MADENCİLİK FAALİYETLERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ NİN HARİTA MÜHENDİSLİĞİ DİSİPLİNİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ



Benzer belgeler
I.HAFTA. Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliği Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından Resmi Gazete Tarihi: 03/02/2005 Resmi Gazete Sayısı: 25716

MADEN KANUNU ve BU KAPSAMDA VERİLEN RAPORLAMA SİSTEMLERİ

Madencilik Faaliyetlerindeki Mühendislik Ölçmelerinin ve Haritalama Hizmetlerinin Temel Nitelikleri ve Önemi

SATIŞ BİLGİ FORMU VE DEVLET HAKKI ÖDEMELERİ

Hakan AKÇIN* SUNU Ali ihsan ŞEKERTEKİN

MADEN MÜHENDİSİ TANIM

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3351) Yrd. Doç. Dr. Ercenk ATA

6592 SAYILI KANUN İLE DEĞİŞİK 3213 SAYILI MADEN KANUNUNDA DAİMİ NEZARETÇİ VARDİYA MÜHENDİSİ

T.C. ESKİŞEHİR TEPEBAŞI BELEDİYESİ İMAR VE ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK

AÇIK İŞLETME PROJELERİNDE JEODEZİK ÇALIŞMALAR GEODETIC RESEARCHES IN OPET PIT MINE PROJECTS

TASLAKLAR HAKKINDA GÖRÜŞ BĐLDĐRĐLMESĐNDE KULLANILACAK FORM

JEOLOJİ VE MADEN DAİRESİ SONDAJ MÜHENDİSİ KADROSU HİZMET ŞEMASI

T.C. ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI. Maden İşleri Genel Müdürlüğü İL VALİLİKLERİNE

KAMULAŞTIRMA VE KENTSEL ALANLARIN DÜZENLENMESİ

T.C. ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı DAĞITIM YERLERİNE

KONYA ÜNİVERSİTESİ BÖLÜMÜ

ÇORUM İL ÖZEL İDARESİ ÇEVRE KORUMA VE KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU

AKSARAY ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LİSANS EĞİTİM-ÖĞRETİM PLANI

RÜZGÂR ENERJİSİNE DAYALI LİSANS BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

HARİTA KADASTRO TEKNİKERİ

T.C YÜKSEKOVA BELEDİYE BAŞKANLIĞI EMLAK VE İSTİMLAK MÜDÜRLÜĞÜ KURULUŞ GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

TMMOB MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI SÜREKLİ EĞİTİM MERKEZİ

Potansiyel. Alan Verileri İle. Hammadde Arama. Endüstriyel. Makale

... NO'LU RUHSATA İLİŞKİN (... DÖNEM) ARAMA FAALİYET RAPORU

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü MADEN ARAMA PROJELERİNE YÖNELİK UYGULAMA TALİMATI

İstanbul Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi %40 Burslu (Lisans)

T.C. DERĠNCE BAġKANLIĞI YAPI KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ GÖREV VE ÇALIġMA YÖNETMELĠĞĠ

COĞRAFİ TABANLI MÜHENDİSLİK PROJELERİNİN AŞAMALARI VE YÖNETİMİ. Ş.KUŞCU, Emekli öğr. Üyesi,

T.C NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK ve MİMARLIK FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİBÖLÜMÜ NORMAL ÖĞRETİM, AKADEMİK YILI DERS PLANI

e k n a d k r tek yol

SERBEST MESLEK MENSUPLUĞUNA HAZIRLAMA EĞİTİMİ Ankara_Nisan-2012

Ek Form-2 İŞLETME PROJESİ BÖLÜM I RUHSAT BİLGİLERİ

3. Zemin yap na göre seçilen kaz yöntemi, Delme patlatma, mekanize kaz yöntemleri,

TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI İZİN/LİSANS SÜREÇLERİ VE ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ

ISPARTA İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER

Bülent Ecevit Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Geomatik Mühendisliği Bölümü,

TMMOB JEOFİZİK MÜHENDİSLERİ ODASI MESLEK İÇİ EĞİTİM ve BELGELENDİRME YÖNETMELİĞİ

CEVHER HAZIRLAMA MÜHENDİSİ

sayısal haritalardan taşkın tahmin we erken uyars sistemlerinde yararlanma

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Orman Mühendisleri Odasından

İŞLETME BELGESİ HAKKINDA YÖNETMELİK Resmi Gazete Tarihi: Resmi Gazete Sayısı: BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

İlk Müracaat ve Ruhsatlandırma

ĠSTANBUL TEKNĠK ÜNĠVERĠSTESĠ MADEN FAKÜLTESĠ MADEN MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ

MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Bölüm Başkanı Prof. Dr. Vedat ARSLAN Bölüm Başkan Yardımcıları

YAYLALARDAKİ ARAZİ KULLANIM DEĞİŞİMİNİN CBS İLE İZLENMESİ: TRABZON ÖRNEĞİ. Yrd. Doç. Dr. Mustafa ATASOY

3 Haziran 2015 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : YÖNETMELİK

TC ÇEVRE ve ORMAN BAKANLIĞI ÇED ve PLANLAMA GENEL MÜDÜRLM MADENCİLİK PROJELERİNE AİT ÇED RAPORLARINDA VE PROJE TANITIM DOSYLARI

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

ÇORUM İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU

Ek Form 9 DETAY ARAMA FAALİYET RAPORU. RAPORUN BAŞLIĞI: Başlık raporun konusunu ve içeriğini kısaca, açık ve yeterli bir biçimde ifade edecektir.

