurum ve ları, İlgili STK lar Şubat Kamu kurumlarının kamu alım mevzuatına ve kamu alım sistemine yönelik kapasiteleri artırılacaktır. Bu kapsamda, kamu kurumlarının yapmış olduğu ihalelerde fiyat dışı unsurlara ve yaşam döngüsü gibi uygulamalara da yer verilmesi sağlanacaktır. Dönem boyunca verilecek eğitimlerde 1 ve 2 nolu bileşenler kapsamında yapılacak çalışmalar da dikkate alınacaktır. 11

12 Politika 3: Üniversite, kamu kurumları ve özel sektörün bilgilendirilmesi yoluyla farkındalık oluşturulması 19 Kamu alımları, teknoloji geliştirme ve yerli üretim konularında kamu kurumları, üniversiteler ve özel sektöre yönelik farkındalık ve bilgilendirme faaliyetleri yürütülecektir. Maliye, Ekonomi, Kalkınma, Kamu İhale Kurumu, TÜBİTAK, KOSGEB, YÖK, İlgili Kamu Kurum ve ları, İlgili STK lar Kamu kurumları, üniversiteler ve özel sektör arasında sağlanacak bir koordinasyon ile kamu alımları, teknoloji geliştirme ve yerli üretim konusunda farkındalığın oluşturulması amacıyla çalıştay, panel, sempozyum gibi bilimsel faaliyetler ve başta sosyal medya aracılığıyla olmak üzere bilgilendirme faaliyetleri gerçekleştirilecektir. 12