DİYANET İŞLERi BAŞKANLIGI YAYlNLARI II. DİN ŞÜRASI TEBLİG VE MÜZAKERELERİ (23-27 KASIM 1998) (ll) TUriii ye ı:,ıyamt H' ı Jslllm Muştırmalım Merkezi KUtUphtmesi Dem. No:.:JT-::J ANKARA-2003
Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları 1 584 ilmi Eserler 1 93 Tashih AbditAKTAŞ Mustafa KAYA Yusuf APAYDIN Ali Osman PARLAK Dizgi Mehmet KARADAŞ Hasan EKİNCİ HüseyinDiL Grafik Recep KAYA Baskı Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Mat. Tic. İşl. Tel: (0.312) 354 91 24 2003-06-Y-0003-584 1SBN: Tk.No: 975-19-3325-0 ISBN: 975-19-3327-7 Diyanet İşleri Başkanlığı Dini Yayınlar Dairesi Başkanlığı Derleme ve Yayın Şubesi Müdürlüğü Tel: (0.312) 295 73 06-295 72 75
572 II. DİN ŞÜRASI TEBLİÖ VE MÜZAKERELERİ EGİTİM SİSTEMİ İÇERİSİNDE İMAM-HATİP LiSELERİNİN YERİ Muhittin ALAGÖZ A- DiN EGİTİMİNDE TARİHİ GELİŞİM Dinin örgün manada eğitimi, çocuklara yönelik olarak, bugünkü Kur'an Kurslanna benzer bir şekilde başlatılmıştır. Bu amaçla sıbyan mektepleri açılmış, çocuklar bu mekteplere 5-6 yaşından itibaren kabul edilmiştir. Bu okullarda ders olarak Kur'an-ı Kerim'in okunuşunun öğretimi yanında, kısa sürelerin ezberlenmesi ve namaz kılınayı öğrenmeleri sağlanmaktadır. 1839 Tanzimat inkılabıyla her alanda olduğu gibi eğitim öğretim alanında da büyük bir yenilik söz konusu olmuştur. Elbette bu yenilik, din eğitimine de yansımıştır. Bu nedenle 1860 yılında 1200 dolayında Sıbyan Mektebi açılmıştır. 1869 yılında Maarif-i Umumiye Nizanınarnesi düzenlenmiştir. Bu nizarnname müslüman olmayan bütün Osmanlı uyruklulann çocuklannın mektebi-i ibtidailere gitmesini karara bağlamıştır. Aynı nizanıname ile mekteb-i ibtidailerin üzerinde dört yıl süreli rüşdiyeler açılmıştır. Bu okullarda Mebadi-i Ulum-i Diniyye (Dini İlinılere Giriş) isinıli din dersi verilmeye başlanmıştır. Rüşdiyelerin üzerindeki okullar olan idadiye ve sultaniyelere din dersi konulmuştur. 1877'de ilk parlamento kurulmuş ve Meşrutiyet gerçekleştirilmiştir. Ancak 1878 yılında Padişah parlamentoyu kapatmıştır. 1908 yılına kadar devam eden mutlakiyet dönemine girilmiştir. Mutlakiyet döneminde de dinf eğitim ve öğretim alanında başlatılan yenilikler devam ettirilmiş, okullaşma çalışmalan hızlandırılmıştır. Bu dönemde her seviyeden okula din dersi konulmuştur. Aynca öğretmenlerin, din eğitimi görmüş kişilerden seçilmesine önem verilmiştir. 1859 yılında Maarif tarafından açılmış olan Mülkiye Mektebi 1877 yılında yüksek okul haline getirilmiştir. Bu okulda, başlangıçta hiç din dersi okutulmazken Padişah fermanıyla din dersleri konulmuştur. 1854 yılında medreseyi iyileştirme çalışmalan başlatılmış, medrese dışında Muallimhane-i Nuvvab (Hukuk Mektebi) açılmıştır. Bu okuila kadı yetiştirme amaçlanmıştır. 1867 yılında medrese öğretim üyeleri bir rapor hazırlayarak öğretimin düzenlenmesi ile ilgili esaslan belirlemişlerdir. 1869 yılında Daru'l-Fünun açılmıştır. Fakat bunda başanlı olunamamıştır. 1870 ile 1874-1875 öğretim yıllannda tekrar denenmişse de başanelde edilememiştir. 1900 yılındadaru'l-fünun tekrar açılarak bünyesinde Ulum-u Aliye-i Diniyye (Yüksek Din İlinıleri) adıyla bir şube oluşturulmuştur. Bu şubenin öğrenim süresi dört yıldır.
