TARİH: Mart 2003 SAYI: 14 BUD HABERLERİ www.bud.org.tr AYLIK BÜLTEN İÇİNDEKİLER Başkan dan Aramızdan Bir Yıldız Kaydı! Lisanslama Sınavları 2.Dönem Başvuru İçimizden Biri Lisans Almaya Hak Kazananlar TSPAKB ne Nasıl Başvuracak BUD Mali Tablosu Belgesel Film Festivali İngilizce Devam Ediyor! Ağrı-Patnos Yardımı Ek: 1998 Nisan ayında Murad Kuran la Dealer&Broker dergisi için yaptığımız röportaj BAŞKAN DAN Değerli Dostlar, Geçen sayıda Nazmi Sarıkaya nın Başkanlık görev devri ile ilgili duygulu ve o ölçüde de anlamlı bir yazısını okumuştunuz. Ben de size bu görevdeki ilk yazımı yazıyorum. Şundan emin olabilirsiniz, bizim yönetim anlayışımızda herkes başkan kadar, herkes yönetim kurulu üyesi kadar söz hakkına sahiptir. Yani prosedür ve teamüller dışında, başkan ın ayrı bir fonksiyonu ve ayrıcalığı yoktur. Bu geçmişte de böyleydi, bundan sonra da böyle devam edecek. Bu görev değişimini atletizm yarışmalarındaki bayrak değişimine benzetiyorum. Yarış sürecinde zamanı geldiğinde bu bayrak daha çok el değiştirecek diye düşünüyor; hepinizi BUD u ve mesleğimizi daha saygın konuma getirme uğraşımızda, birlikte mücadeleye devam etmeye çağırıyorum. Değerli Arkadaşlar, Her ay bu köşede dernek faaliyetlerinin kısa bir özeti size aktarılıyordu. Bundan sonra da bu anlayışla hareket edip, sizlere icraatlarımız hakkında bilgi vermeye devam edeceğim. Bildiğiniz gibi geçtiğimiz ay piyasalar Irak bunalımına kilitlenmiş ve global anlamda ekonomik parametreler buna uygun bir seyir içine girmişti. Dileriz bunalım, barışçı bir yöntemle çözümlenir ve ne insan kaybı ne de ekonomik kayıp olur. Geçen ay piyasamızın önde gelen isimlerinden Murat Kuran ı kaybettik. Ailesinin istemi üzerine Borsa da sade bir tören düzenledik. Kendisine bir kez daha Allah tan rahmet, yakınlarına sabır diliyorum. Bu arada ülke gündeminin yoğunluğuna rağmen faaliyet programımız içinde yer alan etkinliklere de devam ediyoruz. İlk kurunu geçtiğimiz yıl tamamladığımız İngilizce Eğitimi nin ikinci kuruna da başlamış bulunuyoruz. Diğer sütunlarımızda bu ve benzeri etkinliklerimizi okuyabileceğinizi umuyorum. Saygılarımla, İsmail TAVLI BUD Başkanı ARAMIZDAN BİR YILDIZ KAYDI.! Borsamızın ilk brokerlarından, değerli ağabeyimiz Murat Kuran ı kaybettik. O çalışma yaşamına bir aracı kurum sahibi olarak devam etse de, her zaman aramızdan biri olarak kaldı. Ve bir broker olarak yaşama veda etti. Tedavisinin olanaksız olduğu hastalıktan kurtulamayarak aramızdan ayrılan Murat Kuran ağabeyimizi soğuk ve karlı bir havada sade bir törenle ebedi yolculuğuna uğurladık. Kendisi bir arkadaş, bir dost, aynı zamanda brokerların haklı mücadelelerinde her zaman yardımcı olmuş bir meslekdaşımızdı. Bu anlamda Derneğimizin etkinliklerine de her zaman destek olmuş ve yardımlarını esirgememiş birisiydi. Anısına saygı olarak geçmiş yıllarda kendisiyle yaptığımız bir söyleşiyi iç sayfalarımızda yayınlıyor; yakınlarına bir kez daha başsağlığı dileklerimizi sunarken, ebedi istirahatgahında rahat uyu Murat ağabey diyoruz. LİSANSLAMA SINAVLARI 2. DÖNEM BAŞVURU VE SINAV TARİHLERİ AÇIKLANDI. SPK tarafından yapılan açıklamaya göre; Sınava katılmak isteyenler 24.03.2003 ile 14.03.2003 tarihleri arasında başvuruda bulunabilecekler. Sınav tarihleri ise şöyle belirlendi : 17 Mayıs 2003 / Cumartesi - Sermaye Piyasası Faaliyetleri Temel Düzey Sınavı - Türev Araçlar Sınavı ( 4 Modül) 18 Mayıs 2003 / Pazar - Türev Araçlar Sınavı ( 4 Modül) - Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Sınavı - Değerleme Uzmanlığı Sınavı Sınava katılım ve diğer konularla ilgili detaylı bilgileri www.spk.gov.tr internet adresinden edinebilirsiniz.
