Dönem: 23 Yasama Yılı: 2

Dönem: 23 Yasama Yılı: 2 TBMM (S. Sayısı: 51) Askerlik Kanunu ile Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Millî Savunma Komisyonu Raporu (1/436) Not: Tasarı Başkanlıkça; tali olarak Adalet, esas olarak da Millî Savunma Komisyonuna havale edilmiştir. TC. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü 10/10/2007 Sayı: B.02.0.KKG/196-279/3868 Konu: Yenileme TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür. Gereğini arz ederim. Recep Tayyip Erdoğan Başbakan LİSTE Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun Tasarısının Adı : 1/368 Türkiye Cumhuriyeti ile Irak Cumhuriyeti Arasında Konsolosluk Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı 1/424 Telsiz Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Tasarısı 1/565 Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı 1/570 Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu ile Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı 1/573 Türk Silahlı Kuvvetleri Hasta Beslenme Kanunu Tasarısı 1/881 Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı 1/911 Milli Müdafaa Mükellefiyetleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı 1/974 Geçici İthalat Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı 1/1250 Artvin İli Yusufeli İlçesinin Merkezinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Tasarısı 1/1264 Askerlik Kanunu ile Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı 1/1319 Ses ve Gaz Fişeği Atabilen Silahlar Hakkında Kanun Tasarısı 1/1323 Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı 1/1327 Kamu Hastane Birlikleri Pilot Uygulaması Hakkında Kanun Tasarısı 32751 Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Avrupa Birliği Genel Sekreterliği ile Arnavutluk Cumhuriyeti Avrupa Entegrasyon Bakanlığı Arasında Avrupa Entegrasyonu Süreci Çerçevesinde İşbirliği Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

-2- T.C. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü 10/11/2006 Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-1310/5252 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Millî Savunma Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 11/10/2006 tarihinde kararlaştırılan "Askerlik Kanunu ile Yedek Subaylar ve Yedek Askerî Memurlar Kanununda Değişiklik Yapdmasına Dair Kanun Tasarısı" ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir. Gereğini arz ederim. Recep Tayyip Erdoğan Başbakan GENEL GEREKÇE 1111 sayılı Askerlik Kanunu ile 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askerî Memurlar Kanununda; ilk ve son yoklamasını zamanında yaptırmayanlar, son yoklamada öğrenci olduğunu kanıtlayamayanlar, terhis olanlardan terhis kaydını üç ay içinde yaptırmayanlar, her yıl yedeklik yoklamasını yaptırmayanlar ile adres değişikliğini zamanında bildirmeyen yükümlüler için idari para cezalan öngörülmüştür. 1111 sayılı ve 1076 sayılı Kanunlarda öngörülen para cezaları 4/11/2004 tarihli ve 5252 sayılı Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunda belirtilen misli tutara göre tespit edilmektedir. Buna göre tespit edilen idari para cezalarının çok cüzi miktarlarda olması sebebiyle herhangi bir yaptırım gücü bulunmamaktadır. Bununla birlikte mevcut idari para cezalan Maliye Bakanlığının her yıl Bütçe Kanunu ile tespit ettiği tahsilinden feragat ettiği miktarın da altında kalmıştır. Günümüzün ekonomik şartları ve modern harbin gereklerine paralel olarak seferberlik kavramı harbe hazırlık faaliyetleri içinde önemli bir yer tutmaktadır. Barış döneminde silahlı kuvvetlerin tam veya tama yakın personel mevcudu ile muhafaza edilmesi yerine, seferberliğe dayalı bir konsept içerisinde eğitilmiş personel ile kısa sürede seferberliğini tamamlayan orduların daha başarılı olacakları kabul edilmektedir. Yapılan tasarrufla ülke ekonomisine önemli katkıda bulunulmasının yanında silahlı kuvvetlere etkin bir modernizasyon olanağı sağlanmaktadır. Güçlü ekonomiye sahip ülkelerde dahi sınırlı kaynaklar, silâhlı kuvvetlerin tamamının her an hazır bulundurmasına mani olmaktadır. Silahlı kuvvetleri barış durumundan sefer durumuna kısa zamanda geçirmek, savaşa hazır hale getirmek ve gerçekçi planlarla yönetmek zaferin ana unsurları olarak görülmektedir. Ülkenin sahip olduğu etkin muharip güç potansiyelini süratle silah altına alabilme imkan ve kabiliyeti aynı zamanda düşman ülkeyi savaşa başlamaktan alıkoyabilecek en önemli caydırıcı unsurdur. Olağanüstü bir durumda silahlı kuvvetleri seferi kadro seviyesine çıkarmak için ülkemizin özellikleri göz önüne alınarak bir seferberlik sistemi geliştirilmiştir. Bu amaçla, askeri gücün kullanılmasına gereksinim duyulan durumlarda ihtiyaç duyulan ilave personelin, eğitilmiş hazır insan gücü ile süratle takviyesine dayanan etkili bir personel sisteminden istifade edilmektedir.

