ULUSLARARASI ÖĞRENCİ KURULUŞLARI PLATFORMU (ISAP) ULUSLARARASI ÖĞRENCİLER RAPORU

2015 ULUSLARARASI ÖĞRENCİ KURULUŞLARI PLATFORMU (ISAP) ULUSLARARASI ÖĞRENCİLER RAPORU Bu rapor, Uluslararası Öğrenci Kuruluşları Platformu olarak tarafımızdan çeşitli istişare ve çalışmalar sonucunda uluslararası eğitimin geliştirilmesi amacıyla bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. 1

GİRİŞ Bu rapor, Türkiye de öğrenim gören uluslararası öğrenciler konusunda şimdiye kadar yapılmış bazı çalışmaların verilerinden ve Uluslararası Öğrenci Kuruluşları Platformu na üye olan kuruluşların tecrübelerinden hareketle hazırlanmıştır. Raporda öncelikle genel değerlendirmeler yapılmış ardından meselenin farklı boyutları kategorize edilerek sorunlara ilişkin tespitler ve çözüm önerileri başlığı altında sunulmuştur. 2

GENEL DEĞERLENDİRMELER 1. Uluslararası öğrenci dolaşımı, ülkeler ve kültürler arasında karşılıklı anlayışı, işbirliğini ve dayanışmayı artırdığından önemli bir dış politika ve kamu diplomasisi aracı olarak değerlendirilmektedir. 2. Türkiye deki uluslararası öğrencilerin büyük bir kısmı komşu ülkelerden ya da Türkiye ile tarihsel veya kültürel bağları bulunan ülkelerden gelmektedir. 3. Türkiye de sunulan eğitim imkânlarının yeterince ve etkili bir şekilde tanıtılamadığı ve bu durumun uluslararası öğrenci politikası bağlamında Türkiye nin en önemli eksiklerinden birisi olduğu tespit edilmiştir. 4. Uluslararası öğrencilerin yükseköğretim için en fazla tercih ettikleri ülkeler incelendiğinde, bu ülkelerin öncelikle tanıtım faaliyetlerine ve yönlendirme çalışmalarına önem verdikleri, bununla birlikte öğrencilere kendi ülkelerinden rahatlıkla erişebilecekleri zengin bilgi kaynakları sundukları görülmektedir. Bu ülkelerde başta tanıtım olmak üzere, başvurudan vize alma ve çalışma iznine kadar tüm süreçlerde hem devlet kurumları hem de dernek, vakıf ve özel kuruluşlar aktif bir şekilde sürece destek olmaktadırlar. 5. Ülkemizde uluslararası öğrencilerle alakalı işlerin sevk ve koordinasyonunda sıkıntılar olduğu düşünülmekte ve bu alanın yönetilmesinde bir dağınıklık gözlemlenmektedir. Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Kurulu daha fonksiyonel çalışmalı, sivil toplum kuruluşlarının daha aktif olduğu bir koordinasyon merkezi kurulmalıdır. 6. Bu alanla ilgili politikalarda düzensizlik, belirsizlik, kararsızlık, uyumsuzluk gibi birtakım olumsuzluklar gözlemlenmektedir. YÖK bir karar almakta ama üniversiteler bu kararı uygulamayabilmektedir. Yabancı Öğrenci Sınavı (YÖS) ve merkezi yerleştirme kaldırılmakta ama yerine alternatif çözümler kolaylıkla sunulamamaktadır. Yurt dışından gelişlerde önceden merkezi sınav vardı ama her üniversitenin kendisinin karar vermesi süreci başladığı için işler zorlaştı ve belirsizleşti. Üniversiteler nasıl davranacaklarına karar veremiyor. 7. Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Kurulu genel yapısı itibariyle konuyla ilgili resmi kurum temsilcilerden oluşmakla birlikte, iki STK temsilcisinin bulunması da gerekmektedir. Kurula İSAP Platformu gibi sivil toplum kuruluşları da katılmalıdır. 8. Uluslararası öğrenciler alanına geleceğe dönük projeksiyonlar açısından bakıldığında çok büyük ve geniş bir potansiyel vardır. Burslu öğrencilerin sayısı 17.000 e yaklaşmıştır. Burslular dışında Türkiye de yaklaşık 55.000 kadar öğrenci olduğu tahmin edilmektedir. Önümüzdeki yıllarda toplam sayının 250.000 e ulaşacağı düşünülmeli ve planlamalar bu doğrultuda yapılmalıdır. 9. Bazı genel kararlar özel durumlarda ciddi sorunlar oluşturabiliyor. Bu sebeple herkesi bağlayıcı genel kararlar alınırken dikkat edilmelidir. Mesela Sudan Hartum Üniversitesi mezunları en fazla 75 le mezun olabiliyor. Sudan Omdurman Üniversitesi bir öğrenciyi 90 la mezun ediyor. Oysa Hartumlu nun 65 le mezun olanı Omdurmanlı nın 90 la mezun olanından daha iyi olabiliyor. Siz 75 şartı koyduğunuzda Hartumlu başvuramıyor. 10. Suriye Irak, Arakan ve Mısırlıların problemleri için ayrı bir başlık açılabilmelidir. Kriz Bölgeleri ayrıca değerlendirilmelidir. 11. Bursların yeni bir bakış açısıyla ve farklı kriterlere göre yeniden düzenlenmesi isabetli olacaktır. Başvuruların 2012 den itibaren Türkiye Bursları adı altında birleştirilmesi ve internet üzerinden alınması isabetli bir karar olmakla birlikte uygulamada bazı sorunları da beraberinde getirmiştir. 3

