Editör Yrd. Doç. Dr. Muharrem ÖZTEL Arş. Gör. Hüseyin BURGAZOĞLU

Editör Yrd. Doç. Dr. Muharrem ÖZTEL Arş. Gör. Hüseyin BURGAZOĞLU

Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu Bildiri Kitabı I Kırklareli Üniversitesi Yayınları: 2 İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları: 1 Yayın Koordinatörü Yrd. Doç. Dr. Baki Çakır Editör Yrd. Doç. Dr. Muharrem Öztel Arş. Gör. Hüseyin Burgazoğlu Yayıncı adresi: Kırklareli Üniversitesi Rektörlüğü Kültür Merkezi A Blok / KIRKLARELİ Tel: 0 288 212 96 70 (10 Hat) Fax: 0 288 212 96 79 Web: www.kirklareli.edu.tr KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ Bu kitabın bütün yayın hakları Kırklareli Üniversitesi ne aittir. Kapak Tasarımı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Han Ergüven Abdurrahim Yüce İç Düzen Abdurrahim Yüce Baskı Sayısı 1. Basım Baskı Adedi 2000 ISBN ---------------------- Baskı Tarihi Nisan 2011 Baskı Yeri Erkam Matbaası Organize Sanayi Bölgesi Turgut Özal Cad.No: 117/2 A-D İkitelli / İstanbul

İÇİNDEKİLER Takdim... Önsöz... Açılış Programı / Openning Program... 1 GİRİŞİMCİLİK ÖRNEKLERİ EXAMPLES OF ENTREPRENEURSHIP The Relationship between Government Investments and Firm Agglomerations at TR21 Sub-Region: Panel Causality Analysis Research Assistant Ibrahim AL, Associate Professor Mustafa Kemal DEGER, Research Assistant Murat Can GENC... 29 Role of Entrepreneurship of Private Sector: An Overview to Sugar Industry Samet KAVOĞLU... 39 Geleneksel Gıdalarda Pazarlama ve Girişimcilik: Tekirdağ Peynir Helvası Örneği Marketing and Entrepreneurship in Traditional Foods: Tekirdag Cheese Halva as an Example Öğr. Gör. Tuna ŞENER, Öğr. Gör. Cem KOLUKIRIK, H. Selçuk ETİ... 47 GİRİŞİMCİLİK - KADIN GİRİŞİMCİLİĞİ ENTREPRENEURSHIP - WOMEN ENTREPRENEURSHIP Sosyal Girişimcilik Social Entrepreneurship Yrd. Doç. Dr. Tülay GÜZEL... 59 Kadın Girişimciliği ve Kooperatifler Women Entrepreneurship and Cooperatives Yrd. Doç. Dr. Gülen ÖZDEMİR, Arş. Gör. Dr. Emine YILMAZ... 71 VII IX XI

Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu Kadın Girişimcilerin Ekonomik Sürece Katılımları ve Örgütlenme Yaklaşımları Women Enterprises Participation to Economic Process and Organization Approaches Dr. Emine YILMAZ, Yrd. Doç. Dr. Gülen ÖZDEMİR, Yrd. Doç. Dr. Yasemin ORAMAN, Dr. Sema KONYALI... 81 ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI ALTERNATIVE ENERGY SOURCES Enerji Verimliliği Kapsamında Yapılarda Doğal Aydınlatma Yöntemleri: Kırklareli Örneği Natural Illumination Methods as Part of Efficient Use of Energy: Kirklareli as an Example Öğr. Gör. Sertaç GÖRGÜLÜ, Yrd. Doç. Dr. Süreyya KOCABEY, Yrd. Doç. Dr. İzzet YÜKSEK, Yrd. Doç. Dr. Bahtiyar DURSUN... 97 Trakya Bölgesinin Biyogaz Potansiyeli ve Mevcut Potansiyelin Bölge Ekonomisine Katkısı Üzerine Bir İnceleme A Review for the Biogas and Contribution of Present Potential to the Economy of the Region Arş. Gör. Cem DOĞRU... 113 Organik Atıklardan Biyogaz Üretimi Production of Biogas from Organic Waste Prof. Dr. Aydın GÜREL, Arş. Gör. Zeynep ŞENEL... 123 GİRİŞİMCİLİK - EĞİTİM İLİŞKİSİ ENTREPRENEURSHIP - EDUCATION Innovative Entrepreneurship in Selected Countries: The Case of Turkey, Bulgaria and Romania Öğr. Gör. Dr. A.Orçun SAKARYA... 137 Farklı Eğitim Düzeyindeki Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Konusunda Görüş Farklılığının Araştırılması Research on Diversity of Views of University Students in Different Levels of Education about Entrepreneurship Prof. Dr. Cengiz YILMAZ, Yrd. Doç. Dr. Tuncer ÖZDİL, Arş. Gör. Didem TEZSÜRÜCÜ, Öğr. Gör. Yasin KARADENİZ... 157 Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimleri: Yalova Ve Kadir Has Üniversitelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma Inclination to Entrepreneurship of Vocational High School Students: A Comparative Research by Yalova and Kadir Has Universities Yrd. Doç. Dr. Orhan KOÇAK, Yrd. Doç. Dr. Ersin KAVİ... 175 KIRSAL KALKINMA RURAL DEVELOPMENT KÖYDES Project as a Instrument of Rural Development and Its Effect on the Infrastructure of Villages of Kırklareli Dr. Gökhan ZENGİN... 193 XII

İçindekiler Şikago Kenti Örneğinde Ekonomik Coğrafyanın Yeniden Keşfi ve Trakya Bölgesi İçin Çıkartılabilecek Dersler Reassessment of Chicago Economic Geography and Lessons for Thrace Mehmet Lütfi ARSLAN... 211 Trakya Bölgesindeki Tarımsal Üreticilerin Ek Gelir Olanakları: Tarım Turizmi Additional Income Opportunities for the Agricultural Producers in Thrace: Agricultural Tourism Dr. Harun HURMA, Doç. Dr. Ahmet KUBAŞ, Öğr. Gör. Çağdaş İNAN... 219 TURİZM - MARKALAŞMA TOURISM - BRANDING Destinasyon Markalaşması: Vize nin Turizm Destinasyonu Olarak Pazarlanması ve Markalaşması Destination Branding: Marketing and Branding of Vize as a Touristic Destination Yrd. Doç. Dr. Kamil MALKOÇLU, Yrd. Doç. Dr. Nihat Kamil ANIL, Öğr. Gör. Ebru BİLGEN 231 City-Branding and It s Effect on the Local Development: Can Kırklareli Become A City Brand? Arş. Gör. İskender GÜMÜŞ, Arş. Gör. Gökhan ÖVENÇ... 247 Şehir Markası Yaratma Süreci ve Marka Şehir Çerçevesinde Kırklareli İlinin Değerlendirilmesi Contributions of City-branding to Socio-economic Development Yrd. Doç. Dr. Gülnur ETİ İÇLİ, Arş. Gör. Beste Burcu VURAL... 259 TURİZM VE BÖLGESEL KALKINMA TOURISM AND REGIONAL DEVELOPMENT Bölgesel Kalkınmada Turizmin Etkisi: Bozcaada-Gökçeada Arz Kesimi Üzerine Araştırma The Role of Tourism in Regional Development: A Research on Tourism Supply of Bozcaada and Gökçeada Öğr. Gör. Murat AKSU, Öğr. Gör. Bahadır SEZER, Öğr. Gör. Ali ÇAKIR... 281 Çiftlik Turizminin Sosyoekonomik Kalkınmaya Etkileri: Trakya Bölgesi İçin Oluşturulabilecek Stratejiler Effects of Farm-based Tourism on Socio-Economic Development: Possible Strategies for Thrace Region Yrd. Doç. Dr. Kaplan UĞURLU... 295 Bölgesel Kalkınma Farklılıklarının Giderilmesinde Turizm Sektörünün Rolü ve Önemi The Role and Importance of Tourism Industry about Removing Regional Development Differences Yrd. Doç. Dr. Nur ERSUN, Yrd. Doç. Dr. Kahraman ARSLAN... 317 XIII

Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu XIV YENİLENEBİLİR ENERJİ VE KALKINMA RENEWABLE ENERGY AND DEVELOPMENT Kırklareli İlinde Yenilenebilir Enerji Kaynakları Kullanımının Bölgesel Kalkınmaya Olan Etkilerinin İncelenmesi A Research on Effects of Using Renewable Energy Resources on Regional Development in Kirklareli Yrd. Doç. Dr. Bahtiyar DURSUN, Öğr. Gör. Tarkan PERAN... 335 Kırsal Turizmde Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanılması: Poyralı Köyü nde Uygulanabilirliği Use of Renewable Energy Sources in Rural Tourism: Practicability in Village of Poyrali Öğr. Gör. Ali ÇAKIR, Öğr. Gör. Gülay ÇAKIR, Sibel DURSUN, Yrd. Doç. Dr. Bahtiyar DURSUN... 347 1990-2010 Dönemi Organik Tarım Uygulamaları, Trakya Bölgesi nin Görünümü ve Gelecek Perspektifi Organic Agricultural Applications Between 1990-2010, The Current Outlook of Thrace and its Future Perspective Yrd. Doç. Dr. Mustafa CANBAZ, Arş. Gör. Can Ahmet GENERAL, Arş. Gör. Ülfet İŞÇİ.. 357 Tarımsal Atıkların Değerlendirilmesinin, Yenilenebilir Enerji Kaynakları Ve Sürdürülebilir Kalkınma Açısından Değerlendirilmesi, Tekirdağ İli Uygulaması Evaluation of Using Agricultural Waste as Renewable Energy Resources and Sustainable Development: An Application in Tekirdag Prof. Dr. Necdet ÖZÇAKAR, Hasan BAKIN... 375 BÖLGESEL VERİMLİLİK REGIONAL PRODUCTIVENESS Kriz Ortamında Kırklareli İlinde Bulunan Firmaların Verimlilik Analizi Efficiency Analysis of Firms in Kirklareli in Economic Crisis Öğr. Gör. Fatma BUTUŞ, Öğr. Gör. Ayşe ANIL, Öğr. Gör. Tülay TOP... 405 ISO 9001 Kalite Yönetim Sisteminin KOBİ lerin Performanslarına Etkisi: Kırklareli İlinde Bir Uygulama Effects of ISO9001 Quality Management Systems on SMEs: An Application in Thrace Arş. Gör. Öznur AYDINER, Öğr. Gör. Yasin ÇAKIREL, Öğr. Gör. Ali GÖRENER... 413 Otel İşletmelerindeki İşgörenlerin İş Tatmini: Kocaeli ve Yalova Örneği Work Satisfaction of Employees in Hotels: Kocaeli and Yalova as examples Prof. Dr. Derman KÜÇÜKALTAN, Arş. Gör. Duygu TALİH, Öğr. Gör. Şeniz ÖZHAN... 433 EMEK - İSTİHDAM İLİŞKİSİ LABOR - EMPLOYMENT RELATIONSHIP Sosyal İçerme Açısından Eski Hükümlülerin Girişimciliğe Yönlendirilmesi ve Denetimli Serbestlik Faaliyetleri Orientation of Old Prisoners to Entrepreneurship in the Perspective of Social Inclusion and Applications of Supervised Liberty Yrd. Doç. Dr. Ersin KAVİ, Öğr. Serdar Altun... 449

İçindekiler Labor Market in Health Sector in Republic of Bulgaria, Ass. Prof. N. Atanasov, PhD, Ass. R. Stoianova... 463 Edirne Sanayi Sitesinde Çalışan İş Görenlerin Mobbinge Uğrama Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Yapılan Bir Araştırma A Research Conducted to Determine Level of Mobbing on Employees in Edirne Industrial Estate Doç. Dr. Agah Sinan ÜNSAR... 473 FİNANSAL GELİŞMELER VE TİCARET FINANCIAL DEVELOPMENT AND TRADING Trakya Bölgesinin Kalkınmasında Bölgesel Planlama Yaklaşımı İhtiyacı ve Planlama Modeli Önerisi The Need for a Regional Planning Perspective on Development of Thrace and Planning Model Suggestion Yrd. Doç. Dr. Nur ERSUN, Yrd. Doç. Dr. Kahraman ARSLAN... 487 Türkiye de Kalkınma Ajansları: Trakya Kalkınma Ajansı Örneği Turkish Development Agencies: Thracian Development Agency as an Example; Thracian Development Agency Yrd. Doç. Dr. Nihat Kamil ANIL, Yrd. Doç. Dr. Kamil MALKOÇLU, Öğr. Gör. Ömer Sinan PEHLİVAN... 507 BÖLGESEL KALKINMANIN TARİHSEL BOYUTU HISTORICAL PERSPECTIVE OF REGIONAL DEVELOPMENT Osmanlı Döneminde Balkan Kökenli İşgücünün ve İşletmecilerin Ereğli Madenlerinin Gelişmesine Katkıları The Contributions of Balkan Labor Force and Businessmen to the Development of Eregli Mineral Resources in Ottoman Empire Yrd. Doç. Dr. Hamdi GENÇ... 525 Customs Registers In The Second Half Of The Nineteenth Century On Ottoman Danubian Ports: Rules Of The Game In Ottoman Trade Arş. Gör. Gökçen COŞKUN ALBAYRAK... 535 TARIMSAL VERİMLİLİK AGRICULTURAL EFFICIENCY Effects of Dietary VITASIL on the Growth Performance of Carp (Cyprinus caprio) Cultivated in a Recirculation System Assist. Prof. Alexander ATANASOV, Assist. Prof. Zhivko ZHELEV, Assoc. Prof. Veselin IVANOV, Galin NIKOLOV... 551 Protein Levels in the Feed of Carp (Cyprinus caprio) on Cultivated in Recirculation System Prof. Yordan STAYKOV, Assist. Prof. Zhivko ZHELEV, Assoc. Prof. Veselin VIDEV, Assist. Prof. Alexander ATANASOV... 555 Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modelinin Bölgesel Kalkınma Açısından Değerlendirilmesi Regional Development-based Evaluation of Production and Support Model for Agricultural Production Areas Yrd. Doç. Dr. Gökhan UNAKITAN, Dr. Harun HURMA, Dr. Celal DEMİRKOL... 559 XV

Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu XVI KIRSAL KALKINMA VE REKABET RURAL DEVELOPMENT AND COMPETITION Contribution of Thrace Region to Competitive Sectors of Turkey Assist. Prof. Adem BALTACI, Res. Assist. Huseyin BURGAZOGLU, Res. Assist. Selver KILIC... 573 Kendi İşini Kurma ve Girişimcilik Ruhu Ticaret Meslek Liselerinde Girişimcilik Ruhu Üzerine Bir Alan Araştırması Setting One s Own Business and Spirit of Entrepreneurship Yrd. Doç. Dr. Selami ÖZCAN, Yrd. Doç. Dr. H. Yunus TAŞ... 585 Kırsal Kalkınma Açısından İletişim ve Girişimcilik İlişkisi Communication-Entrepreneurship Relationship in terms of Rural Development Arş. Gör. Zeynep ŞENEL, Prof. Dr. Aydın GÜREL... 599 BÖLGESEL KALKINMA VE FİNANS REGIONAL DEVELOPMENT AND FINANCE Türkiye de Finans Piyasasının Gelişim Seyrinde Katılım Bankacılığının Yeri The Role of Participation Banking in the Development of Turkish Financial Market Yrd. Doç. Dr. Ferhat SAYIM, Arş. Gör. Özlem ÖZMEN... 611 2008 Küresel Finansal Krizinin Türkiye ve Trakya Bölgesi Üzerine Etkileri: Mukayeseli Bir Analiz The Impacts Of Global Financial Crisis On Turkey and Thrace: A Comparative Analysis Yrd. Doç. Dr. Ayfer GEDİKLİ... 635 Trakya Bölgesi nde Tarım Sektörünün Finansmanında Kullanılan Banka Kredilerinin Gelişimi: 2000 2010 Dönemi Karşılaştırmalı Bir Analiz Development Process of the Bank Loans for the Agricultural Sector in Thrace: A Comparative Analysis Covering 2000-2010 Yrd. Doç. Dr. Mustafa CANBAZ, Arş. Gör. Mevlüt CAMGÖZ... 665 BİLGİ - İLETİŞİM VE DIŞ TİCARETİN GELİŞİMİ INFORMATION - COMMUNICATION AND DEVELOPMENT OF FOREIGN TRADE Şehirlerin Markalaşması ve Şehir Markası Oluşturmada Sembol Yapılar: Çanakkale Örneği City-branding and The Role of Symbolic Structures in City-branding Process: Canakkale as an Example; (The Dardanelles) Doç. Dr. Mehmet MARANGOZ, Prof. Dr. Günal ÖNCE, Arş. Gör. Hale ÇELİKKAN... 681 In the Thrace Region Use of Information and Communications Equation, in the Integrated Management Information Systems for the Information Production Process Development and Entrepreneurship Dr. Filiz GÜLTEKİN KÖSE... 701

