OTOMATİK METEOROLOJİK GÖZLEM İSTASYONLARI (OMGİ) İÇİN KALİTE KONTROL SİSTEMİ TASARIMI

OTOMATİK METEOROLOJİK GÖZLEM İSTASYONLARI (OMGİ) İÇİN KALİTE KONTROL SİSTEMİ TASARIMI Yusuf ÇALIK EBİM Osman ESKİOĞLU EBİM Savaş KÖKSAL Sinoptik ve Deniz Meteoroloji Şube Müdürlüğü Dr. İbrahim SÖNMEZ Uzaktan Algılama Şube Müdürlüğü 1

İçerik OMGİ ölçüm şebekesi OMGİ ölçüm parametreleri Literatür araştırması Tasarlanan Kalite Kontrol Testleri Eşik değerlerinin elde edilmesi Örnek uygulama istatistikleri Öneriler 2

Proje Hedefi OMGİ ölçüm şebekelerinden elde edilen verilerin kalite kontrolünün yapılması 3

Proje Adımları Literatürdeki Kalite Kontrol Sistemlerinin araştırılması Türkiye şartlarında OMGİ için uygulanabilecek testlerin belirlenmesi Belirlenen testler için eşik değerlerinin elde edilmesi Kalite Kontrol Sistemi Programının kodlanması ve düzenli bir şekilde çalışır hale getirilmesi 4

Ölçüm hatası Ölçüm hataları [Alaka ve Levis(1967)] Sistematik hatalar Rastgele hatalar Ölçüm hatası Ölçüm sistemine Ölçüm başına göre tanımlanır Ölçüm hataları Alet, rasatçı veya veri taşıma kaynaklı olabilir Kaynağı önemsenmeksizin miktarı/hangi ölçüm olduğu önemlidir Hatalı ölçümün belirlenmesi, kalite kontrol sisteminin temel amacıdır Sistemin belirli bir miktar ölçüm hatası içermesi doğaldır! 5

OMGİ Ölçüm Parametreleri Periyot Parametre sck1dk nem1dk rzgyon1dk Dakikalık rzghiz1dk ygs1dk gunsur1dk gunsidgl1dk gunsiddr1dk gunsiddf1dk 6

OMGİ Ölçüm Parametreleri Periyot Parametre Parametre 10 Dakikalık Anlık Sıcaklık 5 cm Toprak Sıcaklığı (anlık) Maksimum Sıcaklık 10 cm Toprak Sıcaklığı (anlık) Minimum Sıcaklık 20 cm Toprak Sıcaklığı (anlık) Toprak Üstü Minimum Sıcaklığı (5 cm) 50 cm Toprak Sıcaklığı (anlık) Anlık İşba 100 cm Toprak Sıcaklığı (anlık) Anlık Nem 20 cm Toprak Nemi (anlık) Anlık Buhar Basıncı Toplam Güneşlenme Süresi Anlık Basınç Toplam Global Güneşlenme Şiddeti Toplam Yağış Toplam Direk Güneşlenme Şiddeti Vektörel Rüzgar Yönü Toplam Difizyon Güneşlenme Şiddeti Ortalama Rüzgar Hızı 1 m deki Açık Siper Sıcaklığı (anlık) Maksimum Rüzgarın Yönü 2 m deki Açık Siper Sıcaklığı (anlık) Maksimum Rüzgar Hızı 1 m deki Açık Siper Nem (anlık) Maksimum Rüzgarın Saati 2 m deki Açık Siper Nem (anlık) 7

