AYLIK EKONOM DERG S EYLÜL 2013 MODEM KODU 192639 SAYI 2013/9

AYLIK EKONOM DERG S EYLÜL 2013 MODEM KODU 192639 SAYI 2013/9

GE Z YORUM / LÜBNAN Aysȩ Kaynarcalı ayse@sacred7travel.com Büyülü güzellikler ülkesi: Lübnan Ortadoğu'nun bir zamanlar en önemli geçiş noktalarından biri olan Lübnan, tarihi ve doğal güzellikleriyle insanı büyülüyor. Doğu Akdeniz kıyısında bir Arap ve Ortadoğu ülkesi olan Lübnan da gezilecek ve görülecek yerlerin başında kuşkusuz başkent Beyrut geliyor. 148 149

GE Z YORUM / LÜBNAN Doğunun Paris i: Beyrut Lübnan da gezilecek ve görülecek yerlerin başında kuşkusuz başkent Beyrut geliyor. Beyrut, Kenan dilinde kuyular anlamına gelir. Yeraltı su zenginliğinden dolayı bu adı alan Beyrut, eski bir yerleşimdir. Doğunun Paris i olarak bilinen Beyrut ta görülecek birçok tarihi eser var. 150 LÜBNAN IN TARİHİ Lübnan ın en tarihi Fenikelilerle başlar. Fenikelilerden sonra Lübnan a sırasıyla Asurlular, Yeni Babiller, Persler, Makedonyalılar ve Romalılar sahip oldular. Lübnan, ismini, Beyaz Karlar manasına gelen Lübnan Dağları ndan alır. Küçük bir ülke olmasına rağmen fizikî yapı oldukça farklıdır. Ülke başlıca dört bölgeye ayrılabilir: Kıyı bölgeleri, Beka Vadisi, Lübnan Dağları, Antil Lübnan Dağları. Nüfusun çoğunluğu bu bölgelerde yoğunlaşmıştır. Birçok etnik grubun bir arada bulunduğu Lübnan da, neredeyse dünyanın bütün milletlerinden insanla karşılaşmak mümkün. Tarihinde birçok savaş ve istilaya maruz kalmış olan Lübnan da nüfusun yarıdan fazlası yabancı. GÜZELLİĞİYLE BÜYÜLÜYOR İlk görüşte aşka inanır mısınız? İnanmasanız bile her an başınıza gelebileceğini bilseniz iyi olur. Gördüğünüz ilk anda ona vurulabilirsiniz. Bu büyülü güzelliğin karşısında şaşırır, heyecanlanır, ona aşık olursunuz. Sizi öyle bir etkisine alır ki, onu yakından tanıdıkça, o kederli hikayesini dinledikçe daha çok bağlanır, hüzünlenirsiniz, kendinizi ona daha da yakın hissedersiniz. Gitme zamanı gelip ayrılırken yanından, ona tekrar geleceğinize söz verirken bulursunuz kendinizi ve bir süre sonra sevgilinizin kollarına koşarsınız yeniden; Beyrut a. HER YERDE EĞLENCE VE KAHKAHA VAR Beyrut; Lübnan ın kalbi. Büyülü ve bir o kadar hüzünlü bir güzelliktir sizi karşılayan. Daha siz kapısından girer girmez, sıra sıra dizilmiş tezatlar aklınızı başınızdan alır. Bir yanınızda savaşın acı hatıralarını, şarapnel ve mermi izlerini taşıyan, kırık dökük, terkedilmiş binaların yaralı yüzlerini görüp hüzünlenirken, diğer yanınızda son derece şık restoranlar, kafeler ve gece kulüpleriyle Beyrut un gece hayatının içinde buluverirsiniz kendinizi. Beyrut un gecelerinde sanki geçmişe nispet yapar gibi, o kederli ve yaralı eski Beyrut u unuttuğunu göstermek ister gibi, her yerde eğlence ve kahkaha var. Farklı kültürlerin, dinlerin ve inançların şehri: Downtown LÜBNAN GENEL BİLGİLER (2010) Şehir merkezinde, yani Downtown da dünyanın en ünlü markalarının satıldığı fütüristtik tasarımlı vitrinlere hayranlıkla bakarken, bir kaç sokak arkada kendinizi seyyar satış arabaları ile dolaşan sokak satıcılarının arasında