3 Araç Çubuğu Draw ARC Kayar menü DrawArc Yay Çizimi Komut Satırı arc Belirlenen bir koordinata istenilen ölçü ve konumda saatin tersi yönünde yay çizen bir komuttur. Arc la ilgili parametreler Şekil 3.36. de verilmiştir. Arc ı Tanımlayan Geometrik Özellikler: End point Radius Direction Center chord Length Included angle Start point Şekil 3.36. 3 Points: Bilinen Üç Noktadan Geçen Yay, Şekil 3.37. Command: arc Specify start point of arc or [Center]: (. noktayı seçiniz) Specify second point of arc or [Center/End]: (. noktayı seçiniz) Specify end point of arc: (3. noktayı seçiniz) 3 Şekil 3.37.
3 Start,Center,End: Başlangıç Noktası, Merkezi ve Bitiş Noktası Bilinen Yay, Şekil 3.38. Command: arc Specify start point of arc or [Center]: (. noktayı seçiniz) Specify second point of arc or [Center/End]: C Specify center point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify end point of arc or [Angle/chord Length]: (3. noktayı seçiniz) 3 Şekil 3.38. Start,Center,Angle : Başlangıç noktası, Merkezi ve Açısı Bilinen Yay, Şekil 3.39. Command: arc Specify start point of arc or [Center]: (. noktayı seçiniz) Specify second point of arc or [Center/End]: C Specify center point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify end point of arc or [Angle/chord Length]: A Specify included angle: 70 70 o Şekil 3.39.
33 Start, Center, Length: Başlangıç Noktası, Merkezi ve Kiriş Uzunluğu Bilinen Yay, Şekil 3.40. Yayın başlangıç noktasıyla bitiş noktasını birleştiren doğrunun uzunluğuna kiriş uzunluğu denir. Command: arc Specify start point of arc or [Center]: (. noktayı seçiniz) Specify second point of arc or [Center/End]: C Specify center point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify end point of arc or [Angle/chord Length]: L Specify length of chord: 00 00 Şekil 3.40. Start,End,Angle: Başlangıç Noktası, Bitiş Noktası ve Açısı Bilinen Yay, Şekil 3.4. Command:arc Specify start point of arc or [Center]: (. noktayı seçiniz) Specify second point of arc or [Center/End]: E Specify end point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify center point of arc or [Angle/Direction/Radius]: A Specify included angle: 0 0 o Şekil 3.4.
34 Start,End,Direction: Başlangıç noktası, Bitiş noktası ve Yönü Bilinen Yay, Şekil 3.4. Command: arc Specify start point of arc or [Center]: (. noktayı seçiniz) Specify second point of arc or [Center/End]: E Specify end point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify center point of arc or [Angle/Direction/Radius]: D Specify tangent direction for the start point of arc: 50 50 o Şekil 3.4. Start,End,Radius: Başlangıç noktası, Bitiş noktası ve Yarıçapı Bilinen Yay, Şekil 3.43-44. Command: arc Specify start point of arc or [Center]: (. noktayı seçiniz) Specify second point of arc or [Center/End]: E Specify end point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify center point of arc or [Angle/Direction/Radius]: R Specify radius of arc: 00 00 Şekil 3.43.
35 Command: arc Specify start point of arc or [Center]: (. noktayı seçiniz) Specify second point of arc or [Center/End]: E Specify end point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify center point of arc or [Angle/Direction/Radius]: R Specify radius of arc: -00 00 Şekil 3.44. Center,Start,End: Merkezi, Başlangıç Noktası ve Bitiş Noktası Bilinen Yay, Şekil 3.45. 3 Command: arc Specify start point of arc or [Center]: C Specify center point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify start point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify end point of arc or [Angle/chord Length]: (3. noktayı seçiniz) Şekil 3.45.