OMGİ Ölçüm Parametreleri Periyot Parametre Günlük Ortalama Sıcaklık Maksimum Sıcaklık Minimum Sıcaklık Toprak Üstü Minimum Sıcaklığı(5 cm) Ortalama İşba Ortalama Nem Ortalama Buhar Basıncı Ortalama Basınç Vektörel Rüzgar Yönü Ortalama Rüzgar Hızı Maksimum Rüzgar Yönü Maksimum Rüzgar Hızı Parametre Günlük Toplam Yağış 6 saatlik Yağış Toplamı Maksimum Rüzgarın Saati Ortalama 5 cm Toprak Sıcakllığı Ortalama 10 cm Toprak Sıcakllığı Ortalama 20 cm Toprak Sıcakllığı Ortalama 50 cm Toprak Sıcakllığı Ortalama 100 cm Toprak Sıcakllığı Ortalama 20 cm Toprak Nemi Ortalama günlük buharlaşma 8

OMGİ Ölçüm Şebekesi 9

Literatür Araştırması Wolfson ve diğerleri(1978): Anlık sinoptik rasat kalite kontrolu. Mantıksal ve Aralık testleri uygulandı. Wade(1987): Basınç, sıcaklık, RH ve rüzgar verilerinin kalite kontrolünü Barnes tekniğini yardımıyla tanımladı. Meek ve Hatfield(1994): Bir tek istasyon için, Limit, Değişim ve Varyans testi uyguladı. Gandin(1998): Sabit basınç yüzeyleri yükseklik ve sıcaklık için kalite kontrol testleri önerdi. Vejen ve diğerleri (2002): İskandinav ülkeleri için kalite kontrol raporu. Aralık, Tutarlılık ve Alansal testler tanımlandı. Shafer ve diğerleri (1999): Oklahoma Mesonet için, Aralık, Basamak, Benzer Alet, Israrlılık ve Alansal testleri tanımladı. Sönmez ve diğerleri (2005): Batı Texas Mesonet için, Aralık, Basamak, Benzer Alet, Israrlılık ve Alansal testleri tanımladı. 10

Uygulanması planlanan Testler 1. Mantık Testi : Gözlemlerin kendi içlerinde veya ilgili gözlemlerle tutarlılıklarını kontrol eder. 2. Aralık Testi : Gözlemlerin makul sınırlar içinde olup olmadığını test eder. 3. Basamak Testi : Birbirini takip eden iki gözlem arasındaki farkın makul olup olmadığını kontrol eder. 4. Israrlılık Testi : Belli değerlerde takılı kalan ölçüm aletini tespit eder. 5. Benzer Alet Testi : Benzer parametre gözlemlerini kıyaslamak için kullanılır. 6. Alansal Test : Ölçümü civar istasyonlara göre kıyaslar Uygulamalar : Shafer ve diğerleri(1999), Sönmez ve Doggett(2003), Schroeder ve diğerleri(2005), Sönmez ve diğerleri(2005) 11

Verilerin Bayraklanması Kalite kontrol sistem tasarımında; Orijinal ölçüm değerleri değiştirilmeksizin, Ölçümün sıhhat derecesini belirten bayraklamalar planlanmıştır Bayraklama Kodu Tanım Açıklama N Çalıştırılmadı Test henüz çalıştırılmadı I İyi Ölçüm testi geçti S Şüpheli Ölçüm hakkında şüphe var K Kötü Ölçüm hatalı Y Uygulanamadı Test uygulanamadı 12

Kalite Kontrol Testleri 1. MANTIK TESTİ Ölçümün kendi içinde VEYA ilgili parametreler ile tutarlılığı kontrol ediliyor Kriterlerin tanımlanması: Literatür Bilirkişi Ölçümlerin bayraklanması: EĞER Ölçüm Kontrol Şartını sağlıyor İSE Ölçüm : İyi EĞER Ölçüm Çapraz Kontrol Şartını sağlamıyor İSE Ölçümler :Kötü 13

1. Mantık Testi Uygulması Parametre Test Kriteri Çapraz Mantık Kontrolü rzgyon1dk rzgyon1dk=0 İSE rzghiz1dk=0 X ygs1dk gunsur1dk sck10dk ygs1dk :çift sayı gunsur1dk=0 (gece saatleri için) sck10dk <= sckmax10dk sck10dk >= sckmin10dk sck10dk >=işba10dk rzgyon10dkort rzgyon10dkort=0 İSE rzghiz10dk=0 X rzghiz10dkort rzghiz10ort <=rzghiz10dkmax X rzgyon10dkmax rzgyon10dkmax =0 İSE rzghiz10dkmax=0 X X 14

