tmmob makina mühendisleri odası 21. YÜZYILA DOĞRU DENİZLİ SANAYİİ SEMPOZYUMU 17-18-19 EKİM 1997 BİLDİRİLER Bildiriler kitabında yer alan her türlü görüş, fikir, bilimsel sav ve alıntılar, tablo ve şekiller bildiri yazar / yasarlarına aittir. Bunlardan ötürü düzenleme kurulu sorumlu tutulamaz. Bu kitaptan yapılacak alıntılarda kaynak göstermek zorunludur. EDİTÖR Cemalettin Çağdaş Yılmaz Arslan YAPIM Deha Ajans Ltd. Şti. Tel: 263 14 84 BASKI Deha Mat Ltd. Şti. mmo yayın no: 199 ISBN 975-395-243-0
i DÜZENLEME KURULU Ömer GÜLEKEN MMO Başkan Vekili Remzi ERİŞLER MMO Bursa Şube Sekreteri Süleyman EVCİLMEN MMO Antalya Şube Başkanı TankDEMİRAY MMO Ankara Şube Sekreteri Cemal GENCER MMO Ankara Şube Y.K.Ü. Uğurcan NAZLI MMO Adana Şube Y.K.Ü. T.Hikmet KARAKOÇ MMO Eskişehir Şube Y.K.Ü. Turhan ONGEN MMO İzmir Şube Y.K.Ü. Hasan CEBİROGLU MMO İstanbul Şube Bşk. Vekili DinçerMETE MMO Edirne Şube Bşk. Vekili Metin ALBEYOĞLU MMO Aydın İl Temsilcisi Selahattin SAPMAZ MMO Muğla İl Temsilcisi Hakkı ÖZÜTOK MMO Fethiye İlçe Temsilcisi Prof.Dr. Mehmet ATILGAN MMO Denizli Şube Y.K.Ü. Faruk İNCEOĞLU MMO Denizli Şube Y.K.Ü. Fatih YAŞA MMO Denizli Şube Sekreteri Ö. Faruk YÜKSEL MMO Denizli Şube Saymanı Servet TETİK MMO Denizli Şube Y.K.Ü. Yaşar YIKICI MMO Denizli Şube Y.K.Ü. Ahmet SİNKİL MMO Denizli Şube Üyesi YÜRÜTME KURULU Ufuk ABALIOĞLU M.Gülşen GÜNGÖR İsmail ÇELİK İnci İLGAZ MevlütÇELİKBİLEK Erdoğan KİRİŞ Ali DENİZ Mehmet SARICA Fatih DİLBAZ Ali Rıza YAZGAN İskender ERBİL SEMPOZYUM SEKRETERYASI Fatih YAŞA Erkin PALAMUTÇU SEMPOZYUM YERİ Çatalçeşme Oda Tiyatrosu Denizli Belediyesi Meclis Salonu DANIŞMANLAR KURULU ABALIOĞLUAli. ERDUYAN Tamer ABALIOĞLU İsmet EREN Prof. Dr. Aslan ACAR Mehmet ERGUN Yaşar Oğuz ADA H. Tekin ERHAN Ramazan AKŞAHİN Yalçın ERTÜRK Necati AKŞİTProf.Dr.M.Arif ESEN Hasan AKYÜREK Faruk EVRAN Vedat ALTUNTAŞ Turgay GERELİOĞLU İ. Haki:ı ALYANAK Prof. Dr. İbrahim GÖKALP Prof. Dr. Hüsnü Yusuf ASLANOĞLU Doç.Dr. Mehmet GÖKSU Yusuf Ziya ATICI Sait GÖKŞİN Ahmet ATMACA Mehmet GÜLSÖZ Doç. Dr. Alpe AYDEMİR Mehmet GÜN Yücel AYDINLI Osman GÜNALP Sezai BAŞÇİFTÇİ Feyzullah GÜRGÜN Ertan BAYSAL Ali GÜVENALAli BEŞTAŞ Tanju HAZER Şeref CEYLAN Yrd.Doç.Dr. Tülay İLGERİ Süleyman CONTAY Gürol KALEMCİ Nail ÇELİKOK Bülent KARABACAK ÇETİŞLİ Prof. Dr. Halil Doç. Dr. Rasim ÇİZMECİ Hasan KARAMANLI A. İhsan ÇOPUR Süleyman KASAPOĞLU Kemal DEĞİRMENCİ İsmail KATRANCI Zafer DEMİREREN İbrahim KAYA Ramazan r DEVELİ Hilmi KAYNAK Mustafa DOĞU Altan KEÇECİ Müjdat DURMAZ Prof. Dr.Ali KIVANÇ Behçet DUYSAL Ömer KOCABAĞ Durali DÜLGEROĞLU Prof. Dr. Ercan KOCAMAZ Hasan ECE İsmail KONYALIOĞLU Hilm EDEM Ali KÖSEOĞLU Cevdet EMİR Cahit KUTLU R. Erhan MARIMAli NİZAMOĞLU İsmail OKTİK Prof. Dr. Şener ÖNCEL Abdi ÖZDEMİR Mehmet ÖZEK Doç Dr. Ziya ÖZEKMEKÇİ Nejdet ÖZPINAR Doç. Dr. Yahya PANAYIR İlter RENDE Prof. Dr. Hikmet SALGAR Gültekin Okay SARAÇOĞLU Önder ŞENEL Yavuz SİVRİ Esat SÖZKESEN Nuri SÜZÜK Lerzan TAŞKIRAN Cihan TERZİBAŞOĞLUA1İ TOSUN İsmail TOKER Emin TÜRKÖZ Hüseyin ÜLKÜ Turhan ULUKAYA Halil URGANLIOĞLU Bekir USLUM.Abdulkadir YALÇIN Cengiz YAVUZ Mehmet YILDIRIM Veli YUSUMUT Şah İsmail YÜKSEL Prof. Dr. Mehmet ZEYTİNCİ Cüneyt İRTİBAT BUROSl Atatürk Bulvarı SSK TMMOB Makina Mühendisleri Odası Den ıanı Kat:2 DI-NİZLİ Tel & Fax: 0 (23S) 26