36 Center,Start,Angle: Merkezi, Başlangıç Noktası ve Açısı Bilinen Yay, Şekil 3.46. Command: arc Specify start point of arc or [Center]: C Specify center point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify start point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify end point of arc or [Angle/chord Length]: A Specify included angle: 75 75 o Şekil 3.46. Center,Start,Length: Merkezi, Başlangıç Noktası ve Kiriş Uzunluğu Bilinen Yay, Şekil 3.47. Command: arc Specify start point of arc or [Center]: c Specify center point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify start point of arc: (. noktayı seçiniz) Specify end point of arc or [Angle/chord Length]: l Specify length of chord: 50 50 Şekil 3.47. Continue: En son tanımlanan nokta başlangıç noktası kabul edilir, Şekil 3.48-49. Command: ARC Specify start point of arc or [Center]: (. noktayı seçiniz) Specify second point of arc or [Center/End]: (. noktayı seçiniz) Specify end point of arc: (3. noktayı seçiniz) Command: ARC Specify start point of arc or [Center]: Enter (3. noktayı yakalar) Specify end point of arc: (4. noktayı seçiniz) Command: Specify opposite corner: *Cancel* 3 Şekil 3.48. 4
37 Command: arc Specify start point of arc or [Center]: (. noktayı seçiniz) Specify second point of arc or [Center/End]: (. noktayı seçiniz) Specify end point of arc: (3. noktayı seçiniz) Command: line Specify first point: Enter (3. noktayı seçiniz) Length of line: (4. noktayı seçiniz) Specify next point or [Undo]: *Cancel* 3 Şekil 3.49. 4 UYGULAMALAR: R5 R30 0 8 80 0 R5 4 0 0 0 0 3 60
38 38 R4 6 86 4 8 6 4 58 7 8 56 3 0 0 40 R0 4 0 8 0 38 60
39 4 00 50 5 o R0 R5 00 R30 R0 R5 65 90 o R0 5 0 o 70 5 5 R3 40 6 R0 5 37 0 R6 0 6 0 90 o
40 POLYGON Çokgen Çizimi Araç Çubuğu Kayar menü Komut Satırı Kısa Yol tuşu Draw Draw Polygon polygon pol İstenilen sayıda (3-04) kenardan oluşan polyline şeklinde düzgün çokgen çizer. Üzerinde değişiklik yapmak içinpedit komutu kullanılır.. Çember İçine Çokgen Çizmek (I) Çokgeni yarıçapını belirleyeceğimiz hayali bir çember içine çizer, Şekil 3.50. Command: polygon Enter number of sides <4>: 6 (Çizeceğimiz çokgenin kenar sayısını giriniz) Specify center of polygon or [Edge]:(. noktayı seçiniz) Enter an option [Inscribed in circle/circumscribed about circle] <I>: I Specify radius of circle:(çemberin yarıçapı için. noktayı giriniz) Radius Şekil 3.50. Çember içine (Inscribed) çokgen. Çember Dışına Çokgen Çizmek (C) Çokgeni yarıçapını belirleyeceğimiz hayali bir çemberin dışına çizer, Şekil 3.5. Command: pol Enter number of sides <4>: 6 Specify center of polygon or [Edge]:(. noktayı seçiniz) Enter an option [Inscribed in circle/circumscribed about circle] <I>: C Specify radius of circle: :(çemberin yarıçapı için. noktayı giriniz) Radius Şekil 3.5. Çember dışına (Circumscribed)çokgen Not: Çemberler çizim ekranında görünmez.
