TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 2013

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Hazırlayan: Kiraz Erciyas Yavuz 1 Kerem Ali Boyla 2 Ulusal KOSKS Kurulu: Evrim Tabur Hürmüz Yeniceli Kerem Ali Boyla Kiraz Erciyas Yavuz Ömer Döndüren Pınar Gündoğdu Süleyman Ekşioğlu Kasım 213 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ornitoloji Araştırma Merkezi, 55137 Atakum Samsun 2 Türkbeyi Sok. 18/1, Bozkurt Mah. Şişli, 34375 İstanbul.

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 ÖNSÖZ Ülkemiz sulak alanlar ve su kuşları açısından eşsiz bir ülkedir ve sulak alanlarımız Avrupa çapında çok önemli kuş popülasyonlarını barındırır. Bunun bilincindeki yabancılar 196 lardan bu yana gerek kendi imkânlarıyla, gerek doğa koruma kuruluşlarının yardımı ile ülkemizde kış ortası su kuşu sayımlarına (KOSKS) başlamışlardır. 198 lerde ise bu geleneği Uluslararası Kuşları Koruma Birliği nin (BirdLife International) eski temsilcisi Doğal Hayatı Koruma Derneği ve sonrasında ise bugünkü temsilcisi Doğa Derneği devam ettirdiler ve aynı zamanda ülkemizde kuş gözlemciliğinin de gelişmesine çok önemli katkı verdiler. Son yıllarda kuş gözlemciliğinin ve koruma projelerinin artmasıyla kuş gözlemiyle ilgilenen birçok yeni fraksiyon, grup ve dernek oluştu. Bu gruplar kendi bölgelerinde KOSKS misyonunu sahiplendiler ve kendi imkânlarıyla çevrelerindeki sulak alanlarda su kuşu sayımlarını sürdürdüler. Bu çok sevindirici gelişmenin yanında, sayıları artan aktörler arasında bir koordinasyon ve iletişim eksikliği sorunu ortaya çıktı. Bugün ülkemizde herhangi bir alandaki hayvan ve bitki topluluklarındaki değişimi belgeleyen verilerin %95 ini KOSKS verileri oluşturmaktadır (Kaynak: WWF Yaşayan Anadolu İndeksi Veritabanı). Bu durum, biyolojik çeşitliliğin izlenmesinde tek başına KOSKS un önemini göstermektedir. Kış ortası su kuşu sayımları bir izleme çalışmasıdır. Bu nedenle elde edilen verilerin bilimsel olarak daha anlamlı olması için aynı alanları aynı noktalardan ve aynı tarihlerde saymak, sıklıkla bir gölden diğerine hareket eden kuşları iki kere saymamak ve ayrıca göç mevsiminde güneyden göç almış kuşları da sayımlara dâhil etmemek gerekiyor. KOSKS çalışmalarında son yıllarda hava durumunun belgelenmediği, standart sayım noktalarının kullanılmadığı ve sayım kalitesini büyük ölçüde düşürecek kadar kötü hava koşullarında bazı önemli alanlarda sayımların yapıldığı anlaşıldı. Kuşların günlük hareketleri sırasında iki alan arasında sıkça yer değiştirdikleri dikkate alınmadan, bazen komşu alanlar birbirinden uzak tarihlerde sayılıyordu. Hirfanlı Sazlığı gibi yüzbinlerce su kuşu barındıran, dolayısıyla mutlaka sayılması gereken bazı alanların 28 den beri sayılmadığı fark edildi. Bunlar gibi bazı düzensizlikler nedeniyle, elde edilen verilerin standartlaştırılamaması ve dolayısıyla 1967 den bu yana gelen emeklerin heba edilmesi söz konusuydu. Bu nedenle 213 yılında KOSKS konusuna emek veren bir grup gönüllü ile Doğa Derneği, Doğa Araştırmaları Derneği ve Samsun OMÜ Ornitolojik Araştırma Merkezi temsilcilerinin de katılımıyla bir toplantı yapılarak Ulusal KOSKS Kurulu oluşturuldu. Bu kurulun kısa vadedeki hedefleri şu şekilde özetlenebilir: Verilerin standart bir şekilde toplanması için Kuşbank ın kullanımı Her alan için standart sayım noktalarının belirlenmesi Birbirine yakın ya da komşu alanların, aynı gün içinde ya da olabilecek en yakın tarihlerde sayılması Türkiye çapında sayılan ve sayılması gereken alanların standartlaşması, öncelikli alanların belirlenmesi Bölgesel koordinasyon ve organizasyonun sağlanması Şu an okumakta olduğunuz rapor, Ulusal KOSKS Kurulu nun koordine ettiği ilk KOSK Sayımı nın raporudur. Kurucu kurul mevcut üyeleriyle 215 yılına kadar faaliyet gösterecektir. Bundan sonraki sayımlarda, sayım metodolojisinin geliştirilerek her yıl daha iyi bir düzeye taşınması ve bu işe gönül vermiş bütün kuş gözlemcileri ile verimli ve keyifli sayımlar gerçekleştirmeyi diliyoruz. KOSKS Kurulu adına, Kerem Ali Boyla 2

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 GİRİŞ Kış Ortası Su Kuşu Sayımları, su kuşu popülasyonlarındaki değişikliğin yanı sıra, sulak alan ekosistemlerindeki değişimlerin uzun dönemde izlenebilmesi için kullanılan temel yöntemlerden biridir. Uluslararası Kış Ortası Su Kuşu Sayımları nın Türkiye bölümü, ülkemizde yaşayan kuş gözlemcileri tarafından Ulusal Kosks Kurulu koordinasyonunda 15 Ocak 15 Şubat 213 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Sulak alanlar Sulak alan terimi 1971 yılında imzalanan Uluslararası Ramsar Sözleşmesi yle belirlenmiştir. Buna göre: doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suları durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gelgit hareketlerinin çekilme devresinde altı metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık, sazlık ve turbalıklar ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerlerine sulak alan denmektedir (Tapan, 28). Ülkemiz 1994 yılından bu yana Ramsar Sözleşmesi ne taraftır. Sulak alanlar ekosistem ve biyolojik çeşitliliğin önemli parçalarıdır. Türkiye, sulak alanlar açısından hem Avrupa, hem de Orta Doğu nun en önemli ülkelerinden biri olarak tanımlanmaktadır. Bunun iki temel sebebinden birincisi, Türkiye farklı ekolojik karakter ve fonksiyonlara sahip çok çeşitli sulak alanlara sahiptir; ikincisi, bu sulak alanların çoğu coğrafi olarak Batı Palearktik Bölge de kuşların göç yolları üzerinde yer almaktadır. Bu sulak alanlardan en az 135 tanesi Ramsar kriterlerine göre uluslararası önemde sınıflandırılmışlardır. Bunlardan 14 tanesi, Ramsar Sözleşmesi çerçevesinde Ramsar Sulak alanı statüsüne alınmıştır (Tapan, 28; Çağırankaya & Meriç, 213). Türkiye sulak alanları aşırı kullanım yüzünden ciddi hasarlar görmüş ve özellikle son yirmi yılda birçok sulak alan kurumuştur. Bazı uluslararası öneme sahip sulak alanlar ve bunlarla beraber içerdikleri flora, fauna ve ekolojik fonksiyonlar da yok olmuştur. Bütün bu özellikler; sulak alanların mutlak surette gelecek için korunması gerekli alanlar olduğunu ortaya koymuştur. Kış Ortası Su Kuşu Sayımları da sulak alanlardaki su kuşu değişimlerini izleyerek önemli ölçüde veri elde edilmesini sağlamakta, sayımlar sırasında alanlar hakkında toplanan tehdit unsurları ile alanlar hakkında veriler güncellenebilmektedir. Su Kuşu Nedir? Ramsar Sözleşmesi nde yer alan tanıma göre su kuşu, ekolojik olarak sulak alanlara bağlı olan kuşlar olarak tanımlanmaktadır. Uluslararası Su Kuşları Sayımları için Wetlands International tarafından su kuşu olarak kabul edilen familyalar şu şekildedir: Gaviidae (Dalgıçlar), Podicipedidae (Batağanlar), Pelecanidae (Pelikanlar), Phalacrocoracidae (Karabataklar), Anhingidae (Yılanboyunlar), Ardeidae (Balabanlar ve Balıkçıllar), Scopidae (Çekiçbaşlıgiller), Ciconiidae (Leylekler), Balaenicipitidae (Pabuçgagalıgiller), Threskiornithidae (Aynaklar ve Kaşıkçılar), Phoenicopteridae (Flamingolar), Anhimidae (Çığlıkçıllar), Anatidae (Ördekler, Kazlar ve Kuğular), Gruidae (Turnalar), Aramidae (Bataklıkkuşu Turnasıgiller), Rallidae (Suyelveleri ve Mekeler), Heliornithidae (Dalgıç Sutavuğugiller), Eurypygidae (Güneş Balabanları), Jacanidae (Jakanagiller), Rostratulidae (Boyalıçulluklar), Dromadidae (Yengeç Yağmurcunları), Haematopodidae (Poyrazkuşları), Ibidorhynchidae (Aynakgagalar), Recurvirostridae (Kılıçgagagiller), Burhinidae (Kocagözler), Glareolidae (Bataklıkkırlangıcıgiller), Charadriidae (Yağmurcunlar), Scolopacidae (Çullukgiller), Pedionomidae (Kırkoşanıgiller), Thinocoridae (Kum Çulluğugiller), Laridae (Martıgiller), Sternidae (Sumrular) ve Rynchopidae (Makasgagalar) (Delany & Scott, 26). Son yıllarda diğer bazı familyaların da listeye dahil edilmesi tartışılmaktadır. 3

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Ülkemizde, sulak alanlara ekolojik olarak bağlı yaşayan saz delicesi (Circus aeruginosus), büyük orman kartalı (Aquila clanga), ak kuyruklu kartal (Haliaaetus albicilla) balık kartalı (Pandion haliaetus) türleri ile Yalıçapkınları (Alcidae) ve Yelkovanlar (Procellaridae) familyasına ait türler de su kuşu olarak değerlendirilmekte olup hedef türler arasında yer almaktadır. Ramsar Alanları Türkiye de toplam 14 sulak alan Ramsar Sözleşmesi ne göre koruma altına alınmıştır (Tablo 1). Bu alanların üç tanesi hariç hepsi su kuşları açından çok önemlidir. Diğer iki alan Meke Maarı, Kızören Obruğu ve Nemrut Kalderası KOSKS kapsamında sayılmamaktadır. Bir sulak alanın Ramsar alanı olabilmesi için kullanılan kriterlerden biri, alanın düzenli olarak 2. su kuşunu barındırmasıdır. Tablo 1. Türkiye deki Ramsar Alanları Ramsar Alan Alanın Adı İl Tarih No. TR1 Göksu Mersin 13 Temmuz 1994 TR2 Burdur Gölü Burdur 13 Temmuz 1994 TR3 Seyfe Gölü Kırşehir 13 Temmuz 1994 TR4 Manyas Gölü Balıkesir 13 Temmuz 1994 TR5 Sultan Sazlığı Kayseri 13 Temmuz 1994 TR6 Kızılırmak Samsun 15 Nisan 1998 TR7 Akyatan Lagünü Adana 15 Nisan 1998 TR8 Uluabat Gölü Bursa 15 Nisan 1998 TR9 Gediz İzmir 15 Nisan 1998 TR1 Meke Maarı Konya 21 Temmuz 25 TR11 Yumurtalık Lagünleri Adana 21 Temmuz 25 TR12 Kızören Obruğu Konya 2 Mayıs 26 TR13 Kuyucuk Gölü Kars 2 Haziran 29 TR14 Nemrut Kalderası Bitlis 17 Nisan 213 Önemli Kuş Alanları Önemli Kuş Alanları (ÖKA) kavramı, Dünya Kuşları Koruma Kurumu (BirdLife International) tarafından ortaya konulmuş olup, bu alanlar kuşların korunmasına yönelik bölgesel ya da küresel ölçekte öneme sahip alanlar olarak tanımlanmaktadır. ÖKA lar kuşların korunmasına yönelik pratik araçlar olup geniş bilim çevrelerinde kabul görmüş standart kriterlerce belirlenmektedirler. ÖKA lar bununla birlikte sadece kuşlar için değil, doğal yaşam ortamları (habitatlar) açısından da büyük bir çeşitlilik göstermekte ve Türkiye nin doğal yaşam ortamlarını en iyi şekilde temsil etmektedirler. Her bir kategorinin uygulanması için çoğunlukla rakamsal eşik değerler belirlenmekte, ancak bu eşik değerlerine denk veya daha büyük popülasyonları düzenli olarak barındıran alanlar ÖKA olarak tanımlanmaktadır. Bu kriterler, dünyanın pek çok yerinde önemli kuş alanlarının belirlenmesi için kullanılmaktadır (Tablo 2)(Onmuş, 27). 4

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Tablo 2. ÖKA kriterlerinin özeti (Yarar & Magnin, 1997) ÖKA Kriter Özeti Küresel ölçekte önemli alanlar Avrupa ölçeğinde önemli alanlar A1 A2 A3 A4 B1 B2 B3 Alan, nesli dünya ölçeğinde tehlike altında olan kuş türlerinden bir ya da daha fazlasını önemli sayılarda ve düzenli olarak barındırır Alan, dünya dağılışı 5 bin kilometreden daha küçük olan bir ya da daha çok dar yayılışlı türün önemli bir popülasyonunu barındırır. Alan, dünya popülasyonlarının tamamı ya da büyük bir bölümü tek bir biyom içinde yaşayan kuş türlerinin önemli birliklerini içermektedir. (i) (ii) (iii) (iv) (i) (ii) (iii) (iv) Alan, belirli dönemlerde topluluklar halinde yoğunlaşan bir ya da birkaç su kuşu türünün, dünya veya biyocoğrafik popülasyonunun %1 inden fazlasını düzenli olarak barındırır. Alan, belirli dönemlerde topluluklar halinde yoğunlaşan bir ya da birkaç deniz kuşu türünün belirgin bir alt popülasyonunun %1 inden fazlasını düzenli olarak barındırır. Alan, belirli dönemlerde topluluklar halinde yoğunlaşan bir ya da birkaç karasal kuş türünün belirgin bir alt popülasyonunun %1 inden fazlasını düzenli olarak barındırır. Alan, göç sırasında 5 den fazla leylek ya da 3 den fazla yırtıcı kuş, pelikan veya turna için göç geçidi işlevi görür. Alan, belirli dönemlerde topluluklar halinde yoğunlaşan bir ya da birkaç su kuşu türünün, göç yolu ya da başka bir belirgin alt popülasyonunun %1 inden fazlasını düzenli olarak barındırır. Alan, belirli dönemlerde topluluklar halinde yoğunlaşan bir ya da birkaç deniz kuşu türünün belirgin bir alt popülasyonunun %1 inden fazlasını düzenli olarak barındırır. Alan, belirli dönemlerde topluluklar halinde yoğunlaşan bir ya da birkaç karasal kuş türünün belirgin bir alt popülasyonunun %1 inden fazlasını düzenli olarak barındırır. Alan, göç sırasında 5 den fazla leylek ya da 3 den fazla yırtıcı kuş, pelikan veya turna için göç geçidi işlevi görür. Alan, nesli Avrupa ölçeğinde tehlike altında olan (SPEC kategori 1,2 ve 3) bir tür için ülkedeki en önemli alanlardan biridir. Alan, Avrupa da yoğunlaşmış (SPEC Kategori 4) bir tür için ülkedeki en önemli alanlardan biridir. Nizametttin Yavuz 5

