ĐSTANBUL TĐCARET ODASI Bilişim Teknolojileri ve e-ticaret Şubesi MAYIS 2011
ĐÇĐNDEKĐLER ĐSTANBUL TĐCARET ODASI BĐLĐŞĐM TEKNOLOJĐLERĐ ve e-tđcaret ŞUBESĐ BĐLĐŞĐM VE e-tđcaret BÜLTENĐ Mayıs 2011 Her ayın ilk haftası Đstanbul Ticaret Odası Web Sitesinde Yayınlanır. İLETİŞİM Reşadiye Caddesi 34112 Eminönü - Đstanbul PERAKENDE VE LOJĐSTĐK ĐÇĐN TEKNOLOJĐ TÜRKÇE ÇEVRĐMĐÇĐ BĐLĐM HABERCĐLĐĞĐ KURSU BĐLĐM YARIŞMASINDA 8 TÜRK PROJESĐ E-TĐCARETTE YENĐ YASA BĐLĐŞĐMDE MESLEK STANDARTLARI KAĞITSIZ E-ĐHALE DÖNEMĐ Tel : 0212 455 64 20-21 Faks : 0212 455 64 47 e-mail : bilisim@ito.org.tr Kaynak belirtilen haberlerde geçen her türlü ifade, bilgi ve yorumların sorumluluğu haber kaynağına ait olup ĐTO sorumluluk kabul etmez. 2
PERAKENDE VE LOJĐSTĐK ĐÇĐN TEKNOLOJĐ Farklı olma, hız ve çevikliğin en çok önem taşıdığı sektörlerden biri olan perakende sektörü, süreçlerinde de teknolojiyi en çok kullanan ve teknolojinin en çok değiştirdiği sektörlerden biri. Sektör, maliyetlerini düşürmek, doğru ürün, süreç ve risk yönetimi uygulamak, çeşitlenen perakende kanallarında etkin olabilmek, doğru bir tedarik zinciri oluşturmak, müşteriyi tanımak ve yönetmek, müşterinin beklentilerine uygun ürün ve hizmetler sunmak gibi pek çok konuda bilişim çözümlerinin getirdiği iş modellerini kullanıyor. Lojistik sektöründe ise malların hareketinin planlamasından, evrakların hazırlanmasına sevkiyat, teslimat, mal bedellerinin tahsilinden, iade mallar gibi lojistikle ilgili bütün lojistik süreçlerde bilgi teknolojilerinin kullanımı operasyonel verimlilik açısından önem taşıyor. Araç ve yük takibi, ürünün zamanında ulaştırılması ve tüm bu süreçler esnasında anlık veri akışını yönetmesi gereken sektör için bilişim teknolojileri olmazsa olmazlar arasında yer alıyor. Büyümek ve gelişmek için teknoloji yatırımlarının önemini anlayan iki sektör için de farklılaşmanın yolu teknoloji yatırımlarından geçiyor. BT HABER 3
TÜRKÇE ÇEVRĐMĐÇĐ BĐLĐM HABERCĐLĐĞĐ KURSU Dünya Bilim Habercileri Federasyonu nun (WFSJ) Bilim ve Gelişim Ağı (ScieDev.Net) ile birlikte yürüttüğü bir proje olan Çevrimiçi Bilim Haberciliği Kursu nun TÜBĐTAK desteğiyle artık Türkçesi de var. Đlk bilim yazarlarından biri olan William Laurence bilim gazetecilerini Prometheus un torunları diye tanımlıyor. Ona göre Prometheus ateşi nasıl Olimpos tan halka indirdiyse, bilim gazetecileri de bilimi laboratuvardan alıp halka sunar. Bilim gazetecisi bilimle halkı buluşturan önemli bir köprü görevi görür. Ülkemizde görece yeni bir uzmanlık alanı olan ve bu anlamda önemli bir rol üstlenen bilim gazetecilerine ayrılan kaynaklar hayli kısıtlıdır. Dünya Bilim Habercileri Federasyonu nun (WFSJ) Bilim ve Gelişim Ağı (ScieDev.Net) ile birlikte yürüttüğü bir proje olan Çevrimiçi Bilim Haberciliği Kursu nun artık Türkçesi de var. TÜBĐTAK Bilim ve Toplum Dairesi Popüler Bilim Yayınları Müdürlüğü nce dilimize kazandırılan bu kurs, yazı yazma konusunda temel becerilerden bilim gazeteciliğinin inceliklerine kadar birçok konuyu ele alıyor. Kurs profesyonel gazetecilere, gazetecilik öğrencilerine ve öğretmenlerine yönelik hazırlanmış olsa da, internet günlüklerinde (yani blog sitelerinde) bilimsel gelişmelere yer vermek isteyen ve bilim çevreleriyle iletişimde olan herkesin yararlanabileceği ipuçları da barındırıyor. TÜBĐTAK 4
