KTÜ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI ÇTP6

Transkript

1 KTÜ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI ÇTP6 PROJENİN KONUSU : Trabzon ili Ortahisar ilçesi kent merkezinde bulunan Meydan parkı doğu sınırından başlayıp İskenderpaşa Cami ve İskenderpaşa otoparkını içine alan arazi ve yakın çevresinin Maraş Caddesi ve devamında Meydan parkı sisteminin bir parçası olacak biçimde bir bütünlük içerisinde tasarlanması. PROJENİN ADI: Meydan Parkı İşkender Paşa Cami ve Otoparkı Bütününde Kent Avlusu Projesi GENEL AÇIKLAMALAR: Kentsel açık alanlar, kentsel yaşamda önemli bir yere sahiptir. Farklı işlevleriyle yoğun kent dokuları içinde nefes alınabilecek noktalar oluşturarak bir yandan kent ekosistemi içinde kendilerine özgü ekolojik alanlar tanımlarken, diğer yandan görsel ve işlevsel zenginlikler içeren sosyal yaşam ortamları üretirler. Her türlü kültürel aktivite için ortamın oluşturabildiği bu alanlarda, kent kullanıcısı bir araya gelir ve kültürlerle iletişim kurarak sosyalleşir. Kent merkezinde bulunan meydanlar ve onlarla bağlantılı yakın çevredeki kentsel açık alanlar kent kullanıcısının psikolojik ve duyusal gereksinimlerin (kimlik, çeşitlilik ve çevresel katkı) sağlanmasında, sosyal ilişkilerinin (iletişim, etkileşim, eğitim) gerçekleştirilmesinde ve kente dair ekonomik değişimlerin (değer artırıcı - gelir getirici özellikler ve ticaret) sağlanmasında merkezi öneme sahiptir. Tüm dünyada olduğu gibi, ülkemizde de kentlerin tıpkı bir canlı organizma gibi biçimlenmesinde ulaşım dokusunun büyük etkisi vardır. Bir kente ulaşım Lynch in yıllar önce ortaya koyduğu ve hala günümüzde varlığı kabul edilen, bir kentin algılanabilirliği ve kent karakterinin ortaya konmasındaki önemi yadsınamaz bir gerçektir. Bu çerçevede çalışma alanının algılanabilirlik ve peyzaj karakterinin tanımlanması önem kazanmaktadır. Kentsel açık alanlara yönelik araştırmalar, insanların dış mekanlarda rahatlama gereksinimlerini karşılama arayışında olduklarını göstermektedir. Bu bağlamda insanlar, kentsel açık mekanlarda alandaki etkinliklere aktif olarak katılmadan rahatlama ve eğlenme, etrafındaki manzarayı ve aktiviteleri seyretme, diğer insanlara ve etkinliklere katılmadan onları gözlemleme gibi pasif etkinlikler yapabildikleri gibi, alandaki etkinliklere fiziksel olarak katılmayı da tercih edebilirler. Kentsel açık mekanda eşzamanlı olarak yapılan aktivite çeşitliliğinin artması aynı zamanda alanı kullanan gurupların çeşitliliğinin ve kullanıcı sayısının da artmasına neden olur. Çok kullanılan kentsel mekanların başarısında alandaki konfor koşulları hayati önem taşır. Alanın konfor ve güvenlik algısının yüksek olduğu anlamına da gelen, alandaki kadın kullanıcı oranının fazlalığı ve farklı yaş gruplarından insanların alanı birlikte ve farklı zamanlarda sıklıkla kullanımı tasarımın belirleyici kriteri olmalıdır. PROJENİN AMACI: Kent merkezleri ve bu merkezlerde yer alan kentsel açık mekanlar sahip oldukları fonksiyonların çeşitliliğine, gereksinimlerin karşılanabilir olmasına, ulaşılabilir ve

