T.C GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI T.C. TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Kaliteli Üret! Elde Et! ANKARA - 2015
YÜKSEK VERİM VE KALİTE İÇİN GÜBRELEME > / Yüksek verim ve kalite için buğdayın ihtiyacı olan gübrelerin yeterli m iktarda ve zam anın d a to p rağa verilm esi gerekm ektedir. > / Toprak analiz sonuçlarına göre ekim le birlikte, önerilen m iktarda ta b an gübresi kullanılm alıdır. V Azotlu gübrenin bir kısm ı ekim le birlikte, kalan kısm ı ise üst gübre olarak verilmelidir. Üst gübrelem enin buğdayın kardeşlenm e sonu ve b aşa k la n m a dönem inde olm ak üzere 2 kez yap ılm ası tavsiye edilir. > / Birinci ü st gübrelem e, buğdayın yeşil (vejetatif) akşam ın ı geliştirerek verim artışı sağlar. B a ş a k la n m a d ö n e m in d e u y g u la n a c a k ü st gü brelem e ise tanenin proteinini arttıracaktır. Azotlu gübreler (Am onyum Nitrat ve ÜRE] suda eritilerek b aşakla n m a dönem inde ü st gübre olarak yapraklara uygulanm alıdır. Sulanabilen alanlarda ise su lam a suyu ile verilebilir. > / Azot solü syon uygulam aların ın akşam üzeri serin saatlerd e yap ılm ası önerilir.
KALİTELİ ÜRET, YÜKSEK KAZANÇ EU1E E li T TMO, YENİ UYGULAMA İLE 2015 YILINDA KALİTEYE GÖRE FİYATLANDIRMAYI NASIL YAPAC AK^ BUĞDAYDA KALİTE NE DEMEKTİR? > / Fiziksel, kim yasal ve reolojik özellikler kaliteyi belirler. > / Buğdayın k im yasal kalitesini belirleyen en önemli özellik proteindir. > / Protein m iktarı yanında, protein kalitesi de yüksek olmalıdır. > / S ü n e ta h rib a tı arttık ça b u ğ d a y k a lite si düşm ektedir. > / B u ğd ay işleyen sektör, b u ğd ay alım ında kaliteye göre fiyatlan dırm a yapm aktadır. Ekm eklik b uğdayda süne tahribatı ve protein oranına göre ilave fiyat uygulamasıyla; Örnek 1 Süne tahribatı %1'in altında olan bu ğdaylara protein oranına göre verilecek ilave fiyat; ^ P r o t e i n i %12-12,5 arasın da %1 ^ P r o t e in i %12,5-13 arasın da %2,5 ^ P r o t e in i %13-13,5 arasın da % 3 ^ P r o t e in i %13,5-14 arasın da %4,5 ^ P r o t e in i %14-14,5 arasın da % 6 y/ Proteini %14,5'in üzerinde ise % 7 olacaktır. TMO, KALİTEYİ TEŞVİK EDİYOR > / TMO, 2011 yılından itibaren fiziksel analiz yanında protein m iktarına göre fiyatlandırm a sistem ine geçm iştir. İ M E Sü n e ta h rib atı %1-1,5 a ra sın d a olan buğdaylara protein oranına göre verilecek ilave fivat; TMO, 2015 yılında yeni bir uygulama ile; Süne tahribatı % 2'nin altında, proteini %12 ve üzeri olan ekmeklik buğdaylar ile süne tahribatı % 2'nin altında, proteini %12,5 ve üzeri olan makarnalık buğdaylara %1-7 arasın d a ila v e f iy a t uygulayacaktır. ^ P r o t e in i %12-12,5 arasın da %0,5 ^ P r o t e in i %12,5-13 arasın da %1,5 ^ P r o t e in i %13-13,5 arasın da % 2 Proteini %13,5-14 arasın da %3,5 Proteini %14-14,5 arasın da % 4,5 / Proteini %14,5'in üzerinde ise % 5,5 olacaktır. / k V
