Turkish Studies Türkoloji Araş t ı rmaları

Transkript

1 Türkoloji Araş t ı rmaları International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic DEDE KORKUT DOSYASI / Türkoloji Araştırmaları Dergisi, üç ayda bir yayınlanan uluslararası hakemli bir dergidir. / Türkoloji Araştırmaları Dergisi nde yayınlanan tüm yazıların, dil, bilim ve hukukî açıdan bütün sorumluluğu yazarlarına, yayın hakları e aittir. Yayıncının yazılı izni olmaksızın kısmen veya tamamen herhangi bir şekilde basılamaz, çoğaltılamaz. Yayın Kurulu dergiye gönderilen yazıları yayınlayıp yayınlamamakta serbesttir. Gönderilen yazılar iade edilmez. ISSN: Türkoloji Araştırmaları Bu sayının baskısını üstlenen ERZİNCAN ÜNİVERSİTE VAKFI na teşekkür ederiz.

2 Guest Editor Prof. Dr. Mustafa S. KAÇALİN Editor Mehmet Dursun ERDEM Associate Editor Sibel ÜST General Coordinator Yavuz ÜNAL Correspondence Coordinator Yavuz BAYRAM Owner Mehmet Dursun ERDEM Manager Selçuk ÇIKLA Associate Manager Fikret USLUCAN Board of Managers Mehmet Dursun ERDEM - Sibel ÜST - Şeyma B. KURAN - Münteha GÜL - Ahmet DEMİRTAŞ - Nurettin SAVAŞ Consulting Board Marcel ERDAL - Astrid MENZ - Gürer GÜLSEVİN - Leylâ KARAHAN- Necati DEMİR - Atabey KILIÇ - Mehmet AYDIN- Musa DUMAN - Nurettin DEMİR - Emine YILMAZ - A. Fuat BİLKAN Bahaeddin YEDİYILDIZ - Ali AKAR Editorial Board Şaban SAĞLIK - Mehmet AYDIN - D. Ali TÖKEL - Şahin KÖKTÜRK Printmaker Can KÖZ

3 General Coordinator of Foreign Editors Prof. Dr. Gürer GÜLSEVİN Representative of Foreign Country USA Robert DANKOFF Germany Marcel ERDAL-Zeki KARAKAYA Greece Fatih KEMİK Austria İbrahim ÖZBAKIR Switzerland İbrahim ÖZBAKIR Japan Yuu KURIBAYASHI Norway-Swedish Mehmet Dursun ERDEM England Sibel ÜST Albania Xhemile ABDİU Kazakhstan Gülnar KOKUBASOVA Kyrgyzstan Ulanbek ALİMOV-Osman KÖSE Azerbaijan Eşref ORUCOV Uzbekstan Cabbar İŞANKUL Halab-Aleppo (Syria) Ahmet DEMİRTAŞ Hungary Bülent BAYRAM Poland Öztürk EMİROĞLU Referees and Advisory Board Prof. Dr. Gürer GÜLSEVİN Prof. Dr. Mustafa S. KAÇALİN Prof. Dr. Marcel ERDAL Prof. Dr. Han-woo CHOİ Prof. Dr. Bernt BRENDEMOEN Prof. Dr. Robert DANKOFF Ass. Prof. Yuu KURIBAYASHI Prof. Dr. Walter ANDREVS Prof. Dr. Emine YILMAZ Prof. Dr. Fikret TURAN Prof. Dr. Ahmet BURAN Prof. Dr. Atabey KILIÇ Prof. Dr. Abdurrahman GÜZEL Prof. Dr. Tuncer GÜLENSOY Prof. Dr. Hayati DEVELİ Prof. Dr. Fikret TÜRKMEN Prof. Dr. Leyla KARAHAN Prof. Dr. Bahaeddin YEDİYILDIZ Prof. Dr. Mehmet Ali ÜNAL Prof. Dr. Mehmet ALPARGU Prof. Dr. Metin EKİCİ Prof. Dr. Mukim SAĞIR Marmara Üniversitesi Frankfurt Univercity Eurasia Univercity Oslo Univercity Univercity Of Chicago Okayama Univercity Washington Univercity Hacettepe Üniversitesi Mancester Ünivercity Fırat Üniversitesi Erciyes Üniversitesi Başkent Üniversitesi İstanbul Kültür Üniversitesi Gazi Üniversitesi TOOB Ekonomi Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Sakarya Üniversitesi Erzincan Üniversitesi