Kalite Kontrol Testleri 2. ARALIK TESTİ Ölçümlerin klimatolojik sınırlar içerisinde olup olmadığını kontrol eder Sınır değerlerin elde edilmesi: Klimatolojik gözlemler Genel Temayül: -------------------------------------*------------------------- Alt Limit Ölçüm Üst Limit 15

2. Aralık Testi Uygulaması ---------------------- ---------------*--------------- ---------------------- Alt Limit-Delta Alt Limit Ölçüm Üst Limit Üst Limit+Delta Alt-Üst Limitlerin belirlenmesi : Ebim veri tabanındaki Klima ve OMGİ ölçümleri Analiz ara yüz programı Her bir istasyon için aylık elde edilmiştir. 16

2. Aralık Testi Uygulaması ---------------------- ---------------*--------------- ---------------------- Alt Limit-Delta Alt Limit Ölçüm Üst Limit Üst Limit+Delta İstasyon Ay Alt Limit ( o C) Üst Limit ( o C) 17130 1-249 166 17130 2-242 204 17130 3-192 266 17130 4-72 316 17130 5-16 344 17130 6 38 370 17130 7 45 408 17130 8 55 400 17130 9-15 357 17130 10-98 333 17130 11-175 247 17130 12-203 204 İstasyon 17290 11-16 310 17 17290 12-28 231 Ay Alt Limit ( o C) Üst Limit ( o C) 17290 1-40 231 17290 2-45 240 17290 3-18 280 17290 4 28 313 17290 5 74 400 17290 6 126 413 17290 7 175 442 17290 8 166 450 17290 9 108 400 17290 10 51 389

2. Aralık Testi Uygulaması ---------------------- ---------------*--------------- ---------------------- Alt Limit-Delta Alt Limit Ölçüm Üst Limit Üst Limit+Delta Delta ve Mutlak min-max tayini: Klimatoloji ve bilirkişi Periyot Parametre -Delta +Delta Mutlak Min Mutlak Max sck1dk -35 35-600 600 nem1dk -10 10 1 100 Dakikalık rzgyon1dk 0 0 0 360 rzghiz1dk 0 40 0 600 ygs1dk 0 10 0 120 gunsur1dk 0 0 0 1 gunsiddr1dk 0 2000 0 15000 18

2. Aralık Testi Uygulaması ---------------------- ---------------*--------------- ---------------------- Alt Limit-Delta Alt Limit Ölçüm Üst Limit Üst Limit+Delta Ölçümlerin bayraklanması: Kontrol Bayraklama EĞER Limit Alt Gözlemk, t LimitÜst İSE Ölçüm : İyi EĞER Limit Limit Üst Alt Gözlem Limit Delta VEYA k, t k t Üst Delta Gözlem, Limit İSE Alt Ölçüm : Şüpheli EĞER Gözlemk, t Limit DeltaVEYA Üst Gözlemk, t Limit Alt Delta İSE Ölçüm : Kötü 19

Kalite Kontrol Testleri 3. BASAMAK TESTİ Birbirini takip eden iki gözlem arasındaki farkın makul sınırlar içinde olup olmadığını kontrol eder. Maksimum basamak miktarının elde edilmesi: Bilirkişi tecrübesi Ölçümlerin istatistiksel incelenmesi Genel Temayül: Gözlem k, t Gözlemk, t 1 Farkmax Delta 20

3. Basamak Testi Uygulaması Gözlem k, t Gözlemk, t 1 Farkmax Delta Fark max değerlerinin belirlenmesi: k parametresi, m istasyonu & p ayı için; m istasyonu için p ayına ait tüm ölçümleri dikkate al Aralık testine göre tüm Kötü ölçümlerin ayıkla Geriye kalan ölçümlerin ardışık mutlak farkları hesapla Elde edilen matrisin histoğramı(sınıf aralığı ve frekanslarını) hesapla Sınıf aralığının fonksiyonu olarak kümülatif histoğram parametrelerini elde et Kümülatif frekans değerinin %99 olduğu sınıf aralık değerini eşik değeri olarak ata İşlemi her bir istasyon ve ay için tekrarla 21

