EDİTÖR Ömer BAĞ İdari Hizmetler Başkanı Yeni sayımız ile yeniden Merhaba; Öncelikle dergimize göster miş olduğunuz ilgiden dolayı,siz okuyucularımıza, çalışma arkadaş - larıma,derginin yayınlanmasındakatkısı bulunan herkese sonsuz teşekkürler. Sizlerden ayrı kaldığımız zaman zarfında sağlık alanındaki çalışmalarımıza ara vermeden devam ettik. Öncelikle yeni devlet hastane mize taşıyamadığımız Kadın Hastalıkları ve Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ve Çocuk Cerrahi Kliniği, Fizik Tedavi ve Rehabili - tasyon Merkezi ve Psikiyatri Servisi 02/09/2013 tarihinden itibaren taşıyarak hizmet vermeye başladıkilgili birimlerimizi taşımadan önce Dörtyoldaki eski Devlet Hastanesi binamıza iç ve dış cephe boyası, asansörlerin bakımları, ameliyathane, yenidoğan yoğun bakım üni - teleri tadilat ve onarım yaptırılarakdaha kaliteli bir hizmet sunumu amaçlanmıştır. Eski SSK hastanesin de bulunan poliklinik binasında gerekli tadilat ve düzenlemeleri yaptırarak Genel Sekreteliğimizi taşıdık. Daha önceden sizlere duyurduğumuz trijenerasyon projesi ile ilgili Bakanlığımız ile görüşmeler devam etmekte olup; proje ihale aşamasındadır. Bu projenin hayata geçmesiyle kendi enerjisini üreten hastane özelliğinesahip olacağız. Bir önceki sayımız- da sizlere ilettiğimiz gibi Genel Sekreterliğimize bağlı Ağız ve Diş Sağlığı Merkezimiz Eylül ayından itibaren 24 saat hizmet vermeye başlamıştır. Yine sağlık tesisimiz olan Eşme Devlet Hastanesinde 4 yataklı 1.basamak yoğun bakım ünitesinin yapımı tamamlanmış ve Bakanlığımızdan tescillenerek hizmet vermeye başlamıştır. Banaz Devlet Hastanesi yogun bakım ünitesinin inşaatı tamamlan mış ve tescillenme aşamasındadır.kadın Doğum ünitemizdeki açılması planlanan 6 yataklı anne otelimiz ise önümüzdeki günlerde hizmet vermeye başlayacaktır. Kurum Başkanımız, Sayın Valimiz ve Sayın Milletvekillerimiz Op. Dr. İsmail GÜNEŞ ile Avukat Mehmet ALTAY ın destekleriyle 3. sayımızda Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna resmi müracatta bulunulduğunu bildirdiğimiz KVC (Koroner Vasküler Cerrahi) Ünitesinin ilimizde açılabilmesi için Bakanlığımızdan gerekli onay alınmıştır. Böylece halkımızın başka illere gitmesine gerek kalmadan Uşak Devlet Hastanemizde angio, bypass ve kalp ameliyatları yapılacaktır. Personelimizin memnuniyetini artirmak amacıyla Dörtyol da bulunan eski devlet hastanemizde personelimizin 3-4 ve 5 yaş grubu çocukları için yapılacak olan kreşin proje hazırlıkları tamamlanmış olup; en yakın zamanda hizmete açılacaktır. Sağlıklı bir Uşak için özverili bir şekilde çalışan mesai arkadaşlarıma ve okuyucularımıza saygı ve selamlarımı sunar;bir sonraki sayımızda buluşmak üzere; Sağlıklı ve mutlu günler dileğiyle... UŞAK İLİ KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ SAĞLIKTA YOLCULUK 3 AYLIK UŞAK İLİ KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ BÜLTEN DERGİSİ Yıl:2 Sayı:5 KASIM 2013 Yayın Sahibi Ali GÜRBÜZ ATEK Editör Ömer BAĞ Yayın Koordinatörü (Sorumlu Müdür) Ferdi İBİŞ Yayın Direktörü Ömer BAĞ Baskı PORTAKALAJANS Yayın Türü Yerel Yayın Telefonlar 0276 224 00 00 Faks 0276 223 84 75 Uşak Sağlık Hizmetlerini Destekleme Derneği Yayınıdır Uşak İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Sağlıkta Yolculuk ta yer alan makalelerdeki fikirler yazarlarına aittir. Yayınlanan ilanların sorumluluğu reklam verene aittir. Uşak İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Sağlıkta Yolculuk un bütün yayın hakları tüm hakları saklıdır. Yazılar kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Yaygın süreli bir yayın olan Uşak İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Sağlıkta Yolculuk 3 ayda bir yayınlanır. 1
KASIM/ 2013 2 04 10 15 22 27 29 04 07 08 10 12 15 17 20 21 22 25 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 İÇİNDEKİLER GENEL SEKRETER BAŞHEKİMİN GÖZÜNDEN EŞME DİABETÜS MELLİTUS KIŞ AYININ HASTALIĞI: GRİP KAROTİS (ŞAHDAMARI) HASTALIKLARI UŞAK AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI MERKEZİ RAHİM AĞZI KANSERİ VE SMEAR TESTİ SİVASLI DEVLET HASTANESİ MALİ BAŞKANIN 10 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ DİGİTAL GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİNDEN RÖNTGEN VE ÇOK KESİTLİ BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ KORONER ARTER HASTALIĞI UŞAK TARHANASI NÜANS BAMBU AĞACI MHRS BİZDEN HABERLER UŞAK DEVLET HASTANESİ İLKLERE DEVAM EDİYOR EŞME YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNE KAVUŞTU İFTAR YEMEĞİ UŞAK DEVLET HASTANESİNDE KONUŞARAK TÜMÖR AMELİYATI ORGAN BAĞIŞI
KALİTE POLİTİKAMIZ Önceliğimiz hasta ve yakınlarının beklentilerini karşılayarak, memnuniyeti en üst düzeyde tutmak. Çağdaş yönetim anlayışı ile kalite yönetim sistemimizi sürekli iyileştirmek. Hasta, tedarikci ve tüm calışanların kuruma duyduğu güveni sürekli geliştirerek dürüst kaliteli sağlık hizmeti sunmak. Çalışanımızı sürekli eğitimle destekleyerek ekip ruhunu iyileştirme ve geliştirme sürecinde etkinleştirmek. Çalışanın gurur duyduğu güler yüzlü, içten, insana saygılı çalışma ortamı sağlamak. Kaynaklarımızı etkin kullanmak. Çevreye saygılı olmak. Bölgemizin en saygın ve güvenilir hastenesi olmak. MİSYONUMUZ Toplumun yaşam kalitesinin yükseltilmesinde rehberlik yapan, Hasta ve hasta yakınlarının memnuniyetini ilke edinen, Sürekli kendini geliştiren, iyi niyetli, güler yüzlü, özverili, ekip anlayışı ile çalışan,insana hizmeti bir değer olarak benimseyen personeliyle, Açık ve dürüst yönetim anlayışımızla, İnsan haklarına saygılı, güvenli, etik ilke ve değerlere bağlı bir hastane olmak. VİZYONUMUZ İleri teknolojiyi ve en son bilimsel tıbbi yöntemleri takip eden, tüm sağlık ihtiyaçlarına cevap veren, Bölgesinde sağlık hizmetinin sunumunda en iyi olmayı hedefleyen, İlk tercih edilen ve referans gösterilen, Güvenilir ve saygın hastane olmak. 3