-3- Silahlı kuvvetleri barış hâlinden seferberlik ve savaş hâline süratle ve etkin bir şekilde geçirmek maksadıyla; çağ içindeki yedek personelin silah altına alınması gerekmektedir. Çağ içindeki yedek personelin silah altına alınması ile ilgili olarak yürütülen faaliyetlerin tamamı personel seferber olma hazırlıklarını oluşturmaktadır. Personel seferber olma hazırlıklarında yükümlülerle ilgili işlemler, askerlik hizmetine başlanıldığı tarihten askerlik çağı dışına çıkılıncaya kadar geçen süre içerisinde yürütülmektedir. Yükümlüler askerlik hizmetini yürütürken kendileri hakkında elde edilen kişisel bilgileri (ad, soyadı, yaş, doğum yeri, nüfusa kayıtlı olduğu il/ilçe, tahsil durumu, mesleğindeki ihtisas durumu ve adres bilgileri gibi), aldıkları eğitim ve gösterdikleri başarı durumları ile sağlık durumlarını ifade eden temel bilgilere göre yedek yükümlülerin kaynağını oluşturmaktadırlar. Yükümlülerin haklarında elde edilen bu bilgilere göre kendilerine sefer görevi verilmekte veya varsa verilen sefer görev emirleri kaldırılmaktadır. Yedek personel kaynağının oluşturulması ve güncel olarak bulundurulması personel seferber olma hazırlıklarının temelini oluşturmaktadır. Askerlik hizmetini tamamlayan yükümlü 1111 sayılı Askerlik Kanunu ve 1076 sayılı Yedek Subay ve Yedek Askerî Memurlar Kanunu çerçevesinde askerlik şubesine giderek "Terhis Kaydını" yaptırmasıyla birlikte kullanılabilir kaynakta yer almış olur. Yükümlü terhis kaydı ile askerlik hizmeti sonrasında oturacağı adresini askerlik şubesine bildirirken aynı zamanda diğer kaynak bilgilerinin de güncelliği kontrol edilmektedir. Hayatın doğal akışı nedeniyle yükümlülerin kaynak bilgileri (adres bilgileri, tahsil durumları ve sağlık durumları) kendilerine verilen sefer görevlendirmelerini etkileyecek şekilde değişebilmektedir. Yedek personel kaynağındaki bilgilerin güncelliği 1111 sayılı ve 1076 sayılı Kanunlar çerçevesinde "Yedeklik Yoklaması" ile sağlanmaktadır. Yükümlüler 1111 sayılı ve 1076 sayılı Kanunlarda belirlenen tarihlerde kaynak bilgilerinde değişiklik olup olmadığını her yıl yaptırdıkları yedeklik yoklamaları ile bildirmektedirler. Personel seferber olma hazırlıklarını doğrudan etkileyen yükümlülerin tahsil, meslek, sağlık ve adres bilgilerindeki değişikliklerin takibi yedeklik yoklamaları ile sağlanmaktadır. Yükümlüler, yedeklik yoklamalarını en yakın askerlik şubesine bizzat müracaat ederek yaptırılabilmelerinin yanı sıra; "Yedeklik Yoklama Bildirim Formu" doldurularak veya kimlik bilgilerini mektup, telgraf, faks göndererek ya da bir yakını vasıtası ile de yaptırılabilmektedirler. 1111 sayılı ve 1076 sayılı Kanunlar gereği sefer görev emri alan yükümlüler arasında adres değişikliği yapanlardan yeni adreslerini bir ay içerisinde bildirmeyenler ile terhis kaydını ve yedeklik yoklamasını yasal süresi içerisinde yaptırmayanlar idari para cezası ile cezalandırılmaktadır. Personel seferber olma hazırlıkları kapsamında yükümlülere yedeklik dönemine dair yapacakları işlemler birlik ve kurumlarca seferberlik eğitimleri sırasında öğretilmektedir. Bu eğitimlerde terhis kaydının ve yedeklik yoklamasının ne şekilde yaptırılacağı hususu üzerinde ağırlıklı olarak durulmaktadır. Ayrıca; Millî Savunma Bakanlığınca, yedeklik yoklamalarının yaptırılmasını kolaylaştırmak amacıyla bazı tedbirler de alınmıştır. Millî Savunma Bakanlığının internet sayfasında yükümlülerin yedeklik yoklamalarını kolaylıkla yaptırabilmelerini sağlayacak açıklayıcı bilgiler ile "Yedeklik Yoklama Bildirim Formu ve Doldurma Talimatı" bulunmaktadır. Yükümlüler anılan Formu doldurarak posta veya faks ile askerlik şubesi başkanlığına göndermek suretiyle de yedeklik yoklamasını yaptırabilmektedirler. Bunun yanı sıra anılan internet sayfasında, yükümlülerin

