YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ Y.Ü. DENEY HAYVANLARI ETİK KURULU BAŞVURU FORMU Protokol no: Onay tarihi: KARAR : Uygun Düzeltilmesi Gerekir Koşullu Olarak Uygun Uygun Değil Bu bölüm YÜDHEK tarafından doldurulacaktır -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. Araştırmanın Adı : Hiperbarik oksijen tedavisinin intestinal iskemi/reperfüzyon hasarı üzerine olan etkilerinin araştırılması 2. Araştırmacıların* adı, ünvanı, çalıştığı birimler ve imzaları : Proje Yürütücüsü Adı-Soyadı: Doç.Dr.Günalp Uzun Adresi: GATA Haydarpaş Eğitim Hastanesi Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp Servisi İmza: Araştırmacı Adı-Soyadı: Uzm.Dr.Yavuz Özdemir İmza: Araştırmacı Adı-Soyadı:... İmza: Tel:... e-posta: e-posta:... Adresi: GATA Haydarpaş Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi Tel:... e-posta:... Adresi:... Tel: e-posta: * Araştırmacılar, tüm yurtiçi ve yurtdışı bilimsel makalelerde, bildiri ve posterlerde YÜDHEK onayı alınmıştır ifadesinin yer almasını kabul etmişlerdir. 3. Araştırmacıların sertifikasyon belgelerinin alındığı kurumlar ve tarihleri DİKKAT: Çalışmanın canlı hayvan üzerinde yapılacak uygulamalarda görev alacak tüm araştırıcıların sertifikalarının fotokopileri eklenmelidir.aştı
İstanbul Ünviersitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Haziran 2007 (Uzm.Dr.Mesut Muluoğlu) University of Pennsylvania, 2010 (Doç. Dr. Günalp Uzun) GATA Askeri Tıp Fakültesi 2010 (Uzm.Dr.Yavuz Özdemir) ıcıların sertifikalarının fotokopileri eklenmelidir. 4. Çalışmayı Destekleyen Kuruluş(lar):... 5. Çalışmanın türü Münferit proje Doktora tezi Uzmanlık tezi Yüksek lisans tezi 6. Projenin Başlama Tarihi ve Süresi:... 7. Projenin Yapılacağı Yer / Yerler: Yeditepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fizyoloji laboratuarı ve YÜDETAM 8. Araştırmanın Literatürdeki Yeri: (Ham bir literatür dökümü yerine araştırma konusunun literatürdeki yeri ve önemini yazınız. Ayrıca, yapılacak çalışmanın amacı ile ilişkilendiriniz) İntestinal iskemi bağırsklara giden kanın kısmen veya tamamen azalması ile ortaya çıkan klinik tablodur. Daha çok ileri yaştaki bireylerde görülmekle birlikte, intestinal iskemi, yeni doğan nekrotizan enterokolitinin patogenezinde de rol alır. İntestinal iskemi lokal olarak bağırsak duvarında nekroza neden olur. Ayrıca intestinal iskemiye bağlı olarak oluşan sistemik inflamatuar yanıt akciğer, böbrek ve karaciğerde etkilenmeye neden olur. Erken dönemde tedavi uygulanmadığında ölüm ile sonuçlanır. İntestinal iskeminin tedavisi kan dolaşımının cerrahi veya medikal tedavilerle yeniden sağlanmasıdır. Ancak iskemi sonrası yeniden kanlanan dokularda reperfüzyon hasarı ortaya çıkar. Reperfüzyon hasarının azaltılmasına yönelik yeni tedavi yöntemleri araştırılmaktadır. Hiperbarik oksijen (HBO) tedavisi yüksek basınç altında %100 oksijen solunmasıdır. HBO tedavisi birçok hastalığın tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. HBO tedavisinin plazmada çözülmüş halde taşınan oksijen miktarını 20 kata kadar artırır ve kan dolaşımının kötü olduğu dokularda bile hiperoksi oluşturabilir. HBO tedavisinin birçok dokuda iskemi reperfüzyon hasarını azalttığı gösterilmiştir. Bu dokular arasında kas, karaciğer, böbrek, beyin ve bağırsaklar sayılabilir. Yamada ve ark. (1995) ratlarda superior mezenterik arteri 120 dk bağlayarak intestinal iskemi oluşturmuşlar. İskemi sonrası damar tekrar açılarak 90 dk reperfüzyon yapılmış. Bir