UŞAK İLİ KAMU HASTANELERİ BİR YILLIK DEĞERLENDİRME Uz. Dr. Yalçın ATLI Genel Sekreter 4 Uşak Kamu Hataneleri Genel Sekreteri Uzm. Dr. Yalçın ATLI göreve gelme lerinden sonra geçen bir yılı ve hedeflerini anlattı; Uşak ta ki sağlık hizmetini geliştirmek ve güçlü kılmak için Uşak İli Kamu Hastaneler Birliği olarak göreve başladığımız ilk günden bu yana, Uşak halkına sunduğumuz sağlık hizmetinin daha iyi ve kaliteli olması için tüm imkanlarımızı, sonuna kadar seferber ettik. 2 kasım 2012 de kurulan bu yeni planlama ile Bakanlığımızın Taşra daki hastanelerinde ortaya çıkan sorunların yerinde ve hızlı çözümü gerçekleştirilmektedir. Bu yapılanmada amaçlardan bir tanesi hastanelerimiz deki yönetimlerimizle, ilimiz deki kamu kurum ve kuruluşlarımızla bakanlığımız ve bağlı kuruluşlarla hemen her kademede hızlı iletişime geçip sorunlarımızı çözebileceğimiz doğru adreslere ulaşabilmemizdir. Böylece Uşak ta hizmetlerin planlanandan daha önce ve daha hızlı uygulanabilmektedir. Siz değerli Uşak halkının diğer illerde olup ilimizde olup ilimizde olmayan tedavi imkanlarını sonuna kadar hak ettiğine inanıyoruz. Bazen kurumumuzun bazen ilimizdeki paydaşların sağlık hizmetine katılımını sağlayarak, sizleri hak ettiğiniz sağlık hizmetine ulaştırmak için çalışmaya devam edeceğiz. İl ve ilçe hastanelerimizde kaliteli hizmet sunmak için motive olmuş ve yönettiği hastanelerini, evlerinden, eşlerinden ve çocuklarından daha fazla önemser hale gelmiş, sürekli iyiyi düşünen yöneticilerle çalıştığıımız için çok mutluyuz. Zaten başlangıçtaki amaçlarımızdan bir tanesi hastanelerimizin her karesini sahiplenmiş benimsemiş ve gönüllülük esasıyla hizmet verecek bir ekip anlayışının oluşmasını sağlamaktı. Gezilerimiz, gözlemlerimiz ve incelemelerimiz neticesinde ilk başladığımız gün ile şimdiki gün arasında çok büyük fark oluştuğu nu halkımızdan gelen olumlu tepkilerden gözlemlemekteyiz. Yönetimsel anlamda, hasta ve çalışan memnuniyetinde 10 ayda çok yol alındı. Bunun kanıtları tüm hastane istatistik verilerimizin iyi yönde yükselmesi, yapılan anketlerimizden olumlu sonuçların çıkması, şikayet edilen alanlarımızdaki önemli azalmalar olması pozitif değişimin ve sağlık hizmetinin kalitesinde artışın göstergesidir. Tüm sağlık tesislerimizin rollerine uygun olan tüm etkinlikleri ve tedavileri vatandaşa sunabilmeleri için her türlü alt yapıyı, teknolojik imkanları, fiziksel düzenlemeleri, doktor ve personel ihtiyaçlarını zamanında sağlamaya çalışmaktayız. Örneğin; ilçelerimizde yoğun bakımların açılması ve işler hale gelmesi, merkez hastanelerimizin taşınması, yatak sayılarının artırılması, yeni ünitelerin açılması ADSM 24 saat hizmet başlatılması, merkezde yeni yoğun bakımların açılması, özellikli ünitelerin kurulması yeni servislerin ve polikliniklerin açılması, acil alanların revize edilip tescillerinin rolüne uygun gerçekleştirilmesi, laboratuvarlarda test imkanlarının artırılması, özellikli üst düzey radyolojik cihazların alınarak kullanılmaya başlanması, ameliyathanelerin sayılarının artırılıp daha üst düzey ameliyatların başlatılmasının sağlanması, bazı özellikli tıbbi cihazların alımına
başlanması ve buna benzer daha bir çok hizmetler sayılabilir. Yine Uşak halkı için çok önem arz eden; her yıl binlerce vatandaşımızın şehir dışına gitmesini engelleyecek ve bu nedenle ortaya çıkan sıkıntılarını ortadan kaldıracak anjio, by-pas, kalp ve damar ameliyatlarının Uşak Devlet Hastanesinde yapılabilme izninin alınması da çok önemlidir. Kendi enerjimizi kendimiz üretebileceğimiz trijenerasyon cihazlarını kurma ve destek iznini yine alarak, yenilenebilir enerjiyi hastanemizde kullanarak hem çevreye hem de gelecek nesillere saygımızı göstermekteyiz. Hastanelerimizde özellikle personellerimizin çalışma koşullarında düzenleme yapıp motivasyonlarını artıracak etkinliklere devam etmekteyiz. Bütün önemli gün ve sosyal etkinlikleri çok büyük titizlikle takip edip personellerimizi bu etkinliklere dahil ederek birlik ve bütünlüğü sağlamaya çalışmaktayız. Bu bir yılda 3 hastane ve Genel Sekreterliğimizin taşınmaları nihayet bitirilmiştir. Artık il merkezinde iki hastane ve bir ADSM olarak hizmet vermekteyiz. Yeni hastane ile dört yoldaki ek hastanemiz arasındaki fiziksel eski yeni farkını ortadan kaldırmak için çalışmalarımız devam etmektedir. Aynı şekilde ilçe hastanelerimizde yeni hastanelerine taşınana kadar misafirlerimiz konforlu hizmet alsınlar diye çalışmalar devam etmektedir. Hastane çalışanlarımız için kreşler, spor yapabilecekleri yerler, yemekhanelerinin düzenlenmesi, daha iyi kafeterya hizmeti almaları, oturma ve dinlenme alanları vs. çalışmalarımız devam etmektedir. Genel Sekreter liğimiz çalışanları 10 aylık süreçte çok zor şartlarda, penceresi bile olmayan o- dalarda 6-7 kişi birlikte,hatta bir bilgisayarı 3 kişi kullanarak çalışmak zorunda kaldı. Genel Sekreterliğimize 6 ay önce başka bir ilden ziyarete gelen Genel Sekreter ve ekibi, ortamı görünce kendi çalıştıkları ortamların konforlu olduğunu söylemiş ve çalışanlarımızı takdir etmişlerdi. Fakat Uşak ta sağlık kalitesi en alttan en üste her alanda en iyisi olmalı düsturu ile hareket etmekteyiz o nedenle Genel Sekreterlik çalışanlarımızı SSK binasında bulunan çocuk polikliniğine taşıyarak onlara daha iyi çalışma ortamı sağlandı. Diğer sağlık tesislerimizde de bu ve benzeri hizmetler aynı şekilde devam etmekte ve takip edilmektedir. İlçelerimizde ve merkez hastanemizin ek bina hastane inşaatları takip edilmekte ve zamanında bitirilmesi için yönetimlerle sürekli görüşmeler yapılmaktadır.hastanelerimizde 10 ayda gerçekleştirilenleri kısaca özetlersek; Dört yoldaki birimlerimizi 400 yataklı yeni hastanemize, 60 yataklı kira olan FTR (Fizik tedavi rehabilitasyon) 75 yatak olarak dört yoldaki binamıza, Bir eylül kadın doğum ve çocuk hastanesi dört yoldaki binamıza, Genel sekreterlik kadın doğum ve çocuk polikliniklerinin olduğu binaya taşınılmıştır. Yoğun bakımların tescillenmesi, Acillerin tescillenmesi, İlçelerde yoğun bakım açılması, Merkez ve ilçe hastanelerinde iç ve dış tüm fiziksel mekanların düzenlenmesi eski malzemelerin yenilenme ve tamiratları, Hayırsever dış paydaşlar tarafından merkez ve ilçe hastanelerimizde tıbbi cihazlara ve fiziksel düzenlemelere katkıda bulunmuşlardır. Bu katkıların artırılması yönünde çalışmalar yapılması. Sıkışık olan poliklinik ve servislerin birimlerin niteliklerinin ve kalitelerinin artırılması ve rahatlatılması, Personelin vatandaşa sunduğu hizmeti daha kaliteli yapması için müşteri asistanlığı ve işaret dili sertifikasyon programları yapılmıştır, Nitelikli sağlık hizmetini sağlamak için sertifikalanma programlarına ihtimam gösterilmiş ve personelin sertifikalanması yönünde çalışılmıştır, İlçelerimizde 10 yıllarla ifade edilen sürelerdir hizmet veren ve İl merkezine gelmek isteyen çalışanlarımızın ilçedeki çalışma düzenini etkilemeden yerlerine yeni gelen atamalar verilerek ve hizmet puanları, hizmet başarıları sertifikasyonları gibi bazı düzenlemeler göz önüne alınarak, başvuran çalışanlarımız il içi atamalarla merkeze gelmişlerdir, Yöneticilerin ve personelin çalıştıkları kurumu ve birbirlerini sahiplenmelerini sağlayıcı her türlü faaliyetlerin ve sosyal etkinliklerin yapılması, ve iştirak edilmesi (iftar yemekleri, özel günlerde yemekler ve kokteyl, düğün, hastalık vb ziyaretler) Sağlık hizmeti veren çalışanları birleştirici ve moral verici etkinliklerin düzenlenmesi ve koordine edilmesi, Trijenerasyon 5