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Kış Ortası Su Kuşu Sayımları Ülkemizde yapılan Kış Ortası Su Kuşu Sayımları (KOSKS), Uluslararası Su Kuşu Sayımları nın (IWC) bir parçasıdır. Bu sayımlar su kuşu popülasyonlarını belirlemek amacıyla alan bazında yapılan ve Wetlands International (Uluslararası Sulak alan Kurumu) tarafından organize edilen küresel bir sayım organizasyonudur. Sayımlar her yılın Ocak Şubat aylarında, su kuşlarının mevsimsel göç hareketlerinin en az olduğu ve sulak alanlarda kümelendikleri zaman gerçekleştirilmektedir (Wetlands International, 21). Batı Palearktik ve Güneybatı Asya da 1 den fazla ülkede 2. alan, kış ortasında sayılmaktadır. Çoğunluğu gönüllülerden oluşan yaklaşık 11. kişi sayımların gerçekleşmesi için çalışmaktadır. Ortalama 175 tür ve 2 milyon su kuşu her yıl düzenli olarak sayılmaktadır. Sayımların en önemli özelliği sahip olduğu uzun dönemli bakış açısıdır. Aynı alanlarda aynı noktalardan yapılan standart sayımlar, uzun dönemde popülasyon trendlerinin analiz edilmesinde oldukça yararlı olmaktadır (Wetlands International, 21). Sayımların Amacı Su kuşları açısından oldukça önemli bir ülke olan Türkiye de bu sayımların yapılması şu açılardan önem taşımaktadır: Uluslararası bir araştırmanın Türkiye bölümünü gerçekleştirerek, birçok su kuşu türünün küresel popülasyonları hakkında bilgiye sahip olmak, Doğa korumacılar tarafından sık ziyaret edilemeyen sulak alanların son durumları hakkında bilgilerimizi güncellemek Türkiye de yürütülen sulak alan koruma çalışmalarına bir temel oluşturması için su kuşlarının sayılarını ve sulak alanların durumlarını belirlemek, Avcılık, yapılaşma, su düzeni değişiklikleri gibi faaliyetleri izlemek, koruma uygulamalarındaki eksiklikleri belirleyerek ilgili birimlere iletmek, Ülkemizdeki kuş gözlemcilerine uygulamalı eğitim olanağı sunmak, Sulak alanlar, su kuşları ve çevre konularında kamuoyunu bilgilendirmek Türkiye de Sayımlar Türkiye de sayımlar 1967 1973 ve 1986 1989 yılları arasında çoğunlukla yabancı kuş gözlemcilerinin oluşturduğu ekipler tarafından gerçekleştirilmiştir. 199, 1992, 1993, 1996, 1999, 22 sayımlarını Doğal Hayatı Koruma Derneği yürütmüştür. 22 yılında, ilk defa tüm Türkiye deki kuş gözlem topluluklarından oluşan ekiplerle sayımlar yapılmaya başlanmıştır. 25 212 yıllarında bu sayımlarında kuş gözlemcileri sayımları gerçekleştirmiş ve gözlem sonuçları Doğa Derneği tarafından yayımlanmıştır (Çağlayan ve ark. 25). Doğa Derneği nin raporlarına internetten ulaşılabilir. 212 yılı içerisinde, çeşitli sayım bölgelerine hakim konumdaki kişilerin KOSKS konusundaki deneyimleri nedeniyle bir araya gelmesi ile bir Ulusal KOSKS Kurulu oluşturulmuş ve 213 yılı sayımları bu kurul tarafından koordine edilmiştir. 213 yılında gerçekleştirilen sayımlar, çok sayıda kuş gözlem topluluğu, STK ve kuş gözlemcisinin desteği ile gerçekleştirilmiştir. Türkiye de 1967 213 yılları arasında 26 kez Kış Ortası Su Kuşu Sayımları gerçekleştirilmiştir. Sayım yapılan yıllar ve sayım yapılan alan sayısına göre toplam su kuşu sayısı Tablo 3 te gösterilmiştir. Yıllara göre sayım yapılan alan sayısı ve sayılan su kuşu ilişkisine bakıldığında (Şekil 1), toplam su kuşu sayısındaki artışın, sayılan alan sayısındaki artışla bağlantılı olmadığı görülmektedir. 1968 yılında yapılan sayımlarda 35 alanda yaklaşık 4 milyon su kuşunun sayıldığı görülmektedir. Toplam su kuşu sayısındaki değişiklikte, sayılan alanların sayısal çokluğunun yanı sıra sayım yapılan alanların büyüklüğü ve niteliği ile sayım gününün hava koşullarında etkili olduğu bilinmektedir. Sayım 6

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 sonuçlarının yıldan yıla karşılaştırılabilir olabilmesi için, sayım yapılan her alanın, her sene aynı noktalardan ve bütün alanı kapsayacak şekilde sayılmasına özellikle dikkat edilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan su kuşları açısından önemli olan büyük sulak alanların mutlaka her sene sayılmasına azami ölçüde öncelik verilmesi gerekmektedir. Özellikle son 3 yıldır sayım alanları, noktalar ve yöntemle ilgili standartlar getirilmeye çalışılmaktadır ve bu konuda büyük aşama kaydedilmiştir. Şekil 1. Yıllara göre sayılan alan sayısı ve su kuşu sayısı Nizametttin Yavuz 7

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Tablo 3. 1967 213 yılları arasında gerçekleştirilen sayımlar Sayım Yılı Sayım yapılan alan sayısı Toplam su kuşu sayısı Kaynak 1967 37 1.8.522 IWC 1968 35 3.939.837 IWC 1969 47 1.68.246 IWC 197 52 1.668.359 IWC 1971 47 864.29 IWC 1972 39 732.57 IWC 1973 32 521.914 IWC 1986 32 1.323.7 Doğal Hayatı Koruma Derneği 1987 38 637.796 Doğal Hayatı Koruma Derneği 1988 46 33.389 Doğal Hayatı Koruma Derneği 1989 34 578.379 Doğal Hayatı Koruma Derneği 199 47 368.859 Doğal Hayatı Koruma Derneği 1992 38 72.425 Doğal Hayatı Koruma Derneği 1993 33 559.94 Doğal Hayatı Koruma Derneği 1996 67 1.879.68 Doğal Hayatı Koruma Derneği 1999 8.657.76 Doğal Hayatı Koruma Derneği 22 82 864.97 Doğal Hayatı Koruma Derneği 25 86 1.323.7 Doğa Derneği 26 79 1.41.868 Doğa Derneği 27 94 1.653.284 Onmuş O. 27 28 72 1.248.96 Akarsu ve Balkız 21 29 57 886.78 Akarsu ve Balkız 21 21 33 696.537 Akarsu ve Balkız 21 211 68 1.252.959 Erciyaz Yavuz ve Kartal 212 212 75 1.498.166 Erciyaz Yavuz ve İsfendiyaroğlu 213 213 13 1.541.625 Erciyas Yavuz ve Boyla 213 8

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 213 SAYIMLARI Alanlar Yüksek sayılarda su kuşu barındırdığı düşünülen ve mutlaka izlenmesi gereken sulak alanların yıldan yıla değerlendirilebilmesi için mutlaka sayılması gerekmektedir. Ekip ve finansal kaynak yetersizliği nedeniyle mutlaka sayılması gereken bazı alanlar birkaç yıl arayla sayılmaktadır, hatta bazı alanlar 5 6 yılda bir sayılmaktadır. Alanları düzenli izleyebilmek için mutlaka sayılması gereken alanlardan oluşan bir öncelikli alan listesi oluşturulmuştur. Bu alanların sayılmasına azami düzeyde özen gösterilmiştir. Onmuş (27) tarafından hazırlanan raporda alan seçimi ile ilgili detaylı verilerek sistematik sayımların girişimleri o yıllarda gerçekleştirilmiş, standardizasyon sağlamak için gerekli çalışmalar yürütülmeye başlanmıştır. Bu konuda 213 sayımlarında başarılı olunmuş ve öncelikli alan olarak değerlendirilen bütün alanların sayımı gerçekleştirilmiştir. Sayım yapılacak alanlar olabildiğince her yıl aynı dönemde, aynı noktalardan, olabildiğince alanın tamamı kapsanacak şekilde, aynı sırayla sayılmalıdır. Bu sene sayımlar 15 Ocak 4 Şubat tarihi gibi dar bir zaman aralığına sığdırılarak büyük ölçekte zamanlama konusundaki sorunlar giderilmeye çalışılmıştır. Tablo 4 te 213 yılında öncelik düzeyine göre toplam sayılan alan bilgileri bölgesel olarak verilmiştir. Ülke genelinde sayılan sulak alanlar da Şekil 2 de verilen haritada gösterilmiştir. Tarihler 213 sayımlarında hedef, sayımların 15 Ocak 4 Şubat tarihleri arasında tamamlamaktı. Sayım tarihleri bilinen sulak alanlardan %9 ı 15 Ocak 4 Şubat tarihleri arasında tamamlanmaktadır. Geri kalan diğer alanlardan Doğu Anadolu Bölgesi ndeki sulak alanlar ulaşım sorunları nedeniyle son ana bırakılan Işık ve Acıgöl sulak alanları da 16 ve 17 Şubat tarihlerinde sayılmıştır. Su kuşları özellikle birbirine yakın sulak alanlar arasında günlük hareketler gerçekleştirebileceğinden, sulak alanlardaki tekrar sayımların önüne geçebilmek için yakın sulak alanlar mümkün olduğunca aynı gün, değilse de birbirine ardışık günlerde sayılmaya çalışılmıştır. Örnek alalım; Marmara Gölü ve Demirköprü Barajı aynı gün, Bafa Gölü ve Büyük Menderes aynı gün sayılmıştır. Tablo 4. Toplam Alan Tablosu Mutlaka Sayılması Gereken Düzenli Sayılan Ara Sıra Sayılan Toplam Bölge Sayıldı Sayılmadı Sayıldı Sayılmadı Sayıldı Sayılmadı Sayılan Sayılmayan Marmara 1 6 4 3 2 3 Karadeniz 13 2 13 2 Ege 9 7 5 3 3 19 8 Göller Bölgesi 1 4 2 12 9 27 12 İç Anadolu 4 2 2 16 23 Doğu Akdeniz 6 8 3 14 3 Güneydoğu Anadolu 6 1 5 7 2 3 13 11 Doğu Anadolu 2 6 6 8 8 14 TOPLAM 59 3 44 35 27 38 13 76 9

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Şekil 2. 213 yılı KOSK sayımları gerçekleştirilen alanlar Hava Durumu Don nedeniyle Tödürge, Hafik, Çalı, Aktaş, Çıldır, Kuyucuk, Batmış, Nemrut, Hamurpet Gölleri ve Nehil Sazlıkları sayılamamıştır. Tuz Gölü sayılamayan önemli sulak alanlar arasındadır. Sayım yapılan alanları gösterir harita Şekil 2 de verilmiştir. Donan sulak alanların büyüklüğü, bütün bölgedeki su kuşlarının dağılımı etkilemektedir (Delany et al., 1999). Soğuk hava akımlarının ortaya çıkması sonucunda, kuşların genel olarak alanlarını terk ederek daha ılıman bölgelere gittikleri yaygın gözlenen bir durumdur (Ridghill & Fox, 199). Hava koşullarının toplam su kuşu sayısını nasıl etkilediğini yorumlamak her zaman kolay değildir. Örneğin, bazı Doğu Avrupa ülkelerinde sert kış koşullarında kuşlar donmamış alanlarda yoğunlaşmaktadır ve bu alanlarda kuşlar kolaylıkla sayılabilir. Ancak daha ılıman havalarda, bu kuşlar birçok sulak alana dağılacağından, sayımcılar tarafından bazılarının sayılamaması söz konusu olabilmektedir. Bu nedenle sert kış koşullarında bir ülkede sayılan toplam su kuşu sayısını düşürebilir, ancak kuşların belli alanlarda yoğunlaşması nedeniyle daha kolay sayılacağından genel sonuçların artmasına neden olacaktır (Delany et al., 1999). 213 yılında genel olarak Kuzey ve Orta Avrupa da soğuk hava koşulları hakimdi. Uzun süreli kar yağışları, sert soğuklar kuşların daha güneyde bulunan ülkemize yönelmelerine, bu nedenle de ülke genelinde toplam su kuşunun ılıman yıllara göre daha yüksek olması beklenmektedir. 213 yılı ülkemizde diğer yıllara göre daha ılıman geçmiştir. Çok kısa süreli kar ve donun ardından uzun süreli güneşli günler olmuştur. Meteoroloji Genel Müdürlüğü sayfasındaki verilere göre Türkiye genelinde Ocak ayı en düşük ortalama sıcaklık,19 C, en yüksek ortalama sıcaklık 6,67 C; Şubat ayı içerisinde en düşük ortalama sıcaklık,5 C, en yüksek ortalama sıcaklık 8,3 C olarak verilmiştir. Ocak ayı içerisinde ortalama güneşli gün sayısı 1, Şubat ayı içerisinde ortalama güneşli gün sayısı 11 olarak verilmiştir. Türkiye de özellikle İç Anadolu nun bazı kesimleri ile Doğu Anadolu daki sulak alanlar donmuştur. Bu sulak alanlardaki su kuşlarının yakındaki sulak alanlara gitmesi sonucu, o sulak alanlarda diğer yıllara göre daha yüksek sayılarda su kuşları sayılmış olabilir. 1

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Yöntem Kış Ortası Su Kuşu Sayımları kapsamında her ekip kendisine ayrılan bölgedeki sulak alanları ziyaret etmektedir. Sayım noktaları, önceki yılların bilgileri, alan haritaları ve GPS yardımıyla belirlenmektedir. Sayımlar, çoğunlukla daha önceki KOSK sayımlarında kaydedilen noktalarda, normal şartlarda tüm göl alanı taranacak şekilde ve standart sayım teknikleri kullanılarak yapılmaktadır. Kuşların gece hareketleri, sayımı farklı günlerde yapmayı geçersiz kıldığından, herhangi bir sulak alandaki sayım, aynı günde tamamlanmıştır. Buna göre Uluabat Gölü, Hirfanlı Barajı, Kızılırmak gibi büyük sulak alanlarda birden fazla ekiple sayımlar gerçekleştirilmiştir. Bazı alanlarda ulaşım sıkıntısı ve hava koşulları nedeniyle gölün tamamı sayılamamıştır. Sayım yapılan alanlardaki meteorolojik koşullar not alınmıştır. Her bir bölgedeki hava koşullarına ilişkin veriler alan sayım haritalarının altında yer alan tablolarda özetlenmiştir. Sayım Noktalarının Belirlenmesi: Her yıl alanların aynı noktalardan sayılabilmesi için ya aynı ekiplerin her yıl aynı alanları sayması ya da sayım noktalarının işaretlendiği ve herkes için başvuru kitapçığı olarak kullanılabilecek alanlarla ilgili haritalar içeren bir rehber hazırlanması ve sayım ekiplerinin o rehberi kullanarak sayımı gerçekleştirmesi gerekmektedir. Kerem Ali Boyla tarafından, her bir alandaki sayım noktalarının koordinatları bulunan sahalara ait haritalar hazırlanmıştır. Bunlar bir sonraki sayımda herkesle paylaşılarak bir sonraki sayımların da aynı noktalardan yapılması sağlanacaktır. 213 yılı sayımlarında sahalar genellikle alanları daha önceki yıllarda sayan ve alanı tanıyan kişiler tarafından, büyük ölçekte önceki yıllardaki sayım noktalarına sadık kalınarak gerçekleştirilmiştir. Karadeniz kıyısının sayımlarında Ordu ve Giresun illerinde her 4 km de bir, Trabzon, Rize ve Artvin kıyılarında her 8 km de bir sayım yapılmıştır. Sayımlar kıyılarda genel olarak her 8 km de bir yapılmaktadır. Ancak daha doğru veri elde etmek amacıyla her 4 km de sayım yapılmaya başlanmış, ancak zaman sıkıntısıyla karşılaşılması nedeniyle Trabzon dan itibaren her 8 km de bir sayılmıştır. Bundan sonraki yıllarda da her 8 km de bir sayım yapılabilmesi için sayım noktaları yeniden düzenlenecektir. Alanları Kapsama Oranı Bazı alanlarda alanın tamamında gözlem yapmak mümkün olmamaktadır. Alanın ne kadarlık bir bölümünün tarandığını tespit etmek amacıyla sayım ekibinin mutlaka yaklaşık olarak ne kadar alanı sayabildiğini belirtmesi gerekmektedir. Bu sene bu konuda bir kayıt tutulmasa da önümüzdeki sayımlarda mutlaka % olarak alanın yaklaşık ne kadarının sayılabildiği kaydedilecektir. 213 yılı sayımlarında, sayım yapılan noktalar haritaya aktarıldığında bazı sayım noktalarının tanımlanan sulak alan sınırları dışında kaldığı görülmüştür. Çoğu alanda bu noktalar sulak alan sınırına yakın noktalar olduğundan ve sahanın bütünlüğünü sağladığı düşünüldüğünden değerlendirmeye alınmıştır. Alanda Kuş Sayarken KOSK sayımları bir bak gör araştırması (look see survey)(bibby et al., 2) olarak tanımlanmaktadır, gözlemci bir alana gider ve alanda gördüğü her kuş türü ve sayısını kaydeder. Kuşlar, grup yoğunluğu ve gözlem koşulları olanak verdiğinde tek tek sayılmışlardır. Tek tek saymanın, hava ve ışık şartlarının kötü olması, alanın yeterince görülememesi, zamanın daralması, kuşların çok kalabalık ya da hareketli olmaları gibi nedenlerle mümkün olmadığında ise, 5 er, 1 ar, 5 şer ya da 1 er bireylik gruplar halinde sayım yapılmıştır. Tanımlanamayacak kadar uzak olan ya da olumsuz hava koşullarının tanımlamayı mümkün kılmadığı durumlarda ise, sayımlar tanımsız su kuşu olarak kaydedilmiştir. 11

