5. Uluslararas leri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 9), -5 May s 9, Karabük, Türkiye BETON LE CTP KUTU PROF LLER N H BR T KULLANIMINDA KES T ÖZELL KLER N BASINÇ VE E LME DAVRANI INA ETK LER THE EFFECTS OF CROSS-SECTIONAL PROPERTIES OF CONCRETE- GRP HYBRID PROFILES ON COMPRESSIVE AND FLEXURAL BEHAVIOR Ferhat AYDIN a, * ve Mehmet SARIBIYIK b a, * Sakarya Üniversitesi, Adapazar, Türkiye, ferhata@sakarya.edu.tr b Sakarya Üniversitesi, Adapazar, Türkiye, mehmets@sakarya.edu.tr Özet Yak n zaman içersinde lif takviyeli plastik kompozit malzemelerin kullan her sektörde oldu u gibi in aat alan nda da h zla artmaktad r. Ba lang çta yap larda ikincil elamanlar olarak kullan lan bu tür malzemeler, günümüzde esas malzeme ya da güçlendirme malzemesi olarak tercih edilmektedir. Son zamanlarda yo un ekilde tercih edilen kompozit malzemelerden birisi de profil çekme metodu ile üretilen Cam Elyaf Takviyeli Plastik (CTP) profillerdir. Özellikle yap sektöründe esas malzeme olarak kullan giderek artan, CTP profillerin üstün çekme dayan n yan s ra, hafifli i, korozyon dayan gibi özellikleri, CTP profilleri in aat sektöründe birçok malzemeye alternatif yapmaktad r. Bu çal mada; yüksek bas nç dayan ile tan nan betonun, yüksek çekme dayan na sahip CTP kutu profiller ile hibrit kullan ara lm r. Yal n haldeki beton numuneleri, içi bo kutu profiller ve içi betonla doldurulmu ayn kesitteki deney numuneleri bas nç ve ilme testlerine tabi tutularak, elde edilen sonuçlar kar la lm r. Farkl kesit özellikleri ve fiber oranlar na sahip kutu profillerin bas nç ve e ilme özelliklerine etkileri incelenmi tir. Anahtar kelimeler: Cam Elyaf Takviyeli Plastik, Beton, Hibrit, Bas nç Gerilmesi ve E ilme Gerilmesi Abstract Recently uses of fiber reinforced plastic profiles have increased in construction sector. Initially though they are used as a secondary member, preferring main construction member or reinforcement in buildings at the present time. One of the new composite materials is the pultruded Glass Fibre Reinforced Plastic (GFRP) sections used as primary load bearing elements has been increased in construction. Factors of tensile strength, lightweight ve non-corrosive properties are make the GFRP materials to competitive alternative to traditional structural materials. In this study; the effect of hybrid usage of GFRP profile with concrete, which have a high compressive strength, on compressive and flexural properties have been investigated. The compressive and flexural tests have been applied on the plain concrete, GFRP box profiles and concrete filled profiles, and the outcomes are compared. Effects on compressive and flexural behavior of box profiles, which have different cross-section and fibre ratio, have been investigated. Keywords: Glass Fibre Reinforced Plastic, Concrete, Hybrid, Compression Strength and Flexure Strength. Giri Malzeme teknolojileri alan nda her geçen gün yeni malzeme türleri ve uygulamalar geli tirilmektedir. Bu geli imin esas dayana olu turan, malzemelerin