6 (yenilenebilir ve kendi enerjimizi kendimiz üretebileceğimiz) sistemini kurmak ve faaliyete geçirmek için iznin verildiği ilk illerden biri olunması, Kalp ve damar hastalık ve teşhisinin anjio yapılarak koyulması ve açık kalp ameliyat yapılabilmesi izninin alınması, İl, İlçe hastanelerinin inşaatlarının takibi ve zamanında bitirilmesinin sağlanması çalışmaları, Tüm yönetici ve çalışanlarımızla sık sık bir araya gelinerek istişare toplantılarının yapılması, Acil istasyonları çalışanları ile hastane acil çalışanlarının bir araya getirilip koordinasyon toplantısı yapılması, Aile hekimleriyle görüşülüp hastanelerimiz ve hastane uzman doktorlarımız hakkında bilgilendirme yapılması, Dış paydaşlara hastanelerimiz ve kurumsal yapımızla ilgili sık sık bilgilendirme yapılması, İyi bir stok yönetimi sıkı mali kontrol neticesinde 10 ay gibi kısa bir sürede hastanelerimizin ödeme sürelerinin 180 günlerden 50-60 günlere düşürülmesi, borç stoğunun % 90 oranlarında azalması, Evde bakım hizmetlerine kendi bünyemizde ve sivil toplum kuruluşlarıyla yapılan projeye destek verilmesi, Tüm halk lehine olacak uygulamalarda yönetim ve personel olarak tam destek olunması, Hekim ve personel açısından iyi bir yönetimsel anlayışla hastanelerimizde hekim ve personel açısından önemli bir sıkıntı yaşanmaması, Daha bunlara benzer iyi uygulama örneği olan birçok etkinlik tüm hastanelerimiz ölçeğinde yapılmıştır. Bundan sonra gerçekleştirilmesi düşünülenler ve çalışmaları başlatılanlar; Hastane personellerinin memnuniyetlerini artırıcı faaliyetlere hızvermek, Fiziksel düzenlemelere devam etmek hastanelerimiz bahçelerine peyzaj uygulatmak, Çalışanların çocuk larına yönelik kreş, poliklinik bekleme alanlarında çocuk oyun alanı oluşturmak, Çalışanların spor faaliyetleri yapabilecekleri alanları oluşturmak, Kafeterya ve kantin, yemekhanelerini düzenlemek, dinlenebilecekleri alanları sağlamak,hastalarımızın ve çalışanlarımızın özellikle çok zaman geçirdikleri alanları rahat ve konforlu hale çevirmek, Uyku labora tuvarı kurmak, Sigara ve obezite polikliniğini aktif hale getirmek,evde bakım hizmetlerini geliştirici faaliyetler planlamak, İlçelerde hekim ve personel açığı bırakmamak, İlçelerden ile tayin isteyen çeşitli sebeplerle gelemeyen personellerimizi mevzuat ve il içi düzenlemelerle ilçede eksik lik oluşturmadan ile gelmeleri yönündeçalışmalar yapmak, Anjio, KVC için alınan izin neticesinde bir an önce cihazları alıp sistemi kurmak faliyete geçirmek, Trijenerasyon ile ilgili işlemleri bitirmek,il özel idareden ihtiyacımız olan ve uzun yol sevklerinde kullanılmak için konforlu 2 adet 2014 de ambulans alınması, Bilimsel çalışmalar için hastanelerimize destek vermek, destekli projelerden faydalanmak içinçalışmalar yapmak, Yoğun bakım sayılarını artırmak, İlçelerde yapımı devam eden hastanelerimizi bir an önce faaliyete geçirmek, Nitelikli ve özellikli sağlık hizmetlerini artırıcı eylemler yapmak, Uşak ta yaşayan ve hastanelerimize il dışında başka bir yerde tedaviye gitmeden tedavi olmasını sağlamak için tüm çalışmaları yapmak, Daha bunlara benzer iyi uygulama örneği olan birçok etkinlik tüm hastanelerimiz ölçeğinde yapılmaya çalışılacaktır. Uşak İli Kamu Hastaneleri Birliği olarak yöneticilerimiz ve personellerimizle birlikte tüm iç ve dış paydaşların da katkılarını alarak bize verilen bu görevi eksiksiz sunmak için canla başla çalışacağımızı tüm Uşaklı hemşerilerimize ve bizlere tedavi olmak için gelen misafirlerimize belirtmekten şeref duyarız. Bu güne kadar bu hizmeti sunumda bize desteklerini esirgemeyen tüm paydaşlara da sonsuz sevgi ve saygılarımızı sunarız.
BAŞHEKİMİN GÖZÜNDEN EŞME 7 Dr. Ahmet MART Eşme Devlet Hastanesi Başhekimi ve Yöneticisi Eşme; Gönüllere bir kilim misali dokunarak işlenen, Egenin güler yüzlü ilçesi Belki de bu cümleyi kurmamdaki asıl sebep, hastane personelimizin çoğunluğunun Eşme li olması ve yerli yabancı tüm personelimizin, her daim gülen yüzlerini hastalarımızdan eksik etmemeleri, ben aslen Konya doğumlu birisi olarak ; Uşak iline bağlı Eşme ilçesinden görev yapmaktan ve burada personelimizle, halkımızla, hastalarımızla, sağlam kalıcı dostluklar edinmekten büyük mutluluk duyuyorum. Eşme ilçesi,merkez nüfusu 14.600 olan toplam nüfusu 41.000 civarlarına olan Uşak iline bağlı bir ege ilçesidir. 823m rakıma sahip dört mevsimi doya doya yaşayabileceğiniz hatta yaz aylarında yayla özlemi çekmeden barına bileceğiniz bir iklim kuşağında yer almaktadır. Uşak,Ulubey-Alaşehir- Kula-Güney ilçeleri arasında yer alan Eşme, karayolunun yanı sıra ilçe merkezinde bulunan tren istasyonu ile ulaşım kolaylığı sunmaktadır. İlçe içerisinde 4 belediyelik ve 3 belde,58 adet köyü bulunmaktadır. Meslek yüksek okulları,liseleri ve ilköğretim kurumları ile Uşak ilçeleri arasında Eğitim, Öğretim açısından önemli bir yere sahiptir. Bir adet yerel radyosu ve bir adet yerel gazetesi mevcuttur. Pek çok, gölet,sit alanı bulunur. doğal yaşamın en saf halini yaşamak mümkündür. İlçe merkezinde Çarşamba günleri kurulan Pazarın potansiyeli oldukça yüksek ve gıda tüketimi açısından en doğal ve taze sebze ve meyvelerin bulunduğu ilçede, sabahları kuş seslerini duyarak uyanmak kadar güzel bir yaşam tarzı olamaz herhalde Hasta potansiyeli ve tedavileri açısından; Geriatri (yaşlı hasta) sayısı ve nüfusu yüksektir. Kalp ve tansiyon rahatsızlıkları,diyabet (şeker) rahatsızlığı,eklem rahatsızlıkları, yaşlı bireylerin sıklıkla çoklu ve karmaşık sağlık sorunlarını önleme ve tedavisine yönelik sağlık hizmetlerini sunmak esastır.bununla birlikte genç ve çocuk hastalarımıza yönelik tedavi edici ve önleyici işlemler hastanemizde başarılı bir şekilde kıymetli sağlık personelimizle birlikte gerçekleştirilmektedir. Hastanemizde, acil servis hizmetleri kesintisiz olarak 7/24 verilmekte,diş polikliniği, çocuk hastalıkları polikliniği,genel Cerrahi polikliniği,dahiliye polikliniği, Kadın hastalıkları ve doğum polikliniği, anestezi polikliniği, diyaliz birimi ve Ağustos ayı itibari ile hizmete başlayan Genel Yoğun Bakım birimimiz hizmet vermektedir. Hastanemiz içerisinde dostluk ve arkadaşlık hukuku ile çalışılır. Hastane yönetimine ve idarecilerimize ulaşmak, yaşanan sorunlarını çözmek konusunda, hem personelimiz hem de hastalarımız ve yakınları herhangi bir zorlukla karşılaşmazlar. Hastanemize ait olan yeni hizmet binamız 2014 yılı içerisinde açılışı gerçekleşecek olup, sunulan sağlık hizmetinin standartları bir kez daha yükseltilecektir. Eşme yi Eşme yapan kıymetli sakinlerine, hastanemizi böylesine güzel ve çalışılası bir kurum haline getiren, güler yüzlü personelimize teşekkür ederim. Saygılarımla. Yöresel Eşme Kilimi