II. D)N ŞÜRASI TEBLİÖ VE MÜZAKERELERİ 573 Öğrenciler seçme sınavı ile alınmıştır. Böylece MaarifNezı:ı.reti din eğitim ve öğretimini üstlenmiştir. Medrese ise bu konudaki etkinliğini kaybetmiştir. 1908'de II. Meşrutiyet ilan edilmiştir. İlköğretim bu dönemde zorunlu ve parasız olmuştur. Öğretmen yetiştirmede Rüner-i Ta'lim ve Usul-ü Terbiye (Öğretim Metodu ve Pedagoji) esas alınmış öğretmen kalitesine özen gösterilmiştir. 1908'den sonraki yıllarda imam-hatip ve vaiz yetiştirmek amacıyla Medreseili'I-Vaizin (vaizler mektebi) ve Medresetü'l-Eimme ve'i-huteba (İmam-Hatip Mektebi) açılmış, daha sonra bu iki medrese birleştirilerek Medresetü'l-İrşad kurulmuştur. Bu, hem dini eğitimin yaygınlaşmasında hem de medresenin ıslahında önemli bir adım olmuştur. Fakat yapılan bu ve benzeri çalışmalar medreseleri tekrar etkili kılamamıştır. Kurtuluş Savaşımızın zaferle sonuçlanması, tarihimizde önemli bir dönem başlatmıştır. Bu dönemde eğitim çalışmalarına büyük bir hız verilmiştir. Milli terbiyenin dinden soyutlanamayacağı görüşü önem kazanmıştır. Miiii terbiye, Meslek terbiyesi ve din terbiyesi eğitimin esasını teşkil edecek şekilde birleştirilmiştir. 15 Temmuz 1921 'de toplanan I. MaarifKongresi bu esaslar doğrultusunda çalışmalar başlatmıştır. 1923'de Heyet-i ilmiye toplanarak din eğitimi ile ilgili iki önemli karar almıştır. Bu kararların birincisinde "Din öğretimi öğretmenlerinin görevlendirilmesinde diğer ders öğretmenlerinde aranan şartlar aranacaktır" ikincisinde ise "Din öğretimi prograrnları diniyat ve terbiye mütehassıslarından oluşacak bir encümen tarafından hazırlanacaktır" denilmektedir. 29 Ekim 1923'de Cumhuriyetin ilanıyla yeniden doğuş ve kuruluş dönemi başlatılmıştır. 1924 yılında çıkarılan Tevhid-i Tedrisat (Öğretim birliği) kanunu ile bütün okullar Maarif V ekajetine bağlanmıştır. Medreselerin yüksek kısımları ilahiyat fakültelerine, orta kısımları ise imam-hatip okuhanna dönüştürülmüştür. Öğretim birliği inkılabından sonra ilkokullarda ikinci sınıftan itibaren din dersi haftada iki saat olarak okutulmuştur. Bunun yanında Kur'an-ı Kerim ders olarak verilmiştir. Daha sonra değişiklik yapılarak söz konusu dersler üçüncü sınıftan itibaren başlatılmış ve haftada bir saate indirilmiştir. 1930 yılında din dersleri haftada yarım saat sadece beşinci sınıfta anne-babanın isteği doğrultusunda verilmeye başlandı. Köy okullarında isteğe bağlı olmamakla birlikte yine haftada yarım saat olarak din dersi yapılmaktaydı. Bu durum köy ilkokullarında 1940 yılına kadar devam etmiştir. Şehir ilkokullarında ise 1930 yılından itibaren tamamen kaldınlmıştır. 1949'dan itibaren din dersleri isteğe bağlı olarak yeniden programlara alınmaya başlandı. 1974-1975 öğretim yılında 4. ve 5. sınıfiara zorunlu ahlak dersi konuldu. Böylece din öğretiminde yepyeni bir dönem başlamış oldu. 1982-1983 öğretim yılında din dersi ve Ahlak dersi birleştirilerek Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi adı altında 4. sınıftan itibaren lise son sınıfa kadar zorunlu ders olarak o kutulmaya başlandı. Halen bu uygulama devam etmektedir.
