Pıhtıönler İlaç (Antikoagülan-Coumadin) Kullanan Hastalar Antikoagülan ilaçlar damar içinde trombüs (damar-içi pıhtı) oluşumunu yada oluşmuş pıhtının büyümesini engelleyen ilaçlardır. Pıhtıönler ilaçlar kanınızın daha uzun sürede pıhtılaşmasını sağlayarak damarlarınızın içinde zararlı pıhtılarının oluşmasını ve eğer varsa pıhtının büyümesini önlemektedir. Ülkemizde bu amaçla kullanılan ilaç coumadin olarak bilinmektedir. Eczanelerde 5 ve 10 mg tablet olarak bulunmaktadır. Bu ilacın ne zaman ve hangi dozda kullanılacağı kararını hekiminiz verecektir. Ağızdan alınan antikoagülan ilaçlar sahip oldukları yan etkilerinden dolayı ve bireysel özelliklerden (yaş, kalıtım vb) kaynaklanan faktörlere bağlı olarak yaşamsal riskler taşıyan ve bu nedenle hasta birey ve ailesinin bilgilendirilerek izlenmesini zorunlu kılan ilaçlardır. Hazırlayan Uzm. Hemş. Özlem DOĞU 1 Grafit Tasarım Selçuk SELANİK
Pıhtıönler İlaç (Antikoagülan-Coumadin) Kullanan Hastalar Antikoagülan ilaçlar damar içinde trombüs (damar-içi pıhtı) oluşumunu yada oluşmuş pıhtının büyümesini engelleyen ilaçlardır. Pıhtıönler ilaçlar kanınızın daha uzun sürede pıhtılaşmasını sağlayarak damarlarınızın içinde zararlı pıhtılarının oluşmasını ve eğer varsa pıhtının büyümesini önlemektedir. Ülkemizde bu amaçla kullanılan ilaç coumadin olarak bilinmektedir. Eczanelerde 5 ve 10 mg tablet olarak bulunmaktadır. Bu ilacın ne zaman ve hangi dozda kullanılacağı kararını hekiminiz verecektir. Ağızdan alınan antikoagülan ilaçlar sahip oldukları yan etkilerinden dolayı ve bireysel özelliklerden (yaş, kalıtım vb) kaynaklanan faktörlere bağlı olarak yaşamsal riskler taşıyan ve bu nedenle hasta birey ve ailesinin bilgilendirilerek izlenmesini zorunlu kılan ilaçlardır. 1
İlacınızı Kullanırken Nelere Özen Göstereceksiniz? 25 derecenin altındaki oda sıcaklığında, çocukların ulaşamayacağı yerlerde +4 derecede buzdolabı kapak raflarında saklanabilir A) BESİNLERLE ETKİLEŞİM 2 İlaç, K vitamini ile etkileşime girerek etkinliği değiştiği için bu besinler ile birlikte kullanıldığında dikkatli alınmalı. K vitamini içeren gıdalar: Lahana, brüksel lahanası, brokoli, ıspanak, semizotu, maydanoz, dereotu, tere, roka, marulun yeşil kısımları gibi yeşil yapraklı sebzeler, nar suyu, kiraz, acı biber, soya yağı, yeşil çay, papatya çayı, keçi boynuzu, pire otu, keten tohumu, zencefil, atkestanesi, tekesakalı, zerdaçal, aslankuyruğu gibi bitki ve bitki çayları, bezelye, karaciğer, yumurta sarısı, buğday kepeği ve yulaf gibi tahıllar, şalgam, nar suyu gibi içecekler K vitamininden zengin besin gruplarıdır. Bu yiyecekleri az miktarda yemeye özen gösteriniz.