3. Basamak Testi Uygulaması Gözlem k, t Gözlemk, t 1 Farkmax Delta Parametre: sıcaklık1dk Parametre: nem1dk İstasyon Ay Fark max ( o C) Delta( o C) 17023 1 15 2 17023 2 15 2 17023 3 17 2 17023 4 17 2 17023 5 16 2 17023 6 13 2 17023 7 15 2 17023 8 14 2 17023 9 14 2 17023 10 14 2 17023 11 17 2 17023 12 17 2 İstasyon Ay Fark max (%) Delta( % ) 17020 1 12 5 17020 2 11 5 17020 3 13 5 17020 4 13 5 17020 5 14 5 17020 6 13 5 17020 7 12 5 17020 8 12 5 17020 9 13 5 17020 10 12 5 17020 11 14 5 17020 12 13 5 22

3. Basamak Testi Uygulaması Gözlem k, t Gözlemk, t 1 Farkmax Delta Ölçümlerin bayraklanması: EĞER Gözlem Kontrol Gözlemk, t 1 Farkmax Delta k, t İSE Bayraklama Gözlem k, t ve Gözlem k, t 1 : Kötü EĞER Gözlem k, t Gözlemk, t 1 Farkmax İSE Gözlem k, t ve Gözlem k, t 1 : Şüpheli EĞER Gözlem k, t Gözlemk, t 1 Farkmax İSE Gözlem k, t ve Gözlem k, t 1 : İyi 23

Kalite Kontrol Testleri 4. ISRARLILIK TESTİ Arızalı ve/veya takılı kalan ölçüm aletini tespit için kullanılır Gözlem i pencere aralığındaki ölçümler olmak üzere Genel Temayül: min{ Gözlem i} max{ Gözlemi } 0 sağlayan max 24

4. Israrlılık Testi Uygulaması max değerlerinin belirlenmesi: k parametresi, m istasyonu & p ayı için; m istasyonu için p ayına ait tüm ölçümleri dikkate al Aralık Testine ve Basamak Testine göre tüm Kötü ölçümleri ayıkla Geriye kalan ölçümlerden ardışık olan ve tekrarlanan ölçüm sayısını bul Elde edilen matrisin histoğramı(sınıf aralığı ve frekanslarını) hesapla Sınıf aralığının fonksiyonu olarak kümülatif histoğram parametrelerini elde et Kümülatif frekans değerinin %99 olduğu sınıf aralık değerini eşik değeri olarak ata İşlemi her bir istasyon ve ay için tekrarla 25

4. Israrlılık Testi Uygulaması AYLAR Parametre 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 sck1dk 300 300 300 300 300 180 180 180 300 300 300 300 nem1dk 1440 1440 1440 1440 1440 1440 1440 1440 1440 1440 1440 1440 rzgyon1dk 120 120 120 120 120 120 120 120 120 120 120 120 rzghiz1dk 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 ygs1dk 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 gunsidgl1dk 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 gunsiddr1dk 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 sck10dk 30 30 30 30 30 18 18 18 30 30 30 30 26

4. Israrlılık Testi Uygulaması Ölçümlerin bayraklanması: Gözlem i max pencere aralığıdaki veriler olmak üzere; Kontrol Bayraklama EĞER min{ Gözlemi } max{ Gözlemi } 0İSE (i=1,n) Gözlem i : Kötü (i=1,n) EĞER min{ Gözlemi } max{ Gözlemi } 0İSE (i=1,n) Gözlem i : İyi (i=1,n) 27