DİABETES MELLİTUS (ŞEKER HASTALIĞI ) 8 Uz. Dr. Ziynet ALPHAN ÜÇ Endokrinoloji Uzmanı Şeker hastalığı (diabetes mellitus), pankreastaki insülin yapımının yetersiz oluşu nedeniyle, özellikle karbonhidrat metabolizmasında, ayrıca lipit ve protein bozuklukla ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. TANI VE SINIFLAMA Diyabet tanısı dört yöntemden herhangi birisi ile konulabilir.bunlardan ilki açlık kan şekerine bakılmasıdır. Açlık kan şekerinin 126'ya eşit ya da 126'nın üzerinde olması diyabet tanısını düşündürür. İkinci yöntem şeker yükleme testidir. Bu testte 2. saat kan şekeri düzeyinin 200 yada daha yüksek olması tanı koydurucudur.yine açlık ya da tokluktan bağımsız olmak üzere günün herhangi bir saatinde bakılan kan şekerinin 200 ve üzerinde olması da diyabet tanısı için önemlidir.çok ağır diyabet semptomlarının bulunmadığı durumlar dışında, tanının daha sonraki bir gün, tercihen aynı (veya farklı bir) yöntemle doğrulanması gerekir. Dördüncü yöntem şekerin üç aylık göstergesi dediğimiz 'HbA1c ' ölçülmesidir ancak bu testin ülkemizin heryerin de standart yöntemlerle bakılması mümkün olmadığı için biz şimdilik bu testi tanı amaçlı değil takip amaçlı kullanmaktayız. DİYABET BULGULARI Klasik semptomlar Çok idrara çıkma Çok su içme Çok yemek yemek veya iştahsızlık Halsizlik, çabuk yorulma Ağız kuruluğu Gece idrara çıkma Daha az görülen semptomlar Bulanık görme Açıklanamayan kilo kaybı İnatçı infeksiyonlar Tekrarlayan mantar infeksiyonları Kaşıntı DİYABETİN ÇEŞİTLERİ Tip 1 DİYABET Tip 2 Diyabet ve Gebelik Şekeri TİP 1 DİABETES MELLİTUS Mutlak insülin eksikliği vardır.genellikle 30 yaşından önce başlar. Okul öncesi (6 yaş civarı), ergenlik (13 yaş civarı) ve geç adolesan dönemde (20 yaş civarı) üç sık görülme dönemi vardır. Ancak son 20 yıldır daha ileri yaşlarda ortaya çıkabilen formunun, çocukluk çağı (<15 yaş altı) tip 1 diyabete yakın oranda görüldüğü bildirilmektedir. Hiperglisemiye ilişkin (ağız kuruluğu, polidipsi, açlık hissi, poliüri, kilo kaybı ve yorgunluk gibi) semptom ve bulgular aniden ortaya çıkar. Hastalar sıklıkla zayıf ya da normal kilodadır. Çoğunlukla 30 yaş sonrası ortaya çıkar, ancak obezite artışının sonucu olarak özellikle son 10-15 yılda çocukluk veya ergenlik çağlarında ortaya çıkan tip 2 diyabet vakaları artmaya başlamıştır. Güçlü bir genetik yatkınlık söz konusudur. Ailede genetik yoğunluk arttıkça, sonraki nesillerde diyabet riski artar ve hastalık daha erken yaşlarda görülmeye başlar. Hastalar sıklıkla obez veya kiloludur [Beden kitle indeksi (BKİ) >25 kg/m2]. Başlangıçta komaya yatkın değildir. Ancak uzun süreli hiperglisemik seyirde veya insülin rezervinin azaldığı ileri dönemlerde koma görülebilir. Hastalık genellikle sinsi başlangıçlıdır. Pek çok hastada başlangıçta hiçbir semptom yoktur. Bazı hastalar ise bulanık görme, el ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma, ayak ağrıları, tekrarlayan mantar infeksiyonları veya yara iyileşmesinde gecikme nedeniyle başvurabilir. Tedavisinde aslında tüm diabet tiplerinde en önemlisi uygun bir diyet programıdır. Tip 2 diabet başlangıçta ağızdan ilaç tedavileri ile tedavi edilebilirken ilerleyen yıllarda insülin eksikliğinin ilerlemesi ile insülin kullanımı gerekmektedir. Tüm yetişkinler demografik ve klinik özelliklerine uygun olarak-tip 2 diyabet risk faktörleri açısından değerlendirilmelidir. Obez veya kilolu (BKİ 25 kg/m2) ve özellikle karın obezitesi (bel çevresi kadında 88 cm, erkekte 102 cm) olan kişilerde, 40 yaşından itibaren 3 yılda bir, tercihen açlık şekeri ile diyabet taraması yapılmalıdır. Ayrıca BKİ 25 kg/m2 olan kişilerin, aşağıdaki risk grupla-
rından birine mensup olmaları halinde, daha genç yaşlardan itibaren ve daha sık araştırılmaları gerekir. 1. Birinci derece yakınlarında şeker hastalığı bulunan kişiler. 2. Diyabet prevalansı yüksek etnik gruplara mensup kişiler. 3. İri bebek doğuran veya daha önce Gebelik şekeri tanısı almış kadınlar. 4. Hipertansiyonu olan bireyler (kan basıncı: KB 140/90 mmhg) 5. Kan yağları bozuk olanlar (HDL-kolesterol 35 mg/dl veya trigliserid 250 mg/dl) 6. Daha önce IFG veya IGT saptanan bireyler. 7. Polikistik over sendromu /yumurtalık kisti) (PKOS) olan kadınlar. 8. İnsülin direnci ile ilgili klinik hastalığı veya bulguları (akantozis nigrikans) bulunan kişiler. 9. Koroner, periferik veya serebral vasküler hastalığı bulunanlar. 10. Düşük doğum tartılı doğan kişiler. 11. Hareketsiz yaşam süren veya fizik aktivitesi düşük olan kişiler. 12. Doymuş yağlardan zengin ve posa miktarı düşük beslenme alışkanlıkları olanlar. 13. Şizofreni hastaları ve atipik antipsikotik ilaç kullanan kişiler. 14. Solid organ (özellikle renal) nakli yapılmış hastalar. Tip 2 diyabet riski yüksek çocuk ve adolesanlarda,10 yaşından itibaren 2 yılda bir diyabet taraması yapılmalıdır. GESTASYONEL DİABETES MELLİTUS (GEBELİK ŞEKERİ) Gebeliğe bağlı insülin direnci Genetik yatkınlık altta yatan faktörlerdir. ÖZELLİKLERİ Riskli kadınlarda tarama testleri ile gebelik şekeri veya gebelikte glukoz intoleransı araştırılmalıdır. Genellikle bulgu vermeyen bir durumdur. Doğumla birlikte sıklıkla düzelir, ancak daha sonraki gebeliklerde tekrarlayabilir. Tip 2 diyabet için önemli bir risk faktörüdür. TEDAVİSİ Diyet ve egzersiz programı ile şeker kontrolün sağlanamadığı vakalarda insülin tedavisine başlanmalı ve tedavi hasta tarafından yapılacak kan glukoz ve keton takibine göre düzenlenmelidir. Obezite Daha önce gebelik şekeri öyküsü İdrar da şeker çıkması Birinci derece akrabalarda diyabet olan gebeler gebeliğin başından itibaren diğerleri 24-26. gebelik haftaların da taranmalıdır. Taramada önce 50 gr glukozla şeker yüklemesi yapılır eğer çıkan sonuç 140 ve üzeri ise 75 ya da 100 gr glukozla tekrar tarama yapılıp sonuç kesinleştirilir.gebelik şekeri saptanırsa öncelikle diyet tedavisi uygulanır. Sonraki takiplerde yeterli kan şekeri kontrolü sağlanamazsa insülin tedavisi uygulanır. Gebelikte şeker haplarının kullanımı mümkün değildir. Gebelik şekeri genellikle doğumdan sonra düzelir, bunun kontrolü doğum sonrası 6. hafta- da şeker yüklemesi yapılarak, sağlanır. DİYABETTE İNSÜLİN KULLANIMI: Endokrin ve dahiliye polikliniklerine başvuran diyabetli hastalarda insülin kullanma kararı doktor tarafından verildikten sonra diyabet eğitim birimine yönlendirilerek diyabet eğitim hemşiremiz tarafından eğitim almaları sağlanır. Insülin eğitimi hastalarla birebir yapılarak aktif eğitim yöntemleri kullanılıp hastaların uygulama yapmalarına imkan tanınır, hastaların insülinkullanımına karşı olan direnç ve korkuları verilen eğitim ve kontroller sayesinde aşılabilmekte ve hastanın tedaviye uyumu sağlanabilmektedir. 9
