O H A L B İ L A N Ç O S U H A K İ H L A L L E R İ R A P O R U

Transkript

1 O H A L B İ L A N Ç O S U H A K İ H L A L L E R İ R A P O R U Zeynep ALTIOK İnsan ve Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı İzmir Milletvekili Yayın Tarihi: 12 Ocak 2018

2 20 Temmuz 2016 İlan Edilen OHAL İle Birlikte 2016 Yılında Yayımlanan KHK lar 23 Temmuz Sayılı KHK 27 Temmuz Sayılı KHK 31 Temmuz Sayılı KHK 17 Ağustos ve 671 Sayılı KHK lar 1 Eylül , 673 ve 674 Sayılı KHK lar 29 Ekim ve 676 Sayılı KHK lar 22 Kasım ve 678 Sayılı KHK lar

3 2017 Yılında Yayımlanan KHK lar 6 Ocak , 680 ve 681 Sayılı KHK lar 23 Ocak , 683, 684 ve 685 Sayılı KHK lar 7 Şubat Sayılı KHK 9 Şubat Sayılı KHK 29 Mart Sayılı KHK 29 Nisan ve 690 Sayılı KHK lar 22 Haziran Sayılı KHK 14 Temmuz Sayılı KHK 25 Ağustos ve 694 Sayılı KHK lar 24 Aralık ve 696 Sayılı KHK lar 2018 Yılında Yayımlanan KHK 12 Ocak Sayılı KHK

4 OHAL İlanı ve Uzatma Kararları OHAL Dönemleri Bakanlar Kurulu Kararı Tarih/ No TBMM Genel Kurul Oturumu Tarih/No 1. Üç ay sayı / /117. Birleşim 2. Üç ay sayı / /5. Birleşim 3. Üç ay sayı / /49 Birleşim 4. Üç ay sayı/ / 84 Birleşim 5. Üç ay sayı/ / 112 Birleşim 6. Üç ay sayı / / 9 Birleşim 7. Üç ay sayı / / 51 Birleşim

5 23 Temmuz 2016 tarihli 667 Sayılı KHK 35 sağlık kurum ve kuruluşu, bin 43 özel öğretim kurum ve kuruluşuyla özel öğrenci yurdu ve pansiyonu, bin 229 vakıf ve dernek, 19 sendika, federasyon ve konfederasyonla 15 vakıf yükseköğretim kurumu kapatıldı. Kapatılan kurumlardaki öğrenciler Devlet ve Vakıf Üniversitelerine yerleştirildi. 27 Temmuz 2016 tarihli 668 sayılı KHK FETÖ yle bağlantılı olduğu gerekçesiyle aralarında generallerin de bulunduğu 1684 asker ihraç edildi. 3 haber ajansı, 16 TV kanalı, 23 radyo kanalı, 36 sı yerel, toplam 45 gazete, 15 dergi, 29 yayınevi ve dağıtım kanalı kapatıldı. 24 saat olan gözaltı süresi, 30 güne çıkarıldı. Jandarma ve Sahil Güvenlik Komutanlığı İçişleri Bakanlığı na bağlandı. KPSS olmadan sözleşmeli öğretmen atanmasının yolu açıldı. OHAL KHK ları kapsamında karar alan ve uygulayanlara cezai sorumlulukları olmayacağı hüküm altına alındı. 31 Temmuz 2016 tarihli 669 Sayılı KHK TSK dan 193, Jandarma dan 1196 kişi ihraç edildi. OHAL süresince iflaslara erteleme geldi. Harp Akademileri, askeri okullar kapatıldı. Milli Savunma Üniversitesi kuruldu. Yüksek Askeri Şura nın yapısı değiştirildi, sivil sayısı arttırıldı. Genelkurmay Başkanı atanmak için kuvvet komutanlığı yapma şartı kaldırıldı. Başta GATA olmak üzere askeri hastaneler Sağlık Bakanlığına devredildi.

6 17 Ağustos 2016 tarihli 670 sayılı KHK 196 sı BTK, 112 si TSK, 24 ü Sahil Güvenlik, 2360 ı Emniyet Genel Müdürlüğünden toplam 2692 kamu personeli ihraç edildi. Kapatılan özel kurumlar ile vakıfların varlıklarının hazineye geçirilmesine karar verildi. 17 Ağustos 2016 tarihli 671 sayılı KHK Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı kapatıldı. Öğretim elemanı emeklilik yaşı 72 den 75 yükseltildi. 1 Temmuz 2016 tarihine kadar işlenen kimi suçlarda denetimli serbestlik süresi 1 yıldan 2 yıla çıkarıldı. Hapis cezasının üçte ikisini yatanlar için koşullu salıverilme yarısı olarak değiştirildi. 1 Eylül 2016 tarihli 672 sayılı KHK Milli Eğitim Bakanlığından 28 bin 163, Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlardan 2 bin 18 ve üniversitelerden 2 bin 346 olmak üzere pekçok kamu kurum ve kuruluşundan 42 bin üzerinde çalışan ihraç edildi.