DiKKAT Kola gibi şeker ve fosfat içeren içecekler midenin boşaltım süresini uzattığı ve ilaçların emilimini azalttığı için hiçbir ilaçla birlikte alınmamalıdır. DiKKAT K vitamini içeren gıdalar diyetten tamamen çıkarılması mümkünolanadığından bu gıdaların günlük miktarını azaltmak veya sabit tutmak DiKKAT Pıhtıönler ilaç kullanırken aşırı alkol ve sigara alımının da tehlikeli olabileceğini unutmayınız. DiKKAT 7 günü aşan beslenme değişikliği gibi durumlarda kontrol amaçlı INR testi yapılmalı 3
B) İLAÇLARLA ETKİLEŞİM Asetilsalisilik asit (ASA-Aspirin), nonsteroid ilaçlar gibi ağrı kesici ilaç grupları, soğuk algınlığı, romatizma ve diyabet ilaçları ve grip aşıları ilacın etkisini değiştirebildiği için INR değeride etkilenmekte dolayısıyla ilacın etkiside değişmektedir. İlaç birçok diğer ilaçlarla ve özellikle bitkisel ürünlerle etkileşime girerek istenmeyen sonuçlara neden olabilmektedir. Eğer bitkisel ilaçlar dahil reçete ile satılmayan ilaçlardan kullanmayı düşünüyorsanız eczacınıza pıhtıönler ilaç kullandığınızı belirtin. Konu hakkında hekiminizden bilgi almanın daha güvenli olduğunu unutmayınız. 4
C) DOZ UNUTULMASI 24:00 dan önce hatırlandığında alınabilir. 24:00 24:00 24:00 dan sonra hatırlandığında alınmamalıdır. 2 doz birden unutulduğunda 2 doz birden alınmamalı, hekime bildirilmeli, Alındığı unutulup tekrar alınırsa hekime bildirilmeli ve INR tahlili yaptırılmalı Coumadin Kullanırken İzlem Gereklidir! 1. Doktorunuz sizi izlerken INR testi yaptıracaktır. Bu test kanınızın ne kadar sürede pıhtılaştığını ölçer. Kanın normal INR değeri yaklaşık olarak 1 dir. 2. Kullanmanız gereken ilaç dozu INR testi sonucuna göre belirlenir, bu nedenle testinizi doktorunuzun önerdiği sıklıkla yaptırınız. 3. Doktorunuz söylemeden ilacınızı bırakmayınız ya da dozunda değişiklik yapmayınız. 4. Her zaman tedbirli olunuz ve en az bir haftalık ilaç dozunuz kaldığında ilacınızı yeniden yazdırınız. 5. İlacın düzenli kullanımına rağmen INR değerinin istenilen aralığa gelmediği durumda (INR < 2) hekiminiz tarafından birkaç gün kas içi heparin 5
uygulaması ile birlikte ilacı kullanmanız önerilebilir, bu durumda hekiminizin verdiği kas içi uygulama ve ağızdan alınan ilacınızın dozunu birlikte düzenli kullanmanız ve kontrol sıklığını arttırmanız önemlidir. COUMADİN KULLANIRKEN NELER YAPALIM - NELER YAPMAYALIM? 1. Coumadin kullanırken egzersiz yapılmasında sakınca var mı? Bireyin yaralanma ve kanamalara sebep olabilecek tehlikeli hareketlerden ve hızlı hareket etme sonucu oluşabilecek darbelerden korunması için dikkatli olması gerekir Coumadin kullanırken kanama riski olan etkinliklerin ve boks, karate gibi sporların yapılması sakıncalıdır. Kanama riski olmayan etkinliklerin yapılmasında sakınca yoktur (yüzme vb). 2. Coumadin kullanırken diş bakımı nasıl yapılmalıdır? 6 Coumadin kullanırken dişlerin yumuşak bir fırça ile nazikçe fırçalanması gerekir. Sert darbeler kolaylıkla dişeti kanamasına neden olabilir. Diş ipi kullanımında da nazik davranmak gerekir. Eğer kendiliğinden dişeti kanamaları oluyorsa, bu durum coumadin dozunun
fazla olduğunun bir habercisi olabilir. Bu durumda mutlaka doktorunuza haber veriniz. Diş tedavisi yaptırmadan önce diş hekimine mutlaka coumadin kullandığınızı söylemeniz gerekir. Coumadin kullanırken diş çekimi ya da kanamaya neden olabilecek bir işlem yapılacaksa gerektiğinde ilacınızın dozunun yeniden ayarlanması gerekebilir. 3. Vücut temizliğinde ve giyimde nasıl önlemler alınmalıdır? Vücut bakımında kullanılan malzemeler ve giysi seçimi konusunda özen gösterilmelidir. Kanamaya neden olabileceğinden jilet kullanılmaması, yaralanma ve deri içi kanamaya neden olabileceğinden dar ve sıkan ayakkabıgiysi giyilmemesi gereklidir. 4. Gebelik durumunda kullanmaya devam edilmeli midir? Gebelik durumu ya da gebelik önleyici ilaçların kullanılması ilaç ile birlikte tehlikeli durumlar yaratabilmektedir. Pıhtıönler ilaçlar gebeliğin ilk üç ayında bebeğin gelişimini etkileyebilir. Gebe kalmayı planlayan ve bu ilaçlardan kullanan kadınlar gebelikten önce bu isteklerini hekimleri ile paylaşmalıdır. Pıhtıönler ilaç kullanırken gebe kalmış olabileceğini düşünen kadınlar ise 7