buluverirsiniz. Kültürel içiçelik insanın başını döndürür. Farklı kültürlerin, dinlerin, inançların harmonisine önce şaşırır sonra kendinizi kaptırırsınız. Cami ve kilise avlularının birbirine karıştığı, boy boy minarelerin ve çan kulelerinin göğe doğru yükseldiği bir şehirdir Beyrut. Ezan sesleri çan seslerine karışırken hoşgörüyle gülümser şehir, şaşkın ve hayran ziyaretçilerine. RESMİ ADI : Lübnan Cumhuriyeti BAŞKENTİ : Beyrut RESMİ DİL : Arapça (resmi dil), Fransızca, İngilizce, Ermenice BAĞIMSIZLIK TARİHİ : 22 Kasım 1943 DEVLET BAŞKANI : Mişel SULEIMAN (25 Mayıs 2008 den beri) BAŞBAKAN : Necip Mikati (13 Haziran 2011 den beri) DİN : Müslüman % 60, Hıristiyan % 40 YÜZÖLÇÜMÜ : 10.452 km² NÜFUS : 4,3 milyon ( Temmuz 2010 EIU tahmini) PARA BİRİMİ - PARİTESİ : 1 $=1.507 Lübnan Paundu GSYİH (Nominal) : 37,7 Milyar $ GSYİH BÜYÜME HIZI : % 8,5 KİŞİ BAŞINA GSYİH : 8.767 $ / 13.348 (SGP $) DÜNYA BANKASI İŞ YAPMA KOLAYLIĞI SIRALAMASI : 108 (2010) GSMH NİN SEKTÖREL DAĞILIMI : Tarım % 5,4; Sanayi %16,7; Hizmetler % 77,9 DOĞAL KAYNAKLAR : Kireçtaşı, Tuz, Mermer BAŞLICA SANAYİ DALLARI : Gıda, Mobilya, İnşaat BAŞLICA TARIMSAL ÜRÜNLER : Meyve, Sebze, Endüstriyel Tohumlar, Tahıllar Kaynak: EIU Country Report 11, CIA FactBook, WorldBank Doing Business Report 2010 151

GE Z YORUM / LÜBNAN Ulusal Müze Ömer Camii dımıza çok yakın bir mutfak kültürü vardır Lübnan da. Sunumu ve lezzetiyle çok zengin ve iştah açan mezelerin büyük bir bollukla yer aldığı sofralarda önce gözünüz doyar. LEZZET DURAĞI: ABD EL WAHAP Beyrut taki çok sayıda restoranın arasında ilk durak Abd el Wahap tır. Yıllardır hem yerel halkın, hem turistlerin lezzetli Lübnan mezeleri ve kebapları deyince ilk akıllarına gelen mekânlardan biridir burası. Sofraya önce ince bulgurlu maydanoz salatası Tabbule, ortası bol zeytinyağlı nefis lezzetli Humus, Zahter yani bir başka adıyla dağ kekiği salatası, patlıcan ezmesi ve tahinle yapılan, nar taneleri ile süslenmiş Muttable ve Lübnan usulü ekmek salatası Fattuş gelir. Minik pide Sembusek ve bir çeşit içli köfte olan Kibbe yemeden ana yemeğe geçilmez. Bu iştah açan yiyeceklere Lübnan üzümünden damıtılarak yapılan Lübnan rakısı Arak eşlik eder. Downtown ile başlayan bir Beyrut şehir turunda, Place de l'etoile, Parlamento Binası, Ömer Camii, kiliseler, şehrin merkezinde yer alan kazı alanındaki Roma kalıntıları, Müslüman ve Hristiyan mahalleleri, Beyrut'un kalbi Hamra caddesi, Aşraffiye, Ulusal Müze, Rawsheh sahil şeridi derken, kültür zenginliği çekim alanına alıverir sizi. Beirut Souks Downtown alışveriş merkezinin Avrupa nın en şık alışveriş merkezlerinden hiçbir eksiği olmadığı gibi, etnik ürünleriyle fazlası bile var. 152 Beirut Souks Downtown alışveriş merkezi KÜLTÜR ZENGİNLİĞİYLE BÜYÜLÜYOR Beirut Souks Downtown alışveriş merkezinin Avrupa nın en şık alışveriş merkezlerinden hiçbir eksiği olmadığı gibi, etnik ürünleriyle fazlası bile var. MUHTEŞEM BİR YEMEK KÜLTÜRÜNE SAHİP Beyrut ta kaldığınız bir kaç günün sonunda o güzelim Lübnan mutfağının ağız sulandıran lezzetlerinin size kaç kilo olarak