İÇİMİZDEN BİRİ -Bilgehan AKARSU, 1976-İzmir/Karşıyaka Okul: Yeditepe Üniversitesi(MBA) Kaç yıldır bu meslektesiniz: 5 Yıldır Bu mesleğe girmeseydiniz ne olmak isterdiniz: Organizatör Hangi takımı tutuyorsunuz: Fenerbahçe Hangi sporları yapıyorsunuz: Basketbol, tenis, futbol Hobileriniz yada ne yapmaktan hoşlanırsınız: Keyifli insanlarla birlikte olmaktan Kendinizi nasıl tanımlarsınız: Hareketli Nelerden hoşlanmazsınız: Başarısızlıktan ve durgunluktan Şu anda hangi kurumdasınız: Deniz Yatırım A.Ş. -Nazan KAYA, 1970-İstanbul Okul: Anadolu Üniversitesi-İktisat Fakültesi, 4.sınıf öğr. Kaç yıldır bu meslektesiniz: 11 yıldır Bu mesleğe girmeseydiniz ne olmak isterdiniz: Öğretmen Hangi takımı tutuyorsunuz: Fenerbahçe Hangi sporları yapıyorsunuz: Fitness Hobileriniz yada ne yapmaktan hoşlanırsınız: Sevdiklerimle birlikte zamanı paylaşmaktan Kendinizi nasıl tanımlarsınız: Azimli ve yapmak istediklerini kesinlikle başaran, pozitif enerjili bir insanım Nelerden hoşlanmazsınız: İkiyüzlülük Şu anda hangi kurumdasınız: Tacirler Menkul Değerler A.Ş. LİSANS ALMAYA HAK KAZANANLAR TSPAKB NE NASIL BAŞVURACAK! 28-29 Eylül 2002 ve 18-19 Ocak 2003 tarihlerinde yapılan Sermaye Piyasası Faaliyetleri Lisanslama Sınavlarına katılıp başarılı olanlar ile ilgili Tebliğin yayınlanma tarihi olan 11 Ağustos 2001 tarihinden önce İstanbul Menkul Kıymetler Borsası üye temsilciliği belgesini almış olan personele lisans belgeleri 24.02.2003 tarihinden itibaren verilmeye başlanacaktır. Lisans almaya hak kazanan arkadaşlarımızın www.tspakb.org.tr internet adresinin Lisanslama ve Sicil Tutma / Lisans Belgesi Başvuru bölümünde yapılan açıklamalar çerçevesinde Lisanslama ve Sicil Tutma Sisteminde yer alan başvuru formlarını doldurarak tevsik edici belgeler ile birlikte kurum yetkililerince imzalı yazı ekinde Türkiye Sermaye Piyasaları Aracı Kuruluşlar Birliği ne göndermesi gerekmektedir. İlgili internet sitesinden daha detaylı bilgi edinebilirsiniz. ************* Bender Menkul Değerler den İrfan ve eşi Emine Bilir in, Elif ismini verdikleri bir kızları ve Pamuk Yatırım dan Rana ile eşi Burçin Biçer in de Cem ismini verdikleri oğulları dünyaya geldi. Elif ve Cem e aramıza hoş geldin diyor, aileleriyle mutlu ve sağlıklı bir ömür geçirmelerini diliyoruz. ************ BORSA UZMANLARI DERNEĞİ MALİ DEĞİŞİM TABLOSU 31.01.2003 28.02.2003 Kasa Mevcudu 105.000.000 Banka Vadesiz Hs. 21.108.144 Banka Yatırım Hs. 48.246.808.975 Kasa Mevcudu 38.400.000 Banka Vadesiz Hs. 87.372.801 Banka Yatırım Hs. 49.657.579.260
1001 BELGESEL FİLM FESTİVALİ Film gösterimleri açısından bereketli bir döneme giriyoruz. Belgesel Sinemacılar Birliği tarafından düzenlenen 6. Uluslar arası 1001 Belgesel Film Festivali, 5-12 Mart tarihlerinde gerçekleşecek. Festival kapsamında Filistin, Japonya, Fransa, Belçika, Hindistan, İran, İrlanda, Portekiz gibi çeşitli ülkelerin filmlerini izleyebileceğiz. Ekolojik sorunlardan insan haklarına, biyografilerden tanıklıklara, tarihsel olgulardan kültürel keşiflere kadar farklı birçok temayı işleyen 70 e yakın filmi izleyicilerle buluşturacak olan gösterimlerin Fransız Kültür Merkezi, İtalyan Kültür Merkezi, Goethe Enstitüsü, Barış Manço Kültür Merkezi ve Yapı Kredi Kültür Merkezi nde ücretsiz olarak gerçekleştirileceğini de hatırlatalım.. Ayrıntılı bilgi Belgesel sinemacılar Birliği nde; Tel: 0212 327 41 45 ETKİNLİK 12 MART HDJSKJKJJJJJH 16 MART HDJSKJKJJJJJH 18 MART HDJSKJKJJJJJH Söyleşi-Dinleti: Sanat Güncesi etkinlikleri kapsamında Mercan Dede, Konser: Duman konseri saat 19 00 da Bostancı Gösteri Merkezi nde Sergi: Ramuş İpek resim sergisi Hobi Sanat Galerisi nde izlenebilir. dinleyicileri ile saat 20 00 de başlıyor. Adres: Valikonağı Cd. Pasaj Aksanat ta buluşuyor. 