birlikte kullan yani kompozit yada hibrit tasar mlard r. Kompozit malzeme, iki veya daha fazla malzemenin üstün özelliklerini tek bir malzemede toplamak ya da yeni bir özellik ortaya ç karmak amac yla, makro düzeyde birle tirilmeleri ile olu turulan malzemeler olarak adland r. Yap olu turan bile enler, kimyasal olarak farkl rlar ve fazlar birbirinden ay ran belirgin bir ara yüzey bulunmaktad r []. Ortaya ç kan kompozit malzemelerin zay f özellikleri ise farkl malzemelerin birlikte kullan yla yani hibrit kullan mlar olu turularak giderilme yoluna gidilmektedir. Takviyeli Plastik (FRP) kompozitler son y geçen süre içersinde binalar ve köprüler için hem ekonomik hem de birincil yap malzemesi olarak geli im göstermi lerdir []. Lifli kompozit malzeme olan CTP profiller ile taneli kompozit malzeme s na giren klasik betonun yap alan nda birlikte kullan yla ilgili çal malar ise son ll k dönemde yayg nla r. Özellikle karbon fiber takviyeli kompozitlerin yap güçlendirmesinde kullan kça uygulanmaktad r. Yap güçlendirme çal malar n yan s ra fiber takviyeli boru elamanlar n içersine beton yerle tirilmesi ile olu an tasar mlar n zemin iyile tirilmesinde kullan h zla artmaktad r. Ayr ca köprülerde klasik kiri ler yerine beton ve lif takviyeli plastik kompozitlerden olu an hibrit kiri lerin kullan da mevcuttur. Bu iki malzemenin birçok farkl metotlarla beraber kullan n yan nda profiller içersine beton yerle tirilmesiyle ilgili önemli bilimsel çal malar mevcuttur. Mirmiran ve arkada lar [] FRP ile betonu hibrit olarak kullanarak, kolon-kiri lerin dayan m ve sünekli ini incelemi lerdir. Betonla doldurulmu borular n kolon-kiri davran ara rmak amac yla numuneler haz rlam ve fakl kombinasyonlarda deneyler yapm lard r. Ayr ca baz kiri teorileri kullanarak hesaplamalar yap p, deney verilerini kar la rmal grafikler halinde ifade etmi lerdir. Sonuç olarak betonla doldurulmu elamanlarda çe itli performans art lar elde etmi lerdir. IATS 9, Karabük Üniversitesi, Karabük, Türkiye
Fam ve arkada lar [] yapt klar çal mada dikdörtgen kesitli CTP elaman n içersini betonla doldurarak hibrit yap elde etmi ler ve kolon-kiri gibi kullanm lard r. Baz elamanlar tamam yla baz lar ise k smen betonla doldurup, haz rlanan numunelere farkl eksantrik yükler uygulayarak deneyler yapm lard r. Çal malar sonunda deney numunelerine ait çe itli grafikler elde etmi ler ve tamamen dolu profiller ile k smen dolu profiller aras nda kar la rmalar yapm lard r. Deneyler sonucunda yar dolu profil kiri ler tam dolu profiller ile benzer rijitlik göstermi ler fakat e ilme deneylerinde yar dolu profiller daha dü ük de erlerde k lm r. Di er bir çal mada [5] CTP profiller ile polimer betonunu hibrit kiri olarak kullanm lard r. Deneysel çal malarla birlikte teorik modellemeler yaparak farkl kesitlerdeki kiri lere e ilme testleri yapm lard r. Profil, polimer beton, hibrit kiri ve sonlu elaman modelinin yük-deformasyon grafiklerini kar la rm lard r. Hibrit dikdörtgen kesitli kiri leri tasarlayan, üreten ve test eden yazarlar en yüksek