2 algılanabilir olma durumuna, hareketliliğine, canlılığına, geçirgenliğine, yoğunluğuna ve konforuna bağlı olarak bir çekim merkezi olma özelliği taşımaktadır. Proje alanının bulunduğu konum dikkate alınarak, kentin kent merkezindeki kullanım sürekliliğinin sağlanması beklenmektedir. Tasarımcıdan, kente bir kimlik kazandırmayı amaçlayan, bölgenin (kent merkezinin) geleneksel yapısını da ortaya koyan, sürdürülebilir planlama yaklaşımını ve bölgenin geçmişteki kullanım niteliği de dikkate alarak proje alanının daha canlı ve yaşayan bir kent parçası haline getirilmesi istenmektedir. Tasarımınızda, kent merkezi ve yakın çevresi için proje alanı içerisinde çeşitli aktiviteler sunarken, etkinlik alanlarının genel temasının kent kimliği ve belleği önceliğinde vurgulanması ve kamusal mekan olarak tanımlanması beklenmektedir. Tasarımlarınız, alan kullanıcıları olarak tüm yaş gruplarına hizmet verecek şekilde, peyzaj mimarlığı ilkeleri doğrultusunda işlevsel ve estetik değer taşımalıdır. Buna yönelik olarak hazırlayacağınız proje çalışmalarınızda kent merkezi kamusal alan düzenlenmesi ile bu alana en iyi şekilde işlerlik kazandıracak, yeni bir kentsel yaşam mekanı oluşturacak kullanımlar beklenmektedir. ÇEVRE TASARIM PROJESİNİN AŞAMALARI 1) ARAŞTIRMA ve ANALİZ AŞAMASI Haritaların temini Alan Sörveyi Proje alanındaki mevcut fiziksel öğeleri içeren ölçekli bir plandır ve tasarımın ilerleyen tüm evrelerinde kullanılır. Eksik veriler alanda yerinde gözlem ve incelemeler ile altlık harita üzerine aktarılır. Sörvey ile alanla ilgili bilgi ve belgeler toplanır. Alan çalışması kapsamında toplanan bilgiler alanın gezilip dolaşılması, görüntülenmesi ve gözlenmesi ile dikkatli bir şekilde kaydedilmesi suretiyle elde edilir. Bu kapsamda çalışmanın amacı ışığında aşağıdaki kriterler incelenmelidir; 1) Doğal Peyzaj Değerleri İklim (yağış, sıcaklık, nem, rüzgar, ışık) Fizyografik özellikler (eğim, bakı, yükselti, jeomorfoloji) Toprak özellikleri (toprak türü, derinlik, ph, besin maddesi, verimlilik) Doğal Bitki örtüsü 2) Kültürel Peyzaj Değerleri Sirkülasyon (yol otopark, köprü, meydan, giriş) Mevcut yapılar (konut, cami, hastane, kamu kurumları, okul) Diğer yapılar (çocuk oyun alanları, spor alanı, rekreasyon alanı) Donatılar ( Kamelya, oturma elemanı, çöp aydınlatma) Toprak altı elemanları (kanalizasyon, su elektrik, doğalgaz,telefon) Kültürel Bitki Örtüsü 3) Algısal Peyzaj Değerleri Görsel (egemen görüş, bakış noktası, odak noktası, istenmeyen manzara) İşitsel (gürültü) Kokusal Ve bu veriler aşağıdaki başlıklar halinde değerlendirilerek sörveye işlenmelidir: Alan Analizi 1)Yakın Çevre Analizi Ulaşım analizi Gürültü analizi