4 Prof. Dr. Nedim İPEK Prof. Dr. Nurettin DEMİR Prof. Dr. Orhan KILIÇ Prof. Dr. Saadettin GÖMEÇ Prof. Dr. Sadettin ÖZÇELİK Prof. Dr. Zeki KAYMAZ Prof. Dr. Zikri TURAN Prof. Dr. İ. Hakkı AKSOYAK Prof. Dr. Musa DUMAN Prof. Dr. Âbide DOĞAN Prof. Dr. Bilge ERCİLASUN Prof. Dr. Emel KEFELİ Prof. Dr. Hasan AKAY Prof. Dr. İsmail ÇETİŞLİ Prof. Dr. Mehmet TÖRENEK Prof. Dr. Mustafa APAYDIN Prof. Dr. Mustafa ÖZBALCI Prof. Dr. Nâzım Hikmet POLAT Prof. Dr. Nurullah ÇETİN Prof. Dr. Nüket ESEN Prof. Dr. Songül TAŞ Prof. Dr. Şerif AKTAŞ Prof. Dr. Şerif Ali BOZKAPLAN Prof. Dr. Ali Fuat BİLKAN Prof. Dr. İlhan GENÇ Prof. Dr. Yavuz ASLAN Ondokuz Mayıs Üniviversitesi Başkent Üniversitesi Fırat Üniversitesi Ankara Üniversitesi Dicle Üniversitesi Sakarya Üniversitesi Gazi Üniversitesi İstanbul Üniversitesi Hacettepe Üniversitesi Hacettepe Üniversitesi Marmara Üniversitesi Sakarya Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Atatürk Üniversitesi Çukurova Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Niğde Üniversitesi Ankara Üniversitesi Boğaziçi Üniversitesi İnönü Üniversitesi Gazi Üniversitesi Dokuz Eylül Üniversitesi TOBB Ekonomi Üniversitesi Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk Üniversitesi Doç. Dr. Adem BAŞIBÜYÜK Erzincan Üniversitesi Doç. Dr. Ahmet AKÇATAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Doç. Dr. Ahmet GÜNŞEN Ahi Evran Üniversitesi Doç. Dr. Alâattin KARACA Yüzüncü Yıl Üniversitesi Doç. Dr. Alev SINAR UĞURLU Uludağ Üniversitesi Doç. Dr. Ali AKAR Muğla Üniversitesi Doç. Dr. Ali İhsan KOLCU Atatürk Üniversitesi Doç. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ Atatürk Üniversitesi Doç. Dr. Âlim GÜR Selçuk Üniversitesi Doç. Dr. Alimcan İNAYET Doç. Dr. Alparslan CEYLAN Atatürk Üniversitesi Doç. Dr. Arif BİLGİN Sakarya Üniversitesi Doç. Dr. Cabbar İŞANKUL Özbekistan Bilimler Akademisi Doç. Dr. Enis ŞAHİN Sakarya Üniversitesi Doç. Dr. Enver TÖRE Marmara Üniversitesi Doç. Dr. Erdoğan BOZ Afyon Kocatepe Üniversitesi Doç. Dr. Fazıl GÖKÇEK Doç. Dr. G. Gonca GÖKALP-ALPASLAN Hacettepe Üniversitesi Doç. Dr. Hanifi VURAL Gaziosmanpaşa Üniversitesi Doç. Dr. İbrahim TELLİOĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi Doç. Dr. İsmet EMRE İnönü Üniversitesi