dayan, hibrit kiri lerde elde etmi lerdir. Literatürde yap lm çal malardan farkl olarak bu çal mada; yayg n ekilde yap malzemesi olarak kullan lan beton ile son y llarda piyasada kullanmaya ba lam yeni nesil malzemelerden say lan CTP kutu profil elamanlar n birlikte kullan ara larak, uygun çözümler üretilmesi amaçlanm r. Mevcut çal malar n d nda farkl kesitteki profillerin kullan lmas, CTP profillerdeki lif oranlar n mekanik davran lara etkisi ve bas nç dayan deneyleri kar la rmal olarak verilmi tir. Yüksek bas nç dayan ile tan nan klasik betonun, di er üstün özelliklerinin yan s ra yüksek çekme dayan na sahip CTP profiller içersinde kullan n getirece i avantajlar çal ma sonucunda analiz edilmi tir.. Deneysel Çal malar Temel yap malzemelerinden olan beton, yüksek bas nç dayan n aksine çekme ve e ilme gerilmelerine kar oldukça zay f oldu undan dolay malzeme tasar mlar nda yaln zca bas nç gerilmelerine kar kullan r. CTP kompozit malzeme ise özellikle yüksek çekme dayan ile ön plana ç kmaktad r. Yap lan hibrit malzeme tasar yla kiri lerde bas nç etkilerini beton, çekme gerilmelerini ise CTP profilin kar lamas dü ünülmektedir. Bas nç deneylerinde ise betonda bas nç kuvveti etkisi ile olu acak yanal çekme gerilmelerini yine profil taraf ndan engellenerek mukavemet art sa lamas beklenmektedir. Bu çal mada, farkl kesit ve lif oranlar na sahip CTP profiller ile betonun hibrit olarak kullan lmas n e ilme ve bas nç davran lar na etkileri ara lm r. Bu amaçla farkl kesit özelliklerine sahip CTP kutu profiller içersine, önceden TS 8 ye [6] göre tasarlan p üretilen taze haldeki betonla doldurulmu ve 8 gün gerekli mukavemetine ula ncaya kadar kür havuzunda bekletilmi tir. çersi betonla doldurulmu profillerin yan ra ayn kesit özelliklerine sahip taze haldeki yal n betonlar önceden haz rlanan kal plara kar la rma yapmak amac yla yerle tirilmi tir. E ilme deneylerinde betonla doldurulmu profiller ve ayn kesitteki yal n beton numunelerle birlikte içi bo kutu profiller de haz rlanm r. Bas nç testleri için kesit boyutlar 75- mm olan kutu profillerin et kal nl klar ise -5 mm olmak üzere iki tip küp kesit ve et kal nl kl numuneler kullan lm r. Küp olarak haz rlanan yal n haldeki beton numunelerin yan s ra içersine beton doldurulmu ayn kesitteki profillere bas nç deneyi yap lm r. Her profil ve kesit tipi için er adet numune haz rlanm ve bas nç gerilmeleri bulunmu tur. ilme testleri için ise et kal nl klar -5 mm olmak üzere iki tip ve 5 mm kesit ölçülerine sahip mm uzunlu undaki profiller kullan lm r. E ilme deneyindeki her kesit tipi için adet dolu profil ve adet yal n beton numunelerin yan ra adet ayn kesitteki içi bo profiller de test edilmi tir. Mesnet aç kl n 5 mm olarak tasarlanan numunelere üç noktal e ilme testleri yap lm r. çi bo profiller, içi beton doldurulmu profiller ve yal n beton e ilme elamanlar ndan yük-sehim grafikleri olu turulmu tur. Çok uzun bir süredir yap malzemesi olarak kullan lan betonun mekanik ve fiziksel özellikleri bilim dünyas taraf ndan çok iyi bilinmekle beraber, betonun