7 1 Eylül 2016 tarihli 673 sayılı KHK Yurt dışında öğrenim gören 158 kişinin öğrencilikle ilişikleri kesildi. Kamu iştiraklerinde çalışan işçilerden terör örgütleriyle bağlantı gerekçesiyle sözleşmesi feshedilenlerin başka kamu kurumlarında istihdam edilmemesi düzenlendi. İşyeri hekimi, iş sağlığı ve güvenliği uzmanı gibi görevleri yürüten kişi ve kuruluşlardan terör örgütleriyle bağlantılı olanların yetki belgeleri iptal edildi. 1 Eylül 2016 tarihli 674 sayılı KHK Dershane öğretmenlerine KPSS şartı olmadan sözleşmeli öğretmenlik imkanı getirildi. OHAL kapsamında kayyım atanan şirketlerde görev TMSF ye devredildi. Tüzel kişiler yanında gerçek kişilere de kayyım atanması imkanı getirildi. Geçici köy korucularına katıldıkları operasyonlar için ödenen tazminatlar artırıldı, görev alanları genişletildi. Valilere ilde çıkabilecek olaylarda gerektiğinde TSK dan yararlanma imkanı verildi. Terör bağlantısı nedeniyle belediye başkanlarının görevden alınabilmesine, yerlerine kayyum atanmasına imkan getirildi. 29 Ekim 2016 tarihli 675 sayılı KHK Çeşitli kamu kurumlarından 10 bin 131 kişi ihraç edildi. Daha önce 668 ve 672 sayılı KHK larla görevden alınan memurlardan 100 e yakın kişi görevlerine iade edildi. 10 gazete, 2 haber ajansı ve 3 dergi kapatıldı.

8 29 Ekim 2016 tarihli 676 sayılı KHK OHAL kovuşturmalarındaki duruşmalarda en çok üç avukat bulundurulması hükmü getirildi. Avukat görüşüne kısıtlama getirildi. Memuriyete girişte güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması zorunlu hale getirildi. Geçici köy korucularının unvanı güvenlik korucusu yapıldı. İçişleri Bakanlığına yurtdışı teşkilatı kurma yetkisi verildi. Üniversitelerdeki eğilim yoklaması kaldırıldı. Rektörlerin YÖK ün önerdiği üç aday arasından Cumhurbaşkanınca atanması kararlaştırıldı. 22 Kasım 2016 tarihli 677 sayılı KHK 15 binin üzerinde kamu çalışanı ihraç edildi, 157 memur iade edildi. 375 dernek kapatıldı. 7 gazete, 1 dergi ve 1 radyo kapatıldı. OHAL kapsamında tutuklu ve hükümlü olarak cezaevinde bulunanların yapılan her türlü sınava girmesi yasaklandı. 22 Kasım 2016 tarihli 678 sayılı KHK Otellere bilgi belge ve kayıtları anlık olarak genel kolluk güçlerine bildirme zorunluluğu getirildi. 15 Temmuz da hayatını kaybedenlerin yakınları zorunlu askerlikten muaf tutuldu. Belediyelerdeki grevlerin 60 gün süreyle ertelenmesinin önü açıldı. Kayyım atanan belediyelerde, belediye hizmetinin başka bir belediye tarafından yerine getirilmesine imkân sağlandı. Kayyım atanan belediyelere iş yapan şirketlerin sözleşmelerinin tek taraflı olarak feshedilmesinin önü açıldı.

9 6 Ocak 2017 tarihli 679 sayılı KHK 2 bin 687 emniyet çalışanı, 631 akademisyen meslekten ihraç edildi. 277 kamu görevlisi görevlerine iade edildi, 83 dernek kapatıldı. Daha önce kapatılan 7 derneğin açılmasına izin verildi. KHK ile kapatılan 11 gazete açıldı. Kapatılan özel okulların borçlarında kamu alacakları öncelikli hale getirildi. 6 Ocak 2017 tarihli 680 sayılı KHK Kamu kurumlarından 367 kişi ihraç edildi, 124 kişi görevine iade edildi. Yayın yasaklarına aykırı yayın yapan kuruluşların yayınının geçici olarak durdurulmasına karar verildi. Emniyet tarafından yürütülen araç tescil hizmetleri noterliklere devredildi. Hakkında soruşturma veya kovuşturma yürütülen ve yabancı ülkede bulunması nedeniyle kendisine ulaşılamayan Türk vatandaşlarının; Resmi Gazete de yapılan Yurda dön ilanına rağmen üç ay içinde yurda dönmemeleri halinde, bu kişilerin Türkiye vatandaşlıkları çıkarılabilmesine yönelik düzenleme yapıldı. At yarışı, şans oyunları lisans hakkı 1/1/2018 tarihinden itibaren 49 yıl süreyle Türkiye Varlık Fonu na verildi.

10 6 Ocak 2017 tarihli 681 sayılı KHK TSK İç Hizmet Kanunu nda değişiklik yapıldı. Genelkurmay Başkanının subayların sınıflandırılması, general kadrolarının belirlenmesi, görev süreleri gibi konulardaki yetkileri kısıtlandı. YAŞ kararlarındaki yetki Milli Savunma Bakanına devredildi. TSK daki üst düzey atamalarda, diğer kamu görevlilerinin atanmasında uygulanan esaslar öngörüldü. Erbaş olmakta lise mezunu şartı kaldırıldı, ilkokul mezunlarına erbaşlık yolu açıldı. Milli Savunma Bakanlığına TSK mensuplarına yönelik disiplin soruşturması yapma hakkıverildi. 23 Ocak 2017 tarihli 682 sayılı KHK Emniyet, Jandarma ve Sahil Güvenlik te disiplinle ilgili düzenleme yapıldı. 23 Ocak 2017 tarihli 683 sayılı KHK 367 kişi kamu görevinden çıkarıldı, 124 kişi iade edildi. Hakkında soruşturma başlatılanların doçentlik başvuruları durduruldu. 2 televizyon kanalı kapatıldı. Çeşitli kurum ve kuruluşların yabancı para cinsinden yurtiçi ödeme yükümlülüğü olan alacaklarını Türk Lirası olarak tahsil edebilecekleri öngörüldü.