73 Nişantaşı / 0212 225 23 37 Gösteri: Çin Engelliler Sanat Topluluğu nun sergileyeceği My Dream adlı gösteri, saat 15 00 de Tatilya da izlenebilir. Sergi: Tipografi ile ilgilenenler için Vurgu başlıklı sergi 29 Mart a kadar Fransız Kültür Merkezi nde.. Söyleşi: Aksanat taki Sanat Güncesi etkinliklerinde, Sunay Akın okurları ile buluşacak. 20 MART HDJSKJKJJJJJH 21 MART HDJSKJKJJJJJH 22 MART HDJSKJKJJJJJH Tiyatro: Ve Diğer Şeyler Topluluğu Ev-Kakafonik Bir Oyun adlı oyunu 19 30 ve 21 30 da sahneleniyor. Konser: İstanbul devlet Senfoni Orkestrası nın solistler Bahar Biricik (keman) ve Ali Doğan a Konser: Hint ve Pakistan melodilerini hip hop la harmanlayan Panjabi MC, saat 23 00 te Babylon da. Mekanın gerçek bir (viyolonsel) eşlik ettiği Adres: İstiklal Cd. apartman dairesi olduğu İstanbul un 550. Fetih Şeyhbender Sk. No:3 performansı; 21,26,27 ve 28 Mart ta da izleyebilirsiniz. Yılı konseri, saat 19 30 da AKM de Asmalımescit Tel: 0212 292 73 68 Gösteri: Arjantin Rüzgarı başlıklı dans gösterisi, saat 20 00 de Aksanat ta izlenebilir. Konser: Gitarist Bill Frisell ve arkadaşları saat 21 30 da Babylon da. Sergi: Ahmet Umur Deniz in Kağıt Toplayıcılar resim sergisi Evin sanat galerisinde izlenebilir. Adres: Hamam Sk.Ertalay A. No:12 /1Bebek-0212 2658158 Dia Gösterisi-Konferans: Frigler ve Frig Vadilerinin Gizemli Kült Anıtları başlıklı etkinlik saat 14 00 te Aksanat ta Adres: İstiklal Cd. No:16 Beyoğlu /Tel: 0212 252 35 03 AYIN KİTABI GİT KENDİNİ ÇOK SEVDİRMEDEN-Tuna Kiremitçi Sevmesini de gitmesini de bilenler için: Git Kendini Çok Sevdirmeden. Nostalji, aşk kırıklıkları, evlilik, birbirini sonradan anlamanın hüznü ve acılara rağmen hayata tutunma çabaları Tuna Kiremitçi nin ilk romanı, bir kazada oğlunu yitirdikten sonra annesinin Eskişehir deki evine sığınan Arda Akad ın öyküsünü anlatıyor. Arda nın ana ocağında genç kızlık yıllarına geri dönüşü ve ilk aşk öyküsünün kahramanı olan erkeğin yirmiüç yıl sonra yeniden ortaya çıkışı Sevmek ve gitmek üzerine ince düşünülmüş bir roman. 27 MART TİYATRO GÜNÜNDE, ÜCRETSİZ TİYATROYA GİTMEYİ UNUTMAYIN
BUD GÜNCESİ İNGİLİZCE EĞİTİMİMİZ DEVAM EDİYOR.. AMA NASIL! Sizlerden gelen yoğun talep üzerine Derneğimiz tarafından başlatılan İngilizce eğitimi maalesef gelen talebe ters orantılı olarak, az sayıda arkadaşımızın katılımıyla sürüyor. Yönetim olarak faaliyet projelerimiz arasında yer alan her şeyi teker teker yerine getiriyor, bundan da mutlu oluyoruz. Ama özveri ile gerçekleştirdiğimiz hizmetlere gereken ilginin gösterilmemesi sizler adına bizleri üzüyor. Diğer yandan başından beri eğitime büyük bir özveri ile devam eden arkadaşlarımızın dil öğrenme azmi biraz olsun teselli bulmamıza neden oluyor. İnanıyoruz ki onlar gösterdikleri çabalarının karşılığını alacak ve en azından kendilerini ifade edebilecek kadar bir bilgiyle bu eğitimi tamamlayacaklardır. Sivil toplum mantığı içinde her şeyin olduğu gibi bu tür etkinliklerinde üyelerin katılımıyla gerçekleştirilebileceğini ve başarıya ulaşacağını düşünüyor, ilgisizliğin sorgulanmasını sizlerin takdir ve düşüncelerine bırakıyoruz. Bütün bu sitemlerimize karşın arkadaşlarımızdan biraz ilgi, biraz özen, fazla miktarda da katılım bekliyoruz ORDA BİR KÖY VAR UZAKTA O KÖY