DENTUROD UN DENİZLİ VE PAMUKKALE HAKKINDAKİ GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİ DENTUROD.... DENİZLİ TURİSTİK OTELCİLER VE İŞLETMECİLER DERNEĞİ Denizli Turizmcileri olarak,4000 yıldır varolan ve günümüze özenle taşınmış,dünya'da bir eşi daha olmayan PAMUKKALE'mizin,layik olduğu konumda olmadığı kanısındayız. Amacımız; birilerini yargılamak,karalamak ve pirim toplamak değildir.pamukkale'yi arzu edilen basamaklara taşımaktır. Pamukkale doğal yapısı ve barındırdığı tarihi değerleri ile önemli bir turistik merkezdir., Termal su kaynakları,travertenler ve Antik Hıerapolis kentinden oluşmaktadır. 1980 yılında, yani 17 yıl önce 'Arkeolojik ve doğal sit alanı' ilan edilmiştir. Sit kararında koruma amaçlı imar planı hazırlanması gündeme gelmiştir. Nihayet,8 yıl sonra 1988 yılında,denizli Valiliği ve Kültür Bakanlığı bir sözleşme hazırlamışlar ve Koruma amaçlı imar planının hazırlanmasına karar vermişlerdir. 2 yıllık çalışmadan sonra, yani 1990 yılında 'Korumna amaçlı imar planı'nı ilan etmişlerdir 1991.Yılında Kültür Bakanlığı ve Denizli Valiliği bu Planı UNESCO temsilcilerine tanıtmış Bu tanıtım toplantısında 3 gün.boyunca 10 kişi Proje grubu,11 kişi Düzenleme grubu,14 kişi Yönlendirme kurulu,177 kişi katılımcı,toplam 212 kişi yer almıştır. Plan son şekli ile,izmir 2 nolu Kültür ve Tabiat Varlıklarını koruma Kurulu tarafından onanarak uygulama kararı alınmış ve 31-12.1992 tarihinde uygulamaya başlanmıştır. Planlama - Arkeoloji ve Restorasyon - Jeoloji ve Termal - Peyzaj düzenleme - Altyapı açılarından değerlendirmeler yapılmış olup, şu çarpıcı sonuç çıkarılmıştır. Pamukkale'nin bugün içinde bulunduğu çıkmazdan kurtarılması,varolan planlara yeni bir planın katılmasından çok,yapılacak planın yaşama geçirilmesinde yatmaktadır. Planlar yaşama geçirilmediği sürece kendilerinden beklenileni vermemekte,varlıkları ile yoklukları eşdeğerlik kazanmamaktadır.bu nedenle, Pamukkale'de planlama-uygulama-denetleme bütünlüğünün ve dinamiğinin sağlanması zorunludur, kaçınılmazdır. 10 yılda meydana gelen ve 7 yıldır uygulanan veya uygulanamayan, 140 sayfalık Meşhur "Pamukkale Koruma amaçlı imar planı"ana hatları ile ne içermektedir.? Yapılan çalışmalar sonucunda biçimlenen fikirlerin uzlaşmasını yansıtan çerçeve plan,dört temel konuda ana kararlar üretmiştir. Bunlar ; 1- Hierapolis antik kentinde arkeolojik alan düzenlemesi yapılmalıdır. 2- Doğal sit düzenlemesi yapılmalıdır. ( Travertenler ve Termal su kaynakları) 3- Doğal ve arkeolojik sit alanı ile yakın çevre arasında yeni bir ulaşım-dolaşım ilişki kurulmalıdır. 4- Doğal ve Arkeolojik sit alanı içinde yeralan her türlü olumsuz etmen giderilmelidir.(turistik tesisler, Yerleşimler,Piknik alanları,asfalt yollar gibi) 31