tersine CTP profil elamanlar yeni nesil malzemeler olmas ve ülkemizde üretiminin s rl kapasitede olmas nedeniyle öncelikle profillerin baz fiziksel ve mekanik özelliklerinin deneylerle belirlenmesi gerekmektedir. Kutu profillerin bas nç ve ilme deneylerinin yan nda baz fiziksel ve mekanik özellikleri de belirlenmi tir. Bu amaçla CTP malzemesinin çekme özellikleri ve Elastisite modülünü belirlemek amac yla çekme testleri yap lm r. CTP profilleri ilgili standartlar [7-9] ve deney artlar na uygun ekilde haz rlanarak, çekme makinesinde belirli h zlarda çekme testi yap lm r. Profiller için ayr ca özgül ve birim a rl k belirleme deneyleri yap larak bulunan sonuçlar verilmi tir. Çekme özelliklerinin belirlenmesi testlerinden sonra kutu profiller içersindeki fiber oranlar n belirlenmesi amac yla reçine yakma metodu uygulanarak lif oranlar her kesit tipi için deneylerle bulunmu tur... CTP Profil Özelliklerinin Belirlenmesi Bas nç ve e ilme deneylerinde kullan lan profillerin mekanik özelliklerini belirlemek amac yla profillerden kesilerek haz rlanan toplam adet çekme deneyi numunesi test edilmi ve çekme özellikleri tespit edilmi tir. Verilerin i lenmesi sonucunda adet numune için Elastisite Modülleri (E), Çekme Gerilmeleri ve Uzama Yüzdeleri hesaplanarak Çizelge de gösterilmi tir. Çizelge. Çekme deneyi sonuçlar. No Uzama (% ) Gerilme (MPa) E mod. ((MPa) 57,8 65 996,6 6,9 57 978 5,6 67 86 6,6 69 769 7, 6 98 8, 6 98 9, 69 6,96 58 999 Ort. 6 89 Deney sonuçlar nda ortalama de erler incelendi inde numunelerin Elastisite modülü (E) 89 Mpa ve Uzama
de eri % olarak bulunmu tur. Çekme gerilmesi ortalamas ise 6 Mpa olarak bulunmu tur. Çekme özelliklerinin yan s ra profillere ait özgül a rl k ve birim a rl k testleri de yap lm r. profillerinden kesilerek elde edilen toplam adet parça üzerinde ilgili deneyler yap larak, elde edilen verilerin ortalamas al nm r. Yap lan deneyler sonucunda CTP malzemesinin özgül rl k de eri,77 g/cm olarak bulunmu tur. Numuneler aras ndaki standart sapma de eri,7 ve varyasyon katsay ise %,95 gibi küçük de erlerde bulunmu tur. Birim a rl k de eri ise,75 g/cm olarak bulunmu, numuneler aras ndaki standart sapma de eri, ve varyasyon katsay ise %,57 olarak bulunmu tur. Bu sonuçlar deney güvenirli i aç ndan oldukça tatmin edicidir. CTP kutu profiller içersindeki fiber oranlar n belirlenmesi amac yla Reçine yakma metodu uygulanarak tüm kesit içersindeki lif oranlar tespit edilmi tir. Reçine yakma metodunda C o ye kadar uygulanabilen ve otomatik zaman ayarlay f n kullan lm r. Her kesit tipi için profillerden kesilerek haz rlanan numuneler 5 C o de saat süre ile bekletilmi tir. lem sonras matrisi yanan numunelerdeki boyuna ve keçe lifleri tart larak gerekli hesaplamalar yap lm r. Çizelge. Bas nç numuneleri a rl kça fiber oranlar. Et kal nl 5 mm Numune No Toplam Boyuna Keçedeki Matris rl k (gr),55,65,69 9,6 % 55,6 6,89 7,5 rl k (gr) 9,5,77,9 7, % 55,77 7,75 6,8 rl k (gr),,5,9 8,75 % 5,95 9, 6, rl k (gr),7,6,9 8,86 % 5,5,55 7, Ort. A rl k (gr),6,75,98 8,66 Ortalama (%) 