BİZİM KÖYÜMÜZ GEZMESEK DE GİTMESEK DE O KÖY BİZİM KÖYÜMÜZ.. Kurban Bayramı nedeniyle sizlerin katkılarıyla toplanan yardım kolileri, Ağrı-Patnos İlçesindeki Meydandağı, Özdemir, Onbaşılar ve Budak köylerinin ilköğretim okullarına ulaştırıldı. - 40 dereceye varan soğuk hava koşullarına karşın, küçük kardeşlerimizin öğretmenler tarafından çekilen fotoğraflarındaki sıcak tebessümleri bizleri oldukça mutlu etti. Son kampanya sırasında özellikle Serdar Suer, Gür Öztürk, Sahid Zeki, Nezih Öztürk, Filiz Özdemir, Aytuğ Şenefe, Yasemin-Kemal Tektaş, Cenk Ümit, Murat Güler in gösterdikleri desteklerden dolayı kendilerine sonsuz teşekkürlerimiz sunuyoruz.. Bir anlamda bu yöreyi kardeş bölge olarak seçtiğimiz için bundan sonra da zaman sınırlaması getirmeksizin Dernek ofisine ileteceğiniz yardımları düzenli olarak Ağrı-Patnos İlçesi köylerine ulaştıracağız. Emin olun, tesadüfen veya gezme amacıyla yolunuz Süphan Dağı eteklerine düşerse..hele hele buradaki insanlar borsacı olduğunuzu öğrenirlerse, sizi ummadığınız kadar büyük bir sevgi çemberiyle karşılayacaklardır. BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ? Konu : @ işareti Şaraptan Bilgisayara internetin sembolü haline gelen "@" işaretinin hikâyesini hiç merak ettiniz mi? Sapienza Üniversitesi profesörlerinden Giorgio Stabile'nin açıklamasına göre internetin sembolü "@" işareti, 1536 yılında Latin Amerika'dan İtalya'ya mal taşıyan Floransalı tacirlerin oldukça sık kullandığı bir işaret. Yaklaşık 500 yıl önce şarap ve tahılda ölçü birimi olan "amphora"nın sembolü olarak kullanılan "@" işareti uzak mesafeler arası ticareti belirtmek için de kullanılıyordu. İnternet'in günümüzde dünyanın en uzak mesafelerini birbirine bağlayabilme gücünün olduğu gözönüne alınacak olursa, bu sembolün 500 yıldır anlamını kaybetmediği de ortaya çıkıyor. 8 MART DÜNYA KADINLAR GÜNÜNÜZ KUTLU OLSUN BORSA UZMANLARI DERNEĞİ BUD Başkan İsmail TAVLI İletişim için; BUD Başkan Yardımcısı F.Dilek DENİZ BUD Genel Sekreter Murat ÖZKAYA Tel: 0212 298 22 59 BUD Sayman Devrim KUNTAY Faks: 0212 298 26 01 BUD Yön.Kur.Üyesi Nazmi SARIKAYA Web: www.bud.org.tr BUD Yön.Kur.Üyesi Bülent KURTULUŞ E-Posta: bud@bud.org.tr BUD Yön.Kur.Üyesi Mehmet GÜRDRAMA BUD Dnş.Kur.Üyesi Editör Zeynep Gül AKTAŞ
MURAT KURAN, İMKB NİN SERTİFİKALI İLK BROKERİ Borsayla 1973 yılında ilk kez 4. Vakıf Han da tanışan Murat Kuran, bankerler dönemini lekesiz atlatan borsacılardan. Yıllar sonra 1 No lu sertifikalı broker olarak adım attığı İMKB de de deneyimleri, piyasanın gelişmesine önemli katkılar sağlamış. Murat Kuran ismi Türkiye de borsa denilince ilk akla gelen isimlerden biri. Ancak pek az kişi Murat Kuran ın İMKB nin 1 No lu sertifika sahibi broker olduğunu bilir. Murat Kuran, Türkiye nin sertifikalı ilk brokerı olması yanında, gerek örnek ve ilkeli çalışmasıyla, gerekse borsanın gelişiminde yaptığı kritik katkılarla da dikkat çeken bir kişilik. Örneğin bugünkü elektronik alım satımın geliştirilmesinde, Murat Kuran ın önerileri bir hayli işe yaramış. Murat Kuran ın iş yaşamı aynı zamanda Türkiye deki sermaye piyasasının tarihinin bir izdüşümü. İşte Türkiye'nin ilk brokerı Murat Kuran ile Türkiye'de borsanın gelişiminden Kastelli olayına kadar pek çok konuda söyleştik. Kendinizden bahseder misiniz? 