5. Güvenli Yaşam Ortamı? İş ortamının güvenli olması, uzun süreli oturma veya ayakta kalmaktan kaçınılması, Kesici, keskin aletler ile çalışılmaması, Yaralanmaya neden olabilecek hobi ve spor aktivitelerinden kaçınılması, Bahçe işleri gibi yaralanmaya neden olabilecek işlerde eldiven kullanılmasıdır. COUMADİN BAZI İSTENMEYEN ETKİLERE NEDEN OLABİLİR! 8 1. Pıhtıönler ilaçların en önemli yan etkisi kanamadır. Eğer aşağıdakilerden herhangi biri ile karşılaşırsanız tıbbi bakıma başvurunuz ve hızla INR değerinizi ölçtürünüz; Uzamış burun kanamaları (10 dakikadan uzun) Kusma ile birlikte kan görülmesi Tükürükte kan
İdrarda kan, çay renginde idrar Kırmızımsı veya siyah renkte dışkılama Şiddetli veya kendiliğinden dişeti kanamaları oluşması Olağandışı baş ağrıları Adet kanamalarında olağan dışı artma görülmesi Vücudunuzun herhangi bir yerinde çarpma olmaksızın morluklar gelişmesi Kesik sonrası durmayan kanama Halsizlik ve solukluk hissedilmesi 2. Ciltte kaşıntı ve döküntü, karın krampları gibi yan etkileri de olabilir. İlaca bağlı olabileceğini düşündüğünüz bir durumla karşılaştığınızda doktorunuza danışınız. 9
Dikkat! 1. Herhangi bir yerinizi kesmeniz durumunda temiz ve kuru bir bez ile bu bölgeye en az 5 dakika yumuşak bir basınç uygulayınız. 2. Kusma, ateş, ishal gibi belirti yaratan hastalıklar geliştiği durumda hemen doktorunuzu arayınız. 3. Araç içi-dışı trafik kazaları, kesici-delici alet yaralanmaları, darp, yüksekten düşme, şiddetli baş çarpması gibi iç ve dış kanamaya neden olabilecek durumlarda derhal bir hastaneye başvurunuz. 4. Tüm cerrahi işlemlerden önce kan testlerinizi tekrarlamak ve ilacınızı kesmek gerekebilir. Bu tip müdahalelerden önce mutlaka sizi Coumadin için takip eden ve diğer doktorunuzu bildiriniz. UNUTMAYIN! Coumadin Sadece doğru kullanıldığında güvenli ve etkili bir ilaçtır. İlaç Takip Planı: Tarih INR Değeri İlaç Kullanım Önerisi Bir Sonraki Kontrol Tarihi 10
Tarih INR Değeri İlaç Kullanım Önerisi Bir Sonraki Kontrol Tarihi 11
12 Hasta Notu:
Pıhtıönler İlaç (Antikoagülan-Coumadin) Kullanan Hastalar Antikoagülan ilaçlar damar içinde trombüs (damar-içi pıhtı) oluşumunu yada oluşmuş pıhtının büyümesini engelleyen ilaçlardır. Pıhtıönler ilaçlar kanınızın MERKEZ daha uzun KAMPÜSÜ sürede pıhtılaşmasını sağlayarak Adnan damarlarınızın Menderes içinde zararlı Sağlık pıhtılarının Sok.No: 195 oluşmasını Adapazarı ve eğer / SAKARYA varsa Cad. Santral : 444 54 00 ve 888 40 51-57 (7 Hat) pıhtının büyümesini önlemektedir. Ülkemizde Fax : 0(264) 275 91 92 bu amaçla kullanılan ilaç coumadin olarak bilinmektedir. Eczanelerde 5 ve 10 mg tablet KORUCUK KAMPÜSÜ olarak bulunmaktadır. Korucuk Bu ilacın Mah. ne zaman / SAKARYA ve hangi dozda Santral kullanılacağı : 0(264) kararını 255 21 hekiminiz 06-13 Pbx verecektir. Fax : 0(264) 255 21 05 www.seah.gov.tr Ağızdan alınan antikoagülan ilaçlar sahip oldukları yan etkilerinden dolayı ve bireysel özelliklerden (yaş, kalıtım vb) kaynaklanan faktörlere bağlı olarak yaşamsal riskler taşıyan ve bu nedenle hasta birey ve ailesinin bilgilendirilerek izlenmesini zorunlu kılan ilaçlardır. 1