BĐLĐM YARIŞMASINDA 8 TÜRK PROJESĐ 8 13 Mayıs tarihleri arasında Los Angeles ta düzenlenecek olan 62. Intel Uluslararası Bilim ve Mühendislik Fuarı nda (ISEF) Türkiye yi temsil edecek projeler belirlendi. Bu yıl yarışmada ülkemizi TÜBĐTAK ve INEPO tarafından seçilen 8 farklı proje temsil edecek. Intel in Amerika Birleşik Devletleri nde düzenlediği geleneksel Intel Uluslararası Bilim ve Mühendislik Fuarı nda (ISEF) bu yıl Türkiye yi temsil edecek proje ve ekipler belli oldu. Bu yıl 62.si düzenlenen ISEF te Türkiye 6 sı Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBĐTAK), 2 si de INEPO tarafından seçilen toplam 8 proje ile temsil edilecek. Türkiye nin genç bilim insanları, 8-13 Mayıs 2011 tarihleri arasında ABD nin Los Angeles kentinde düzenlenecek fuarda, dünyanın dört bir yanından gelen akranları ile buluşacak, birbirinden ilginç ve işlevsel projeleriyle Türkiye ye ödül getirmek için mücadele edecek. Bu yıl Intel ISEF te yarışacak Türk projeleri arasında sağlığa yararlı antibakteriyel yüzeyler için özel olarak üretilen düşük maliyetli bir kaplama yöntemi, Anka adlı yeni bir şifreleme modeli, süt ürünlerine antipatisi olan çocuklar için yoğurt özelliği taşıyan ekonomik sindirimi kolay sahlepsiz dondurma, antioksidan maddelerden üretilen boyar maddelerden sağlığa zarar vermeyen çocuk mobilya boyaları gibi birbirinden ilginç projeler yer alıyor. Türkiye geçtiğimiz yıllarda da ISEF ten ödüllerle döndü. 2009 yılında yarışan beş Türk ekibinden ikisi, Takım Projeleri Büyük Ödülü ve Özel Ödül olmak üzere iki farklı 5
ödüle layık görülmüştü. 2010 yılında da 59 ülkeden katılan yaklaşık 1600 öğrenciyle karşı mücadele eden gençlerimizin 7 projesinden 3 ü Türkiye ye ödül getirdi VE TEKNOLOJĐ E-TĐCARETTE YENĐ YASA Gartner, 2015 e kadar şirket gelirlerinin yüzde 50 sinin çevrimiçi satışlar, sosyal medya ve mobil uygulamalardan elde edilmesini bekliyor. Bu e-ticaret sektörünün tüm dünyada önümüzdeki yıllarda daha da gelişeceğini gösteriyor. Geçtiğimiz günlerde meclisten geçen ve 2012 yılı ile birlikte uygulanmaya başlayacak olan yeni Türk Ticaret Kanunu, birçok işlemin elektronik ortamda gerçekleştirilmesine olanak tanıyor. Yeni yasada e-ticareti ilgilendiren maddeler de yer alıyor. Sektör yetkililerine göre yasada bazı eksiklikler olmasına rağmen e-ticaretin önü daha da açılacak ve pazar daha hızlı bir gelişim gösterecek. 35 milyon internet kullanıcısıyla Avrupa nın bu anlamda en büyük 5 inci ülkesi olan Türkiye de, 2010 da 15.2 milyar TL ye ulaşan ve 2011 de yüzde 40-50 arasında bir büyüme yaşaması beklenen e-ticaret hacmiyle de büyük bir pazar potansiyeli taşıyor. Türkiye de artık geleneksel yöntemlerin yanında e-ticaret artık şirketlerin kârlılığını ve büyümeleri artırmalarını sağlayacak zorunlu bir yatırım alanı olarak görülürken, tüketici tarafında e-ticaret algısında da pozitif yönde ilerleme var. Đnternet kullanımı ve internette güvenliğin seviyesinin artmasıyla doğru orantılı olarak e-ticaret kullanımı 6
