E-kitaplar üzerine güncel bir değerlendirme: Accucoms anketi, sonuçlar ve çözüm önerileri Semih BAKAR
Amaç ACCUCOMS anketi Yayıncılar Yayıncılar hangi e-içerikleri sunuyor? Bu içerikler toplu halde mi? Kütüphaneler/Kütüphaneciler Kütüphaneler e-içeriklerın değerlendirmesini nasıl yapıyor? İhtiyaçlar neler?
Yaklaşım Yayıncılar Online anket Bilgi uzmanlarıyla yapılan kapsamlı görüşmeler
Anket - Yayıncılar E-kitaplar: 30% e-kitap satışı yapmıyor e-dergilerden farklı yerde listeleniyor Basılı kitaplardan farklı yerde listeleniyor Platformlar: 80% aracı firma(third-party) platformları 20% kendi platformu
Anket - Kütüphaneciler 5% Katılımcılar 22% 19% 54% Academic Medical Governmental Other 54% akademik 19% tıp 22% kamu 5% diğer (kurumsal, STK)
Anket- Kütüphaneler 5% Kullanıcı oranı 24% 35% 0-1000 users 1000-10000 users 10000 users and over not applicable 24% 0-1.000 kullanıcı 35% 1.000-10.000 kullanıcı 36% 35% 10.000 kullanıcı ve üzeri 6% bilinmeyen veya değişken
Anket - Bütçe Sağlama & Bütçe Durumu Bütçenin nasıl ayrılacağı konusunda bir fikir birliği yok Konu ya da format ayrımına göre bütçe E-dergiler basılı dergilerle bir gruplanıyor E-kitaplar basılı kitaplarla bir gruplanmıyor E-kitaplar için sabit bir çözüm yok
Anket - İçerik Which resources are you likely to add to your collection in the future? Other Abstract index databases Full-text databases Print books Least likely Maybe Probably Most likely Journals E-books
Anket - Platform Which are your preferred hosting solutions? Other Third-party platform Library's own system Dislike No opinion Prefer Publisher's platform Aggregators
Anket - Fiyatlama Which pricing models from publishers do you prefer? Other Multi-year discount packages Volume discount packages Bundle of journals and e-books Don't know Dislike Neutral Prefer Collections Single titles
Görüşmeler Sağlama&Bütçe Sağlama & Bütçe konularındaki görüşmeler: e-dergiler basılılarla bir gruplanıyor e-kitaplar basılılarla bir gruplanmıyor Sağlama ve bütçe farklı olarak yapılandırılıyor e-kitaplar için sabit bir çözüm yok
Görüşmeler Derme Geliştirme Derme Geliştirme konusundaki görüşmeler: Elektronik kaynakların eklenmesi çoğunlukta Basılı dergilerin çoğu elektronik formatta Basılı kitaplardan elektroniğe geçiş süreci hala devam ediyor Günümüzde kitapların %10'u elektronik
Görüşmeler Platform Tercihleri Platform tercihleri konusundaki görüşmeler: Çok az seçenek / Birden fazla platform Kişisel/Kurumsal tercihler önplanda Derleyiciler (erişim ve erişim hakları konularından dolayı) sevilmiyor Kullanıcı dostu arayüzler isteniyor
Görüşmeler Platform Tercihleri e-kitaplar ve e-dergiler tek bir platformda olmalı mı? Tüm e-içerikleri için tek platform Endişe: Tarama sonuçlarındaki kesinlik Tüm e-içerikler için farklı fiyatlama modelleri Endişe: Seçim işlemi zaman kaybı yaratıyor
Görüşmeler Fiyatlama Modelleri Fiyatlama modelleri konusundaki görüşmeler: Kararlar içerik ve fiyata göre veriliyor Uygun fiyat = uygun model anlayışı Seç-karıştır modelleri tercih ediliyor
Görüşmeler Geleceğe ilişkin düşünceler: Gelişmekte olan e-içerik Mobil uygulama eksiklikleri Son kullanıcı odaklı sağlama modelleri Son kullanıcı odaklı erişim modelleri
Sonuç Üç yayıncıdan biri e-kitap satmıyor Ya da ayrı ürünler olarak satıyor Fiyat analizleri zaman kaybı yaratan bir süreç olarak kabul ediliyor e-kitaplar ve e-dergiler aynı platforma olduğu zaman, web sayfaları ayrı oluyor
Sonuç Yayıncılar kütüphanelerin... durumlarından haberdar olmalı Çok çeşitli platformlar ve çok farklı fiyatlama modelleri ile yüzleşiliyor En uygun fiyatla en kaliteli içeriğe erişmek isteniyor Bütçeler serbestçe kullanılamıyor
Çözüm önerileri Alınması gereken kararlar: Yayıncıların ve kütüphanelerin e-kitaplara bakışı değişmeli e-kitapların hangi bütçeleme modeline girdiği netleştirilmeli Sağlama ve bütçe yapısının neye göre yapılacağı(konu odaklı? Biçim (format) odaklı?) kararlaştırılmalı Kurum yapısına göre esnek fiyatlama modelleri uygulanabilmeli e-kitaplar ve e-dergiler tek bir platformda sunulmalı/kullanılabilmeli
Sonuç Bu yeni platform: kütüphaneler için lisans anlaşmalarını (yenileme uyarılarını) hatırlatılmalı Kullanıcı dostu olmalı (konu, format ve yayıncı bazında filtreler) Kullanıcılar için seç karıştır modeline izin vermeli Ücretsiz deneme erişimleri açılmalı ve istatistikler takip edilmeli Son kullanıcılar için ürünler önerilmeli ( Bu içerik ilginizi çekebilir ) Kütüphaneler ve yayıncılar için göndermeler yapılmalı( Bu makale/konu hakkındaki diğer başlıklar...) Çoklu dil seçeneği sunulmalı
TEŞEKKÜRLER! SORULARINIZ? semih@accucoms.com www.accucoms.com Twitter: @ACCUCOMS