Örnek 3 Süne tahribatı %1,5-2 arasın d a olan b u ğd aylara protein oranına göre verilecek ilave fiyat: KALİTELİ ÜRETİM İÇİN NELER YAPILMALI? > / Ekim öncesi toprak analizi m utlaka yapılm alıdır. >S Proteini %12,5-13 arasın da %1 y / Proteini %13-13,5 arasın da %1,5 V Proteini %13,5-14 arasın da %2,5 y / Proteini %14-14,5 arasın da % 3 V Proteini %14,5'in üzerinde ise % 3,5 olacaktır. ]r\ V İyi bir tohum y a tağı hazırlanm alıdır. V Doğru çeşit seçim i yapılm alıdır. Sertifikalı tohum luk kullanılmalıdır. y / Ekim, zam anında yapılm alı ve önerilen m iktarda tohum kullanılm alıdır. > / Gübre, zam anında ve yeterli m iktarda Proteini %10,5'in altında, süne tahribatı %3,5'in üzerinde olan ekmeklik buğdaylar; düşük vasıflı buğday" olarak satın alınacaktır. kullanılm alıdır. ^ Yabancı ot m ücadelesi zam anın d a yapılm alıdır. ^ S ü n e, h astalık ve diğer zararlı m ücadelesi zam anın d a yapılm alıdır. y / Hasat, zam anında yapılm alıdır. Üreticilerimizin buğdayın protein oranını arttırm aya ve süne tahribatını düşürm eye yönelik o lara k belirtilen u y gu la m a la rı yapm aları m enfaatlerine olacaktır. SÜNE, BUĞDAYIN VERİM VE KALİTESİNİ DÜŞÜRÜR! y / Süne, b u ğdayın protein kalitesinin düşm esine neden olm aktadır. > / Süne tahribatı yüksek olan b u ğdayın protein oranı yüksek olsa bile protein kalitesi bozulm aktadır. V İlkbaharda süne ve kimilin göç ve yayılm asın ı ta kip etm ek am a c ıy la ta rla la r sürekli kontrol edilmelidir. y / Süne m ücadelesinin zam anın d a ve etkin ya p ıla bilm esi için tarım teşkilatının önerileri dikkate alınm alıdır. Süne ve Sünenin Buğdaya Verdiği Zarar
> / Y ağışın az o lduğu kurak yıllarda verim düşeceğinden (100-150 k g/d a) b aşakla n m a dönem inde ü st gübre u ygu lam ası tavsiye edilmez. > / Y ağışın fazla olduğu yıllarda verim in yüksek olacağı dikkate alınarak kardeşlenm e sonu ve b aşakla n m a dönem indeki azotlu gübre m iktarı arttırılmalıdır. Gübre m iktarı arttırılm az ise protein oranı düşecektir. V Gübrelem enin zam anında ve etkin yapılarak olum lu son u ç alın ab ilm esi için m u tlaka tarım te şk ilatın a m ü ra caat edilerek öneriler d o ğru ltu su n d a hareket edilmelidir. KALİTELİ BUĞDAYIN Proteini Yüksek, Sünesi Düşüktür. ZAMANINDA HASAT, i KAZANCINIZ RAHAT! i V H a sat zam anı geciktirilmemelidir. V Hasat, tane rutubetinin %13,5'in altına düştü ğü dönem de yapılm alıdır. > S H aşatın gecikm esi; tanede dökülm e ve kırılm aya sebebiyet vermekte, verim ve fiziksel kalitede d ü şü şe neden olm aktadır. > / Geç hasat, tanede süne tahribatının artm asın a neden o la b ile c e ğin d e n ürün k alite si o lu m su z etkilenebilecektir. u y g u ^ ü b re le m e i T ü n e İl e m ü c a d ele! ÜRETİMİN HER AŞAMASINDA Detaylı Bilgi İçin: Gıda Tanm ve Hayvancılık Bakanlığının İl ve İlce Teşkilatlarına başvurunuz. Bu Broşun TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BİTKİSEL ÜRETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TARIMSAL ARAŞTIRMALAR VE POLİTİKALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ tarafından hazırlanmıştır.