1950 doğumluyum. İlkokul birinci sınıftan itibaren Galatasaray Lisesinde okudum. Yine Galatasaray dan bir arkadaşımın vasıtasıyla, İstanbul Üniversitesinde işletme fakültesinin açıldığını duydum. Onun tavsiyesiyle 1969 yılında puanım da tuttuğu için girdim. O zamanlar son sınıfta ihtisas bölümleri vardı. Pazarlama personel yönetimi, muhasebe yönetimi, üretim yönetimi ve finans. Ben finansı seçtim. Ve böylece finans dünyası başladı. 1973'te finans bölümünden mezun oldum. Borsaya giriş nasıl oldu? Mezun olduktan sonra Koç'un Beko şirketine girdim ve yaklaşık 6 ay orada çalıştım. O tarihlerde Meban Menkul Değerler Yatırım A.Ş.'de Genel Müdür Yardımcısı olan bir aile dostumuz vardı. Kendisi şu anda Eczacıbaşı Yatırım'ın Genel Müdürü olan Atilla Nizamoğlu'dur. Bana borsacı olmayı düşünmez misin? dedi. Tabi o zamanlar resmi olarak Türkiye de borsa falan yok. Benim çok ilgimi çekti. Hemen ertesi gün müracaat ettim. Resmi olmayan borsa nasıldı? Aslında bir borsa vardı. 4. Vakıf Han'ın altında "İstanbul Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsası" adı altında Osmanlı'dan kalma bir borsa vardı. Burada devletin çıkardığı bir takım tahvillerin alım-satımı yapılıyordu. Ama bu işlemleri daha çok devletin bankası olan Merkez Bankası yapıyordu. Tabii devletin kurallarını harfiyen uyguluyordu. Osmanlı hukukundan gelen ve sonradan tadil gören İstanbul Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsası, o zamanki kanuna göre yapılan tüm devlet tahvili alım-satımlarından belli bir pay alıyordu. Gerçekte resmi olarak çalışan bir borsa olmadığı halde kanunda geçtiği için Merkez Bankası bu payı biriktirip, Vakıfhan'daki eski borsaya yolluyordu. O insanlar da bunu paylaşıp maaşlarını buradan alıyorlardı. Özetle o yıllarda 1970'lerde böyle bir işleyiş vardı. Meban'da neler yaptınız? Osmanlıdan kalma borsanın beşiği olan tüneldeki Vakıf Han'da, 1974 Nisan'ında Meban Menkul Değerler'in kurluşunu gerçekleştirdik. Böylece ilk borsacılığım başladı ve Meban'ın ilk yatırım uzmanı oldum. 6 ay sonra Meban, Vakıf Han'dan taşınıp Odakule'de o zamana göre gayet lüks olan yeni bürosuna taşındı. Meban, Türkiye de kurulmuş ilk aracı kurumdur. Dediğim gibi, o günlerde Türkiye de iyi veya kötü bir takım eskiden kalma hisse senetlerinin satışı yapılıyordu. Bu satışlar da 4. Vakıfhan'daki o kişilerce yapılıyordu. Ama Vakıfhan o kadar acaip ve izbe bir yer ki bir kadının girmesi mümkün değil! İşte Meban olarak bizim foksiyonumuz bu oldu. Odakule gibi gayet medeni bir ortamda, 4. Vakıfhan'dan aldığımız hisse senetlerini farklı müşterilere satmaya başladık. Benim ilk iki yılım telefon rehberinden avukatları, doktorları arayıp, hisse senetleriyle ilgilenip ilgilenmediklerini sormakla geçti. Yani ilk yıllar bu olayı tanıtma ve onları hisse senedi aldırmaya özendirmekle geçti. Çünkü yeni tasarruf sahibi olan halk, hisse senetlerinden uzak duruyordu. Meban ilk defa olarak borsa dışındada hisse senedi alım satımı yapılabileceğini gösteren şirket oldu. Bunun yanında Meban, Transtürk Holdingin hisselerini halka açtı. Yani Türkiye de ilk defa özel bir şirket kendi organizasyonuyla halka açılmış oldu. Piyasaya ne gibi yenilikler getirdiniz? Halka sattığımız Meban'ın bu tahvillerini her an paraya çevirmeyi ve geri iade almayı taahhüt edersek ne olur diye düşündük. Yani 2 yıllık olan bu tahviller, tasarruf sahibi için, günlük faiz hesabıyla her an nakite çevrilebilecek mevduat hesabı gibi olacaktı. Bunu yaptık. Çok enteresandır, 25 milyonluk tahvil ihraç etmeyi planlamıştk, 550 milyonluk talep geldi. Tabi şunu düşünmek lazım. O zamanlar tek tasarruf altın almaktan ibaretti ve böyle bir sistem tasarruf sahiplerine çok cazip gelmişti.