574 Il. DiN ŞÜRASI TEBLİÖ VE MÜZAKERELERİ B- YASAL DAY ANAKLAR Bugün memleketimizde din eğitimi ve öğretimi Anayasa ve yasaların teminatı altında yapılmakta olup bu yasalarımızda: 1-3 Mart 1924 tarih ve 430 sayılı Tevhid-i Tedrisat Kanununun 4. Maddesinde: "Maarif Vekaleti yüksek diniyyat mütehassısları yetiştirmek üzere Daru'l-Fünunda bir ilahiyat Fakültesi te'sis ve imarnet ve hitabet gibi Hidemat-ı Diniyyenin ifası vazifesi ile mükellef memurların yetişmesi için de ayn mektepler küşad edecektir." 2-1982 Anayasasımn 24. Maddesinde: "... din ve ahhik eğitim ve öğretimi devletin gözetim ve denetimi alıtnda yapılır. Din kültürü ve Ahlak öğretimi ilk ve orta öğretim kurumlarında okutulan zorunlu dersler arasında yer alır. Bunun dışındaki din eğitimi ve öğretimi ancak kişilerin kendi isteğine, küçüklerin de kanuni temsilcisinin talebine bağlıdır." 3-1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunun 12. Maddesinde: "Türk Milli Eğitiminde Laiklik esastır. Din Kültürü ve Ahlak Öğretimi ilkokul ve ortaokullar ile lise ve dengi okullarda okutulan zorunlu dersler arasında yer alır." 4-1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 32. Maddesinde: "İmam-Hatip Liseleri irnamlık, hatiplik ve Kur'an kursu öğreticiliği gibi dini hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli elemanları yetiştinnek üzere Milli Eğitim Bakanlığınca açılan orta öğretim sistemi içinde, hem mesleğe hem yüksek öğrenime hazırlayıcı programlar uygulayan öğretim kururnlarıdır" 5- İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi: 10 Aralık 1948 tarihli bu uluslar arası yasa ülkemizde 27 Mayıs 1949'da yürürlüğe konulmuştur. Bu yasa ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti diğer pek çok ülkeler gibi bazı sorumluluklar yüklenmiştir. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin din ve vicdan hürriyeti, eğitim ve din eğitimi hürriyeti ile ilgili maddesinde: "Bütün insanlar hürriyet, haysiyet ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karşı kardeşlik zilıniyeti ile hareket etmelidirler."(madde: 1) "Herkes, ırk, renk, cins, dil, din, siyasi veya herhangi bir fark gözetilmeksizin iş bu beyannarnede ilan olunan tekmil haklardan ve bütün hürriyetlerden istifade edebilir."(madde: 2) "Her şahsın fıkir, vicdan ve din hürriyetine hakkı vardır. Bu hak, din veya kanaat değiştirme hürriyetini, dinini veya kanaatini tek başına veya topluca, açık olarak veya özel surette, öğretim, tatbikat ibadet veya ayinlerle açıklama hürriyetini gerektirir." "Her şahsın eğitim hakkı vardır. Eğitim parasızdır, hiç olmazsa ilk:>ve temel eğitim. '
II. DİN ŞÜRASI TEBLİÖ VE MÜZAKERELERİ 575 sathalannda böyle olmalıdır. İlköğretim mecburidir. Teknik ve mesleki eğitimden herkes istifade edebilmelidir. Yüksek öğretim liyakatlerine göre herkese tam eşitlikle olmalıdır."