KIŞ AYININ HASTALIĞI GRİP 10 Uz. Dr. Semiha ORHAN Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Grip, bir tür virüsün (influenza virüsü), solunum yollarına yerleşip, burada çoğalarak neden olduğu, hastanın hapşırması ya da öksürmesi sonucu başkalarına geçen, bulaşıcı bir hastalıktır. Virüs, vücuda girdikten 1-2 gün sonra hastalığın belirtileri görülmeye başlar. Yerleştiği yerde çoğalmaya başlar. Daha sonra başka yerlere de yayılır ve bütün vücudu etkiler. Her sene birçok insanın ölümüne bile yol açabilen ciddi bir hastalıktır. Yılın 1-2 ayı mutlaka grip salgını ortaya çıkar. Her yüz kişiden en az 10 u bu hastalığa yakalanmaktadır. Sağlıklı kişilerde,10 gün için de hastalık iyileşir; fakat bağışıklık sistemi zayıf ya da hasta olanlarda çok tehlikelidir. Çok kolay ve hızlı bulaşan bir enfeksiyondur. Kişi hapşırdığında ya da öksürdüğünde virüs su damlacıkları halinde havada yayılır. Aynı ortamda bulunan kişilerin bu havayı solumasıyla virüs burundan solunum yollarına girer ve buraya yerleşir. Böylece sağlıklı kişi de bu enfeksiyonla tanışmış olur. Vücuda girdikten sonra ortalama 2 gün kuluçka süresi vardır. Grip Belirtileri Başlıca belirtileri vücutta halsizlik, bitkinlik, titreme, iştahsızlık, yüksek ateş, şiddetli kas ve eklem ağrıları, baş ve karın ağrısı ve kuru öksürük gibi etkiler ön plana çıkmaktadır. Çocuklarda bu duruma kusma ve ishal eşlik edebilir. Bu belirtiler görülmeye başlandıktan yaklaşık 7-8 gün sonra azalır ve ortadan kalkar. Grip Tanısı Gribin bulgularıyla tanıyı koymak kolaydır. Yapılan fiziki muayeneyle, hiç bir test gerekmeden de grip tanısı konabilir. Fakat diğer solunum yolu hastalıkları ya da soğuk algınlığı gibi durumlarda da aynı bulgular görülebilir. Gribin temel bulgularıyla bunlardan ayırt etmek mümkündür. Kuru öksürük, ateş, kas ve eklem ağrıları sıklıkla gripte görülür. Ayrıca grip, bütün vücudu etkilemektedir. Yapılan testler sonucu da grip virüsü tespit edilir. Fakat pek tercih edilmeyen bir yöntemdir. Çünkü bu işlem birkaç gün sürer. Bu virüs insan salgısında bulunduğundan, kültürü yapılarak tespit edilebilir. Bu da zaman alır. Daha çabuk sonuç alınacak testlerin yapılması gerekse de bunun için henüz böyle bir yöntem geliştirilememiştir. Grip Tedavisi Ortaya çıkan belirtilerin üzerinde tedavi süreci başlar. Ateşin düşürülmesi, burun akıntısının giderilmesi, halsizlik ve kırgınlığın giderilmesi şeklinde tedavi düzenlenir ve yatak istirahatı önerilir. Ancak 3-5 gün iyice dinlenmek gereklidir. Bol sıvı tüketilmeside salgıların rahatça dışarı atılmasını sağladığından iyileşmeyi hızlandırır. Tedaviye belirtiler ortaya çıktıktan hemen sonra başlanması çok önemlidir. Böylece hastalığın süresi kısaltılır ve belirtiler şiddetlenmeden ortadan kaldırılır. Kesin tedavisi yoktur. Hastalık,1 hafta sonra geçmeye başlar. Sağlıklı insanlarda ortalama bir haftada geçmesine rağmen, yaşlılar ve kronik hastalığı olan kişilerde ise (şeker, kalp-akciğer hastalıkları,aids
vb.) daha uzun sürmektedir. Basite alınmayacak kadar etkili olan grip, yaşlılarda, pnömoni (zatürre), meningoensefalit (beyin iltihabı), miyokardit (kalp kası iltihabı) gibi ölümlerle sonuçlanabilecek hastalıklara yol açabilir Nelere dikkat edilmelidir? Gripten korunmanın baş lıca yolu, mevsim özelliklerine uygun giyilmeli, bol sulu gıdalar, taze meyve ve sebze tüketilmelidir. Soğuk havalara karşı tedbirli olmalıyız. Bunun dışında kendi sağlığınız ve toplum sağlığı için bazı şeylere dikkat etmeniz gerekir. kalmadıkça, toplum içinde kalabalık yerlerde bulunmamaya özen göstermelisiniz. Grip aşısı; Dünya Sağlık Örgütü'nün koordinasyonu ile bir yıl önce salgın yapan virüs tiplerinin belirlenmesi sonucu geliştirilmektedir. Aşının tipi de bu uygulamaya bağlı olarak her yıl değişmektedir. Grip aşısı grip virüsüne karşı korunmak isteyen herkese karşı uygulanabilir ama özellikle uygulaması gereken hastalık grupları şunlardır; 65 yaş ve üstündeki kişiler. Kronik hastalığı olan kişiler. (Kronik kalp, akciğer, karasistemi hastalığı olanlar, organ ve kemik iliği nakli yapılan kişiler.) Uzun süreli aspirin tedavisi alan çocuk ve gençler. Hastanelerde çalışan doktor, hemşire, hastabakıcılar; kreş ve huzurevleri çalışanları. Yüksek risk grubundaki kişilerle yakın temasta olan kişiler İlk 3 aydan sonraki hamile kadınlar 6. ayından itibaren bebekler. Bulaşıcı bir hastalık olduğundan işinize birkaç gün ara vermeniz, öpüşmeden uzak durmanız gerekir. Sık sık elinizi sabunlayın ve başkalarının eşyalarıyla temas etmekten kaçının. Mecbur ciğer, böbrek,şeker hastalığı vb.) Bağışıklık sistemleri zayıflamış olan kişiler. Bağışıklık sistemleri zayıflamış olan kişiler. (Kanser hastaları, bağışıklık 11
KAROTİS (ŞAHDAMARI) HASTALIKLARI kana ihtiyaç duyar. Kan yeterince ulaşamaz ise bir süre sonra beyin hücreleri hasar görür ve ölür. hastalarda özellikle başka bir inme görülme riski yüksektir. Özellikle hipertansiyonunuz varsa veya sigara içiyorsanız ve ailenizde inme hikâyesi varsa doktorunuza danışmalısınız(tablo 1). 12 OP.DR. MURAT YANAR KALP VE DAMAR CERRAHİ UZMANI Karotis(şahdamarı) kalpten kafaya ve beyne kan ulaştıran ve boynun her iki tarafından geçen büyük atardamarlardır(resim 1). Atardamarın, kısmi tıkanma yapacak şekilde daralmasına stenoz denir. Bir yağ plağı veya kan pıhtısı daralma ya da tıkanma yapabilir. Karotis oklüzyonu, karotisin tamamen tıkanmasına verilen isimdir. Doktorunuz steteskopla boyundaki damardan zorlukla geçen kanın çıkardığı sesi dinleyerek karotisteki tıkanmayı saptayabilir. Ultrason taraması ya da anjiyografi yardımı ile karotisteki kısmi tıkanma doğrulanabilir(resim 2). resim 1 Beyin normal fonksiyonlarını görebilmesi için oksijenleşmiş resim 2 Karotisde özellikle ateroskleroza(damar sertliği) bağlı olan daralma ya da tıkanma,beyne ulaşan kan miktarını azaltır. Eğer beyne giden kan akımı birkaç dakikadan fazla kesintiye uğrarsa beyin hücreleri ölmeye baslar. İnme beyin hasarı, felçler, uzun dönemli sakatlık ve ölümle sonuçlanabilir. Şah damarı hastalığı karotis arterlerde ileri derecede daralma ya da tam tıkanma ortaya çıkana kadar belirti vermeyebilir. Bazı kişilerde inme hastalığın ilk bulgusudur. Karotis arter hastalığı kalp problemleri ve beyin kanamalarıyla birlikte başlıca inme sebeplerindendir. Karotis stenozu için ilaç ve cerrahi tedavi uygulanabilir. Ancak tıkanma (oklüzyon) durumunda fazla seçenek yoktur. Her iki durum da inme (beyin hücrelerinde hasar) veya geçici iskemik atak (inme benzeri birkaç haftada geçen bir durum) riski artar. İnme, yetişkinlerdeki fonksiyonel yetersizliğin en önemli nedenidir, karotis oklüzyonu bulunan bazı Tablo 1: Risk faktörleri 1. Yaş > 70 yıl 2. Erkek cinsiyet 3. Sistolik kan basıncı > 160 mm Hg 4. Diastolik kan basıncı > 90 mm Hg 5. Yeni semptomlar (< 31gün) 6. Önceki inme hikâyesi 7. Darlık > 70% 8. Ülsere Plak 9. Sigara kullanımı 10. Hipertansiyon hikâyesi 11. Kalp krizi hikâyesi 12. Konjestif kalp yetersizliği hikâyesi 13. Diabet(şeker hastalığı) varlığı 14. Klodikasyon(yürümekle veya efor ile bacak veya kol ağrısı) 15. Yüksek kan kolesterol düzeyi Karotis arter hastalığının belirti ve bulguları nelerdir? Karotis arter hastalığı, karotis arterler ileri derecede daralana ya da tam tıkanma oluşana kadar belirti ve bulgulara yol açmayabilir. Görülebilecek başlıca bulgular; dikkatli bir muayenede boyunda darlığa bağlı üfürüm duyulması, geçici iskemik atak dediğimiz 24 saatten daha kısa sürede düzelebilen geçici felç tablosu