11 23 Ocak 2017 tarihli 684 sayılı KHK Gözaltı süresi 30 günden 7 güne düşürüldü, yedi gün daha uzatma hakkı verildi. Merkez Bankasının bazı hizmet alımları Kamu İhale Kanunu kapsamından çıkarıldı. Ön ödemeli konut satışında sözleşmeden dönme devir ve teslime kadar değil 24 aylık süre içinde mümkün olacak ve dönme halinde istenebilecek tazminatlar artacak düzenlemesi yapıldı. Terörle Mücadele kapsamında yaralanan fakat malul sayılmayanlara maaş bağlanmasının önüaçıldı. 23 Ocak 2017 tarihli 685 sayılı KHK OHAL KHK ları ile ilgili kararları incelemek üzere 7 kişilik Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kuruldu. 2 yıl çalışacak komisyonun 1 ay içinde üyelerinin atanması hükme bağlandı. Komisyon kararlarına karşı HSYK tarafından belirlenecek Ankara İdare Mahkemelerinde iptal davası açılması düzenlendi. 7 Şubat 2017 tarihli 686 sayılı KHK Başta Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler ve İletişim Fakültesi olmak üzere 330 akademisyen ile çeşitli kamu kurumlarından, 4 bin 464 kişi kamu görevinden ihraç edildi. 17 memur görevlerine iade edildi. 242 emekli polis memurunun rütbeleri geri alındı.

12 9 Şubat 2017 tarihli 687 sayılı KHK TMSF nin kayyımlık yetkisini kullandığı şirketlerin satılması veya tasfiye edilmesi ve OHAL ile kapatılan özel radyo ve televizyonların lisans ve haklarının satılması düzenlendi. Bankacılık zimmet suçu kaldırıldı. Öğrenci etüt eğitim merkezleri özel öğretim kurumları arasından çıkarıldı, 1 Temmuz 2017 özel öğretim kursuna dönüştürülmeyenlerin kapatılmasına karar verildi. Yüksek Seçim Kurulu tarafından seçim yasaklarına uymayan yayın kuruluşlarına yaptırım kaldırıldı. Kış lastiği kullanımı zorunluluğuna ilişkin yaptırımlar yeniden düzenlendi, bu yükümlülüğe uymayanlara 625 lira para cezası getirildi. 29 Mart 2017 tarihli 688 sayılı KHK İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler personelinden 90, Sağlık Bakanlığından 83, Diyanet İşleri Başkanlığından 76 olmak üzere toplam 416 kişi kamudaki görevlerine iade edildi. 29 Nisan 2017 tarihli 689 yılı KHK 3 bin 974 kişi kamu görevinden çıkarıldı, 235 kişi görevlerine iade edildi. 14 dernek, 1 gazete, 1 dergi, 18 vakıf, 13 sağlık kuruluşu kapatıldı. Daha önceki KHK lerle kapatılan 5 dernek tekrar açıldı. 670 sayılı OHAL KHK sının Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ/PDY) ne ibaresinden sonra gelmek üzere veya diğer terör örgütlerine ibaresi eklendi. Böylece daha önceki KHK lerde diğer terör örgütlerine yönelik olarak uygulanan yaptırımlara, geçmişe dönük olarak yasal dayanak kazandırıldı.

13 29 Nisan 2017 tarihli 690 yılı KHK HSK üyelerinin soruşturmasında yetki Kurul dan alınarak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına verildi. Daha önce görevden alınan pilot subayların belli koşulları taşımaları koşuluyla yeniden istihdam edilmeleri sağlandı. Millî Savunma Bakanlığı personelinin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması MİT ve Emniyet tarafından yapılması hükme bağlandı. Emniyet Genel Müdürlüğünde 7000 adet çarşı ve mahalle bekçisi kadrosu ihdas edildi. Evlilik programları, mevzuata aykırı özellik taşıyan sağlığa zararlı ürünlere ilişkin programlar, izleyici ve dinleyicileri yanıltıcı ve/veya haksız kazanca neden olacak şekilde yarışma, çekiliş, lotarya ve benzeri adlar altında ödül ve ikramiye veren programlar yasaklandı. Rektörün yurt dışına çıkışı YÖK iznine bağlandı. 22 Haziran 2017 tarihli 691 sayılı KHK Helikpoter kazasının ardından uçuş emniyetiyle ilgili düzenleme yapıldı. Askerlik Kanunu na eklenen madde ile FETÖ ile ilişkili polis yükümlülerden, yoklama kaçağı ve bakayaların Milli Savunma Bakanlığınca belirlenecek celp ve sevk esaslarına göre silah altına alınması kararlaştırıldı.

14 14 Temmuz 2017 tarihli 692 sayılı KHK Emniyet Genel Müdürlüğü nden 2 bin 303 kişi, İçişleri Bakanlığı ndan bin 486 kişi olmak üzere 7 bin 348 kişi ihraç edildi. Hakan Şükür ve Arif Erdem e verilen madalyalar geri alındı. 1 dernek açıldı, 85 kişi göreve iade edildi. 25 Ağustos 2017 tarihli 693 ve 694 sayılı KHK 3 medya kurumu kapatıldı, 922 kişi ihraç edildi. MİT cumhurbaşkanlığına bağlandı. Vekillere soruşturma yolu açıldı. 693 sayılı KHK ile 922 kişi kamudaki görevinden ihraç edilirken, 57 kişi görevine iade edildi, 13 emekli TSK personelinin rütbeleri alındı ve 6 kurum ve dernek kapatıldı. Yeni KHK'lere göre, Adalet Bakanlığı ndan 142, İçişleri Bakanlığı ndan 29, Milli Savunma Bakanlığı ndan ise 19 kişi; Yüksek öğretim kurumlarından ise 120 akademisyen ihraç edildi. 24 Aralık 2017 tarihli 695 ve 696 sayılı KHK 695 sayılı KHK ile 155'i Kara, 155'i Deniz, 327'si Hava Kuvvetleri Komutanlığı ndan olmak üzere Türk Silahlı Kuvvetlerinden 637 personel ihraç edildi. Diyanet İşleri Başkanlığı'ndan 341 kişi, Adalet Başkanlığı'ndan 245 kişi, Jandarma Genel Komutanlığı'ndan 350, belediyelerden 169 kişi, Yüksek Öğretim Kurumlarından 6 sı imzacı olmak üzere 105 akademisyen ihraç edildi. Kamudan toplam 2 bin 76 kişi ihraç edildi. KHK'lerle ayrıca taşeron işçi düzenlemesi ve tek tip kıyafet uygulaması da hayata geçirildi.