-4- yedeklik yoklamalarını yaptıracakları yasal yaş sınırları hesaplanmaktadır. Anılan programla yükümlülerin yasal yaş sınırlarını takip etmeleri amaçlanmıştır. Diğer yandan internet üzerinden halen yedeklik yoklaması yapılamamaktadır. Yükümlülerin aydınlatılması amacıyla, yedeklik yoklamalarının yapılacağı tarihler askerlik şubesi başkanlıklarınca her yıl mülki makam kanalıyla köy ve mahalle muhtarlıklarında ilan edilerek yükümlülere duyurulmaktadır. Ayrıca Türk Silahlı Kuvvetlerine yönelik olarak TRT'de yayınlanan görsel ve işitsel programlarda yedeklik yoklama tarihleri ilan edilmektedir. Yükümlülere terhis kaydı ve yedeklik yoklamasının yaptırılması konusunda tanınan yukarıda ifade edilen kolaylıklara rağmen yedeklik yoklaması yaptıranların oranı % 40 civarında bulunmaktadır. Anılan işlemler yükümlülere yaptırılamamaktadır. Bunun başlıca sebebi 1111 ve 1076 sayılı Kanunlarda belirlenmiş olan idari para cezalarının caydırıcı seviyede olmamasıdır. Ayrıca; 1111 sayılı ve 1076 sayılı Kanunlarda yer alan idari para cezası tutarları statülere göre farklı uygulanmakta bu durum ise eşitlik ilkesine aykırılık yaratmaktadır. Yedeklik döneminde personel seferber olma hazırlıkları kapsamında benzer yükümlülükleri yerine getirmeyen vatandaşlara eşit ceza uygulaması getirilmesi gerektiği düşünülmektedir. Personel seferber olma hazırlıklarının sürdürülebilmesi yükümlülerin bu sistem içerisinde kanunlarla belirlenen vatandaşlık görevlerini yerine getirmeleri ile mümkün olacaktır. Yükümlülüklerin yerine getirilmesinde vatandaşlara sağlanan kolaylıkların yanı sıra idari para ceza tutarlarının da caydırıcı bir seviyede ve günün koşullarına uygun hale getirilmesi gerektiği değerlendirilmektedir. Tasarı bu amaçla hazırlanmıştır. MADDE GEREKÇELERİ Madde 1- Türk Silahlı Kuvvetlerinin insan gücü kaynağı ihtiyaçlarını karşılamak maksadıyla asker alma hizmetleri barışta ve savaşta Millî Savunma Bakanlığınca yürütülmektedir. O yıl askerlik çağına girdiği halde, her ne sebeple olursa olsun ilân edilen listelerde ismi olmayan veya kimlik bilgilerinde yanlışlık bulunan yükümlülerin 15 Mayıs tarihine kadar nüfus idarelerine müracaat ederek düzeltme yaptırmaları büyük önem arz etmektedir. Zira yükümlülerin doğru kimlik bilgileri ile askere alınmaları da buna bağlıdır. Yükümlülüklerin yerine getirilmesinde ceza miktarı caydırıcı etkendir. Kanunun mevcut hali ceza miktarları yönünden günün koşullarına uymamakta ve caydırıcılığı bulunmamaktadır. Madde ile uygulanan cezanın günün koşullarına uygun ve caydırıcı hale getirilmesi sağlanmaktadır. Madde 2- Asker alma hizmetlerinin yürütülmesinde yükümlülerin kimlik bilgilerinin yanında tahsil ve adres bilgileri ile askerliğe elverişli olup olmadıklarının tespit edilmesi büyük önem arz etmektedir. Bedeni kabiliyetleri hekim muayenesine göre askerliğe elverişli bulunmayanlar ya ertesi seneye bırakılırlar veya askerlik hizmetinden muaf tutulurlar. Yükümlülerin bu ve diğer özelliklerinin tam ve doğru olarak belirlenmesi de bu muayenelerle yapılmaktadır. Yükümlülerin bu yükümlülüklerini yerine getirmesinde ceza miktarı caydırıcı etkendir. Kanunun mevcut hali ceza miktarları yönünden günün koşullarına uymamakta ve caydırıcılığı bulunmamaktadır. Madde ile uygulanan cezanın günün koşullarına uygun ve caydırıcı hale getirilmesi sağlanmaktadır. Madde 3- Asker alma hizmetlerinin yürütülmesinde ilk yoklama kimlik bilgileri işlemlerini yaptırmamış o yıl askerlik çağına giren yükümlüler emsallerinin yurt genelindeki ilk sevk gününe kadar yoklama kaçağı olmamaktadırlar. Halen son yoklamanın son tarihi olan 31 Ekim tarihinden