ve inme sayılabilir. Görülebilen bulgular: * Vücudun bir yarısında yüzü de içine alan çeşitli derecelerde güç kaybı ve/veya hissizlik * Konuşma ve anlama güçlüğü, * Bir ya da her iki gözde ani görme kaybı-görmede azalma * Baş dönmesi-denge bozukluğu * Sebepsiz, ani başlangıçlı şiddetli baş ağrısı Bazen çok kısa süreli olabilen bu semptomlar arkadan gelecek ağır bir inmenin işareti olabileceğinden mutlaka acil olarak bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Aksi takdirde inme gelişimi; kalıcı beyin hasarı, felçler, çeşitli vücut fonksiyonlarında kayıp ve hatta ölüme yol açabilir. Tanısal Testler: Kapsamlı bir muayene ve tahliller ile birlikte şah damarına yönelik tanıda; Karotis doppler, MR veya BT anjiyo ve karotis anjiyo kullanılmaktadır(resim3-4). resim 3 Ameliyat Gerekiyor mu? Doktorunuz sizin için en uygun tedavi yöntemini size önerecektir. Ameliyata ihtiyacınız olup olmadığı şikâyetlerinize ve atardamarınızdaki daralmanın miktarına bağlıdır. Doktorunuz ameliyat önereceği gibi bir süre sizi takip etmek de isteyebilir. Ameliyat ne zaman gerekir: Damarlarınızdaki daralma hafif derece olsa bile eğer gelip giden geçici felç olma gibi şikâyetleriniz varsa ameliyat gereklidir. Hiç şikâyetiniz olmasa bile, tetkikler arterlerinizde ağır derecede tıkanıklık gösteriyorsa felç olma şansınız yine yüksektir ve ameliyata gerek vardır. Eğer ameliyat gerekiyorsa doktorunuz size karotis endarterektomi denilen bir ameliyat önerecektir. Bu ameliyatla damarların içindeki kireçlenme temizlenir ve damarın içi yeniden pürüzsüz hale getirilir. Böylece damar içinde kan pıhtısı oluşması önlenmiş olur. Hemen ameliyat önerilmese bile doktorunuz size felç riskini azaltıcı bazı değişiklikler önerebilir: bunlar tansiyonu kontrol altına almak, sigarayı bırakmak, daha sağlıklı yiyecekler yemek ve düzenli olarak egzersiz yapmak gibi değişikliklerdir. Kanın akışını düzenleyici ve kanı sulandırıcı bazı ilaçlar almanız da önerilebilir(resim 5). AMELİYATIN RİSKLERİ VE OLASI KOMPLİKASYONLARI: Her ameliyat gibi karotis endarterektominin de bazı riskleri ve olası komplikasyonları vardır. Bunlardan bazıları şunlardır: -Kanama -Geçici olarak konuşmada bozukluk ve yutkunma güçlüğü -Kalp sorunları -Geçici veya kalıcı olarak felç olmak Hastaneye yatışınız sırasında size ameliyat hakkında yeniden ayrıntılı bilgi verilecektir. Bu ameliyat genel olarak bir veya iki saaten fazla sürmez. Hastanede yatış süresi ise bir veya daha nadir olarak iki gece olabilir Anestezi: Anestezi ameliyat sırasında ağrı duymamanızı sağlar. Anestezi uzmanı bir doktor size hangi tür anestezi yöntemi uygulanacağını anlatacaktır. Genel anestezi ameliyat sırasında sizin tam anlamıyla uyumanızı sağlar. Lokal anestezi ise sadece ameliyat yerini uyuşturur ancak ameliyat sırasında şuurunuz açık kalır. Bu sırada sizi sakinleştirmek için bazı ilaçlar da verilebilir.hastanemizde lokal anestezi yöntemini tercih etmekteyiz. Damarın Temizlenmesi: Cerrahınız damarı içindeki kireçlenmeyi dikkatlice damar duvarından ayırır. Böylece damar içinde pıhtı oluşması ve dolayısı ile felç olma tehlikesi büyük ölçüde azaltılmış olur (resim 6-7). 13 resim 4 resim 5
KASIM/ 2013 14 (resim 6-7 :hastanemizde yapılan bir ameliyattan görüntüler. Hastamız ameliyat sırasında uyanıktı.) Hastanede yatış dönemi: Ameliyattan sonra ayılma ünitesine alınacaksınız. Buradan da bir veya birkaç gün kalacağınız bir hasta odasına götürülürsünüz. Hastalar bu ameliyattan sonra genellikle ertesi gün taburcu edilirler. Ameliyat sonrası ilk birkaç saat: Ameliyattan hemen sonra ya bir ayılma ünitesinde ya da yoğun bakım ünitesinde olacaksınız. Ameliyat yerinde biraz ağrı hissetmek normaldir. Başınızı çok fazla oynatmamaya çalışın. Bir damar yolu ile ağrı kesici ilaçlar ve yeteri kadar sıvı almanız sağlanacaktır. Bu arada tansiyonunuz, kalp hızı ve solunumuz yakın olarak takip edilir. Ziyaretçilerin bu sırada sizi görmesine de izin verilir. Ameliyattan sonra birkaç saat içinde başka bir hastane odasına gönderileceksiniz. Sizden kısa bir süre içinde ayağa kalkıp yürümeniz beklenir. Eğer yara içine bir dren konmuşsa bu doktorunuz tarafından çıkarılır. Yine doktorunuz ne zaman taburcu olabileceğinize karar verir. Taburcu olduktan sonra: Taburcu olduktan birkaç gün sonra kendinizi iyi hissetmeye başlayacak ve eski gücünüze kavuşacaksınız. Ancak yine de ameliyatlı olduğunuzu ve vücudunuzun dinlenmeye ve iyileşmeye ihtiyacı olduğunu unutmayın. Kendinizi aşırı derecede yormayın. Doktorunuzun verdiği önerilere tamamı ile uyun. İyileşmenizi hızlandırmak: Taburcu olduktan sonra ilk birkaç günü evde dinlenerek geçirin. -İlaçlarınızı önerildiği şekilde alın -Doktorunuz izin verene kadar (bir veya iki hafta süre ile) araç kullanmayın -Önerildiği zaman duş almanızda bir sakınca yoktur ancak yaranın üzerini hafifçe ılık su ile yıkayın. -Eğer tıraş olacaksanız yaranın çevresinde dikkatli olun. Doktorunuzu ne zaman aramanız gerekir: -Boynunuzda şişme olursa -Yarada akıntı olursa -Kollarda veya ayaklarda uyuşma ve kuvvetsizlik olursa -Aniden bir gözünüzde görme kaybı olursa veya görmenizde herhangi başka bir bozukluk olursa -Konuşmanızda tutukluk olursa SON SÖZ Hastanemizde yukarıda sayılan tüm tedavi yöntemleri başarı ile yapılabilmektedir. Sözü geçen şikâyetleri olanların hastanemiz kalp ve damar cerrahi polikliniklerine başvurması durumunda ayrıntılı inceleme yapılıp gerekli tanı ve tedavi yöntemleri uygulanabilmektedir(resim 8). resim 8: Op Dr Murat Yanar ve Op. Dr. Barış Tunçer hasta uyanık iken yapılan karotid endarterektomi ameliyatında iken. Not: değerli katkılarından dolayı sayın Prof Dr Cem Alhan, Prof. Dr Tayfun gürbüz, Prof Dr Özalp Karabay, Prof Dr Cengiz Köksal a teşekkür ederim.