5,6 8,55 6,8 Et kal nl mm rl k (gr) 5, 8,59,776 5, % 55,,7,6 rl k (gr), 5,66,9 6, % 9,,7,5 rl k (gr) 6, 9,,675 5, % 58,,,68 rl k (gr) 6,7 8,578,98 5,7 % 5,,9 5,59 Ort. A rl k (gr) 5,5 8,,8 5,5 Ortalama (%) 5,6,9 5,89 ortalama boyuna yüzde fiber oran % 5,6 ve keçedeki toplam yüzde fiber oran ise % 8,55 dir. Et kal nl mm olan profillerin ortalama boyuna yüzde fiber oran % 5,6 ve keçedeki toplam yüzde fiber oran ise %,9 olarak bulunmu tur. ilme deneylerinde kullan lan kutu profillerin kesit boyutu 5 mm ve et kal nl klar ise -5 mm dir. Kutu profillerden kesilerek haz rlanan parçalar üzerinde gerçekle tirilen fiber oran belirleme test sonuçlar Çizelge de verilmi tir. Buna göre et kal nl 5 mm olan profillerin ortalama boyuna yüzde fiber oran % 59,56 ve keçedeki toplam yüzde fiber oran ise % 8,8 dir. Et kal nl mm olan profillerin ortalama boyuna yüzde fiber oran % 57,95 ve keçedeki toplam yüzde fiber oran ise %,9 dir. Çizelge. E ilme numuneleri a rl kça fiber oranlar. Et kal nl 5 mm Numune No Toplam Boyuna Keçedeki Matris rl k (gr) 5, 8,57,558,965 % 56,6,5, rl k (gr), 8,5,7,79 % 58,9 8,7, rl k (gr) 7,,65,68 5,57 % 6, 7,7,7 rl k (gr),96 9,7,8,55 % 6, 7,, Ort. A rl k (gr) 5, 9,,9,9 Ortalama (%) 59,56 8,8, Et kal nl mm rl k (gr),5 6,89,,7 % 6,7,6 9, rl k (gr) 8,7,68,976,756 % 55,,66,9 rl k (gr),95 7,6,8, % 6,76,7 8,5 rl k (gr) 8,5,69,958,89 % 5,9,,85 Ort. A rl k (gr),5 5,87,89,9 Ortalama (%) 57,95,9, rl kça elde edilen fiber ve matris oranlar hacimce oranlara dönü türmek için bulunan de erler üretici firmadan al nan fiber yo unlu una (,56 g/cm³) ve matrisin yo unlu una (, g/cm³) bölünerek bulunmu tur. Deneylerden elde edilen numunelere ait tüm tabakadaki hacimce ortalama yüzde oranlar ve ortalama a rl klar Çizelge te verilmi tir. Bas nç deneylerinde kullan lan CTP kutu profillerden kesilerek haz rlanan parçalar üzerinde gerçekle tirilen fiber oran belirleme test sonuçlar Çizelge de verilmi tir. Kutu profillin kesiti 75 mm, et kal nl ise ve 5 mm olan iki tip numune kullan lm r. Et kal nl 5 mm olan profillerin
Çizelge. A rl k ve Hacimce ortalama fiber oranlar. Bas nç 5 mm Bas nç mm ilme 5 mm ilme mm Boyuna Keçedeki Matris rl k (gr),7,9 8,6 Hacim (cm³),79,75 6,66 rl k (gr) 8,,8 5,5 Hacim (cm³),,7,5 rl k (gr) 9,,9,9 Hacim (cm³),59,5,98 rl k (gr) 5,87,8,9 Hacim (cm³),9,,9 sonras sütun grafikler olu turularak deney sonuçlar kar la lm r ( ekil -). ekil de verilen grafikte, 75 mm kesitli kutu profillerle üretilen iki farkl et kal nl na sahip (-5 mm) dolu profillerin yal n beton numune ortalamalar aras ndaki kar la rmalar verilmi tir. Grafik incelendi inde 5 mm et kal nl na sahip dolu profilin bas nç dayan m ortalamas n yal n betona göre % 6, et kal nl mm olan dolu profile göre ise % 7 daha fazla bas nç dayan gösterdi i gözlenmi tir. Et kal nl mm olan dolu profilin yal n betona göre bas nç dayan ise % 5 oran nda artm r. Profil et kal nl ile birlikte artan lif oranlar bas nç dayan art rm r. Bas nç testlerinde boyuna liflerin etkisi olmamakla birlikte, mm lik profile göre 5 mm et kal nl na