4 3. Bir Kenarının Uzunluğuna Göre Çokgen Çizmek Çokgeni kenar sayısı ve bir kenarının uzunluğuna göre çizer, Şekil 3.5. Edge Command: polygon Enter number of sides <6>: 0 Specify center of polygon or [Edge]: E Specify first endpoint of edge: (. noktayı seçiniz) Specify second endpoint of edge: <Ortho on> 45 (çemberin bir kenarının uzunluğu için. noktayı giriniz) 45. nokta. nokta Şekil 3.5. UYGULAMALAR: 5 50
4 3 4
43 5 6
44 7 8
45 9 0
46 ELLIPSE Elips Çizimi Araç Çubuğu Kayar menü Komut Satırı Kısa Yol tuşu Draw Drawellipse ellipse el Belirlenen bir koordinata istenilen ölçü ve konumda elips çizer. Makina parçaları üzerinde bulunan bakış düzlemine dik olmayan delikler elips şeklinde görülür. Elips, çizim düzlemi üzerinde paralel bir eksen etrafında döndürülen bir çemberin izdüşümü olarak elde edilir, Şekil 3.53. Ellipse i Tanımlayan Geometrik Özellikler: Axis endpoint Center other axis distance Other axis endpoint Şekil 3.53. Merkez ve Eksenlerin Sınır noktaları Center : Merkez seçeneği kullanılarak elipsi çizmek, Şekil 3.54. Command: el Specify axis endpoint of ellipse or [Arc/Center]: C Specify center of ellipse: 00,00 Specify endpoint of axis: 50 Specify distance to other axis or [Rotation]: 5 5 00,00 50 Şekil 3.54.
47 Birinci Eksenin Sınır Noktaları ve İkinci Eksenin Sapma Miktarı Axis, End: Büyük ve Küçük çapı verilen elipsi çizmek, Şekil 3.55. Command: el ELLIPSE 3 Specify axis endpoint of ellipse or [Arc/Center]: (. noktayı seçiniz) Specify other endpoint of axis: @00<0. noktayı seçiniz) Specify distance to other axis or [Rotation]: 30 (3. noktayı seçiniz) Şekil 3.55. Birinci Eksenin Sınır Noktaları ve İkinci Eksenin Düzlemle Yaptığı Açı Command: el ELLIPSE Specify axis endpoint of ellipse or [Arc/Center]: (. noktayı seçiniz) Specify other endpoint of axis: @00<0 (. noktayı seçiniz) Specify distance to other axis or [Rotation]:r Specify rotation around major axis: 45 Şekil 3.56. Arc (Eliptik) yay çizimi Command: el ELLIPSE Specify axis endpoint of ellipse or [Arc/Center]: a Specify axis endpoint of elliptical arc or [Center]: (. noktayı seçiniz) Specify other endpoint of axis: <Ortho on> (. noktayı seçiniz) Specify distance to other axis or [Rotation]: (3. noktayı seçiniz) Specify start angle or [Parameter]: 0 Specify end angle or [Parameter/Included angle]: 30 3 Şekil 3.57.
48 Açılı Elips çizimi Command: el ELLIPSE Specify axis endpoint of ellipse or [Arc/Center]: 50,50 (. noktayı seçiniz) Specify other endpoint of axis: <Ortho on> @00<45 (. noktayı seçiniz) Specify distance to other axis or [Rotation]: 0 (3. noktayı seçiniz) 3 0 @00<45 50,50 Şekil 3.58. UYGULAMALAR:
49 FİLLET Yuvarlatma Araç Çubuğu Kayar menü Komut Satırı Kısa Yol tuşu Modify ModifyFillet fillet Kesişen veya uzantıları birbirini kesen iki doğrunun kesişen uçlarını yuvarlatan bir komuttur, Şekil 3.59-6. Fillet komutunda yarıçap değeri 0 (sıfır) girildiğinde seçilen nesneleri yarıçapsız olarak birleştirir. Fillet komutunda, girilen yarıçap değeri komutla tekrar girilip değiştirilene kadar aynı değerle işleme devam eder. Radius ve First Object Command : Fillet Select first object or [Polyline/Radius/Trim] :R Specify filet radius<0.0000>: 0 Command : Fillet Select first object or [Polyline/Radius/Trim] : (. objeyi seçiniz) Select second object or [Polyline/Radius/Trim] : (. objeyi seçiniz) Önce Şekil 3.59. R0 Sonra
50 Command: fillet Current settings: Mode = TRIM, Radius = 0.0000 Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: (. noktayı seçiniz) Select second object or shift-select to apply corner: (. noktayı seçiniz) Select second object or shift-select to apply corner: Enter Önce Şekil 3.60. Sonra Fillet Alternatif Uygulamaları Line-Arc Uygulamaları Seçilen noktalar (0) dan büyük radius lar için sonuç Şekil 3.6. Circle-Circle Uygulamaları Seçilen noktalar (0) dan büyük radius lar için sonuç Şekil 3.6.