UŞAK AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI MERKEZİ Dt. Tugrul EROĞLU ADSM Başhekimi Değerli Sağlıkta Yolculuk dergisi okurları; dergimizin bu sayısında Kurumumuzun tarihçesi ve hizmet verdiğimiz birimlerden söz etmek istiyorum. Sağlık Bakanlığının 27.09.2007 tarih ve 8830 sayılı olurlarıyla, İl Sağlık Müdürlüğüne 20 ünit kapasiteli olarak ilimizde Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinin kurulması için izin verilmiş olup, Uşak Devlet Hastanesi bünyesin de faaliyet gösteren diş polikliniği, 25 Şubat 2008 tarihinde hastane bünyesinden ayrılarak Uşak Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi olarak 12 ünit ile hizmete açılmıştır. Kurumumuza olan hizmet talebinin her geçen gün artması ile günlük hasta müracaatının yaklaşık 500 poliklinik sayısına ulaştırmış ve böylece merkezimizin 30 ünit kapasitesine çıkmasını da beraberinde getirmiş olup, Kurumumuzda Ulubey ve Karahallı Hacı Rafet Zora İlçe Entegre Devlet Hastanelerindeki hekimlerimizle birlikte 26 diş hekimi hizmet vermektedir. 01.09.2013 tarihinden itibaren de 17:00-08:00 saatleri arasında nöbet uygulamasına geçilmesiyle halkımıza, acil vakalar için 24 saat hizmet vermekteyiz. Şu anda 25 Diş Tabibi ve 47 yardımcı sağlık (hemşire, diş protez teknisyeni ve röntgen teknisyeni) personeli ile ; Hafta içi: 08:00-17:00saatleri arasında poliklinik hizmetleri, 17:00-08:00 saatleri arasında nöbet poliklinik hizmetleri, (acil) 17:00-19:00 saatleri arasında mesai dışı poliklinik hizmetleri, Hafta Sonu ve Resmi tatillerde: 08:00-08:00 (24 saat) saatleri arasında nöbet poliklinik (acil) hizmeti vermekteyiz. Hizmet Birimlerimiz POLİKLİNİKLER Oral Diagnoz (Teşhis) Cerrahi (Diş Çekimi) Konservatif Tedavi -Amalgam Dolgu -Kompozit Dolgu Periyodontoloji -Diş Taşı Temizliği -Diş Eti Hastalıkları Pedodonti -Konservatif Tedaviler -Fissür Koruyucu -Flor Jel Uygulaması -Cerrahi işlemler Protez -Hareketli Protez(Total-Parsiyel) -Sabit protez (Kron-Köprü) Endodonti (Kanal Tedavisi) Merkezimizde, yukarıda bahsettiğimiz tedaviler hastaların kendileri tarafından seçilen diş hekimlerimizce yapılmaktadır. Vatandaşlarımız; 182 Hastane Randevu Sistemini (MHRS) de arayarak randevu alıp, merkezimizde muayene olabilmektedirler. DİŞ PROTEZ LABORATUARI Resimde görülen diş protez laboratuarımız ana model elde edilmesi, diş dizimi, modelaj, mufla işlemleri, tesviye, polisaj, tam protez, bölümlü protez ve protez tamirleri gibi işlemlerin yapıldığı birimimizdir. Diş protezleri; çeşitli nedenlerden dolayı kaybedilen eksik dişler sonucu bozulan çiğneme, konuşma fonksiyonlarının ve estetik görünümün tekrar kazanılması amacı ile yapılan yapay dişlerdir. 15 Panaromik röntgen cihazı
KASIM/ 2013 Hareketli Protez (Total-Parsiyel) Sabit Protez (Kron-Köprü) RADYOLOJİ (RÖNTGEN) Etkin tedavilerin yapılması için doğru teşhis gereklidir. Radyoloji birimimizde bu teşhisler için diş röntgenin çekildiği yerdir. Hekimlerimizin üçüncü gözü diyebileceğimiz radyolojik tanı araçları tedavilerin her safhasında kullanılmaktadır. Merkezimizde radyolojik teşhis amaçlı tüm ağzın ve dişlerin bir arada görüldüğü panoromik röntgen filmi, dişlerin tek tek görüldüğü periapikal röntgen filmi (küçük film), çekilmektedir. Panoromik röntgen filmi Periapikal röntgen cihazı anında ulaşması ve arşivlenmesidir. Arşivlenme sayesinde hastanın eski diş röntgenleri, geriye dönük olarak diş hekimlerimiz tarafından incelenerek değerlendirilebilmektedir. Bu sayımızda kısaca merkezimizin tarihçesi ve diş protez laboratuarı ile radyoloji birimimiz den bahsetmeye çalıştık Bir sonraki sayımızda Merkezimizde yapılan diğer tedavi hizmetlerimizden bahsetmek istiyorum. Tertemiz dişleriniz, sağlıklı gülüşleriniz olması dileğiyle; Sağlıcakla kalın... Periapikal röntgen filmi Panaromik röntgen cihazı Merkezimizde dijital görüntüleme sistemi kullanılmakta olup, çekilen röntgen görüntüleri kliniklerimize monitörlerle aktarılmaktadır. Sistemin en büyük avantajı, film çekilir çekilmez röntgen görüntüsünün, hekime 16
RAHİM AĞZI KANSERİ VE SMEAR TESTİ Op. Dr. Mahmut Kazım İnan İLTER Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Rahim ağzı kanseri, gelişmekte olan ülkeler ve az gelişmiş ülkelerde en sık görülen jinekolojik kanserdir. Dünyada yılda 500.000 yeni rahim ağzı kanseri çıktığı ve tahminen 1.500.000kadar da bu kanserle yaşayan olduğu tahmin edilmektedir. Genellikle 50 yaş civarında ortaya çıksa da son yıllarda genç kadınlarda görülme oranı artmıştır. Hastalık erken yaşta çok sayıda doğum yapmış, erken yaşta cinsel ilişkiye girmiş, sigara içen kişilerde daha sık görülmektedir. Ayrıca HPV (İnsan Papilloma Virüsü,İnsan siğil virüsü) enfeksiyonu rahim ağzı kanseri için çok önemli bir risk unsurudur.rahim ağzı kanserli hastaların % 98 inde HPV enfeksiyonu saptanmıştır. HPV genellikle cinsel ilişki ile bulaşmaktadır. Nadiren cinsel ilişki dışındaki yollarla da bulaşabilir (Cilt teması, kirlenmiş materyal ile temas vb.) Vulva, vajina ve rahim ağzı bölgelerini etkileyebilir. Ancak rahmin diğer taraflarına, karnın içine ve yumurtalıklara gitmez. HPV bulunduğu yerdeki hücreleri bazen kanserleşme yönünde tetikleyebilmektedir ve bu hücreler değişik kademelerden geçtikten sonra vulva, vajina ve rahim ağzı kanserini oluşturabilmektedir. Tabii ki her HPV li hasta kendisinde bu değişikliklerin olacağını düşünmemelidir. HPV nin yüzden fazla tipi vardır. HPV tip 16 18 özellikle rahim ağzı kanseri yaparken, tip 6 11 dış genital organlarda siğillerin oluşmasına neden olur. Rahim ağzı kanserinin belirtileri: Erken dönemde hemen hemen hiçbir belirtisi yoktur. Çıplak gözle ve jinekolojik muayenede rahim ağzındaki sorun görülmeyebilir. Ancak Vaginal Smear denilen akıntı tahlili ile veya kolposkop denen rahim ağzını büyüterek gösteren aletlerle değişiklikler fark edilebilir. Kesin tanı ancak şüpheli yerden alınan biyopsi ile konulabilir. Hastalığın ilerlemesi durumunda klinik belirtiler de ortaya çıkar. Kanlı akıntı, ilişki sonrası kanama, düzensiz kanama gibi. Ayrıca ilerlemiş vakalarda rahim ağzındaki tümör hastanın muayenesi sırasında görülebilir. Hastalık daha da ilerlediğinde idrar problemleri, dışkılama zorlukları ve bacak ağrıları ortaya çıkar. Smear; vajina, rahim ağzı ve rahim içinin kanser veya kanser öncesi hücre değişimlerini bulmak için oluşturulmuş bir yöntemdir.bu yöntemde bir kadın doğum uzmanının ofisinde rahim ağzı ve/veya vajinadan küçük bir plastik çubuk yardımıyla sürtme işlemi şeklinde acısız bir yöntemle hücreler alınır ve bunlar belli işlemlerden geçirilerek sonuçlanır. Smear yöntemindeki farklılıklara göre adlandırılır.pap smear veya Thin-prep diye.ancak zaman içinde smear alınması işlemi Pap-smear adıyla bilinir olmuştur. Pap smear özellikle 17
18 Yılda bir kez yapılması genelrahim ağzı kanseri için çok önemli bir tarama testidir. Ancak özel bazı durumlarda rahmin diğer kısmının kanseri ve vajinanın kanserinde de yardımcı olabilir.bu üç bölgenin kanserleri de kadınlardaki toplam genital kanserlerin yarısından çoğunu oluşturmaktadır. Şu anda bilinen en kesin şey pap smear anormalliliğinin cinsel olarak aktif kişilerde olduğu ve dolayısı ile cinsellikle bulaşan bazı hastalıkların bu konuda etken olduğudur. Serviks kanserinin kesin tanısı için kolposkopi ve biopsi uygulanmaktadır.kolposkopi rahim ağzına büyüterek bakmak esasına dayanmaktadır. Dokular daha iyi görünür ve buradan parça alınarak incelenir.yapılan inceleme sonrasında ortaya çıkan duruma göre tedavi düzenlenir. Şüpheli yerlerden alınan biopsi sonuçları şu şekilde karşımıza çıkabilir: 1: normal 2: iltihap,metaplazi 3: kanser öncesi dönem (displazi, cın1 cın 2 cın3) 4: erken evre kanser(in situ kanser) 5: kanser İltihap için çeşitli ilaçlar verilerek takip önerilirken, kanser öncesi dönem (cin1,cin2,cin3) ve incitu kanser için ise sorunlu bölgenin tahrip edilmesi veya çıkarılması(koterizasyon, leep ve konizasyon) önerilmektedir. Yaygın kanser varlığında ise geniş operasyon ve kemorayoterapi tedavi seçenekleri oluşmaktadır. Sık sorulan sorular; Pap smear her türlü kadınlık organları kanserlerinde bir tanı yöntemi olabilir mi? Pap smear yumurtalık kanserinde (kadın kanserlerinin en ölümcülüdür) erken tanı yöntemi olarak faydalı değildir. Rahim, rahim ağzı ve vajinal kanserlerde etkilidir. Pap smear kimlere yapılmalıdır? Smear yapmak için kadınların cinsel aktiviteye başlamaları beklenir. Çünkü pap smear testinin en büyük tanı yöntemi olarak kullanıldığı rahim ağzı kanseri ancak cinsel ilişkiye başlayan kadınlarda olur. Pap smear testine başlama yaşı cinsel ilişkiye geçtikten 1 yıl sonradır. Pap smear ne sıklıkla yapılmalıdır? likle kabul görmüş bir standartdır. Pap smear alınırken acı duyulur mu? Duyulmaz, pek çok hasta pap smear alındıktan sonra pap smear testini de yapar mısınız? der ve alındığının dahi farkında olmaz. Pap smear gebelikte alınabilirmi? Gebeliğin erken dönemle rinde smear alınabilmektedir ve herhangibir zararı yoktur. Pap smear testinde bir anormallik olursa bu ne demektir? Yine pap smear testinin en sık kullanıldığı rahim ağzı kanser ve kanser öncesi değişikliklere dönelim. Rahim ağzından alınan pap smear testinde anormal hücre görülürse hemen telaşa kapılıp bunun bir kanser başlangıcı olduğunu düşünmemek gereklidir. Unutulmamalıdır ki pap smear sadece bir testtir ve doktora bu bölgeyi tekrar incele demektir. Pap smear testindeki anormal hücreler basit bir iltihabın getirdiği değişiklik olup, antibiotik ile de geçebilir veya menopozdaki bir hastanın hormon eksikliğine bağlı hücre değişikliği olabilir ki bu da hormon tedavilerine güzel yanıt verir. Bunun dışında kalan hücreler ise doktor tarafından değerlendirilecek ve tedavi edilecektir.