15 12 Ocak 2018 Tarihli 697 Sayılı KHK Milli Eğitim Bakanlığı ndan 106, YÖK ten 60 ı akademik ve 19 u idari personel, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ndan 28 rütbeli asker ve iki sivil memur, Kara Kuvvetleri Komutanlığı ndan 16 rütbeli asker ve 2 sivil memur, PTT ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ndan 8, Sağlık Bakanlığı ndan 6, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü nden 3, TRT, Maliye Bakanlığı, Kamu İhale Kurumu ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü nden 1 er kişi ihraç edildi. Ayrıca, Kara Kuvvetleri Komutanlığı ndan emekli bir tuğgeneralin emekli kimliği iptal edildi. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ndan üç albay ve bir astsubay kıdemli başçavuşun rütbesi alındı, emekli kimlikleri iptal gidildi. Hatay Güney Radyo TV Yayıncılık AŞ (Hatmar FM) ve Prestij Medya Yayıncılık AŞ. (YEK TV). Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeki Özel Harekat Daire Başkanlığı da kaldırıldı. Kamu kurumlarından ihraç edilen 1823 kişi görevine iade edildi.

16

17

18

19 MEMURİYETTEN ÇIKARILMA VE SORUŞTURMALAR 15 Temmuz kanlı darbe girişimi gecesi darbecilere dur diyen 246 yurttaşımız hayatını kaybetti, 2 bin 194 yurttaşımız yaralandı. 20 Temmuz 2016 da OHAL ilan edildi. Darbe girişimi sonrası hükümet tarafından yapılan resmi açıklamalar ve açık kaynaklarda yer alan bilgilere göre: 169 bin 13 kişi hakkında işlem yapıldı ü eski asker, 8628 i polis, 25 i vali, 75 i vali yardımcısı, 117 si kaymakam ve 2302 si HSYK üyesi olmak üzere toplam 49 bin 697 kişi tutuklu yargılanıyor. Tutuksuz yargılananların sayısı 55 bin 495 kişi. Toplam 105 bin 19 kişi yargılanıyor.

20 OHAL in ilanıyla beraber FETÖ cülere karşı başlatılan operasyonlarda en az 110 bin insan gözaltına alındı. Bu gözaltılardan 37 bin 237 kişi adli kontrol şartı ile serbest bırakıldı kişi yakalama şüphesiyle aranıyor kişi hakkında takipsizlik kararı verildi. Yaklaşık 8 bin dava açıldı. Devam edan soruşturma dosyası sayısı 20 bin 9. bu davalarda tutuklu sayısı darbe ile ilgili açılan dava 351. KHK lar ile kamudan 142 bin 648 kişi ihraç edildi. Bunlardan 33 bin 506 sı KHK lar ile görevlerine iade edildi. Resmi Gazete de yayımlanmayan veya kurum internet sayfalarında duyurulmayan ihraçlar da olduğundan, toplam ihraç sayısı belirtilen rakamdan daha fazladır.

21 MEMURİYETTEN ÇIKARILMALARIN KURUMLARA GÖRE DAĞILIMI kişi Milli Eğitim Bakanlığı kişi İşiçleri Bakanlığı kişi Emniyet Genel Müdürlüğü kişi Milli Savunma Bakanlığı kişi Sağlık Bakanlığı kişi (14 Bakanlık) kişi Adalet Bakanlığı kişi Üniversiteler kişi Yargı Kurumları kişi Başbakanlık ve Bağlı Kurumlar kişi Belediyeler kişi Maliye Bakanlığı kişi Diyanet İşleri Başkanlığı

22 Kurumlara Göre İhraç Edilenlerin Sayısı

23 MİLLİ EĞİTİMDE OHAL öğretmen KHK kapsamında memuriyetten ihraç edildi yönetici, eğitici ve öğretmenin lisansı iptal edildi özel okul öğretmeninin lisansı iptal dildi öğretmen terör örgütüne destek iddiasıyla açığa alındı. Bu öğretmenlerin ü KESK e bağlı Eğitim-Sen üyesidir. Toplam öğretmeni bulunan Diyarbakır da öğretmen, 900 öğretmeni bulunan Tunceli de 504 öğretmen açığa alındı. Toplamda 11 bin 711 KESK üyesi açığa açındı. Açığa alınan ve alınmayanların da yer aldığı Eğitim-Sen üyesi öğretmen ve akademisyen kesin olarak ihraç edildi.

24 KHK ile kesin olarak ihraç edilen KESK üyesi kamu çalışanı sayısı en az kişi oldu. Bu verilere göre en az öğrenci öğretmensiz kaldı. Okullarda yapılan 15 Temmuz darbe girişimi etkinliklerinde çocuklara, psikolojilerinde ve gelişimlerinde travma yaratabilecek propaganda amaçlı videolar izletildi ve broşürler dağıtıldı. Milli Eğitim Bakanlığı, proje okullarında görev yapan ve 8 yılını dolduran öğretmenleri, hukuk dışı çıkardığı yönetmelikle, norm kadro fazlası gösterip görev yerlerini değiştirdi.