Kastelli ile çalıştığınız dönemden bahseder misiniz? Ben Ankara Meban'dayken, 1976'da Kastelli halka açık bir aracı kurum kuracağını ilan etmişti ve beni çağırdı. Kastelli'yle beraber Mentaş adında bir şirket kurduk. Meban'da uyguladığımız geri alma taahhütlü sistemi bir adım daha nasıl ileri götürürüz diye düşündük. Şunu belirtmem lazım, o tarihin Ankara'sı çok farklıydı. Borsa olayı yoktu ve herkes memur kökenliydi. Herkes emekli olduktan sonra aldığı toplu parayı tasarruf olarak tutuyordu. Ankara'da böyle bir kaynak vardı ve parasını işletmek isteyen bu insanlar bizim bürolarda kuyruklar oluşturuyordu. Biz ortamı gördükten sonra aylık faiz ödemeli, -yani ikinci bir maaş gibi- tahvil satalım dedik. İşte böyle başladı Mentaş'taki çalışmalar ve bu da müthiş tuttu. Banker Kastelli olayı nasıl doğdu? Bunun üzerine Banker Kastelli ikinci bir şirket kuracağını açıklayarak geliştirdiğimiz bu sistemi aldı ve başladı. Ama şu bir gerçek ki tüm bunlar çok masum bir çerçevede başlamıştı. Asıl Banker rezaleti Kastelli'den değil Ankara'dan başlamıştı. Bir piyasaya, bilen değil bilmeyen karıştığı zaman o piyasa bozulur. Ankara'daki bu müthiş talep farkedilince herkes bu işe soyundu. İş, şahıs çekleri karşılığı, sonsuz vadeyle para toplamaya kadar gitti. Rezalet oradan başladı. İnanılmaz komik gazete ilanlarıyla para toplanıyordu ve halk da bilinçsizliğinden dolayı inanıyordu. Bu konuda herhangi mevzuat olmadığı için engellenemiyordu. Kastelli, bu olaylar üzerine "ben bu adamlara kendi ekmeğimi yedirmem, faiz konusunda da bir müddet rekabet edeceğim" dedi. Bu klasik bir metoddur. Eğer çok paranız varsa piyasaya başkalarının girmemesi için bir süre zararına satış yaparsınız. Ama finans sektöründe verilen taviz geri alınmaz. Bu gelişmelerden sonra, üç arkadaş böyle birşeye girmeyeceğimizi beyan ettik ve 1980'de, Kastelli'nin batmasından iki sene önce o gruptan koptuk. Ayrı bir şirket kurduk. Siz ne yapıyordunuz yeni şirkette? 1984 yılına kadar bu şirkette çalıştık ama yöntemimiz çok farklıydı. O yıllarda şirketler arka arkaya belli aralıklarla tahviller çıkarıyordu. 15 gün bir tahvil çıkıyor, 16. gün yenisi satşa sunuluyordu. Biz aracı kurumların elinde kalan eski tahvilleri daha düşük fiyata alıp satmaya başladık. Kastelli'nin batmasından etkilendiniz mi? Kastelli, 1982 Haziran'ın da Tunus'a kaçınca kıyametler koptu. Bütün bankerlik şirketleri mali polislerce basıldı. Tabii bize de geldiler ama bizim yaptığımız iş farklıydı ve hiçbir taahhütte bulunmuyorduk. Gelen müfettişler inceledi ve rapor hazırladılar. Ama ne yazdıklarını bize söylemiyorlar. İki günde bir bizi arayıp "battınız mı?" diye sorup durdu müfettiş çocuklar. Meğer bize temiz raporu vermişler de batarsak kendileri de mahvolur diye tedirgin oluyorlarmış. Sonuçta biz temiz çıktık ve borsa bankerliği belgesi verdiler. Hatta Sermaye Piyasası Kanunu çıkartılırken bizi çağırıp, görüşlerimizi aldılar. İMKB kurulana kadar neler yaptınız? O zamanlar Borsa Bankerler sütunu vardı gazetelerde. Hepimiz elimizdeki hisseleri oraya yazıyorduk. Diğer rakiplerimizle de birlikte çalışarak hisse senedi alım satımı yapıyorduk. 1986'da İMKB kurulana kadar bu böyle devam etti. İMKB kurulduktan sonra ilk başkan Muharrem Karslı oldu. Muharrem Bey hepimizi çağırarak bu işi tekrar organize edeceğimizi söyledi. Hepimiz üye olduk. Organize borsanın esprisi tek fiyat oluşturmaktır. İMKB'de bunu sağlamaya çalıştık. Başbakanlığa bağlı kontrol altında bir kuruluş olduğu için insanlara güven verdi. Bizim dışımızda, buraya müracaat etmeyenler de oldu ama onların hepsi silindi. Brokerlık ne zaman başladı? 