Merkezi ve Yerel Yönetimler Arasında Sürdürülebilir Koordinasyonun Sağlanması Amacı İle Ulaşım Planlamasına Bütünleştirilmiş Bir Coğrafi Bilgi Sistemleri (C.B.S.) Yaklaşımı Kırmızı, M. T., Dokuz Eylül Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İzmir, Türkiye. Giriş: Genel bir tanımla Coğrafi Bilgi Sistemleri (C.B.S.) mekana referanslı bilginin elde edilmesi, saklanması, ellenmesi, analizi ve raporlanması süreçleri ile uğraşan bir bilişim sistemidir. Okumakta olduğunuz çalışmamız Türkiye deki merkezi ve yerel yönetimlerin bir araya gelerek gerekli koordinasyonun sağlanması amacı ile görüş alışverişinde bulunabilmeleri ve Coğrafi Bilgi Sistemleri teknolojisinin yukarıda belirtilen mekansal bilginin değerlendirilmesinde ulaşım planlaması süreçleri ile bütünleştirilmesinin gerçekleştirilmesi için gerekli alet ve prosedürlerin geliştirilmesini hedeflemektedir Çalışma Yöntemi: Çalışmamızın yöntem bütününde merkezi ve yerel yönetimlerde görevli plancıların kamuoyu katılımını da içeren disiplinler arası bir işbirliği ve eşgüdüm kapsamında bir araya getirilmesi yolu ile oluşturulabilecek sürdürülebilir ve bütünleştirilmiş bir Coğrafi Bilgi Sistemleri ortamının sağlanması için gerekli vasıtalar belirlenmektedir. Böylece bu yöntem aynı zamanda koordinasyon sorunlarının çözülmesinde Coğrafi Bilgi Sistemleri yaklaşımının rolünü de tartışmaya açmaktadır. Bütünleştirme Integration terimine verilen çeşitli ve farklı anlamların varlığının burada belirtilmesinde yarar vardır. Bu bakış açısından çalışmamızın yöntemi merkezi ve yerel yönetimler arasında gerekli ve sürdürülebilir koordinasyonun bu koordinasyon için gerekli bir işbirliği dilinin doğru yorumlanması ile gerçekleştirilmesi sürecini de tanımlamaktadır. Bulgular, teşhis ve öneriler: Coğrafi Bilgi Sistemleri doğası gereği olarak çok disiplinli bir bilim dalıdır ve çok çeşitli uygulama olanakları arz eder. Merkezi ve yerel yönetimler arasında ulaşım planlaması konusunda acilen kurulması gerekli bulunan koordinasyonun sağlanması açısından öngörülen vizyonun ardışık adımları çalışmamızda belirlenmiş bulunmaktadır. Bunlar: a) Ulusal Strateji Belgesi ne dayalı bir ulaşım planlaması anlayışının genel kapsamda stratejik amacının belirlenmesi, b) Koordinasyona ilişkin sorunların doğasının ve bu sorunların Ulusal Ulaşım Sistemi üzerindeki etkilerinin geo-bilişim geo-informatics bağlamında tanımlanması, c) Merkezi ve yerel yönetimler arasında sürdürülebilir koordinasyonun sağlanması amacı ile Coğrafi Bilgi Sistemleri nin temel bileşenlerine ilişkin standartların geo-bilişim - geo-informatics kavramlaşmalarının güncelleştirilmesi amacı ile belirlenmesi, d) Gerekli teknolojinin fiziksel bileşenleri hakkında karar verilmesi, e) Karar verme süreçlerini tanımlayacak görüş birliğinin sağlanması amacı ile sistem tasarımının gerçekleştirilmesi, f) Ulusal Yüzeyden Ulaşım Güvenlik Stratejisi Belgesi ile karşılıklı etkileşimli uyumluluğun sağlanması, olarak özetlenebilmektedir. Coğrafi Bilgi Sistemleri yaklaşımı günümüzde kendisini ulaşım sistemlerinin tasarımında gerekli hale getiren güncellenmiş bir yeterlilik düzeyine ulaşmış bulunmaktadır. Bu çalışmanın sadece Coğrafi Bilgi Sistemleri dalındaki profesyoneller için değil, aynı zamanda merkezi ve yerel yönetimler arasında sürdürülebilir koordinasyonun gerçekleştirilmesi için emek sarf etmekte olan daha geniş bir araştırmacı kitlesi için de yararlı olabileceğini umuyoruz. Anahtar Kelimeler: (C.B.S.) ve Ulaşım Planlaması, (C.B.S.) ve Planlamada Koordinasyon, (C.B.S.) ve Merkezi ve Yerel Yönetimler, Planlamada Halk Katılımı. 1