Kalite Kontrol Testleri 5. BENZER ALET TESTİ Benzer parametre VEYA farklı seviyelerdeki aynı parametre ölçümleri kıyaslamak için kullanılır. u ve v parametre & t zaman değişkenini göstermek üzere, Genel Temayül: Gözlem u, t Gözlemv, t Farkmax 28

5. Benzer Alet Testi Uygulaması Gözlem u, t Gözlemv, t Farkmax Benzer Alet testi uygulanan parametre çiftleri: 1) Hava Sıcaklığı 1 m. Açık Siper Sıcaklığı 2) Hava Sıcaklığı 2 m. Açık siper Sıcaklığı 3) 1 m. Açık Siper Sıcaklığı 2 m. Açık Siper Sıcaklığı 4) Hava Nemi 1 m. Açık Siper Nemi 5) Hava Nemi 2 m. Açık siper Nemi 6) 1 m. Açık Siper Nemi 2m. Açık Siper Nemi 7) 5 cm Toprak Sıcaklığı 10 cm Toprak Sıcaklığı 8) 10 cm Toprak Sıcaklığı 20 cm Toprak Sıcaklığı 9) 20 cm Toprak Sıcaklığı 50 cm Toprak Sıcaklığı 10) 50 cm Toprak Sıcaklığı 100 cm Toprak Sıcaklığı 29

5. Benzer Alet Testi Uygulaması Gözlem u, t Gözlemv, t Farkmax Fark max değerlerinin belirlenmesi: u & v parametre çifti, m istasyon & p ayı için; m istasyonu için p ayına ait tüm ölçümleri dikkate al Aralık ve Basamak Testlerine göre tüm Kötü ölçümleri ayıkla Geriye kalan ölçümler için aynı t anına ait mutlak farkları hesapla Elde edilen matrisin histoğramı(sınıf aralığı ve frekanslarını) hesapla Sınıf aralığının fonksiyonu olarak kümülatif histoğram parametrelerini elde et Kümülatif frekans değerinin %99 olduğu sınıf aralık değerini eşik değeri olarak ata İşlemi her bir istasyon ve ay için tekrarla 30

5. Benzer Alet Testi Uygulaması Gözlem u, t Gözlemv, t Farkmax AYLAR Parametre çifti 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 sck10dk & acsp1msck10dk 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 sck10dk & acsp2msck10dk 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 acsp1msck10dk & acsp2msck10dk 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 nem10dk & acsp1mnem10dk 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 nem10dk & acsp2mnem10dk 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 acsp1mnem10dk & acsp1mnem10dk 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 tpsck5cm10dk & tpsck10cm10dk 120 120 120 200 200 200 200 200 200 120 120 120 tpsck10cm10dk & tpsck20cm10dk 75 75 75 125 125 125 125 125 125 75 75 75 tpsck20cm10dk & tpsck50cm10dk 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 tpsck50cm10dk & tpsck100cm10dk 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 31

5. Benzer Alet Testi Uygulaması Gözlem u, t Gözlemv, t Farkmax Ölçümlerin bayraklanması: EĞER EĞER Gözlem Gözlem Kontrol u, t Gözlemv, t Farkmax u, t Gözlemv, t Farkmax İSE İSE Bayraklama Ölçüm, ve u t Ölçüm, : Kötü Ölçüm, ve u t v t Ölçüm, : İyi v t 32

Kalite Kontrol Testleri 6. ALANSAL (UZAYSAL) TEST Ölçümü civar istasyonlara göre kıyaslar Sıcaklık ve basınç parametreleri için uygulanmıştır Her bir istasyon için aynı mikro klima içinde olacak şekilde 3 er komşu tayin edilmiştir Komşu listesi her parametre için ayrı yapıldı Merkez istasyon ölçümü komşu 3 istasyon ölçümü ile kıyaslanmıştır 33

6. Alansal Test Uygulaması Komşu istasyon seçiminde kullanılan Ebim arayüz programı Fark min ve Fark max değerleri önceden tanımlandığı şekilde elde edilmiştir Fark min ve Fark max değerleri her bir istasyon ve ay için hesaplanmıştır. 34