SORUNLARA İLİŞKİN TESPİTLER VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ No: Madde İçerikleri: 1. TANITIM 1.1. Türkiye Burslarının tanıtımı ve mülakatla seçimi başarılı şekilde uygulansa da, ülkemizdeki diğer yüksek eğitim imkânları ve fırsatların tanıtımları yeterli yapılamadığı gözlemlenmiştir. Tanıtımların tüm kesimleri kapsayacak şekilde yaygınlaştırılamadığı tespit edilmiştir. 1.2. Türkiye nin, Türk üniversitelerinin, Türkiye ve STK Bursları nın yanında barınma imkânlarının da tanıtımı özenle yapılmalıdır. 1.3. 1.4. Türkiye burslarına başvuru yapan 80.000 öğrencilerden 4.000 kadarı burs kazanıp okuma fırsatı verilmektedir. Burs kazanamayan diğer öğrencilerin ülkemizdeki diğer fırsatlara ve kurumlara yönlendirilmesi faydalı olacaktır. İlgili tüm birimlerde internet siteleri ve diğer tanıtım yollarıyla burslar ve yurtlarla ilgili imkanlar doğru mecralarda ve yeterince yapılmalıdır. 1.5. Dış temsilcilik olarak görevlendirilen tüm kurumlar Türkiye ve STK Bursları nın, Yurt imkanlarının tanıtılması ve duyurulması konusunda yetkilendirilmelidir. Tanıtım yetkisi sadece DEİK te kalmamalıdır. 1.6. Tanıtım yapılan ülkelerdeki Türkiye mezunlarıyla irtibat kurularak duyuru ve tanıtım sürecine dahil edilmeleri sağlanmalıdır. 1.7. Ülkelerde yapılan eğitim fuarlarında Türkiye Bursları adı altında stant açılarak daha geniş kitlelere ulaşma imkanı yakalanmalıdır. Üniversite ve yurtların tanıtımı dahil edilmelidir. 1.8. Tanıtım portalı, sadece burslarla ilgili tanıtım yerine, ücretli okumak isteyenlerin de istifade edebileceği şekilde hazırlanmalıdır. Kendi imkanlarıyla gelecek öğrencilere de tanıtım yapılmalıdır. 1.9. Tanıtım portalında Türkiye de okuyacak öğrenciler için tüm genel, özel ve teknik şartlar ilan edilmeli, ayrıca tüm üniversitelerin linklerine ulaşılabilecek şekilde ilanlar hazırlanmalıdır. 1.10. 01 Mart 30 Mayıs tarihlerinde TC dış misyonlarında (büyükelçiliklerde, konsolosluklarda, Yunus Emre Türk Kültür Merkezlerinde vb. yerlerde) tanıtım masaları kurulup eğitilmiş kadrolarla Türkiye ve STK Bursları hakkında ayrıntılı bilgi verilip başvuru alınabilmelidir. 1.11. Gerekirse yerel medya organları aracılığıyla tanıtım spot görüntüleri ile zaman zaman reklam yapılmalıdır. Ülkemizdeki misafir öğrenciler bu filmde yer almalıdır. 1.12. Tanıtım materyalleri dünya genelinde kullanılan yaygın dillerde hazırlanıp uygulanmalıdır. 4

1.13. Öğrenciler genel sağlık sigortası hakkında bilgilendirilmelidir. 1.14. Tanıtımlarda öğrencilere burs veren STK lar da ilave edilmelidir. 2. BAŞVURULAR ve DEĞERLENDİRİLMESİ: 2.1. Türkiye de okuyacak öğrencilerin doğru seçilebilmesi için sınav sistemi geliştirilmeli, bu sınavda üstün başarı gösterenlere burslu, diğerlerine ücretli okuyabilme imkanı tanınmalıdır. 2.2. Başvurusu uygun bulunan veya sınavı başaranlara gerekli belgelerin temini hususunda gerektiğinde 6 aya kadar süre tanınmalıdır. Böylece gereksiz mağduriyetler giderilmiş olur. Başvuru veya mülakat esnasında gerekli belgeyi henüz temin edemeyen öğrenci adaylarına üniversite kayıt zamanına kadar süre tanınmalıdır. Belgeleri eksik olan öğrenci adayları ilk görüşmede belgesini getirmediği için elenmemeli, belgelerini tamamlaması için gerekli süre tanınmalıdır. 2.3. Öğrencinin tercih yapacağı üniversite ve bölüm için gerekli olan belgeler online başvuru sırasında öğrenciye bildirilmelidir. 2.4. Öğrencilerin burs başvurularını daha doğru şekilde yapabilmesine yardımcı olmak maksadıyla Burs Başvuru Kılavuzu ve Tanıtım Filmi hazırlanmalıdır. 3. MÜLAKATLAR 3.1. Mülakata giden uzmanların muhatap ülkenin dilini, kültürünü iyi derecede bilmesi isabetli olacaktır. 3.2. Türkiye Bursunu kazanan öğrencilere sonuçların erkenden açıklanması. (Geç açıklanması öğrencilerin kendi ülkelerindeki eğitim fırsatlarını ve kendi hesabına Türkiye de okuma fırsatını kaybetmesine neden olmaktadır.) 3.3. 2014 yılında 80.000 e yakın öğrenci adayının Türkiye Bursları na başvurmuş olması, büyük bir kitlenin Türkiye de okuma beyanı olarak değerlendirilmeli ve burs kazandırılmayan öğrenciler muhakkak ülkemizde okuma fırsatlarına yönlendirilmelidir. 3.4. Mülakatların gidilen ülke dilini bilen uzman personel aracılığı ile yapılamaması, ayrı bir sorun oluşturmaktadır. Her iki taraf da (mülakatı yapan uzman-aday öğrenci) ortak bir dil konuşamadıkları için yanlış anlaşılmalar yaşanmaktadır. 3.5. Başvuru formunda geri bildirim mailleri gereksize düşebilir şu tarihlerde kontrol ediniz uyarısı eklenmelidir. 3.6. Başvuru sürecinde yapılan kayıtlar sonucunda mülakata çağrılmayan öğrenci adaylarına, neden çağrılmadıklarına yönelik gerekçeli bilgi gönderilmelidir. 5