ABSTRACT: An Integrated GIS Approach to Transportation Planning to Obtain Sustainable Coordination Among Central and Local Governments Kirmizi, M. T., Dokuz Eylul University, Faculty of Architecture, Department of City and Regional Planning, Izmir, Turkey. Introduction: Geographic Information System (GIS) in general, is an information system dealing with the input, storage, manipulation, analysis and reporting of spatially related information. The aim of this paper is to develop an integrated GIS approach to transportation planning efforts in Turkey, by developing tools and procedures that will enable central and local governments to get together and exchange views for coordination, and to integrate Geographical Information Systems Technology for use in evaluating above mentioned spatial information. In other words, this paper tries to brief the use of Geographical Information Systems to provide efficient, environmentally friendly and effective solutions to existing coordination problems in transportation planning. Research Method: The methodology of this work represents an effective means of establishing a sustainable GIS based environment in an inter-disciplinary and collaborative setting with planners from both central and local governmental organizations and public participants. I aim to provide a broad overview of GIS use both at the central and local governmental levels along with examples from some of my personal professional experiences both in Turkey and abroad involved in transportation management. It must be noted that there are many different meanings given to the term integration. From this point of view, Geographical Information Systems can be integrated using our methodology by providing an interpretation of a collaborative language required for Sustainable Coordination among Central and Local Governments. Diagnosis and Proposals: Geographical Information Systems as a science branch is interdisciplinary in nature and has many possible applications. Visions from the viewpoint of urgently needed coordination among Central and Local Governments in Turkey for all related aspects of transportation planning is considered in sequential steps, such as: a) Describing the strategic overall purpose of transportation planning based on National Strategy Document, b) Describing the nature of coordination problems and their impact on National Transportation System in general in the context of geo-informatics, c) Setting the standarts of the main components of a Geographical Information Systems to update the conceptualisations of geo-informatics for obtaining Sustainable Coordination Among Central and Local Governments, d) Deciding on the the physical components of the required technology, e) Designing the system from the viewpoint of consensus building that will define the decision making process, f) Setting the interactive compatibility with the updated National Surface Transportation Security Strategy Document. The Geographic Information Systems approach has nowadays reached to a level of updated efficiency which makes it a necessary instrument in designing transportation systems. I hope that my work is not only useful for GIS professionals but also for a more general audience of researchers who are interested in obtaining sustainable coordination among central and local governments. Keywords: GIS & Transportation Planning, GIS & Coordination in Planning, GIS & Central and Local Governments, Public Participation in Planning 2
