VERGİUYGULAMALARI Anayasaya göre Bakanlar Kurulunun vergilendirmeye ilişkin değişiklik yapmaya yetkili olduğu konular: İstisnalar, Muafiyetler, İndirimler, Oranlar Anayasa mahkemesinin bir vergi kanununu yürürlükten kaldırma yetkisine sahiptir. Kendisi mükellef olmadığıhalde, mükellefle ilişkisi nedeniyle verginin hesaplanarak kesilmesi ve ödenmesi ve buna ilişkin biçimsel ödevlerin yerine getirilmesi açısından vergi idaresine karşımuhatap olan kişiye Vergi sorumlusu denir. Matrahın saptanmasına ilişkin usuller: Beyan usulü, Götürü usulü, İdarece takdir usulü, Karineler usulü Mesleki bir teşekküle kaydolunmasıtüccar bakımından işe başlamanın unsurlarındandır. Kollektif bir şirketin yıllık faaliyet bildiriminde yer alanlar: En yüksek nakit girişi, Gelir tablosu bilgileri, En yüksek nakit çıkışı, Bilanço bilgileri Borsa ajanlarının, Borsa acentalarının, Gümrük komisyoncularının, Noterlerin kazancıserbest meslek kazancıdır. Tüccarlar, faaliyetlerinden hiçbir gelir elde etmemiş olsa dahi, yıllık beyanname vermek zorundadır. 15.07.1997 tarihinde tasfiyeye giren ve 25.03.2000 tarihinde tasfiyesi sonuçlanan bir şirketin kurumlar
vergisi açısından 4 tasfiye dönemi olacaktır. Tüketim kooperatiflerinde risturn istisnasının hesaplanmasında emek alımları, et ürünleri alımları, konserve alımları, giyecek alımlarıdikkate alınır. Hisselerin vergisiz olarak devri bakımından Anonim şirket ortaklarıdiğerlerine göre daha avantajlıdır. Bir işletmenin çeşitli şubeleri aynınumaralıfatura kullanmak isterlerse, Faturalara bölümlerin ayrıayrı isimlerin yazılmasıveya özel işaretler konulması zorunludur. İktisadi varlıklar, normal kullanma sürelerinden çok önce yıpranma ve yok olma gibi tehlikelerle karşı karşıya bulunuyorsa Fevkalade amortisman usulü uygulanır. Naim Uygun Anonim Şirketinin 31.12.1999 tarihinde 20 milyar TL'lik alacağının icra aşamasında olduğu ve henüz tahsil edilemediği görülmüştür. Buna göre şirketin yapmasıgereken işlem : Şüpheli alacak karşılığıayrılmalıdır. Avukatın milletvekilinden vekalet ücreti tahsil etmesi katma değer vergisine tabidir. Almanya'da ikamet eden mükellef A'nın babası, 01.02.1999 tarihinde İstanbul'da vefat etmiştir.buna göre A'nın en geç hangi tarihe kadar veraset ve intikal vergisi beyannamesini vermesi gerekir. Yapıkooperatiflerinin sahip olduklarıhizmet binalarının bina vergisinden muaf tutulmasının
koşulu Kiraya verilmemesidir. Eğlence vergisinin mükellefi Eğlence yerini işleten gerçek ve tüzel kişilerdir. 