Ayrıca projenin başlatılması için 5442 sayılı II özel idaresi ve 1580 sayılı Belediye yasası uyarınca "Pamukkale Koruma ve Geliştirme Birliği" kurulması gerekmektedir. 35 bilim adamının uzun zaman çalışarak oluşturduğu,ve çok güzel kararlar alarak meydana getirdiği bu Plan,maalesef kütüphanelerimizde süs olarak yerini almıştır. Denizli Valiliği,yetkisi dahilinde,ancak yaraya melhem sürebilmiştir. DENTUROD OLARAK ÖNERİLERİMİZ (İmar planına sadık kalarak) 1 - Öncelik ile Pamukkale'nin sahibini belirleyip,meşhur 'Koruma amaçlı imar planı'nın bu sahip tarafından uygulanması lazımdır. Yerel yönetimin en üst makamı,denizli Valiliğine tam yetki verilmelidir. 26.Arahk.1996 yılında senedi hazırlanmış ama bir türlü yaşama geçmemiş "Pamukkale Koruma ve Geliştirme Vakfı"nı yaşatmak ve Valilik Başkanlığında kurulan bu Vakıf, tam yetkili olarak görev yapmalıdır. Ankara bürokrasisi, ihale ve denetim uygulamasını durdurmalıdır. 2- 'Para yok,onun için şu işi yapamıyoruz'lafını ortadan kaldırmak için,pamukkalenin tüm gelirlerini,pamukkale için harcama gereği vardır.tabii bu gelirlerdeki erozyonu durdurmak,için denetimleri de artırma gereği vardır.zira, bu konuda hiç hoş olmayan duyumlarımız var.ayrıca Vakfın sağlıyacağı diğer gelirler,yapılacak olan etkinliklerin gelirleri ve Devletten alınan diğer gelirler ile Pamukkale'nin 2 senede finans ihtiyacının karşılanacağı kanısındayız. 3 - Vakfın alacağı kararlar doğrultusunda,koruma amaçlı imar planı, harfiyen ve hızlı bir şekilde uygulanmalıdır. 4 - Planda kaldırılması öngörülen,askeriye, Kamu ve özel sektöre ait tüm tesislerin vakit kaybetmeden yıkılması ve yerleri plana uygun olarak yeniden düzenlenmesi lazımdır.bu konu Pamukkale'nin korunmasında,hiç koşulsuz 'öncelikli şart' olarak kabul edilmelidir. Örnek teşkil etsin diye, yıkıma,askeri ve Kamu tesislerinden başlanması gerekmektedir. Yıkılan tesislere,arzu ettikleri halde ören yerinin dışında yer ve kaynak tahsis edilmeli. 5 - Ören yerindeki turistik ve günübirlik kullanımı,koruma planı ve ilkeleri doğrultusunda yönlendirecek olan,pamukkale'den sorumlu Vali yrd.lığının emri ve denetiminde bir tim ve koruma bakım Md.lüğü kurulmalıdır.bu ekip bilgisayar ve gizli kamera gibi modern aletlerle donatılarak çalışması sağlanmalıdır. 6 - Öncelik ile yürüyüş bantlarının ve seyir teraslarının yapılması gerekmektedir.gezen insanların o anlık ihtiyaçlarını karşılıyacak modern tesisler kurulmalıdır.(mobil WC-Fast food satış birimleri- Gölgelikli dinlenme mekanları) 7 - Daha sonra, çıplak ayakla bile olsa.travertenlerin üzerinde dolaşılması kesinlik ile önlenmelidir.ayrıca Turizm Bakanlığının hazırladığı tanıtım poster ve broşürlerinde Travertenleri içinde insan olmayan görüntülerin yer almasını sağlamak lazımdır. 