İçindekiler EĞİTİM, BÜTÇE VE PLANLAMA EDUCATION, BUDGET AND PLANNING E-commerce Security Instructor Serdar CANBAZ... 715 Implementation of ICT in education case study in Trakia University Associate Prof. Lina YORDANOVA, Chief Assist. Prof. Gabriela KIRYAKOVA, Senior Assist. Prof. Nadezhda ANGELOVA... 735 Merkezi Yönetim Bütçesi İle İlişkileri Açısından Trakya Bölgesinin İncelenmesi An Analysis On Thrace Based On Its Relations With Central Administration Budget Prof. Dr. Naci B. MUTER, Yrd. Doç. Dr. Selçuk İPEK... 757 Bölgesel Kalkınma ve Girişimci Üniversite İlişkisi: Anadolu Üniversitesi Örneği Relationship between Regional Development and Entrepreneur University: Anatolia University as an Example Öğr. Gör. Sevgi SEZER... 771 KIRSAL KALKINMA VE TARIM RURAL DEVELOPMENT AND AGRICULTURE Cumhuriyetin İlk Yıllarında (1923 1930) Kırklareli nde Tarım- Hayvancılık, Ticaret ve Sanayinin Gelişimi Development of Agriculture, Stockbreeding, Trade and Industry in Kirklareli in the first years of Republic (1923-1930) Yrd. Doç. Dr. V. Türkan DOĞRUÖZ... 795 Üretici Örgütlerinin Kırsal Kalkınma Yönünden Değerlendirilmesi: Kayalıköy ve Kırklareli Barajları Sulama Kooperatifleri Örneği Development-based Evaluation of Agricultural Production Organizations: Example; Irrigation Associations for Kayalıköy and Kirklareli Dams Dr. Erol ÖZKAN, Dr. Harun HURMA, Uzm. Başak AYDIN, Yrd. Doç. Dr. Erkan AKTAŞ, Yrd. Doç. Dr. Gülen ÖZDEMİR, Doç. Dr. Ömer AZABAĞAOĞLU... 811 Biyolojik Çeşitliliğin Korunmasının Önemi ve Hayvancılık Sektöründe Sunduğu Ekonomik Fırsatlar Importance of Protecting Biological Diversity and Its Economic Opportunities for the Stockbreeding Sector Hasan BAKIN, Yrd. Doç. Dr. Eser Kemal GÜRCAN... 825 DOĞA VE SOSYOEKONOMİK DEĞERLER NATURE AND SOCIOECONOMIC VALUES Korunan Alanların Sosyo-Ekonomik Değeri Ve Yöre Halkının Yararlanma Olanakları: İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı Örneği Socio-economic Value of Protected Areas and Opportunities for Local Population to Benefit From These Areas: Example; Longoz Forest in Igneada Dr. Harun HURMA, Yrd. Doç. Dr. Murat ÖZYAVUZ, Dr. Murat CANKURT... 847 XVII

Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu Sürdürülebilir Kalkınmada Biyosfer Rezervlerinin Önemi: İğneada Longoz Ormanları Örneği Importance of Biosphere Reservoirs on Sustainable Development: Example of Igneada Longoz Forest Yrd. Doç. Dr. Murat ÖZYAVUZ... 859 Yıldız Dağları Kırsal Mimari Mirasının Turizm Amaçlı Kullanımı Use of Yıldız Mountain Rural Architecture as a Touristic Area Yrd. Doç. Dr. İzzet YÜKSEK... 875 TARİHSEL SÜREÇTE SOSYOEKONOMİK YAPI HISTORICAL PROCESS OF SOCIOECONOMIC STRUCTURE 20.yy Başlarında Rumeli Vilayetleri nin Mali Gücü (1325 1329/1909 1912) Financial Capabilities of Rumelian Provinces in Early 20th century (1325-1329 / 1909 1912) Yrd. Doç. Dr. Muharrem ÖZTEL... 885 Kapanış Oturumu / Closing Session... 901 İndeks... 927 Sempozyumdan Görüntüler... 931 XVIII

AÇILIŞ PROGRAMI OPENNING PROGRAM

Açılış Programı Prof. Dr. Gülfettin ÇELİK Sempozyum Düzenleme Kurulu Başkanı Sayın Valim, Sayın YÖK Üyesi, Sayın Rektörler, Rektör Yardımcıları, Dekanlar, Enstitü ve Meslek Yüksekokul Müdürleri, Belediye Başkanları, Kaymakamlar, Kamu ve Özel Kesimin Değerli Temsilcileri, Çok Saygıdeğer Akademisyenler, Bilim Adamları, Basınımızın Güzide Mensupları ve Siz Katılımcılar. Beş katılımcı üniversitenin ortaklaşa düzenlemiş olduğu kalkınma girişimcilik sempozyumlarının ikincisinde birlikte olmaktan duyduğum mutluluğu ifade ediyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. Hoş geldiniz. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Trakya Üniversitesi, Namık Kemal Üniversitesi ve Kırklareli Üniversitesi nin iki yıl önce kalkınma genel başlığı ve girişimcilik alt başlığı altında başlatmış olduğu sempozyumlar dizisinin ikincisini İstanbul Ticaret Üniversitesi nin de aramıza ortak olarak katılmasıyla birlikte iştirak ederek gerçekleştirmek üzereyiz. Bu doğrultuda bu organizasyon düzenleme ortağımız olan diğer üniveriste rektörleri Sayın Prof. Dr. Ali Akdemir, Sayın Prof. Dr. Nizamettin Şenköylü, Sayın Prof. Dr. Enver Duran, İstanbul Ticaret Üniversitesi Rektörü Sayın Prof. Dr. Sabri Orman Hocam ve Rektörümüz Sayın Prof. Dr. Mustafa Aykaç ın kolaylaştırıcı himayeleri, destekleriyle ortaya çıkmış bir faaliyet, kendilerine ve bu çerçevede birlikte işbirliği içinde çalıştığımız Biga İİBF Dekanı Sayın Prof. Dr. Kazım Kirtiş Bey e, Trakya Üniversitesi İİBF Dekanı Sayın Prof. Dr. Derman Küçükaltan a bu vesileyle Düzenleme Kurulu adına teşekkürü bir borç bilirim. Ayrıca onur konuğumuz olarak aramızda bulunan Varna Free Üniversitesi Rektör Yardımcısı Sayın Prof. Dr. Pavlov, Makedonya Üniversitesi Rektörü Sayın Prof. Dr. 3

Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu Hüner Şencan ve Marmara Üniversitesi Rektör Yardımcısı Sayın Prof.Dr.Mehmet Emin Arat Beyefendi ye de davetimize icabetlerinden dolayı şükran borçluyuz. Henüz üç yaşında bir üniversite olarak eğitim faaliyetlerini çeşitli fakülte, yüksekokul ve enstitüler ölçeğinde kurgulama ve geliştirme çabası içinde olan Kırklareli Üniversitesi nün kıt kesit imkânlarına rağmen uluslararası nitelikte bir sempozyuma ev sahipliği yapmasını, üstlendiği misyonu yerine getirme hususundaki azim ve gayretinin önemli bir göstergesi olduğuna inanıyorum. Elbette üniversitelerden en öncelikle beklenen şüphesiz en azından dünya standartlarında bir yüksek öğretim eğitimi vermektir. Ancak bunun yanında ikincil ve üçüncül düzeyde belki başka beklentilerde vardır. Bunların birincisi varolan bilgiyi, bilimsel bilgiyi üretmek, geliştirmek ve bununla bağlantılı olarak kamuoyuna mal etmek kamuoyu ile paylaştırmaktır. İşte bizler bugün bilginin üretilmesi ve toplumla paylaştırılması sürecinde naçizane belki bir katkı olarak hep birlikteyiz. Kırklareli Üniversitesi olarak böylesi bir konu etrafında sizlerle birlikte olmanın onurunu yaşıyoruz. Genel olarak Türkiye de kalkınma konusu gündeme düştüğünde Türkiye bütünü için ulusal bir problem olarak ele alınırken, bölgesel ölçekte çok ağırlıklı olarak Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerini ilgilendiren bir konuymuş gibi algılanmakta. Askeri ve siyasi, idari zaruretlerde elbette bu bakışı güçlü kılan nedenlerden bir tanesidir. Ancak, komşularla minimum sorun yaklaşımının tamamlayıcısı olarak yine komşularla, yakın çevreyle belki maksimum fırsat yaklaşımı eğer öne çıkarılacak olursa Trakya bölgesi Balkan ve Avrupa coğrafyası açısından çok önemli fırsatlar barındıran bir bölge olarak dikkatleri çekmektedir. Biz bugün ve yarın, iki gün boyunca çok değerli akademisyen ve diğer bilim adamları tarafından verilecek tebliğlerde kalkınma ve girişimcilik konularının bölgesel boyutunun dikkate alındığı, Trakya bölgesinin ayırt ediciliğinin ortaya konulduğu ve son olarak da bu konuda geliştirilecek olan projeksiyonlara katkı sağlayacak bilimsel yaklaşımlar ve açıklamalarla hep birlikte olacağız. Gerek bilim dünyası gerek uygulayıcı kurum ve kuruluşlar için önemli sonuçlara ulaşma yolunda sempozyumun bir katkı getirmesi dileklerimle hepinizi tekrar saygıyla selamlıyorum. Mehmet Gökay ÜSTÜN Trakya Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Sayın Valim, Sayın Rektörler, Sayın Hocalarım Değerli Hâzirûn, Trakya Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri olarak ve böyle bir toplantının da destekçisi olarak, destekçisi bir kurumun genel sekreteri olarak çok memnun olduğumuzu, mutlu olduğumuzu ve bu tür aktivitelerin bölgemizde yapılması halinde Ajans olarak her zaman destek vereceğimizi buradan tekrar etmek istiyorum sayın, hocamıza ve hocalarımıza. Trakya Kalkınma Ajansı 2009 yılında kurulan 16 tane kalkınma ajansından bir tanesidir. Türkiye de kalkınma ajansı başlangıcı 2006 yılına dayanan bir süreçti. Burada biraz kısaca bilgi vermek gerekirse 2006 yılında 5449 sayılı kanunla kurulmaya başlayan kalkınma ajansları ilk önce iki tane kalkınma ajansları olarak başlamıştır İzmir ve Çukurova da. Daha sonra 2008 yılında kurulan 8 tane kalkınma ajansıyla bu sayı 10 a en son da 2009 yılında kurulan, içinde Trakya Kalkınma Ajansı nın da bulunduğu, 16 kalkınma ajansı ile toplam sayı 26 ya çıkmış ve şu 4

Açılış Programı / Openning Program anda Türkiye de kaplanmamış alan kalmamış bir şekilde tüm kalkınma ajansları kurulmuş ve aktivitelerine başlamıştır. Kalkınma ajansları yönetimi itibariyle yönetim kurulu ve genel sekreterlikten oluşan bir yapı. Özellikle burada bulunan değerli katılımcıların bir kaçının da üyesi olduğu, özellikle sayın rektörümüzün de yönetiminde bulunduğu kalkınma kurulu bölgenin kurum, kuruluş, özel sektör ve üniversitelerinin bir araya geldiği, bölgenin kalkınması ile ilgili ortak politikaların belirlendiği ve yönetim kuruluna belirli tavsiyelerin çıkarıldığı bir kurul olarak görev yapmaktadır. 2009 yılında bir tane toplantısını yaptık, 2010 yılında bir toplantısını daha yapacağız, yakın bir zamanda. Ondan sonra yönetim kurulumuz var. Yine kısaca bilgi vermek istiyorum hazır burada sizi bulmuşken. Yönetim kurulumuz üç tane ilimizin valisinden, üç tane ilimizin belediye başkanlarından, il özel idare başkanlarından, meclis başkanlarından ve ticaret-sanayi odası başkanlarından oluşmaktadır. Dikkat ediyorsanız katılımcılık bakımdan elimden geldiğince kamu ve özel sektör bilgisini bir araya getiren bir yapıdan bahsetmek mümkün. Bu tür sempozyumlar özellikle başlığı bakımından dikkat ederseniz kalkınma ve girişimcilik ajansımızın da temel ilgi alanlarını oluşturdukları için bize değerli çıktılar vermesi açısından sonuna kadar desteklemek ve arkasında olmak istediğimiz sempozyumlar. Bunun benzerini ve devamlılığını tabiî ki takip edeceğiz ve arkasında olacağız. Yakında çıkmayı düşündüğümüz hibe programı burada belki ilk bilgilerini veriyoruz. Dün DPT deki görüşmeler neticesinde yavaş yavaş tarihi belli olmaya başlayan bir hibe programından bahsetmek mümkün. Ajansımız olarak 2010 yılının bu son çeyreğinde 10 ya da 13 milyon liralık bir hibe programına çıkılacak. Bu hibe programında hangi konularda destek verileceği ve kimlere destek verileceği konusunda, gerek yapmakta olduğumuz geniş katılımlı olarak bölge planından elde ettiğimiz bilgiler, gerekse böyle sempozyumlardan elde edeceğimiz, elde ettiğimiz, topladığımız, daha önceden yapılanlardan derlediğimiz belirli öncelikler bizim için yol gösterici oldu. Bu konu başlıkları şu anda hala tartışma aşamasında olduğu için burada paylaşamayacağım bilgiler; ama özellikle hibe programının içeriği, hangi konularda destek verileceği çok yakın zamanda sizlerle paylaşılacak ve Trakya da kalkınma ajansı olarak önümüzdeki birkaç hafta içinde belirli konularda hibe olarak desteğe başlayacağımızı şimdiden burada duyurmak istiyorum. Biraz hızlı geldik, yolda biraz zaman kaybettim, konuşma için kusura bakmayın, heyecandan belki bazı hatalar ve atlamalar yapıyor olabilirim ama hibe programının ilk duyurusunu burada sizlerle paylaşıyor olmaktan da ayrıca memnunum. Bu bilgiyi de daha çok taze bir şekilde dün DPT nin 50. yıl kokteylinde orda yaptığımız müsteşarlarla yaptığımız görüşmelerde aldım. Bunu paylaşabileceğim ilk yerde burası olduğu için kendimi ayriyeten şanslı hissediyorum. Böyle bir sempozyuma destek veriyor olmaktan maddi ve manevi olarak, katılımcı olarak ve buna benzer sempozyumları her zaman destekleyecek olmaktan ayriyeten memnun olduk ve memnun olacağız. Bu konularda eğer bize talepler gelirse bu konularda dediğim gibi miktar olarak tartışacağımız miktarlar üzerinden maddi, onun yanında uzmanlarımızın katılımıyla teknik olarak her türlü desteği vermeye hazır olduğumuzu tekrardan belirtmek istiyorum. Kalkınma Ajansı olarak da buradan çıkacak sonuçlara göre bizler de belirli politikaları belirlemede tabiî ki bu bilgileri kullanacağız. Buradaki değerli bilgilerin bizlerle paylaşılması, bunların devamlılığının bizlere aktarılması konusunda da siz hocalarımızdan her türlü yardımı bekliyoruz. Burada biz kendi adımıza bir şey yapmıyoruz. Bölgeyi bir şekilde kucaklayacak politikalar, destekler, hibeler yapılacaksa bunlar bu tür sempozyumların, ortak fikirlerin ve ortak görüşlerin toplamında ortaya çıkması gereken sonuçlar. Bir yerde oturursak ve kendi başımıza belli politikaları belirlersek bu her zaman için gerçekten uzaklaşan bir 5

Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu politika olacaktır. Zaten bölgesel kalkınma ajanslarının kurulmasında taban olarak yapılan bazı kritiklerden bir tanesi de buydu. Ankara dan ve merkezden yapılan bazı politikaların bölgenin ihtiyaçlarını karşılama da tam olarak hedefi bulmaması, bölgesel kalkınma ajanslarının bir şekilde organize edilmesini ve hayata geçirilmesini bir şekilde hızlandırdı. Biz de daha önceden kritize edilen bu hususlarda bölgesel olarak benzer hatalara düşmemek için bu tür sempozyumların çıktılarını, benzer toplantıların çıktılarını, kendimizin politikalarını belirlemede öncelikli olarak kullanmayı düşünüyoruz. Ben tekrar teşekkür ediyorum. Bu toplantıda olmak ve arkadaşlarla birlikte katılımcı olmaktan dolayı da memnuniyetimizi tekrardan arz ediyorum. Çok teşekkür ederim. Prof. Dr. Ali AKDEMİR Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Rektörü Sayın Valim, Sayın YÖK Üyesi, Sayın Rektörler, Sayın Belediye Başkanları, Sayın Kaymakam, Değerli Katılımcılar, Değerli Basın Mensupları, Değerli Konuklarımız Trakya Bölgesi Kalkınma-Girişimcilik sempozyumuna hoş geldiniz. Ben de Çanakkale 18 Mart Üniversitesi nin yöneticisi olarak böyle bir sempozyuma ortak olmaktan, burada bulunmaktan bu vesileyle büyük mutluluk duyduğumu ifade etmek isterim. Zira gerçekten sempozyumun başlığına baktığımız zaman kalkınma, girişimcilik ve üniversitelerin çok anlamlı bir şekilde bir araya getirildiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Trakya Bölgesi gerçekten çok özel, stratejik ve imtiyazlı bölge; çünkü tarımı çok ve insanları çok eğitimli, 4 tane üniversite var. Denize ulaşım çok anlamlı; dolayısıyla bu bölgeye yakışan bir isimlendirmenin, temanın ortaya çıktığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu özellikleriyle Trakya Bölgesi aslında kalkınmayı gerçekten çok hak eden bir bölgedir. Tabii ki burası üniversite bölgesi, hakikaten böyle de anılması gerekiyor. Dört üniversitemiz var ve bu üniversitelerin olması bir yana bu 4 üniversitenin bir araya gelerek böyle bir program yapmalarını da çok anlamlı buluyorum, çünkü bunu her zaman her yerde bulamayız. Dolayısıyla buna öncülük eden başta Trakya Üniversitesi Rektörü Sayın Enver Duran hocamıza ve Namık Kemal Üniversitesi Rektörüne ve bu yılki sempozyumun ev sahipliğini yapan Kırklareli Üniversitesi Rektörüne içtenlikle teşekkür ediyorum. Bu arada bu seneki sempozyuma ortak olarak katılan İstanbul Ticaret Üniversitesi Rektörüne de teşekkür etmem gerekiyor. Üniversiteler dediğimiz zaman aslında üniversitelerin temelde üç işlevi var; eğitimöğretim, araştırma ve kamu hizmeti sağlama gibi tüm dünyada kavramlaştırılan işlevleri var. Ülkemizde de üniversite sayısı son yıllarda hızla artıyor, bu artışın temel nedeni yüksek öğretime her geçen gün artan talep. Bugün 102 tanesi devlet üniversitesi, 52 tanesi de vakıf üniversitesi olmak üzere toplamda 154 üniversiteye ulaştık. Bu yönüyle düşündüğümüz zaman aslında ülkemizde yüksek öğrenime olan talebi sakinleştirdiğimizi, uzaktan öğretim ve açık öğretimle sakinleştirdiğimizi söyleyebiliriz. Ancak bu noktadan sonra yüksek öğretimin farklı misyonlar üstlenmesi gerektiğini düşünüyorum. Onun da bölgedeki kalkınmayı sağlamak olduğunu söyleyebilirim. Bunun yanı sıra burası refah toplumunun olanaklarının en yoğun olduğu bölge olması gerekiyor. Bu noktada tabii ki girişimciliğin çok anlamlı bir şekilde ele alınması gerekiyor. Burada amacı ve stratejiyi çok iyi formüle etmek gerekiyor. O nedenle kalkınma ve girişimciliğin eşanlı kullanılmasını çok 6

Açılış Programı / Openning Program anlamlı görmekteyim. Zira hedefi çok doğru koymak gerekiyor ve ona ulaştıracak stratejileri doğru koymak gerekiyor. Şimdi burada bu sempozyum bağlamında hedefimiz ne? Kalkınmak. Çok doğru bir hedef; hem ekonomik olarak kalkınma hem eğitim ve kültür düzeyi olarak kalkınma hem de diğer kalkınmanın göstergeleri olarak kalkınmayı formüle etmemiz gerekmektedir. Tabi ki buna ulaştıracak stratejileri formüle etmemiz gerekmektedir. Mesela ülkemizde kalkınmadan söz ettiğimiz zaman ezelden beri hep sanayiyle kalkınabileceğimizi söyleyebiliyoruz. Tarımı geliştirerek kurtuluşun olabileceğini söylüyoruz. Turizmin geliştirilmesiyle kalkınmanın olabileceğini söylüyoruz ya da başka sektörleri geliştirerek kurtuluşa gideceğimizi söylüyoruz. Hâlbuki bugün dünyanın geldiği nokta dolayısıyla, Trakya Bölgesi ndeki bu sempozyumu düzenlediğimize göre 4 üniversitenin de geldiği nokta kalkınmanın ve kurtuluşun girişimcilikten geçtiği şeklindedir. Dolayısıyla hem hedefi hem de ona ulaştıracak aracı, teknolojiyi, stratejiyi çok doğru saptamamız gerekiyor. Dolayısıyla bizim yapacağımız iş bu bölgede girişimciliği geliştirmek, girişimci sayısını artırmak olmalı ve ondan da önemlisi üniversitelerimizde eğitim düzeyi yüksek insanların girişimci olduğu atmosferi yaratmamız gerekiyor. Bu 4 üniversitemizin de adına söyleyebiliriz ki hem açılış konuşmalarında hem kapanış konuşmalarında hem de kurumsal kimliğini tanıtan kitaplarda girişimciliğin bir strateji olarak benimsendiğini görmekteyiz. Zira dünyadaki ortalamaya baktığımız zaman her 100 yetişkinden 10 unun, 15 inin ülkeden ülkeye, bölgeden bölgeye değişmekle beraber girişimci olduğu gerçekliğiyle karşı karşıyayız. Ülkemizdeki ortalama % 5 tir, dolayısıyla bu oranı daha da yukarılara çıkarmamız gerekiyor ve bu oranı yukarılara çıkartırken eğitimci girişimci oranını da yukarılara çıkarmamız gerekiyor. Bu noktada Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri nin çok doğru bir şekilde vurguladığı gibi üniversitelerle bu temaların işbirliği yaparak kalkınmayı girişimcilik bağlamında açıklayan çalışmalara ihtiyacımız var. Nasıl ki biz sanayinin ilerlemesi için nitelikli insan gücüne ihtiyaç duyuyorsak Türkiye nin aslında çok net bir şekilde ihtiyaç duyduğu şeylerden bir tanesi de nitelikli girişimci yetiştirmek olmalıdır. Biz üniversiteler olarak tabii ki bunu böyle düşünüyoruz. Şüphesiz bunun makro düzenleyicilerinin de bunu böyle algılamaları gerekiyor. Yerel dinamiklerin de kamu yönetiminin de konuyu böyle formüle etmesi gerekiyor. Çünkü bizim ülkemizde hala yüksek öğretimde eğitim alan arkadaşlarla bir değerlendirme yaptığınız zaman kariyer planları bağlamında adresi hala kamuya hala özel sektöre çıkardıklarını görmekteyiz. Burada bir paradigma değişikliğine çok keskin bir şekilde ihtiyacımız var. Bu paradigma değişikliği öğrencilerimizin tamamını belirgin bir şekilde girişimci yapmaya kanalize edecek. Bu noktada kalkınma ajansıyla işbirliği içerisinde olmanın çok anlamlı olacağını düşünüyorum. Zaten Kırklareli Üniversitesi Rektörü Kalkınma Ajansı nın yönetim kurulu üyesi ve diğer üniversiteler de Kalkınma Ajansı ile işbirliği yapmakta. Böylelikle tespiti doğru yaptığımızda kaynaklarımızı nerelere tahsis edeceğimizi doğru tespit etmiş oluruz. Yoksa hedefi bugüne kadar başka mecralarda aradığımız için aslında hedeflere ulaşsak bile pek fazla şeyin değişmediğiyle karşı karşıya kalırız. Dolayısıyla kalkınmayı artık tematik olarak ele almamız lazım. Yani biz enerjinin, sanayinin, tarımın katma değerini artırmalıyız ama kurtuluşun bunlardan geçtiği bir strateji düşünmememiz gerekiyor. Çünkü girişimcilik bunların hepsini ihtiva eder. Yani girişimcilik kalkınma merkezli modele gitmemiz ve yüksek öğrenimdeki birçok öğrenciyi de girişimci yapmamız gerekiyor. Bu bağlamda da bizler üniversiteler olarak artık girişimci yetiştirmemiz gerektiğini ve kurtuluşun girişimci yetiştirmekte olduğunu vurgulayarak söylüyoruz. Trakya bölgesindeki bu üniversitelerin arasında bir işbirliğinin olması ve girişimcilik üzere oluşan konsensüs çerçevesinde böyle bir programın ortaklaşa organize edilmesi 7

Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu de gerçekten çok anlamlıdır. Bu program sayesinde sadece bir araya gelinmemiş aynı zamanda bir arada iş yapılmıştır. Bu da çok önemli olan bir diğer husustur. Bu program sayesinde bu üniversiteler strateji bakımından da benzerlikler yakalama imkânı bulacaklardır. Bu bağlamda hedefi kalkınma ve çözümü de girişimcilik olarak belirlediğimiz takdirde bu bölgenin orta ve uzun vade de Norveç, İsveç ve İsviçre benzeri bir bölge olmasının önünde de hiçbir engel görünmemektedir. Girişimciliğin ne şekilde olacağına ise şüphesiz bu sempozyumlar ve Kalkınma Ajansı nın yapacağı projeler vasıtasıyla karar verilecektir. Bu sempozyumun ikincisinin başarıyla gerçekleştirilmesini temenni ediyor, Kırklareli Üniversitesi Rektörü Sayın Mustafa Aykaç ve sempozyum düzenleme kurulu başkanı Sayın Gülfettin Çelik başta olmak üzere, bir önceki sempozyumu başarıyla gerçekleştiren Derman Küçükaltan Bey e, Biga İİBF Dekanı Kazım Kirtiş Bey e ve sempozyumda emeği geçen tüm hocalarımıza içtenlikle teşekkür ediyorum. Bu noktada bu dört üniversitenin bir araya gelmesini ve ortak faaliyet gerçekleştirmesini sağlayan Trakya Üniversitesi Rektörü Sayın Enver Duran hocama teşekkür ediyorum. Sempozyumun başarıyla geçmesini bir kez daha temenni ediyor, katılımlarınızdan dolayı sizlere de teşekkür ediyorum. Saygılarımla Prof. Dr. Mustafa AYKAÇ Kırklareli Üniversitesi Rektörü Sayın Valim, Sayın Yüksek Öğretim Kurulu Üyemiz, Çok Değerli Rektörlerimiz, Çok Değerli Dekanlarımız, Sayın Belediye Başkanı, Sayın Kaymakamım, Çok Değerli Öğretim Üyeleri, Basınımızın Güzide Mensupları ve Değerli Katılımcılar. Trakya Bölgesi Kalkınma ve Girişimcilik Sempozyumu ilki Edirne de gerçekleştirilen ve ikincisini bugün burada gerçekleştirdiğimiz bu sempozyuma katılımınız için hepinize çok teşekkür ediyor, hoş geldiniz diyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. Birinci Sempozyum Trakya Üniversitesi bünyesinde, Prof. Dr. Derman Küçükaltan ın organizatörlüğünde gerçekleştirilmişti. Biz de bölgemizin dört üniversitesi olarak en üst düzeyde bu sempozyuma katılmış ve bunun bölgemizde üniversitelerimiz arasında büyük bir işbirliği ile gerçekleştirilmeye devam etmesi konusunda hem fikir olmuştuk. Prof. Dr. Enver Duran hocamızın da teşvikleri ve özellikle Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörümüz Prof. Dr. Ali Akdemir Bey in çok özel teşvikleriyle, biz de çok yeni bir üniversite olmamıza rağmen, bu ikinci sempozyumu düzenlemeyi taahhüt etmiş ve yaklaşık bir yıl önce üstlenmiştik. Bir yıllık bir gayret, çaba sarf edildi. Bu konuda büyük üniversitelerle karşılaştırıldığında üniversitemizi değerlendirirken, tabi yetişmiş insan gücü ve öğretim üyelerinin sayısal bakımdan azlığının herhalde altını çizmemiz gerekecek. Ben bunun çok önemli olmadığını düşünüyordum ve bugün bunun böyle olduğunu anladım. Bu sayısal azlığa rağmen arkadaşlarımızın üstün gayretleriyle bu sempozyumla ilgili hazırlıklar, bütün çalışmalar, büyük bir özveriyle, büyük bir fedakârlıkla gerçekten en ince, en detaylı hususların dahi gözden kaçırılmayacak şekilde çalışılarak bu noktaya getirildiğini memnuniyetle görüyorum. Tabi bu noktaya bu sempozyumun gerçekleşme noktasına ulaşmasında sayın rektörlerimizin, bölge üniversitelerimizin, dört üniversitemizin rektörlerinin gönül destekleri, yakın ilgileri çok önemli olmuştur. Bunu hep yanımızda hissettik. 8

Açılış Programı / Openning Program Ayrıca, bu sempozyuma İstanbul Ticaret Üniversitesi de destek vermek suretiyle bizim gücümüzü artırmıştır. Sayın Rektör Prof. Dr. Sabri Orman hocamız çok yakın ilgi göstermişlerdir. Kendilerine de buradan teşekkür ediyorum. Ayrıca, tabi yurt dışından misafirlerimiz var. İki üniversitemizin değerli temsilcileri var; Uluslararası Balkan Üniversitesi Rektörü Hüner Şencan hocamız da yine bizimle bu konuda gönül desteği içinde olmuştur. Varna Free University den de Rektör Yardımcısı değerli Hocamız buradalar. Bu sempozyuma katılmak suretiyle bize güç verdiler. Biz onlarla güçlü hissediyoruz kendimizi. Bu sempozyumda da birlikte olmaktan dolayı da ayrıca çok mutlu olduğumuzu ben burada ifade etmek istiyorum. Trakya Kalkınma Ajansı nın Sayın Genel Sekreter in yaptığı konuşmada belirttiği gibi onun da yakın ilgisini biz gördük, onun için de kendilerine müteşekkiriz. Bu arada Marmara Üniversitesi nin de bu sempozyuma en azından öğretim üyeleri bazında ve gönül desteği noktasında desteklerinin olduğunu burada yine ifade etmem gerekir. Şimdi, yine tabi başından itibaren bir yıllık sürede bütün meseleleri önüne alıp tek tek sırayla takip edip bu sonuç noktasına kadar yakından takip eden, çalışan, hiçbir gayreti esirgemeyen hocalarımız var. Başta, Kırklareli Üniversitesi Rektör Yardımcımız Sayın Prof. Dr. Gülfettin Çelik ve onun çok yakın mesai arkadaşları, onu hiç yalnız bırakmayan iki üniversitemizin iktisadi idari bilimler fakültesi dekanları var. Birisi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Sayın Prof. Dr. Kazım Kirtiş Bey. Tabi önceki, birinci sempozyumun organizatörü olan Trakya Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Sayın Prof. Dr. Derman Küçükaltan Bey de Gülfettin Çelik Bey le el ele kol kola çalıştılar. Kendilerinin çok büyük emekleri var, burada kendilerine teşekkür ediyorum. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi nin değerli öğretim üyesi Yrd.Doç.Dr.Muharrem Öztel Bey başta olmak İİBF deki tüm öğretim üyesi ve araştırma görevlisi arkadaşıma ve ayrıca tüm fakülte personeline çok yoğun bir gayret içinde olmalarından ötürü şükranlarımı sunuyorum. Bizim gibi küçük bir üniversite, imkânları kısıtlı ve şehir olarak da bu tür faaliyetleri gerçekleştirme noktasında biraz zorluk yaşadığımız bir ilde bulunmamız hasebiyle, onların daha fazla gayret göstermesi gerekti ve onlar da bunu fazlasıyla gösterdiler. Ben kendilerine de çok teşekkür ederim. Bu sempozyumda Trakya Bölgesi yle ilgili bir temayı ele almış durumdayız. Sayın Ali Akdemir hocamızın bu tema üzerinde söylediklerine yürekten katılarak bir paradigma değişikliği yapılması gerektiğini ifade etmek istiyorum. Belki bu sempozyumlar bu tür değişimlerin kapısını aralayacak. Bu konuda yeni fikirler bu tür sempozyumlarla ortaya çıkacaktır. Yeni fikirlerin ortaya çıkması için uygun zeminler yaratmak gerekiyor. Sanırım zeminlerden bir tanesi de bu tür sempozyumların organizesi olabilir. Umuyorum ki sempozyuma katılan değerli tebliğciler enine boyuna tartışacakları yeni fikirleri ortaya atacaklar ve bu fikirler de bundan sonraki gelişmelerin kapısını aralayacaktır. Daha ileri adımların atılması, daha büyük çerçevelerin sunulması ve yeni pencerelerin açılması böylece mümkün olacaktır. Üniversitelerin fonksiyonlarını üç ana başlık altında toplamanın mümkün olduğunu Sayın Ali Akdemir hocamız ifade etti. Ben de burada bu misyonun diğer bir başlığını vurgulamak istiyorum. Bilimsel araştırma yapılmasında, bilimsel bilginin üretilmesi, yayılması ve toplumla paylaşılması noktasında üniversitelerin günden güne daha büyük roller üstlendiğini açık bir şekilde müşahede ediyor ve bu durumun daha da artması gerektiğini kabul ediyoruz. Özellikle de bölgesel bakımdan üniversitelerin rolleri daha da önemli oluyor. Trakya Bölgesi birçok açıdan gerçekten çok müstesna bir bölgemiz. Çok imtiyazlı diyebileceğimiz bir takım 9

Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu özelliklere sahip. Kendisini imtiyazlı kılan bu özelliklerden bahsedebiliriz ama buna karşılık atılması gereken, geleceğe yönelik, orta ve uzun vadeli adımlar konusunda da bu bölgede konuşulması gereken konuların çok olduğunu düşünüyorum. Türkiye nin geçtiği sanayileşme ve kalkınma çabalarında Trakya Bölgesi olumlu ve olumsuz yönleriyle belli bir seviyeye gelmiş durumda. Bundan sonra ise önünde ulaştığı seviyenin daha da ötesi hedefi bulunmaktadır. Kalkınma konuları hepimizin bildiği gibi sanayileşme ile özdeş hale gelmiştir. Sanayi Devrimi nden sonra kalkınma-kalkındırma politikaları sanayileşmede çok ileri seviyede bulunan ülkelerin teşvikleri ve onların öncülüğünde hem politika hem de teorik tartışma zemini olarak öne çıkmış konulardır. Bununla birlikte sanayileşmenin ve kalkınmanın da özellikle birçok noktada topluma yüklediği maliyetler günümüzde ciddi bir şekilde tartışılır hale gelmiş durumdadır ve bu konuda epey mesafe kat ettiğimizi düşünüyorum. Konuya kalkınma ve sanayileşmenin çevreyle olan ilişkisi açısından baktığımızda ortaya şöyle bir durum çıkmaktadır. Çevre felaketlerinin yoğun olarak yaşandığı günümüz itibariyle artık insanlığın çevre konusunda daha fazla bedel ödemeye katlanamayacağını ifade etmek mümkündür. Bu nedenle bizler çevreye saygılı ve çevreyle dost bir gelişmeyi artık sağlamak zorunda olduğumuzu biliyoruz. Çevreyi ve tabiatı koruyarak gelişmek zorundayız. Çevreden verdiğimiz tavizler, orada kaybettiklerimiz bu anlamda ödediğimiz maliyetten çok yüksek seviyeye ulaşmış durumdadır. Sanayileşme konusunda bir hususu daha vurgulamakta fayda olduğunu düşünüyorum. Sanayileşmenin başında yakınlaşma teorisi adı altında, konunun sanayileşmenin belli merkezlerden, ülkelerden, bölgelerden başlamak üzere bütün dünyaya yayılacağı ve ülkelerin sanayileşme açısından olduğu kadar sosyal ve kültürel alanlarda da birbirine yakınlaşacağı iddiaları vardı. Bugün gördüğümüz kadarıyla bu anlamda bir yakınlaşma ülkeler, bölgeler ve kıtalar nezdinde belirli konularda meydana gelmiş durumdadır. Ancak belirli konularda ise yakınlaşmadan ziyade bunun tam aksine uzaklaşmadan, kutuplaşmadan söz etmek de mümkündür. Böyle bir kutuplaşmayı da elbette dikkate almamız gerekmektedir. Kalkınma ve sanayileşme politikalarındaki yaklaşım ve paradigma, insanlığı ve bütün dünyayı yakınlaşmaların yanında kutuplaşmanın da olduğu bir noktaya getirmiştir. Belki yakınlaştığımız noktayı şurada bulmak mümkündür. Biliyoruz ki dünya üzerinde özellikle ileri teknolojiler, her alanda kullanılan gelişmiş teknolojiler insanlığı şu açıdan ortak veya birbirine çok yakın halde görmektedir; o da verdiği tehlikeler bakımından. Dünyanın her ülkesinde, kıtasında, bölgesinde özellikle çevre felaketleri olmak üzere meydana gelen büyük felaketlerin tümü dünyanın diğer bölgelerini de büyük ölçüde ve hatta aynı seviyede etkilemektedir. Bunu da sanayileşme gayretlerinin, politikalarının hangi noktalarda insanlığı birbirine eşit tuttuğunu anlamak bakımından dile getirmemiz mümkündür. Buna ek olarak gelişme ve kalkınma hamleleri ya da politikaları sonucunda ortaya çıkan anlayış ve paradigma sonucunda insanlığın sosyal ve kültürel açıdan birbirine yakınlaştığı mı yoksa birbirinden uzaklaştığı mı sorusu ortaya çıkabilir. Bu hususta büyük ölçüde hem fikir olduğumuz noktanın insanlığın sosyal ve kültürel açıdan ortak noktaları olsa da farklılaştığı noktalara da daha çok önem vermekte olduğu gerçeğidir diye düşünüyorum. İnsanlık sahip olduğu farklı noktaları korumak istediğini bugün çok daha yüksek bir ses ve ısrarla dile getirmektedir. Bizi, herkesi diğerlerinden farklı kılan sosyal ve kültürel özellikler herkes tarafından daha büyük ölçüde korunmak istenmekte ve farklı kılan yönlerin devam etmesi arzu edilmektedir. Bu durumun geldiğimiz nokta bakımında özellikle dikkate alınması gerektiğini düşünmekteyim. 10