5 Doç. Dr. Kerime ÜSTÜNOVA Doç. Dr. Kezban ACAR Doç. Dr. Mehmet AYDIN Doç. Dr. Mehmet BEŞİRLİ Doç. Dr. Mehmet KARA Doç. Dr. Menderes COŞKUN Doç. Dr. Mustafa GENCER Doç. Dr. Müzeyyen BUTTANRI Doç. Dr. Nesrin T. KARACA Doç. Dr. Nurcan TOKSOY Doç. Dr. Nurettin ÖZTÜRK Doç. Dr. O. Kemal TAVUKÇU Doç. Dr. Osman GÜNDÜZ Doç. Dr. Osman KÖSE Doç. Dr. Osman YILDIZ Doç. Dr. Rahim TARIM Doç. Dr. Ramazan GÜLENDAM Doç. Dr. S. Dilek YALÇIN-ÇELİK Doç. Dr. Şaban SAĞLIK Doç. Dr. Yakup ÇELİK Doç. Dr. Yaşar AYDEMİR Doç. Dr. Yaşar ŞENLER Doç. Dr. Yunus BALCI Doç. Dr. Zeki KARAKAYA Doç. Dr. Ziya AVŞAR Uludağ Üniversitesi Celal Bayar Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fatih Üniversitesi Süleyman Demirel Üniv. Abant İzzet Baysal Üniv. Eskişehir Osmangazi Üniv. Başkent Üniversitesi Erzincan Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Atatürk Üniversitesi Atatürk Üniversitesi Sakarya Üniversitesi Süleyman Demirel Üniv. Mimar Sinan Üniversitesi Süleyman Demirel Üniv. Hacettepe Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Başkent Üniversitesi Gazi Üniversitesi Yüzüncü Yıl Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Goethe Univercity Bozok Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ahmet Cüneyt ISSI Muğla Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ahmet DEMİRTAŞ Gaziantep Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ahmet TOKSOY Erzincan Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ali YILDIZ Fatih Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Aydın KIRMAN Ordu Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Bekir ÇINAR Niğde Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Bünyamin KOCAOĞLU Sakarya Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Dursun Ali TÖKEL Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ercan ALKAYA Fırat Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Erol KÖROĞLU Boğaziçi Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ertuğrul AYDIN Doğu Akdeniz Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Fikret USLUCAN Erzincan Üniversitesi Dr. Filiz KIRAL Orient Institut-İstanbul Yrd. Doç. Dr. Gıyasettin AYTAŞ Gazi Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Hasan KOLCU Kocaeli Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Hikmet KORAŞ Niğde Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. M. Kayahan ÖZGÜL Gazi Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Mahmut SARIKAYA Ahi Evran Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet NARLI Balıkesir Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet ÖNAL Gazi Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet TEMİZKAN Yrd. Doç. Dr. Mesut TEKŞAN Çanakkale Onsekiz Mart Ü.

6 Yrd. Doç. Dr. Metin ARIKAN Yrd. Doç. Dr. Mevlüt GÜLTEKİN Niğde Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Muharrem DAYANÇ Eskişehir Osmangazi Üniv. Yrd. Doç. Dr. Mustafa ALTUN Sakarya Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa ASLAN Girne Amerikan Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa TANÇ Yrd. Doç. Dr. Muvaffak DURANLI Yrd. Doç. Dr. Mümtaz SARIÇİÇEK Erciyes Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Münteha GÜL Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Nesime CEYHAN Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Nesrin SİS İnönü Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Nuri SAĞLAM İstanbul Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ömer ÇAKIR Çanakkale Onsekiz Mart Ü. Yrd. Doç. Dr. Öztürk EMİROĞLU Varşova Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Rıza OĞRAŞ Mehmet Akif Ersoy Üniv. Yrd. Doç. Dr. Selçuk ÇIKLA Erzincan Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Seyit Battal UĞURLU Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Sezai COŞKUN Fatih Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Şahin KÖKTÜRK Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Şeyma B. KURAN Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Şevkiye KAZAN Mehmet Akif Ersoy Üniv. Yrd. Doç. Dr. Tacettin ŞİMŞEK Atatürk Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Tarık ÖZCAN Fırat Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Yasemin AY Adnan Menderes Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Yavuz BAYRAM Hitit Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Yunus AYATA Cumhuriyet Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Zehra GÖRE Selçuk Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Zeki ÇEVİK Balıkesir Üniversitesi