sahip numunelerin yanal lif yani keçe lif miktar % 5 ve matris oran ise % 5 fazla olmas bas nç mukavemetini art rm r. oranlar incelendi inde bas nç numunelerinden 5 mm et kal nl olan profilde boyuna fiber miktar,79 cm, keçedeki fiber,75 cm ve matris ise 6,66 cm iken mm lik profilde ise boyuna fiber, cm, keçedeki fiber,7 cm ve matris,5 cm tür. E ilme numunelerinden 5 mm et kal nl olan profilde boyuna fiber miktar,59 cm, keçedeki fiber,5 cm ve matris ise,98 cm iken mm lik profilde ise boyuna fiber,9 cm, keçedeki fiber, cm ve matris,9 cm tür. Hem e ilme hem de bas nç numunelerinde 5 mm et kal nl kl profilin tüm lif ve matris de erleri ve mm lik profillerden çe itli oranlarda fazla km r... Bas nç Deneyleri Gerilme (N/mm ) 5 Kutu Profil (75 mm) 5 mm mm Yal n Beton Bas nç deneylerinde öncelikli beton kar m hesab yap larak gerekli birle im elamanlar haz rlanm ve taze beton elde edilmi tir. Yal n beton küp numuneler, mm et kal nl na sahip içersi beton dolu küp profiller ve 5 mm et kal nl na sahip içersi beton doldurulmu küp numuneler haz rlanarak bas nç deneyine haz r hale getirilmi tir. Profil olarak et kal nl 5- mm ve kesiti 75 mm olan kutu profiller kullan lm, her tip için er numune haz rlanm r ekil ). ekil. Dolu profil ve yal n beton bas nç dayan mlar n kar la lmas (75 mm). Kesiti mm olan kutu profiller ile üretilen dolu profillerin yal n beton numune ortalamalar aras ndaki kar la rmalar ekil te verilmi tir. Grafik incelendi inde mm et kal nl na sahip dolu profilin bas nç dayan m ortalamas n yal n betona göre % daha fazla bas nç dayan gösterdi i tespit edilmi tir. Gerilme (N/mm ) 5 5 mm Yal n Beton 5 ekil. Farkl et kal nl na sahip beton doldurulmu küp numuneler. Haz rlanan numuneler prizini ald ktan sonra 8 gün kür havuzunda bekletilmi ve yeterli dayan m kazand ktan sonra bas nç testine tabi tutulmu tur. Bas nç deneyleri Kutu Profil ( mm) ekil. Dolu profil ve yal n beton bas nç dayan mlar n kar la lmas ( mm). Et kal nl klar ve kullan lan beton özellikleri ayn, fakat farkl kesite sahip numuneler kar la ld nda, 75 mm kesitli
numunelerin bas nç dayan mm kesitli numunelere göre % daha yüksek ç km r ( ekil ). Gerilme (N/mm ) 5 5 5 75 mm mm M P. L W I y Burada; = Gerilme (N/mm ) M = Moment (Nmm) W = Mukavemet Momenti (cm ) P = Max. Yük (N) L = Mesnet Aç kl (mm) I = Atalet Momenti (mm ) y = Tarafs z eksen uzakl (mm) () Et kal nl k mm ekil. Farkl kesitteki dolu bas nç dayan mlar n kar la lmas... E ilme Deneyleri Bas nç deneylerinde oldu u gibi öncelikle taze betonlar üretilmi, bir k sm yal n olarak bir k sm ise profiller içersine beton doldurularak deneye haz rlanm r. Ayr ca yal n beton ve dolu profiller ile kar la rma yapmak amac yla ayn kesite sahip içi bo profillere e ilme testi uygulanm r. ekil 5 te mm et kal nl na sahip bo profil ve beton doldurulmu e ilme deneyi numuneleri görülmektedir. Üç noktal e ilme deneyi yap lan numunelerin yük-sehim grafikleri olu turulup, her kesit tipi için kar la lmal olarak verilmi tir. E ilme gerilmeleri formül () kullan larak hesaplanm r. ekil 5. Et kal nl mm olan bo ve dolu profil e ilme numuneleri ilme grafikleri her deney için olu turulup, oldukça.a benzer e riler elde edilmi tir. Her et kal nl için uygun grafikler seçilerek -5 mm lik bo profil, ve -5 mm lik dolu profil ve yal n beton e ilme grafikleri kar la lm r ekil 6). 5 Yük (N) 5 5 Dolu Profil (5 mm) Dolu profil ( mm) Bo Profil (5 mm) Bo profil ( mm) Yal n Beton 6 9 5 Sehim (mm) ekil 6. E ilme grafiklerinin kar la lmas.