8 - Doğruluğu,güzelliği ve çevre ile uyumu, uzun yıllar tartışılacak olan kapılara, fonksiyon verilip, işletmeye açılmalıdır. 9 - Ören yerine araç sokulması kesinlik ile yasaklanmalıdır.yürüme özürlüler,yaşhlar için dahili bir ulaşım şekli geliştirilmelidir.ör.efes harabelerine araç girmemektedir.alan Pamukkale alanı kadar geniştir. 32
10 - Satıcılara modern bir mini pazar tahsis edilmelidir.tek tip kıyafetli,türk örf - adetlerini yansıtır görüntülü bir hal kazandırmak gerekir. Bu yerler kiraya verilebilir, düzenlenmiş geliri vergilendirmek ve bu geliri,pamukkale için harcamak mümkün olabilir. Bu pazarda, Devecilere de yer tahsis edilebilir. 11 - Suyun kaynağı olan, Pamukkale Motel havuzuna,insan temasının kesinlik ile yasaklanması gerekir.eğer temas çok gerekiyor ise.yapay Traverten veya havuzlar yapılarak çözüm çareleri aramak mümkün olabilir. Ayrıca havuz etrafındaki foseptik ve kanalizasyonların derhal iptal edilme gereği vardır. Zira,Hacettepe Ünv.Hidrojeoloji Mh.Sn.Prof.Dr.Gültekin GÜNAY in yaptığı açıklamada Havuzdan alınan su numunelerinde,insan dışkısına ve insan bünyesine zararlı atıklara rastlandığı 13-09.97 de resmii belgeler ile açıklanmıştır.kaldı ki, havuz kenarındaki tabelada,suyun içilebilir dahi olduğu yazılıdır. ABD de bulunan,pamukkale benzeri olan 'YELLOWSTONE' ile ilgili,prof.dr.sücaattin KIRIMHAN tarafından,^. 01.97 tarihinde yazılmış bir yazıdan alıntıyı koymakta yarar görüyoruz. "Yellowstone parkının termal kaynakları eşi bulunmaz doğal harikalardır. Bunların çoğu yüzyıllarca devam eden doğal olaylar sonucu oluşmuştur. Bunların içersine herhangi bir şey atmak,zarar vermek veya parktaki doğal herhangi bir maddeyi yerinden oynatmak yasaktır.hayvanların termal alanlara sokulması kesinlik ile yasaktır.yürüme bantlarının dışında gezmek yasaktır.termal havuzlarda(travertenlerde) veya akar sularda yüzmek veya banyo yapmak yasaktır." Bunun dışında; Pamukkale ve Karahayıtın en önemli kaynağı ve varlığı,termal Su'dur. Tüm yetkililerin.bunu farketmeleri gerekir.suyu amacına uygun kullanılmıyoruz. Süs havuzlarında,denetlenemeyen sağlıksız tesislerde ve kapı önlerinde 'fokur-fokur' hoyratça kullanıyoruz.aklına gelen sondaj yapmaktadır.binlerce yıldır akan ve Kırmızı traverten oluşturan'kırmızı su' kurumuştur. Plastik borular ile toprak altından,ayni görüntüyü sağlamak için su taşınmaktadır. Bu sondajların ve en değerli varlık olan,termal suyun kontrol altına alınma gereği vardır Gerekirse güvenlik tedbirlerin ve cezaların arttırılması ve konunun caydırıcı hale getirilmesi gerekmektedir. Binlerce yıl, insanlar bu bölgeye,sağlık ve şifa için gelmişler.kimi şifasını bulmuş gitmiş,kimi bulamamış,vefat etmiş ve burada kalmış. Peki,biz Turizmciler bu bölgeyi nasıl kullanıyoruz.? % 90 günlük konaklama