-5- sonra yoklamasını yaptıranlardan tebligat yapılmış olanlara idari para cezası verilmektedir. Yükümlülerin bu duruma düşmemeleri için yükümlülüklerini zamanında yerine getirmeleri gerekmektedir. Burada ceza miktarı caydırıcı etken olmaktadır. Kanunun mevcut hali ceza miktarları yönünden günün koşullarına uymamakta ve caydırıcılığı bulunmamaktadır. Madde ile uygulanan cezanın günün koşullarına uygun ve caydırıcı hale getirilmesi sağlanmaktadır. Madde 4- Askerlik hizmetine tâbi yükümlülerin öğrencilikleri nedeniyle yükümlülüklerinin ertelenebilmesi okullarınca öğrenci olduklarına dair öğrenci durum belgelerinin askerlik şubelerine ulaştırılmasına bağlıdır. Öğrenci olduklarına dair belgelerin zamanında gönderilmemesi sonucu bu yükümlüler yoklama kaçağı veya bakaya olarak takip edilmektedirler. Bu durum da Türk Silâhlı Kuvvetlerinin insan gücü kaynağının tam ve doğru olarak tespit edilmemesi yanında askerlik şubeleri ile emniyet birimlerinde işgücü ve zaman kaybına yol açmaktadır. Yükümlülerin kendilerine ait bu yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde ceza miktarı da caydırıcı etkendir. Kanunun mevcut hali ceza miktarları yönünden günün koşullarına uymamakta ve caydırıcılığı bulunmamaktadır. Madde ile uygulanan cezanın günün koşullarına uygun ve caydırıcı hale getirilmesi sağlanmaktadır. Madde 5- Personel seferber olma hazırlıklarının yürütülmesinde askerlik hizmetlerini bitirip terhis olmuş yükümlülerin terhis kayıtlarını üç ay içinde askerlik şubelerine yaptırmaları büyük önem arz etmektedir. Zira personel seferberlik sistemini doğrudan etkileyen yükümlülerin askerlik hizmetinden sonraki sağlık, tahsil, meslek ve adres bilgilerinin güncel tutulması ve bu bilgilerdeki değişikliklerin bundan sonraki kontrol ve takibi bu kayıtlara bağlıdır. Dolayısıyla yükümlülerin yükümlülüklerini yerine getirmesinde ceza miktarı caydırıcı etken olmaktadır. Kanunun mevcut hali ceza miktarları yönünden günün koşullarına uymamakta ve caydırıcılığı bulunmamaktadır. 1111 sayılı Askerlik Kanununun 94 üncü maddesinde düzenlenmiş bulunan idari para cezası, 5252 sayılı Kanun hükümlerine göre artırılarak uygulanmaktadır. Buna rağmen 2005 yılı için erbaş ve er statüsünde terhis kaydını ve yedeklik yoklamasını zamanında yaptırmamanın cezası; yedek erbaş ve erler için 0,28 YTL'dir. Anılan miktar caydırıcı olmaktan çok uzaktır. Şöyle ki, halen Ankara'da yaşayan bir yükümlünün yedeklik yoklamasını yaptırmak için askerlik şubesine gidiş geliş ücreti 2,4 YTL tutmaktadır. Yol ücreti anılan idari para cezası tutarının yaklaşık dokuz katıdır. Ayrıca; idari para cezası tutarının 1 YTL'nin altında bulunması nedeniyle maliye birimlerince takibi de yapılamamaktadır. Madde ile uygulanan cezanın günün koşullarına uygun ve caydırıcı hale getirilmesi sağlanmaktadır. Madde 6-1076 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen idari para cezası, 5252 sayılı Kanun hükümlerine göre belirlenmekte ve 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanmaktadır. Buna göre para cezalan 2005 yılı için yedeklik yoklamasını yaptırmayan ve yer değişikliğini bir ay içinde bildirmeyenler için 4,28 YTL, terhis kaydını bir ay içinde yaptırmayanlar için 25,71 YTL'dir. Anılan miktarlar caydırıcı olmaktan çok uzaktır. Madde ile uygulanan cezanın günün koşullarına uygun ve caydırıcı hale getirilmesi sağlanmaktadır. Ayrıca; 1076 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında geçen "reis", "tahrirî iş'arı", "mucibince" kelimelerinin yerine günümüzde kullanılan Türkçeye uygun olarak "başkan", "teklif ve "gereğince" kelimeleri kullanılmıştır. Terhis kaydını ve yedeklik yoklamasını yasal süresi içerisinde yaptırmayanlara uygulanan idari para cezası tutarlarının tahsil usul ve esaslarını belirleyen "Tahsili Emval Kanunu", 21/7/1953