3 Sentez Eğim analizi 2)Görsel Analiz Silüet analizi Bina Yüzey Karakter Analizi Kitle Boşluk Analizi 3)Kullanım Analizi Yapı Kullanım Analizi Kullanıcı Analizi Donatı Analizi 4)Ekolojik Analiz İklim Analizi Yeşil Altyapı 5)Kentsel Alt Yapı Analizi Drenaj kanalları,elektrik,doğal gaz alt yapı sistemleri,rögarlar,atık su temiz su hatları, yağmur suyu alt yapı sistemi, su yüzey akışı Proje alanının özel koşullarına uygun tasarım çözümünün nasıl olabileceğine dair anahtar strateji ve ipuçları belirlenir. Peyzaj tasarımında analiz, sirkülasyon, manzara, proje alanın özelliklerinin, sorunlarının ve potansiyellerinin tam ve eksiksiz incelenmesine bağlıdır. Alan analizindeki ifadeler karar ve eylem vurgulanmalıdır. Bu kapsamda çalışmanın amacı aşağıdaki kriterler ışığında adım adım gerçekleştirilmelidir;(bu BÖLÜMDE STRATEJİ İFADELERİ DAHA BASKIN OLMALI, SENTEZ TASARIMIN ALTLIĞIDIR VE MEKANSAL DÜZEYDE KARARLARIN ALINDIĞI AŞAMADIR VURGUSU YAPILACAK BU CÜMLE BÖLÜMÜNDE) 1) Sorun tanımı Ulaşım ve sirkülasyon, alan plastiği, donatısal sorunlar, mekansal sorunlar belirlenir. Analizler sonucu SORUNLARIN tanımlanması ve FIRSATLARIN belirlenmesi 2) Analizlerin çakıştırılması Analizlerin üst üste çakıştırılmasıyla mevcut mekanların ve elamanların tasarım potansiyelleri belirlenir. Mekan düzeyinde: yeterlilik, işlevsellik, çeşitlilik, estetik Donatı düzeyinde: kullanılabilir, değiştirilebilir, kaldırılabilir Bitki düzeyinde: Mutlak korunacak, yerleri değiştirilecek, bakım yapılacak, yok sayılacak 3) Anahtar stratejiler ve ipuçları Alanla ilgili tüm veri ve analizler sonucunda sorunları çözmek üzere geliştirilecek tasarım yaklaşımına dair ipuçları tanımlanır ve anahtar stratejiler belirlenir.

4 BAHAR YARIYILI ÇTP 6 DERSİ ÇALIŞMA TAKVİMİ 1.HAFTA HAFTA HAFTA HAFTA HAFTA HAFTA ESNEK HAFTA (TANIŞMA) PROJENİN AŞAMASI İLE İLGİLİ GENEL BİLGİ KONU HAKKINDA BİLGİLENDİRME ARAZİ ÇALIŞMASI (Yer Görme, Verilerin alınması, Sörvey, Analiz, Literatür bilgilerinin toplanması) SUNUMLARIN YAPILMASI KONUYLA İLGİLİ ÖRNEKLERİN TOPLANMASI ALAN SÖRVEYİ VE ANALİZİLERİ (Mevcut alan verileri, İlgili analizler, Konu ile ilgili bilgi sunum ve literatür örnekleri) SENTEZ(Kullanıcı-İhtiyaç-Etkinlik-Mekan İlişkilerinin Belirlenmesi) TASARIM ANA KARARLARININ BELİRLENMESİ TASARIM KONSEPTİNİN BELİRLENMESİ SENARYOLARIN OLUŞTURULMASI ALTERNATİFLERİN ÜRETİLMESİ (Yapısal ve bitkisel peyzaj ana kararlarının verilmesi, Tasarım konseptindeki mekanlara dair örneklerin toplanması, Bitki listelerinin oluşturulması) ALTERNATİFLERİN ÜRETİLMESİ (Yapısal ve bitkisel peyzaj ana kararlarının