25 MEB'de OHAL Toplam İhraç Lisans İptali Açığa Alınan Eğitim-Sen Üyesi KESK Üyesi Çalışan Öğretmensiz Kalan Öğrenci

26 ÜNİVERSİTELERDE OHAL 117 Üniversiteden akademisyen ve idari personel KHK larla ihraç edildi. İhraç edilen akademisyenlerden 27 si geri döndü. Ayrıca kapatılan üniversitelerden dolayı akademisyen işsiz kaldı. KHK larla toplam 378 Barış İçin Akademisyenler Bildirisi ne imza atmış akademisyen ihraç edildi. Bu isimlerin 7 si KHK ile yeniden göreve iade edildi. İmzacılar arasında farklı yöntemlerle işten çıkarılan akademisyenlerin toplam sayısı ise Eylül 2016 tarihli 672 sayılı KHK ile 43, 29 Ekim 2016 tarihli 675 sayılı KHK ile 24, 22 Kasım 2016 tarihli 677 sayılı KHK ile 15, 6 Ocak 2017 tarihli 679 sayılı KHK 43 imzacı kamu görevinden çıkarılmıştı. 2 imzacı 23 Temmuz 2016 tarihli 667 ve 668 sayılı KHK lara dayandırılarak kamu görevinden çıkarılmıştı. 1 imzacı 1 Eylül 2016 tarihli 673 sayılı KHK ile bakanlıktaki kamu görevinden çıkarılmıştı. 7 Şubat 2017 tarihli 686 sayılı KHK ile imzacı 184, 29 Nisan 2017 tarihli 689 sayılı KHK ile imzacı 66 akademisyen kamu görevinden çıkarıldı.

27 Tunceli de Tunceli Üniversitesi öğretim üyesi Candan Badem 672 sayılı KHK ile meslekten ihraç edilirken, Milli Eğitim Bakanlığı nda öğretmen olarak çalışan Eğitim-Sen üyesi eşi de 8 Eylül 2016 tarihinde açığa alındı. İhraçlarla birlikte Ankara Üniversitesi nin SBF, EBF, İLEF, DTCF ve AÜHF fakülteleri fiilen kapanma noktasına geldi. DTCF Tiyatro Bölümü ise akademik kadrosunun büyük bölümünü kaybederek fiilen kapatılmış oldu. Benzer bir durumda Ege Üniversitesi Felsefe Bölümü nde gerçekleşti. İhraç edilen akademisyenler arasında İbrahim Kaboğlu, Öget Öktem Tanör, Yüksel Taşkın, Murat Sevinç, Nilgün Toker gibi alanlarında en iyi olarak gösterilebilecek akademisyenler de yer aldı. 9 Mart 2017 tarihinden bu yana açlık grevinde olan Akademisyen Nuriye Gülmen ve Öğretmen Semih Özakça 23 Mayıs ta tutuklandılar. Semih Özaçka 20 Ekim 2017 de Nuriye Gülmen ise 1 Aralık 2017 de tahliye edildi.

28 5.882 ÜNİVERSİTELERDE OHAL

29 YARGI, EMNİYET, TSK VE TBMM DE OHAL 15 Temmuz darbe girişimi sonrası hakim, ü savcı ayrıca 2 Anayasa Mahkemesi üyesi meslekten men edildi. 122 Yargıtay üyesi, 43 Danıştay üyesi, 6 HSYK üyesi kişi meslekten men edildi hakim ve savcı, 105 Yargıtay üyesi, 41 Danıştay üyesi, 2 AYM üyesi, 3 de HSYK üyesi tutuklandı. Adli ve idari yargıda 234, Danıştay'da 5, Yargıtay'da 26 kişi olmak üzere toplam 265 kişi hakkında yakalama kararı çıkartıldı. Yargıçlar Sendikası Başkanı Ankara Hakimi Mustafa Karadağ HSK kararnamesi ile Şanlıurfa ya sürgün edildi. OHAL KHK ları ile memuriyetten ihraç edilen Emniyet mensubu sayısı oldu. Tutuklu emniyet mensubu sayısı , açığa alınan polis sayısı dür.

30 24 vali, 101 vali yardımcısı, 115 kaymakam kesin olarak ihraç edildi. Eski İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu da 692 sayılı KHK ile ihraç edildi. TSK'dan ihraç edilen personel sayısı 8 bin 452 oldu. 168 i general olmak üzere 7 bin 463 asker ise tutuklandı. 355 emekli TSK personelinin rütbesi geri alındı. Soruşturmalar kapsamında MİT ten 100 kişi ihraç edildi. 694 sayılı KHK ile MİT Müsteşarının sorumluluğu Başbakandan alınıp, Cumhurbaşkanına verildi ve Cumhurbaşkanlığı bünyesinde Milli İstihbarat Koordinasyon Kurulu kuruldu. 694 sayılı KHK ile milletvekillerine seçimler öncesinde ya da sonrasında işlediği suçlardan soruşturma açılabilmesinin önü açıldı. Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeki Özel Harekat Daire Başkanlığı 697 sayılı KHK ile kaldırıldı.

31 YARGIDA Tutuklananlar İhraç Edilenler Yakalama Kararı Hakim Savcı AYM Yargıtay Danıştay HSYK

32 İŞKENCE İDDİALARI Darbe girişimi sonrası çok sayıda işkence iddiası gündeme geldi. Gözaltındakilerin yakınlarının ve avukatlarının başvuruları gözaltında sistematik işkence ile karşılaştıklarını işaret ediyor. Bunda gözaltı süresinin 30 güne uzaması, ilk beş gün avukat görüşünün engellenmesinin özel bir önemi var. İnsan hakları kurumlarına yapılan başvurulardan anlaşıldığı üzere avukat görüşmelerinin 10 güne dek engellendiği durumlar yaşandı. Yine darbe sonrası darbe girişimine dahil oldukları gerekçesiyle tutuklananların cezaevlerinde yaygınlaştırılmış şiddet şikayetleri yükseldi. Yeni tutuklananlarla birlikte nerdeyse cezaevindeki herkesin şiddet uygulamaları, hak gaspları ile karşılaştığı yoğunlukla gündeme geldi.