(madde 2611) "Ana-baba çocuklanna verilecek eğitim nevini tercihen seçmek hakkını haizdir." (Madde: 26/3) Ülkemiz tarafından da onaylanmış olan İnsan Haklan Evrensel Beyannamesinin yukanda zikredilen maddelerinin 1961 ve 1982 T.C. Anayasa hükümlerine de yansıdığı görülmüştür. Beyannarnede yer alan en önemli konular, din öğretimi hürriyeti, mesleki öğretimin herkese açık tutulması, ana-babanın çocuğunun eğitiminde söz hakkının olması ve yüksek öğretimin herkese ve her kesime açık olmasıdır. Beyannamenin 18. ve 26/1 Maddeleri din öğretimi ve mesleki eğitim hürriyetini teyit etmeleri ve güvence altına almalan bakırnından birer mesleki din eğitimi kurumu olan İmam-Hatip Liseleri için uluslar arası bir yasal dayanaktır. 6- Paris Yasası: 21 kasım 1990 tarihinde Paris'te Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) toplantısında 34 ülke devlet ya da hükümet başkanlan "Yeni Bir Avrupa için Paris Yasası"nı imzalarnışlardır. Bu uluslar arası yasada demokratik ve insanı haklarla ilgili şu ifadeler mevcuttur: ''Milletlerimizin, tek yönetim sistemi olarak demokrasiyi kurmayı, sağlamlaştırmayı ve güçlendirmeyi taahhüt ederiz. Bu çabamızda aşağıdaki hususlara sadık kalacağız: a) İnsan haklan ve temel hürriyetler tüm insaniann doğumlanyla birlikte iktisap ettikleri vazgeçilmez haklardır ve kanunlarla garanti altına alınmışlardır. Bunlann korunması ve geliştirilmesi devletin başta gelen görevidir. Bunlara saygı, zorba bir devlete karşı asıl güvenceyi oluşturur. Bunlara uyulması ve tam olarak uygulanması hürriyetin, adaletin ve banşın temelidir. b) Ayırım gözetmeksizin herkesin düşünce, vicdan, din ya da inanç hürriyetine... hakkı olduğunu teyit ederiz. Görüldüğü gibi Paris Yasası insan haklan ve temel hürriyetlerin korunması ve geliştirilmesini din ve vicdan özgürlüğünün sağlanmasını hedeflemektedir. Elbette ki temel hak ve hürriyetler içinde eğitim öğretim hakkı başta gelenlerindendil Din ve vicdan özgürlüğü ise yasanın teminatı altına alınmış durumdadır. C. İMAM-HATİP LisELERİNİN AÇlLlŞ VE GELİŞİMİ Cumhuriyet döneminde o günün şartlan gereğince çeşitli kurumlarda bir çok yenilikler yapılmıştır. Bu yeniliklerden birisi de eğitim kurumlannda yapılan değişikliklerdir.
576 II. DiN ŞÜRASI TEBLİÖ VE MÜZAKERELERİ Eğitim ve öğretimin bir elde toplanması3 Mart 1924 tarih ve 430 sayılı Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile gerçekleşmiştir. Bu kanunun 4. maddesi gereği Milli Eğitim Bakanlığı toplumun din eğitimine olan ihtiyacım dikkate alarak ilkokula dayalı ve 4 yıl süreli ortaokul seviyesinde İmam-Hatip Mektepleri, açılmasım uygun görmüştür. Alınan kararla 1923-1924 öğretim yılı başında, Afyon, Amasya, Ankara, Antalya, Balıkesir, Bolu, Bozok, Bursa, Edirne, Elazığ, Erzurum, Eskişehir, Antep, Hopa, Isparta, İstanbul, Maraş, Kastamonu, Kayseri, Konya, Kütahya, Manisa, Niğde, Ödemiş, Sivas, Şavşat, Urfa, Tire, Ulaş gibi yerleşim birimlerinde 29 İmam-Hatip Mektebi açrmştır. 1924-1925 öğretim yılında Edirne, Ödemiş, Hopa, Şavşat, Niğde İmam-Hatip Mektepleri kapatılrmş Artvin ve İzmir İmam-Hatip Mektepleri açılrmş böylece bu okullann sayısı 26'ya inmiştir. 1925-1926 Öğretim yılında Erzurum, Eskişehir, Urfa, Amasya, Antep, Maraş, Artvin, İzmir İmam-Hatip Mektepleri kapatılıp; Of ve Akşehir İmam-Hatip Mektepleri açılrmş, dolayısıyla sayı 20'ye inmiştir. 