satan, sadece,pamukkaleyi görmeye gelmiş veya bir yerden bir yere giden,turist gruplarını ağırlıyoruz.yani,eski deyimi ile 'Lüks Hancılık'yapıyoruz. Peki,niçin ana amacına uygun olarak 'Termal Turizmi' yapmayız? Harika tesislerimiz var,trilyonlarca para yatırılmış,yatak kapasitemiz yeterli, 12 ay çalışma imkanı var, Hakkettiği paraya satma imkanı var.her tesisin kapısında da Termal tesis tabelası var. Ama hiç biri,dünya normlarında Termal değil.sadece Sıcak su havuzlarının olması da yeterli değil.öncelik ile, gerçek Termal hüvviyetine girmeleri lazım.yani.teknik donanım,tıbbi donanım,kalifiye eleman temini(banlioterapist,fizik tedavi uz.,dr.hemşire, Ambulans.gibi)Bölgede bu hizmete hitap edecek ciddi bir sağlık merkezini kurulması lazım. En önemlisi,işletmecilerin Termal işini öğrenmeleri veya btı işi çok iyi bilen yöneticiler getirmeleri lazım.bu konuda,küçük tesislerin bir kaçı 33
2000'Iİ YILLARA GİRERKEN TURİZM ENDÜSTRİSİNİN DURU- MU, SORUNLARI, KISA VE UZUN DÖNEM ÇÖZÜM 1) Ağustos 97 itibarı ile sektörün durumu a) Dünyada b)türkiyede 2 ) Sorunlar ve Çözüm önerilerimiz. a)örgütlenme (yasal düzenleme) b)teşvik sistemi b.l) Yenilenme b.2)tanıtım ve pazarlama c)eğitim d) Altyapı d.l)karayolları d.2)hava alanları d.3)yat limanlan d.4)kongre merkezleri ÖNERİLERİMİZ 3) Yüksek Planlama Kurulu ve Ekonomik ve Sosyal Konsey İA. Dünyada Turizm ^ TÜROB TÜRKİYE OTELCİLER BİRLİĞİ 1996 yılında Turizm endüstrisi kaynaklı toplam üretim miktarı 3-7 trilyon USD'dır Turizm Endüstrisinde çalışan sayısı 255 milyon olup 2003 yılında bu sayı 580 milyona ulaşacaktır. Devletlerin ortalama vergi tahsilatları % 11'i turizm endüstrisi kaynaklıdır. 1995 yılında 530 milyon insan seyahat etmiş olup turistik harcamaları 460 milyar USD olmuştur ve bu pazar içinde Türkiye'ye düşen gelir % 1.3'tür.2OO5 yılında 980 milyon insan seyahat edecektir. Turizm endüstrisine yönelik yalnızca inşaat sektöründeki iş hacmi 660 milyar USD olmuştur. 1996 yılı sonu itibarı ile Dünyadaki toplam yatak sayısı 24.970.000 adettir. 2B. Türkiye'de Turizm YATAK SAYISI (Dünya toplam yatak sayısının % 2'si Turizm Bakanlığı'ndan işletme belgeli Belediye belgeli 504 bin 343 bin l6l bin İSTİHDAM 500 bin 34
Otellerde Diğer (Havayolları,Seyahat Acentaları,Rehberler,Yatlar v.b) 250 bin 250 bin ALT ve ÜST YAPI YATIRIMLARI (milyar USD) 30 0 Oteller 12.0 Diğer 18.0 (Hava alanları,marinalar,restoranlar,eğlence merkezleri v.b) SEYAHAT ACENTA SAYISI (750 adeti şube) 3 bin TURİZM GELİRLERİ :(milyar USD) 20 Kayıtlı gelir (97 tahmini) 6.3 Kayıt edilmeyen gelir 3.7 Bavul Turizmi 10.0 TURİZM KAYNAKLI VERGİLER :(milyar USD) 1 45 Kdv (milyon USD) 945 Kurumlar vergisi " " 400 SSK.Muhtasar vergi ve sair pirimler " " 100 HAVAALANLARI (adet) 38 iç ve Dış 24 Sivil hava ulaşımına açık hava alanı 14 UÇAK KOLTUşU (adet) 23.200 THY 10.800 Özel Sektör 12.400 MARINALAR (adet) 13 (Ayrıca yap-işlet-devret modeli ile ihale edilmiş 12 adet, yatırım aşamasında 8 olmak üzere 2002 yılından önce 33 adete varacak ve yat bağlama kapasitesi 12.300 olacaktır.) YAT YATAşI (adet) 32.000 REHBER (adet) 7.000 2. SORUNLAR 2A) Örgütlenme Sektörün gelişmesinin önündeki en ciddi sorun,toplam 250.000 çalışanı ile 3-300 otelin tek bir çatı ve disiplin altında toplanmasını öngören "TÜRKİYE OTELCİLER BİRLİĞİ YASASF'nin halen çıkmamış olmaısıdir. 35