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Sayım Ekipleri ve Destekçiler Sayım ekiplerinin büyük bir kısmı sayımları kendi kişisel çabaları ve özverileri ile gerçekleştirmişlerdir. Bunun yanı sıra Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü araç konusunda hemen hemen bütün illerde destek sağlamıştır. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, OAM tarafından yapılan sayımlara araç desteği vermiştir. Gediz ve İzmir Körfezi sayımlarını İzmir Kuş Cenneti Koruma ve Geliştirme Birliği organize etmiştir. Ulusal KOSKS Kurulunda yer alan kişilerin yereldeki ekiplerle iletişimi, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü nün bütün Bölge Müdürlüklerine destek ve işbirliği çağrısının ardından sayımlara başlanmış ve büyük bir özveri ve çaba sonucunda başarıyla tamamlanmıştır. 213 yılı sayımlarında toplamda 13 sulak alanda sayım yapılabilmiş ve bu sayım sonuçları değerlendirilmiştir. Göller Bölgesi ne ait sayımları Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI. tarafından gerçekleştirilmiş ve sayım sonuçları rapor haline getirilmiştir. Aktay ve ark. (213) tarafından hazırlanan rapordan toplam 22 sulak alan sonuçları alınarak bu raporda da değerlendirilmiştir. Aktay ve ark. (213) tarafından hazırlanan raporda sulak alanların hangi tarihte, hangi noktalardan, hangi meteorolojik koşullarda sayıldığı belirtilmediği için sadece alanlardaki su kuşu tür ve sayısı bu raporda verilebilmiştir. Ayrıca her bir alanın kimler tarafından sayıldığı ayrı ayrı belirtilmediği için gözlemciler kısmına Aktay ve ark., 213 referansı verilmiştir. 213 sayımlarında toplamda 13 alanda, 174 kuş gözlemcisinin katılımlarıyla sayımlar gerçekleştirilmiştir. Tablo 5 te sayım yapılan alanlar ve sayım ekipleri verilmiştir. Tablo 5. Sayım yapılan alanlar ve sayımı gerçekleştiren ekipler Bölge Marmara Bölgesi Alan Uluabat Gölü Terkos Gölü Büyükçekmece Gölü Küçükçekmece Gölü Meriç Sapanca Gölü Kocaçay İstanbul Boğazı Sakarya Sayım Tarihi 25 Ocak 27 Ocak 27 Ocak 27 Ocak 2 Ocak 22 Ocak Gözlemciler (Baş Sayman ilk kişidir) Ömral Ünsal Özkoç (1. ekip), Kerem Ali Boyla (2. ekip), Franziska Arıcı Kerem Ali Boyla, Nilüfer Araç, Selin Devranoğlu, İhsan Eroğlu, Buğra Giritlioğlu Ömral Ünsal Özkoç, Yiğit Koray Babal, Fikret Can, Dilek Şahin, Emine Nurhan Tekin, Umut Karaoğlu Sercan Bilgin, Canan Atay, Derya Yücebaş, Hürmüz Yeniceli Cemil Gezgin, Emre Konuk, Oğuz Mülayim Süreyya İsfendiyaroğlu, Vedat Beşkardeş, Gonca Kuru, İsmail Engin Yılmaz 26 Ocak Tuğba Gözükara 27 Ocak 2 Ocak Cemil Gezgin, Zeynep Şebnem Çağlayan, Dilek Gürsoy, Akdoğan Özkan Murat Bozdoğan, Soner Bekir, Seda Kendir İğneada Limanı 19 Ocak Okan Can, Serdar İncirci, Ergin Yavaş Kamil Abduş Gölü Saros Körfezi Hersek Lagünü 19 Ocak 19 Ocak 2 Ocak Evrim Tabur, Zeynep Şebnem Çağlayan, Mehmet Eren Yalman, İlker Kül Oğuz Mülayim, Cemil Gezgin, Emre Konuk Fatih Bülbül, Ali Serkan Gökçe, Nihal Gökçe Destekçiler Orman ve Su İşleri Bakanlığı II., Bursa Şube Müdürü Necati Alıç Nafiz Güder (araç desteği) Orman ve Su İşleri Bakanlığı I. DD, Adapazarı DKMP Müdürlüğü DD, İKGT Orman ve Su İşleri Bakanlığı II. 12

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Bölge Alan Sayım Tarihi Gözlemciler (Baş Sayman ilk kişidir) İzmit Körfezi 23 Ocak Evrim Tabur, Arda Balgı, Mehmet Eren Yalman, Nevzat Algan Çardak Lagünü 22 Ocak Orhan Gül, Ortaç Onmuş Gönen Çayı 22 Ocak Orhan Gül, Ortaç Onmuş Erikli Lagünü 19 Ocak Oğuz Mülayim, Cemil Gezgin, Emre Konuk Gölbaşı Göleti 2 Şubat Franziska Arıcı, İsmet Arıcı Manyas (Kuş) Gölü Zonguldak Kıyıları 25 Ocak Süleyman Ekşioğlu DAD Destekçiler DD, Orman ve Su İşleri Bakanlığı İzmit İl Müdürlüğü Karadeniz Merve Ünal, Kübra Türk, Hüseyin Bigün, 15 Ocak Bölgesi Gökhan Gürbüz Kiraz Erciyas Yavuz, Nizamettin Yavuz, Cemal Özsemir, Ömral Ünsal Özkoç, OMÜ SKSDB, OMÜ OAM, Kızılırmak 17 Ocak Mehmet Gazioğlu, Mutlu Salman, Arzu Orman ve Su İşleri Bakanlığı XI. Gürsoy, Halil Fırat, Güler Bozok, Özden Uncu, Yiğit Sayın, Gökcen Demirbaş Kiraz Erciyas Yavuz, Nizamettin Yavuz, Yedikır Barajı 19 Ocak Seda Avcı, Cansu Özcan, Cemal OMÜ SKSDB, OMÜ OAM, Özsemir, Güler Bozok, Halil Fırat, Orman ve Su İşleri Bakanlığı XI. Mehmet Gazioğlu, Pemra Kahraman, Mutlu Salman, Özden Uncu, Kübra Gerbaga Sarıkum Gölü 2 Ocak Cansu Özcan, Seda Avcı, Cemal OMÜ SKSDB, OMÜ OAM, Özsemir, Güler Bozok, Halil Fırat, Orman ve Su İşleri Bakanlığı XI. Mehmet Gazioğlu, Pemra Kahraman, Mutlu Salman, Kübra Gerbaga Kiraz Erciyas Yavuz, Nizamettin Yavuz, Cemal Özsemir, Ömral Ünsal Özkoç, OMÜ SKSDB, OMÜ OAM, Yeşilırmak 18 Ocak Güler Bozok, Halil Fırat, Mehmet Orman ve Su İşleri Bakanlığı XI. Gazioğlu, Arzu Gürsoy, Mutlu Salman, Özden Uncu Cemal Özsemir, Cansu Özcan, Seda Sinop Kıyıları 2 Ocak Avcı, Güler Bozok, Halil Fırat, Mehmet Gazioğlu, Pemra Kahraman, Mutlu OMÜ SKSDB, OMÜ OAM Salman, Kübra Gerbaga Rize Kıyıları 23 Ocak Kiraz Erciyas Yavuz, Nizamettin Yavuz, Hüseyin Özdilek, Tuğba Başaran OMÜ OAM Artvin Kıyıları 23 Ocak Kiraz Erciyas Yavuz, Nizamettin Yavuz, Hüseyin Özdilek, Tuğba Başaran OMÜ OAM Samsun Kiraz Erciyas Yavuz, Nizamettin Yavuz, 18 Ocak Merkez Kıyıları Cemal Özsemir, Çağrı Çavdar OMÜ OAM Trabzon Kıyıları 23 Ocak Kiraz Erciyas Yavuz, Nizamettin Yavuz, Hüseyin Özdilek, Tuğba Başaran OMÜ OAM Giresun Kıyıları 22 Ocak Kiraz Erciyas Yavuz, Nizamettin Yavuz, Hüseyin Özdilek, Tuğba Başaran OMÜ OAM Ordu Kıyıları 22 Ocak Kiraz Erciyas Yavuz, Nizamettin Yavuz, Hüseyin Özdilek, Tuğba Başaran OMÜ OAM Cemal Özsemir, Cansu Özcan, Seda Sinop Gerze 2 Ocak Avcı, Güler Bozok, Halil Fırat, Mehmet Gazioğlu, Pemra Kahraman, Mutlu OMÜ SKSDB Salman, Kübra Gerbaga Ege Bölgesi Marmara Gölü 27 Ocak Ömer Döndüren, Alper Tolga Eker Manisa DKMP Müdürlüğü Büyük Dilek Yarımadası-Büyük Menderes 2 Ocak S. Özlem Döndüren, Kübra Karafazlıoğlu Menderes Milli Parkı Bafa Gölü Demirköprü Barajı 2 Ocak Ömer Döndüren, Ferdi Akarsu, Alper Tolga eker Aydın DKMP Müdürlüğü 27 Ocak Taner Vatansever, Elif Hatipoğlu Manisa DKMP Müdürlüğü Köyceğiz Gölü 15 Şubat Ömer Döndüren Muğla DKMP Müdürlüğü, Köyceğiz DKMP Şefliği 13

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Bölge Göller Bölgesi Alan Küçük Menderes Bakırçay Sayım Tarihi 19 Ocak Gözlemciler (Baş Sayman ilk kişidir) Ömer Döndüren, Kübra Karafazlıoğlu, Dilara Kızıl, Ozan Arslan Destekçiler İzmir DKMP Müdürlüğü 3 Şubat Murat Gel, Melis Çolak, Doğanşah Murat Gel in kendi aracıyla Aydın, Nagihan Gel, Toprak Gel gerçekleştirildi Ayvalık 28 Ocak Kadri Kaya, Rıdvan Kaya, Şükrü Kaygısız, Atasay Tanrısever, Varol Orman ve Su İşleri Bakanlığı Türümen, Rıdvan Uysal, Atasoy III. Tanrısever Güzelhisar Murat Gel, Melis Çolak, Doğanşah Murat Gel in kendi aracıyla 3 Şubat Aydın, Nagihan Gel, Toprak Gel gerçekleştirildi Çaltıdere 3 Şubat Murat Gel, Melis Çolak, Doğanşah Murat Gel in kendi aracıyla Aydın, Nagihan Gel, Toprak Gel gerçekleştirildi Belevi Sazliklari 19 Ocak Ömer Döndüren, Kübra Karafazlıoğlu, Dilara Kızıl, Ozan Arslan İzmir DKMP Müdürlüğü Tahtalı Baraji 19 Ocak Ömer Döndüren, Kübra Karafazlıoğlu, Dilara Kızıl, Ozan Arslan İzmir DKMP Müdürlüğü Yeni Şakran Murat Gel, Melis Çolak, Doğanşah Murat Gel in kendi aracıyla 3 Şubat Gölü Aydın, Nagihan Gel, Toprak Gel gerçekleştirildi Azap Gölü 2 Ocak Ömer Döndüren, Alper Eker Aydın DKMP Müdürlüğü Milas Tuzla Gölü 19 Ocak Ferdi Akarsu Proje kapsamında Gediz 26 Ocak Ömer Döndüren, Ortaç Onmuş, Ozan Arslan, Kübra Karafazlıoğlu, Çağdaş Baday, Dilara Kızıl, Cumhur Durmaz, S. Özlem Döndüren, İzmir Kuş Cennetini Koruma ve Geliştirme Birliği, İzmir DKMP Müdürlüğü Güllük 19 Ocak Ferdi Akarsu Proje kapsamında İzmir Körfezi 26 Ocak Okyay Bulut, Burçin Feran İzmir Kuş Cennetini Koruma ve Geliştirme Birliği Kutlu Aktaş İzmir Kuş Cennetini Koruma ve 26 Ocak Okyay Bulut, Burçin Feran Barajı Geliştirme Birliği Alaçatı Koyu 26 Ocak Okyay Bulut, Burçin Feran İzmir Kuş Cennetini Koruma ve Geliştirme Birliği Muğla Dalyan 15 Şubat Ömer Döndüren Orman ve Su İşleri Bakanlığı IV. Işıklı Gölü 16 Şubat Ömer Döndüren Orman ve Su İşleri Bakanlığı V. Acıgöl 17 Şubat Ömer Döndüren Orman ve Su İşleri Bakanlığı V. Akşehir Gölü 27 Ocak Mustafa Erturhan, Evrim Tabur, Mehmet Eren Yalman DD Eber Gölü 27 Ocak Mustafa Erturhan, Evrim Tabur, Mehmet Eren Yalman DD Karamık Sazlığı 27 Ocak Mustafa Erturhan, Evrim Tabur, Mehmet Eren Yalman DD Avlan Gölü Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI Gölcük Gölü Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI Kovada Gölü Eğirdir Gölü Tarih verilmemiş Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman Aktay ve ark. 213 Orman Beyşehir Gölü 3 Şubat Aktay ve ark. 213 Yazır Gölü Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI ve Su İşleri Bakanlığı VI Orman ve Su İşleri Bakanlığı 8. ve Su İşleri Bakanlığı VI 14

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Bölge Alan Sayım Tarihi Gözlemciler (Baş Sayman ilk kişidir) Destekçiler Yarışlı Gölü Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI Yapraklı Baraj göleti Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI Salda Gölü Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI Onaç Barajı Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI Karataş Gölü Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI Karamanlı Barajı Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI Karaçal Barajı Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI Karacaören Barajı Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI Gölhisar Gölü Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI Çorak Gölü Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman ve Su İşleri Bakanlığı VI Doğu Akdeniz İç Anadolu Bölgesi Burdur Gölü Tarih verilmemiş Aktay ve ark. 213 Orman Göksu 3 Şubat Süleyman Ekşioğlu Dipsiz Lagünü 4 Şubat Süleyman Ekşioğlu, Mustafa Kırseven DAD Yumurtalık Süleyman Ekşioğlu, Levent Erkol, 29 Ocak Lagünü Meltem Tuna, Seda Avcı DAD Tuzla Lagünü 1 Şubat Süleyman Ekşioğlu, Meltem Tuna DAD Seyhan Barajı 2 Şubat Süleyman Ekşioğlu, Meltem Tuna DAD Kesik Göleti 31 Ocak Süleyman Ekşioğlu, Meltem Tuna, Mustafa Kırseven DAD Akyatan Gölü 3 Ocak Süleyman Ekşioğlu, Levent Erkol, Meltem Tuna, Seda Avcı DAD Ağyatan Gölü 31 Ocak Süleyman Ekşioğlu, Meltem Tuna, Mustafa Kırseven DAD Amik 19 Ocak Ali Atahan, Mehmet Atahan, Ahu İlbeyi Subaşı Kuş Gavur Gölü 2 Şubat Pınar Gündoğdu,Turan Çetin, Alpay Salih Aloğlu, Kübra Türk Yusuf Özbey, Hayat Karaaslan, Fatih Lök Sır Barajı 1 Şubat Pınar Gündoğdu, Turan Çetin, Alpay Salih Aloğlu, Kübra Türk Yusuf Özbey, Hayat Karaaslan, Fatih Lök Milleyha 26 Ocak Ali Atahan, Mehmet Atahan, Mehmet Gül Balık Gölü 2 Şubat Ali Atahan, Mehmet Atahan, Mehmet Gül, Ahu İlbeyi, Utku E. Yeğenoğlu Yarseli Barajı 2 Şubat Ali Atahan, Mehmet Atahan, Mehmet Gül, Ahu İlbeyi, Utku E. Yeğenoğlu Hirfanlı Barajı 27 Ocak Riyat Gül, Ömer Aygül, Eray Çağlayan, Süleyman Ekşioğlu DAD Seyfe Gölü 18 Ocak Riyat Gül, Baki Uğuz, Tahir Tokgöz, Recep Bilge, Bülent Topçu DAD Kulu Gölü 22 Ocak Riyat Gül, Eylül Dizdaroğlu DAD Balıkdamı 26 Ocak Riyat Gül, İlker Özbahar, Burcu DAD ve Su İşleri Bakanlığı VI DAD, 7., Mersin İl Müdürlüğü DKYD, DD, Adıyaman DKMP, Kahramanmaraş DKMP, Sütçü İmam Üniversitesi DKYD, DD, Adıyaman DKMP, Kahramanmaraş DKMP, Sütçü İmam Üniversitesi Subaşı Kuş Subaşı Kuş Subaşı Kuş 15