33 Kişilerin aile görüşmelerinin, telefon haklarının, sosyal iletişim ve kültürel olanaklarının kısıtlanıp yasaklanması buna örnek durumlar. Cezaevlerindeki yer sorunların, hücrelerin koğuş gibi kullanılması sonucu çok sayıda mahkumun sağlıksız koşullarda kaldığına dair şikayetler arttı. Özellikle Silivri Cezaevi nden geceleri çok yoğun işkence seslerinin geldiğini farklı davalardan cezaevinde bulunan müvekkilleriyle görüşen avukatlar kamuoyuna aktardı. Cumhurbaşkanı ve Adalet Bakanı işkence iddialarını gözaltı öncesi gerçekleşmiş olabileceğini, gözaltı ve sonrasında işkence yapılmadığını iddia etti.

34 İNTİHARLAR 15 Temmuz daki darbe girişiminin ardından yürütülen soruşturmalar kapsamında hakkında işlem yapılan kişiler ya da yakınlarından en az 45 kişi intihar etti. 4 kişi de intihar girişiminde bulundu. İntiharlar ve intihar girişimlerinden 8 i cezaevlerinde, gözaltında ya da gözaltına alınırken gerçekleşti. 23 Şubat 2017 de Çukurova Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Ekonometri Bölümü'nde çalışan akademisyen Mehmet Fatih Traş ın intihar ettiği haberi duyuldu. Mehmet Fatih Traş, doktor unvanını alır almaz, "Bu Suça Ortak Olmayacağız bildirisinin imzacı olması nedeniyle işten atılmıştı. 28 Şubat 2017 de Ordu Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinde görev yapan Yardımcı Doçent Mustafa Sadık Akdağ intihar ettiği haberi geldi. Akdağ bir süre önce Ordu İl Emniyet Müdürlüğünce, FETÖ soruşturması kapsamında 24 saat gözaltında tutulmuştu.

35 GÖZALTILAR Darbe girişimi sonrası gözaltı süresi 30 güne kadar uzatılmış, gözaltının ilk 5 günü avukatla görüş yasağı getirilmiştir. Gözaltında ve tutuklandıktan sonra avukata erişim hakkı sınırlandırılmış ve gizli olması gereken avukat-müvekkil görüşmeleri kayıt altına alınarak çok ciddi savunma hakkı ihlali yaratılmıştır. Bu şekilde işkence ve kötü muamele yapılmasına zemin hazırlanmıştır. Darbe girişimi sonrası gözaltındakilerin nerede tutuldukları, ne kadar süre tutulacakları ve ne durumda olduklarına dair bilgiye ulaşımda sorun devam etmektedir. Darbe girişimi sonrası gözaltına alınan öğretmen Gökhan Açıkkolu nun gözaltında öldürüldüğü bilgisini insan hakları kurumları kamuoyuyla paylaştı.

36 GAZETECİLER, YAZARLAR, AYDINLAR, BASIN Türkiye de gazetecilik faaliyetleri nedeniyle aralarında Ahmet Şık, Murat Sabuncu, Kadri Gürsel gibi gazeteci ve yazarlarında yer aldığı 206 kişi cezaevinde tutuklu veya hükümlü olarak bulunuyor. Olağanüstü Hâl süresince 216 gazeteci gözaltına alındı, Gazeteci işsiz kaldı. 30 TV kanalı, 30 Radyo, 47 Gazete, 18 Dergi, 6 haber ajansı 29 yayınevi olmak üzere toplam 160 medya kuruluşu kapatıldı. Kürtçe kitaplar yasaklandı, kitaba el konuldu. Gözaltına alınan öğretmenlerden birinin evinde yapılan aramada bulunan, Gazeteci-yazar Fehim Taştekin e ait Rojava Kürtlerin Zamanı adlı kitap suç delili sayıldı.

37 Gazeteciler, Medya, Yayın Gazeteciler Kapatılan Yasaklanan Medya İşsiz Tutuklu Gözaltı TV Radyo Gazete Dergi Yayın evi Haber Ajansı El Konulan Kitap

38 Suriye Devleti nin Halep i tamamen kontrol altına aldığını açıkladığı günün akşamı gazeteci Hüsnü Mahalli gözaltına alındı ve MS hastası olmasına rağmen tutuklandı. Mahalli tarihinde tahliye edildi. Alman Die Welt gazetesinin Türkiye temsilcilerinden Deniz Yücel terör örgütü propagandasıyla tutuklandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yücel i, Alman ajanı ilan etti. Cumhuriyet Gazetesi Davasında Mahkeme Heyeti Güray Öz, Musa Kart, Bülent Utku, Hakan Kara, Önder Çelik, Kemal Güngör ve Turhan Günay'ı tahliye etmesine rağmen aynı iddianameden yargılanan Akın Atalay, Murat Sabuncu, Kadri Gürsel ve Ahmet Şık'ın tutukluluk halinin devamı yönünde karar vererek bir kez daha bu davanın siyasi bir dava olduğunu gösterdi.

39 SANATTA OHAL İstanbul Büyükşehir Belediyesi nde muhalif kimlikleriyle bilinen 6 oyuncu ve yönetmen açığa alındı, 17 oyuncu, bir dramaturg, bir müzisyen ve bir koreografın işine son verildi. Genco Erkal ın Dostlar Tiyatrosu nun sahnelediği Nazım ile Brecht oyunu OHAL kapsamında yasaklandı, Levent Üzümcü nün oyununa Artvin Üniversitesi ve Artvin Valiliği salon vermedi. Aralarında Devlet Tiyatroları nda dramaturg olarak çalışan Eren Aysan ın bulunduğu 4 Kültür Bakanlığı çalışanı açığa alındı. Eren Aysan görevine iade edildi. Türkiye nin yetiştirdiği en önemli orkestra şeflerinden İbrahim Yazıcı, keman sanatçısı Filiz Özsoy ve piyanist Eser Öykü Dede 7 Şubat 2017 tarihinde KHK ile Kültür Bakanlığı ndaki kamu görevlerinden ihraç edildi. Yazar Pelin Buzluk ise 29 Nisan 2017 tarihli 289 sayılı KHK ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ndaki görevinden ihraç edildi.