da artıyor. Ocak 2011 itibariyle Türkiye de 3D Secure kullanımı yasa ile zorunlu hale gelmişti. 3D Secure un da devreye girmesiyle Türkiye de internet üzerinden alışveriş yapanların memnuniyet oranının yükseldiği belirtiliyor. 2011 de büyük perakende mağazalarının e-ticarete yönelecekleri ve e-ticarette dikeye kaymalar görüleceği diğer bir öngörü. Yeni şirketler e-ticaret yatırımı yapıyor E-ticaretteki ivmeyi BKM nin açıkladığı 2011 e-ticaret verileri de doğruluyor. Mart ayı sonu itibariyle yerli ve yabancı kredi kartları ile farklı elektronik ticaret sitelerinden yaptığımız harcamaların işlem adedi geçtiğimiz yılın aynı dönemine oranla yüzde 40 oranında artarak 28 milyon 96 bin 690 adedi buldu. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 45 oranında artan e-ticaret cirosu ise 4 milyar 843 milyon 500 bin TL ye ulaştı. E-ticaret harcamalarının sunduğu kolaylıklar sayesinde alışverişler hız kazandı. BKM verilerine göre e-ticaret sitelerinden 2011 in ilk üç ayı boyunca dakikada ortalama 217 adet işlem yapıldı. BKM Genel Müdürü Sertaç Özinal a göre, internet erişimine sahip olan kullanıcı sayısındaki artış, yeni şirketlerin e-ticaret yatırımı yapması, mevcut şirketlerin altyapılarındaki iyileştirmeler, tanıtım faaliyetlerindeki artış, internet alışverişindeki fiyat ve kolaylık avantajı e-ticaret hacminin artmasını sağlayacak. Değişikler, her şirket gibi sektörümüzdeki şirketleri de etkileyecek Peki yine ticaret yasası ve düzenlemeler sektörü nasıl etkileyecek? ElektronikTicaret Đşletmecileri Derneği (ETĐD) Başkanı Hakan Orhun, bu konuda şunları söylüyor: Yeni TTK ile beraber şirketlerin internet sitesi sahip olma zorunluluğu ve bunun da bir bölümünü bilgi toplumu hizmetlerine sunması, Türkiye deki Internet kullanımını artıracak. Bu, e-ticaret sektörünü olumlu etkileyecek. Çünkü, Türkiye de çok önemli bir kullanıcı sayısı olmasına rağmen internet, henüz kullanıcıların gözünde bir hayat biçimi haline gelememiştir. E-devlet projeleri ve şirketlerin internet siteleri ile beraber Internet bir eğlence aracı olmaktan ziyade kişilerin bilgiye hızlıca erişebildiği onların hayatını kolaylaştıran bir unsur olacak. Bunun dışında ticaret yapış şekli ve şirket yönetimleri ile ilgili değişikler, her şirket gibi sektörümüzdeki şirketleri de etkileyecek. Ancak, Internetten satış yapan şirketler, tüm işlemlerini çevrimiçi sistemler üzerinde kurduğundan uyum süreci daha kısa olacaktır. Genel kurul, yönetim kurulu 7
toplantılarının çevrimiçi yapılabilmesi ise sektörümüzde çok önemli olan hızlı karar alabilmeyi pozitif yönde etkileyecektir. BT HABER BĐLĐŞĐMDE MESLEK STANDARTLARI Bilişim sektöründe meslek standartlarının belirlenmesi ve sertifikasyon hizmetlerinin verilmesi konusunda Türkiye de önemli bir adım atıldı. TÜBĐDER in (Bilişim Sektörü Derneği), bilişim sektöründe test ve sertifikasyonu sağlayan kurum olmasını sağlayacak Mesleki Bilgi ve Beceri, Sınava ve Belgelendirme Merkezleri (VOC Test Merkezleri) Projesi hayata geçiyor. AB destekli bu proje çerçevesinde Donanım Bakım Teknisyeni ve Ağ Teknolojileri Uzmanı alanlarında yasal mesleki standart ve sertifikasyonları TÜBĐDER oluşturacak. Đki yıl içinde tamamlanması planlanan bu proje 380 bin avro bütçeli olacak ve bunun 300 bin avrosu AB tarafından hibe edilecek. VOC Test Merkezi Projesi nin, TÜBĐDER in yasalara ve mesleki standartlara dayalı bir sektör birliği oluşturma vizyonu ile örtüştüğünü belirten TÜBĐDER Başkanı Erkin Fındık, bu konuda gerçekleşen çalışma aşamaları konusunda şu bilgileri verdi: 8