5 Polyline komutuyla çizilmiş veya bu özelliğe sahip çizim elemanlarının bütün köşelerine aynı yarıçap oluşturulacak isepolyline seçeneği ile tek bir işlem de yapılabilir, Şekil 3.63. Command: fillet Current settings: Mode = TRIM, Radius = 5.0000 Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple ]:p Select D polyline: (Objenin herhangi bir noktasına tıklayınız) 4 lines were filleted Önce Sonra Şekil 3.63. Polyline kenarlarıfillet yarıçapından küçük ise yuvarlatma yapmaz, Şekil 3.64. Command: fillet Current settings: Mode = TRIM, Radius = 5.0000 Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: r Specify fillet radius <5.0000>: 0 Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: p Select D polyline: Select D polyline: (Objenin herhangi bir noktasına tıklayınız.) lines were filleted 9 were too short Önce Sonra Şekil 3.64. Trim: Çizimde bulunan çember ile çizgiye yay oluşturma sırasında arada bulunan çizgiler kaybolur. Bunu önlemek için FILLET komutundan sonra TRIM seçeneğini kullanılır, aradaki çizgilerin kaybolmasını istenmiyorsa NO TRIM seçeneğini girilir. Böylece çizgilerin kaybolması önlenir, Şekil 3.65. Command: fillet Current settings: Mode = NOTRIM, Radius = 0.0000 Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: t Enter Trim mode option [Trim/No trim] <No trim>:enter Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: Select second object or shift-select to apply corner: Command: fillet Current settings: Mode = NOTRIM, Radius = 0.0000 Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: t Enter Trim mode option [Trim/No trim] <No trim>:t Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: (. objeyi seçiniz) Select second object or shift-select to apply corner: (. objeyi seçiniz)
5 55 30 R=0 No Trim Şekil 3.65. Trim Multiple Seçilen noktalar Şekil 3.66. sonuç
53 UYGULAMALAR: 33 76 76 9 38 57 76 38 57 R58 R9,5 R38 0 R9 3 R8,5 R9 R9 R76 4 R85,5 R9 R8 R R47,5 R9 R95
54 CHAMFER Pah Kırma Araç Çubuğu Kayar menü Komut Satırı Kısa Yol tuşu Modify ModifyChamfer chamfer cha Kesişen veya uzantıları birbirini kesen iki doğrunun kesişen uçlarına pah kırar, Şekil 3.67-68. Distance Command : Chamfer Select first line or [Polyline/Distance /Ange/Trim/Method] :d Specify firs chamfer distance<0.0000>:0 Specify second chamfer distance<0.0000>: 0 Command : Chamfer Select first line or [Polyline/Distance /Ange/Trim/Method] : (. objeyi seçiniz) Select first line or [Polyline/Distance /Ange/Trim/Method] : (. objeyi seçiniz) Önce 0 0 Sonra Şekil 3.67. Angle 00 Command: chamfer (TRIM mode) Current chamfer Dist = 0.0000, Dist = 0.0000 Select first line or [Undo/Polyline/Distance/Angle/Trim/ method/multiple]: a Specify chamfer length on the first line <5.0000>: 0 Specify chamfer angle from the first line <45>: 5 Select first line or [Undo/Polyline/Distance/Angle/Trim/ method/multiple]: (. objeyi seçiniz) Select second line or shift-select to apply corner: (. objeyi seçiniz) 5 Önce 0 5 o Sonra Şekil 3.68.