1988'de bütün üyelerin şirketleşmesini istediler. Ben de 1989'da Murat Kuran Menkul Değerler'i kurarak şirketleştim. O dönemde şirketleşen herkes kendi adıyla şirket açtı çünkü müşterilerimiz o güne kadar bizi ismen tanıyordu. Böylece brokerlık başladı. Ama biz broker olduğumuz zaman bununla ilgili kurallar bile yoktu. Broker aslında komisyoncu demektir. İngilizce kelime insanlara cazip geldi ve medya da körükleyince adımıza broker dendi. O zamanki piyasayla bugünlerin piyasasını kıyaslar mısınız? Türkiye korkunç bir enflasyon yaşadı. O zamanki rakamlar çok minyatürdü. Türkiye'de borsa henüz bir yere gelmedi. Borsadaki fiyatlar yeterince değerlenmedi ama çok iyi bir gidiş var. Devlet bu kadar lüks bir borsa binasını, bu kadar büyük bir yatırımı Ahmet Efendi alıp Mehmet Efendi satsın diye yapmadı. Türkiye'de 8 senedir adam gibi kredi sağlayamıyoruz ama Türkiye'deki döviz şakır şukur artıyor. Bunlar ihracattan mı geliyor sanıyorsunuz? Borsadan geliyor... İMKB'de ilk 30 dediğimiz en iyi 30 şirketin hisselerinin yüzde 80'inden fazlası yabancıların elinde. Ama olay şu; Türkiye'de yapılmış olan yatırım Türklerindir. Devletin yaptığı tüm bu altyapı yatırımları, uluslararası piyasadan sermaye toplamak için yapılıyor. Çünkü Türkiye'nin
en büyük eksiği sermaye. Bu oniki yıllık sürede borsa inanılmaz bir gelişme gösterdi ve bunu da devlet sağladı. Bu işi devlet ciddi olarak ele aldı ve Türkiye için görünmeyen çok büyük faydaları oldu. Piyasada ilk olmanın getirdiği avantajlar neydi? Ben memur bir ana babanın çocuğuyum. Bizim zamanımızda bu piyasa yoktu ve ben o yüzden patron oldum, yoksa rüyamda bile göremezdim. Tabii ki ilk olmak her zaman büyük avantajlar sağladı. Finans piyasası büyük tehlikelere açık bir piyasa. Bahsettiğim diğer şirketlerin tümü iflas etti. Böyle bir yolda, benim üstüme leke bulaşmadan buraya gelmem ise kısmettir. Benim kariyerime de çok büyük zararlar gelebilirdi. Benden çok daha kıymetli insanlar, Kastelli olayından dolayı bugün hala yasaklı. Bir daha borsaya girememe cezası aldılar. Bu kadar yıl leke almadan gelebilmek bence başarıdır. Borsanın çok riskli bir iş olması konusunda ne düşünüyorsunuz? Benimki gibi eski bir kariyerde elinize çok büyük paraların geldiği olur. İşte bu tip bir kariyerde para mefhumunu kaybediyorsun. Borsanın amacı para kazanmaktır ama hayatta ilk amacı para kazanmak olan insanların işi değildir borsa. Bu tip insanlar borsada çok kötü batarlar. Bence her işi kararında yapabilmek önemli. Bu disiplini almamış hırslı yatırımcılar için gerçekten çok tehlikeli bir iş. O yüzden insanlar batıyor ve intihar ediyor. Şu anda bulunduğunuz noktadan memnun musunuz? Bence bulunduğum noktadan memnun olmak mümkün değil. Çok daha iyi yerlere geleceğiz Türkiye'de. Ben inanıyorum ki, borsa gerekli ve yeterli ilgiyi Türk kamuoyundan görmüyor. Türkiye yabancı uyanıklar cenneti durumunda. Demin bahsettiğim gibi yabancılar iyi şirketlerimizi parsellemiş durumdalar. Bunun sebebi de bugüne kadar Türk halkına maalesef iyi bir imaj verememiş olmamız ve halkın ilgisizliğidir. Sizce Türkiye'de borsanın yaşadığı sorunlar ne? Esasında Türkiye çok daha güvenli piyasalara sahip olmalıydı. Finans dünyasındaki dinamizm ve hızlı gelişmelere Ankara'nın uyum sağlaması kolay değil. Devletin herşeyi Ankara'dan yönetme gayreti ve ısrarı bizim piyasamız için çok büyük bir