TÜRKİYE OTELCİLER BİRLİĞİ YASASI Turizm Bakanlığı ile yapılan yasa tasarısı çalışması sonuçlandırılmıştır. Türkiye Otelciler Birliği Yasaı'nın hedefleri şunlardır. T Fiat istikrarı (yalnızca yatak fiatlarında sağlanacak % 10 luk bir fiat artışı ülkemize yılda 300 milyon dolar ek gelir sağlıyacaktır) T Hizmet standartının yükseltilmesi. Sektör içi disiplin,denetim. Bölgesel gelişme. T Uluslararası örgütlerle yakın temas ve ülkemizin imajını destekler anlamda etkin Lobby faaliyetleri. Uluslararası gelişmelerin günü gününe takibi ile sektör içi hızlı iletişim. Ara eleman ve yönetici yetiştirilmesi amacıyla eğitim verilmesi T Ülke tanıtımı ve pazarlamasında,bakanlık ve TÜRSAB in yanında yer almak. 2B) Teşvik Sistemi bl) Yenilenme : Turizm sektörüne 1983 yılından sonra verilmiş olan teşviklerle başlamış olan turizm hamlesi neticesinde ciddi orandaki otel yatırımı 1986-1990 yılları arasında gerçekleşmiştir 1997 yılı itibarıyla 474 adet tesis 10 yaşını doldurmuştur. Bu yıl bu rakama 184 adet tesis daha eklenecektir. Türkiye'nin içinde bulunduğu uluslararsı ve ulusal siyasi yapı,coğrafi konumu ve uluslararası sert rekabet şartları nedeniyle turizm ürün ve hizmetleri ucuza satılmaktadır. (Dünya yatak kapasitesi içindeki pazar payımız % 2 olmasına karşılık turizm gelirleri % 1.3'te kalmaktadır) Söz konusu fiatlar ile,yaşlanan küçük ve orta boy tesislerimizin kendilerini yenilemesi ve uluslararası rekabet direnmeleri her yıl daha zorlaşmaktadır.türk turizminin önündeki ciddi sorun otellerimizin zamanında yenilenememesidir. 1997 yılı sonunda 7 milyar Dolar'a ulaşacak olan Turizm gelirinin 2.2 milyar Dolarını Türkiye otelleri sağlamaktadır.ayrıca Türkiye Otellerinin Devlete ödediği KDV tutarı 330 milyon,kurumlar vergisi 250 milyon,ssk,muhtasar vergi ve yerel yönetimler tarafından verilen vergilerle toplam 700 milyon Dolara ulaşacaktır.geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi her yıl katlanarak artan bu vergi tutarının eskimeden dolayı düşmemesi,giderek aıtması,ancak bu tesislerin zamanında yenilenmesi ile mümkündür. Türkiye Otelciler Birliği'nin bu sorunu aşmak için iki çözüm önerisi vardır. 1 - Eximbank kaynaklı,düşük faizli(kobi'lere tanınan şartlar parelelinde),orta vadeli asgari 150 milyon USD kredi temini, 2-150 milyon USD tutarında yurt dışı kaynaklı hazine garantili kredi temini (Kendi olanakları ile yurt dışı kredi temin eden kuruluşlara hazine garantili bu krediden kullandırılması) b2) Tanıtım ve Pazarlama a) Sektörün,finansmanının % 50'sini karşılıyacağı tanıtım amaçlı projelere Tanıtma Fonu'ndan kaynak aktarılmalıdır. 36