4. SONUÇLARIN AÇIKLAMANMASI ve ÜNİVERSİTELERİN BELİRLENMESİ 4.1. 4.2. Türkiye bursları değerlendirme Kurulu sonuçları çok geç açıklamaktadır. Geç açıklama sonucunda da öğrenciler ülkemize geç gelmek, belge temini için yeterli süre kalmaması gibi sorunlar yaşanmaktadır. Türkiye bursları sonuçları geç açıklandığından, burs kazanamayan öğrencilerin ücretli okumak için kayıt yaptırma olanağı kalmamaktadır. 4.3. Bazı dış misyonlarda öğrenci vizesi çok geç verilmektedir. Örneğin Arnavutluk ve Kosova da bir hafta içerisinde verilirken, Makedonya, Sırbistan, Bosna Hersek gibi ülkelerdeki dış misyonlarımız bir ay içerisinde vize vermektedir. 4.4. Sonuçların açıklanması sonrası burslu öğrencilerin kazandıkları üniversitenin uluslararası öğrenci ofisiyle irtibatlandırılması gerekmektedir. Böylece belirlenen sonuçlar doğrultusunda öğrenci, üniversitesi ile bağlantıya geçerek tamamlaması gereken işlemler ve belgeler için zaman kazanmış olacaktır. 4.5. Bursluluğu kazanmış öğrencinin vize başvurusu uzatılmamalıdır. 5. TÜRKİYE'DE KARŞILAMA 5.1. Tespit sonrası, öğrencilerin THY ile anlaşmalı biletleriyle Türkiye ye gelme işlemi çok olumlu bir gelişmedir. Burada yaşanan sıkıntılar; belirlenen uçuş tarihinde yer bulunamaması veya öğrencinin bekletilmesi, daha sonraya bırakılması ve sonuç olarak geç gelmesidir. Türkiye ye gelen öğrencilerin karşılanması güzel bir gelişme olmasına rağmen öğrenciye soğuk davranılması, yurtla irtibatsız bir şekilde yurdun önüne bırakılarak hemen gidilmesi gibi yanlışlıklar gözlemlenmektedir. Konaklama konusunda irtibat bilgilerinin öğrenciye verilmemesi, verilenlerin ise telefonlarına cevap alamaması gibi sıkıntılar yaşanmıştır. İstanbul a iniş yapan öğrencilerin il dışına gitmelerinde de irtibatsızlıklar yaşanmıştır. Çoğu öğrencinin hem hava alanında karşılanmaması hem de otogarda çokça bekletilmeleri ayrı bir sorundur. 5.2. İlk kez gelecek olan uluslararası öğrencilerin hava alanında karşılanmaları, geçici barınma ve kayıt konusunda, o ülkeden ülkemizde bulunan tecrübeli öğrenciler de rol almalıdır. Gerekirse misafir öğrenci çalışması yapan STK lar da bu sürece dahil edilmelidir. 5.3. Öncelikle ülke öğrencilerinin bu konuda görevlendirilmeleri gerekmektedir. Bu konuda öğrenciler tarafından kurulan ülke birlikleriyle istişare toplantıları rutin yapıldığında, bu ve benzeri görevlere de katkı sağlamaları istenebilir. Bunun sonucunda sorunlar, ofis merkezli kalmayarak, sahada rahat bir şekilde çözülmüş olacaktır. 5.4. Öğrenci Türkiye ye gelmeden önce kazandığı üniversite, üniversite adresi, kalacağı yurt, yurt adresi, kendini karşılayacak kişi ve o karşılayacak kişinin iletişim bilgileri öğrenciye ulaştırılmalıdır. 6

5.5. Aynı şekilde öğrenciyi karşılayacak olan kişiye de öğrenciyle ilgili gerekli bilgiler ulaştırılmalıdır. 6. BARINMA KAYITLARI 6.1. Öğrencilerin yurt girişinde bekletilmeleri çok ciddi bir hatadır. YTB den ya da MEB den öğrenci ile ilgili bilgi ve belgenin gelmediği gerekçesiyle bekletilmesi veya kalacağı yurtta yer olmadığı ya da müsait oda olmadığının söylenmesi gibi durumlar kabul edilemez. İlk defa gelmiş ve hiçbir yer bilmeyen bir uluslararası öğrenciye adeta kendi başının çaresine bak ifadesinin kullanılması büyük bir sorundur. Bir adımda aşılacak bürokratik engellerin uzatılması, bugün git yarın gel mantığıyla hareket edilmesi, artık aşılması gereken hususlardır. Bu yaklaşımlar sonucunda haftalarca dışarıda, otelde bekleyen öğrenciler vardır. 6.2. Bu konuda gerek uluslararası öğrenci dernekleriyle gerekse öğrenci birlikleriyle bağlantıya geçilmeli, öğrencilerin kalacağı yurda yerleşmesine kadar geçecek sürede misafir edilmeleri sağlanmalıdır. 6.3. Burslu Öğrenci STK yurtlarını tercih ettiğinde beslenme ve barınma masrafları STK ya ödenebilmelidir. 7. ÜNİVERSİTE KAYITLARI 7.1. Kazandığı bölümün kayıt yaptıracağı üniversitede olmaması, kayıt yapan görevlinin Türkiye Bursları konusunda yeterli bilgisinin olmaması, gerekenden fazla bilgi ve belge istenmesi, öğrenciler açısından büyük problemlerdir. Üniversite tarafından gerekli belgelerin yazılı bir şekilde değil sözlü olarak ifade edilmesi ve gerekli bilgi ve belgelerin tam ifade edilmemesi sonucunda, yeni gelmiş öğrencinin günlerce bu sıkıntıyı aşmaya çalıştığı görülmektedir. Lisansüstü eğitim için yeni gelmiş öğrencilerden dil yeterliliği belgesi (TÖMER, ÜDS, KPDS ve ALES) istenmesi ve okuyacakları branşlarla ilgili belgelerin (TUS, DUS) hemen istenmesi de sorundur. 7.2. Bu işlemlerle ilgili olarak haberdar edilmemiş öğrenci, iyi niyet içerisinde kendisine bir yıl kadar bir zaman tanındığında gerekli belgeleri getireceğini beyan etmesine karşın, kendine imkan tanınmaması da meselenin bir başka boyutudur. 7.3. Burslu olarak kazanmış öğrencilerin bilgilerini ve isimlerini içeren listenin üniversitelerin uluslararası öğrenci ofisine verilmemesinden dolayı, kendilerine herhangi bir bilginin gelmediği gerekçesiyle, öğrencinin kaydı alınmayarak günlerce bekletildiği görülmüştür. Burada öğrenciden MEB den veya YTB den gerekli belgenin öğrencinin kendisi tarafından getirilmesi istenmektedir. İsmi geçen kurumların ise böyle bir şey yapamayacaklarını söylemesi sonucunda öğrenci ortada kalmaktadır. 7.4. Bursluluğu hak eden öğrencilere, bu durumu o ülke makamlarına arz etmek üzere talep etmeleri durumunda gerekli belge verilmelidir. 7