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Bölge Doğu Anadolu Bölgesi Aktay ve ark. 213 Güneydoğu Anadolu Bölgesi Aktay ve ark. 213 Alan Sayım Tarihi Gözlemciler (Baş Sayman ilk kişidir) Destekçiler Kahraman Kozanlı Gökgöl 22 Ocak Riyat Gül, Eylül Dizdaroğlu DAD Akgöl Çeltik 26 Ocak Riyat Gül, İlker Özbahar, Burcu Kahraman DAD Eymir Gölü 22 Ocak Jose Tavares Ereğli Sazlığı 29 Ocak Evrim Tabur, Mehmet Eren Yalman DD, Ereğli DKMP Müdürlüğü İvriz Baraji 29 Ocak Evrim Tabur, Mehmet Eren Yalman DD, Ereğli DKMP Müdürlüğü Sultansazlığı 3 Şubat Orman ve Su İşleri Bakanlığı VII. Mehmet Fatih Akrap, Hülya Alkan,, Kayseri İl Mehmet Ünlü, Halil Fırat, Ali Kayasandık Müdürlüğü Palas Gölü Hürmetçi Sazlığı Çöl Gölü Mogan Gölü Bolluk Gölü Tersakan Gölü 2 Şubat 2 Şubat 23 Ocak 2 Ocak 23 Ocak 23 Ocak Aralık Sazlıkları 15 Şubat Van Gölü Güneyi Şubat Mehmet Fatih Akrap, Hülya Alkan, Mehmet Ünlü, Halil Fırat, Ali Kayasandık, Mahmut Olgunharputlu Mehmet Fatih Akrap, Halil Fırat, Ali Kayasandık, Mahmut Olgunharputlu Süleyman Ekşioğlu, Jose Pedro Tavares, Eylül Dizdaroğlu, Pemra Kahraman İlker Özbahar, Lütfiye Özdirek, Burcu Kahraman, Meltem Tuna, Sevay Çelik Süleyman Ekşioğlu, Jose Pedro Tavares, Eylül Dizdaroğlu, Pemra Kahraman Süleyman Ekşioğlu, Jose Pedro Tavares, Eylül Dizdaroğlu, Pemra Kahraman Emrah Çoban, Kayahan Ağırkaya, Tarık Yılmaz Atilla Durmuş Haçlı Gölü 22 Şubat Ferzende Saygın Aktay ve ark. 213 Aktay ve ark. 213 Aktay ve ark. 213 İron Sazlığı 19 Şubat Ferzende Saygın Ahlat Sazlıkları 22 Şubat Nurettin Tunç, Salih Özdemir Arin Gölü Nazik Gölü Birecik Barajı Aktay ve ark. 213 Karakaya Barajı Atatürk Barajı Keban Barajı Güney Azaplı Gölü 28 Şubat 28 Şubat 25 Ocak Aktay ve ark. 213 1 Şubat 27 Ocak 31 Ocak 1 Şubat Nurettin Tunç, Kübra Çelenk, Salih Özdemir Nurettin Tunç, Kübra Çelenk, Salih Özdemir Pınar Gündoğdu, Turan Çetin, Hasan Göktekin, Alpay Salih Aloğlu, Ahmet Demir, Hayat Karaaslan Aktay ve ark. 213 Evrim Tabur, Mehmet Eren Yalman, Hasan Törün, Turgut Özcan Pınar Gündoğdu, Turan Çetin,Alpay Salih Aloğlu, Yusuf Özbey, Hayat Karaaslan Evrim Tabur, Mehmet Eren Yalman, Hasan Törün, Turgut Özcan Pınar Gündoğdu,Turan Çetin, Alpay Salih Aloğlu, Kübra Türk, Yusuf Özbey, Hayat Karaaslan, Fatih Lök Orman ve Su İşleri Bakanlığı VII., Kayseri İl Müdürlüğü Orman ve Su İşleri Bakanlığı VII., Kayseri İl Müdürlüğü DAD DAD DAD DAD KuzeyDoğa, Orman ve Su İşleri Bakanlığı XIII. Orman ve Su İşleri Bakanlığı XIV. Orman ve Su İşleri Bakanlığı XIV. Orman ve Su İşleri Bakanlığı XIV. Orman ve Su İşleri Bakanlığı XIV. Orman ve Su İşleri Bakanlığı XIV. Orman ve Su İşleri Bakanlığı XIV. Orman ve Su İşleri Bakanlığı XIV. DKYD, DD, Şanlıurfa DKMP DKYD, DD, Şanlıurfa DKMP DD DKYD, DD DD DKYD, DD, Adıyaman DKMP, Kahramanmaraş DKMP, Sütçü İmam Üniversitesi 16

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Bölge Alan Sayım Tarihi Gözlemciler (Baş Sayman ilk kişidir) Destekçiler Gölbaşı Gölü İnekli Gölü Hazar Gölü Kartalkaya Baraji Devegeçidi Barajı Gözegöl Arık Göl 1 Şubat 1 Şubat 31 Ocak 1 Şubat 3 Ocak 9 Şubat 13 Şubat Pınar Gündoğdu, Turan Çetin, Alpay Salih Aloğlu, Kübra Türk, Yusuf Özbey Hayat Karaaslan, Fatih Lök Pınar Gündoğdu, Turan Çetin, Alpay Salih Aloğlu, Kübra Türk, Yusuf Özbey, Hayat Karaaslan, Fatih Lök Evrim Tabur, Mehmet Eren Yalman, Hasan Törün, Turgut Özcan Pınar Gündoğdu, Turan Çetin, Alpay Salih Aloğlu, Kübra Türk Yusuf Özbey, Hayat Karaaslan, Fatih Lök Evrim Tabur, Mehmet Eren Yalman, Hasan Törün, Turgut Özcan Murat Biricik, Recep Karakaş, Murat Yıldırım, Vahap Avcı, Mehmet Balık, Hasan Yıldırım Murat Biricik, Recep Karakaş, Murat Yıldırım, Vahap Avcı, Mehmet Balık, Hasan Yıldırım DKYD, DD, Adıyaman DKMP, Kahramanmaraş DKMP, Sütçü İmam Üniversitesi DKYD, DD, Adıyaman DKMP, Kahramanmaraş DKMP, Sütçü İmam Üniversitesi DD DKYD, DD, Adıyaman DKMP, Kahramanmaraş DKMP, Sütçü İmam Üniversitesi DD Orman ve Su İşleri Bakanlığı XV. Orman ve Su İşleri Bakanlığı XV. Topluluk ve Kurum Kısaltmaları DAD: Doğa Araştırmaları Derneği (Kuş Araştırmaları Derneği) DD: Doğa Derneği DKYD: Doğa, Kültür ve Yaşam Derneği İKGT: İstanbul Kuş Gözlem Topluluğu İzkuş: İzmir Kuş Cennetini Koruma ve Geliştirme Birliği KuzeyDoğa: KuzeyDoğa Derneği OAM: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ornitoloji Araştırma Merkezi OMÜ SKSDB: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı SubaşıKuş: Subaşı Kuş Gözlem Topluluğu Nizametttin Yavuz 17

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 SONUÇLAR Genel Sonuçlar 213 yılında, ülkemizde bulunan kuş gözlemcilerin desteğiyle Kış Ortası Su Kuşu Sayımları kapsamında 13 sulak alan sayılabilmiştir. Bu kapsamda Türkiye genelinde 12 türden 1.541.625 su kuşu sayılmıştır. Her bir alana ait sayım sonuçları Ek 1 de verilmiştir. 213 yılı sayımlarında; Ziyaret edilen alan sayısı: 13 Toplam sayılan su kuşu: 1.541.625 Toplam sayılan su kuşu türü: 12 213 yılı KOSK sayımlarında en çok sayılan beş su kuşu sırasıyla sakarmeke (Fulica atra) 571.994, karabaş martı (Larus ridibundus) 195.998, elmabaş patka (Aythya ferina) 94.99, çamurcun (Anas crecca) 93.184 ve yeşilbaş (Anas platyrhynchos) 72.814. En çok sayılan on tür Şekil 3 te yer alan grafikte verilmiştir. Önceki yıllarda da olduğu gibi en çok sayılan su kuşu sakarmeke olmuştur (bkz. Tablo 6). Şekil 3. 213 yılı sayımlarında en yüksek sayıda gözlenen ilk 1 tür Tablo 6. 211, 212 ve 213 yıllarında en yüksek sayıda gözlenen ilk üç tür 211 212 213 Sakarmeke Sakarmeke Sakarmeke 472.457 58.655 (Fulica atra) (Fulica atra) (Fulica atra) Çamurcun Çamurcun Karabaş martı 67.653 168.327 (Anas crecca) (Anas crecca) (Larus riibundus) Yeşilbaş (Anas platyrhynchos) 45.173 Elmabaş patka (Aythya ferina) 9.943 Elmabaş patka (Aythya ferina) 571.994 195.998 94.99 18

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 213 yılı sayım sonuçlarına göre en fazla su kuşu Akyatan Gölü nde sayılmıştır. Eğirdir Gölü (216.991) ve Hirfanlı Barajı (15.347) en çok su kuşu sayılan ikinci ve üçüncü alanlardır. Bu sene Artvin kıyılarında şaşırtıcı derecede çok sayıda su kuşu sayılmıştır (Şekil 4). Hirfanlı Barajı en son 28 yılında sayılmıştır. Ondan bu yana alanla ilgili KOSKS verisi bulunmamaktadır. Sayım sonuçlarından da görüldüğü gibi, alan kışlayan su kuşları açısından son derece önemli bir yerdir. 28 sayımlarında Hirfanlı Barajı nda yaklaşık 56. su kuşu sayılmıştır. Bu sene daha geniş bir alan, 2 ekip tarafından sayılabildiğinden daha bütüncül sonuçlara ulaşılabilmiştir. Eğirdir Gölü son birkaç yıldır en çok su kuşu sayılan alan olsa da bu sene Akyatan Gölü sayı bakımından Eğirdir Gölü nü geçmiştir (Tablo 7). Şekil 4. 213 yılı sayımlarında en çok su kuşu sayılan ilk 1 alan Tablo 7. 211, 212 ve 213 yıllarında en fazla su kuşu sayılan ilk 3 alan 211 212 213 Kızılırmak 124.182 Eğirdir Gölü 28.237 Akyatan Gölü 263.195 Eğirdir Gölü 122.712 Kızılırmak 16.169 Eğirdir Gölü 216.991 Burdur Gölü 8.574 Akyatan Gölü 152.391 Hirfanlı Barajı 15.347 Nizametttin Yavuz 19

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 213 yılı KOSK sayım sonuçlarına göre en fazla tür tespit edilen alanın Kızılırmak olduğu görülmektedir. Kızılırmak nı Gediz ve Yeşilırmak takip etmektedir. En çok tür tespit edilen ilk 1 alan Şekil 5 te verilmiştir. Tablo 8 de de 211 ve 212 yıllarında da deltaların tür çeşitliliğinin fazla olduğu görülmektedir. Şekil 5. 213 yılı sayımlarında tür çeşitliliği en fazla olan ilk 1 alan Tablo 8. 211, 212 ve 213 yıllarında en fazla tür çeşitliliği olan ilk 3 alan 211 212 213 Kızılırmak 52 Kızılırmak 62 Kızılırmak 62 Büyükmenderes 5 Gediz 52 Gediz 54 Göksu 4 Meriç 49 Yeşilırmak 47 Nizametttin Yavuz 2