-6- tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile yürürlükten kaldırılmıştır. Anılan idari para cezası tutarlarının tahsil usul ve esaslan 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre yürütülmekte olduğundan maddede Tahsili Emval Kanunu yerine Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna atıf yapılması yönünde düzenleme yapılmaktadır. Madde 7-1076 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen idari para cezası, 5252 sayılı Kanun hükümlerine göre belirlenmekte ve 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanmaktadır. Buna göre 2005 yılı için sefer görev emri alan yükümlüler arasında adres değişikliği yapanlardan yeni adreslerini bir ay içerisinde bildirmeyenler için uygulanacak idari para cezası 14,28 YTL'dir. Anılan miktar caydırıcı olmaktan çok uzaktır. Madde ile uygulanan cezanın günün koşullarına uygun ve caydırıcı hale getirilmesi sağlanmaktadır. Madde 8- Yürürlük maddesidir. Madde 9- Yürütme maddesidir.

-7- Millî Savunma Komisyonu Raporu Türkiye Büyük Millet Meclisi Millî Savunma Komisyonu Esas No: 1/436 Karar No: 2 Ol/Kasım/2007 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA 22 nci Dönemde Türkiye Büyük Millet Meclisine sevk edilen ancak görüşülemeyerek hükümsüz kalan, 23 üncü Dönemde de Bakanlar Kurulunca yenilenerek Başbakanlık tarafından 10/10/2007 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisine gönderilen ve Başkanlığınızca, 22/10//2007 tarihinde tali olarak Adalet Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen (1/436) esas numaralı "Askerlik Kanunu ile Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı", Komisyonumuzun 31/10/2007 tarihli toplantısında, Hükümeti temsilen Milli Savunma Bakanı Sayın Vecdi GÖNÜL ve beraberinde bakanlık yetkilileri, Genelkurmay Başkanlığı, Adalet Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı temsilcilerinin katılımlarıyla görüşülmüştür. Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerde, Milli Savunma Bakanı Sayın Vecdi GÖNÜL yapmış olduğu sunuş konuşmasında; - Olağanüstü bir durumda silahlı kuvvetleri seferi kadro seviyesine çıkarmak için ülkemizin özellikleri göz önüne alınarak bir seferberlik sisteminin geliştirildiğini, - Bu amaçla askerlik çağı içindeki yedek personelin silah altına alınmasının büyük önem arz ettiğini, söz konusu yedek personelin silah altına alınması ile ilgili olarak yürütülen faaliyetlerin tamamının personel sefer alma hazırlıklarını oluşturduğunu, - Yedek yükümlülüklerin kaynağını, askerlik hizmetini yürütürken kendileri hakkında elde edilen kişisel bilgilerin (ad, soyad, yaş, doğum yeri, nüfusa kayıtlı olduğu il/ilçe, tahsil durumu, mesleğindeki ihtisas durumu ve adres bilgileri vb.), aldıkları eğitim ve gösterdikleri başarı durumları ile sağlık durumlarını ifade eden temel bilgilerin oluşturduğunu, - Sefer görev emrinin, bu bilgilere göre yükümlülere verildiğini, - Askerlik hizmetini tamamlayan yükümlünün askerlik şubesine giderek terhis kaydını yaptırmasıyla birlikte kullanılabilir kaynakta yer almış olduğunu ve bu işlem ile yükümlünün askerlik hizmeti sonrasında oturacağı adres ve diğer kaynak bilgilerinin güncelliğinin kontrol edildiğini, - Yedek personel kaynağındaki bilgilerin güncelliğinin, 1111 sayılı Askerlik Kanunu ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu çerçevesinde "yedeklik yoklaması" ile sağlanmakta olduğunu, - Yedeklik yoklamalarının, en yakın askerlik şubesine bizzat müracaat edilerek yapılabileceği gibi; "Yedeklik Yoklaması Bildirim Formu" doldurularak veya kimlik bilgilerinin mektup, telgraf, faks ile gönderilmesi suretiyle de yaptırılabildiğini, - 1111 sayılı ve 1076 sayılı kanunlarda, ilk ve son yoklamasını zamanında yaptırmayanların, son yoklamada öğrenci olduğunu kanıtlayamayanlann, terhis olanlardan terhis kaydını üç ay içinde yaptırmayanların, her yıl yedeklik yoklamasını yaptırmayanlar ile adres değişikliğini zamanında bildirmeyen yükümlüler için idari para cezaları öngörülmüştür. - Söz konusu idari para cezalarının, 5252 sayılı Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunda belirtilen misli tutara göre tespit edildiğini, - Buna göre tespit edilen idari para cezalarının, çok cüzi miktarlarda olmaları nedeniyle herhangi bir yaptırım gücü bulunmadığını,