1926-1927 Öğretim yılında bu okullann 18'i kapatılrmş sadece İstanbul ve Kütahya İmam-Hatip Mektepleri açık bırakılmıştır. 1924 yılında açılmaya başlanan ve taşra medreselerinin yerini alan İmam-Hatip Mektepleri öğrenciyokluğunedeniyle 1930 yılııida kapanmıştır. Daha sonra 15 Ocak 1948 yılında din hizmetlerinin yürütülmesi için, imam ve hatiplik görevinde çalıştınlmak üzere askerliğini yaprmş ortaokul mezunu öğrencilerin alındığı Milli Eğitim Bakanlığına bağlı 10 ay süreli imam hatip kurslan açılrruştır. Bu kurslar okul hüviyetinde değildir. 17 Ekim 1951 tarih ve 601 sayılı müdürler komisyonu karan ile 13 Ekim 1951 tarihi itibariyle Adana, Ankara, Isparta, İstanbul, Kayseri, Konya ve Maraş illerinde 1951-1952 öğretim yılından itibaren faaliyete geçirilmek üzere İmam-Hatip Okulu açılması kararlaştırılmıştır. Bu okullann birinci devresi 4, ikinci devresi 3 yıl olmak üzere toplam 7 yıl sürelidir. 1971 yılına kadar uygulanan bu sisteme göre orta kısrmnı bitiren öğrencilere "İmam Hatip Okulu I. Devre diploması" lise kısrrunı bitiren öğrencilere ise "İmam-Hatip Okulu IT. Devre diploması" düzenlenmişitr. İlk mezun verdiği 1958 yılında, IL Devre mezunlanndan düz lise diplaması almak isteyenler, genel lisenin 3 sımfının bütün derslerinden sorumlu tutuluyor, geçerli not almalan durumunda lise doplaması almaya hak kazanıyorlar ve çeşitli fakültelere gidebiliyorlardı. Hatta ilahiyat Fakültesine gitmek için de lise diplaması alma şartı aranıyordu. Ancak 7 Nisan 1969'da çıkanlan bir yönetmelikle, 6 dersten fark imtihamna girerek lise diplaması alma hakkına sahip oldular. Kendi dallannda 1959 yılında açılan Yüksek İs Him Enstitüsünde yüksek öğrenim görmeleri bir yıl sonra mümkün olabilmiştir. 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile bu okullar için kullanılan "İmam-Hatip Okulu" ismi İmam-Hatip Lisesi olarak değiştirilmiştir. 1974 yılından itibaren İmam-Hatip Liselerinin bünyesinde açılan ortaqj:ullarda Talim
II. DİN ŞÜRASI TEBLİÖ VE MÜZAKERELERİ 577 ve Terbiye Kurulunun 26.08.1974 tarih ve 394 sayılı kararıyla Kur'an-ı Kerim, Arapça ve Din Dersizorunlu seçmeli ders olarak okutulmaya başlanmıştır. Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planında öngörülen Anadolu İmam-Hatip Liselerinin ilki 1985-1986 öğretim yılında İstanbul İli Beykoz İlçesinde açılmıştır. Nevşehir Ürgüp'te 1991-1992 öğretim yılında çok programlı lise bünyesinde imamhatip lisesi programı uygulamasına başlanmıştır. Aynı öğretim yılında Hollanda ve diğer Avrupa ülkelerinde İkarnet eden vatandaşlarımızın çocuklarının yetiştirilmesi ve milli kimliklerinin korunması amacıyla İçel-Bozyazı'da İngilizce yabancı dil ağırlıklı bir Anadolu İmam-Hatip Lisesi açılmıştır. Hollandaca Bakanlar Kurulunun 15.12.1994 tarih ve 94/6470 sayılı kararıyla bu okulda okurulmak üzere yardımcı yabancı dil olarak kabul edilmiştir. Buna göre yeniden düzenlenen haftalık ders çizelgesi 1996-1997 öğretim yılından itibaren uygulanmaya konulmuştur. Bu okula, 1994-1995 öğretim yılından itibaren Belçika'da ikamet eden vatandaşlarımızın çocukları da alınmaya başlanmıştır. 