TOPLAM Türkçe Adı Kızıl Gerdanlı Dalgıç Kara Gerdanlı Dalgıç Küçük Batağan Bahri Kara Boyunlu Batağan Yelkovan Sümsük Karabatak Tepeli Karabatak Küçük Karabatak Ak Pelikan Tepeli Pelikan Balaban Sığır Balıkçılı Küçük Ak Balıkçıl Büyük Ak Balıkçıl Gri Balıkçıl Kara Leylek Leylek Çeltikçi Kaşıkçı Flamingo Kuğu Küçük Kuğu Ötücü Kuğu Sakarca Boz Kaz Sibirya Kazı Angıt Suna Fiyu Boz Ördek Çamurcun Yeşilbaş Kılkuyruk Çıkrıkçın Kaşıkgaga Macar Ördeği Elmabaş Patka Pasbaş Patka Tepeli Patka Karabaş Patka Altıngöz Sütlabi Tarakdiş Dikkuyruk Pufla Kara Ördek Kadife Ördek Ak Kuyruklu Kartal Saz Delicesi Sukılavuzu Sutavuğu Sazhorozu Sakarmeke Turna Poyrazkuşu Uzunbacak Kılıçgaga Halkalı Cılıbıt Akça Cılıbıt Altın Yağmurcun Gümüş Yağmurcun Mahmuzlu Kızkuşu Kızkuşu Büyük kumkuşu Ak Kumkuşu Küçük Kumkuşu Kızıl Kumkuşu Kara Karınlı Kumkuşu Döğüşkenkuş Suçulluğu Çulluk Çamurçulluğu Sürmeli Kervançulluğu Kervançulluğu Kara Kızılbacak Kızılbacak Bataklık Düdükçünü Yeşilbacak Yeşil Düdükçün Dere Düdükçünü Taşçeviren Korsanmartı Büyük Karabaş Martı Ada Martısı Akdeniz Martısı Küçük Martı Karabaş Martı İnce Gagalı Martı Küçük Gümüş Martı Kara Sırtlı Martı Van Gölü Martısı Gümüş Martı Hazar Martısı Kara Ayaklı Martı Hazar Sumrusu Kara Gagalı Sumru Sumru Bıyıklı Sumru İzmir Yalıçapkını Yalıçapkını Alaca Yalıçapkını Tanımsız ördek Tanımsız sukuşu Tanımsız martı Tanımsız kıyıkuşu Tanımsız kuğu Bilimsel Adı Gavia stellata Gavia arctica Tachybaptus ruficollis Podiceps cristatus Podiceps nigricollis Puffinus yelkouan Morus bassanus Phalacrocorax carbo Phalacrocorax aristotelis Phalacrocorax pygmeus Pelecanus onocrotalus Pelecanus crispus Botaurus stellaris Bubulcus ibis Egretta garzetta Casmerodius albus Ardea cinerea Ciconia nigra Ciconia ciconia Plegadis falcinellus Platalea leucorodia Phoenicopterus roseus Cygnus olor Cygnus columbianus Cygnus cygnus Anser albifrons Anser anser Branta ruficollis Tadorna ferruginea Tadorna tadorna Anas penelope Anas strepera Anas crecca Anas platyrhynchos Anas acuta Anas querquedula Anas clypeata Netta rufina Aythya ferina Aythya nyroca Aythya fuligula Aythya marila Bucephala clangula Mergellus albellus Mergus serrator Oxyura leucocephala Somateria mollissima Melanitta nigra Melanitta fusca Haliaeetus albicilla Circus aeruginosus Rallus aquaticus Gallinula chloropus Porphyrio porphyrio Fulica atra Grus grus Haematopus ostralegus Himantopus himantopus Recurvirostra avosetta Charadrius hiaticula Charadrius alexandrinus Pluvialis apricaria Pluvialis squatarola Vanellus spinosus Vanellus vanellus Calidris canutus Calidris alba Calidris minuta Calidris ferruginea Calidris alpina Philomachus pugnax Gallinago gallinago Scolopax rusticola Limosa limosa Numenius phaeopus Numenius arquata Tringa erythropus Tringa totanus Tringa stagnatilis Tringa nebularia Tringa ochropus Actitis hypoleucos Arenaria interpres Stercorarius parasiticus Larus ichthyaetus Larus audouinii Larus melanocephalus Larus minutus Larus ridibundus Larus genei Larus canus Larus fuscus Larus armenicus Larus michahellis Larus cachinnans Rissa tridactyla Sterna caspia Sterna sandvicensis Sterna hirundo Chlidonias hybrida Halcyon smyrnensis Alcedo atthis Ceryle rudis Marmara Karadeniz Ege Göller Bölgesi İç Anadolu Doğu Akdeniz Güneydoğu Anadolu 11 11 2 1.644 1.646 621 342 1.813 1.55 493 99 354 97 4.874 3.992 6.877 3.37 4.988 482 53 11.43 46 31.211 167 189 828 1.483 624 44 76 3.411 1.34 6.696 3 8.39 7 7 16.727 9.538 8.97 9.725 358 13.636 61 3 58.685 168 398 6 572 1.169 1.933 1.49 232 29 152 5.5 7 7 4 29 886 2 1.1 82 1.971 4 3 1 8 12 112 27 151 28 212 312 5 8 2 36 6 852 162 377 36 813 2 413 181 24 2.476 251 643 844 746 14 286 174 3 2.988 5 16 2 2 2 1 7 27 27 14 3 86 3 17 12 351 2.11 2 39.129 2.576 16 47.357 1 91.92 3.39 57 3 2 159 3.71 74 3 52 44 2 74 416 42 5 1.212 289 37 4 858 2.448 7 3.913 169 34 14 44 26 287 1 1 419 62 1.38 3.967 6.22 1.23.36 2.34 16.889 236 49 3.88 1.53 552 2.477 16 644 8.97 6.774 1.441 9.36 23.732 1.928 37.658 342 5 81.231 254 14.373 1.84 138 113 79 43 153 16.237 22.743 15.791 21.2 5.242 12.74 37.656 1.677 73 117.122 34.434 12.185 4.842 5.155 5.829 6.476 16.489 2.762 88.172 1.577 916 668 73 21 3.154 165 68 7.479 95 95 69.983 5.55 1.692 235 7.479 997 2.453 21.35 555 1.211 16.17 984 85 55 4 19.1 31.574 8.295 12.52 29.934 6.939 9.681 3.77 3.363 14.915 9 23 24 238 2.995 7.88 163 282 7.953 2.96 62 21.449 2 2 1 26 27 476 9 23 58 19 69 7 95 1.253 17 258 3 1.621 2 2 12 12 73 73 2 2 1 5 158 288 1 5 1 31 4 542 5 6 9 4 4 1 29 27 73 17 95 9 8 12 394 1.72 2 2 1.76 53.66 49.12 89.399 213.625 116.57 23.735 39.148 8.138 773.26 2 556 437 995 19 2 21 2 7 1 1 17 2 3.94 272 21 3.46 6 29 6 65 2 18 2 19 52 14 627 492 23 515 17 49 45 11 32 4 3 7 377 2.246 74 538 24 3.215 22 14 7.482 23 23 2 27 1.118 415 12.681 13 18 31 112 1.34 5.29 582 1.925 8.862 17 1 1 4 23 4 8 7 5 1 44 2 152 1 1 43 117 265 29 2 456 1 1 128 191 359 12 2 2 694 2 62 1 65 153 15 1.56 48 66 344 17 58 2.351 2 2 4 15 25 2 14 14 74 1 3 2 5 19 3 53 12 25 6 3 11 21 2 8 1 1 2 1 1 48 225 14 25 181 632 2 2 31 317 162 12 522 19 1 24 44 55.599 112.9 11.1 8.71 3.39 8.41 3.77 3.35 25.276 23 414 88 67 239 3 16 1.39 147 17.533 11 1 17.71 2 1 9 115 2.149 1.118 4.341 8.772 1.56 27.65 1.51 33.579 8.993 822 3 12 53.919 7 7 1 1 59 59 8 698 33 64 83 1 1 11 2 2 4 1 1 9 28 11 2 1 2 2 1 56 2 35 55 34.763 9.85 393 4.577 2.8 295 52.23 1.358 4.776 3 1.49 11.84 12 5.243 33.722 4 757 15 3.675 55 4.92 37 65 6 693 1.8 1.8 294.449 328.273 24.685 35.262 186.343 399.317 97.232 34.847 1.931.48 Doğu Anadolu Toplam

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Marmara Bölgesi Alan Adı Sayım Ekip Nokta Rüzgar Rüzgar Görüş Sıcaklık Bulutluluk Buzlanma Tarihi şiddeti yönü mesafesi C % % Meriç 27 Ocak 3 5-8 km/h GB 7-2 km 1-14 3-9 Terkos Gölü 27 Ocak 24-31 km/h Büyükçekmece Gölü Küçükçekmece Gölü Çevrede kar % Notlar K-KD 1 km 4-6 94 Kar yağışlı, bazı noktalara ulaşılamadı 27 Ocak 35 km/h K-KKB 4 km -5 1 Kar ara ara atıştırıyor 27 Ocak 1 9 34 km/h KKD 2 km 2 1 İstanbul Boğazı 27 Ocak 1 24 3 km/h KD 3 km 3-7 1 Ara ara karla karışık yağmur Manyas (Kuş) Gölü 25 Ocak -5 km/h 4-5 km 5-12 9 Uluabat Gölü 25 Ocak 2 18 17-26 km/h Kocaçay 26 Ocak 1 4 Sapanca Gölü 22 Ocak 1 9 Orta şiddet GGB 1-16 km 7-13 1 6-1 km 16 2-1 Sakarya 2 Ocak 1 5 Hafif Açık rüzgar Saros Körfezi 19 Ocak 1 km/h GB 4-5 km 7 1 Gök gürültülü İğneada 19 Ocak 1 7 1-2 GB Açık 1-12 1 Longozu km/h İznik Gölü 2 Ocak 4 Kamil Abduş 19 Ocak 1 4 23 km/h GGB Açık 8 4-1 Gölü Hersek Lagünü 2 Ocak Açık 14 2 İzmit Körfezi 23 Ocak 1 5 Hafif KB 5-9 km 8-13 4-8 rüzgar Erikli Lagünü 19 Ocak 1 km/h GB 1 km 1 5 Çardak Lagünü 22 Ocak 1 km/h GB 1 km 1 3 Gönen Çayı 22 Ocak 1 km/h GB 1 km 3 Gölbaşı Göleti 2 Şubat yağış 22

Türkçe Adı Bilimsel Adı Meriç Terkos Gölü Büyükçekmece Gölü Küçükçekmece Gölü İstanbul Boğazı Manyas (Kuş) Gölü Uluabat Gölü Kocaçay Sapanca Gölü MARMARA BÖLGESİ MUTLAKA SAYILMASI GEREKEN DÜZENLİ SAYILAN DÜZENSİZ SAYILAN Kızıl Gerdanlı Dalgıç Gavia stellata Kara Gerdanlı Dalgıç Gavia arctica 2 2 Küçük Batağan Tachybaptus ruficollis 2 33 115 4 115 1 38 15 11 28 178 4 53 4 2 18 621 Bahri Podiceps cristatus 12 7 51 47 223 2.3 341 22 47 716 2 5 337 2 174 2 2 42 3.992 Kara Boyunlu Batağan Podiceps nigricollis 39 4 4 18 1 2 3 4 8 3 867 Yelkovan Puffinus yelkouan 1.4 3 1.34 Sümsük Morus bassanus Karabatak Phalacrocorax carbo 296 37 43 15 4.245 11.13 436 63 8 22 2 36 151 22 2 17 3 6.727 Tepeli Karabatak Phalacrocorax aristotelis 157 168 Küçük Karabatak Phalacrocorax pygmeus 189 1 4 83 4 653 28 66 53 19 22 1.169 Ak Pelikan Pelecanus onocrotalus 1 6 7 Tepeli Pelikan Pelecanus crispus 22 55 112 886 Balaban Botaurus stellaris 4 Sığır Balıkçılı Bubulcus ibis 6 6 12 Küçük Ak Balıkçıl Egretta garzetta 17 2 1 3 3 28 Büyük Ak Balıkçıl Casmerodius albus 27 6 3 12 68 7 1 9 14 5 4 2 4 162 Gri Balıkçıl Ardea cinerea 19 7 18 2 58 56 5 12 8 4 38 12 6 2 4 251 Kara Leylek Ciconia nigra Leylek Ciconia ciconia 2 2 Çeltikçi Plegadis falcinellus Kaşıkçı Platalea leucorodia 5 127 8 14 Flamingo Phoenicopterus roseus 358 69 588 1 45 5 2.11 Kuğu Cygnus olor 2.832 14 2 12 19 85 3 72 3.39 Küçük Kuğu Cygnus columbianus 73 1 74 Ötücü Kuğu Cygnus cygnus 631 42 11 6 14 74 Sakarca Anser albifrons 289 289 Boz Kaz Anser anser 155 14 169 Sibirya Kazı Branta ruficollis Angıt Tadorna ferruginea 179 223 2 15 419 Suna Tadorna tadorna 111 35 7 14 43 2 24 236 Fiyu Anas penelope 7 5 6.3 147 33 247 31 4 6.774 Boz Ördek Anas strepera 19 21 23 2 254 Çamurcun Anas crecca 1.659 345 14 2.245 14 2 25 5 4 3 42 79 54 22.743 Yeşilbaş Anas platyrhynchos 1.32 4 357 3.95 1772 299 122 85 126 75 33 99 66 4 18 34.434 Kılkuyruk Anas acuta 9 25 1 48 41 29 1.577 Çıkrıkçın Anas querquedula Kaşıkgaga Anas clypeata 24 295 3 187 165 17 691 Macar Ördeği Netta rufina 1 29 76 12 32 4 1 22 555 Elmabaş Patka Aythya ferina 46 1 424 287 13.25 11.795 577 2.93 115 111 618 842 332 226 11 31.574 Pasbaş Patka Aythya nyroca 56 31 3 9 Tepeli Patka Aythya fuligula 2 7 3 4 71 77 2.141 32 4 4 2.995 Karabaş Patka Aythya marila 2 Altıngöz Bucephala clangula Sütlabi Mergellus albellus 45 24 476 Tarakdiş Mergus serrator 6 1 3 9 19 Dikkuyruk Oxyura leucocephala 6 1.242 2 3 1.253 Pufla Somateria mollissima Kara Ördek Melanitta nigra Kadife Ördek Melanitta fusca Ak Kuyruklu Kartal Haliaeetus albicilla 2 2 Saz Delicesi Circus aeruginosus 17 2 1 38 1 2 2 3 158 Sukılavuzu Rallus aquaticus 1 4 5 Sutavuğu Gallinula chloropus 1 2 17 4 2 1 27 Sazhorozu Porphyrio porphyrio Sakarmeke Fulica atra 7.8 3.325 1.95 3.964 1.313 1.815 2.172 466 7.71 26 12 57 2.239 1.43 745 381 265 179 53.66 Turna Grus grus Poyrazkuşu Haematopus ostralegus Uzunbacak Himantopus himantopus Kılıçgaga Recurvirostra avosetta 15 2 17 Halkalı Cılıbıt Charadrius hiaticula 6 6 Akça Cılıbıt Charadrius alexandrinus 2 2 Altın Yağmurcun Pluvialis apricaria Gümüş Yağmurcun Pluvialis squatarola 3 3 17 Mahmuzlu Kızkuşu Vanellus spinosus Kızkuşu Vanellus vanellus 22 75 28 377 Büyük kumkuşu Calidris canutus Ak Kumkuşu Calidris alba Küçük Kumkuşu Calidris minuta 21 6 27 Kızıl Kumkuşu Calidris ferruginea Kara Karınlı Kumkuşu Calidris alpina 71 2 212 Döğüşkenkuş Philomachus pugnax Suçulluğu Gallinago gallinago 2 4 Çulluk Scolopax rusticola Çamurçulluğu Limosa limosa Sürmeli Kervançulluğu Numenius phaeopus Kervançulluğu Numenius arquata 2 2 78 4 6 128 Kara Kızılbacak Tringa erythropus Kızılbacak Tringa totanus 19 7 1 7 2 51 48 153 Bataklık Düdükçünü Tringa stagnatilis Yeşilbacak Tringa nebularia 2 4 Yeşil Düdükçün Tringa ochropus Dere Düdükçünü Actitis hypoleucos 2 2 8 12 Taşçeviren Arenaria interpres Korsanmartı Stercorarius parasiticus Büyük Karabaş Martı Larus ichthyaetus 46 2 48 Ada Martısı Larus audouinii Akdeniz Martısı Larus melanocephalus 1 8 2 31 Küçük Martı Larus minutus 6 2 19 Karabaş Martı Larus ridibundus 3.44 1 525 5.391 38.345 3.295 737 155 887 4 1 346 7 26 663 27 12 32 2 55.599 İnce Gagalı Martı Larus genei 2 2 18 1 23 Küçük Gümüş Martı Larus canus 4 13 5 2 4 3 747 Kara Sırtlı Martı Larus fuscus Van Gölü Martısı Larus armenicus Gümüş Martı Larus michahellis 743 5 182 784 5.48 33 1.661 37 54 1 5 54 142 19 234 5 4 65.51 Hazar Martısı Larus cachinnans 1 3 3 7 Kara Ayaklı Martı Rissa tridactyla Hazar Sumrusu Sterna caspia Kara Gagalı Sumru Sterna sandvicensis 1 4 1 8 Sumru Sterna hirundo Bıyıklı Sumru Chlidonias hybrida 2 2 İzmir Yalıçapkını Halcyon smyrnensis Yalıçapkını Alcedo atthis 2 5 9 Alaca Yalıçapkını Ceryle rudis Tanımsız ördek 125 14 36 34.25 338 34.763 Tanımsız sukuşu 322 816 2 1.358 Tanımsız martı Tanımsız kıyıkuşu 37 37 Tanımsız kuğu 1.8 1.8 21.926 3.491 4.23 1.735 5.744 126.61 37.399 3.262 14.318 3.163 2.164 1.173 3.63 3.658 2.587 2.816 367 389 1.484 339 294.449 Sakarya Saros Körfezi İğneada Longozu İznik Gölü Kamil Abduş Gölü Hersek Lagünü İzmit Körfezi Erikli Lagünü Çardak Lagünü Gönen Çayı Gölbaşı Göleti (Bursa) Bölgesel Toplam

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Karadeniz Bölgesi Alan Adı Zonguldak Kıyıları Sayım Tarihi Ekip sayısı Sayım yapılan nokta sayısı Rüzgar şiddeti Rüzgar yönü Görüş mesafesi Sıcaklık C Bulutluluk % Buzlanma % Çevrede kar % 15 Ocak 1 27 km/h G 15-2 km 11 7-85 Sarıkum Gölü 2 Ocak 1 2 Açık 7-1 2 Sinop Kıyıları 2 Ocak 1 8 Açık 1-12 2 Gerze Limanı 2 Ocak Açık 1-12 2 Kızılırmak 17 Ocak 3 29 15-2 D-GD 3-4 km 5-12 1-8 km/h Yeşilırmak 18 Ocak 2 13 15-2 GD 5 km 1 4 km/h Samsun 16 Ocak 3-5 km/h K 8-9 km 14 3 Merkez Kıyıları Yedikır Barajı 19 Ocak 1 2 3-35 km/h D-KD 1 km 2 2 Ordu Kıyıları 22 Ocak 1 2 1-15 KD 1 km 1 4 km/h Giresun 22 Ocak 4 8-1 km/h KD 1 km 12 6 Kıyıları Trabzon 23 Ocak 2 1-15 GB 1 km 15 8 Kıyıları km/h Rize Kıyıları 23 Ocak -15 GB 1 km 12 8 km/h Artvin Kıyıları 23 Ocak 1 5 1-15 GB 1 km 9 8 km/h 24