7 EDİTÖRDEN Değerli okuyucu, Dergimiz 7. sayısında Dedem Korkud dosyası ile görücüye çıkıyor. Bu sayımızda konu ile ilgili 12, dosya arkasında 19, tanıtmada 3 toplam 34 yazı ile karşınızdayız. "Artık çalışılacak bir yeri kalmadı ki." dedirtecek kadar üzerinde kalem oynatılmış, çeşitli seviyedeki yazıların yayımlandığı bir konuda yazı yazmak lütufkârlığını gösterenlerin ilgilerini teşekkürle, emeklerini takdirle karşılıyoruz. Yola çıkan olmazsa yolculuk olmaz. Misafirlikte misafirliğe gelenle kapısını misafire açan karşılaştırıldığında misafirliğe gelen üstündür. Bilim yolculuğuna çıkanlardan dergimizdeki bilime katkı davetine katılanlara bizlere hoşluk getirdiniz bizleri hoş ettiniz elimizi uzatıyoruz. El ele vermeyince el ele gider. Daha nice sayılara. İlmî sorumluluk imza sahiplerinde olmak kaydıyla yakın alanlardaki yazıların bir arada bulundurulmasına gayret edilmiştir. Bunda Dedem Korkud başta olmak üzere tarihi, dili, edebî örgüyü merkez edinen çeşitli dairelerin kesiştiği görülecektir. Bu satırları, emeği geçenlere teşekkür sunmak, sayıyı bekleyenleri bir selamlamak olarak kısa tutmak yerinde olacaktır. Her bir yazarın ve yazısının adını bir kez daha burada zikretmek, özetlerinin bir özetini bir kez daha burada kaydetmek yerine okuyucuyu bir an önce onlarla buluşturmak bizden beklenen olsa gerektir. İstanbul, 01 Nisan 2008 Mustafa S. KAÇALİN

8

9 DEDE KORKUT DOSYASI AKAR ALİ DEDE KORKUT KİTABI NDA TUR- FİİLİ VERB OF TUR- IN DEDE KORKUT BOOK 1-5 BAŞDAŞ CAHİT TÜRKÇEDE İYELİK-YÜKLEME SORUNU DEDE KORKUT ÖRNEĞİ THE PROBLEM OF POSSESİVE-ACCUSATİVE SUFFİX İN TURKİSH A CASE OF THE DEDE QORKUT 6-13 DEMİRTAŞ AHMET DEDE KORKUT HİKÂYELERİNDE GEREK KELİMESİ İLE KURULU CÜMLELER SENTENCES CONSTRUCTED WITH THE WORD GEREK IN DEDE KORKUT NARRATIVES HAZAR MEHMET ARTUKOĞULLARI ZAMANINDA DEDEKORKUT KİTABI NDAKİ KİŞİ ADLARI PERSONAL NAMES İN KİTAB-I DEDE QORQUT AT THE TİME OF ARTUQ KAZAN ŞEVKİYE KLÂSİK TÜRK ŞİİRİNDE SOLDURAN SOP İLE DOLDURAN TOPLAR SOLDURAN SOPS AND DOLDURAN TOPS IN CLASSICAL TURKISH POEM KERİMOĞLU CANER DEDE KORKUT HİKAYELERİNDE ZARF-FİİLLİ BİRİMLER ADVERBİAL COMPLEMENTS FORMED BY GERUNDS IN THE DEDE KORKUT STORİES 59-71