eksiklik oluşturdu. Bu kadar dinamik bir piyasanın karar mekanizmasının da bu işi gerçekten çok iyi bilen insanlardan oluşması lazım. Türkiye'de böyle değil ki.. Adam yabancı bir ülkenin ticaret ataşesiyken, birden borsanın başına getiriliyor. Kendisi de şaşıyor bu duruma. Ama Türkiye'de böyle bir olay var. Yani borsanın bu bürokrasi çarkının dışına çıkması gerekiyor ama çıkamıyor. Hiç bıktığınız ya da bırakmayı düşündüğünüz oldu mu? Şöyle diyeyim, tabii ki her insanın kendine göre sıkıntıları olur. Zaten brokerlık mesleği 6-7 yıldan fazla yapılmaz. Örneğin ben ismen brokerım ama fiilen yapmıyorum ve yapmam da mümkün değil artık. Amerika'da sigorta şirketleri brokerları sigortalamıyor bile. Devam ediyorum çünkü borsanın geleceğinin çok daha iyi olacağına inanıyorum. Türkiye'de daha görülecek çok şey var ve ben henüz hiçbirşey görmedim. Borsacı olmasaydınız, hangi mesleği tercih ederdiniz? Benim kafamda brokerlık yoktu. Zaten öyle bir meslek de yoktu ama her zaman iyi bir finansçı veya bankacı olmayı istiyordum. Fakültede de finans bölümünü seçmiştim. Parayı yönetmek çok hoşuma giden bir olaydı. Gelecek için kurduğunuz planlar nedir? Öncelikle ilk hedefim yabancı yatırımcılarla çalışmak. İkinci hedefim de şirketimi uluslararası çapta büyütebilmek. Not: Yukarıdaki röportaj, Derneğimizin çıkardığı Dealer&BROKER dergisinin 1988 Nisan sayısında yayınlanmıştır.
Bir temenni BİRAZ SAYGI, BİRAZ SEVGİ! Hayatımızda kendimize yakın bulduğumuz kişilere ve ortak kader paylaştığımız arkadaşlarımıza karşı yerine getirmemiz gereken bazı sorumluluklarımız vardır. İşte burada çok fazla maazeret öne süremeyiz. İMKB de çalışan brokerlar olarak çalışma yaşamımızda aynı şeylerle sevinip aynı şeylerle üzülürüz. Bu kimi zaman piyasadaki dalgalanmalar sonucunda, kimi zaman da arkadaşlarımızın birisinin karşılaştığı üzücü olaylar sonucunda olabilir. Yani her an hepimiz aynı şeylere sevinip aynı şeylere üzülebiliriz. Üzülüp sevindiğimiz olaylar hepimizin başına gelebilir. Sözü fazla uzatmadan söyleyeceğim; Murat KURAN son yolculuğunda da bizlerle beraber olmak istemiş ve ailesi bu isteğini bizlere iletmiş, bunun üzerine Borsa da İMKB Başkanı Sayın Osman Birsen in katılımıyla bir tören düzenlemiştik. Ama merhumun bu son arzusu bizler tarafından pek fazla bir mana ifade etmemiş olacak ki, törene çok az sayıda arkadaşımız katılmıştı. Tıpkı bundan önce aramızdan ebediyen ayrılan diğer arkadaşlarımıza yaptığımız gibi. Kendi kendime kahroldum. İnsani duygularımız bu kadar mı zaafa uğradı diye düşünmeye başladım. Allah geçinden versin benzeri bir şey her hangi birimizin başına gelse böyle yalnız mı kalacağız demekten kendimi alamadım. Bu arada 15 dakika kadar süren törene soğuk nedeniyle katılmayıp kafeteryada oturmayı tercih eden arkadaşlara, törene katılan hiç kimsenin donma tehlikesiyle karşı karşıya kalmadığını, 9.25 deki disket seansını da kaçırmadıklarını ifade etmek isterim. Arkadaşlar, sevgi ve saygı gibi değerlerimizi kaybettiğimiz zaman zor günlerin ve zorlukların üstesinden kolay kolay gelemeyiz. Acılı günlerimizde etrafımızdaki insanların gösterdiği ilgi ve dayanışmanın bizler için ne anlam taşıdığını hepimiz çok iyi biliriz. Onun için diyorum ki sağlıklı günlerimizde gösteremediğimiz dayanışmayı hiç olmazsa acılı günlerimizde gösterip birbirimize destek olalım. Onun için diyorum ki, SEVGİ ve SAYGI yüreğimizden eksik olmasın. Lütfen bu tür konularda biraz daha duyarlı hareket edelim. Sevgi ve saygılarımla, Hakan Gülaçtı