Türkçe Adı Kızıl Gerdanlı Dalgıç Kara Gerdanlı Dalgıç Küçük Batağan Bahri Kara Boyunlu Batağan Yelkovan Sümsük Karabatak Tepeli Karabatak Küçük Karabatak Ak Pelikan Tepeli Pelikan Balaban Sığır Balıkçılı Küçük Ak Balıkçıl Büyük Ak Balıkçıl Gri Balıkçıl Kara Leylek Leylek Çeltikçi Kaşıkçı Flamingo Kuğu Küçük Kuğu Ötücü Kuğu Sakarca Boz Kaz Sibirya Kazı Angıt Suna Fiyu Boz Ördek Çamurcun Yeşilbaş Kılkuyruk Çıkrıkçın Kaşıkgaga Macar Ördeği Elmabaş Patka Pasbaş Patka Tepeli Patka Karabaş Patka Altıngöz Sütlabi Tarakdiş Dikkuyruk Pufla Kara Ördek Kadife Ördek Ak Kuyruklu Kartal Saz Delicesi Sukılavuzu Sutavuğu Sazhorozu Sakarmeke Turna Poyrazkuşu Uzunbacak Kılıçgaga Halkalı Cılıbıt Akça Cılıbıt Altın Yağmurcun Gümüş Yağmurcun Mahmuzlu Kızkuşu Kızkuşu Büyük kumkuşu Ak Kumkuşu Küçük Kumkuşu Kızıl Kumkuşu Kara Karınlı Kumkuşu Döğüşkenkuş Suçulluğu Çulluk Çamurçulluğu Sürmeli Kervançulluğu Kervançulluğu Kara Kızılbacak Kızılbacak Bataklık Düdükçünü Yeşilbacak Yeşil Düdükçün Dere Düdükçünü Taşçeviren Korsanmartı Büyük Karabaş Martı Ada Martısı Akdeniz Martısı Küçük Martı Karabaş Martı İnce Gagalı Martı Küçük Gümüş Martı Kara Sırtlı Martı Van Gölü Martısı Gümüş Martı Hazar Martısı Kara Ayaklı Martı Hazar Sumrusu Kara Gagalı Sumru Sumru Bıyıklı Sumru İzmir Yalıçapkını Yalıçapkını Alaca Yalıçapkını Tanımsız ördek Tanımsız sukuşu Tanımsız martı Tanımsız kıyıkuşu Tanımsız kuğu Bilimsel Adı Gavia stellata Gavia arctica Tachybaptus ruficollis Podiceps cristatus Podiceps nigricollis Puffinus yelkouan Morus bassanus Phalacrocorax carbo Phalacrocorax aristotelis Phalacrocorax pygmeus Pelecanus onocrotalus Pelecanus crispus Botaurus stellaris Bubulcus ibis Egretta garzetta Casmerodius albus Ardea cinerea Ciconia nigra Ciconia ciconia Plegadis falcinellus Platalea leucorodia Phoenicopterus roseus Cygnus olor Cygnus columbianus Cygnus cygnus Anser albifrons Anser anser Branta ruficollis Tadorna ferruginea Tadorna tadorna Anas penelope Anas strepera Anas crecca Anas platyrhynchos Anas acuta Anas querquedula Anas clypeata Netta rufina Aythya ferina Aythya nyroca Aythya fuligula Aythya marila Bucephala clangula Mergellus albellus Mergus serrator Oxyura leucocephala Somateria mollissima Melanitta nigra Melanitta fusca Haliaeetus albicilla Circus aeruginosus Rallus aquaticus Gallinula chloropus Porphyrio porphyrio Fulica atra Grus grus Haematopus ostralegus Himantopus himantopus Recurvirostra avosetta Charadrius hiaticula Charadrius alexandrinus Pluvialis apricaria Pluvialis squatarola Vanellus spinosus Vanellus vanellus Calidris canutus Calidris alba Calidris minuta Calidris ferruginea Calidris alpina Philomachus pugnax Gallinago gallinago Scolopax rusticola Limosa limosa Numenius phaeopus Numenius arquata Tringa erythropus Tringa totanus Tringa stagnatilis Tringa nebularia Tringa ochropus Actitis hypoleucos Arenaria interpres Stercorarius parasiticus Larus ichthyaetus Larus audouinii Larus melanocephalus Larus minutus Larus ridibundus Larus genei Larus canus Larus fuscus Larus armenicus Larus michahellis Larus cachinnans Rissa tridactyla Sterna caspia Sterna sandvicensis Sterna hirundo Chlidonias hybrida Halcyon smyrnensis Alcedo atthis Ceryle rudis Zonguldak Kıyıları Sarıkum Gölü Sinop Kıyıları Gerze Limanı Kızılırmak KARADENİZ BÖLGESİ MUTLAKA SAYILMASI GEREKEN Yeşilırmak Samsun Merkez Kıyıları 6 2 1 2 11 13 327 275 13 284 46 74 86 56 1.644 29 11 3 45 136 8 3 6 342 946 18 23 273 119 5 376 395 675 3.98 277 627 6.877 54 4 1 2 48 35 25 189 385 6. 11 85 12 95 6.696 935 52 1.669 12 148 7 175 2.932 1.766 595 188 816 18 9.538 196 8 177 1 6 1 398 6 125 1.491 257 1.933 2 2 3 3 112 112 1 2 8 145 52 2 2 212 4 6 89 53 18 163 42 2 377 12 9 5 81 81 2 15 32 44 2 643 14 5 27 27 3 3 2 2 12 3 482 8 2 57 3 3 1 415 416 19 288 37 34 34 62 62 46 3 49 1.312 129 1.441 2 14.353 18 14.373 3 15.29 148 4 49 15.791 1 325 57 6.16 3.27 136 63 76 72 1.744 12.185 24 499 393 916 24 1.853 4 66 1.983 1. 21.211 285 54 16 7.67 142 184 99 437 8.295 5 415 1214 191 2.956 1.619 347 1.132 18 8 7.88 1 24 1 26 4 5 9 2 2 4 42 2 17 69 4 98 2 3 17 2 12 12 65 8 73 2 1 6 2 252 24 1 2 288 4 2 6 1 59 12 1 73 1.7 1.72 572 685 137 35 42.876 314 1.89 537 815 95 639 47 181 49.12 2 2 17 12 29 8 19 492 492 49 49 24 2.132 65 25 2.246 954 8 1.34 17 17 2 7 57 14 8 3 4 43 187 3 91 2 2 13 15 2 2 15 7 3 1 5 3 1 2 214 225 72 19 95 17 2 317 2.986 121 39 66 94 2.956 18 85 947 13.5 36 112.9 12 2 4 414 14 23 158 5531 856 42 58 1.953 2.587 11.12 4 17.533 2 5 9 283 56 1.15 19 436 1.558 62 9.34 15.373 1.46 1.359 2.6 33.579 2 1 332 363 698 2 22 1 2 1 28 7.4 1.55 6 9.1 4.726 5 4.776 6.115 2.912 1.134 939 113.269 8.965 9.45 15.895 19.549 8.173 9.674 118.289 4.99 328.273 Ordu Kıyıları Giresun Kıyıları Trabzon Kıyıları Rize Kıyıları Artvin Kıyıları Yedikır Barajı Bölgesel Toplam

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Ege Bölgesi Alan Adı Sayım Tarihi Ekip sayısı Nokta Sayısı Rüzgar şiddeti Rüzgar yönü Görüş mesafesi Sıcaklık ( C) Bulutluluk (%) Buzlanma (%) Çevrede kar % Notlar Gediz 26 Ocak 3 54 5 km/h GD 17 km 13 5-1 İzmir Körfezi 26 Ocak 4 5 km/h GD 17 km 13 5-1 Marmara Gölü 27 Ocak 1 8 4-6 km/h G-GB 1-15 km 12 8 Demirköprü Barajı 27 Ocak Büyük Menderes 2 Ocak 4 12 km/h GD 7-8 km 15 1 Bafa Gölü 2 Ocak 3 11-23 km/h GD 1 km 14-15 1-1 Güllük 19 Ocak 1 Milas Tuzla Gölü 19 Ocak 1 Köyceğiz Gölü 15 Şubat 1 8 5-6 km/h GB Açık 11 8-1 Küçük Menderes 19 Ocak 1 8 2 km/h G-GB Açık 15 9 Bakırçay 3 Şubat 1 3 Ayvalık 28 Ocak 1 6 8-1 km/h KD 1 km 1-13 7-2 Güzelhisar 3 Şubat Belevi Sazlikları 19 Ocak 1 2 2 km/h GD 1 km 15 1 Tahtalı Baraji 19 Ocak 1 3 15 km/h GD 1 km 15 5-1 Yeni Şakran Gölü 3 Şubat Azap Gölü 2 Ocak 1 km/h GD 15 km 15 1 Çaltılıdere 3 Şubat 1 Zaman zaman yağmurlu Zaman zaman yağmurlu Sabah saatlerinde az yağmur Ara ara tüfek sesleri geliyor Çok kısa süreli yağışlı Zaman zaman yağmur 26

MUTLAKA SAYILMASI GEREKEN EGE BÖLGESİ DÜZENLİ SAYILAN ARA SIRA SAYILAN Türkçe Adı Kızıl Gerdanlı Dalgıç Kara Gerdanlı Dalgıç Küçük Batağan Bahri Kara Boyunlu Batağan Yelkovan Sümsük Karabatak Tepeli Karabatak Küçük Karabatak Ak Pelikan Tepeli Pelikan Balaban Sığır Balıkçılı Küçük Ak Balıkçıl Büyük Ak Balıkçıl Gri Balıkçıl Kara Leylek Leylek Çeltikçi Kaşıkçı Flamingo Kuğu Küçük Kuğu Ötücü Kuğu Sakarca Boz Kaz Sibirya Kazı Angıt Suna Fiyu Boz Ördek Çamurcun Yeşilbaş Kılkuyruk Çıkrıkçın Kaşıkgaga Macar Ördeği Elmabaş Patka Pasbaş Patka Tepeli Patka Karabaş Patka Altıngöz Sütlabi Tarakdiş Dikkuyruk Pufla Kara Ördek Kadife Ördek Ak Kuyruklu Kartal Saz Delicesi Sukılavuzu Sutavuğu Sazhorozu Sakarmeke Turna Poyrazkuşu Uzunbacak Kılıçgaga Halkalı Cılıbıt Akça Cılıbıt Altın Yağmurcun Gümüş Yağmurcun Mahmuzlu Kızkuşu Kızkuşu Büyük kumkuşu Ak Kumkuşu Küçük Kumkuşu Kızıl Kumkuşu Kara Karınlı Kumkuşu Döğüşkenkuş Suçulluğu Çulluk Çamurçulluğu Sürmeli Kervançulluğu Kervançulluğu Kara Kızılbacak Kızılbacak Bataklık Düdükçünü Yeşilbacak Yeşil Düdükçün Dere Düdükçünü Taşçeviren Korsanmartı Büyük Karabaş Martı Ada Martısı Akdeniz Martısı Küçük Martı Karabaş Martı İnce Gagalı Martı Küçük Gümüş Martı Kara Sırtlı Martı Van Gölü Martısı Gümüş Martı Hazar Martısı Kara Ayaklı Martı Hazar Sumrusu Kara Gagalı Sumru Sumru Bıyıklı Sumru İzmir Yalıçapkını Yalıçapkını Alaca Yalıçapkını Tanımsız ördek Tanımsız sukuşu Tanımsız martı Tanımsız kıyıkuşu Tanımsız kuğu Bilimsel Adı Gavia stellata Gavia arctica Tachybaptus ruficollis Podiceps cristatus Podiceps nigricollis Puffinus yelkouan Morus bassanus Phalacrocorax carbo Phalacrocorax aristotelis Phalacrocorax pygmeus Pelecanus onocrotalus Pelecanus crispus Botaurus stellaris Bubulcus ibis Egretta garzetta Casmerodius albus Ardea cinerea Ciconia nigra Ciconia ciconia Plegadis falcinellus Platalea leucorodia Phoenicopterus roseus Cygnus olor Cygnus columbianus Cygnus cygnus Anser albifrons Anser anser Branta ruficollis Tadorna ferruginea Tadorna tadorna Anas penelope Anas strepera Anas crecca Anas platyrhynchos Anas acuta Anas querquedula Anas clypeata Netta rufina Aythya ferina Aythya nyroca Aythya fuligula Aythya marila Bucephala clangula Mergellus albellus Mergus serrator Oxyura leucocephala Somateria mollissima Melanitta nigra Melanitta fusca Haliaeetus albicilla Circus aeruginosus Rallus aquaticus Gallinula chloropus Porphyrio porphyrio Fulica atra Grus grus Haematopus ostralegus Himantopus himantopus Recurvirostra avosetta Charadrius hiaticula Charadrius alexandrinus Pluvialis apricaria Pluvialis squatarola Vanellus spinosus Vanellus vanellus Calidris canutus Calidris alba Calidris minuta Calidris ferruginea Calidris alpina Philomachus pugnax Gallinago gallinago Scolopax rusticola Limosa limosa Numenius phaeopus Numenius arquata Tringa erythropus Tringa totanus Tringa stagnatilis Tringa nebularia Tringa ochropus Actitis hypoleucos Arenaria interpres Stercorarius parasiticus Larus ichthyaetus Larus audouinii Larus melanocephalus Larus minutus Larus ridibundus Larus genei Larus canus Larus fuscus Larus armenicus Larus michahellis Larus cachinnans Rissa tridactyla Sterna caspia Sterna sandvicensis Sterna hirundo Chlidonias hybrida Halcyon smyrnensis Alcedo atthis Ceryle rudis Gediz İzmir Körfezi Marmara Gölü Demirköprü Barajı Büyük Menderes Bafa Gölü Güllük Milas Tuzla Gölü Köyceğiz Gölü Ayvalık Sulakalanları 19 98 3 498 25 2 159 7 5 7 1.813 94 48 1.385 5 482 7 1.252 4 18 5 14 4 5 3.37 365 71 7 8 95 282 828 1.578 295 3.52 24 243 1.49 36 668 1 24 2 34 16 8.97 6 6 232 17 73 54 213 2 8 2 16 1.49 4 1 3 8 7 177 95 35 237 121 5 3 35 12 1.1 4 1 2 36 126 17 19 5 2 8 9 15 3 312 26 55 3 22 19 1 65 11 5 5 4 3 25 53 1 8 36 26 5 29 7 49 69 47 533 7 7 35 8 844 2 2 86 86 26.644 82 11. 48 566 138 72 9 57 39.129 2 1 3 42 42 4 4 827 9 96 2 18 1 21 2 24 1.38 3.118 398 29 327 4 2 2 3.88 816 2.219 2.13 3.65 357 3 185 44 19 9.36 243 814 19 8 1.84 6.734 558 12.335 5 65 75 62 5 21.2 1.863 2.21 62 15 14 2 615 16 81 4.842 587 2 2 3 1 26 668 35 6 95 3.531 28 13 1.175 49 295 91 22 5.55 43 1.45 1.366 168 1 24 12.52 6 56 163 7 7 1 2 2 9 8 2 5 114 38 7 2 2 2.987 472 12.52 1.33 1.562 6.7 45 9.78 37 61 22 46 52 57 196 89.399 14 3 2 19 2 2 1.44 1.653 1 3.94 6 6 197 5 3 52 23 23 45 45 4 4 57 17 74 23 23 893 225 1.118 13 13 3.199 1.7 31 5.29 5 7 97 2 117 267 84 7 1 359 62 62 1.313 11 63 4 161 3 5 1.56 2 22 1 25 1 3 4 5 8 5 2 1 25 9 11 4.922 4.359 643 366 5 55 156 1 36 2 11.1 81 4 1 2 88 11 115 115 6.17 1.764 214 26 68 54 26 64 7 17 26 13 58 18 2 18 7 8.993 5 6 6 2 13 1 33 1 3 3 11 35 15 185 3 3 4 4 69.51 7.86 26.557 2.227 32.538 78.12 354 3.899 12.633 937 613 127 1.644 1.558 796 673 99 261 351 24.685 Bakırçay Çaltılıdere Güzelhisar Tahtalı Barajı Küçük Menderes Belevi Sazlıkları Yeni Şakran Gölü Azap Gölü Dalyan Sulakalanı Bölgesel Toplam

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Göller Bölgesi Alan Adı Sayım Tarihi Ekip sayısı Nokta sayısı Rüzgar şiddeti Rüzgar yönü Görüş mesafesi Sıcaklık C Bulutluluk % Buzlanma % Çevrede kar % Notlar Işıklı Gölü 16 Şubat 1 9 3-4 km/h KB 1-12 km Civardaki dağlar karlı Acıgöl 17 Şubat 1 5 3-4 km/h GD Açık 1 Civardaki dağlar karlı Salda Gölü Çorak Gölü Yarışlı Gölü Karataş Gölü Burdur Gölü Eğirdir Gölü Kovada Gölü Beyşehir Gölü 3 Şubat Akşehir Gölü 27 Ocak 8 km 13 8 Eber Gölü 27 Ocak 1 2 8 km 13 8 Karamık Sazlığı 27 Ocak 8 km 13 7 Gölhisar Gölü Kırkgözhan Sazlıkları Gölcük Gölü Karaçal Barajı Onaç Barajı Karacaören Barajı Karamanlı Barajı Yapraklı Baraj göleti Yazır Gölü Oymapınar Baraj Gölü Elmalı Karagöl Avlan Gölü Beymelek Gölü Demre Kuş Cenneti Önümüzdeki sayımlar için daha iyi noktalar bulunmalı 28