Merkezi ve Yerel Yönetimler Arasında Sürdürülebilir Koordinasyonun Sağlanması Amacı İle Ulaşım Planlamasına Bütünleştirilmiş Bir Coğrafi Bilgi Sistemleri (C.B.S.) Yaklaşımı Kırmızı, M. T., Dokuz Eylül Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İzmir, Türkiye. GİRİŞ: Coğrafi Bilgi Sistemleri (C.B.S.) mekana referanslı bilginin elde edilmesi, saklanması, ellenmesi, analizi ve raporlanması süreçleri ile uğraşan bir bilişim sistemidir. Doğal olarak bu sistemin ülke bütünündeki planlama kavramlaşmalarına yansıması, böylece güncellenmiş bilişim teknolojileri ile bütünleştirilmiş bir planlama anlayışı içinde şekillenecek karar mekanizmalarının merkezi ve yerel yönetimler arasında sürdürülebilir bir koordinasyon bünyesinde anlam kazanması gereklidir. Türkiye deki merkezi ve yerel yönetimlerin bir araya gelerek gerekli koordinasyonun sağlanması amacı ile görüş alışverişinde bulunabilmeleri ve Coğrafi Bilgi Sistemleri teknolojisinin yukarıda belirtilen mekansal bilginin değerlendirilmesinde ulaşım planlaması süreçleri ile bütünleştirilmesinin gerçekleştirilmesi için gerekli alet ve prosedürlerin geliştirilmesi zorunlu bir hedef olarak önümüzde durmaktadır. 1 Ne yazık ki mevcut durum ülke çapında böyle bir bütünleşmeyi sergilemekten henüz çok uzakta görünüyor. Geçerliliği tartışılabilir yöntemlerle ve parça başı çözümleri hedefleyen yaklaşımlar içinde ulaşım planlaması sürecinde merkezi ve yerel yönetimler arasında sürdürülebilir koordinasyonun sağlanması amacı ile ulaşım planlamasına bütünleştirilmiş bir Coğrafi Bilgi Sistemleri (C.B.S.) yaklaşımı ülkemizdeki uygulamalarda mevcut olmadığı gibi halen üniversitelerimizde verilmekte olan eğitim içinde de gerekliliği kabul edilmiş kavramsal bir başlık olarak yer almıyor. 2 Oysa ki Coğrafi Bilgi Sistemleri bağlamındaki yaklaşımlar mevcut olan koordinasyon sorunlarına yeterli, çevreye duyarlı ve etkili çözümlerin üretilmesi için gerekli olan sistem bütünün vazgeçilemez nitelikte tamamlayıcı parçaları olarak algılanmak durumundadırlar. 3 Söz konusu sistem yaklaşımı sadece planlama sürecinin geniş kapsamı ile tanımlanması bağlamında anlaşılmamalı; aynı zamanda planlama süreci içinde plancı ve kullanıcının toplam sürece olan aidiyetlerini betimleyen niteliği içinde değerlendirilmelidir. 4 Böylece merkezi ve yerel yönetimler arasındaki ilişkiler birbirine karşı veya pek çok örnekte görülebileceği şekilde birbirine rağmen sürdürülen bir mücadelenin dar kapsamında algılanmayacak; parçalanamaz bir bütünün birbirini tamamlayan parçaları olarak planlama süreci içinde yerlerini alacaklardır. 5 Merkezi ve Yerel Yönetimler Arasında Sürdürülebilir Koordinasyonun Sağlanması Amacı İle Ulaşım Planlamasına Bütünleştirilmiş Bir Coğrafi Bilgi Sistemleri (C.B.S.) Yaklaşımı da ancak yukarıdaki bağlamda ele alındığında gerçekleşme olanağını bulabilecektir. 6 ÇALIŞMA YÖNTEMİ: Çalışmamızın yöntem bütününde merkezi ve yerel yönetimlerde görevli plancıların kamuoyu katılımını da içeren bütüncül sistem bağlamında 7 disiplinler arası bir işbirliği ve eşgüdüm kapsamında bir araya getirilmesi yolu ile 8 oluşturulabilecek sürdürülebilir ve bütünleştirilmiş bir Coğrafi Bilgi Sistemleri ortamının sağlanması için gerekli vasıtalar belirlenmektedir. Böylece bu yöntem aynı zamanda koordinasyon sorunlarının çözülmesinde Coğrafi Bilgi Sistemleri yaklaşımının rolünü de tartışmaya açmaktadır.. Bütünleştirme Integration terimine verilen çeşitli ve farklı anlamların varlığının burada belirtilmesinde yarar vardır. Bu bakış açısından çalışmamızın yöntemi merkezi 3