Gelirlerin ortalama % 1.5'ğunu pazarlama amaçlı harcayan otellerin pazarlama teşvik politikası içerisinde yer alması gerekmektedir.oteller sermaye yapıları ve fiziksel konumlan itibarıyla bankalar ve uluslararsı finans piyasaları nezninde "en sağlam kurumlar"dır. 2C) Eğitim Sektörümüze her yıl ortalama 12-16 bin yatak eklenmektedir. Yalnızca konaklama kesiminin yıllık eleman ihtiyacı 10-12 bin ara eleman seviyesindedir. Turizm Bakanlığı'nın yönetiminde eğitim veren 12 adet TÜREM (Turizm Eğitim Mrkz.) vardır.turem'lerden sertifika alan elemanların %80 i bir yıl sonunda sektör değiştirmekte ve dolayısı ile sektör harici kalmaktadır.turizm Sektöründe 'TOPLAM KALİTE' nin yerleştirilebilmesinin en önemli aracı eğitimin teşvik edilmesidir. Bu amaçla Turem'ler kısa sürede özelleştirilmeli ve arazi tahsislerindeuygulamalı eğitim amaçlı yatırımlara öncelik verilmelidir. Otel yöneticilerinde.eğitim mecburiyetini gerektiren, yasal düzenlemeler yapılmalıdır. 2D) ALT ve ÜST YAPI YATIRIMLARI dla) Karayolları: Ülkemizin en başta gelen sorunlarından olan,trafik kazaları ve can kaybının önlenebilmesi ve havaalanlarından turizm bölgelerine ulaşımın kolaylaştırılması, karayolu yapımı ve İslahı ile mümkündür. Öncelikle ele alınarak kısa sürede tamamlanması gereken karayolu yatırımları şunlardır. Antalya - Alanya Doğu Karadeniz sahil yolu Kayseri Ürgüp - Göreme Söke - Bodrum Muğla - Fethiye dlb) Havaalanları Havaalanlarımızdaki yaşanan sorunlar iki ayrı başlık altında toplanabilir. 1 - Atatürk Hava Limanı Antalya Hava Limanı Dalaman Hava Alanı Milas-Bodrum Hava Limanı Denizli-Çardak Hava limanı'nın fiziksel yetersizliği had safadadır.bu havaalanlarının genişletme çalışmaları kısa sürede yapılmalı,özellikle istanbul'un Anadolu yakasında (Kurtköy veya diğer)hızla yeni havalimanı inşaatına başlanılmalıdır. 2 - Havaalanlarındaki Yönetim Zaafiyeti. Tüm çağdaş ülkelerde havaalanlarında 'AIRPORT AUTHORITY' (Havaalanları Yetkili Birimi) sistemi mevcuttur.turizm,ulaştırma ve içişleri Bakanları ile birlikte sektör temsilcileri(konaklama,seyahat acentası ve ulaşım),dhmy,thy ve mahalli idareler temsilcilerinden oluşan,havaalanları Yetkili birimi kurulmalıdır. Böylece havaalanlarında yaşanan sorunlar kısa sürede çözülebilir. 37
dlc) Marinalar Ülkemize harcama gücü yüksek turisti çekmenin en etkin çeşitlerinden biri marina ve yat limanı yatırımı projelerinin geliştirilmesidir. Türkiye'nin kıyı bandının uzunluğu ve doğal güzelliği göz önüne alıdığında Akdeniz'in en başta gelen yat cenneti olmaması için hiçbir neden yoktur. Halen Yap-Işlet-Devret modeli ile ihale edimiş bulunan 9 ayrı marinanın yatırım belgesi,mevcut mevzuatın karmaşıklığı ve uzunluğu nedeniyle temin edilememiştir. Mevzuat gereği 18 ayrı kurumdan