55 Polyline komutuyla çizilmiş veya bu özelliğe sahip çizim elemanlarının bütün köşelerine aynı pah kırma oluşturulacak isepolyline seçeneği ile tek bir işlem de yapılabilir, Şekil 3.69. Command: chamfer (TRIM mode) Current chamfer Dist = 0.0000, Dist = 0.0000 Select first line or [Undo/Polyline/Distance/Angle/Trim/mEthod/Multiple]: p Select D polyline: (Objenin herhangi bir noktasına tıklayınız) 4 lines were chamfered Önce Sonra Şekil 3.69. Polyline kenarlarıchamfer mesafesinden küçük ise pah kırma yapmaz, Şekil 3.70. Command: chamfer (TRIM mode) Current chamfer Dist = 5.0000, Dist = 5.0000 Select first line or [Undo/Polyline/Distance/Angle/Trim/mEtho d/multiple]: d Specify first chamfer distance <5.0000>: 0 Specify second chamfer distance <0.0000>: 0 Select first line or [Undo/Polyline/Distance/Angle/Trim/mEtho d/multiple]: p Select D polyline: (Objenin herhangi bir noktasına tıklayınız) lines were chamfered 9 were too short Önce Şekil 3.70. Sonra
56 Trim Command: Chamfer TRIM mode) Current chamfer Length = 0.0000, Angle = 0 Select first line or [Undo/Polyline/Distance/Angle/Trim/mEthod/Mult iple]:d Specify first chamfer distance <0.0000>: Enter Specify second chamfer distance <0.0000>: Enter Select first line or [Undo/Polyline/Distance/Angle/Trim/mEthod/Mult iple]:t Enter Trim mode option [Trim/No trim] <Trim>: n Select first line or [Undo/Polyline/Distance/Angle/Trim/mEthod/Mult iple]: (. objeyi seçiniz) Select second line or shift-select to apply corner: (. objeyi seçiniz) Command:CHAMFER NOTRIM mode) Current chamfer Dist = 0.0000, Dist = 0.0000 Select first line or [Undo/Polyline/Distance/Angle/Trim/mEthod/Mult iple]:t Enter Trim mode option [Trim/No trim] <No trim>:t Select first line or [Undo/Polyline/Distance/Angle/Trim/mEthod/Mult iple]: (. objeyi seçiniz) Select second line or shift-select to apply corner: (. objeyi seçiniz) 30 No Trim 55 R=0 Şekil 3.7. Trim UYGULAMALAR: first line 0 o 76
57 9 57 6,6 6,6 5 38 76 9 57 5 Bütün pah ölçüleri 6 6 3 5 5 5 66 9,5 38 33 Bütün pah ölçüleri 4 4
58 COPY Kopyalama Araç Çubuğu Kayar menü Komut Satırı Kısa Yol tuşu Modify Modifycopy copy cp & co Seçilen çizim öğelerinin bir veya birden fazla kopyasını belirtilen koordinatlara kopyalamak için kullanılan bir komuttur. Çizim öğelerini tek tek kopyalama: Öbjelerin seçimi yapılır. Daha sonra kopyalamaya esas olacak obje nokta belirlenir. İkinci nokta belirlenerek kopyalama işlemi tamamlanır, Şekil 3.7. Command: copy Select objects: found (Window la objeyi seçiniz) Select objects:enter Current settings: Copy mode = Multiple Specify base point or [Displacement/mOde] <Displacement>: (Base point noktasına tıklayınız.) Specify second point or <use first point as displacement>: 76 (Second point mesafesini giriniz.) Specify second point or [Exit/Undo] <Exit>: 57 5 Base point 95 Second point 76 Şekil 3.7.