-8- -Yükümlülere terhis kaydı ve yedeklik yoklaması yaptırılması konusunda tanınan kolaylıklara rağmen, yedeklik yoklaması yaptıranların oranının yüzde kırk civarında bulunduğunu, - Bunun başlıca sebebinin de 1111 sayılı ve 1076 sayılı kanunlarda belirlenmiş olan idari para cezalarının caydırıcı seviyede olmamasından kaynaklandığını, - Tasarı ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinde vatandaşlara sağlanan kolaylıkların yanı sıra, 1111 sayılı ve 1076 sayılı kanunlarda düzenlenen idari para cezalarının caydırıcı bir seviyede ve günün koşullarına uygun hale getirilmesinin amaçlandığını, ifade etmişlerdir. Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerin ardından, Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca benimsenmiş ve maddelerinin görüşülmesine oy birliği ile geçilmiştir. Maddelerin görüşmeleri sonucunda Tasarının; - 6 ncı maddesi; uygulamada para cezalarının askerlik şubelerinin teklifi, il ve ilçe idare kurullarının kararı ile verildiği ve vergi dairelerince de tahsil edildiği gerekçesi ile maddenin 2 nci ve 3 üncü cümlelerinin değiştirilmesine dair verilen önergenin kabul edilmesi suretiyle değiştirilerek, - 1, 2, 3, 4, 5, 6 ve 7 nci maddelerinde yer alan "para cezası" ibarelerinin önüne gelmek üzere "idari" ibaresinin eklenmesi yönündeki önergenin kabul edilmesi suretiyle değiştirilerek, -Yürürlüğe ilişkin 8 inci maddesi ile yürütmeye ilişkin 9 uncu maddesi ise aynen, kabul edilmiştir. Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygıyla arz olunur. Başkan Hasan Kemal Yardımcı İstanbul Mehmet Hanifi Alır Ağrı Osman Kaptan Antalya Bengi Yıldız Batman Erol Tınastepe Erzincan Reha Çamuroğlu İstanbul Sabahattin Çakmakoğlu Kayseri Başkanvekili Memet Yılmaz Helvacıoğlu Siirt Zekeriya Akıncı Ankara Ensar Öğüt Ardahan Mehmet Alp Burdur Yahya Doğan Gümüşhane Erdal Kalkan İzmir Ahmet Büyükakkaşlar Konya Sözcü Nurettin Akman Çankırı Yıldırım Tuğrul Türkeş Ankara Mehmet Erdem Aydın Derviş Günday Çorum Fuat Bol İstanbul Kamil Erdal Sipahi İzmir Mehmet Yaşar Öztürk Yozgat

-9- HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN ASKERLİK KANUNU İLE YEDEK SU BAYLAR VE YEDEK ASKERİ MEMURLAR KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI MADDE 1-21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanununun 83 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "MADDE 83- Askerlik çağına girmiş olup da yirmi yaşına girdiği sene Temmuz ayının birinci gününe kadar 17 nci maddeye göre doğrudan doğruya veya herhangi bir vasıta ile ilk yoklamasını yaptırmayan ve yoklama defterine ismini yazdırmayanlardan son yoklamanın devam ettiği günler bitinceye kadar müracaat eden veya ele geçenler, yirmi Yeni Türk Lirası para cezasına tâbi tutulur ve her iki yoklamaları birden yapılarak keyfiyet cüzdanlarına yazılır." MADDE 2-1111 sayılı Kanunun 84 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "İlk yoklamasını yaptırmış olduğu halde son yoklamasının devam ettiği günler içinde bulunduğu yerin askerlik meclisine veya elçilik ve konsolosluklara gelmemiş ve gelememesi hakkında bu Kanunda yazılı bir mazeret bulunduğuna dair haber göndermemiş olanlardan arkadaşlarının ilk tertibinin şevklerinden evvel ele geçen veya kendiliğinden gelenlerden yirmi Yeni Türk Lirası para cezası alınır ve hekime muayeneleri yaptırılarak askerliğe elverişli olanlar, bedeni kabiliyetlerine ve öğrenim derecelerine ve diğer durumlarına göre tam veya kısa hizmet yapmak ve arkadaşlarıyla sevk ve terhis edilmek üzere numarasız olarak asker edilir." MADDE 3-1111 sayılı Kanunun 85 inci "MADDE 85- İlk yoklama defterlerine ismini yazdırmamış olmakla beraber son yoklamada da bulundukları yer askerlik meclislerine MİLLÎ SAVUNMA KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN ASKERLİK KANUNU İLE YEDEK SU BAYLAR VE YEDEK ASKERİ MEMURLAR KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI MADDE 1-21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanununun 83 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "MADDE 83- Askerlik çağına girmiş olup da yirmi yaşına girdiği sene Temmuzunun birinci gününe kadar 17 nci maddeye göre doğrudan doğruya veya herhangi bir vasıta ile ilk yoklamasını yaptırmayan ve yoklama defterine ismini yazdırmayanlardan son yoklamanın devam ettiği günler bitinceye kadar müracaat eden veya ele geçenler, yirmi Yeni Türk Lirası idari para cezasına tâbi tutulur ve her iki yoklamaları birden yapılarak keyfiyet cüzdanlarına yazılır." MADDE 2-1111 sayılı Kanunun 84 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "İlk yoklamasını yaptırmış olduğu halde son yoklamasının devam ettiği günler içinde bulunduğu yerin askerlik meclisine veya elçilik ve konsolosluklara gelmemiş ve gelememesi hakkında bu Kanunda yazılı bir mazeret bulunduğuna dair haber göndermemiş olanlardan arkadaşlarının ilk tertibinin şevklerinden evvel ele geçen veya kendiliğinden gelenlerden yirmi Yeni Türk Lirası idari para cezası alınır ve hekime muayeneleri yaptmlarak askerliğe elverişli olanlar, bedeni kabiliyetlerine ve öğrenim derecelerine ve diğer durumlarına göre tam veya kısa hizmet yapmak ve arkadaşlarıyla sevk ve terhis edilmek üzere numarasız olarak asker edilir." MADDE 3-1111 sayılı Kanunun 85 inci "MADDE 85- İlk yoklama defterlerine ismini yazdırmamış olmakla beraber son yoklamada da bulundukları yer askerlik meclislerine

-10- (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) veya şubelerine gelmemiş ve gelmemeleri hakkında bu konuda yazılı bir sebep olduğuna dair haber de göndermemiş bulunanlardan ele geçen veya kendiliklerinden gelenler hakkında elde edildikleri tarihe nazaran yukarıdaki maddeye göre işlem yapılmakla beraber otuz Yeni Türk Lirası para cezası alınır." MADDE 4-1111 sayılı Kanunun 87 nci "MADDE 87- Son yoklama sırasında ertesi seneye terki gereken okullarda okumakta olup da bulundukları yer askerlik meclislerine veya şubelerine tahsil derecesi hakkında onaylı belge göndermemiş olanlar yirmi Yeni Türk Lirası para cezasına tâbi tutulur ve ertesi seneye bırakılır." MADDE 5-1111 sayılı Kanunun 94 üncü "MADDE 94- Askerliklerini bitirip terhis edilen erbaş ve erden 54 üncü madde gereğince üç ay içinde geçerli bir özürleri olmaksızın terhis belgelerini şubelerine kaydettirmeyenlerden yirmi Yeni Türk Lirası para cezası alınır. İlk veya son yoklama zamanlarında yapılan ilân üzerine yoklama memurlarına veya askerlik şubelerine veya elçilik ve konsolosluklara bizzat müracaatla veyahut yazı ile veya başka birisi vasıtası ile nüfus cüzdanını göndererek kanuni yoklamasını yaptırmayan yedek erbaş ve er yirmi Yeni Türk Lirası para cezası ile cezalandırılır." MADDE 6-16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askerî Memurlar Kanununun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Yoklama sırasında istenilen bilgileri sözlü olarak veya mektupla bildirmemiş ve kaydını yaptırmamış ya da şubeleri mıntıkası haricine giderek yerlerini değiştirdiklerine dair bir ay içinde şubelerine haber vermemiş olan yedek subay ve memurlara şube başkanlarının teklifi üzerine askerlik dairesi başkanlarınca (Millî Savunma Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) veya şubelerine gelmemiş ve gelmemeleri hakkında bu konuda yazılı bir sebep olduğuna dair haber de göndermemiş bulunanlardan ele geçen veya kendiliklerinden gelenler hakkında elde edildikleri tarihe nazaran yukarıdaki maddeye göre işlem yapılmakla beraber otuz Yeni Türk Lirası idari para cezası alınır." MADDE 4-1111 sayılı Kanunun 87 nci "MADDE 87- Son yoklama sırasında ertesi seneye terki gereken okullarda okumakta olup da bulundukları yer askerlik meclislerine veya şubelerine tahsil derecesi hakkında onaylı belge göndermemiş olanlar yirmi Yeni Türk Lirası idari