ve yerel yönetimler arasında gerekli ve sürdürülebilir koordinasyonun bu koordinasyon için gerekli bir işbirliği dilinin doğru yorumlanması ile gerçekleştirilmesi sürecini de tanımlamaktadır. Böylece planlamada halk katılımı ve muhtemel uyuşmazlıkların çözümü süreçleri ile birlikte düşünülen ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ile bütünleştirilmiş yaklaşımların prensipleri, kavramlaşmaları, teknoloji ve bilişim gereksinimlerini tanımlayacak şekilde anlam kazanması da hedeflenmektedir. Bu da bir anlamda kurumsal paydaşların (vatandaşlar, vergi ödeyen bireyler, oy gücü ile kendisini ifade etme fırsatı bulamayan nüfus gurupları, kamu sektörü ve özel sektör çalışanları vb.) çok farklı yönlerde gerçekleşebilecek bakış açıları ile planlama sürecinde yerini alması için gerekli olan bilişim alt yapılarının ve güncellenmiş teknolojilerin geliştirilerek kullanılır hale getirilmesini gerekli kılar. 9 Böyle bir gereğin gerçekleştirilebilmesi için öngördüğümüz adımsal aşamalar şöylece sıralanabilir: a) Planlama süreçlerinde işbirliği ve koordinasyon için gerekli parametrelerin saptanması, b) Farklı sınıflar, çıkar ve fikir gurupları arasındaki uzlaşmanın sağlanması yönünde bileşenlerin irdelenmesi, c) Geleceğe yönelik projeksiyonların ve muhtemel senaryoların ortaya konarak irdelenmesi, d) Karar verme süreçlerinde kimlik ifadelerine yer verilmesi ve planlamada halk katılımının sağlanması amacı ile mevcut olan ve geliştirilme aşamasındaki modellerin irdelenmesi, e) Bilişim teknolojilerinin planlamada halk katılımı süreci içindeki yerinin ve bu açıdan ülkemizdeki göreceli durumun geleceğe dönük projeksiyonlar bünyesinde irdelenmesi. 10 Bu adımsal aşamalar gereği gibi izlenmesi ile aşağıdaki hususların bir ölçüde açıklığa kavuşacağı düşünülmektedir: a) Sözü edilen geleceğe yönelik projeksiyonlar içinde kurumsal paydaşların mekana yönelik kavramlaşmalar konusundaki algılamaları gelişecektir, b) Paylaşımcı ve katılımcı planlama anlayışı için vazgeçilmez olan işbirliği ve koordinasyonun sağlanması yönünde gerekli bilişim eğitimi kapsamında farkındalılığın geliştirilmesi ve bu bağlamdaki güncellenmiş teknolojilerin uygulamada kullanılabilir hale getirilmesi mümkün olabilecektir, c) Mevcut teknolojiler ışığında tasarım ve uygulama süreçlerinde karşılaşılacak olan sorunlar gerektiğinde sanal gerçeklik ortamlarında masaya yatırılarak irdelenebilecektir, 11 d) Coğrafi Bilgi Sistemleri ile bütünleştirilmiş planlama süreçlerinin geleneksel yaklaşımlara renk katan entellektüel bir kolaj olarak görülmemesi sağlanacak; kamu oyunda ve özellikle mesleki alanda coğrafi mekana referanslı planlama süreçlerinin güncellenmiş teknolojiler bünyesinde gerçekleştirilmesi gereği hakkında bir farkındalılık geliştirilecektir. Yukarıda tanımlanan adımların çok kısa bir zaman dilimi içinde sosyal yapılanmalara yansıyacağı yanılgısına düşülmemelidir. Bununla birlikte eğer söz konusu bütünleşme konusundaki adımlar gereği gibi atılabilir ise bu adımsal mantık giderek merkezi ve yerel yönetimler arasında sürdürülebilir koordinasyonun sağlanması amacı ile ulaşım planlamasına bütünleştirilmiş bir Coğrafi Bilgi Sistemleri (C.B.S.) yaklaşımı bünyesinde katılımcı planlama anlayışını da aşağıdaki başlıklar altında kendiliğinden ortaya koyacaktır. Böylece: a) Yaşadığı coğrafya içinde coğrafi mekana referanslı gereksinim ve sorunlarının bilincine varmış bir kamu oyunun oluşması planlama süreçlerinin gereği gibi sorgulanmasını ve buna bağlı olarak karar verme mekanizmalarının da daha sağlıklı oluşturulmasını mümkün kılacaktır, b) Problem tanımlanması ve buna ilişkin enformatik bağlamda sorun çözücü kavramlaşmaların planlamada halk katılımını mümkün kılan bir süreç ile bütünleşerek gelişmes sağlanacaktır, c) Kurumsal ve sınıfsal paydaşlar Coğrafi Bilgi Sistemleri (C.B.S.) bağlamında gerçekleşecek bir toplumsal katılım ile ve bir toplumsal uzlaşma kültürü kapsamındaki karar verme süreçleri içinde gerçek duruşlarını ortaya koyma fırsatı bulacaklardır. 4