7.5. Üniversite senatoları yurtdışı öğrencilerinin ücretleri ile ilgili kararlar alırken burslu öğrencileri de dikkate alarak kararlar almalı, yersiz ve gereksiz mağduriyetler önlenmelidir. 7.6. Uluslararası öğrenciler para kazanma metaı olarak görülmemeli. Harçlar için yeni bir düzenleme yapılmalıdır. 7.7. Buradaki sorunların temelinde kurumlar arasındaki (YÖK, YTB, MEB ve Üniversite) koordinasyonsuzluk bulunmaktadır. Bu sorunun ivedi bir şekilde halledilmesi gerekmektedir. 7.8. Burslu olarak gelen öğrencilerden üniversiteler tarafından istenen belgelerin daha sistematik olarak çok önceden bildirilmesi gerekmektedir. Öğrencilerden istenecek belgelerin listesi yukarıda ismi geçen kurumların elektronik sayfalarında yer almalıdır, bu sayfalardan gereken belgelerin duyurusu yapılmalıdır. 7.9. Üniversiteyi kazanan öğrencilerin isimleri, gideceği illerdeki öğrenci birliklerine, uluslararası öğrenci derneklerine bildirildiği takdirde gereken sürecin ve bürokratik engellerin aşılması daha kolay hale gelecektir. Ortaya çıkan sorunlar merkezden değil yerel noktalardan daha rahat bir şekilde çözülmüş olacaktır. 7.10. Öğrenciden sadece eğitim göreceği branşla ilgili gerekli olan uluslararası belgeler istenmelidir. Türkiye nin uluslararası öğrenciler için, aşırı bir yerel format oluşturmaması gerekmektedir. Yani, sadece uluslararası sınav sistemi içerisinde gerekli belgeler talep edilmelidir. 7.11. Yabancı dil yeterlilik belgesi istenen öğrenci, ülkesinde istenen dil üzerinden eğitim almışsa, bu belgeye ihtiyaç görülmemelidir. Örneğin, Endonezyalı bir öğrenci ülkesinde ilkokul, lise, üniversite ve yüksek lisans eğitimini İngilizce üzerinden almışsa, bu öğrenciden İngilizce için herhangi bir belge (TOEFL, ÜDS, KPDS) istenmemelidir. 8. BURSLAR 8.1. Ülkemizde hali hazırda üniversiteye kaydını yaptırmış, motive olmuş ve başarılı bir şekilde eğitimine devam eden, kendi hesabına gelen öğrenciler için haricen bursluluk çalışması geliştirilmelidir. 8.2. Burs miktarları küçültülüp burslu sayısı artırılmalı, burslar başarıya göre sınıflandırılmalıdır. 8.3. Farklı çalışmalar adı altında çeşitlendirilmiş burs sistemine geçilmelidir. Türkiye de kendi imkanlarıyla okuyan öğrencilerin tümüyle irtibata geçmek adına yurt bursu, yemek bursu, ulaşım bursu, üniversite harcını karşılama bursu, bölümünde ilk üçe girenler için başarı bursu, kırtasiye bursu, giyim bursu adı altında bir çalışma yürütülebilir. 8

8.4. Çeşitlendirilmiş burs çalışmaları sonucunda öğrenciye doğrudan sıcak para verme yerine ilgili kurum ve kuruluşlarla görüşülerek, anlaşmalar sağlanarak kazandığı burs türüne göre karşılığında alış-veriş çeki, kupon, kart, bilet vb. verilmelidir. 9. TAAHHÜTNAME 9.1. Öğrencilere imzalatılacak taahhütnameler, o ülke dilinde olmalı öğrenciye önceden gönderilmeli veya yeterince okuma ya da inceleme fırsatı tanınmalıdır. 9.2. Müracaat sırasında öğrenci taahhütnameden haberdar olmalıdır. 10. YÖK ve ÜNİVERSİTİLER 10.1. Uluslararası geçerliliği olan sınavları, Türkiye de bazı üniversitelerin kabul edip bazılarının kabul etmemesi sorun teşkil etmektedir. 10.2. Uluslararası öğrenci kabulüyle ilgili altyapının (internet vb.) yetersizliği nedeniyle başvuru sırasında sıkıntılar yaşanmaktadır. Örneğin; üniversite web sitelerinin Türkçe ve İngilizce dışındaki dillerde hizmet vermemesi önemli bir sorundur. 10.3. Yüksek lisans, doktora gibi başvurularda ALES sınavının istenmesi, ayrıca muadili olan sınavların kabulünün sorun olması. Yüksek lisans ta ALES ile birlikte ayrıca mülakat sınavının da olması sonucu yaşanan negatif ayrımcılıklar. 10.4. Eğitim dili sorunu. Örneğin İngilizce eğitim dili var diye gelinen üniversitede bazı derslerin Türkçe olması. 10.5. Üniversitelerdeki bürokratik işlemlerin uzun sürmesi ve memurların öğrencilerin sorun ve taleplerine karşı olan ilgisizliği ve bilgisizliği. 10.6. Uluslararası öğrencilerin başvurudan sonra tercih etmiş oldukları bir üniversiteden başka bir üniversiteye gönderilmeleri. Örneğin İstanbul u tercih etmiş bir öğrencinin İstanbul yerine başka bir yere gönderilmesi. 10.7. Lisansını burslu olarak yapan bir öğrencinin yüksek lisans veya doktorasını burslu yapamaması. 10.8. YÖK te yurt dışından gelen öğrencilerle ilgili bir birimin öğrenciler lehine aktifleşememesi ve YÖK ün üniversitelerden alınan denkliğe çok geç cevap vermesi veya bunu kabul etmemesi. 10.9. Eğitim-öğretimin hala eski tip kaynaklar ve aletlerle yapılması, modern eğitim araç gereç ve teknik ekipmanlarından yoksun olunması. 10.10. Türkiye deki üniversite eğitiminde bir standardın olmayışı. 10.11. Türkçe öğreten kurumların (Tömer ve Dilmer gibi) Türkçe eğitim müfredatlarının, dil eğitim ve öğretiminin bir standardın olmayışı. Üniversitelerin dahi birbirlerinin sınavlarını kabul etmeyişleri, bir Türkçe eğitim ve sınav sistemini zorunlu hale getirmektedir. 9

10.12. Üniversite eğitiminde yurt dışından gelen öğrencilere staj imkânının tanınmayışı. 10.13. YÖK ün hangi üniversitelerin denkliğini kabul ettiğini içeren bir veri tabanının olması önemlidir. Ayrıca mevzuatın daha net ve farklı dillerde de olması öğrenciler için faydalı olacaktır. 10.14. Üniversitelerin YÖS ü önceden belirtilen şartlarda yapması ve sınavın bütün üniversiteler tarafından yapılması sorunları azaltacaktır. Sınavlar bölgesel yapılabilir. Böylece sınavların aynı güne denk gelmesi önlenebilir ya da sınavlar online yapılabilir. 10.15. YÖS, SAT gibi sınavların denkliği net olarak belirlenmelidir. 10.16. Uluslararası öğrencilerle ilgili birimler kurulmalı. Örneğin; bir kişi herhangi bir üniversiteye başvurduğunda o birim tüm bürokratik işlemlerle ilgilenmelidir. Ayrıca üniversite ile Emniyet Müdürlüğü arasında yapılacak bir işbirliğiyle öğrencinin bürokratik ve idari işlemleri hızlandırılabilir. Üniversitenin bürokratik işlemlerinin çözülmesi için Uluslararası Öğrenci Ofisi kurulmalı ve burada çalışan personel nitelikli ve anlayışlı olmalıdır. 10.17. YÖK ve Üniversitelerde uluslararası öğrenci ofisleri kurulmalı. 10.18. Uluslararası öğrencilerle Türk öğrenciler arasında yüksek lisans ve doktora alımlarında ayrımcılık yapılmamalıdır. 10.19. Elektronik ortam daha fazla kullanılarak eğitim danışmanlığı verilmeli. Merkezi sistem kurularak öğrencilerle ilgili bilgilendirme ve başvurular burada yapılmalıdır. 10.20. Öğrenim hayatı boyunca bursların devam etmesi bazı sorunları bir anlamda çözecektir. 10.21. Uluslararası öğrenciler için inkılap tarihi dersi zorunlu olmaktan çıkarılmalıdır. 11. KÜLTÜREL ve SOSYAL ENTEGRASYON SORUNLARI 11.1. Yaşanan sorunların başında kültürel entegrasyon çerçevesinde iletişim ve dil sorunu gelmektedir. Bu kapsamda yaşanan sorun, havalimanından yurda girişle başlamaktadır. Bunların yanında özellikle yeni gelen öğrenciler sosyal hayatta örneğin yurtta, hastanede veya çeşitli sosyal alanlarda iletişim sıkıntısı çekmektedir. Üniversitelerin yabancı dilde eğitim veren bölümlerinde bazı öğretim üyelerinin dersi yabancı dilde gerektiği gibi anlatamamaları sebebiyle uluslararası öğrenciler dersi anlamada sorunlar yaşamaktadır. Diğer taraftan seçmeli dersler genel olarak Türkçe olduğu için uluslararası öğrenciler bu derslerde sıkıntı yaşamaktadır. 11.2. Yaşanan bu soruna yönelik çözüm olarak uluslararası öğrenciler öncelikle Türkiye hakkında bilgilendirilmeli, yaşayabilecekleri sorunlar göz önüne alınarak öncesinde tedbir alınmalıdır. Diğer taraftan kültürel anlamda farkındalığı artırmak adına öğrencinin Türkiye de nasıl bir yol izleyeceğine dair farklı dillerde de olması koşuluyla oryantasyon konferansları verilmelidir. 10