ekil 6 da her tip e ilme deneyini temsil eden e rilerden olu turulan kar la lmal grafikleri görülmektedir. Profil kullan lan numunelere göre çok küçük de erde k lan yal n beton numunesinin sehim miktar da çok küçük düzeydedir. Yal n betona k yasla profil kullan lan tüm dolu yada bo deney numunelerinin sehim miktarlar yani enerji yutma kapasiteleri oldukça büyüktür. Ayn özellikteki beton kullan larak yap lan e ilme deneyi grafikleri neticesinde yal n betonun k lma yükü 7 N ve e ilme gerilmesi 77, N/mm dir. Bo profillerden mm et kal nl kl profilin maksimum yükü 558 N, e ilme gerilmesi 7,76 N/mm ve 5 mm et kal nl kl bo profilin maksimum yükü 6 N, ilme gerilmesi 5,58 N/mm olarak hesaplanm r. çersine beton doldurulmu kutu profillerden mm et kal nl kl profilin maksimum yükü 9 N, e ilme gerilmesi,8 N/mm ve 5 mm et kal nl kl dolu profilin maksimum yükü 6 N, e ilme gerilmesi 9,76 N/mm olarak bulunmu tur. Çok dü ük de erlerde k lan yal n beton numuneleri d nda bo profillere göre beton doldurulmu numunelerin maksimum yük de erleri - kat artmaktad r. E ilme gerilmelerinde ise dolu profiller -5 mm et kal nl kl bo profillere göre s ras yla % ve % 6 oran nda art göstermektedir. Reçine yakma deneylerinde elde edilen fiber ve matris oranlar n et kal nl artt kça artmas e ilme deneylerine de yans ve mukavemet de erlerini art rm r. Et kal nl 5 mm olan e ilme numunelerinin boyuna lif miktar mm lik numunelere göre % 57, yanal lif yani keçe lif miktar % 9 ve matris miktar ise yakla k % 6 oran nda daha fazla olmas e ilme davran lar olumlu yönde etkilemi tir. E ilme deneylerinde mukavemete betondan çok daha fazla etki eden yüksek çekme dayan na sahip CTP profilin toplam kesitteki oran artt kça mukavemete de paralel ekilde yans r. E ilme numunelerinde toplam kesitteki profil oran 5 mm lik profillerde % iken, mm lik profillerde bu oran % 5 e dü mektedir.. Sonuçlar ve Öneriler Beton ile CTP kutu profillerin birlikte kullan yla olu turulan deney numunelerine uygulanan bas nç ve ilme deneyleri sonucunda malzemenin bu mekanik etkiler kar nda davran incelenmi tir. Yal n betonun çok dü ük olan çekme mukavemetini hibrit kullan mla art rmak, bo kutu profillerin çe itli kuvvetlere kar zay f yönlerini iyile tirmek ve iki farkl malzemeden daha iyi mekanik özelliklere sahip bir yap malzemesi olu turmak amac yla yap lan çal malardan elde edilen sonuçlara göre:. CTP malzemesinin birim a rl,75 g/cm ve özgül rl,77 g/cm olarak bulunmu tur. Elde edilen bu de erler ile CTP malzemesinin betona göre yakla k % hafif bir malzeme oldu u ortaya konulmu tur.. Çekme deneyleri neticesinde