40 Cezaevlerinde OHAL sonrası mektup yasağıyla birlikte kitap yasağı da getirilmiş, kitap sayısı sınırlandırılmış, yalnızca cezaevi kütüphanesinden kitaplar tutuklu ve hükümlülere sağlanmaktadır. Dünyaca ünlü piyanistimiz Fazıl Say ın ismi MEB müfredatından çıkartıldı. KHK ile ihraç edilen akademisyenlere destek veren piyanist Dengin Ceylan sosyal medyadaki paylaşımları nedeniyle 8 gün tutuklu kaldı. Çello sanatçısı Gülşah Erol metro girişinde polis tarafından darp edildi. 24 Eylül - 6 Kasım 2016 tarihleri arasında 42 uluslararası sanatçının üretimleriyle göç olgusuna odaklanan Çanakkale Bienali, AKP milletvekili Bülent Turan ın girişimleriyle iptal edildi.

41 Çevre Konserine OHAL Yasağı: Artvin Cerattepe de madencilik faaliyetlerine karşı Artvin varsa ben de varım sloganıyla uluslararası kampanya kapsamında başlatılan Artvin STK ve Platformları nın İstanbul da düzenleyeceği konser valilik tarafından yasaklandı. Edip Akbayram, Cahit Berkay, Onur Akın ve Hüseyin Turan gibi isimlerinde aralarında bulunduğu 18 sanatçı konserde sahne alacaktı. Darbe girişiminden sonra halka değil devlete karşı ilan ediyoruz denilerek başlatılan OHAL uygulaması kapsamında üniversitelerde sanat festivalleri yasaklandı. Ovacık Belediyesi, Temmuz 2017 tarihlerinde 1. Uluslararası Ovacık Sanat Günleri düzenlemeyi planlıyordu. Ancak Munzur Festivali nin ardından Ovacık Kültür Sanat Günleri adıyla yapılacak bu festivale de yasak getirildi. Yasağın Valilik emriyle ilçe kaymakamlığı tarafından alındığı öğrenildi. Adalet, Sizsiniz e OHAL sansürü: Rutkay Aziz ve Taner Barlas ın yer aldığı oyun, Gaziantep, Şanlıurfa ve Mardin de valilikler tarafından yasaklandı, diğer şehirlerde ise oynanmaya şimdilik devam ediyor. Onur Orhan'ın yazdığı Caner Erdem in yönettiği ve Barış Atay'ın sahnelediği "Sadece Diktatör" oyunu, Artvin İl Özel İdaresi tarafından sakıncalı bulunarak, salon verilmedi. Kadıköy ve Ankara da da yasakladı. 'Genç Bi Şenlik' Erbakan Vakfı Gençlik Kolları'nın hedef göstermesiyle İstanbul Valiliği tarafından 'veliler katılmıyor ve alkolü özendiriyor' diye iptal edildi.

42 KAPATILAN KURUMLAR KHK lar kapsamında FETÖ ye ait olduğu düşünülen 48 sağlık kuruluşu, öğretim kuruluşu, 848 öğrenci yurtları ve pansiyonları, 360 kurs ve etüt merkezi, 139 vakıf, 1412 dernek, 15 üniversite, 19 sendika kapatıldı. İktidara muhalif hiçbir yayın kuruluşu kalmaması adına İMC ve Hayatın Sesi TV kanalları da çıkarılan KHK kapsamında kapatıldı. RTÜK e verilen yetkiyle toplam 160 yazılı ve medya organı kapatıldı. Çocuklara yönelik çizgi film ve programların yayınlandığı Kürtçe çocuk kanalı olan ZAROK TV kapatıldıktan kısa bir süre sonra % 40 Türkçe yayın şartıyla yeninden açıldı. Kapatılan TV ve Radyo sayısı 30.

43 Kapatılan Kurumlar Öğretim Kuruluşu Yurtlar Kurs Merkezleri Vakıf Dernek Üniversite Sendika Medya Organı

44 676 sayılı KHK ile Dicle Haber Ajansı ve Jin Haber Ajansı nın yanı sıra Azadiya Welat, Özgür Gündem, Yüksekova Haber, Batman Çağdaş, Cizre Postası, İdil Haber, Güney Express, Prestij Haber, Urfanatik, Kızıltepe nin Sesi gazeteleri ile birlikte Tiroj, Evrensel Kültür ve Özgürlük Dünyası dergileri kapatıldı. İçişleri Bakanlığı nın yürüttüğü soruşturma kapsamında aralarında İnsan Hakları Araştırmaları Derneği Çağdaş Hukukçular Derneği, Özgürlükçü Hukukçular Derneği, Sarmaşık Yardım Derneği, Barış Derneği, Gündem Çocuk Derneği, Metin Altıok Kültür Merkezi, Ayışığı Sanat Merkezi ve Yalova Gençlik Kültür Evi nin de yer aldığı dernek ve 139 vakıf kapatıldı. Evraklarına ve bilgisayarlarına el konuldu.

45 İŞ DÜNYASINDA OHAL Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı iddianamesine göre FETÖ ile bağlantılı olduğu düşünülen şirket var. KHK lar ile 942 şirket TMSF ye devredildi. Söz konusu şirketlerin piyasa değeri 60 milyar TL civarında, çalışanların sayısı ise en az 45 bin. TMSF ye devredilen şirketlerden; Boydak Holding (8 sektör, 41 şirket, 14 bin çalışan, 2015 yılı cirosu 6.9 milyar TL); Kaynak Holding (16 sektör, 31 şirket, 10 bin 304 çalışan, 2015 yılı cirosu 2.1 milyar TL); Koza-İpek (18 şirket, 2014 yılı cirosu 1.5 milyar TL); Naksan Holding (51 şirket, 3 bin 800 çalışan, 2015 yılı cirosu 1.2 milyar TL); Aydınlı Grup (3 bin 800 çalışan, 2015 cirosu 761 milyon TL).