11.3. İlk zamanlardaki dil sıkıntısını aşmak için ücretsiz bir çağrı merkezi oluşturulmalı, bu merkezin birimlerinde çalışacaklar da misafir öğrencilerden seçilmelidir. 11.4. Sosyalleşmeye katkı sağlamak adına üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları daha fazla kültürel organizasyonlar yapmalıdır. STK ların misafir öğrencilere karşı duyarlılıklarının artırılması da önemlidir. 11.5. TÖMER eğitiminde akademik Türkçe öğretilmediği için bu durum derslerde başarıyı da etkilemektedir. TÖMER in pratikten uzak teorik bir eğitim verdiği anlaşılmaktadır. Daha açık bir ifadeyle İngiliz dili mantığıyla Türkçe öğretildiğinden öğrencinin aldığı dil eğitimi ihtiyaçlara yanıt vermemektedir. TÖMER ve dil kurslarında öğretim kalitesinin artırılması, ücretlerinin düşürülmesi de bu aşamada önemlidir. 11.6. Diğer taraftan bir yıl gibi kısa bir süre içerisinde öğrencilerin akademik Türkçe öğrenemedikleri anlaşılmıştır. Bu sorunu gidermek için Türkçe gramer veren resmi bir internet sitesi açılmalıdır ve misafir öğrenciler takviye amaçlı bu siteden yararlanmalıdır. Öğretmen olarak kimi zaman Türkçe pratiği iyi seviyede olan misafir öğrencilerden yararlanılmalıdır. En çok üzerinde durulan nokta TÖMER dir. TÖMER modelinde değişikliğe gidilmesi gerekmektedir. 12. İSTİHDAM, BARINMA ve ULAŞIM SORUNLARI 12.1. Ülkemizde ekonomik yurt sıkıntısını en çok uluslararası öğrenciler yaşamaktadır. Yurt kapasitesinin arttırılması ve ekonomik öğrenci yurdu açılması teşvik edilmelidir. 12.2. Çalışan öğrenciler dinsel ya da etnik farklılıklardan dolayı olumsuz tepkiler ve davranışlara maruz kalmaktadır. 12.3. Uluslararası öğrenciler farklı konularda sıkıntılar da yaşamaktadır. Örneğin; Tıpta Uzmanlık eğitimi alan uluslararası asistanlar Türk asistanlar gibi maaş alamamaktadırlar. Yasal olmadığı halde nöbet tutmaktadırlar. (zorunluluk olmadığı halde). 12.4. Öğrenci yurtlarının kampüs içinde olmaması, hatta bazı yurtların uzakta olması ulaşım sıkıntısı yaratmaktadır. 12.5. Doktora, yüksek lisans, lisans öğrencileri yurtlarda hep bir arada kalmaktadır. Bu durum çalışmaları bazen olumsuz etkilediği gibi öğrenciler arası düzeni de bozmaktadır. 12.6. Yurtlarda görevli personel ya da yetkililer öğrencilerin sorularını cevapsız bırakmaktadır. 12.7. Uluslararası öğrencilerin ev ve yurt gibi barınma sorunlarını çözecek, öğrencileri doğru yönlendirecek bir merkezin olmaması, özellikle de yeni gelen öğrencilerin yaşadığı sorunları daha da büyütmektedir. Öğrenciler bu yüzden bazen otellere yönlendirilmekte, zaten ekonomik sıkıntı yaşayan öğrenciler daha da zor durumda kalmaktadır. 11

12.8. Bazı yurtlarda altyapı eksikliği de bulunmaktadır. Odaların kalabalık olması ayrıca sorun yaratmakta, aynı yurtta farklı kültürlerin yansıması ise önyargılardan dolayı bazen ötekileştirilmeye yol açmaktadır. 12.9. Ek kontenjanla gelen öğrencilerin barınma vb. ihtiyaçlarını kendilerinin çözmek zorunda bırakılması bir diğer sorundur. 12.10. Bazı STK ların sunduğu öğrenci evlerinde ise ısınma gibi temel ihtiyaçlar bile karşılanmamaktadır. Üstelik bu evlere her öğrenci alınmamaktadır. Bazı özel yurtlarda fiyatların yüksek olması ayrı bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. 12.11. Eve çıkmak isteyen ya da yurt olmadığı için buna mecbur kalan öğrenciler için de ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır. Örneğin; bazı ev sahipleri ev tutmak isteyen öğrencilerden standardın üstünde kira ve depozito istemektedir. Bazı ev sahipleri ise öğrencilere güvensizlik duygusuyla yaklaşmakta, aile apartmanı ifadesiyle özellikle erkek öğrenciler kültürel baskılara maruz kalmaktadırlar. 12.12. Yurtların daha elverişli hale getirilmesi, bazı yurtların restore edilip altyapı eksikliklerinin giderilmesi. (Örneğin yurtlarda banyo sayısının artırılması.) 12.13. Kampus anlayışının benimsenmesi, okul ve yurdun aynı bölge içinde yer alması. 12.14. Barınma sorunlarına çözüm sunacak danışmanlık merkezlerinin kurulması. 12.15. Uluslararası öğrenciler için misafirhanelerin açılması ve sayısının artırılması. 12.16. Okullara yakın daha fazla yurdun açılması (devlet veya belediye desteği ile) 12.17. Araştırma yapan öğrencilere araştırmaları süresince yurt ve konukevlerinde kalma imkânının verilmesi. 12.18. Tüm devlet, vakıf ve özel yurtların tek bir merkezden kontrol edilmesi. Öğrenci, üniversiteye kabul mektubu aldıktan sonra kurulan bu merkezin öğrenciyi kalacağı yurda yönlendirmesi. 12.19. Özel ve tüzel yurtlarda uluslararası öğrenciler için pozitif ayrımcılık yapılarak kontenjan ayırmaları zorunlu hale getirilmelidir. 13. İDARİ SORUNLAR (Vize, İkamet, Sağlık Sigortası vb.) 13.1. Vize başvurusunda bulunurken teminat gösterilmesi istenen meblağın yüksek olması. 13.2. Öğrencilerin üniversiteden almış oldukları kabul yazısına rağmen vizenin verilmemesi. 13.3. Konsolosluklardaki bürokratik işlemlerin çok fazla olması. 13.4. Konsolosluklardaki personelin keyfi davranışları, ilgisizlik ve uluslararası öğrencilerle ilgili yeterli bilgiye sahip olmamaları. 12