Elastisite Modülü 89 N/mm, maksimum çekme gerilmesi 6 N/mm ve Uzama de eri % olarak bulunmu tur. Malzemenin hafifli ine nazaran çekme gerilmesi de eri çekme kuvvetlerine kar iyi bir malzeme oldu unu göstermi tir.. Profiller içersindeki cam fiber ve matris oranlar belirlemek amac yla yap lan deneyler neticesinde 5 mm et kal nl na sahip profillerin boyuna yüzde fiber oran yakla k % 57 ve keçedeki toplam yüzde fiber oran ise yakla k % 8,5 civar nda bulunmu tur. Et kal nl mm olan profillerin ortalama boyuna yüzde fiber oran yakla k % 5 ve keçedeki toplam yüzde fiber oran ise yakla k % olarak bulunmu tur. Et kal nl mm olan profillerin ortalama boyuna yüzde fiber oran yakla k % 58 ve keçedeki toplam yüzde fiber oran ise yakla k % dir.. Hem bas nç hem de e ilme testlerinde lif miktar n artmas yla mukavemet de erleri artm r. Bas nç numunelerinde 5 mm lik profilin mm lik profile göre keçe lif miktar % 5 ve matris oran ise % 5 fazla olmas bas nç mukavemetini art rm r. E ilme numunelerinde ise 5 mm lik profilin mm lik profile göre boyuna lif % 57, keçe lif % 9 ve matris miktar ise yakla k % 6 oran nda daha fazla olmas e ilme mukavemetini art rm r. 5. Bas nç deneylerinden elde edilen bas nç dayan mlar incelendi inde yal n haldeki betona kar hem mm hem de 5 mm et kal nl kl profiller bas nç mukavemetini art rm r. Bu art lar 5 mm et kal nl kl profilde yal n betona göre,5 kat civar nda iken mm et kal nl k profilde % 5 düzeyindedir. 6. E ilme deneylerinden olu turulan grafikler incelendi inde bo profile göre beton doldurulmu numunelerin maksimum e ilme yükünde art lar olmu tur. Et kal nl mm olan bo profilin maksimum ilme yükü beton doldurulan numunede,8 kat artm r. Et kal nl 5 mm olan bo profilin maksimum ilme yükü ise beton doldurulan numunede yakla k kat artm r. Kaynaklar [] Callister, W.D., Materials Science and Engineering, Second edition, John Wiley and Sons Inc., Singapore, 99. [] Lawrence C.B., Composites for Consruction: Structural Design with FRP Materials. Jonh W ley and Sons. Inc., New Jersey, 6. [] Mirmiran A., Shahawy M. and Michael Samaan, Strength and Ductility of Hybrid FRP-Concrete Beam Columns, Journal of Structural Engineering, Vol. 5, No., pp. 85 9, 999. [] Fam A.Z., Schnerch D.A. And Rizkalla S.H., Rectangular FRP tubes filled with concrete for beam and column applications, Proceeding of the sixth international symposium on FRP reinforcement for concrete structures (FRPRCS-6), pp. 685 69, Singapore, 8 July, [5] Ferreira A.J.M., Ribeiro M.C.S. and Marques A.T., Analysis of hybrid beams composed of GFRP profiles and polymer concrete, International Journal of Mechanics and Materials in Design : 55,. [6] TS 8, Beton Kar Hesap Esaslar, 985. [7] TS 98, Plastikler-Çekme Özelliklerinin Tayini- Bölüm : zotropik ve Ortotropik Elyaf Takviyeli Plastik Kompozitler çin Deney artlar, Ankara, 997. [8] TS 86, Plastikler Cam Lifle Peki tirilmi Malzemelerde Çekme Özelliklerinin Tayini, 98. [9] ASTM 9, Standard Test Method for Tensile Properties of Polymer Matrix Composite Materials, 6.