1994-1995 öğretim yılından itibaren orta öğretim kurumlarının 9. sınıfından başlamak üzere kademe li olarak sınıf geçme sistemine geçildiğinden bundan önce uygulanmakta olan kredi sisteminden vazgeçilmiştir. 1997-1998 öğretim yılı itibariyle İmam-Hatip Liselerinin sayısı 464'tür. Müstakil Anadolu İmam-Hatip Lisesi sayısı 7'dir. loo'ü İmam-Hatip Lisesi bünyesinde, 1 'i çok programlı lise bünyesinde Anadolu İmam-Hatip Lisesi sınıfları bulunmaktadır. 2 İmam Hatip Lisesi bünyesinde de yabancı dil ağırlıklı İmam-Hatip Lisesi programı uygulayan sınıflar mevcuttur. Aynca 38 çok programlılise bünyesinde de İmam-Hatip Lisesi programı uygulayan sınıflar vardır. 16.08.1997 tarih ve 4306 sayılı kanunun yürürlüğe girmesiyle İmam-Hatip Liselerinin bünyesinde bulunan ortaokullara 1997-1998 öğretim yılından itibaren öğrenci kaydı yapılmamıştır. Bugün İmam-Hatip Liseleri genelliselerin kültür dersleri programlarının aynen okutulduğu buna ilave olarak da meslek dersleri programlarının uygulandığı 1 +3=4 yıl süreli ortaöğretim kurumlarıdır. D- İMAM-HATİP LisELERİNDE DURUM İmam-Hatip Liselerinde sadece mesleki dersler değil sanata dair diğer ilimlerle ilgili bilgiler öğrencilere aktarılmaktadır. Verilen dinf ve müsbet bilgiler, birlikte düşünüldüğü zaman Türk Milli Eğitimin amaçlarına uygun olduğu kolayca anlaşılır. Bu anlayış millete uygun geldiği için İmam-Hatip Liselerine yönelişi de artınruştır. Yine bu anlayış, bu okul mezunlarının her sahada başarılı elemanlar olmasına vesile olmuştur. Aynca insanların fazla din öğrenme arzusu ki (kanunlarımız ve uluslar arası kanunlar tarafından güvence altına almıştır), legal bir yolla giderilmesi sağlanmıştır. Zira bu ihtiyaca adres gösterilmezse, bu durum herhangi bir yolla giderilecek ama kontrolsüz ve denetimsiz olacağından faydadan ziyade zarar getirecektir.
578 ll. DİN ŞÜRASI TEBLlÖ VE MÜZAKERELERİ Örgün eğitim, elini attığı her çocuğu, önce kendisi ile aniaşan sonra da içinde yaşadığı toplumun değerleri ile barışık, insanları seven, kötü alışkanlıklardan uzak bir insan olarak yetiştirmeye çalışmaktadır. Eğitimde yapılan en büyük yanlışlıklardan biri de, insanı toplumu veya onun değerlerini ayn ayn düşünmekten kaynaklanmaktadır. İmam-Hatip Liseleri mezunlarını sadece ilahiyat Fakültelerine mahkum edelim fikri bu müesseselerde okutulan müspet ilimleri kaldıralım anlamına gelir ki, vaktiyle medreselerden müspet ilimierin soyutlanması ile düşülen hayata düşmemize neden olur. Bu 1998-1999 öğretim yılında inancırnız ve din anlayışımız bakırnından fevkalade yanlıştır. uygulanacak olan tek hasarnaklı imtihan sisteminde bu tehlikenin izlerini görmek mümkündür. İmam-Hatip Lisesi öğrencisinin üniversiteye geçişte önüne konulan engel ileride telafısi mümkün olmayacak zararıara neden olabilir. Dünya milletlerinde özellikle de gelişmiş ülkelerde görülen manevi doyumsuzluğa en iyi ilacın inanç olduğunun görüldüğü şu zamanda İmam-Hatip Liselerinin toplumumuz için önem arz ettiğiili görmemek büyük bir gaflet olur kanaatindeyim. İmam-Hatip Liseleri Türk Milli Eğitim sisteminin bir parçasıdır. Bu okubarın sadece denetimi değil aynı zamanda bütün tasarrufu, ödeneği, öğretmeni, binası