BULGULAR, TEŞHİS VE ÖNERİLER: Coğrafi Bilgi Sistemleri doğası gereği olarak çok disiplinli bir bilim dalıdır ve çok çeşitli uygulama olanakları arz eder. Okumakta olduğunuz çalışma güncelleştirilmiş kavramlaşmalar ışığında bu bilim dalının merkezi ve yerel yönetimler arasında ulaşım planlaması konusunda acilen kurulması gerekli bulunan koordinasyonun sağlanması konusunda sunabileceği olanaklar açısından ülkemizdeki planlama süreçleri bünyesinde uygulama ve araştırma yapmakta olan meslekdaşlara ve coğrafi mekanın kullanıcıları konumundaki kamuoyuna yönelik bir farkındalılık geliştirmeyi amaçlamaktadır. 12 Böylece kamu oyunun kendisini ve içinde yaşadığı coğrafi mekanı yapılandıran karar mekanizmalarına karşı duruşu ve algılaması gereken aidiyet açısından da çok önemli olduğu özellikle belirtilerek öngörülen vizyonun ardışık adımları çalışmamızda belirlenmiş bulunmaktadır. Bunlar: a) Ulusal Strateji Belgesi ne dayalı bir ulaşım planlaması anlayışının genel kapsamda stratejik amacının belirlenmesi, b) Koordinasyona ilişkin sorunların doğasının ve bu sorunların Ulusal Ulaşım Sistemi üzerindeki etkilerinin geo-bilişim geo-informatics bağlamında tanımlanması, c) Merkezi ve yerel yönetimler arasında sürdürülebilir koordinasyonun sağlanması amacı ile Coğrafi Bilgi Sistemleri nin temel bileşenlerine ilişkin standartların geo-bilişim - geo-informatics kavramlaşmalarının güncelleştirilmesi amacı ile belirlenmesi, d) Gerekli teknolojinin fiziksel bileşenleri hakkında karar verilmesi, e) Karar verme süreçlerini tanımlayacak görüş birliğinin sağlanması amacı ile sistem tasarımının gerçekleştirilmesi, f) Ulusal Yüzeyden Ulaşım Güvenlik Stratejisi Belgesi ile karşılıklı etkileşimli uyumluluğun sağlanması, olarak özetlenebilmektedir. Coğrafi Bilgi Sistemleri yaklaşımı günümüzde kendisini ulaşım sistemlerinin tasarımında vazgeçilemez duruma getiren güncellenmiş bir yeterlilik düzeyine ulaşmış bulunmaktadır. 13 Bu yaklaşım ülkemizdeki planlama süreçlerinde gereği gibi yerini almaz ise, başka bir deyişle Merkezi ve Yerel Yönetimler Arasında Sürdürülebilir Koordinasyonun Sağlanması Amacı İle Ulaşım Planlamasına Bütünleştirilmiş Bir Coğrafi Bilgi Sistemleri (C.B.S.) Yaklaşımı 14 konusunda zorunlu hale gelmiş bulunan adımlar gereken ivedilik anlayışı içinde atılmaz ise klasik iktisatçıların altını çizmekten pek hoşlanmadıkları başka bir konuyu ele alarak İsrafın Planlanması ve Planlamaya Karşı Planlamalar kavramlaşmalarından söz etmemiz kaçınılmaz hale gelecektir. Böylece Planlamanın İdeolojisi bağlamında yapılan çalışmalar güncelleşmiş kavramlaşmaların gereği gibi anlaşılamaması için gerçekleştirilmekte olan global kurgulara dikkat çekmeye çalışmaktadırlar. 15 Ulaşım planlamasında Coğrafi Bilgi Sistemleri kullanımı önümüzde açılan yeni bir dünyanın olası uygulamalarını da gözlerimizin önüne sermektedir. 16 Bir uyarı ve ortak akla davet niteliğindeki bu çalışmanın sadece Coğrafi Bilgi Sistemleri dalındaki profesyoneller için değil, aynı zamanda merkezi ve yerel yönetimler arasında sürdürülebilir koordinasyonun gerçekleştirilmesi için emek sarf etmekte olan daha geniş bir araştırmacı kitlesi için de yararlı olabileceğini umuyoruz. 5