belge ve onay alınması gerekmektedir. Turizmin en önde gelen çeşitlerinden olan Yat Turizminin gelişmesi ve bu kanaldan gelen dövizin artırılabilmesi amacıyla hızla bu yatırımlar çoğaltılmalı ve kesinlikle Turizm Bakanlığı'nın yetki ve sorumluluğuna bırakılmalıdır. dld) Kongre Merkezleri Turizm çeşitleri arasında yüksek harcama yapılması özelliği ve katılımcıların nitelikleri itibarı ile Kongre Turizmi ve bunun alt yapısı olan Kongre Merkezleri temin edilmelidir. istanbul Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Merkezi örneğinde olduğu gibi Izmir,Bodrum ve Ankara gibi noktalarına yeni merkezler inşa edilmeli ve yine bu turizmin gelişmesinde dünyadaki örnekleri ile(450 ad.mevcuttur) denenmiş bulunan ' Kongre ve Ziyaretçi Büroları'na Tanıtma Fonundan destek verilmelidir.istanbulun bu yönde gelişmesi amacı ile TUGEV(Turizmi Geliştirme ve Eğitim Vakfı) tarafından 'istanbul Kongre ve Ziyaretçi Bürosu' kurulmuştur.hedef Kongre Turizmiyle 2005 yılında 1 Milyar USD gelirin istanbul'a kazandırılmasıdır. d2) Yeni Konaklama Tesisleri Sektörün önümüzdeki 10 yıl içinde 500 binden 1 Milyon yatağa varabilmesi için mevcut olanaklar yeterli değildir. Yatırımcının özendirilmesi gerekliliği bulunmakla birlikte, ülkenin sahip olduğu kaynakların yetersizliği bilinen bir gerçektir. Devletimizin asli görevinin Turizm Sektörünün önünü açarak,ekonomi ve isdihdamın gelişmesini sağlamak olduğu gerçeği ile Birliğimizin bu konudaki önerileri şunlardır. Hazinenin sahip olduğu kamu arazilerinin tahsis işlemleri hızlandırılmalıdır. Ayrıca sağlanacak 150 milyon USD destek ile yarım kalmış 10 bin yatak pazara kazandırılmalıdır. Hazine arazileri üzerine tahsis yolu ile gerçekleştirilmiş mevcut yatırımların,dünya para piyasalarından kendi olanakları ile kaynak temin ederek yeni yatırımlara yönelmeleri için önlerindeki en önemli engel 'Tahsis arazileri YENİDEN DEşERLEME'nin mali mevzuat çerçevesinde yapilamamasidir. Sözkonusu engelin kaldırılması ile sağlıklı bilanço yapısına kavuşacak olan şirketlerin kredi temin etme kabiliyetleri son derece artacaktır. 3) Yüksek Planlama Kurulu ve Ekonomik ve Sosyal Konsey Turizm Sektörünün göstermiş olduğu gelişme,getirmiş ve getirecek olduğu döviz,sağlamış ve sağlamaya devam ettiği isdihdam ile Türkiye'nin hızla globalleşen Dünyada yerini alabilmesi açısından stratejik önceliği vardır. 38 -
21.YÜZYILA DOĞRU DENİZLİ SANAYİİ SEMPOZYUMU Bu nedenle ülkemizin geleceğinin planlanmasında halen mevcut en etkin organlardan biri olan : YÜKSEK PLANLAMA KURULU İÇİNDE TURİZM BAKANLIĞI MUTLAKA BULUNMALI, Ayrıca,55.ci Hükümetimiz Başbakanı Sayın Mesut Yılmaz tarafından işlerlik kazandırılan Ekonomik ve Sosyal Konsey içinde Turizm Bakanı ve Turizm Sektörü kurumlan olarak Konaklama,Seyahat Acentalığı ve Ulaşım kesimleri temsilcilerinede yer verilmesinin konseye sağlıklı çalışma olanağı sağhyacağına inanmaktayız. 39