Đstanbul Ticaret Odası koordinatörlüğünde gerçekleştirdiğimiz mesleki standartların belirlenmesi çalışmaları sonucunda, bilişim sektörünün meslek haritası oluşturuldu ve standartların belirleneceği 19 meslek dalı belirlendi. TÜBĐDER, bu meslek dallarının içerisinden, özellikle bilişim bayi kanalını ilgilendiren altı meslek dalının standartlarının belirlenmesi konusunda görev aldı. Bu konuda Meslek Yeterlilik Kurumu nun attığı bir sonraki adım, meslek standartlarının, yeterliklerinin belirlenmesi ve bu yeterliliklere göre sınav merkezlerinin açılması için AB destekli hibe projesi olan VOC Test Merkezi Projesi oldu. TÜBĐDER in VOC Test Merkezleri ile ilgili yaptığı başvuru, Mesleki Finans ve Đhale Birimi tarafından kabul edildi ve sözleşme imzalandı. Bu sözleşme, TÜBĐDER in bu konuda belgelendirme kuruluşu olması yönünde önemli bir adım oldu. TÜBĐDER, başvuruyu yaparken de, proje ortağı olarak TÜBĐFED (Bilişim Sektörü Dernekleri Federasyonu), iştirakçi olarak da Çizgi-Tagem i belirledi. TÜBĐFED Yönetim Kurulu Başkanı Rüştü Arseven, sektörel standartların belirlenmesi konusunda TÜBĐDER in ortağı olmaktan büyük memnunluk duyduklarını belirterek, test merkezlerinin Anadolu ya açılması konusunda TÜBĐDER e gerekli destekleri sunacaklarını açıkladı. Anadolu da açılması hedeflenen test merkezi sayısının ise 8 ila 12 arasında olacağı belirtiliyor. Projeyi koordine edecek olan Çizgi-Tagem adına konuşan Niyazi Saral ise nitelikli ve belgeli iş gücü ile ulusal yeterlilik sisteminin önemine vurgu yaparak, test merkezlerinde internet tabanlı test teknolojisinin kullanılacağını kaydetti ve şu bilgileri verdi: TÜBĐDER in ana faaliyet konularından biri olan sektörün ve özellikle de bilişim bayi kanalının sorunlarını çözebilmek, haksız rekabetin engellenmesi ancak yasal bir düzenleme ile mümkün. TÜBĐDER diğer bilişim STK ları ile görüşerek mesleki standartların oluşturulması, sektöre girişin asgari sertifikasyon ile sınırlandırılması tüm bilişim işletmelerinin üye olacağı bir Sektör Birliği yapısının kurulması için 2010 yılında bir yasa tasarısı üzerinde çalışarak temel bir metin oluşturuldu. Bu metnin son hali Mayıs ayına kadar diğer bilişim STK larıyla birlikte yapılacak bir çalıştay ile belirlenecek ve yasal düzenlemeler için girişimlerde bulunulacak. Bu çalışmada, mesleki standartların yasal olarak belirlenmesi büyük önem taşıyor. Bilişim sektörüne ait mesleklerin yasal tanımlamaları ve standartlarının olmaması, bu konuda yapılacak yasal girişimlerin önünde duran önemli bir engel olarak bulunmaktaydı. TÜBĐDER, iki 9
yıl sürecek projenin sonunda Donanım Bakım Teknisyeni ve Ağ Teknolojileri bilişim meslek dallarına ait ikişer seviyede meslek standartlarını, yeterliliklerini belirleyerek, sertifikasyon için bir test merkezi açacak. Daha da önemlisi, bu çalışmanın bilişim meslek dallarında diğer belirlenen standartlar ile birleşerek TÜBĐDER in bu konuda yapacağı yasal girişimlere altyapı sağlaması olacak. BT HABER KAĞITSIZ E-ĐHALE DÖNEMĐ E-devlet dönüşümü kapsamında Başbakanlığın öncelikli 11 e-devlet projesinden biri olan EKAP (Elektronik Kamu Alımları Platformu) projesi uygulamaya kondu ve resmen e-ihale dönemi başlamış oldu. Kamu Đhale Kurumu nun EKAP projesi kapsamında ihalelerde e-imza kullanılarak yılda 50 milyar TL tasarruf yapılması planlanıyor. Kamu Đhale Kurumu nun EKAP projesiyle ihalenin yayınlanması, tekliflerin toplanması ve sonuç bilgilerinin yayınlanması gibi tüm süreçler, elektronik imza yardımıyla sayısal ortamda gerçekleştiriliyor ve süreç çok daha sağlıklı işliyor. Türkiye de yılda 150 bin ihale yapılıyor ve yaklaşık 25 bin şirket ihaleye katılıyor. Tüm bu ihalelerin sayısal ortamda yapılması yüzde 20 tasarruf sağlanması anlamına geliyor ve yılda 50 milyar TL tasarruf edileceği tahmin ediliyor. Çünkü bu sistem kamu ve sektörün yüz yüze gelmesini engelliyor, tüm süreç sayısal ortamda şeffaf bir şekilde işliyor. BT HABER 10