KAYNAKLAR: 1 AVILA, S. J. & C. Nixon, Using GIS for Transportation Planning: A Houston Experience, ITE 1994 Compendium of Technical Papers, 1994, pp. 399-402. ANDERSON, L. D., Applying Geographic Information Systems to Transportation Planning Transportation Research Record 1305, 1991, pp. 113-117. 2 KIRMIZI, M. T., A Systems Approach Towards an Updated National Surface Transportation Security Strategy, Paper presented to (TRODSA) Traffic and Road Safety Second International Congress/Exhibition, May, 06, 2004, "Abstracts Book, ISBN 975-92264-5-6, CMS International Organization Publishing Information Tech. Co. Ltd., May 2004, pp. 88-89. KIRMIZI, M. T., Bölge Planlamanın İdeolojisi / Güncellenmiş Ulusal Bölge Planlama Stratejilerine Doğru bir Sistem Yaklaşımı, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Evsahipliğinde düzenlenen "Dünya Şehircilik Günü 28. Kolokyumu - Değişen - Dönüşen Kent ve Bölge - Yeni bir olgu olarak Kentsel Bölgeler - Bölge Kentler Kapsamında Planlamanın ve Yerel Yönetimlerin Yeniden Yapılandırılması" bağlamında sunulan bilimsel bildiri, ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi - Ankara, 8-9- 10 Kasım 2004. 3 BAILY, M. and S. Lewis, Creating a Municipal Geographic Information System for Transportation: Case Study of Newton, Massachusetts, Transportation Research Record 1364, 1993, pp. 113-121. 4 BLEIKER, H., & A. M., Bleiker, Citizen Participation Handbook. Institute for Participatory Management and Planning, Monterey, California, 1995. 5 BLEIKER, H., & A. M., Bleiker, Citizen Participation Handbook. Institute for Participatory Management and Planning, Monterey, California, 1995. CARVER, Steve, Andrew Evans, Richard Kingston & Ian Turton, Public participation, GIS, and cyberdemocracy: evaluating on-line spatial decision support systems, Environment and Planning B, 28(6): 907-21, 2001. 6 GALLIMORE, W., D. Hartgen, & Y. Li, Applications of Geographic Information Systems in Transportation Analysis Packages in Superregional Transportation Modeling, Transportation Research Record, 1346, 1993, pp. 122-130. 7 ACKOFF, R., Towards a System of Systems Concepts", Management Science, v. 7/71, 1971. ACKOFF, R., & Emery, F. E., On Purposeful Systems, Aldine Press, Chicago, 1972. 8 MACEACHREN, Alan M. Cartography and GIS: Facilitating Collaboration." Progress in Human Geography, pp. 445-456, March 2000. 9 PATEMAN, C., Participation and Democratic Theory, Cambridge University Press, Cambridge, 1970. PICKLES, J., ed., Ground Truth: The Social Implications of Geographic Information Systems, New York, Guilford Pres, 1995. 6
10 DANZİGER, J.N. Dutton, W.H., King, R., and Kraemer, K.L., Computers and Politics: High Technology in American Local Government, New York: Columbia University Press, 1982. GEOGRAPHİC Information Systems: A Tool for Improving Community Livability, Publication for the Local Government Commission, Sacramento, California. http://www.lgc.org/freepub/land_use/factsheets/gis.html 11 CARRARA, A., and F. Guzzetti (eds.), Geographical Information Systems in Assessing Natural Hazards,. Dordrecht, The Netherlands: Kluwer, 1996. COMFORT, L., Integrating information technology into international crisis management and policy,,. Journal of Contingencies and Crisis Management 1 (1):17-29, 1993. 12 KIRMIZI, T., Bilgi Nasıl Bulaşır? Stratejik Amaçlı Bilgi Bulaştırma Senaryolarından Eğitim Amaçlı Memetics Belleşim Yaklaşımlarına Doğru Güncellenen Kavramlar Yapı Dergisi, ISSN 1300 3437 45, İstanbul, No: 258, Mayıs 2003, s. 52 55. 13 LANG, L., Transportation G.I.S., Redlands, CA, E.S.R.I. Press, 1999, pp. 1-10. 14 HARTGEN, D., Li, Y., & Alexiou, G., Super-Regional, Very Long Range Transportation Modelling with ageographic Information System,Transportation Research Record, 1413, pp. 78-87, 1993. 15 BARNET, Richard J., Global Dreams: Imperial Corporations and the New World Order, New York, Simon & Schuster, 1994. 16 LUNENFELD, P., ed., The Digital Dialectic, Cambridge, MA: MIT Press, 2000. 7