59 Çizim öğelerini çoklu (multiple) kopyalama: Multiple seçeneği ile sınırsız sayıda kopya yapılabilir. Fare nin sol tuşuna her basılışta sürekli kopyalama işlemi yapar. Komuttan çıkmak için Fare sağ tuşu veya enter tuşuna basılır, Şekil 3.73. Command: co COPY Select objects: Specify opposite corner: found Select objects: (Window la objeyi seçiniz) Specify base point or displacement, or [Multiple]: m Specify base point: (Base point noktasına tıklayınız.) Specify second point of displacement or <use first point as displacement>:@36,-8 (Second point mesafesini giriniz.) Specify second point of displacement or <use first point as displacement>: @0,-54 (Second point mesafesini giriniz.) Specify second point of displacement or <use first point as displacement>: @90,-54 (Second point mesafesini giriniz.) Specify second point of displacement or <use first point as displacement>: *Cancel* R4 R8 R0 6 90 R8 36 54 8 8 36 8 UYGULAMALAR: Şekil 3.73. R60 60 R0 R0 60 60 60 40 40
60 8 8 8 R4 R 5 MOVE Taşıma Araç Çubuğu Kayar menü Komut Satırı Kısa Yol tuşu Modify ModifyMove move m Bir veya daha fazla çizim öğelerini bulundukları koordinattan başka bir koordinata taşıyan bir komuttur, Şekil 3.74. Base point Command: m MOVE Select objects: found (Taşınacak çizim öğeleri seçiniz) Select objects: ENTER Specify base point or displacement: (Taşımada referans alınacak tutuş noktası snap to center la seçiniz.) Specify second point of displacement or <use first point as displacement>: (Referans noktasının konumlandırılacağı koordinatısnap to intersection la tıklayınız.) Second point Şekil 3. 74.
6 OFFSET Öteleyerek Kopyalama Araç Çubuğu Kayar menü Komut Satırı Kısa Yol tuşu Modify ModifyOffset offset o Çizim öğelerini ve birleşik çizgileri belirlenen uzaklıkta ve yönde öteleyen bir komuttur. Mesafe vererek öteleme; Öteleme mesafesi verilir. Daha sonra öteleme yapılacak tarafta herhangi bir nokta tıklanarak yön belirtilir, Şekil 3.75. Command: offset Current settings: Erase source=no Layer=Source OFFSETGAPTYPE=0 Specify offset distance or [Through/Erase/Layer] <0.0000>: 0 Select object to offset or [Exit/Undo] <Exit>: (. noktayı seçiniz.) Specify point on side to offset or [Exit/Multiple/Undo] <Exit>:(. noktayı seçiniz.) Select object to offset or [Exit/Undo] <Exit>: *Cancel* 50 00 0 Şekil 3.75. Yön belirterek öteleme: Bu yöntemde mesafe girilmez. İmleç merkezinin olduğu yere öteleme yapar, Şekil 3.76. Command: offset Current settings: Erase source=no Layer=Source OFFSETGAPTYPE=0 Specify offset distance or [Through/Erase/Layer] <0.0000>: t Select object to offset or [Exit/Undo] <Exit>: (. noktayla objeyi seçiniz.) Specify point on side to offset or [Exit/Multiple/Undo] <Exit>: (. yön noktasını seçiniz.) Select object to offset or [Exit/Undo] <Exit>: *Cancel* 50 Şekil 3.76.
6 UYGULAMALAR: R37 0 58 R8 Ø7 0 0 Ø0 80
63 3 3 6 4 3 3 5 6 3 3 6 6 4 45 o 8 0 8 8 0 0 0 78 45
64 5 3,5 76 30 6 R3 40 6 R0 5 37 0 R6 0 6 0 90 o
65 7 8 40 60 o 60 o 4 7 7 R R6 8 6 5,3 0 6 9 9 0 45 o 6 9 6 34
66 9 6 8 8 5 6 6 45 4 o 6 65 6 6 6 5