MUTLAKA SAYILMASI GEREKEN GÖLLER BÖLGESİ DÜZENLİ SAYILAN ARA SIRA SAYILAN Türkçe Adı Kızıl Gerdanlı Dalgıç Kara Gerdanlı Dalgıç Küçük Batağan Bahri Kara Boyunlu Batağan Yelkovan Sümsük Karabatak Tepeli Karabatak Küçük Karabatak Ak Pelikan Tepeli Pelikan Balaban Sığır Balıkçılı Küçük Ak Balıkçıl Büyük Ak Balıkçıl Gri Balıkçıl Kara Leylek Leylek Çeltikçi Kaşıkçı Flamingo Kuğu Küçük Kuğu Ötücü Kuğu Sakarca Boz Kaz Sibirya Kazı Angıt Suna Fiyu Boz Ördek Çamurcun Yeşilbaş Kılkuyruk Çıkrıkçın Kaşıkgaga Macar Ördeği Elmabaş Patka Pasbaş Patka Tepeli Patka Karabaş Patka Altıngöz Sütlabi Tarakdiş Dikkuyruk Pufla Kara Ördek Kadife Ördek Ak Kuyruklu Kartal Saz Delicesi Sukılavuzu Sutavuğu Sazhorozu Sakarmeke Turna Poyrazkuşu Uzunbacak Kılıçgaga Halkalı Cılıbıt Akça Cılıbıt Altın Yağmurcun Gümüş Yağmurcun Mahmuzlu Kızkuşu Kızkuşu Büyük kumkuşu Ak Kumkuşu Küçük Kumkuşu Kızıl Kumkuşu Kara Karınlı Kumkuşu Döğüşkenkuş Suçulluğu Çulluk Çamurçulluğu Sürmeli Kervançulluğu Kervançulluğu Kara Kızılbacak Kızılbacak Bataklık Düdükçünü Yeşilbacak Yeşil Düdükçün Dere Düdükçünü Taşçeviren Korsanmartı Büyük Karabaş Martı Ada Martısı Akdeniz Martısı Küçük Martı Karabaş Martı İnce Gagalı Martı Küçük Gümüş Martı Kara Sırtlı Martı Van Gölü Martısı Gümüş Martı Hazar Martısı Kara Ayaklı Martı Hazar Sumrusu Kara Gagalı Sumru Sumru Bıyıklı Sumru İzmir Yalıçapkını Yalıçapkını Alaca Yalıçapkını Tanımsız ördek Tanımsız sukuşu Tanımsız martı Tanımsız kıyıkuşu Tanımsız kuğu Bilimsel Adı Gavia stellata Gavia arctica Tachybaptus ruficollis Podiceps cristatus Podiceps nigricollis Puffinus yelkouan Morus bassanus Phalacrocorax carbo Phalacrocorax aristotelis Phalacrocorax pygmeus Pelecanus onocrotalus Pelecanus crispus Botaurus stellaris Bubulcus ibis Egretta garzetta Casmerodius albus Ardea cinerea Ciconia nigra Ciconia ciconia Plegadis falcinellus Platalea leucorodia Phoenicopterus roseus Cygnus olor Cygnus columbianus Cygnus cygnus Anser albifrons Anser anser Branta ruficollis Tadorna ferruginea Tadorna tadorna Anas penelope Anas strepera Anas crecca Anas platyrhynchos Anas acuta Anas querquedula Anas clypeata Netta rufina Aythya ferina Aythya nyroca Aythya fuligula Aythya marila Bucephala clangula Mergellus albellus Mergus serrator Oxyura leucocephala Somateria mollissima Melanitta nigra Melanitta fusca Haliaeetus albicilla Circus aeruginosus Rallus aquaticus Gallinula chloropus Porphyrio porphyrio Fulica atra Grus grus Haematopus ostralegus Himantopus himantopus Recurvirostra avosetta Charadrius hiaticula Charadrius alexandrinus Pluvialis apricaria Pluvialis squatarola Vanellus spinosus Vanellus vanellus Calidris canutus Calidris alba Calidris minuta Calidris ferruginea Calidris alpina Philomachus pugnax Gallinago gallinago Scolopax rusticola Limosa limosa Numenius phaeopus Numenius arquata Tringa erythropus Tringa totanus Tringa stagnatilis Tringa nebularia Tringa ochropus Actitis hypoleucos Arenaria interpres Stercorarius parasiticus Larus ichthyaetus Larus audouinii Larus melanocephalus Larus minutus Larus ridibundus Larus genei Larus canus Larus fuscus Larus armenicus Larus michahellis Larus cachinnans Rissa tridactyla Sterna caspia Sterna sandvicensis Sterna hirundo Chlidonias hybrida Halcyon smyrnensis Alcedo atthis Ceryle rudis Işıklı Gölü Acıgöl Salda Gölü Çorak Gölü Yarışlı Gölü Karataş Gölü Burdur Gölü Eğirdir Gölü Kovada Gölü Beyşehir Gölü Akşehir Gölü Eber Gölü Karamık Sazlığı Gölhisar Gölü Kırkgözhan Sazlıkları Gölcük Gölü Karaçal Barajı Onaç Barajı Karacaören Barajı Karamanlı Barajı Yapraklı Barajı Yazır Gölü Oymapınar Baraj Gölü Elmalı Karagöl Avlan Gölü Beymelek Lagünü Demre Kuş Cenneti 178 1 4 14 159 49 25 6 78 1 425 1 4 3 3 8 1 63 14 1.55 38 7 3 1 4 253 2 4.166 2 46 13 2 64 2 32 18 4.988 594 827 11 2 23 6 1.483 65 215 4.772 1.15 1.457 16 2 114 983 12 238 44 117 9 9.725 92 19 232 4 4 8 82 12 4 3 2 6 7 1 3 1 5 18 88 1 38 67 7 12 77 3 1 6 14 265 3 32 2 38 4 813 68 1 39 7 5 12 117 1 34 3 19 134 91 69 3 22 13 91 6 746 2 2 3 3 1 2.575 2.576 2 2 52 52 231 6 449 74 44 858 14 14 767 499 8 512 1.149 2 7 56 33 3 82 1 3.967 898 3 7 8 2 1.53 476 4 19 346 164 22.26 55 7 215 15 23.732 124 1 4 138 62 1.739 1.697 167 172 5 5 43 17 1 44 321 46 41 5.242 169 1.888 1.184 2 89 152 1.89 29 52 5 5 52 24 5 1 64 28 64 1 5.155 6 655 8 45 1 6 73.65 2 12 1.692 97 15.2 16.17 4.8 1.75 15 23.8 153 17 9 29.934 12 23 12 13 14 282 11 247 258 3 1 4 5 11 2 1 3 19 9 12 11 95 34.83 421 7.225.49 146.454 1.659 3.769 36 983 84 2 4 213 2 3 6 17 525 634 876 213.625 2 2 272 272 29 36 15 98 9 538 582 582 1 12 5 32 6 3 48 2 2 3 1 2 6 12 3 77 141 2 2 1.88 11 46 11 246 2.29 14 4.893 2 1 8.71 7 6 67 2 6 2.13 2.149 77 4 4 37 38 9 37 4 55 169 8 822 2 3 93 393 2.69 7.8 1.49 11 4 247 757 43.374 1.145 3.398 883 2.368 11.145 22.863 216.991 3.38 18.247 8.44 376 26 1.66 242 22 153 846 1.485 167 471 86 235 879 1.444 939 969 35.262 Bölgesel Toplam

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Doğu Akdeniz Bölgesi Alan Adı Sayım Tarihi Ekip sayısı Nokta Sayısı Rüzgar şiddeti Rüzgar yönü Görüş mesafesi Sıcaklık C Bulutluluk % Buzlanma % Çevrede kar % Göksu 3 Şubat 1 9 1-5 km/h 4 km 11-16 25 Tuzla Gölü 1 Şubat 1 4 5-1 km/h 3 km 6-1 9 Akyatan Gölü 3 Ocak 1 7 5-7 km/h 5 km 7 5-8 Öğleden sonra sağanak yağışlı Ağyatan Gölü 31 Ocak 1 4 1-5 km/h 3-4 km 9-13 9 Yumurtalık Lagünü 29 Ocak 2 1-5 km/h 4 km 8-12 25-5 Seyhan Barajı 2 Şubat 1 9 5-1 km/h 5 km 7-12 25 Dipsiz Lagünü 4 Şubat 1 3 1-5 km/h 3-4 km 1-15 25 Kesik Göleti 31 Ocak 1 2 Milleyha 26 Ocak 1 2 2 km/h DGD 5 km 14 9 Amik 19 Ocak 1 5 2 km/h DGD 15 km 8-1 5 Yarseli Barajı 2 Şubat 1 2 5 km/h DGD 2 km 17 1 Balık Gölü 2 Şubat 5 km/h DGD 2 km 14 1 Gavur Gölü 2 Şubat 1 2 6-7 km/h 16 km 2-4 24-26 Sır Barajı 1 Şubat 1 km/h 16 km 1 86 Notlar 3

MUTLAKA SAYILMASI GEREKEN İÇ ANADOLU DÜZENLİ SAYILAN Türkçe Adı Kızıl Gerdanlı Dalgıç Kara Gerdanlı Dalgıç Küçük Batağan Bahri Kara Boyunlu Batağan Yelkovan Sümsük Karabatak Tepeli Karabatak Küçük Karabatak Ak Pelikan Tepeli Pelikan Balaban Sığır Balıkçılı Küçük Ak Balıkçıl Büyük Ak Balıkçıl Gri Balıkçıl Kara Leylek Leylek Çeltikçi Kaşıkçı Flamingo Kuğu Küçük Kuğu Ötücü Kuğu Sakarca Boz Kaz Sibirya Kazı Angıt Suna Fiyu Boz Ördek Çamurcun Yeşilbaş Kılkuyruk Çıkrıkçın Kaşıkgaga Macar Ördeği Elmabaş Patka Pasbaş Patka Tepeli Patka Karabaş Patka Altıngöz Sütlabi Tarakdiş Dikkuyruk Pufla Kara Ördek Kadife Ördek Ak Kuyruklu Kartal Saz Delicesi Sukılavuzu Sutavuğu Sazhorozu Sakarmeke Turna Poyrazkuşu Uzunbacak Kılıçgaga Halkalı Cılıbıt Akça Cılıbıt Altın Yağmurcun Gümüş Yağmurcun Mahmuzlu Kızkuşu Kızkuşu Büyük kumkuşu Ak Kumkuşu Küçük Kumkuşu Kızıl Kumkuşu Kara Karınlı Kumkuşu Döğüşkenkuş Suçulluğu Çulluk Çamurçulluğu Sürmeli Kervançulluğu Kervançulluğu Kara Kızılbacak Kızılbacak Bataklık Düdükçünü Yeşilbacak Yeşil Düdükçün Dere Düdükçünü Taşçeviren Korsanmartı Büyük Karabaş Martı Ada Martısı Akdeniz Martısı Küçük Martı Karabaş Martı İnce Gagalı Martı Küçük Gümüş Martı Kara Sırtlı Martı Van Gölü Martısı Gümüş Martı Hazar Martısı Kara Ayaklı Martı Hazar Sumrusu Kara Gagalı Sumru Sumru Bıyıklı Sumru İzmir Yalıçapkını Yalıçapkını Alaca Yalıçapkını Tanımsız ördek Tanımsız sukuşu Tanımsız martı Tanımsız kıyıkuşu Tanımsız kuğu Bilimsel Adı Gavia stellata Gavia arctica Tachybaptus ruficollis Podiceps cristatus Podiceps nigricollis Puffinus yelkouan Morus bassanus Phalacrocorax carbo Phalacrocorax aristotelis Phalacrocorax pygmeus Pelecanus onocrotalus Pelecanus crispus Botaurus stellaris Bubulcus ibis Egretta garzetta Casmerodius albus Ardea cinerea Ciconia nigra Ciconia ciconia Plegadis falcinellus Platalea leucorodia Phoenicopterus roseus Cygnus olor Cygnus columbianus Cygnus cygnus Anser albifrons Anser anser Branta ruficollis Tadorna ferruginea Tadorna tadorna Anas penelope Anas strepera Anas crecca Anas platyrhynchos Anas acuta Anas querquedula Anas clypeata Netta rufina Aythya ferina Aythya nyroca Aythya fuligula Aythya marila Bucephala clangula Mergellus albellus Mergus serrator Oxyura leucocephala Somateria mollissima Melanitta nigra Melanitta fusca Haliaeetus albicilla Circus aeruginosus Rallus aquaticus Gallinula chloropus Porphyrio porphyrio Fulica atra Grus grus Haematopus ostralegus Himantopus himantopus Recurvirostra avosetta Charadrius hiaticula Charadrius alexandrinus Pluvialis apricaria Pluvialis squatarola Vanellus spinosus Vanellus vanellus Calidris canutus Calidris alba Calidris minuta Calidris ferruginea Calidris alpina Philomachus pugnax Gallinago gallinago Scolopax rusticola Limosa limosa Numenius phaeopus Numenius arquata Tringa erythropus Tringa totanus Tringa stagnatilis Tringa nebularia Tringa ochropus Actitis hypoleucos Arenaria interpres Stercorarius parasiticus Larus ichthyaetus Larus audouinii Larus melanocephalus Larus minutus Larus ridibundus Larus genei Larus canus Larus fuscus Larus armenicus Larus michahellis Larus cachinnans Rissa tridactyla Sterna caspia Sterna sandvicensis Sterna hirundo Chlidonias hybrida Halcyon smyrnensis Alcedo atthis Ceryle rudis Hirfanlı Barajı Seyfe Gölü Sultansazlığı Palas Gölü Eymir Gölü Mogan Gölü Çöl Gölü Kulu Gölü Kozanlı Gökgöl 267 21 21 48 2 6 9 18 493 395 8 7 16 56 482 622 2 624 358 358 29 29 3 5 8 77 5 9 2 8 5 11 2 3 2 2 4 3 14 5 5 1 4 6 44 44 5 5 241 2.2 1 6 2.448 9 19 16 44 57 391 92 471 2 1.657 72 3 3.215 62 6.22 184 157 177 1 33 552 42 961 235 82 179 429 1.928 25 77 113 7 359 7.75 25 589 1.688 315 2.4 28 732 32.74 3.967 187 725 66 78 192 5 34 75 5 495 5.829 2 165 1 33 21 2 159 5 2 19 19 235 95 2 2 1 984 6.45 9 6 4 434 6.939 7.947 6 7.953 1 25 3 2 5 3 5 111.691 88 1.218 769 864 421 24 68 32 116.57 55 6 556 6 1 7 12 13 17 4 84 2 24 5 5 4 7 55 66 1 4 5 3 3 371 65 383 2.5 57 4 4 15 3.39 72 375 3 2 1.118 3 3 2 2 4.53 17 3 4.577 11.8 4 11.84 15 15 15.347 2.768 1.157 697 1.912 3.545 3.62 2.782 1.268 4 379 2.93 428 3.515 2.454 338 186.343 Tersakan Gölü Bolluk Gölü Balıkdamı Akgöl Ereğli Sazlığı İvriz Barajı Hürmetçi Sazlığı Bölgesel Toplam