80 milyon TL'ye sattığıbir müzik seti için fatura düzenlemediği tespit edilen bir tacire kesilmesi gereken özel usulsüzlük cezasının miktarı8 milyon TL'dir. 21.01.1999 tarihinden itibaren Vergi ziyaıcezası uzlaşmaya konu olamaz. Vergi hatalarınıortaya çıkarma yolları: İlgili memurun hatayıbulması, Üst memurların yaptıkları incelemeler, Teftiş, Vergi incelemesi Genel bütçeye dahil vergi hatalarının düzeltilmesinde şikayet yoluyla başvuru Maliye Bakanlığına yapılır. Doğal afetler nedeniyle vergi borcunu terkin etme yetkisi Maliye Bakanlığına aittir. Bakanlar Kurulunun vergi konusunda kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisinin olmamasının nedeni: Vergi ödevine ilişkin Anayasa hükmü, Anayasanın siyasi haklarve ödevler bölümünde yer almıştır. Siyasi haklar ve ödevlerkonusunda KHK çıkartılamayacağından vergi konusunda da KHK çıkartılamaz. Danıştay, Bakanlar Kurulu kararlarınıyürürlükten kaldırabilme yetkisine sahiptir. Mükelleflerin ödevleri: Bildirim, Defter tutma, Belgeleri saklama, Beyanname verme
Vergi tarhışekilleri: İkmalen, Beyannameye dayanan, Re'sen, Verginin idarece tarhı Ocak-Mart aylarıiçin belirlenen kazanç üzerinden hesaplanan geçici vergi en geç 15 Mayısta ödenir. Şahıs şirketlerinin yapmak zorunda olduğu günlük işlemlerden biri Belge verilip alınmasıdır. Sermaye şirketlerinin kazançlarının vergilendirilme yöntemleri: Klasik sistem, Ayrıoranlar sistemi, Bütünleştirilmişsistem, Vergi alacağısistemi X Tüketim Kooperatifinin 1999 yılıkazancı100 milyar TL'dir. Kooperatifin 1999 yılısatışlarıtoplamı 500 milyar TL, ortaklara yapılan toplam satış300 milyar TL, ortaklara gıda ve giyecek satışıise 50 milyar TL olduğuna göre bu kooperatifin yararlanacağıristurn istisnası10 milyar TL'dir. Şahıs şirketlerinin, kuruluşanındaki ortaklık sözleşmesini onaylama yetkisi Notere aittir. Kazai bir hükme veya kanaat verici bir belgeye göre artık tahsiline imkan kalmayan alacaklara Değersiz alacaklar denir. İmtiyazlışirketler yeniden değerlemeden yararlanamaz. Bir anonim şirket, bilançosunda kayıtlıbir gayrimenkulünü yıllığı20 milyar TL'dan kiraya vermişve 1999 yılında 1999,2000,2001 yıllarına ilişkin 60 milyar TL kira bedelini peşin olarak tahsil etmiştir.buna göre söz konusu şirketin, 1999 yılıkar
zarar hesabında gelir olarak göstereceği miktar 20 milyar TL'dir. İşçinin evini satışıkatma değer vergisinin konusuna girmez. Emlak vergisine ilişkin tahsil işlemleri Belediyeler tarafından yapılır. Eğlence vergisinin mükellefi Eğlence yerini işleten gerçek ve tüzel kişilerdir. 500 milyontl'lık bir satışfaturasınıdüzenlemediği saptanan tacire kesilecek özel usulsüzlük cezasının miktarı50 000 000 TL'dir. Uzlaşma istemi, vergi ve ceza ihbarnamesinin tebliği tarihinden itibaren başlayarak en çok 30 gün içinde yapılmalıdır. Vergilendirme hataları: Mükellefiyette hata, Konuda hata, Mükellefin şahsında hata, Muafiyet döneminde hata Aynıyargıçevresindeki idare ve vergi mahkemeleri arasında çıkan görev ve yetki uyuşmazlıklarınıkesin olarak karara bağlayan organ Bölge İdare Mahkemesi'dir. Doğal afetler nedeniyle vergi borcunu terkin etme yetkisi Maliye Bakanlığına aittir. Devlete bir yük getiren uluslararasıvergi anlaşmalarının yürürlüğe konmasıkanun ile kabulüne bağlıdır.