ĐTO YAYINLARI (2010) 2010-5 Đstanbul da Kırk Yıllık 40 Lezzet Durağı (=Forty Years Old 40 Taste Havens in Đstanbul (küçük boy) 2010-6 Türk Yan Sanayi Borsası Üye Profil Araştırması (Türkçe-Đng) 2010-7 Edebiyatımızda Ticaret ve Tacirler 2010-8 Haberlerden Yansıyan ĐTO 2010-9 Fiyat Đndeksleri (Aylık) 2010-10 Makroekonomik Göstergeler (3 aylık) 2010-11 Osmanlı dan Cumhuriyete Özel Girişimciliğe Yönelik Devlet Politikaları 2010-12 Büyümenin Yolu Afrika dan Geçiyor 2010-16 Şehbender Raporlarına Göre I.Dünya Savaşı Öncesi Osmanlı Ticareti 2010-18 Avrupa Birliği nin Serbest Ticaret Anlaşmaları na Türkiye nin de Dahil Edilmesi 2010-19 Dünyada ve Türkiye de e-đhracat Uygulamaları 2010-20 Mesleki ve Teknik Ortaöğretimde Finansman Harcamalar ve Maliyet 2010-22 Güneş Kollektörü Uygulamaları 2010-23 Đstanbul Kentiçi Ulaşımında Servis Taşımacılığı 2010-25 ABD Deneyimi Işığında Emek Piyasası Reformu ve Đşsizliği Azaltıcı Politikalar 2010-26 Ekonomik Rapor 2010-28 Kurumsallaşma ve Kriz Yönetimi 2010-30 Đşletmelerde Kurumsallaşma ve Kurumsal Đletişimin Önemi 2010-31 Dünyada Ve Türkiye de Mikro Finansman Ve Yoksulluğun Azaltılması- Teori Ve Uygulamalar 2010-34 Kaybolan Meslekler ve Son Ustalar 2010-35 Global Krizde Türk Yan Sanayi Borsası nın Genel Durumu ve Beklentileri 2010-36 Gelişen Çin Turizm Pazarı ve Türkiye 2010-37 ĐTO Kurumsal Tanıtım Kitapçığı 2010-38 The Đstanbul Chamber of Commerce: an institution devoted to development of Turkey 2010-47 Aile Kültürünün Aile Đşletmesi Kültürü Üzerindeki Etkisi 2010-48 Osmanlı Gümüş Damgaları 2010-51 Mikroekonomi ve Makroekonomi Düzeyinde Küresel Rekabet Gücünü Etkileyen Faktörler ve Stratejiler 2010-50 Nobel in Đzinde Đktisat Kuramının Gelişimi 2010-52 Yolu Đstanbul dan Geçen Kervan ın Sarayları 2010-54 Đstanbul un Đslami Hazineleri (Arapça) 2010-55 Kurumlarla Yakın Ekonomi Tarihi 2010-66 Gökyüzünden Đstanbul Đbadethaneleri (=Temples of Đstanbul from sky) 2010-68 Ticaret ve Hayat 2010-69 Bacıyân-ı Rûm dan Günümüze Türk Kadınının Đktisadî Hayattaki Yeri 2010-73 Ortadoğu ve Kuzey Afrika Ülkelerinde Ekonomik Dönüşüm 2010-74 KOBĐ ler için Çin Halk Cumhuriyeti Rehberi 2010-78 Şehristan Đstanbul: Seyyahların Hayal Şehri 2010-72 AB ye Uyum Sürecinde Türkiye de Büyükbaş Hayvancılık 2010-73 Ortadoğu ve Kuzey Afrika Ülkelerinde Ekonomik Dönüşüm 2010-74 KOBĐ ler için Çin Halk Cumhuriyeti Rehberi 2010-75 The Grand Bazaar: Đstanbul from past to present 2010-97 Osmanlı Ticaret ve Sanayi Albümü 2010-83 Dış Ticaret Bilgilendirme Dizisi 1: Sorularla ATR Dolaşım Belgesi 2010-84 Dış Ticaret Bilgilendirme Dizisi 2: Sorularla: EUR.1 EUR-MED Dolaşım Belgesi 2010-85 Dış Ticaret Bilgilendirme Dizisi 3: Sorularla ABC Menşe Şehadetnamesi ve Form A Belgesi 2010-80 Avrupa Birliğinin Girişimcilik Politikası: KOBĐ Yaklaşımı ve Türkiye 2010-81 Đslam Ülkeleri Arasındaki Ticaretin Geliştirilmesi 11