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

Yapı Denetim Kuruluşlarının Sınıflandırılması ile Çalışma Usul ve Esasları Yapı Denetim Kuruluşları

JEOTERMAL KAYNAKLAR İÇİN İŞLETME/REVİZE İŞLETME PROJESİ FORMATI İLÇE (İL). NUMARALI ARAMA RUHSATINA İLİŞKİN İŞLETME PROJESİ

JEOLOJİ MÜHENDİSİ A- GÖREVLER

AKSARAY ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LİSANS EĞİTİM-ÖĞRETİM PLANI

PETROL VE DOĞALGAZ MÜHENDİSİ

Dilekçe ve ekleriyle beraber müracaat. Müracaat dosyası ve eklerinin uygunluğu incelenir. Evet. Belgelerde uygunsuzluk var mı?

RECENT DEVELOPMENTS IN THE TURKISH MINING LAW LEGISLATION AND INVESTIGATION OF THE EFFECTS TO MINE SURVEYING AND MAPPING

KÖK ÇEVRE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK İNŞ. MADEN TAR. TURZ. SAN Ve TİC. LTD. ŞTİ.

İl Özel İdaresi Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü AMASYA

2- Birinci maddedeki form dilekçe ile talep edilecek belge örnekleri aşağıdadır.

İŞ GÜVENLİĞİ İLE GÖREVLİ MÜHENDİS VEYA TEKNİK ELEMANLARIN GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI İLE ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

HİDROJEOLOJİ MÜHENDİSİ

Yapı Aplikasyon Projesi ve Teknik Uygulama Sorumluluğunda Düzenlenecek Evraklar

T.C NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK ve MİMARLIK FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ NORMAL ÖĞRETİM, AKADEMİK YILI DERS PLANI

Hazırlayan Firma Mitto Danışmalık İlkbahar Mah.611 Sok. No: Çankaya/ ANKARA/TÜRKİYE

İl Özel İdaresince işlem yapılmaktadır. 1 Tarımsal Sulama Suyu İzinleri. 2 Zirai Kredi Proje Tasdikleri

Kadro KPSS. Kadro. Niteliği Cinsiyeti KPSS KPSS. Diğer Nitelikler. Sıra. Yılı. Puanı. Adedi. Derecesi. Puan. Unvanı. Türü

Üzerinde. Y.Müh.Mehmet ERBAŞ, Y.Müh.Hakan ŞAHİN, Y.Müh.Emre SOYER,

DOĞAL MİNERALLİ SULAR İÇİN ARAMA FAALİYET RAPOR FORMATI İLÇE (İL)... NUMARALI RUHSATA İLİŞKİN... DÖNEM (*) ARAMA FAALİYET RAPORU

FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ NORMAL ÖĞRETİM, AKADEMİK YILI DERS PLANI 1. YARIYIL

TÜRK MÜHENDĠS VE MĠMAR ODALARI BĠRLĠĞĠ JEOFĠZĠK MÜHENDĠSLERĠ ODASI

Önceki dönemlerden süregelen çalışmalar ile birlikte henüz sonuçlandırılamayan çalışmaları,

TÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİ JEOFİZİK MÜHENDİSLERİ ODASI

mta nın 80. kuruluş yıldönümü sempozyumu na katıldık

AKSARAY ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LİSANS EĞİTİM-ÖĞRETİM PLANI

Madencilik Yatırımları İzin ve Ruhsat Rehberi

YAPI LABORATUVARI TEKNİSYENİ

Fotogrametri Anabilim dalında hava fotogrametrisi ve yersel fotogrametri uygulamaları yapılmakta ve eğitimleri verilmektedir.

HARİTA TEKNİKERİ TANIM

KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN

Hakkımızda. Maden ve Çevre Danışmanlığının yanı sıra 2014 yılından beri proje, etüt ve plan çalışmalarını da bünyesine katmıştır.

MADENCİLİK YATIRIMLARI İZİN VE RUHSAT REHBERİ

Davacı : TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası : Av. Hatice Genç Strazburg Cad. No: 38/21 - Sıhhiye/ANKARA

Öğretim Üyesi. Topoğrafya İnşaat Mühendisliği

RESMİ GAZETE: TARİH : SAYI : sayılı yapı denetimi kanunu hangi tarihte resmi gazetede yayınlanmıştır?

TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi 30 Ekim 02 Kasım 2007, KTÜ, Trabzon

TRABZON İLİ KISITLI ALANLAR ÇALIŞMASI E. KAZANCI 1

AKSARAY ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LİSANS EĞİTİM-ÖĞRETİM PLANI

HARİTA TAPU KADASTRO ALANI ÖĞRETMENLERİMİZ

NOKTASAL KAYNAKLI TOPRAK KİRLİLİĞİ VE KİRLENMİŞ SAHALAR BİLGİ SİSTEMİ

MEKANSAL PLANLAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Kıyı Alanları Dairesi Başkanlığı. Aydın Tibet ÜNLÜ Şehir Plancısı

tarih sayılı Resmi Gazetede yayımlanan tarih sayılı Resmi Gazetede yayımlanan (95/16/AT) Asansör Yönetmeliğinin yürü

Kentsel Dönüşümde Coğrafi-Kent Bilgi Sistemleri

Coğrafi Bilgi Sistemleri Çözümleri

TMD, TÜMMER, AGÜB, EMİB, SERHAM, EBMAD Önerileri Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği Taslağı Komisyon-5 (29 ve 31.

TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARTVİN KADASTRO MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI

TÜRKİYE ULUSAL KONUMSAL VERİ ALTYAPISI STRATEJİLERİ ÇALIŞTAYI KURUMSAL BİLGİ FORMU. Bölüm 1: Kurum / Kuruluş Bilgileri

Mimarlık Meslek Pratiği

TAPU ve KADASTRO BİLGİ SİSTEMİNİN (TAKBİS) GEÇMİŞİ ve GELİŞİM SÜRECİNİN DÜNYA PERSPEKTİFİ BAZINDA İRDELENMESİ

Transkript:

TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı 18 22 Nisan 2011, Ankara MADENCİLİK FAALİYETLERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ NİN HARİTA MÜHENDİSLİĞİ DİSİPLİNİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ÖZET Şenol Kuşcu 1, Eray Can 2 1 ZKU, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü, Zonguldak, senolkuscu@yahoo.com 2 ZKU,Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü, Zonguldak, can.eray@hotmail.com Madencilik faaliyetleri, harita mühendisliği disiplini tarafından üretilen bilgi, belge, iş ve işlemlere en yoğun ihtiyaç duyulan arazi içerikli faaliyetlerin başında gelmektedir. Bu durum, 1750 lerden sonra endüstride kömür kullanımın artması ile, Almanya, İngiltere, Fransa gibi ileri Avrupa ülkelerinde, madencilik ile ilgili harita mühendisliğinin ayrı bir madencilik mesleği olarak ortaya çıkmasına neden olmuştur. Ülkemizde son yıllarda, madencilik faaliyetleri sonucu, her yıl cevher ve örtü kazısı olarak bir milyar m 3 ü aşkın zemin kütlesi kazılarak ve taşınarak yer değiştirmektedir. Bu değişim yeryüzünde, zemin içinde ve arazi kullanımında büyük değişimlere ve sorunlara neden olmaktadır. Bu çerçevede meslek disiplinimize de büyük ve önemli görevler düşmektedir. Bildiri ile 06.11.2010 tarih ve 27751 sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliğinin meslek disiplinimiz ile ilgili değerlendirmesi ve maddeler bazında incelemesi yapılmakta, bu inceleme değerlendirmelerle ulaşılan sonuç ve önerilere yer verilmektedir. Anahtar Sözcükler: Madencilik Ölçmeleri, Yönetmelik, Mühendislik Ölçmeleri, Maden imalat haritaları, ABSTRACT EVALUATION OF THE REGULATION FOR MINING ACTIVITIES ISSUED BY MINISTRY OF ENERGY AND NATURAL RESOURCES IN 06.11.2010 IN VIEW OF SURVEYING ENGINEERING Mining activities intensive needs to information, documents and processing which are produced by surveying engineering discipline. After the 1750s this situation with increasing usage of coal in the industry, mining surveying has emerged as a distinct profession in the European countries such as Germany, England and France. In the last decade more than a billion m 3 mass of soil are excavated and moved each year results of mining activities. These movements caused great changes and problems on the earth surface and usage of lands. In this context surveying engineering have a important role to solve these problems. In this paper some evaluations are given about regulatıon for mining activities ıssued by mınıstry of energy and natural resources in view of surveying engineering which is entered into force in the official gazette dated on 06.11.2010 and numbered 27751 Keywords: Mining Surveying, Regulations, Engineering Surveying, Mining Production Maps 1. MADENCİLİK FAALİYETLERİNDEKİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ HİZMETLERİNİN YERİ VE ÖNEMİ Madencilik faaliyetleri, topoğrafik ölçme, haritalama, harita ve proje uygulama, arazi kullanımı ve planlaması gibi, harita mühendisliği disiplini tarafından üretilen hizmetlere en yoğun ihtiyaç duyulan arazi içerikli faaliyetlerin başında gelmektedir. Bu durum, 1750 lerden sonra endüstride kömür kullanımın ve buna bağlı olarak da yeraltı kömür madenciliğinin artması ile, Almanya, İngiltere, Fransa gibi ileri Avrupa ülkelerinde, madencilik ile ilgili harita mühendisliğinin ayrı bir madencilik mesleği olarak ortaya çıkmasına neden olmuştur. Maden işletmelerinde, bu hizmetleri yapanlar Almanca da Marschader Fransızca da Minejeometer, İngilizce de Mine Surveyor olarak anılmakta ve eğitim öğretimi yapılmaktadır. Bu disiplin ile ilgili olarak; 1969 yılında, Prag da, Maden Harita Mühendisliği alanında ilk uluslararası bilimsel kongrenin yapılması. 1976 yılında, günümüzde de 50 yi aşkın ulusal kuruluşun üyesi olduğu Uluslararası Dünya Maden Harita Mühendisleri Federasyonunun (International Society for Mine Surveying İSM)kurulmuş olması,

Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği nin Harita Mühendisliği Disiplini Açısından Değerlendirilmesi Amerika nın kurucu başkanlarından George Washington gibi birçok ünlü tarihi şahsiyetin bu meslek disiplininden gelmesi, Yine 1976 yılında, Alman Maden Harita Mühendisleri (Marksşayederler) Odasının 100. kuruluş yılını kutlaması gibi oluşumlar ülkemizde topograflık düzeyindeki uygulamaları ile bilinen bu disiplinin dünyadaki geçmişini ve önemini yansıtan göstergeler olarak sayılabilir. Ülkemizde halen maden ve maden kapsamına giren toplam 10935 işletme ve ön işletme ruhsatlı maden ocağı bulunmaktadır. Bu Ocaklardan 2010 yılında Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) e beyan edilen üretim miktarları, Çizelge 1 de verilmektedir. Tablo1: İşletme Ruhsatlı Sahalardan 2009 Yılında MİGEM e Beyan Edilen Maden Üretimi Değerleri Maddenin Üretim Değerlerinin Tür ü Miktarı Birimi (Yaklaşık) m 3 karşılığı (Yaklaşık) Yoğunluk Enerji Hammaddeleri (Kömür, asfaltit v.b) 89 703 000 (1.5 ton/m 3 ) 59 802 000 Doğal Taş Üretimi (Mermer, Oniks, Traverten v.b) 3 848 000 (7 696 000 T) m 3 (2 ton/m 3 ) 7 696 000 Doğal Taşlar (Andezit, Bazalt v.s) 15 328 000 (2.2 ton/m 3 ) 6 967 000 Çimento, Yol ve İnşaat Hammaddeleri (Kalker, Kumtaşı v.s) 291 400 000 (1.8 ton/m 3 ) 161 889 000 Metalik Madenler 19 398 000 (2.4 ton/m 3 ) 8 083 000 Endüstriyel Hammaddeler 58 644 000 (1.8 ton/m 3 ) 32 580 000 I A. Ariyet ve Kum Çakıl Üretim 750 000 (1 050 000 T) m 3 (1.5 ton/m 3 ) 1 050 000 Tuğla Kiremit Kili 6 468 000 (1.5 ton/m 3 ) 2 319 000 G E N E L T O P L A M 485 539 000 280 386 000 İlgililerce, bu beyanların gerçek değerleri yeterince yansıtmadığı; ruhsatsız çalışmalar ve (40% ları bulduğu sanılan) eksik beyanlar ve çizelgede görünmeyen tuz üretimi de göz önünde bulundurulduğunda Ülkemizde Maden Kanunu kapsamına giren yıllık üretim miktarının 1.5 milyar bulacağı söylenebilir. Bu maden kütlesine her yıl Türkiye Kömür İşletmeleri tarafından gerçekleştirilen 230 milyon m³ ve özel sektör tarafından gerçekleştirilen 40 50 milyon m³ dolayındaki örtü (dekapaj) kazısı ile kuyu, galeri gibi madencilik tesisleri ile ilgili kazılar da eklendiğinde ülkemizdeki madencilik faaliyetleri ile hacimsel büyüklüğü 1 milyar m³ ü aşan maden üretimi ve örtü dekapajından oluşan zemin kütlesinin kazılarak ve taşınarak yer değiştirdiği ölçme ve haritalama hizmetleri ile haritacıların elinden geçtiği söylenebilir. Bu büyüklükteki bir zemin kütlesinin kazılması ve yer değiştirmesi sonucu faaliyet alanlarında, yeryüzünün topografyası değişmekte; zemin doğal dengesi bozulmakta, araziye bağlı kültürel oluşumlar etkilenmektedir. Madencilik faaliyetleri ile ortaya çıkan; Yeryüzünde ve yeraltındaki şekilsel değişimlerin madencilik faaliyetlerine paralel olarak sürekli izlenmesi, harita ve planlara yansıtılması, faaliyet alanlarının modellenmesi, Madencilik faaliyetleri için gerekli olan kamulaştırma, irtifak hakkı tesisi, satın alma, madencilik haklarının kazanımı ve denetimi gibi konularla ilgili iş ve işlemler, Deplasmanlar, deformasyonlar, madencilik zararları ile ilgili arazi ve mülkiyet içerikli teknik, sosyal ve hukuki ihtilaflar, Özellikle, ihale yolu ile gerçekleştirilen dekapaj faaliyetlerindeki hakkediş ödemeleri için yapılması gereken periyodik miktar ölçme ve hesaplamaları,

