ELEKTRİK TESİSATI VE SİSTEMLERİ
Elektrik tesisatının, kaçış yolları aydınlatmasının, acil durum aydınlatma ve yönlendirmesinin ve yangın algılama ve uyarı sistemlerinin, ilgili tesisat yönetmeliklerine ve standartlarına uygun olarak tasarlanması ve tesis edilmesi şarttır. Yukarıdaki sistemler ruhsat veren idarenin kontrol ve onayına tabidir. Sistemlerin ve cihazların periyodik kontrolü, test ve bakımları, bina sahibi veya yöneticisi ile bunların yazılı olarak sorumluluklarını devrettiği bina yetkilisince yaptırılır.
İÇ TESİSAT İç tesisatı Koruma teçhizatı Kısa devre hesapları Yalıtım malzemeleri Bağlantı ve tespit elemanları Uzatma kabloları Elektrik tesisat projeleri Kuvvetli akım tesisatı Not: Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğine ve ilgili diğer yönetmeliklere ve standartlara uygun olarak tesis edilir.
Yapı yüksekliği 51.50 m den fazla olan binalarda şaft içinde bus-bar sisteminin bulunması mecburidir.
Busbar, enerji iletimi ve dağıtımında kullanılan modüler bara sistemidir. İzole edilmiş baralar topraklanmış dış gövde içerisinde enerji taşırlar ve istenilen noktalardan çıkış kutuları ile enerjiyi kesmeden güvenli bir biçimde enerji alınabilir. Bu özellikleri ile kablolar ile kıyaslandığında birçok kullanım şekliyle tercih sebebi olabilir. Enerji iletimi, enerji dağıtımı, aydınlatma sistemleri ve hareketli mekanik sistemlerde dikey ve yatay olarak kullanılabilmektedir. Alışveriş merkezleri, marketler, fabrikalar, mekanik atölyeler ve çeşitli yapılarda enerji iletimi ve dağıtımında kullanılabilir. Bir busbar kullanarak onlarca kablodan ve kablo kanallarından kurtulabilir ve ileride meydana gelmesi muhtemel sistem ve yerleşim değişikliklerine karşın henüz kurulum aşamasında önlem almış olursunuz.
Bara, aynı gerilim ve frekanstaki elektrik enerjisinin toplandığı ve dağıtıldığı ünitedir. Baralar elektrik enerjisinin kontrol ve kumanda edilmesinde kullanılan ünitelerin birbirleriyle irtibatlarını sağlayan iletkenlerdir.
İç tesisatın Yangın bölmesi geçişlerinde bütün açıklıkların yangın durdurucu harç, yastık, panel ve benzeri malzemelerle kapatılması gerekir.
Acil Durum Aydınlatması ve Yönlendirmesi Kaçış yollarında, kullanıcıların kaçışı için gerekli aydınlatmanın sağlanmış olması şarttır. Bütün kaçış yollarının ve kaçış merdivenlerinin aydınlatılması ve sürekli olması gerekir. Doğal aydınlatma yeterli olmaz. Acil durum aydınlatma sistemi bina veya yapının elektrik enerjisinin kesilmesiyle otomatik olarak devreye girerek yeterli aydınlatma sağlayacak şekilde düzenlenir.
Acil durum aydınlatması Hastaneler ve huzur evlerinde ve eğitim amaçlı binalarda, Kullanıcı yükü 200 den fazla olan bütün binalarda, Zemin seviyesinin altında 50 veya daha fazla kullanıcısı olan binalarda, Penceresiz binalarda, Otel, motel ve yatakhanelerde, Yüksek tehlikeli yerlerde, Yüksek binalarda. yapılması şarttır.
Acil durum aydınlatmasının normal aydınlatmanın kesilmesi hâlinde en az 60 dakika süreyle sağlanması şarttır. Acil durum çalışma süresinin kullanıcı yükü 200 den fazla olduğu takdirde en az 120 dakika olması gerekir. Kaçış yollarında tabanlarda, döşemelerde ve yürüme yüzeylerinde Acil durum aydınlatma seviyesi merkez hattı üzerindeki herhangi bir noktada en az 1 lux olacak şekilde yapılır. Diğer noktalarda 0.5 lux den daha düşük bir seviyeye düşmemesi gerekir
AYDINLIK DÜZEYİ Lux (lux): Aydınlık düzeyi, bir yüzeyin birim alanına birim zamanda düşen ışık akısı miktarıdır. Tanım olarak, aydınlık düzeyi yüzeyin ışık akısının o yüzeyin alanına bölümüne eşittir. 1 lux= 1 Lümen / 1 m2 Lümen nedir? Işık Enerjisinin ölçüsüdür. Diğer bir deyişler bir ışık kaynağından toplam çıkış lümenle ifade edilir. Lümen ne kadar yükse ışık o kadar parlak gözükür. 1 lumen = 0.00146 W
Acil durum aydınlatması Kendi akümülatörü, Şarj devresi, Şebeke gerilimi denetleyicisi ve lamba sürücü devresine sahip bağımsız aydınlatma armatürleri, Normal aydınlatma armatürü acil durumlarda, bağımsız acil durum aydınlatma armatürlerine dönüştürülebilir Merkezi batarya veya jeneratörden beslenen acil aydınlatma sistemlerinde merkezi ünite ile aydınlatma armatürleri arasındaki bağlantılar metal tesisat boruları içerisinde veya mineral izolasyonlu veyahut benzeri yangına dayanıklı kablolar ile yapılır.
Birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde, kaçış koridorları ve merdivenlerindeki acil aydınlatmanın, kendi başlarına çalışabilen bataryalı acil aydınlatma armatürleri ile sağlanması gerekir.
Kimyasal enerjisine çeviren ve elektrik enerjisine çeviren ve elektrik enerjisini kimyasal enerjiye çevirecek depo eden araçlara akümülatör denir.
Acil durum yönlendirmesi Birden fazla çıkışı olan bütün binalarda, kullanıcıların çıkışlara kolaylıkla ulaşabilmesi için acil durum yönlendirmesi yapılır. Acil durum hâlinde, bina içerisinde tahliye için kullanılacak olan çıkışların konumları ve bina içerisindeki her bir noktadan planlanan çıkış yolu bina içindekilere gösterilmek üzere, acil durum çıkış işaretlerinin yerleştirilmesi şarttır. Yönlendirme işaretlerinin aydınlatması 72 nci maddede
Acil durum yönlendirmesinin normal aydınlatmanın kesilmesi hâlinde en az 60 dakika süreyle sağlanması gerekir. Kullanıcı yükünün 200 den fazla olması hâlinde, acil durum yönlendirmesinin çalışma süresinin en az 120 dakika olması şarttır
Yönlendirme işaretleri Yeşil zemin üzerine beyaz olarak İlgili yönetmelik ve standartlara uygun sembolleri Normal zamanlarda kullanılacak çıkışlar için ÇIKIŞ, Acil durumlarda kullanılacak çıkışlar için ise, ACİL ÇIKIŞ yazısını ihtiva eder.
İşaret yüksekliği 15 cm den az olmamalı Görünebilir olmalı Dışarıdan ve kenarından aydınlatılan işaretlerde azami görülebilir uzaklık işaret yüksekliğinin 100 katı olmalı İçerisinden ve arkasından aydınlatılan işaretlerde azami görülebilir uzaklık işaret yüksekliğinin 200 katı olmalı Yönlendirme işaretleri, yerden 200 cm ilâ 240 cm yüksekliğe yerleştirilir. Kaçış yolu üzerinde farklı ışıklı işaretler bulundurulamaz