verilmesi, Tasarım konseptindeki mekanlara dair örneklerin toplanması, Bitki listelerinin oluşturulması) 7.HAFTA HAFTA HAFTA HAFTA HAFTA HAFTA HAFTA HAFTA HAFTA TASARIM ALTERNATİFİNİN SEÇİMİ VE GELİŞTİRİLMESİ SEÇİLEN ALTERNATİFİN MAKETE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ SÖRVEY-ANALİZ-KONSEPT AŞAMALARININ BİRİRİYLE İLİŞKİLİ OLARAK NASIL TANIMLANDIĞINI VE TASARIM ALTERNATİFLERİNİN ÜRETİLDİĞİNİ ÖZETLEYEN BİR ÖN İNCELEME DOSYASININ OLUŞTURULMASI VE PROJE HOCASINA TESLİMİ (Dosya A3 formatında öğrencinin yaptığı tüm çalışmaları içermelidir) TASARIMIN GELİŞTİRİLMESİ SINAV HAFTASI TASARIMIN GELİŞTİRİLMESİ JÜRİ DEĞERLENDİRMESİ (Ön inceleme dosyası doğrultusunda öğrencinin alan analizleri sorun belirleme konsept tanımlara ve tasarım üretme aşamalarını jüri önünde sunumu) TASARIMIN GELİŞTİRİLMESİ YAPISAL VE BİTKİSEL PEYZAJ TASARIMLARININ BİR ARADA YÜRÜTÜLEREK MEKANSAL DETAY ÇÖZÜMLERİ BİTKİSEL DETAY ÇÖZÜMLERİNİN TAMAMLANMASI DETAY TASARIMLARININ TAMAMLANMASI TASARIMDA GEREKLİ DÜZELTMELERİN YAPILMASI KESİT VE GÖRÜNÜŞLERİN VE 3 BOYUTLU ANLATIMLARINHAZIRLANMASI MAKETİN HAZIRLANMASI GEREKLİ DÜZELTMELERİN YAPILMASI PAFTA SUNUM DÜZENLERİNİN BELİRLENMESİ, MAKETİN TAMAMLANMASI PROJE TESLİMİ (Saat ye kadar)

5 16.HAFTA MAKET TESLİMİ (Saat ye kadar) GENEL DEĞERLENDİRME İLKELERİ 1. Peyzaj Planlama ve Tasarım İlkeleri; a) Sörvey verilerinin analizleri sonucunda oluşturulan İhtiyaç programı ile Konsept İlişkisi b) Konsept bağlamında oluşturulan tasarımda; Çevresel dokuyla bütünleşme, Tasarlanan alan ve yakın çevresinin yaya/taşıt, servis ilişkilerinin sağlıklı kurulması ve mevcut standart normlara uygunluğu, Fiziksel /doğal/yapay çevre koşulları ve kullanıcı ihtiyaçları dikkate alınarak önerilen etkinlik çeşitliliği, Tasarımın, tema/konseptin özgünlüğü ve yaratıcılığı Tasarımda sentaktik bir sistem anlayışının olması (Tasarımda temel tasar ilkeleri bağlamında parçaların bir araya gelerek oluşturdukları bütünü tanımlayan dizimsel bir sistem anlayışı olmalıdır. Sirkülasyon ve mekanlar bir karater birliği oluşturan sistem tanımlamalı), Çevre ilişkileri, bağlamın değerlendirilmesi (anlam ve simgesel boyut, yakın çevre ve kent kimliği, mevcut yapılaşmış çevre, sosyal çevre, topografya..vb.), Dış mekan oluşumu ve kalitesi (yapı/yapı grubu çevre ilişkileri, mekan akışı, sirkülasyon, boyutlanma, biçimlenme, yeşil, su, vb.), Mekân örgütlenmesi ve işlevsel organizasyon, Tasarım ve teknoloji kullanımı, Engelliler için özel önlemler alınması, 2. Peyzaj Teknikleri İlkeleri; Yapım yöntemi, çevresel koşullar vb. dikkate alınarak örtü elemanları taşıyıcı sistemin seçimi, taşıyıcı sistem ve malzeme ilişkilerinin kurulması, Mimari yapıya uygun peyzaj yapı malzemesi seçimi (geleneksel ve/veya çağdaş), yapı elemanlarının doğru veya