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 İç Anadolu Bölgesi Alan Adı Sayım Tarihi Ekip sayısı Sayım yapılan nokta sayısı Rüzgar şiddeti Rüzgar yönü Görüş mesafesi Sıcaklık C Bulutluluk % Buzlanma % Hirfanlı Barajı 27 Ocak 1 4-5/12 5-6 km 5-7 25-8 Seyfe Gölü 18 Ocak 1 4 2-28 km/h Çevrede kar % Notlar 4 km 5 6 8 Gölün kuzey ucuna ulaşılamadı GD 1 km 4- Sultansazlığı 3 Şubat 11 km/h Palas Gölü 2 Şubat 1 4 8 km/h G 1 km 2 2 Eymir Gölü 22 Ocak 3 B Çok iyi 7 2 km/h Mogan Gölü 2 Ocak 1 8 1-5 3-4 km 6 75 1 km/h Çöl Gölü 23 Ocak 1 4 1-5 3 km 5-12 8 km/h Kulu Gölü 22 Ocak 1 3 4-5/12 5 km 6-7 2 Gölün doğu kıyısına yol muhalefeti nedeniyle gidilmedi Kozanlı Gökgöl 22 Ocak 1 4 497 5 km 6 25 Tersakan Gölü 23 Ocak 1 2 1-5 4 km 5-12 9 km/h Bolluk Gölü 23 Ocak 1 4 1-5 3 km 5-12 5 5 km/h Balıkdamı 26 Ocak 1 5 1/12 7-8 km 7-8 Akgöl Çeltik 26 Ocak 5 km 7 Ereğli Sazlığı İvriz Baraji 29 Ocak 1 2 6 km 1 6 Hürmetçi Sazlığı 2 Şubat 1 3 15 G 1 km 7 3 km/h 32

MUTLAKA SAYILMASI GEREKEN DOĞU AKDENİZ DÜZENLİ SAYILAN Türkçe Adı Kızıl Gerdanlı Dalgıç Kara Gerdanlı Dalgıç Küçük Batağan Bahri Kara Boyunlu Batağan Yelkovan Sümsük Karabatak Tepeli Karabatak Küçük Karabatak Ak Pelikan Tepeli Pelikan Balaban Sığır Balıkçılı Küçük Ak Balıkçıl Büyük Ak Balıkçıl Gri Balıkçıl Kara Leylek Leylek Çeltikçi Kaşıkçı Flamingo Kuğu Küçük Kuğu Ötücü Kuğu Sakarca Boz Kaz Sibirya Kazı Angıt Suna Fiyu Boz Ördek Çamurcun Yeşilbaş Kılkuyruk Çıkrıkçın Kaşıkgaga Macar Ördeği Elmabaş Patka Pasbaş Patka Tepeli Patka Karabaş Patka Altıngöz Sütlabi Tarakdiş Dikkuyruk Pufla Kara Ördek Kadife Ördek Ak Kuyruklu Kartal Saz Delicesi Sukılavuzu Sutavuğu Sazhorozu Sakarmeke Turna Poyrazkuşu Uzunbacak Kılıçgaga Halkalı Cılıbıt Akça Cılıbıt Altın Yağmurcun Gümüş Yağmurcun Mahmuzlu Kızkuşu Kızkuşu Büyük kumkuşu Ak Kumkuşu Küçük Kumkuşu Kızıl Kumkuşu Kara Karınlı Kumkuşu Döğüşkenkuş Suçulluğu Çulluk Çamurçulluğu Sürmeli Kervançulluğu Kervançulluğu Kara Kızılbacak Kızılbacak Bataklık Düdükçünü Yeşilbacak Yeşil Düdükçün Dere Düdükçünü Taşçeviren Korsanmartı Büyük Karabaş Martı Ada Martısı Akdeniz Martısı Küçük Martı Karabaş Martı İnce Gagalı Martı Küçük Gümüş Martı Kara Sırtlı Martı Van Gölü Martısı Gümüş Martı Hazar Martısı Kara Ayaklı Martı Hazar Sumrusu Kara Gagalı Sumru Sumru Bıyıklı Sumru İzmir Yalıçapkını Yalıçapkını Alaca Yalıçapkını Tanımsız ördek Tanımsız sukuşu Tanımsız martı Tanımsız kıyıkuşu Tanımsız kuğu Bilimsel Adı Gavia stellata Gavia arctica Tachybaptus ruficollis Podiceps cristatus Podiceps nigricollis Puffinus yelkouan Morus bassanus Phalacrocorax carbo Phalacrocorax aristotelis Phalacrocorax pygmeus Pelecanus onocrotalus Pelecanus crispus Botaurus stellaris Bubulcus ibis Egretta garzetta Casmerodius albus Ardea cinerea Ciconia nigra Ciconia ciconia Plegadis falcinellus Platalea leucorodia Phoenicopterus roseus Cygnus olor Cygnus columbianus Cygnus cygnus Anser albifrons Anser anser Branta ruficollis Tadorna ferruginea Tadorna tadorna Anas penelope Anas strepera Anas crecca Anas platyrhynchos Anas acuta Anas querquedula Anas clypeata Netta rufina Aythya ferina Aythya nyroca Aythya fuligula Aythya marila Bucephala clangula Mergellus albellus Mergus serrator Oxyura leucocephala Somateria mollissima Melanitta nigra Melanitta fusca Haliaeetus albicilla Circus aeruginosus Rallus aquaticus Gallinula chloropus Porphyrio porphyrio Fulica atra Grus grus Haematopus ostralegus Himantopus himantopus Recurvirostra avosetta Charadrius hiaticula Charadrius alexandrinus Pluvialis apricaria Pluvialis squatarola Vanellus spinosus Vanellus vanellus Calidris canutus Calidris alba Calidris minuta Calidris ferruginea Calidris alpina Philomachus pugnax Gallinago gallinago Scolopax rusticola Limosa limosa Numenius phaeopus Numenius arquata Tringa erythropus Tringa totanus Tringa stagnatilis Tringa nebularia Tringa ochropus Actitis hypoleucos Arenaria interpres Stercorarius parasiticus Larus ichthyaetus Larus audouinii Larus melanocephalus Larus minutus Larus ridibundus Larus genei Larus canus Larus fuscus Larus armenicus Larus michahellis Larus cachinnans Rissa tridactyla Sterna caspia Sterna sandvicensis Sterna hirundo Chlidonias hybrida Halcyon smyrnensis Alcedo atthis Ceryle rudis Göksu Tuzla Gölü Akyatan Gölü Ağyatan Gölü Yumurtalık Lagünü Seyhan Barajı Dipsiz Lagünü Kesik Göleti 12 73 6 6 2 99 3 32 12 1 5 53 3 3 2 5 7 436 65 415 2.85 8.315 1.8 4 2 3.636 18 9 27 2 1 33 68 4 81 2 2 18 5 146 12 119 7 12 19 45 1 413 21 23 19 14 32 4 3 34 24 11 286 3 78 25 7 16 585 43.35 3.45 1 47.357 1.229 1.231 29 35 1.625 772 5 2.477 3.94 19.7 3.8 1.914 15 9 37.658 65 2 8 2 2 79 3.515 22 11.365 1.18 7.152 88 11.36 2.53 3 37.656 1.47 3.135 121 923 754 67 6 6.476 15 1.268 25 1.375 311 25 3.154 2.275 2.53 1.32 796 54 18 7.479 38 2 45 85 1.43 8.25 1 9.681 3 3 2 3 2 3 1 2 2 4 4 4 1 9 2 11.92.285 17.77 4.92 15 3.315 185 186 59 23.735 169 51 29 6 437 65 65 14 14 6 95 11 2 65 55 46 28 2 2.458 127 3.215 415 415 18 18 1.925 1.925 3 2 5 1 265 265 2 2 21 6 35 282 344 13 4 11 1 3 1 6 11 4 1 9 25 162 162 83 85 26 45 7.485 277 64 12 8.41 21 75 139 3 1 239 28 1.575 67 2 2.596 2 1 52 4.341 57 59 25 28 1 8 2 64 2 1 6 7 1 4 1 2 1.25 1.55 2.8 12 12 225 3.45 3.675 65 65 25.75.338 263.195 14.99 39.435 15.499 3.497 1.93 479 17.249 3.1556 27 155 399.317 Milleyha (Samandağ) Amik Gölü Yarseli Barajı Balık Gölü (Hatay) Gavur Gölü Sır Barajı Bölgesel Toplam

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Doğu Anadolu Bölgesi Sayım Tarihi 15 Şubat Alan Adı Aralık Sazlıkları Van Gölü Güneyi Bulanık 2 Ovası Şubat (Şorgöl Sazlığı) Haçlı Gölü 22 Şubat Nazik Gölü 28 Şubat Arin Gölü 28 Şubat Ahlat 22 Sazlıkları Şubat İron Sazlığı 19 Şubat Ekip sayısı Sayım yapılan nokta sayısı Rüzgar şiddeti Rüzgar yönü Görüş mesafesi Sıcaklık C Bulutluluk % Buzlanma % 1 Açık 14 1 Hafif rüzgar Hafif rüzgar Çevrede kar % Sisli 5 8 1 Sisli 5 8 1 Notlar K 1 Göl donmuş K 2 8 1 K 1 Hafif rüzgar Sisli 5 8 1 34

MUTLAKA SAYILMASI GEREKEN GÜNEYDOĞU ANADOLU DÜZENLİ SAYILAN ARA SIRA SAYILAN Türkçe Adı Kızıl Gerdanlı Dalgıç Kara Gerdanlı Dalgıç Küçük Batağan Bahri Kara Boyunlu Batağan Yelkovan Sümsük Karabatak Tepeli Karabatak Küçük Karabatak Ak Pelikan Tepeli Pelikan Balaban Sığır Balıkçılı Küçük Ak Balıkçıl Büyük Ak Balıkçıl Gri Balıkçıl Kara Leylek Leylek Çeltikçi Kaşıkçı Flamingo Kuğu Küçük Kuğu Ötücü Kuğu Sakarca Boz Kaz Sibirya Kazı Angıt Suna Fiyu Boz Ördek Çamurcun Yeşilbaş Kılkuyruk Çıkrıkçın Kaşıkgaga Macar Ördeği Elmabaş Patka Pasbaş Patka Tepeli Patka Karabaş Patka Altıngöz Sütlabi Tarakdiş Dikkuyruk Pufla Kara Ördek Kadife Ördek Ak Kuyruklu Kartal Saz Delicesi Sukılavuzu Sutavuğu Sazhorozu Sakarmeke Turna Poyrazkuşu Uzunbacak Kılıçgaga Halkalı Cılıbıt Akça Cılıbıt Altın Yağmurcun Gümüş Yağmurcun Mahmuzlu Kızkuşu Kızkuşu Büyük kumkuşu Ak Kumkuşu Küçük Kumkuşu Kızıl Kumkuşu Kara Karınlı Kumkuşu Döğüşkenkuş Suçulluğu Çulluk Çamurçulluğu Sürmeli Kervançulluğu Kervançulluğu Kara Kızılbacak Kızılbacak Bataklık Düdükçünü Yeşilbacak Yeşil Düdükçün Dere Düdükçünü Taşçeviren Korsanmartı Büyük Karabaş Martı Ada Martısı Akdeniz Martısı Küçük Martı Karabaş Martı İnce Gagalı Martı Küçük Gümüş Martı Kara Sırtlı Martı Van Gölü Martısı Gümüş Martı Hazar Martısı Kara Ayaklı Martı Hazar Sumrusu Kara Gagalı Sumru Sumru Bıyıklı Sumru İzmir Yalıçapkını Yalıçapkını Alaca Yalıçapkını Tanımsız ördek Tanımsız sukuşu Tanımsız martı Tanımsız kıyıkuşu Tanımsız kuğu Bilimsel Adı Gavia stellata Gavia arctica Tachybaptus ruficollis Podiceps cristatus Podiceps nigricollis Puffinus yelkouan Morus bassanus Phalacrocorax carbo Phalacrocorax aristotelis Phalacrocorax pygmeus Pelecanus onocrotalus Pelecanus crispus Botaurus stellaris Bubulcus ibis Egretta garzetta Casmerodius albus Ardea cinerea Ciconia nigra Ciconia ciconia Plegadis falcinellus Platalea leucorodia Phoenicopterus roseus Cygnus olor Cygnus columbianus Cygnus cygnus Anser albifrons Anser anser Branta ruficollis Tadorna ferruginea Tadorna tadorna Anas penelope Anas strepera Anas crecca Anas platyrhynchos Anas acuta Anas querquedula Anas clypeata Netta rufina Aythya ferina Aythya nyroca Aythya fuligula Aythya marila Bucephala clangula Mergellus albellus Mergus serrator Oxyura leucocephala Somateria mollissima Melanitta nigra Melanitta fusca Haliaeetus albicilla Circus aeruginosus Rallus aquaticus Gallinula chloropus Porphyrio porphyrio Fulica atra Grus grus Haematopus ostralegus Himantopus himantopus Recurvirostra avosetta Charadrius hiaticula Charadrius alexandrinus Pluvialis apricaria Pluvialis squatarola Vanellus spinosus Vanellus vanellus Calidris canutus Calidris alba Calidris minuta Calidris ferruginea Calidris alpina Philomachus pugnax Gallinago gallinago Scolopax rusticola Limosa limosa Numenius phaeopus Numenius arquata Tringa erythropus Tringa totanus Tringa stagnatilis Tringa nebularia Tringa ochropus Actitis hypoleucos Arenaria interpres Stercorarius parasiticus Larus ichthyaetus Larus audouinii Larus melanocephalus Larus minutus Larus ridibundus Larus genei Larus canus Larus fuscus Larus armenicus Larus michahellis Larus cachinnans Rissa tridactyla Sterna caspia Sterna sandvicensis Sterna hirundo Chlidonias hybrida Halcyon smyrnensis Alcedo atthis Ceryle rudis Karkamış Barajı Birecik Barajı Karakaya Barajı Atatürk Barajı Keban Barajı Güney Devegeçidi Barajı Azaplı Gölü 295 12 5 5 2 4 2 354 25 22 6.536 175 4.144 25 41 5 13 72 12 11.43 3 1 32 2 4 2 44 153 12 73 32 5 11 61 137 15 152 9 2 2 23 36 3 1 5 15 15 3 2 2 181 21 28 29 13 47 16 1 2 15 2 174 12 12 4 5 1.196 48 33 2 1.36 16 16 263 77 2 342 26 7 1 43 196 5 7 15 344 668 5 3 77 22 29 1.677 88 399 1.39 1.433 3.18 9.586 7 25 277 73 4 16.489 13 133 5 3 165 753 155 5 2 12 6 1 997 3 25 55 2.35 22 1 2 278 295 3 3.77 54 7 124 2.388 12 4 2 3 83 2.96 17 6 23 2 5 2 3 1 31 4 1 2 1 8 31.656 2.675 892 1.842 79 25 5 14 22 5 58 3 39.148 2 2 3 3 19 3 22 4 4 39 5 44 29 29 13 4 17 12 1 2 2 19 1 7 4 21 4 13 4 11 5 181 12 12 342 6 169 53 853 1.57 18 1 3.77 2 1 3 6 3 57 95 2.175 54 538 5.32 4 12 3 5 32 8.772 7 2 3 12 2 2 5 23 7 35 35 1 25 295 1.835 2 568 1 2.61 2 5.243 55 55 6 6 41.295 3.899 12.477 4.116 11.464 2.677 1225 65 326 583 1.665 419 97.232 Gölbaşı Gölü (Fırat) İnekli Gölü Hazar Gölü Kartalkaya Barajı Gözegöl Arık Göl Bölgesel Toplam

TÜRKİYE KIŞ ORTASI SU KUŞU SAYIMLARI 213 Güneydoğu Anadolu Bölgesi Sayım Alan Adı Sayım Tarihi Ekip sayısı yapılan nokta sayısı Rüzgar şiddeti Rüzga r yönü Görüş mesaf esi Sıcaklık C Bulutluluk % Buzlanma % Çevrede kar % Notlar Karkamış Barajı 26 Ocak 3 3-5 km/h 11-12 45-9 Ara ara hafif yağış Birecik Barajı 25 Ocak 1 5 11 km/h Açık 7 5 Karakaya Barajı 1 Şubat 3 Orta 8--13 2-8 şiddet km Atatürk Barajı 27 Ocak 1 8 5-1 km/h 1,5-16 km 1-13 6-9 Yer yer sis ve yağış vardı Keban Barajı Güney 31 Ocak 1 8 6 km 6-9 1 Ara ara hafif yağış Devegeçidi Barajı 3 Ocak 1 4 1-2 km/h 6 km 5 8 Azaplı Gölü 1 Şubat 8 km/h 16 km 3 5 Gölbaşı Gölü 1 Şubat 5 km/h 19 km 6 1 İnekli Gölü 1 Şubat 8 km/h 16 km 3 8 Hazar Gölü 31 Ocak 6 km 1 Kartalkaya Baraji 1 Şubat 1 3 1 km/h 11 km 6-7 8 Gözegöl Arık Göl 36