para cezasına tâbi tutulur ve ertesi seneye bırakılır." MADDE 5-1111 sayılı Kanunun 94 üncü "MADDE 94- Askerliklerini bitirip terhis edilen erbaş ve erden 54 üncü madde gereğince üç ay içinde geçerli bir özürleri olmaksızın terhis belgelerini şubelerine kaydettirmeyenlerden yirmi Yeni Türk Lirası idari para cezası alınır. İlk veya son yoklama zamanlarında yapılan ilân üzerine yoklama memurlarına veya askerlik şubelerine veya elçilik ve konsolosluklara bizzat müracaatla veyahut yazı ile veya başka birisi vasıtası ile nüfus cüzdanını göndererek kanuni yoklamasını yaptırmayan yedek erbaş ve er yirmi Yeni Türk Lirası idari para cezası ile cezalandırılır." MADDE 6-16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askerî Memurlar Kanununun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "Yoklama sırasında istenilen bilgileri sözlü olarak veya mektupla bildirmemiş ve kaydını yaptırmamış ya da şubeleri mıntıkası haricine giderek yerlerini değiştirdiklerine dair bir ay içinde şubelerine haber vermemiş olan yedek subay ve memurlara şube başkanlarının teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 51 )

-11- (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Millî Savunma Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) yirmi Yeni Türk Lirası para cezası uygulanır. 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun gereğince tahsil edilmek üzere evrakı valilik veya kaymakamlıklara gönderilir. Herhangi bir askerlik şubesi kütüğüne kaydını hiç yaptırmamış olanlar için bu ceza otuz Yeni Türk Lirası olup, aynı şekilde tahsil olunur." MADDE 7-1076 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin (A) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "A) Seferde görev alacak yedek subay ve yedek askerî memurlara bu görevleri banşta tebliğ edilir. Tebliğ şekli, yükümlülerin görevleri ve tebliğ ile görevli makamlar, yönetmelikte belirtilir. Tebliğden sonra adreslerinde meydana gelen değişiklikleri bir ay içinde bağlı bulundukları askerlik şubesine bildirmemiş yükümlülere, yirmi Yeni Türk Lirası para cezası verilir." MADDE 8- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 9- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. Recep Tayyip Erdoğan Başbakan Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd. A. Gül Devlet Bakanı B. Atalay Devlet Bakanı İV. Çubukçu Millî Savunma Bakanı M. V. Gönül Millî Eğitim Bakanı H. Çelik Ulaştırma Bakanı B. Yıldırım Sanayi ve Ticaret Bakanı A. Coşkun üzerine askerlik dairesi başkanlarınca yirmi Yeni Türk Lirası idari para cezası uygulanır. Bunlara ilişkin evraklar valilik veya kaymakamlıklara gönderilir. Herhangi bir askerlik şubesi kütüğüne kaydını hiç yaptırmamış olanlar için bu ceza otuz Yeni Türk Lirasıdır." MADDE 7-1076 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin (A) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "A) Seferde görev alacak yedek subay ve yedek askerî memurlara bu görevleri barışta tebliğ edilir. Tebliğ şekli, yükümlülerin görevleri ve tebliğ ile görevli makamlar, yönetmelikte belirtilir. Tebliğden sonra adreslerinde meydana gelen değişiklikleri bir ay içinde bağlı bulundukları askerlik şubesine bildirmemiş yükümlülere, yirmi Yeni Türk Lirası idari para cezası verilir." MADDE 8- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 9- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. Devlet Bak. ve Başb. Yrd. A. Şener Devlet Bakanı V. B. Atalay Devlet Bakanı V. M. Aydın İçişleri Bakanı A. Aksu Bayındırlık ve İskân Bakanı E N. Özak Tarım ve Köyişleri Bakanı M. M. Eker En. ve Tab. Kay. Bakanı M. H. Güler Çevre ve Orman Bakanı O. Pepe Devlet Bak. ve Başb. Yrd. V. N. Çubukçu Devlet Bakanı M. Aydın Adalet Bakanı C. Çiçek Maliye Bakanı K. Unakıtan Sağlık Bakanı R. Akdağ Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı M. Başesgioğlu Kültür ve Turizm Bakanı V. H. Çelik