Vergi Usul Kanununda "Vergiyi doğuran olayın kanunlarla yasak edilmişolmasının mükellefiyet ve sorumluluğu kaldıramayacağının " hükme bağlanmasının nedeni Vergi adaletinin gerçekleştirilmesidir. Vergi Usul Kanunu'na göre tutulan defterlerin ve belgelerin ilgili bulunduklarıyılıtakip eden takvim yılından başlayarak 5 yıl süre ile saklanması zorunludur. Serbest meslek kazancının özellikleri: Ticari mahiyetinin olmaması, İlmi bilgiye dayanması, Devamlıolarak yapılması, Bir işverene bağlı olunmaması Kurumlar vergisi kanununa göre sermaye şirketlerinin indirebileceği giderlerden biri Hisse senetleri ve tahvil ihraç giderleridir. Tüketim kooperatiflerinde risturn istisnasının hesaplanmasında Dayanıklıtüketim malıalımları dikkate alınmaz. Fatura, malın teslim tarihinden itibaren en geç 10 gün içinde düzenlenmelidir. Kazai bir hükme veya kanaat getirici bir belgeye göre tahsiline imkan kalmayan alacaklar hakkında mükelleflerce yapılacak işlem: Değersiz alacak kabul edilerek, kayıtlıdeğerleriyle zarara geçirilerek yok edilir. Yeniden değerleme oranının belirlenmesinde Toptan eşya fiyatlarıendeksindeki ortalama artışölçüt
olarak alınır. Veraset ve intikal vergisinin matrahından indirilebilecek borç veya masraflar: Murisin belgeye dayalıborçları, Cenazenin teçhiz ve defni için yapılan masraflar, Murisin vergi borçları, Yabancı ülkelerde ödenen veraset ve intikal vergisi Hak sahibine, başkasına ait birşeyin üzerinden faydalanma ve kullanma hakkısağlayan ayni haklara intifa hakkıdenir. Belediyelerin vergi gelirleri: İlan ve reklam, Eğlence, Yangın sigortası, Haberleşme vergisi Vergi karnesinin süresinin sonundan başlayarak 15 gün geçtiği halde alınmamışolması, ikinci derecede usulsüzlük cezasınıgerektiren fiillerden biridir. İkmalen tarha göre yapılan tarhiyatta uzlaşma talep edilebilir. Vergi ziyaısuçunun unsurlarıgerçekleşmeden ceza kesilmesi bir vergi hatasıdeğildir. Vergi yargıkararlarının uygulanma süresi 30 günü geçemez. Vergi Hukuku'nun yürütme organından doğan kaynaklarıarasında yer alanlar: Tüzükler, Yönetmelikler, Özelgeler, Genelgeler Anonim şirketler tüzel kişiliğe sahiptir. Matrahın saptanmasına ilişkin usuller: Beyan, Götürü, İdarece takdir, Karineler usulü
Adi ortaklığın tüzel kişiliği yoktur. Şahıs şirketlerinin tasfiyesinde, sınırsız sorumluluk Zamanaşımısüresi sonuna kadar devam eder. Sermaye şirketlerinin kazançlarının vergilendirilme yöntemleri: Klasik, Ayrıoranlar, Bütünleştirilmiş, Vergi alacağısistemi Bir takım özellikleri nedeniyle bazıişletmelerin takvim yılından farklı, özel hesap dönemleri uygulayabilmeleri için Maliye Bakanlığının iznini almalarıgerekir. Emlak Vergisi Kanunu'na göre, idarenin verdiği ek süreye rağmen beyanname verilmemesi durumunda Vergi idarece tarh olunur. Gayrimenkullerin ivazsız olarak intikalinde vergiyi doğuran olay Tapuya tescil ettirildiği tarihte ortaya çıkar. Belediyelerin tahsil ettiği harçlar: Bina inşaat harcı, Kaynak sularıharcı, İşgal harcı, Ölçü ve tartıaletleri muayene harcı Danıştay, bir yüksek idare mahkemesi olmasının yanında danışma ve inceleme merciidir. Vadesinde ödenmeyen kamu alacaklarına uygulanan gecikme zammı31.01.2002 tarihinden itibaren %7 olarak uygulanmaktadır. Y.Müh. Naim Uygun tarafından hazırlanmıştır. Pencereyi Kapat (Close the window)
http://www.pekiyi.150m.com Y.Müh. Naim Uygun