rasyonel detaylandırılması, elemanlar arasındaki ilişkinin doğru kurgulanması, Sulama, drenaj, aydınlatma vb sistemlerinin seçimi ve bu sistemlerin peyzaj tasarım proje ile bütünleştirilmesi, Topoğrafya-müdahale uygunluğu: çalişma alaninda kazi-dolgu çalişmalarinin dengeli, daha ekonomik ve doğaya yakin olmasi 3. Bitki Materyali ve Yetiştiriciliği Proje alanı kentsel mekana uygun (ekolojik, estetik, işlevsel vb.) bitkilerin seçimi, Mekansal olarak bitkilerin konumu, adetleri, türlerin içeriği erişkin boyutlarda olacak şekilde plan anlatımlarının geliştirilmesi, Bitkilendirme paftasında bitkilerin sıra numarası, sembolü, Latince adı, Türkçe adı, fidan boyu, gövde çapı, fidan yaşı, dikim derinliği, dikim yeri (Doğal, dolgulu ve saksı), adet bilgilerinin içeren, yapraklı ve ibreli

6 ana başlıklarıyla; Ağaç, ağaççık, çalı, sarmaşık ve yer örtücü olarak gruplandırılması Proje alanında mekânsal olarak bitkisel çözümlerin yapılmasında mevsimsel ve yıllara dayalı değişimin tasarlanması Ekolojik yapı ve sürdürülebilirliğin bitkilendirme ile sağlanması. PROJE SÜRESİNDE İSTENENLER 1. ÖN İNCELEME DOSYASI Ön İnceleme Dosyasında yer alacak çalışmalarda beklenen amaç; araştırma süresince edinilen bilgilerin tasarım sürecinde kullanılması ve bu süreçte, tasarım kararlarının bu bilgilerden hareketle nasıl oluşturulduğunun ifade edilmesidir. Bu amaçla; a) Sorun tanımı ve problem belirleme b) Ana amaçlar, hedefler ve ilkeler c) Konu ile ilgili örneklerin incelenmesi (işlev organizasyonu, kavramsal kurgu, çevre ilişkisi, anlamsal, dizimsel, işlevsel özelliklerin analiz edilmesi, tipoloji, şekil-zemin ilişkisi vb. tasarım ilkelerin analizi vb.), d) Konu ile ilgili çeşitli bilimsel çalışmalardan edinilen bilgilerin (makale, tez ve araştırmalar, vb.) ve mevzuatın değerlendirilerek çıkarımların özetlenmesi, e) Çalışma alanının araştırılması ve incelenmesi (sörvey ve alan analizi, tasarımı sınırlayıcı ve yönlendirici etmenler, zemin nitelikleri, trafikle ilişkiler, sorun vb.), f) Tasarım ürününü ortaya koyacak yaklaşımların belirlenmesi (Fonksiyonel kurgu ve program analizi, olanaklar ve sınırlamalar) vb. dosyada yer almalıdır. Önemli Notlar: a) Ön inceleme dosyası bireysel hazırlanacaktır. Ayrıca, kopyala-yapıştır biçiminde olmayacak, bilgiler elde edildikten sonra ham bilgiler değil işlenmiş bilgilere yer verilecektir. Ön inceleme dosyası proje final teslimi için ön koşuldur. b) Ön inceleme dosya teslimi ve ara jüriye katılım vize koşuludur. Aksi durumda proje teslimi yapılamaz. c) Ön inceleme dosyası, tasarım sürecinin her aşamasında başvurulan (kendi kendini denetleyen) bir kaynak olmalıdır. d) Ön inceleme dosyası ayrıca dijital olarak PDF formatında teslim edilmelidir. 2. JÜRİ DEĞERLENDİRMESİ ARA JÜRİ DEĞERLENDİRMESİNDE İSTENİLENLER Ara Jüri değerlendirimesi için jüri tarihine kadar yapılan çalışmalar aşağıda başlıklar dikkate alınarak verilecektir. SÖRVEY PAFTASI (Grupça yapılacaktır) ALAN ANALİZİ PAFTASI (Grupça yapılacaktır) SENTEZ PAFTASI (Grupça yada bireysel olabilir) TASARIM ANA KARARLARI VE ALAN KULLANIM ÖNERİSİ PAFTASI ÇALIŞMA MAKETİ (1/1000) YAPISAL PEYZAJ ÖNERİSİ (sert-yumuşak zemin) PAFTASI (1/500 Ölçekte)