ve personeli ile Milli Eğitim Bakanlığına bağlıdır. Sanki bu kururnların illegal gibi gösterilmeye çalışılması bilgisizlikten değilse, bu milletin değerlerini tanımamaktandır. Bu ilim ve irfan yuvalarına ilmi çalışmalarla program ve pedagojik formasyon açısından katkı sağlanması gerekir. İmam-Hatip Liselerinin bugünkü problemleriyle aydınların, üniversite öğretim elemanlarının ve bugün sorumluluk makarnında bulunanların bu okulları tanıyan tanımayan herkesin yakından ilgilenmesi, gelişmesi açısından katkıda bulunması gerekir. İmam-Hatip Liselerinin en önemli problemi alan verilmemesi ve üniversiteye geçişte ortaöğretim başarı puanının çarpılacağı katsayıdır. Hem mesleğe ve hem de yüksek öğrenime öğrenci hazırlayan bu kurumlar, uygulanacak olan ÖSS imtihan sistemi ile mağdur olacaklardır. Bu sınav sistemi sadece İmam-Hatip Liselerini değil bütün meslek liselerini üniversite yarışından koparmaktadır. Alan sistemi ve katsayı farklılığı ile oluşturulan durum adil değildir. Anayasanın fırsat eşitliği ilkesini zedelemektedir. E- SONUÇ VE TEKLiFLER 1- Kur'an Eğitiminin belli yaşlarda daha kolay olduğu göz önünde bulundurularak öğrencilerin bu eğitimi daha küçük yaşta alabilecekleri bir ortam hazırlanmalıdır. Bu ortam ilköğretimin 6, 7. ve 8. sınıflarında oluşturulabilir. 2- Milli Eğitim Temel Kanununun 32. Maddesinde "İmam-Hatip Liseleri imamlık, hatiplik ve Kur'an Kursu Öğreticiliği gibi dini hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli elemanlan yetiştirmek üzere Milli Eğitim Bakanlığınca açılan ortaöğretim sistemi içinde hem mesleğe hem yüksek öğretime hazırlayıcı programlar uygulayan öğretim kurumlandır" denilmektedir. Kanundaki bu tanım yerinôedir. İmam-Hatip Liselerinin bu özelliği mutlaka korunmalıdır. Tevhid-i Tedrisat kanunun 4. maddesi ile Milli Eğitim Temel Kanunun 32. Maddesi yeterli olup bu kanunda yeni bir kanunu düzenlemeye ihtiyaç yok:wr.. '
IL DİN ŞÜRASI TEBLİÖ VE MÜZAKERELERİ 579 3- Bir kurum sürekli tenkit edilir, dışlanmaya çalışılırsa, o kurumun mensupları tabii olarak kendisine destek olacak bir çevre arar. Din bütün insanlarırnızı ilgilendirmektedir. Dini eğitim yapan gençlerimize herkesin sahip çıkması gerekir. Problemlerine olumlu çözümler üretilmesi, dinimizi ve din öğretimi kurarnlarını anlamak yönünde araştırmalar yapılması daha akılcıdır. 4-1960 yılından bu tarafa bu okulların sayısı sınıriandınimak istenmiştir. Bugün İmam-İlatip Liselerinin sayısı ortadadır. Binaenaleyh bu istek, arzu sosyal gerçekle ve ihtiyaçlarımızia çelişınektedir. 5- Üniversiteye geçişte önüne konulan katsayı barajı, alan verilmek suretiyle veya katsayının birbirine yaklaştırılmasıyla giderilmeli; öğrencilerin bumanadaki mağduriyetleri mutlaka önlenmelidir. 6- Gönüllü kuruluşlar İmam-Hatip Liselerine kütüphane, laboratuvar, spor tesisleri, eğitim araç ve gereçlerinin temininde yardımcı olmalıdır. Bu okullar çağın teknolojisi ile donatılmalıdır. 7- İmam-Hatip Liselerinde okutulan ders kitapları, yardımcı ders kitapları ve müfredatı özel komisyon çalışmaları ile gözden geçirilmeli ve iyileştirilmelidir.