S.D.U. ARKKARAAAÇ MESLEK YÜKSEKOKULU GIDA LABORATUVARINDA BULUNAN BAZI MKROLEMCL ARAÇLARIN PROGRAMLANMASI VE ÇALITIRILMASI Mikroilemcili bir ekipmana program yapabilmek için ilemin yapılacaı anda herhangi bir programın aktif olmaması yani çalımıyor olması gerekmektedir. Program ilemci tarafından yürütülüyorken hiçbir parametre deitirilemez. Sadece önceden girilmi olan parametreler görülebilir. Bu nedenle program giriine balamadan önce çalıan programın durdurulmasına azami dikkat gösterilmelidir. VAKUMSUZ OTOKLAV VE INKUBATOR ÜN KULLANIMI ekil 1. Otoklav ın önden görünümü ekil 2. nkubatör ün önden görünümü HAZIRLAYAN Ör.Gör. Kaan AYANOLU 1 Tekn.Prog.Böl.Bk. 2005-2006 Eitim Yılı Laboratuara Giri ders notları eki.
Otoklavın programlanmasına balamadan önce su doldurma ileminin yapılması gerekir. ekil.3. Otoklav Muslukları FILL yazan soldaki musluk otoklava kendi su haznesinden distile su doldurulmasını salar. Sadaki EMPTY yazan musluk ise otoklavın buhar basıncının düürülmesi için kullanılır. ekil.4 ekil.5 FILL musluu açıldıktan sonra ekil.4 ve ekil.5 de görüldüü gibi otoklavın içine distile su dolmaya balar. ekil.6 ekil.7 2
Su doldurma ilemi ekil.6 ve ekil.7 de görüldüü gibi suyun barajın üst hizasına kadar dolmasına kadar devam eder. Su doldurma ilemi tamamlandıktan sonra ekil 3. deki her iki musluunda kapalı olmasına dikkat edilir. Otoklava suyun doldurulduktan sonra raflara steril edilecek malzemeler konulur ve otoklavın kapaı kapatılıp yeterince sıkıtırılır. Bu aamadan sonra mikro ilemcinin ayarlanmasına (Programlanmasına) geçilir. Otoklav Etüvde aynı tip ilemci ve panel kullanıldıı için ayarlamaları aynı ekilde yapılır. imdi programlama ilemine geçelim. ekil.8 ekil.9 ekil 8. de gösterilen F tuuna basıldıında eer otoklavda program çalımıyorsa P.000 ekranı görülecektir. Eer bir program o anda çalımaktaysa ekil.9 görülen P.001 ekranı yada P.002 ekranı görülür. P.001 programı elektrik kesintisinden etkilenmez ve ayarlanan program elektrik geldikten sonra kaldıı yerden devam eder. P.002 programı (ekil. 10) ise elektrik kesintisinden etkilenir ve program tekrar balatılana kadar elektriin kesildii anda kalır. Bu nedenle biz çounlukla P.001 programını kullanırız. ekil.10 HAZIRLAYAN Ör.Gör. Kaan AYANOLU Tekn.Prog.Böl.Bk. 2005-2006 Eitim Yılı Laboratuara Giri ders notları eki. 3
Yeni program yapabilmek için P.000 pozisyonuna yukarı aaı tuuna basarak alınır. (Herhangi bir program çalımıyorsa Isıtma ve Zaman lambaları yanmaz. ) ekil.11 F butonuna tekrar basıldıında Y.000 ya da Y.001 görülür(ekil 11). Y.000 süre ayarlaması yapılmı olsa bile cihazın süre ayarsız çalımasını salar. Yani kapatılana kadar ısıtmaya devam eder. Bir otoklav için bu durum son derece tehlikeli olabilir. Eer süresi zamansız çalıma modunda unutulacak olursa otoklavın içindeki su biter ve içinde malzemeler kontrolsüz ısıdan dolayı zarar görür. Bu nedenle otoklavın baında beklenmeyecekse Y.000 kullanılmaz. Buna ramen Inkubatör de bu durum genellikle tersinedir. Çünkü nkubatör çounlukla laboratuar da sürekli açık ve gerekli ısı derecesinde hazır (Genellikle 36,5 Santigrat Derece) bulundurulur. Hangi cihaz programlanacaksa bu seçim istee göre ve dikkatlice yapılır. ekil.12 ekil.13 F butonuna tekrar basıldıın ekil 12 de görülen I 121 yada I.. gösteren ekran gelir. Bu ekran cihazın maksimum ulaması gereken ısının ayarlandıı ekrandır. Ayarlanmak istenen sıcaklık yukarı ok tuuna basarak (ekil 13) artırılabilir ya da aaı ok tuuna basarak azaltılabilir. 4
ekil.14 F butonuna tekrar basıldıın ekil 12 de görülen ekranı gelir. Bu ekran program balatıldıksan sonra bitene kadar geçecek kalan zamanı gösterir. Herhangi bir ayar yapılamaz. u ana kadar Süreli-Süresiz Çalıma, Sıcaklık ve Süre ayarlarını yaptık. Yani Otoklavımızı 121 santigrat derecede 15 dakika çalıacak ekilde programladık. imdi sıra yaptıımız programı balatmaya geldi ekil.15 ekil.16 Isıtma ve Saat(Zaman) lambaları ekil.17 5-10 saniye bekledikten sonra ekran ekil.15 deki gibi gözükür. Programı balatmak için F butonuna 1 kez basarız ekil 16 daki ekran göründüünde yukarı tuuna basarak P.001 haline getiririz. P.001 ekranı görülür görülmez Isıtma ve Zaman lambaları yanar ve 5
cihazımız çalımaya balar (ekil 17). Eer Inkubatörde programlama yaptıysak ve Süresiz Çalımayı seçtiysek sadece ısıtma lambası yanar Saat lambası yanmaz. ekil.18 Otoklavın programlanan sürede çalıması bittikten sonra saat lambası yanıp sönmeye balar. Bundan sonra istenirse (Besiyeri steril edilmiyorsa) EMPTY musluu açılarak basınç saati Sekil 18. deki gibi 0 a düürüldükten sonra kapaı dikkatlice açılabilir. Eer besiyeri steril ediliyorsa be basınç musluu açılıp buhar hızla boaltılırsa basınç çok süratli dütüünden ani kaynama sonucu kaplardaki sıvılar taar. Bu konuya da azami dikkat gösterilmesi gerekir. Bu durumda sıcaklıın ve dolayısıyla basıncın kendiliinden dümesi için bir süre beklenmelidir. HAZIRLAYAN Ör.Gör. Kaan AYANOLU Tekn.Prog.Böl.Bk. 2005-2006 Eitim Yılı Laboratuara Giri ders notları eki. 6