grup rat HBO tedavisini iskemi döneminde, diğer ratlar ise reperfüzyon döneminde almışlar. HBO tedavisi iskemi döneminde uygulandığı zaman hem bağırsak histolojisi hem de yaşam oranları olarak daha iyi sonuçlar vermiş. Tjarnstrom ve ark. (1999) benzer bir modelde reperfüzyon sırasında uygulanan HBO tedavisinin nötrofil aktivasyonunu ve lökosit sekestrasyonunu azalttığını göstermişler. Bertoletto ve ark. (2007 ve 2008) yaptığı güncel çalışmalarda ise HBO tedavisinin ancak iskemi döneminde uygulanması halinde intestinal iskemi reperfüzyon hasarını azalttığını göstermişlerdir. Reperfüzyon döneminde uygulanan HBO tedavisinin mukozal hasarı artırdığı bulunmuştur. Bildiğimiz kadarı ile HBO tedavisinin intestinal iskemi sonrası oluşan böbrek ve karaciğer hasarı üzerine olan etkileri araştırılmamıştır. Bu çalışmada HBO tedavisinin intestinal iskemi/reperfüzyon hasarına bağlı intestinal hasar ve uzak organ hasarı üzerine olan etkileri araştırılacaktır. 9. Araştırmanın Amacı (varsa ön çalışma sonuçlarını belirtiniz): Bu çalışmanın amacı hiperbarik oksijen tedavisinin intestinal iskemiye bağlı uzak organ hasarı üzerine olan etkilerinin incelenmesidir. Altmış dakika intestinal iskemiye maruz bırakılan ratlar, iskemi döneminde veya iskemi sonrası (reperfüzyon) döneminde hiperbarik oksijen ile tedavi edilecektir. İki saat reperfüyon sonrası kan, bağırsak, karaciğer ve böbrek dokuları alınacaktır. Doku örnekleri histolojik olarak değerlendirilecektir. Kan örneklerinde böbrek ve karaciğer fonksiyonları değerlendirilecektir 10. Önerilen Prosedürlere Alternatifler: Deney hayvanı kullanmadan bilimsel hedeflerinize ulaşamayacağınızı nasıl tespit ettiniz? Bu çalışmada, hiperbarik oksijen tedavisinin intestinal iskemiye bağlı uzak organ hasarı üzerine olan etkileri incelenecektir. Dolayısıyla tüm sistemleri ile bir canlıya ihtiyaç vardır. Hedeflerimize ulaşmak için en uygun model, deney hayvan modelidir. 11. Gereç ve Yöntem: (Bu bölümde, araştırmada kullanılacak deney hayvanları, deney grupları, her gruptaki hayvan sayısı, uygulanacak kimyasal maddeler, cerrahi girişimler, uygulama süresi, alınacak örnekler ile analiz yöntemlerini açık bir şekilde yazınız).
a) Deney Hayvanları: Kullanılması Planlanan Deney Hayvanıyla İlgili Bilgiler Türü Soyu Cinsiyeti Yaşı Sayısı Rat Wistar Erkek veya Dişi 3-4 hafta 24 b) Yöntemler: Ratlara Ketamin-Xylazine anastezisi uygulandıktan sonra orta hatta kesi yapılarak mezenterik arter ortaya çıkarılacaktır. İntestinal iskemi vasküler klemp ile yapılacaktır. İskemi süresi 60 dk dır. İskemi süresi bitiminde klemp açılacaktır ve 120 dk reperfüzyon sağlanacaktır. Gruplar (n=8): 1) İntestinal iskemi (Kontrol) 2) HBO-İskemi (HBO-I) 3) HBO-Reperfüzyon (HBO-IR) Hiperbarik oksijen tedavisi özel olarak dizayn edilmiş hayvan basınç odasında uygulanacaktır. Hayvanlar basınç odasına yerleştirildikten sonra iç basınç 2.4 mutlak atmosferik basınca artırılacaktır. Basınçlanma %100 oksijen ile sağlanacaktır. Tedavi basıncında 50 dk kalındıktan sonra basınç odası iç basıncı azaltılarak tedavi sonlandırılacaktır. HBO-I grubu iskemi sırasında HBO tedavisi alacaktır. HBO-R grubu reperfüzyon döneminin içinde HBO tedavisi alacaktır. Reperfüzyon süresinin bitiminde servikal dislokasyon ile ötenazi yapılacaktır. Toraks açılarak intrakardiyak kan alınacaktır. İntestinal doku, böbrek ve karaciğer dokuları alınacaktır. Kan örneklerinde karaciğer ve böbrek fonksiyonları değerlendirilecektir. Doku örnekleri Hematoksilen-eosin ile boyanarak doku hasarı değerlendirilecektir.