Kuşcu ve Can Yine bu faaliyetler için gerçekleştirilmesi zorunlu olan yol, tesis, bina gibi mühendislik yapıları ile ilgili mühendislik ölçmeleri, Diğer yandan bir kamu malı olan maden varlığına devletin sahip olabilmesi, koruyabilmesi, teknik, ekonomik, işçi sağlığı ve iş güvenliği uygulamaları, çevreye etkileri açılarından denetlenebilmesi kapsamında maden işletme faaliyetlerinin maden imalat haritası adı verilen büyük ölçekli tematik haritalarda ve diğer grafik ortamlarda, yapılacak periyodik ölçmelere bağlı olarak yansıtılma zorunluluğu Madenlerle ilgili harita mühendisliği uygulamalarının boyutlarını, yoğunluğunu ve önemini yansıtan göstergeler olmaktadır. Dünyanın madencilik yapılan her yerinde, yukarıda belirtilen konularla ilgili bilgi, belge, iş ve işlemler doğru, güncel ve güvenilir olmadıkça, madenlerin kamu yararına teknik ve ekonomik olarak aranmasının, tasarımının işletilebilmesinin ve denetiminin mümkün olamadığı bilinmektedir 2. 06.11.2010 TARİH VE 27751 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİREN MADENCİLİK FAALİYETLERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ NİN HARİTA MÜHENDİSLİĞİ DİSİPLİNİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 05 Haziran 2005 tarih ve 5177 sayılı kanunla değişik 04.06.1985 tarih ve 3213 Sayılı Maden Kanununun (MK) bazı maddelerinin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi üzerine, 03.02.2005 tarih ve 25716 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Maden Kanununu Uygulama Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Bu yönetmelik yerine hazırlanan Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği 06.11.2010 tarih ve 27751 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe konulmuştur. Söz konusu yönetmelikte yer alan Harita Mühendisliği disiplini ile ilgili düzenlemeler ve bu düzenlemelere maddeler bazında getirilebilecek değerlendirmeler aşağıda verilmeye çalışılmıştır: Haritacı (M.4 r): Harita ve kadastro mühendisi, harita teknikeri, harita teknisyeni ve topograf. (Haritacı; harita yapma, uygulama yetkisi olan teknik eleman anlamında kullanılıyorsa Ülkemizde bu yetkinin sadece harita mühendislerine tanındığı hususu gözönünde bulundurulmalıdır.) İmalat haritası (İH) (M.4 g): İşletmelerde üretim yapılan yerleri, miktarları, yapılış şeklini bir sonraki yılın üretim programını gösteren uygun ölçekli beyan niteliğindeki harita (İH ları ile ilgili değerlendirmeler M.44 de ayrıca verilmektedir.) Teknik belge (M.4 vv): Maden arama ve işletme faaliyetleri ile kanunda belirtilen diğer işler için ilgili mühendis ve diğer teknik elemanlar tarafından hazırlanan...,imalat haritası, harita, kesitler ve bunun gibi teknik içerikli belge. Teknik Eleman (M.4 yy): Kanun kapsamında MİGEM e vermiş olduğu dilekçe ve eklerindeki evrakları imzalayarak beyanda bulunan Maden, Jeoloji ve Jeofizik mühendisleri (Bu disiplinler dışında kalanların, özellikle M:108 de görevleri sıralanan Harita Kadastro Mühendisleri nin teknik eleman olarak değerlendirilmemesi doğru değildir. Beyan niteliğindeki belgeler M.4 vv de de belirtildiği gibi diğer teknik elemanlar tarafından da imzalanmaktadır.) Beyan (M.4 g): İlgililerin resmi kuruluşlara herhangi bir durumu belirlemede veya açıklamak maksadıyla vermiş oldukları yazılı belge. (M.4 vv de belirtildiği üzere harita, kesit gibi grafikler de, belge olabilmektedir.) Harita ve Çizimler, Röper noktaları (M. 43 1): Ruhsat sahibi, faaliyet alanını görecek şekilde Genel Müdürlüğün yapacağı denetimlerde kullanılmak üzere 6 derecelik dilime esas en az iki adet beton sütun ya da benzeri röper noktası belirler. Bu noktaların kot ve koordinatları gerçek değerler kullanılarak harita tekniğine uygun hassaslıkta uygun bir ölçüm aleti ile belirlenerek arazide muhafaza edilir. M.43 1 e yapılabilecek değerlendirmeler: Bu noktalar sadece, MİGEM in yapacağı denetimlerde kullanılmamaktadır.

Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği nin Harita Mühendisliği Disiplini Açısından Değerlendirilmesi Maddedeki, Harita tekniğine uygun hassaslık ve uygun bir ölçüm aleti ile ölçüm tanımaları yeterli değildir. Bunun yerine yapılması istenilen işlemin, Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliği (BÖHHBÜY) gibi bir teknik düzenlemeye atıfta bulunarak tanımlanması daha uygun olurdu. Diğer yandan Madde 108 de sayılan madencilik ile ilgili harita mühendisliği ile ilgili diğer harita mühendisliği hizmetlerinde,, genelde, 3 0 lik dilim esası, kullanılırken burada 6 0 lik dilime esas koordinatlarının kullanılması diğer bilgi ve belgelerde uyumsuzluklara yol açabilecektir.) İmalat Haritaları (M. 44) 1) İmalat haritaları; yapılan çalışma alanına göre 1/500 veya uygun ölçekte yapılır. Yeraltı faaliyetleri ile ilgili olarak açılan kuyu, galeri, başyukarı, fere, ayak gibi çalışma alanları harita üzerinde ölçekli olarak uygun bir çizimle belirlenir. Faaliyetlerin yerüstü ve yeraltı olarak yapılması durumunda her iki faaliyet kot ve koordinat değerleri ile birbirine bağlanır. (2) İmalat haritası; ölçümü yapan haritacı, üretim yapıldığı dönemde ruhsat sahası için atanmış olan teknik nezaretçi veya Genel Müdürlüğe verildiği tarih itibarıyla ruhsat sahası için atanmış durumda olan teknik nezaretçi ve ruhsat sahibince imzalanır. Ölçümün yapıldığı tarih üretim haritası üzerine veri olarak yazılır. (3) Genel Müdürlüğe verilen imalat haritalarında; kesitlerin olmaması, şev altı ve şev üstü kotlarının bulunmaması, ruhsat ve işletme izin sınırlarının ve eski yıllara ait imalatın daha önce en az bir kez gösterilmemesi, haritada ruhsat sahibi/vekili, haritacı ve teknik nezaretçinin imzalarının olmaması, ölçüm tarihinin eksik olması durumlarında Kanunun 10 uncu maddesine göre hata ve noksanlık kabul edilerek işlem tesis edilir.üretim beyan edilmesine karşın geçmiş yıllardaki imalat haritalarının aynısının verilmesi veya imalat haritası özelliği göstermeyen haritanın ya da başka sahalara ait imalat haritasının verilmesi durumlarında imalat haritası verilmemiş kabul edilir. Ancak, son durum imalat haritası olarak Genel Müdürlüğe verilen haritalarda maden mühendisi, haritacı ve ruhsat sahibi/vekili imzasının olması zorunludur. (4) Genel Müdürlüğün belirlediği formata göre imalat haritalarının elektronik ortamda da verilmesi zorunludur. Aksi takdirde Kanunun 10 uncu maddesine göre hata ve noksanlık kabul edilerek işlem tesis edilir M.44 1, 2, ve 3 e değerlendirmeler: İH larının ölçeğinin belirlenmesinde saha büyüklüğünün yanında, madenin türünün ve uygulanan işletme yönteminin de gözönünde bulundurulması uygun olurdu. İH larında yansıtılması gerekenler sadece maddede belirtilenlerden yeraltı ve açık işletme ile ilgili ayrıntılardan ibaret değildir. Örneğin drenaj ve taşıma sistemlerinin, harman alanlarının görünmediği bir açık işletme İH sı düşünülemez. Yukarıda belirtilen nedenlerle, İH larının BÖHHB üretim çerçeve yönetmeliğine uygun bir yönetmeliğe bağlanması çok daha uygun olacaktır. Diğer yandan bir haritanın yapılması, sadece ölçümlerin yapılması ndan ibaret olmadığı, bu nedenle, İH sı ölçümü yapan haritacı mühendis, tekniker, teknisyen! Tarafından imzalanır ifadesi uygun değildir. Maddedeki anlatımdan İH larının sadece faaliyet dönemi sonlarını yansıtmak ve MİGEM e sunulmak üzere, yılda bir kez yapılan ölçmelerle yapılan haritalar olduğu anlamı çıkmaktadır. İH ları, zaman boyutu olan ve periyodik ölçmelerle sürekli güncellenmesi ve el altında olması zorunlu olan haritalardır.. Kesitler (M. 45): (1) İmalat haritalarında, madenin üretim yerinden en az iki adet kesit alınır. Üretim yapılmayan yıllar için çizim ve harita verilmez.(madde de, bu kesitlerin türü ve yerinde ölçmelerle ya da İH sı üzerinden alınacağı gibi konularda belirsizlik bulunmaktadır.). Mühendislik Hizmetler i Ve Mühendis Yetkileri