Açılış Programı / Openning Program Burada bölgemiz açısından da birkaç hususu ifade etmek istiyorum. Trakya Bölgesi ülkemizin diğer bölgeleriyle ve ülkemizin bütünüyle birçok açıdan, yürütülen her alandaki faaliyetler bakımından ülkemizin geneliyle önemli bağlara, bağlantılara ve ilişkilere sahiptir. Ancak Türkiye nin etkilendiği bir anlamda bir parçası ya da aktörü haline geldiği küreselleşme sonucunda da tabiî ki faaliyetlerin yönü ve şekli farklılaşmaktadır. Dolayısıyla Türkiye belli faaliyetler açısından küreselleşmeye daha aktif olarak katılmaktadır. Ama belli faaliyetler ve sektörlerde küreselleşmeden olumsuz etkilenmekte ve gerilemektedir. Bu çerçeveden baktığımızda başka bölgelerde de olduğu gibi Türkiye nin girdiği küreselleşme ve ilerleme çabası içinde Trakya Bölgesi gerileyen bir role sahip gibi görünmektedir. Dolayısıyla bir taraftan Türkiye nin küreselleşmede ona en yüksek katma değerli mal ve hizmet üretimiyle iştirak etmesini düşünmemiz gerekir. Diğer taraftan da bölgemizin Türkiye nin küreselleşmedeki öncü rolüne iyi bir noktadan katılması gerekir. Bu açıdan bölgemizin her alandaki üstünlükleri ve bunun ülkemizin gelişme trendine aynı şekilde katkıda bulunacağı elbette önümüzdeki önemli konular olacaktır. Ali Akdemir hocamızın güzel bir şekilde ifade etiği gibi, üniversiteyle bölge arasında birçok açıdan çok yönlü bağlantılar gittikçe artmaktadır. Bu nedenle içinde bulunduğumuz bu dönemde tematik girişimciliklere büyük ihtiyaç duyulmaktadır. Üniversiteler bulundukları şehrin her yönden önemli bir dinamiği, dinamosu ve öncü gücü konumundadır. Böylece yeni fikirler gelişmekte, üniversiteler yoluyla yeni hizmetler bu şehirlere verilmektedir. Sosyal, kültürel, ekonomik faaliyetlerin keşfi gibi üniversiteler de kendi şehirlerini harekete geçirmekte, onları daha da büyütmekte, onların farklı alanlarda boy göstermesini sağlamaktadır. Bununla birlikte burada unutulmaması gereken en önemli husus da şüphesiz yeni fikirlerin ortaya çıkmasıdır. Yeni fikirlerle donatılmış insan ruhundan daha güçlü bir şey yoktur sözü bu durumun veciz bir şekilde açıklamaktadır. Dolayısıyla yeni fikirlerin gücünden istifade etmek suretiyle o bölgede yeni küresel çapta faaliyetlere zemin hazırlamak üniversitelerin en önemli görevlerinden biri olmalıdır. Bu anlamda da sempozyumumuzun da ana teması olan girişimcilik üzerinde özenle durmamız gerekmektedir. Üniversitelerin girişimci kişileri yetiştirmesi, girişimcilik kültürünü ve ruhunu desteklemesi gerekmektedir. Üniversitelerin mevcut görevlerine ilave edilecek en önemli başlığın girişimcilik olduğunu açıkça ifade edebiliriz. Sayın Ali Akdemir hocamız bu hususu değerli konuşmasında çok güzel bir biçimde ifade etti. Bu sempozyumun bu anlamda önemli katkılar sunacağına cân-ı gönülden inanıyorum. Sözlerimi sonlandırırken sempozyumun gerçekleşmesinde emeği geçen ve bizlerden desteğini esirgemeyen herkese en kalbi duygularla teşekkür ediyorum. Sempozyuma tebliğleriyle katılan değerli akademisyenlere ve araştırmacılara da önemli konuları ele alacak ve bu sempozyuma katkıda bulunacak olmaları hasebiyle içtenlikle teşekkür ediyorum. Sempozyumun başarılı geçmesini ve bu programdan sonra da sempozyumu birlikte düzenlediğimiz üniversitelerimizle nice ortak organizasyon gerçekleştirmeyi temenni ediyorum. Yeni bir üniversite olmamız hasebiyle bu faaliyetin gerçekleşmesinde ortaya çıkabilecek küçük ve büyük hatalardan ve eksikliklerden ötürü de hoşgörünüzü esirgememenizi istirham ediyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. 11

Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu Prof. Dr. Durmuş GÜNAY YÖK Üyesi Sayın Valim, Sayın Rektörler, Sayın Öğretim Üyeleri, Sayın Belediye Başkanı, Sayın Diğer Yerel Yöneticiler, Sayın Katılımcılar, hepinizi saygıyla selamlarım. Öncelikle bu sempozyumun başarılı geçmesini diler, başta sempozyumu düzenleyen Kırklareli Üniversitesi olmak üzere destek veren diğer dört üniversitemize de şükranlarımızı arz ederim. Hepsine müteşekkiriz. Burada üniversitelerde ve YÖK te bulunmam itibariyle birkaç şey söyleyeceğim. Bir de bu sempozyumun konusuyla alakalı birkaç şey söyleyerek sizleri fazla sıkmadan buradan ayrılacağım. Kırklareli Üniversitesi kuruluş itibariyle üç yıl diyor; ama yeryüzüne ayak basması, rektörünün atanması itibariyle iki yıldır fiilen bir üniversite. Ülkemizde ilk üniversite Cumhuriyet döneminde 1933 de İstanbul Üniversitesi ile başlamıştır. Bugün 154 sayısına ulaştığını sayın hocamız da söyledi. 1946 da üç üniversite oluyor, İstanbul Teknik ve Ankara. 1955 yılında Ege Üniversitesi kuruluyor ve o zaman, İzmir de de üniversite mi olur diyorlar ve çok eleştiriliyor. 1992 yılında ben Sakarya Üniversitesi ndeydim. O zaman İTÜ nün Sakarya Fakültesi Sakarya Üniversitesi ne dönüştü. 19 üniversite kuruldu, bunlar üniversite falan değil dediler. Bunlar yüksek lise dediler ve olağanüstü eleştiriler yönelttiler. YÖK ün kuruluş nedenlerinden bir tanesi de bu kontenjan meselesidir, çok önemli bir mesele. 1975 yılında Türkiye Üniversiteleri nin kontenjanı 49.500, 5 yıl sonra 1980 yılına gelindiğinde üniversiteler kontenjanlarını 41.500 e indiriyorlar; yani 8000 kontenjan düşüyor. Toplumla üniversite arasında böyle bir şey var, toplumun talebiyle üniversitenin sunduğu imkânlar arasında böyle bir uyuşmazlık var. Bugün 154 üniversiteye ulaştık ve bunun 102 si devlet 52 si vakıf üniversitesi. Bu üniversitelerden 39 u İstanbul da. Daha İstanbul da kurulmayı bekleyen çok sayıda vakıf üniversitesi var. Yüksek öğretimdeki okullaşma oranımız % 44,2, biraz daha geçti. Tabi ki hedefimiz, Amerika da %80 ler civarında, Japonya da İngiltere de de yüksek %60 70 civarında, bunu yükseltmemiz gerekiyor. İşte neden kontenjanları arttırdığımız konusunda, kalite konusunda eleştiriliyoruz. Fakat burada da çelişkili bir durum var. Devlet üniversiteleri bize diyor ki sakın kontenjanımızı artırmayın. Vakıf üniversiteleri de diyor ki, aman bana kontenjan verin. Burada Ticaret Üniversitesi Rektörümüz de var. Onlar bana kontenjan verin, diğerleri vermeyin diyor. İşte böyle çelişkili bir durum var. Şimdi Türkiye bana göre iyi bir noktaya gidiyor. 1933 den yani ilk üniversitenin, İstanbul Üniversitesi nin kurulduğundan 2003 yılına kadar tam 70 yılda Türkiye 76 üniversite kuruyor, 70 yılda. 2003 den 2010 a 7 yılda 78 üniversite daha kuruluyor. Bugün üniversite sayımız söylediğim gibi 154. Sonuç olarak iyi bir yere doğru gidiyoruz arkadaşlar. Türkiye olaylar içinde yaşarken, belki fark edilmeksizin; ama çok ciddi bir sıçrama yapıyor. Çok sayıda insanımızı üniversiteye soktuğumuz zaman bunlar için çok daha iyi araştırmacılar, çok daha farklı insanlar ortaya çıkacak. Evet, merkezi sınavlarla ölçüyoruz; ama sınavlar bazı tarafları ölçüyor. Ölçemediği taraflar da var. İşte Avrupa Birliği nde yeterlilikler çerçevesi diye bir kavram var. Yeterlilik (qualification) diye çeviriyorlar, bu da üç bileşenden oluşuyor: Bilgi (knowledge), beceri (skill), yetkinlik (competence) diye üçünün toplamı. Bizim giriş sınavlarımız sadece bilgiyi ve biraz da belki yeteneği ölçüyor. Dolayısıyla çok fazla insanı üniversiteye katabilirsek çok daha farklı sonuçların ortaya çıkacağını düşünüyoruz. Türkiye de üç buçuk milyonu biraz geçmiş öğrenci sayımızı var. Yani 70 küsur milyon olduğunu düşünürsek, demek ki nüfusumuzun %5 i üniversiteli. Bunu daha da artırmamız lazım, 8 e 9 a çıkarmamız lazım. Dünyada ilerlemiş dediğimiz ülkelere baktığımızda, onların 12