7 BİTKİSEL PEYZAJ ÖNERİSİ(bitkilendirme) PAFTASI (1/500 Ölçekte) NOT: Ön İnceleme Dosyası teslimi ve jüri değerlendirmesine katılım vize koşuludur. Aksi durumda proje teslimi yapılmaz. DÖNEM SONUNDA İSTENENLER SÖRVEY PAFTASI ALAN ANALİZİ PAFTASI SENTEZ PAFTASI (Grupça yada bireysel olabilir) TASARIM ANA KARARLARI VE ALAN KULLANIM ÖNERİSİ PAFTASI YAPISAL PEYZAJ (SERT- YUMUŞAK ZEMİN) PAFTASI (1/500 ÖLÇEK) BİTKİSEL PEYZAJ (BİTKİLENDİRME) PAFTASI (1/500 ÖLÇEK) EN AZ 2 KESİT, 1 GÖRÜNÜŞ/SİLÜET (1/500 ÖLÇEK) VE ALANIN RENDERLARININ OLDUĞU PAFTA TASARIMIN EN ÖZGÜN BÖLGESİNDEN DETAY PAFTASI (1/100-1/200) TEKNİK DETAY PAFTASI(1/50, 1/20, 1/10) ÖN İNCELEME DOSYASI (A3) formatında teslim edilecek Beyaz kağıda çıktı alınacak MAKET (1/1000) GEREKÇELİ RAPOR (EN AZ 10 SAYFA) o Rapor içeriğinde tasarımın özgün bölgesi olarak seçilen kısmın keşif ve metrajının hesaplanması da olmalıdır. SUNUM PAFTASI Fotoblok Her öğrencinin proje anlatım tekniğine göre her bir pafta tasarlanmalıdır. Yapısal ve bitkisel bir plan, kesit, görünüş, detay ve üç boyutlu gösterim içermelidir. Eşyükselti eğrileri, Duvarlar, Sınır öğeleri, Merdiven, Rampa, Mekân çözümleri, Donatı (aydınlatma, oturma, obje, çöp kovası, örtü vb.), Mekân isimleri, Kotları içermelidir. Her bir bitki grubunun ismi ve sayısı belli olmalıdır. Bitki mekanlarının isimleri olmalıdır. Bitkiler öne çıkmalıdır.

8 Ağaç, çalı ve yer örtücü olarak seçilen bitki bileşenleri belirli tasarım tekniklerine göre yapılmış olmalıdır (soliter, küme, grup, blok, kültür, mono kültür, mozaik, perdeleme) Bitki lejantında, bitki rumuzu, Latince adı, Türkçe adı, adet, renk, çap, boy ve form özellilerine yer verilmelidir. * 1/1000 ölçekli MAKET. Final tespitinde istenilen tüm paftaların dwg (autocad) ve psd (photoshop) formatında dijital ortamda teslim edilmesi zorunludur. PROJELERİN GENEL DEĞERLENDİRİLME ÖLÇÜTLERİ; Projeler, GENEL DEĞERLENDİRME İLKELERİ doğrultusunda incelenerek, her bir öğrencinin; Projesini zamanında teslim, Nitelikli teslim, Savunmasındaki sunuş ve projesine hakimiyeti açısından her grubun hocası kendi grubunu değerlendirilecektir. NOTLAR: Proje tesliminin ön koşulu, jüri değerlendirmesine katılmaktır. ÇTP6 proje ve maketleri ilan edilen gün, yer ve saatlerin dışında kesinlikle alınmayacaktır. Prof. Dr. Cengiz ACAR Peyzaj Mimarlığı Bölüm Başkanı Doç. Dr. Arzu KALIN Proje Koordinatörü