12. Preanestezik, Analjezik ve Anestezik Ajanlar: Ajan Doz Ek dozlar Veriliş yolu Yapılacak işlem Ketamin 20 mg/kg i.p... 60 dk Xylazine 10 mg/kg i.p... Oksijen %100 inhalasyon 60 dk Anestezi altında geçecek süre Anestezi derinliğinin izlenmesi (uygun seçeneklerin tümünü işaretleyiniz) Protokole uygulanması uygun değildir Cilt veya parmak kıstırma yanıtları Palpebra veya kornea refleksi (rodentler için uygun değildir) Çene veya iskelet kası tonusu izlenmesi Fizyolojik yanıtın izlenmesi Diğer, açıklayınız:... 13. Araştırmada Kullanılacak Ötenazi Yöntemleri. Ötenazi uygulanmayacaktır. (Bu durumda bu hayvanlara yapılması planlanan başka bir uygulama var mı?).... Yüksek doz anestezik. Anestezi/trankilizan altında dekapitasyon. Anestezi/trankilizan altında servikal dislokasyon. Cerrahi sırasında ekssanguinasyon. Karbondioksit solutma. Diğer, tanımlayınız:.. 14. Hayvanların Deney Protokolünden Çıkartılma Ölçütleri (uygun seçeneklerin tümü işaretlenmelidir) Vücut ağırlığının %15 inden fazla kilo kaybı Davranış bozukluğu Düzgün gıda ve su alamama
Uyaranlara belirgin derecede azalmış yanıt verme Veteriner hekimin uygun görmesi (insani nedenler). Tanımlayınız: Diğer, tanımlayınız. 15. Kaynaklar: Kaynaklar alfabetik sıra ile verilmeli ve başlarına numara konulmalıdır. Yararlanılan kaynaklar cümle içinde Davis (1966), Yilmaz ve Kilic (1997) veya Yilmaz ve ark. (1999); cümle sonunda ise (Davis 1966), (Yilmaz ve Kilic 1987) veya (Öztürk ve ark. 1999) şeklinde yazılmalıdır. Metin içinde aynı cümlede birden fazla atıfın olması durumunda, kaynaklar tarih sırası ile verilmelidir (Davis 1966, Yilmaz ve Kilic 1997, Öztürk ve ark. 1999). 1. Balzan M, Cacciottolo JM, Casha A. Intestinal infarction following carbon monoxide poisoning. Postgrad Med J. 1993 Apr;69(810):302-3. 2. Bertoletto PR, Chaves JC, Fagundes AT, Simões RS, Oshima CT, Simões Mde J, Fagundes DJ. Effect of different periods of hyperbaric oxygen on ischemia-reperfusion injury of rat small bowel. Acta Cir Bras. 2008 Jan-Feb;23(1):11-5. 3. Bertoletto PR, Fagundes DJ, De Jesus Simões M, Oshima CT, De Souza Montero EF, Simões RS, Fagundes AT. Effects of hyperbaric oxygen therapy on the rat intestinal mucosa apoptosis caused by ischemia-reperfusion injury. Microsurgery. 2007;27(4):224-7. 4. Dockendorf BL, Frazee RC, Peterson WG, Myers D. Treatment of acute intestinal ischemia with hyperbaric oxygen. South Med J. 1993 May;86(5):518-20. 5. Guimarães FA, Taha MO, Simões MJ, Fagundes DJ. Ischemia-reperfusion of the small intestine and hyperbaric oxygen treatment: a morphologic study in rats.transplant Proc. 2002 May;34(3):977-9. 6. Rocha AA, Coy CS, Góes JR, Ayrizono Mde L, Wu FC, Fagundes JJ. Comparative study of the hyperbaric hyperoxygenation in ischemic colonic loops in rats. Acta Cir Bras. 2007 Mar-Apr;22(2):85-91. 7. Tjärnström J, Wikström T, Bagge U, Risberg B, Braide M. Effects of hyperbaric oxygen treatment on neutrophil activation and pulmonary sequestration in intestinal ischemiareperfusion in rats. Eur Surg Res. 1999;31(2):147-54. 8. Yamada T, Taguchi T, Hirata Y, Suita S, Yagi H. The protective effect of hyperbaric oxygenation on the small intestine in ischemia-reperfusion injury. J Pediatr Surg. 1995 Jun;30(6):786-90.