Sermaye Piyasasında Girişim Sermayesi Modelleri Tevfik KINIK Sermaye Piyasası Kurulu Başkan Yardımcısı
Sunum Planı Sermaye Piyasası Mevzuatında Risk Sermayesi ve Girişim Sermayesi Kavramları GSYO Modeli GSYO Faaliyetleri ve Türleri Kuruluş/Arz ve Satış Yatırım Sınırlamaları Portföy Yönetimi ve Performans Primi GSYF Modeli GSYF Faaliyetleri ve Modeli Kuruluş/Arz ve Satış Portföy Yönetimi ve Performans Primi Vergi Düzenlemeleri Soru-Cevap 2
Sermaye Piyasası Mevzuatında Girişim Şirketi Tanımı Girişim sermayesi (private equity) ve risk sermayesi (venture capital) kavramları arasında kesin bir sınır çizilmemiş ve her iki kavramın içerdiği yatırım türleri bir arada tanımlanarak girişim sermayesi yatırımları olarak adlandırılmıştır. Sermaye Piyasası Mevzuatında Girişim Şirketi tanımı: Türkiye de kurulmuş veya kurulacak olan, gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı olan anonim velimited şirketler Girişim şirketi: - halka kapalı şirket - halka açık şirket (borsada işlem görmeyen payları) 3
Girişim Sermayesi Yatırımları Girişim Şirketlerine Yatırım Dolaylı Doğrudan GSYF Paylarına Yatırım Yurtdışındaki Kolektif Yatırım Amaçlı Kuruluşlara Yatırım Yurtiçinde Kurulu Özel Amaçlı Şirket e (SPV) Yatırım Diğer GSYO ların Sermaye Piyasası Araçlarına Yatırım Ortak Olma Borçlanma Senedini Satın Alma Mezzanine Finansman 4
Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı (GSYO) Modeli 5
GSYO Faaliyetleri GİRİŞİM SERMAYESİ FAALİYETLERİ GİRİŞİM ŞİRKETLERİ YÖNETİMİNE KATILIM YURTİÇİ/YURTDIŞINDA KURULU PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETİ NE İŞTİRAK (Max. %10) YURTİÇİ/YURTDIŞINDA KURULU DANIŞMANLIK ŞİRKETİ NE İŞTİRAK GİP-PİYASA DANIŞMANLIĞI 6
GSYO Türleri (Arz Modeline Göre) 1) Halka Arz (GSYO payları Borsada işlem görür.) 2) Nitelikli Yatırımcıya Arz* Nitelikli Yatırımcı: Finansal kuruluşlar, kamu kurumları, en az 1 milyon Türk Lirası tutarında Türk ve/veya yabancı para ve sermaye piyasası aracına sahip olan gerçek ve tüzel kişiler ile bireysel katılım yatırımcısı lisansına sahip kişileri. 7
Kuruluş ve Satış Süreci HALKA ARZ MODELİ NİTELİKLİ YATIRIMCIYA SATIŞ MODELİ Kayıtlı Sermaye Sistemi Min. Sermaye: 20 milyon TL Yönetim imtiyazı Lider sermayedar İzahname ve Sirküler Kayıtlı Sermaye Sistemi Min. Sermaye: 5 milyon Kar payı ve yönetim imtiyazı Lider sermayedar yok İhraç Belgesi Kuruluş / Dönüşüm İlk Yatırım Portföy& Halka Arz Kur. / Dön. İlk Yatırım Nitelikli Yat. Arz Portföy 18 Ay 18 Ay 18 Ay 18 Ay 1 Yıl 8
Yatırım Sınırlamaları HALKA ARZ MODELİ Girişim Yatırımı Dışındaki Yatırımlar: Max %49 Yurtdışında Kurulu Kollektif Yatırım Kuruluşlarına Yapılan Yatırımlar: %49 KOBİ Lehine Verilecek Rehin, Teminat ve İpotek Tutarı: Max %10 Portföy Yönetim ve Danışmanlık Şirketi Yatırımları: Max %10 Halka Açık Şirketlerin Borsa Dışı Payları: Max %25 NİTELİKLİ YATIRIMCIYA SATIŞ MODELİ Girişim Sermayesi Dışındaki Yatırımlar: Max %49 9
Portföy Yönetimi ve Performans Primi Performans Ücreti Max. Sınırı Halka Arz Modeli Nitelikli Yatırımcı Modeli %20 Serbest Girişim sermayesi performans ücreti matrahı Çıkışta elde edilen kar Girişim şirketlerinden elde edilen kar payı ve faiz 10
Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (GSYF) Modeli 11
GSYF Faaliyetleri GİRİŞİM SERMAYESİ FAALİYETLERİ (Min. %80) GİRİŞİM ŞİRKETLERİ YÖNETİMİNE KATILIM 12
GSYF Yatırım Modeli PYŞ & GSPYŞ Fon yönetimi & Fon yatırımcısı Fon yatırımcısı Nitelikli Yatırımcılar Nitelikli Katılma Payı Fonların fonu GSYF Girişim şirketi Girişim şirketi Yabancı girişim fonu Girişim şirketi 13
Kuruluş ve Satış Süreci Minimum Kaynak Taahhüdü: 5 milyon TL Nitelikli Katılma Payı İhracı: Kar Payı İmtiyazı ve Yönetimsel Haklar İhraç Belgesi Yatırımcı Sözleşmesi NİTELİKLİ YATIRIMCIYA SATIŞ Kuruluş / Dönüşüm Minimum Kaynak Taahhüdünün Tamamlanması Portföyün Oluşturulması 1 Yıl 1 Yıl 14
Portföy Yönetimi ve Performans Primi Performans Ücreti Max. Sınırı Serbest Girişim sermayesi performans ücreti matrahı Çıkışta elde edilen kar Girişim şirketlerinden elde edilen kar payı ve faiz 15
GSYO ve GSYF lerde Vergi Düzenlemeleri 16
Vergi Düzenlemeleri GSYO ve GSYF lerin Vergilendirilmesi: Kazançları Kurumlar Vergisinden istisnadır. Yatırım Yapanların Vergilendirilmesi: o Tüzel Kişiler o Gerçek Kişiler 17
Vergi Düzenlemeleri (Back-end incentives) - Tüzel Kişiler o Borsada işlem gören GSYO hisse senedi alım satım kazancı- %0 stopaj o GSYF Katılma payı iadesinde stopaj %0 stopaj o Borsada işlem görmeyen GSYO hisse senedi alım satım kazancı- %75 i Kurumlar Vergisinden istisna (KVK nın 5/1-e bendindeki şartların yerine getirilmesi halinde) o GSYO hisse senetlerinden ve GSYF katılma paylarından elde ettikleri kâr payları- Kurumlar Vergisinden istisna - Gerçek Kişiler o Hisse senedi alım satım kazancı ve kar payı dağıtımından elde edilecek kazançlar %0 stopaja tabidir. o GSYF katılma paylarından elde ettikleri kâr payları Gelir Vergisinden İstisna 18
Vergi Düzenlemeleri (Front-end incentives) Girişim Sermayesi Fonu: GSYO lara sermaye konulması ve GSYF lere katılınması amacıyla kurum kazancından ayrılan tutar Girişim Sermayesi Fonu nun beyan edilen gelirin %10 una kadarki kısmı Kurumlar Vergisi matrahından indirilebilir (Kurum kazancının %10 unu ve öz sermayenin %20 sini aşmamak kaydıyla). 19
Soru/Cevap