46 TMSF te devreden şirketler dışında, KHK ile kapatılan eğitim ve sağlık kuruluşlarını işleten 332 şirket ticaret sicilden doğrudan silindi. TBMM Genel Kuruluna getirilmeyen ve yüzbinlerce işçiyi ilgilendiren taşeron düzenlemesi 696 sayılı KHK da yer aldı. Taşeron işçiler, sürekli işçi kadrosuna geçebilmek için yazılı, sözlü ya da uygulamalı sınava alınacak. Sınavda başarılı olanların kadroya geçirilmesine ilişkin süreç 90 gün içinde sonuçlandırılacak.

47 BELEDİYELERE KAYYUM ATANMASI GÖREVDEN ALINAN TUTUKLANAN MUHTARLAR Nüfusun yüzde 50 si kendi seçtiği belediye başkanı tarafından yönetilmiyor. OHAL süresince 5 i il, 3 ü büyükşehir 94 belediyeye (4 ü AKP, 1 i MHP ve 89 u HDP) kayyum atandı. Kasım 2017 itibariyle 89 belediye başkanı tutuklu bulunuyor. 24 Kasım 2016 tarihinde tutuklanan Ahmet Türk sağlık sorunları nedeniyle 3 Şubat 2017 tarihinde tahliye edildi. Cumhurbaşkanlığı sarayında yapılan muhtarlar toplantısına gitmeyen muhtarlar devlet büyüklerine hakaretten tutuklandı. 16 Nisan 2017 referandumunda Hayır çıkan bazı köylerin muhtarları ya görevden alındı ya da tutuklandı. İstanbul, Düzce, Niğde, Bursa, Balıkesir, Ankara Belediyelerinin AKP li Belediye Başkanları Saray tarafından istifa ettirildi.

48 TUTUKLANAN VE TBMM ÜYELİĞİ DÜŞEN MİLLETVEKİLLERİ HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ın da aralarında bulunduğu 11 HDP milletvekili ve 1 CHP Milletvekili tutuklu. Tutuklu milletvekilleri şu isimlerden oluşuyor; Enis Berberoğlu, İdris Baluken, Selma Irmak, Gülser Yıldırım, Abdullah Zeydan, Çağlar Demirel, Besime Konca, Ayhan Bilgen, Ferhat Encu, Burcu Çelik. 21 Haziran 2017 tarihinde 1 yıl 2 ay hapis cezasına çarptırılan HDP Grup Başkanvekili Ahmet Yıldırım a siyaset yasağı geldi. Figen Yüksekdağ ın milletvekilliği 21 Şubat 2017 de, HDP üyeliği de 9 Mart 2017 tarihinde düşürüldü. Ayrıca haklarında gözaltı kararı olduğu için yurtdışında bulunan Şırnak Milletvekili Faysal Sarıyıldız ve Van Milletvekili Tuğba Hezer Öztürk'ün milletvekillikleri 27 Temmuz 2017 de devamsızlıktan, Siirt Milletvekili Besime Konca'nın milletvekilliği 3 Ekim 2017 de Ağrı Milletvekili Leyla Zana'nın milletvekilliği devamsızlık gerekçesiyle düşürüldü.

49 PASAPORT YASAKLARI En az kişinin pasaportuna el konuldu. Milletvekilleri ve Gazetecilerin pasaportları iptal edildi. Pasaportları iptal edilen akademisyen yurtdışına çıkamadığı için ilgili üniversitelerinde ders veremediler. Seminer programlarına katılamadılar. Doktorasını yurt dışında yapanların yurt dışına çıkışı engellendi. Erasmus Öğrenci Programı sözleşmesini yenilemeyen üniversiteler bilim için değil, OHAL için çalışıyorlar.

50 CHP OHAL İZLEME KOMİSYONU Darbe girişimi sonrası ilan edilen OHAL kapsamında çok sayıda hak ihlali gerçekleşti. Partimizin oluşturmuş olduğu izleme komisyonu sekreteryasına bugüne kadar yapılan başvuru sayısı den fazla oldu. Partimiz özellikle açığa alınan EĞİTİM-SEN üyesi öğretmenlerin geri dönmelerinde önemli rol oynadı. 15 Temmuz sonrası açığa alınmış olan yaklaşık 10 bin 300 EĞİTİM-SEN üyesi göreve iade edildi. Kapatılan FETÖ ile irtibatlı özel üniversitelerin öğrenci sayısı oldu. Bu öğrencilerin temel isteği FETÖ bağlantısı olmadığı belirlenen mevcut öğretim üyeleri veya garantör üniversitelerin öğretim üyeleriyle eğitimlerine devam etmek. Partimizin girişimleri sonucunda mağduriyetleri kısmen giderildi.

51 OLAĞANÜSTÜ HAL İŞLEMLERİ İNCELEME KOMİSYONU 23 Ocak 2017 tarihinde 685 sayılı KHK ile kurulan Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu ilk kararını kuruluşundan 11 ay sonra aldı. Komisyona başvuru sayısının olduğu açıklandı. Bu güne kadar dosya hakkında karar verildi. Verilen kararların ağırlıklı olarak başvurunun reddi yönünde olduğu belirtilirken komisyon tarafından iade kararları da verildiği basında yer alan haberlerde açıklandı. Ret gerekçesinde, "ByLock kullanımı, tanık ifadeleri üzerinden örgüt referansıyla işe girme, mülakat komisyonu üyelerinin ihraç edilmiş olması, eşinin açığa alınmış olması" basına sızan haberlerde yer aldı.