13.5. Her ülkede eğitim ataşeliklerinin bulunmaması. 13.6. Emniyet personeli, yabancı dil bilmemesi sebebiyle misafir öğrencilerle iyi bir iletişim kuramamaktadır. 13.7. Emniyet merkezlerinin yabancılar şubesi kaçağa, mülteciye, öğrenciye aynı yerde bakmakta ve hepsine aynı mevzuatı uygulamaktadır. 13.8. Emniyetle evrak sorunu yaşayan misafir öğrenciler bürokratik engellere takıldıkları için günlerce, kimi zaman haftalarca gözaltında kalabilmekte ve kimi zaman öğrenci olmasına rağmen kaçak prosedürü uygulanıp, sınır dışı edilmektedir. 13.9. Randevuların geç tarihlere verilmesi, online başvuruların sürekli dolu gözükmesi. 13.10. Okul bittikten sonra lisansüstü eğitim yapacak öğrencilerin ikametgâh süresinin bitmesi, öğrenci vizesi yerine turistik vize verilmesi. Bunun sonucunda öğrencinin vize değişikliği için ülkesine dönmek zorunda kalması, bunun da vakit ve maddi kayıplara yol açması. Bazen tekrar dönüşlerin bürokratik nedenlerden dolayı uzun sürmesi, öğrenci vizeyi alıp Türkiye ye döndüğünde lisansüstü eğitim almak istediği üniversitenin başvuru süresinin bitmesi. 13.11. Uluslararası öğrenci mevzuatı ve yabancılar mevzuatının ayrılması gerekmektedir. 13.12. Konsolosluklarda vize verilirken kabul mektubu almış uluslararası öğrencilere kayıtlara yetişmesi için öncelik tanınması konusunda iyileştirme yapılmalıdır. 13.13. Konsoloslukların vize işlemleri için denetlenmeli ve öğrencilere vize konusunda pozitif ayrımcılık yapılmalıdır. 13.14. Türkiye ye giriş yapacak öğrencilerin karşılaşabilecekleri sorunlar hakkında öğrencilere önceden bilgilendirilme yapılması gerekmektedir. 13.15. Öğrenciyle muhatap olacak emniyet personelinin en azından dil bilen personelden seçilmesi yerinde olacaktır. 13.16. Öğrencinin evrak eksiği var ise Türkiye ye girişi kabul edilmeli ve bu eksik misafir öğrenci tarafından giderilmelidir. 13.17. Ayrıca banka personelinden kaynaklanan sıkıntılar da yaşamaktadırlar. Özellikle yabancı dil bilmeyen personelin öğrenciyi anlamadığı ve bundan dolayı işlemlerin yerinde ve zamanında yapılmadığı da ayrı bir sorundur. 13.18. Sağlık sigortası ücretinin tamamının ödenmemesi halinde sigortanın aktif olmaması gibi bir durum söz konusudur. Sağlık sigortası ödemelerinin gecikmesi halinde öğrencilik haklarından yararlanamayacağı gibi yanlış bilgiler aktarılabilmektedir. Bu birimlerde çalışan memurların görevlerini yaparken titiz davranmadıkları ve yeterli bilgi vermedikleri gözlemlenmektedir. 13

13.19. Genel sağlık sigortası rakamları düşürülmeli ve öğrencilere taksit imkânı sağlanmalıdır. Kendi şartlarıyla gelen öğrenciler bu ücreti nakit ödeyememektedir. Ayrıca randevu tarihlerinin iyileştirilmesi de bu tarz sorunların çözümüne katkı sağlayacaktır. 13.20. Öğrenciler için idari konularda rehberlik işlevi görecek bir kılavuz (Uluslararası Öğrenci Rehberi) hazırlanmalıdır. Bu kılavuzda vize işleminden Türkiye ye yerleşene kadar tüm işlemler sırasıyla basit, anlaşılır bir şekilde ve farklı dillerde anlatılmalıdır. Burs müracaatı yapan herkese verilmelidir. 13.21. Uluslararası öğrenci sayısının artışına yönelik kamuoyuna bilgi verilmeli, devletin uluslararası öğrenciyi teşvik ettiğini toplum da bilmelidir. 13.22. İdari konularda işlem yapılan yerlerde uluslararası öğrencilere yaklaşım konusunda görevliler mesleki eğitim almalıdır. 13.23. Yabancı şubede çalışanlar mutlaka yabancı dil bilmeli, kurum içi eğitim almalı, nezaket kuralları çerçevesinde hareket etmeye özen göstermelidir. 13.24. Öğrenciler hastaneye doğrudan gidebilmelidir, bürokratik işlemlerin fazlalığından kaynaklı vakit kaybının önüne geçilmesi, uygulamaların hızlandırılması sağlanmalıdır. 13.25. İdari konularda yapılan yasa değişiklikleri eski öğrencilere uygulanmamalıdır, (öğrencinin lehine olanlar dışında), kazanılmış haklar korunmalıdır. 13.26. Vize süreleri okul bitişinden sonra da 3-6 ay gibi bir süre daha devam edebilmeli, turistik vizeyi öğrenci vizesine çevirmede öğrencinin ülkesine dönmek zorunda bırakılmadan Türkiye de de çözebilmesi sağlanmalıdır. 13.27. İdari konularda öğrencilere yardımcı olmak amacıyla YTB nin İstanbul da şube açması da önerilmektedir. 14. KÜLTÜR ŞOKU ve PSİKOLOJİK SORUNLAR 14.1. Fiziki Sorunlar: Uyku düzensizlikleri, beslenme bozuklukları, psikosomatik rahatsızlıklar, iklim değişikliklerine bağlı rahatsızlıklar. 14.2. Duygusal Sorunlar: Memleket özlemi, yalnızlık hissi, izole olma, sosyal ortamlardan uzaklaşma, yeni kültüre karşı olumsuz tutum geliştirme, agresif tutum ve davranışlar. 14.3. Sosyal Sorunlar: Farklı kültürlere karşı toplumda oluşan önyargılar, metropol kültürüne olan uyum güçlüğü, bazı akademisyenlerin yurt dışından gelen öğrencilere karşı olumsuz yaklaşımları, havaalanlarındaki bazı resmi görevlilerin, bilhassa Afrika ve Asya menşeli uluslararası öğrencilere karşı geliştirdikleri olumsuz tutum ve davranışlar, yabancı uyruklu bayan öğrencilere karşı bazı küçük esnaf mensuplarının kaba ve nezaketsiz tutumları. 14