Pap smear anormal geldikten sonra hasta olarak yapmam gereken şey nedir? Doktorunuza tekrar danışmalısınız veya doktorunuz sizi çağıracaktır. Bu noktada doktor kolposkopi denilen özel bir büyüteç ile vajinanın içini ve rahim ağzını tekrar gözlemleyecek ve şüpheli bir yer görürse de oradan testi tekrar yapacak veya bir biopsi alacaktır. Anormal pap semar testinin gerçek değerlendirilmesi bu yöntemle olmalıdır ve biopsi alınırsa da sonuca göre tedaviye geçilecektir. Bazı kurum ve kuruluşlarda anormal pap smear testinden sonra hemen rahim ağzının bir kısmının cerrahi ile alınması (cone biopsi) önerilmektedir. ki bu modern tıpta geçerli değildir. Modern tıpta anormal pap smear testinden sonra yapılacak şey kolposkopi ile gözlem ve gerekirse biopsi den ibarettir. Bu işlem anestezi olmadan ve ağrısız bir şekilde doktorun ofisinde gerçekleşebilir ve kesin tanı bu şekilde konur. Pap smear testinde gerçek anormal hücrelere rastlanırsa bu ne demektir? Mutlaka kanser mi demektir? Hayır. Pap smear testinde iltihabi veya hormonal bozukluklara ait hücre bozukluğu değil de gerçek hücre bozukluğu görülürse bunun anlamı bazı hücrelerin doğru yoldan çıkarak kanserleşme eğiliminin arttığı anlamına gelir. Yoldan çıkan hücrelerin de hafif, orta ve ağır değişikleri olabilir.hafif, orta ve ağır displazi diyoruz. Yeni tarifi ile de bunlar CIN I, CIN II, CIN III diye adlandırılabilir veya düşük dereceli hücre değişimi yüksek dereceli hücre değişimi diye iki gruba ayrılabilir.üstüne basarak tekrar söylemek gerekirse rahim ağzı kanseri meme kanseri ile birlikte kadınlarda sık görülen,en fazla ölüme neden olan ve yine yapılacak düzenli muayenelerle erken tanı koyarak önlenebilmesi en fazla mümkün olan hastalıktır. 19
SİVASLI DEVLET HASTANESİ 20 Uzm.Dr. Özlem AKDAŞ Sivaslı Devlet Hastanesi Yöneticisi Öncelikle şunu bilmenizi isterim ki, Uşak İlimizin güzel Sivaslı İlçesinde, İlçemiz Devlet Hastanesinde 2 Kasım 2012 tarihinden bu yana çalışmaktan mutluluk duyuyorum. Ben ve çalışma arkadaşlarım, Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürümüz Meral Bağcivan ve İdari Mali İşler Müdürümüz Nermin Çohadar ile birlikte Sivaslı İlçemizin üreten halkına hizmet vermekten mutluluk duyuyorum.emektar bir ilçe halkımız ve hasta portföyümüz mevcut çünkü Sivaslı İlçemiz insanları Sosyoekonomik yapı olarak tarımla, özellikle meyve üretimiyle uğraşan çiftçilerimizden oluşur. T.C.Sağlık Bakanlığı TKHK Uşak Kamu Hastaneler Birliği - ne bağlı Sivaslı Devlet Hastanemiz, 1994 yılında Sivaslı yardımsever vatandaşların iştiraki ile yaptırılmış ve 2000 yılında 50 yatak kapasiteli olarak hizmete açılmış.hastanemizde branşında Uzman Hekimlerimizin poliklinik hizmetleri,acil Servis Polikliniğimizde görevli Pratisyen Hekimlerimiz, Diş Polikliniğimiz, Yataklı Servislerimiz, Doğumhanemiz, Ameliyathanemiz, 24 saat kesintisiz çalışan Acil Servis, Laboratuar ve Röntgen birimlerimiz ile İlçe halkımıza Sağlık Bakanlığımızın hizmet standartları ve kalite anlayışı ile hizmet vermekteyiz. Hastanemizde misyonumuz gereği hasta ve yakınlarının memnuniyetini ilke edinmiş, güler yüzlü, samimi, hastalarımıza hoşgörüyle yaklaşan ve hasta haklarına riayet eden sağlık personelimiz ile sağlık hizmeti sunmaktayız.hastanemizde üç kadın yönetici olarak bizler de çalışanlarımızın haklarına ve memnuniyetine önem veren, idari ve sağlık personellerimizle sıcak ilişkiler kuran, onların hem mesleki hem de özel sorunlarını dinleyen ve hemen çözüm bulmaya çalışan, hastalarımızın memnuniyetine önem veren çağdaş yönetim anlayışı ile hizmet vermekteyiz. Göreve başladığımız günden itibaren, hastanemizde Sağlık Hizmeti sunumundaki kalitemizi arttırma çalışmalarımızın yanında,hastanemizin vizyonunu değiştiren,çalışanlarımızın çalışma ortamlarında huzurlu ve verimli çalışmasına olanak sağlayan,engelli vatandaşlarımıza hizmet alımında kolaylık sağlayan,hastalarımızın tedavi ve muayeneleri esnasında memnuniyetlerini arttıran hastane ve çevre düzenlemelerini de içeren fiziki değişimleri gerçekleştirdik şöyle ki; Hastanemizin eskiyen iç boyasını yeniledik, engelli vatandaşlarımız için düzenlemeler yaptırdık, acil serviste hasta kabul ve danışma bölümü oluşturduk, dar olan resusitasyon odamızı genişlettik,çocuk poliklinik hizmeti için ek poliklinik odası oluşturduk. Önümüzdeki süreçte de hastanemizin dış cephe mantolamasının yapılması, bahçemizin bozuk olan yollarına taş döşenmesi, birimlerde eksik o- lan merkezi oksijen,vakum ve hava sisteminin kurulması ve ameliyathanemizde bir takım fiziki değişimlerin yapılmasını inşallah gerçekleştireceğiz. Hastanemizin ihtiyacı olan ek idari bina yapımı ve acil servis alanının genişletilmesi için de yatırım projesi çalışmalarına başlamış bulunmaktayız. Tüm bu çalışmalarımızda Sivaslılı hayırsever vatandaşlarımızın çok büyük desteği bulunmaktadır. Hastanemizin yöneticileri olarak bizler hayırsever halkımızın bu desteğine ve güvenine minnettarız. Sağlık hizmeti sunumundaki kalitemizi ve çalışan memnuniyetimizi herşeyin üstünde tutan, dinamik,değişimden ve gelişimden yana olan bir yönetim anlayışı ile Sivaslı İlçemizdeki hizmet çıtamızı her geçen gün daha da yükseltmekte ve halkımızın hizmetkarı olmaktan onur duymaktayız. Yardımsever halkımıza ve yöneticilerimize bize ve hastanemize vermiş oldukları desteğe teşekkür eder,saygılar sunarım.