6. Alansal Test Uygulaması 17022 istasyonu için komşu ve basınç Fark max değerleri: İST Ay Komşu1 Fark1 mi n Fark1 ma x n Komşu2 Fark2 mi Fark2 ma x n Komşu3 Fark3 mi 17022 12 17611 131 190 17613 41 106 17023 119 179 35 Fark3 ma 17022 1 17611 132 189 17613 41 104 17023 121 179 17022 2 17611 131 188 17613 39 102 17023 119 176 17022 3 17611 127 187 17613 33 102 17023 114 175 17022 4 17611 125 184 17613 30 96 17023 113 171 17022 5 17611 124 180 17613 30 95 17023 112 170 17022 6 17611 119 174 17613 26 89 17023 109 162 17022 7 17611 119 178 17613 29 94 17023 110 167 17022 8 17611 120 176 17613 26 91 17023 109 166 17022 9 17611 122 181 17613 28 96 17023 111 168 17022 10 17611 128 181 17613 37 100 17023 116 172 17022 11 17611 129 186 17613 39 101 17023 118 176 x

6. Alansal Test Uygulaması Ölçümlerin bayraklanması: u parametre değişkenini, t ölçüm anını ve x,y ve z merkez istasyon civarında bulunan komşu istasyonları göstermek üzere; Komşu sayısı 3 ise; Kontrol Bayraklama EĞER Fark1 Fark min Gözlemu, t Gözlemu, t, x 1max VEYA Fark2 Fark min Gözlemu, t Gözlemu, t, y 2max VEYA Ölçüm, : İyi u t Fark3 Fark min Gözlemu, t Gözlemu, t, z 3max İSE EĞER Fark1 Fark min Gözlemu, t Gözlemu, t, x 1max VEYA Fark2 Fark min Gözlemu, t Gözlemu, t, y 2max VEYA Ölçüm, : Kötü u t Fark3 Fark min Gözlemu, t Gözlemu, t, z 3max DEĞİL İSE 36

6. Alansal Test Uygulaması Ölçümlerin bayraklanması: u parametre değişkenini, t ölçüm anını ve x,y ve z merkez istasyon civarında bulunan komşu istasyonları göstermek üzere; Komşu sayısı 2 ise; EĞER Kontrol Fark1 Fark min Gözlemu, t Gözlemu, t, x 1max Fark2 Fark min Gözlemu, t Gözlemu, t, y 2max VEYA İSE Bayraklama Ölçüm, : İyi u t EĞER Fark1 Fark min Gözlemu, t Gözlemu, t, x 1max Fark2 Fark min Gözlemu, t Gözlemu, t, y 2max VEYA DEĞİL İSE Ölçüm, : Kötü u t 37

6. Alansal Test Uygulaması Ölçümlerin bayraklanması: u parametre değişkenini, t ölçüm anını ve x,y ve z merkez istasyon civarında bulunan komşu istasyonları göstermek üzere; Komşu sayısı 1 ise; Kontrol Bayraklama EĞER İSE Gözlem u, t : İyi Fark1 Fark min Gözlemu, t Gözlemu, t, x 1max EĞER Fark1 Fark min Gözlemu, t Gözlemu, t, x 1max DEĞİL İSE Gözlem u, t : Test Uygulanamadı EĞER Komşu sayısı :0 İSE Kontrol Bayraklama Gözlem, : Test Uygulanamadı u t 38

Örnek Uygulama İstatistikleri İstatistiksel Sonuçlar: Periyot : 2008/01/01-2008/01/31 Parametre bazında bayraklanma istatistikleri Sorgulama zaman istatistikleri 39