Kuşcu ve Can. Genel Mühendislik Hizmetleri (M. 104): Madencilik faaliyetleri ile ilgili MİGEM e verilen proje, rapor, harita ve diğer belgelerin içeriğindeki mesleği ile: Maden Mühendisleri 105., Jeoloji Mühendisleri 106., Jeofizik Mühendisleri 107., HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ 108., Kimya Mühendisleri veya Kimyagerler 109. ve Çevre Mühendisleri ise 110. maddede yer alan konularla ilgili yerine getirilmekle görevli ve bu belgeleri imzalamakla yetkilidir. (Harita kadastro mühendisliğinin, madencilik sektöründe 4. disiplin olarak da olsa yer alması sevindiricidir.). Maden Mühendislerinin Hizmet ve Yetkileri (M. 105) h) Üretim yapılan ruhsat sahalarındaki İmalat Haritaları hesaplamalarının yapılması ve arza uygunluğunun kontrolü. (İH ları ile ilgili hangi hesaplamaların maden mühendisleri tarafından yapılacağı belirtilmelidir. Diğer yandan haritaların zemin uygulanması bir haritacılık hizmeti değil midir?). Harita Ve Kadastro Mühendislerinin Hizmet ve Yetkileri (M. 108) Aşağıdaki madencilik hizmetleri harita ve kadastro mühendisleri ile ilgili hususları kapsar. a) Maden işletmelerinde herhangi bir yöntem veya ölçekteki çizgisel veya sayısal harita yapımı, b) Madencilik faaliyetlerinde ve kanun uygulanmasında ihtiyaç duyulan kırsal veya kentsel arazi veya arsa düzenlemeleri, c) Madencilik faaliyetleri ile ilgili etüt ve işletme haritalarının yapımı, d) Maden üretimi ile ilgili yer kontrol noktalarının tesisi, ölçü ve hesabı, e) Tescile konu olan harita ve planların yapımı, f) Madencilik faaliyeti yapılan alanların yer ve konum belirlemeleri, g) Yer altı ve yer üstü maden işletmelerinde üretimlere ait ölçümlerin yapılarak haritalandırılması ve teknik altyapı tesis ölçmeleri, h) Madencilik ile ilgili mühendislik projelerinin arazi uygulaması işleri, i) Maden arama dönemlerinde ve işletme taleplerinde uygun ölçekli topoğrafik haritaların hazırlanması, j) Yer altı ve yer üstü maden işletmelerine ait topoğrafik haritaların aplike edilmesi. Madde 108 e değerlendirmeler: Görevlerin bu şekilde, maddeler halinde sıralanması meslek disiplinimiz açısından bir kazanım oluşturmaktadır. Ancak madde de ve yönetmeliğin tamamında Bakanlıklar Arası BÖHHBÜ Çerçeve Yönetmeliği ne atıf yapılmaması büyük eksiklik olarak görülmektedir. Diğer yandan, maddenin c şıkkında geçen İşletme Haritaları nın neler olduğunun belirtilmesi ve madde de belirtilen görevler listesine, E Devlet projesinin ve Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi TUCBS nin madencilik ayağını oluşturacak olan kurumsal ve ulusal bazdaki Madencilik Bilgi Sistemi uygulamalarının da eklenmesi uygun olacaktır 3. SONUÇLAR VE ÖNERİLER Meslek disiplinimizin, söz konusu uygulama yönetmeliğinde, Harita Mühendisliğinin madencilik sektöründe 4. mühendislik disiplini olarak yer alması, hizmet ve yetkilerinin belirtilmiş olması; BÖHHBÜY ne atıf yapılmaması, harita mühendislerinin (M.4 YY de) teknik eleman olarak değerlendirilmemesi gibi eksiklikleri olsa da meslek disiplinimiz ve meslektaşlarımız için olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmektedir.

Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği nin Harita Mühendisliği Disiplini Açısından Değerlendirilmesi Düzenlenmenin meslek disiplinimizi ilgilendiren hata ve eksikliklerinin giderilmesi, üretilen hizmetlerin, bilgi ve belgelerin diğer coğrafi tabanlı bilgi, belge, iş ve işlemlerle uyumlu olması bağlamında, aşağıdaki öneriler söz konusu olabilir: Yönetmeliğin tanımlar ve kısaltmalar la ilgili 4. maddede geçen Haritacı teriminin Harita yapma ve uygulama, harita bilgisi üretme yetkisi olan teknik eleman v.b. bir ifade ile yer almasında, Yine 4. Madde de geçen İmalat Haritası teriminin.. göstermek üzere, genel harita standartları açısından, BÖHHBÜY ne uygun olarak yapılmış beyan niteliğindeki haritayı v.b. şeklinde olmasında, Harita ve Çizimler Başlıklı 7. Bölüm de yer alan Röper Noktaları ile ilgili 43. Maddenin Ruhsat sahibi, faaliyet alanını görecek şekilde MİGEM in yapacağı kontrollerde ve Ocakla ilgili her türlü harita ve harita bilgisi üretme ve uygulama faaliyetlerinde kullanılmak üzere, BÖHHBÜY ne uygun olarak, en az iki yer kontrol noktası tesis eder ve yaşatır şeklinde olmasında, yarar görülmektedir. Yine bilindiği üzere, kamunun ortak malı olan maden varlığının ülke yararına, bu konudaki düzenlemelere uygun olarak işletilmesinde, denetiminde ve yönetiminde; Maden İH ları büyük önem taşımaktadır. Özellikle yeraltı maden işletmeleri ile ilgili işçi sağlığı ve iş güvenliği uygulamalarında, yapılmış olan işletilme faaliyetlerinin ve rezerv hareketlerinin gelecek nesillere intikal ettirilmesinde; günümüzün bir gereksinimi olan madenciliğe yönelik kurumsal ve ulusal bazdaki bilgi sistemi uygulamalarında, Maden İH ları ve diğer grafik dokümanların temel gereksinimler olduğu unutulmamalıdır. Bu önemi nedeniyle, bu haritaların, mevzuata ve genel harita yapım tekniklerine, madencilik gereksinimlerine uygun olarak, ulusal standartlarda ve diğer harita ve harita bilgileriyle uyumlu olması önem taşımaktadır. Maden varlığının mülkiyet kaydı belgesi niteliğinde olan İH larının ve yönetmelik kapsamındaki diğer harita ve harita bilgisi üretme, uygulama faaliyetlerinin bir teknik düzenlemeye bağlı olmadan, standart dışı yöntem ve yetkin olmayan kişilerce yürütülmesinin (Geçmişte Orman Mühendisleri tarafından yapılan Orman Kadastro Haritaları nedeniyle günümüzde yaşanan sorunlarda olduğu gibi) ileride telafisi zor sorunlara ve sorumluklara neden olacağı unutulmamalıdır. Diğer yandan söz konusu yönetmeliğin, Odamızca da; Meslek disiplinimiz açısından iyi bir şekilde incelenmesi, sağladığı hak ve sorumlulukların belirlenmesi, uygulamaların izlenmesi, Yönetmelikteki hata, eksiklik ve çelişkilerin giderilmesinin gündemde tutulması, İlgili madencilik kuruluşları ile yakınlık sağlanarak yönetmelikteki hata ve eksikliklerin anlatılmasının, madencilik sektörün ihtiyaç, endişe ve beklentilerinin öğrenilmesinin, Ülkemizde de, Maden Haritacılığı nın eğitim öğretiminin; lisansa ya da hidrografik haritacılık hizmetlerinde olduğu gibi sertifikaya bağlanması konularının tartışılmasının uygun olacağı düşünülmelidir. KAYNAKLAR Kuşcu Ş., 1985. Maden Haritacılığı ve Eğitimi, Taşkömür Dergisi, Sayı.10 Zonguldak. Kuşcu Ş., 1991. Dünyada ve Ülkemizde Maden Haritacılığı, H.Ü. Zonguldak Müh. Fakültesi Maden Haritacılığı Semineri 09 10 Mayıs, Zonguldak. Kuşcu Ş.,1997. Madenlerde Ölçme ve Plan, Filiz Kitapevi, İstanbul. Kuşcu Ş., Koçak E., 1993. Ülkemizde Maden İmalat Haritaları İle İlgili Sorunlar ve Öneriler 4. Harita Kurultayı, Ankara

Kuşcu ve Can Kuşcu Ş., Buzkan İ., Can E., 2010. Maden İmalat Haritalarının Madencilikteki ve Madenlerdeki İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Uygulamalarındaki Yeri ve Önemi ZKÜ, 5.Ulusal Mühendislik Ölçmleri Sempozyumu, 20 22 Ekim 2010, Zonguldak Löhr W., Wohlrab E., 1958. Markscheidekunde für bergschulen und für den praktischen Gebrauch, Springer Verlag, Berlin, Heidelberg Öcal M., Güngör G., Gök M.Ş., Resimli Madencilik Terimleri Sözlüğü. Parlak T., 1994. Madenci Rehberi Maden ve Taşocakları İşletmelerinde İşçi Sağlığı ve İşgüvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük 5177 Sayılı Yasa ile değişik 5213 Sayılı Maden Kanunu, 06.11.2010 tarih ve 27751 SRG de yayınlanan Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği URL 1, Migem Web Sayfası http://www.migem.gov.tr/links/duyurular/genel/%c4%b0malat/imalat.htm 10 Ocak 2011