döneceğini düşünmeden edemezsiniz. Kilo almadan dönmeniz ise neredeyse imkânsız gibidir. Doğu Akdeniz mutfağının bol zeytinyağlı, Arap mutfağının bol baharatlı lezzetlerinin birleşiminden oluşan muhteşem yemek kültürü, daha ilk karşılaştığınızda aklınızı başınızdan alır. Şehirde sadece Lübnan mutfağının değil, Fransız, Tayland, Vietnam gibi bambaşka mutfakların lezzetli yemeklerini sunan restoranlar da vardır ama Türkiye den gelen bir ziyaretçinin Lübnan mutfağından başka bir mutfağa yönelmesi neredeyse imkânsızdır. Bizim damak ta- Ortadoğu da eğlencenin merkezi Beyrut, Ortadoğu da eğlencenin merkezi adeta. On yedi yıl süren iç savaş boyunca bile eğlence hayatından vazgeçmemiş, bomba sesleriyle uyumaya alışmış ve ölümle yaşamın ince çizgisinde gidip gelirken sadece an ı yaşamayı uzun yıllar önce keşfetmiştir Beyrut halkı. Eğlence alternatifleri inanılmaz derecede fazla. Gece yarısı uzun boylu iki güzel bayanın mini etekleriyle şehir merkezinde yürüyebilecekleri kadar da özgür. Rahatsız edebilecek tek unsur ise müşteri arayan taksi şoförlerinin kornalarıdır. Eğlence mekanlarından örneğin Buddha Bar da önce biraz chill out, ilerleyen saatlerde Tarkan dan Sevda nın Son Vuruşu da dahil olmak üzere daha tempolu şarkılar dinlerken, Mandaloun Night Club ta şahane canlı showlar, dev ekranlarda Marc Anthony Let it rain over me klipi, kendisini müziğin ritmine kaptırmış esmer güzeli, baştan çıkarıcı Lübnan kadınlarını hayranlıkla izlersiniz. Beyrut geceleri sizi kollarına alır ve sabahın ilk ışıklarına kadar sizinle dans eder. 153

GE Z YORUM Baküs Tapınağı -Baalbek Fenikeli heykeller Aslan Başı -Baalbek LÜBNAN JEITA MAĞARALARI İNSANIN BAŞINI DÖNDÜRÜYOR Jeita, Beyrut a 18 km uzaklıkta dünyanın en büyük kireçtaşı mağaralarından birinde, sanki bir film platosunun içine düşüverirsiniz aniden. Heyecan verici, etkileyici, nefes kesici bir yer L übnan deyince akla ilk Beyrut gelse de, bu ülkenin çok özel ve şaşırtıcı bölgeleri vardır. Bunlardan biri de Jeita mağaralarıdır. Beyrut a 18 km uzaklıkta dünyanın en büyük kireçtaşı mağaralarından birinde, sanki bir film platosunun içine düşüverirsiniz aniden. Heyecan verici, etkileyici, nefes kesici bir yerdir Jeita. Işıklandırılmış gizemli geçitler, içinde akan yeraltı nehrindeki sihirli yansımalar ve dibi görünmeyen uçurumlarıyla insanın başını döndüren güzelliğe sahip bir doğa harikasıdır. 1836 yılında rastlantı sonucu bulunmuş alt bölümde, içinden nehir geçen yeraltı mağarasında kısa ama çok etkileyici bir tekne gezisi yapabilirsiniz. Ne yazık ki bu eşsiz oluşum içinde fotoğraf çekmek ve kayıt yapmak yasaktır ve tüm kayıt cihazlarınızı girişteki emanet dolaplarına bırakmanız gerekir. Jeita Mağarası MİSTİK ORTADOĞU KENTİ: BİBLOS Ülkenin başka bir harikası ise Biblos. Bu kent ne bir mistik Ortadoğu kenti, ne de sıcak bir İtalyan sahil kasabası olduğu halde Akdeniz ve Ortadoğu nun bütün güzelliklerini birleştirmiş, özel tarihî dokusu, antik limanı, kalesi, daracık sokakları ve mis kokan çiçekleriyle bir daha ayrılmak istemeyeceğiniz kadar hayran