Örnek Uygulama İstatistikleri 40

Örnek Uygulama İstatistikleri Mantık Testi Aralık Testi istno zaman sck sckmax sckmin 17026 200801020700 72 71 69 17026 200801020710 74 73 72 17026 200801020930 84 83 81 17026 200801021000 82 81 78 17047 200801010300 24 23 22 17047 200801010340 23 22 22 17047 200801010650 33 32 30 17047 200801010700 38 37 33 istno Zaman sck min max 17110 200801021140 240-95 180 17110 200801021150 352-95 180 17110 200801021240 599-95 180 17110 200801021310 590-95 180 17110 200801021330 478-95 180 17110 200801021340 456-95 180 17110 200801021350 559-95 180 17110 200801021410 600-95 180 17047 200801010830 45 44 44 17110 200801021420 459-95 180 41

Öneriler-1 / Çalışma Grubu Kurulması Gelinen Nokta: Testler için eşik değerleri tayin edildi (bazı parametre/istasyonlar için kısıtlı miktarda veri kullanıldı!) Kalite kontrol sistemi operasyonel olarak çalıştırılmakta Ölçümler kriterlere göre bayraklanmakta Kurulacak olan çalışma grubunun iş tanımı: Şüpheli ve kötü bayraklanan ölçümlerin kontrolü Bu ölçümlerin yeni eşik değeri mi yoksa hatalı kayıt mı olduğunun değerlendirilmesi Testlerdeki muhtemel iyileştirmelerin tespit edilmesi Yeni testlerin önerilmesi 42

Öneriler-2 / Komisyon kurulması Komisyonun iş tanımı: OMGİ ölçümlerinin sunumu(satışı) TUMAS ile yapılmakta (kurum dışına dahil). Kurulacak olan komisyon; TUMAS sunumu için, ölçümlere ait bayraklama bilgisinin hangi hassasiyet derecesinde kullanılacağı kararlaştırılmalıdır. Her bir gözlem için 1X6 boyutlu bayrak matrisi M A B I B A Geçmişe yönelik veri sunum politikası belirlenmelidir. 43

Occurrence Frequency Öneriler-3 / Araştırma Sönmez et al.(2005) WS2m & WS10m Saçılma diagramı Günlere göre histogram 3000 2500 J. Day : 337,338,339 2000 J. Day : 357, 358 1500 1000 500 J. Day : 30, 31 0 0 50 100 150 200 250 300 350 400 Julian Day 44

WS at 10m (m/s) Temperature ( O C) WS2m-WS10m (m/s) WS at 2m (m/s) Relative Humidity (%) Öneriler-3 / Araştırma Sönmez et al.(2005) İstasyon: FLOY 2 Aralik, 19:20 6 Aralık, 18:20, 2002 100 8 6 50 4 2 0 4 Dec 3 Dec 4 Dec 5 Dec 6 0 10 Dec 3 Dec 4 Dec 5 Dec 6 2 0-2 8-4 Dec 3 Dec 4 Dec 5 Dec 6 6 4 20 10 Temp at 1.5m Temp at 9m 2 0 0 Dec 3 Dec 4 Dec 5 Dec 6-10 Dec 3 Dec 4 Dec 5 Dec 6 45

Sonuçlar/Özet Ölçüm, DMİ nin asli görevidir Ölçüm hatası doğaldır! Ölçüm bir milli servettir! Servetlerin bakımı ve muhafazası önemlidir! Ölçümlerin sıhhat derecelerinin tayini elzemdir! OMGİ ölçümleri için kalite kontrol testleri tanımlanmıştır Kalite kontrol sistemi operasyonel olarak çalışır durumdadır Testlerin sürekli ve özenle izlenmesi ve gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. 46

Teşekkür Komisyon üyeleri, bu çalışmanın çeşitli aşamalarında yardımlarını esirgemeyen; Rasat Kontrol Şube Müdürlüğü Hidrometeoroloji Şube Müdürlüğü, Araştırma Şube Müdürlüğü Ebim Şube Müdürlüğü Elektronik Gözlem Şube Müdürlüğü çalışanlarına teşekkürü bir borç bilir. Ayrıca komisyon; Soner Karataş Selami Yıldırım a teşekkürlerini sunar. 47

Soru ve Öneriler 48