14.4. Ekonomik Sorunlar: Uluslararası öğrencilere verilen STK burslarının yeterli olmayışı, yurt dışından ülkemize gelen öğrencilerin ilk yıllarında çeşitli dil merkezlerince verilen Türk dili hazırlık eğitimlerinin ücretlerinin yüksek olması, uluslararası öğrencileri hayırsever iş adamlarıyla buluşturan organizasyonların kapsamlı ve yaygın olmayışı. 14.5. Uluslararası öğrencilerin, ülkemize geldiklerinde yaşadıkları ortak sorunlardan ilki olan fiziki sıkıntılar konusunda ülkemize gelmeden önce yurt dışı yabancı bürolar ve konsolosluklar kanalıyla ülke tanıtımlarına sıkça yer ayrılmalı ve kültürel organizasyonlara ağırlık verilmelidir. 14.6. Uluslararası öğrencilerin, ülkemize geldiklerinde yaşadıkları bir diğer ortak sorun; duygusal açıdan yaşadıkları sıkıntılardır. Bu sorunların çözümü konusunda uluslararası öğrencilere yönelik kültürel aktiviteler ve sosyal faaliyetler artırılmalıdır. Bu yolla aynı ülkelerden gelen öğrencilerin buluşarak kaynaşması da sağlanacaktır. 14.7. Yeni katıldıkları toplumun içinde ilk başta kendilerini dışlanmış gibi gördüklerini söyleyen öğrenciler için üniversite ve yurtlarda kendilerine özel bir öğrenci birimi kurulmalı, kaynaşmayı sağlayacak faaliyetler yapılmalıdır. 14.8. Öğrencilerin çoğunluğu küçük ölçekli şehirlerden geldiklerinden hepsinin temel sorunlardan biri de metropol kültürüne olan uyum güçlüğüdür. Bu hususta belediyeler tarafından öğrencilere ücretsiz şehir rehberi vb. broşürler verilerek tanıtım yapılmalıdır. 14.9. Metropolde yaşamanın ekonomik zorluklarını minimuma indirmek için burs veren kurumların sayısı artırılmalıdır. Ülkemize ilk geldiklerinde özellikle dil eğitiminin pahalı olmasından dolayı parasal açıdan zorlanan öğrenciler için üniversitelerin yabancı dil merkezlerinde ücretsiz dil eğitimi verilmelidir. Ayrıca belediyelerinin girişimiyle, hayırsever iş adamlarıyla uluslararası öğrencileri sık sık bir araya getirilmelidir. 15. TOPLUMSAL ALGIDA EKSİKLİKLER ve YANLIŞLIKLAR 15.1. Türkiye de uluslararası öğrencilere karşı bir ön yargı olduğu gözlemlenmektedir. Yapılan mülakatlarda uluslararası öğrencilerin yabancı kelimesinden rahatsızlık duydukları tespit edilmiştir. Öğrencilere neden burada okuyorsun? ülkende okul mu yok? sorusu sıkça sorulmaktadır. Örneğin; kamuoyunun zihninde siyahî öğrencilerin (zenci diye anlatılmakta) saat satmaya gelen kaçaklar olarak düşünülmeleri ya da sarışın insanlara da genelde turist olarak bakılması bir önyargının işaretidir. Çözüm önerisi olarak öncelikle YTB tarafından kamuoyuna uluslararası öğrencilerin yaşadığı sorunlara dair bir bilgilendirme kamu spotu hazırlanmalıdır. Misafirperverliği öne çıkaran yayınlar yapılmalıdır. 15.2. Yazılı ve görsel medya misafir öğrencilere karşı kayıtsız kalmaktadır. Bu alanda medyaya yönelik girişimler başlatılmalı ve medyanın duyarlı olması sağlanmalıdır. 15

15.3. Kamu kuruluşlarının, belediyelerin ve STK ların öğrenciler hakkında bir farkındalık oluşturmaya yönelik faaliyetleri artırılabilir. 15.4. Öğrencilere ve yaşadıkları sıkıntılara yönelik devlet kurumlarının, belediyelerin ve üniversitelerin hazırlıklı olmaları ve öğrenciler hakkında hususi çalışmalar yapmaları sağlanabilir. 15.5. Algı eksikliğinden kaynaklanan aşağılama, dalga geçme, hakir görme gibi sosyal sorunlarla baş edebilmeleri için öğrencilere destek verilebilir. 15.6. Türkiye ye önceden gelmiş yabancı uyruklu ve öğrenci olmayan kimselerin oluşturduğu yanlış imajın, misafir öğrencilere atfedilmesi söz konusudur. Bunun sonucunda öğrencilere yönelik bir önyargı oluşmaktadır. Bu konuda oluşan önyargıların giderilmesi çalışmalarına ağırlık verilebilir. 15.7. Misafir öğrencilerle çok fazla muhatap olan kamu kurum ve kuruluşlarındaki görevliler birtakım eğitimlere tabi tutulmalıdır. (etkili iletişim, misafir algısı, vs.) 15.8. Sosyalleşmeye katkı sağlamak adına üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları daha fazla kültürel organizasyonlar yapmalıdır. 15.9. Diyanetin hutbeleri değerlendirilerek uluslararası öğrenci algısı düzeltilmeye çalışılmalıdır. 15.10. Toplumsal algıyı düzeltmek için uluslararası öğrenci haftası düzenlenip farklı etkinliklerin icrası teşvik edilmelidir. 16. DİĞER TESPİT ve ÖNERİLER 16.1. Ülkemize gelen öğrencilerin uyum sürecini kolay geçmeleri için eğitim ve öğretim başlamadan en az 15 gün önce gelmeleri sağlanmalı ve gerekli oryantasyon eğitimi verilmelidir. 16.2. Ülkemiz, üniversiteler, bölge şartları, hak ve sorumluluklar gibi konularda öğrenciler bilgilendirilmelidir. 16.3. Emniyet müdürlüklerinde yaşanan sorunları aşmak için "yabancılar ile uluslararası öğrenci mevzuatı birbirinden ayrılmalıdır. 16.4. Dış temsilciliklerimiz, ülkemize gelecek öğrencilerle ilgili eğitim ve öğretimde oluşabilecek süre kayıplarını dikkate alarak, her türlü iş ve işlemi öncelikli ve seri bir şekilde yapmalıdır. 16.5. Uluslararası öğrenciler için emniyette yapılacak işlemler öncelikli olmalı, gereksiz gelgitler ortadan kaldırılmalıdır. 16