olacağınız pırıl pırıl bir kasabadır. İncil e adını veren yedi bin yıllık bu antik liman kentinde, kızıl günbatımında ve deniz kenarında, taze balığın yanında keyifle Arak yudumlarken, bu şirin kent hikayesini anlatacaktır size, Unesco Dünya Kültür Mirası kategorisinde olmanın haklı gururuyla. BAALBEK İ GÖRMEDEN GELMEYİN Lübnan da görmeden dönmememiz gereken başka bir güzellik ise Baalbek - Güneşin Kentidir. Beyrut'a 85 km. uzaklıkta iki dağ silsilesi arasındaki Bekaa vadisi içinde yer alan, Fenikelilerin kurduğu ve Helenistik dönemde Heliopolis (Güneşin kenti) olarak anılan Baalbek, antik kentleri seven gezginler için bir cennettir. Hayal gücünüzü fazla zorlamaya gerek bırakmaksızın, tavanı yıkılmış olsa da Baküs Tapınağı tüm haşmeti ve duvarlarındaki hayranlık verici süslemelerle sizi alıp MS 2. yüzyıla götürüverir. Romalılar zamanında en parlak dönemini yaşayan kentin diğer önemli tapınakları Jüpiter ve Venüs de pek çok önemli yapı gibi, haçlı seferleri esnasındaki yıkımdan nasibini almıştır. Baalbek de Unesco Dünya Kültür Mirası Listesi nde yer alan bir başka kentidir Lübnan ın. 154 155

GE Z YORUM / LÜBNAN MS 8. YY'da Emeviler tarafından kurulan, Emevilerin şehircilik anlayışını gösteren tek şehir olma özelliğine sahip ve yine Unesco Dünya Kültür Mirası Listesi'nde bulunan Anjar'ı görmeden Baalbek ten Beyrut a dönmek olmaz. Ksara mahzenleri de Bekaa vadisinde, Beyrut a dönüş yolunda görülmeye değer bir başka ziyaret noktası olarak dikkat çeker. Arkeolojik bulgular, Fenikelilerin şimdi Lübnan kıyısı olan bölgeden, gemilerle Mısır firavunlarına şarap ihraç ettiğini göstermiştir. Akdeniz de şarap ihracatı yapan ilk medeniyet olan Fenikeliler, günümüz Lübnan ına müthiş bir şarap mirası bırakmıştır. Bir rivayete göre de Hz. İsa nın suyu şaraba dönüştürdüğü topraklardır buralar. Ksara mahzenleri, 1857 yılında Avrupa dan üzüm getiren Cizvit papazları tarafından kurulan ülkenin ilk şekersiz kırmızı şarabını üreten ve halen yılda yetmiş bin ziyaretçinin geldiği en büyük şarap mahzenleridir. Binaların altında yer alan müthiş galerilerde şaraplar en uygun nem ve sıcaklık koşullarında muhafaza edilir ve pek çok ülkeye ihraç edilir. ANJAR, DÜNYA KÜLTÜR MİRASI LİSTESİ'NDE Emevilerin şehircilik anlayışını gösteren tek şehir olma özelliğine sahip ve yine Unesco Dünya Kültür Mirası Listesi'nde bulunan Anjar'ı görmeden Baalbek ten Beyrut a dönmek olmaz. SİHİRLİ ÜLKE LÜBNAN Lübnan da anlatmaya değer o kadar çok yer vardır ki; Tripoli, Sidon, Sur,Tyre ve daha niceleri gibi. Hepsini anlatmaya sayfalar yetmez. Gidilmesi ve görülmesi gereken bir ülkedir Lübnan. Fairuz un içinize akan sesiyle, Halin Cibran ın sizi sarsan dizeleriyle sarılıp sarmalandığınız bir sihirdir Lübnan. Arapların, Ermenilerin, Filistinli mültecilerin, Suriyelilerin, Dürzilerin, Hristiyanların ve Müslümanların içiçe yaşadığı, Ortadoğu nun tarihiyle, savaşlarıyla, barışlarıyla, güzel insanlarıyla, lezzetli sofralarıyla, eğlenceleriyle, şarkılarıyla, yaşanmışlıklarıyla alımlı, olgun bir büyülü güzellikler ülkesidir Lübnan E 156