16.6. Üniversiteler uluslararası öğrencilerin yatay geçiş işlemleri için objektif kurallara bağlı kalmak kaydı ile ayrı bir kontenjan sağlamalı ve bunun önünü açmalıdır. 16.7. Uluslararası öğrencilere bir defaya mahsus olmak üzere bölüm ya da üniversite değiştirme hakkı, sınavla da olsa tanınmalıdır. 16.8. Uluslararası öğrenci ile muhatap olacak tüm makamlarda yabancı dil bilen personelin istihdamına öncelik verilmelidir. Başta üniversiteler olmak üzere ilgili tüm kurumların uluslararasılaşma çalışmalarına ağırlık vermeleri sağlanmalıdır. 16.9. Bütün üniversite ve ilgili kurumların uluslararası öğrenci çalışması yapacak personeline mutlaka her türlü bilgi verilmeli ve bu öğrencilere karşı daha dikkatli ve özenli olmaları sağlanmalıdır. 16.10. Bu konuda özellikle yetkili ve görevli memurlar biraz daha pozitif yaklaşım içinde bulunmalı ve iyi niyet içerisinde olmaları gerekmektedir. Bunun için gerekli telkin ve uyarılar yapılmalıdır. 16.11. Türkiye ye uyum sürecinde öğrenciye oryantasyon hizmeti verildiği gibi, uluslararası öğrenciyle muhatap olacak görevli personele de motivasyon hizmeti sunulmalıdır. 16.12. Üniversite ve STK ların Türkiye nin proaktif dış politikasına göre politikalar üretmesi elzemdir. Her şeyden öte Dışişleri Bakanlığı, YTB gibi önemli kurum ve kuruluşlar Türkiye nin uluslararası öğrenci politikasını belirlemeli ve YTB, YÖK, üniversiteler, STK lar da buna göre kendini geliştirmelidir. 16.13. Müze vb. yerlerde uluslararası öğrencilerden alınan yüksek ücretler kaldırılabilir. 16.14. Türkiye de genel olarak yabancılardan alınan vergilerin yüksek olması göz önünde tutulduğunda öğrenciler için özel düzenlemeler yapılabilir. 16.15. Üniversite ve uluslararası öğrencilerle ilgilenen kurumlar bu öğrencilerle iletişimde birtakım problemleri çözmek adına sosyal medyayı daha aktif kullanabilir. 16.16. Kent içinde uluslararası öğrencilerin de danışabileceği merkezlerin yaygınlaştırılması sağlanabilir. 16.17. Üniversiteler diplomaları geç veriyor. Çıkış belgesiyle Türk öğrenciler işe girebilmekte ama uluslararası öğrenciler ülkelerinde işe girememektedir. Bu sebeple diploma belgelerinin düzenlenmesinde uluslararası öğrencilere öncelik tanınmalıdır. 17

16.18. 18 yaş altı öğrenciler GSM operatörlerinden telefon numarası alamıyorlar. Banka hesabı açamıyorlar. Çözüm üretilmesi gerekir. 16.19. Batılı açık lise diplomaları YÖK te tanındığı halde bazı üniversiteler kabul etmeyebiliyor. 16.20. YÖK ülkemize gelip yüksek lisans yapmak isteyen öğrencilere denkliği geç veriyor. Bazı durumlarda öğrenci, yüksek lisans programını bitirdiğinde diplomanız geçersizdir şokuyla karşılaşabiliyor. 16.21. Yüksek lisans için sınav ve mülakat uygulaması var. Öğrenci sınavı kazanıyor. Mülakat için Afrika dan veya Afganistan dan mülakata çağrılıyor. Bu mali külfetin kaldırılması için mülakatlar konsolosluklarda yapılabilir. 16.22. Afgan asıllı Siyasal Bilimler 1.si YTB tarafından kabul edilmedi. Bu gibi durumlar Türk olmayanlar kabul edilmiyor algısı oluşturuyor. 16.23. Suriye okullarında okuyan öğrencilere dünyanın her yerinde geçerliliği olan Libya diploması veriliyordu. MEB e devredilirken bunun gibi uluslararası geçerliliği olan diploma verilmelidir. 16.24. Suriye okullarında okuyan Iraklı, Mısırlı öğrenciler de dışlanmadan sisteme dahil edilmeli. 16.25. Suriyelilere verilen 98 ile başlayan geçici TC kimlik numarası, MEB tarafından kabul edilmelidir. 16.26. Uluslararası İ.H.L. mezunları ilahiyat dışında okumak istediklerinde YTB tarafından öncelikle burslandırılmalıdır. 16.27. Uluslararası İ.H.L. i için özel müfredat belirlenmeli. Türkiye Tarihi ve coğrafyası yerine İslam tarihi ve İslam coğrafyası dersleri yer almalı. 18

YARARLANILAN KAYNAKLAR: 1. SETA: Küresel Eğilimler Işığında Türkiye de Uluslararası Öğrenciler, Mart 2012 2. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Uluslararası Öğrenci Merkezi (ICIST): İstanbul da Bulunan Uluslararası Öğrencilerin Yaşadıkları Sorunların Belirlenmesi Araştırması, Kasım 2013 3. Misafir Et Platformu, Türkiye Bursları 2012 dekarşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Şubat 2013 4. Bab-ı Alem; Türkiye de Misafir Öğrenci Tasavvuru, Mayıs 2013 5. Sefire-i Alem; Türkiye Uluslararası Öğrenci Raporu, Mart 2013 19

DESTEK VEREN KURULUŞLAR: Aşağıda logosu bulunan Sivil Toplum Kuruluşları, ISAP 2015 ULUSLARARASI ÖĞRENCİ SORUNLARI RAPORU belgesini onayladıklarını ve destek verdiklerini beyan etmişlerdir 20

21