10 KOÇ KESKİN NESLİHAN DEDE KORKUD UN KOPUZUNDAN OSMANLI ŞİİRİNDEKİ AŞKIN KOPUZUNA FROM DEDE KORKUD'S KOPUZ TO LOVE'S KOPUZ IN OTTOMAN POETRY SARITAŞ SÜHEYLA DEDE KORKUT HİKÂYELERİ VE ÂŞIK GARİP HİKÂYESİ NDE YER ALAN MADDİ KÜLTÜR ÜRÜNLERİ MATERİAL CULTURE OBJECTS İN THE EPİCS OF DEDE KORKUT AND ÂŞIK GARİP FOLK ROMANCE TAFLI HÜLYA NUMBER, COLOUR AND ANIMAL MYSTICISIM IN BEOWULF AND THE BOOK OF DEDEM KORKUT TOKSOY AHMET DEDE KORKUT DESTANLARINDA TAV-ELİ VE ÇEVRESİ TAV-ELİ AND ITS SURROUNDINGS IN DEDE KORKUT S EPICS UĞURLU MUSTAFA DEDE KORKUT U OKUMAK İSTİYORUM, AMA... I WANT TO READ DEDE KORKUT, BUT ÜSTÜNOVA KERİME DEDE KORKUT KİTABINI OLUŞTURAN DESTANLARDAKİ ORTAK ÖZELLİKLER COMMON QUALITIES IN STORIES THAT MAKE UP DEDE KORKUT EPIC DOSYA ARKASI ADİLOĞLU ADİLHAN KARAÇAY-MALKAR TÜRKLERİNİN RUS HAKİMİYETİNE GİRİŞİ THE ENTERİNG TO RUSSİAN S DOMİNATİON OF KARAÇAY-MALKAR TURKS

11 AYDIN ERHAN ŞİNE USU YAZITINDA HAYVAN ADLARIYLA KURULMUŞ YER ADLARI ÜZERİNE İNCELEMELER NOTES ON THE PLACE NAMES DERIVED FROM ANIMAL NAMES IN THE ŞINE USU INSCRIPTION BATİSLAM H. DİLEK DİVANLARDAKİ MANZUM ARZ-I HÂLLER VERSE PETITIONS IN DİVAN POETRY BATMAZ ŞAKİR ILLEGAL JEWISH-IMMIGRATION POLICY IN PALESTINE (PERIODS OF 1 ST AND 2 ND CONSTITUTIONAL MONARCHY) BAYRAKTAR ZÜLFİKAR NASREDDİN HOCA FIKRALARINDA İDEOLOJİK YAKLAŞIMLAR SONUCUNDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİMLER CHANGES ACCURRED BY RESULT OF IDEOLOGIC APPROOCHES IN NASREDDIN HODJA ANEKDOTS BOZ ERDOĞAN DÎVÂNU LÜGÂTİ T-TÜRK TE BELİRLİ VE BELİRSİZ NESNE YAPILARI STRUCTURE OF DETERMİNED AND UNDETERMİNED OBJECT IN DÎVÂNU LÜGÂTİ T-TÜRK ÇALKA MEHMET SAİT SAFÎ MUSTAFA EFENDİ NİN GÜLŞEN-İ PEND MESNEVİSİNDE DİN GÖREVLİLERİNE NASİHATLERİ SUGGESTION VERSES OF MUSTAFA EFENDİ'S İN THE MESNEVİ OF GÜLŞEN-İ PEND TO RELİGİON SERVANTS DURAK NESLİHAN ÇİNGİZLİ HATUNLARI I: SORGAKTANİ BEKİ WOMAN FROM ÇİNGİZ I: SORGAKTANİ BEKİ

12 İLHAN NADİR ŞENEL MUSTAFA DÎVÂNU LUGAT İT TÜRK E GÖRE AV, AVCILIK VE HAYVANCILIKLA İLGİLİ KELİMELER VE KAVRAM ALANLARI HUNTING AND CATTLE-DEALİNG CONNECTED WİTH WORDS AND THEİR CONCEPT LINE, IN DÎVÂNU LUGAT İT TÜRK İNAYET ALİMCAN HANYU WAILAICI CIDIAN A (HWC) GÖRE ÇİNCEYE GEÇEN TÜRKÇE KELİMELER ÜZERİNE ACCORDİNG TO HWC ON TURKİSH WORDS ADOPTED FROM CHİNE LANGUAGE KAYA EROL MİLLİ MÜCADELE DE İZMİR E DOĞRU GAZETESİ THE NEWSPAPER TO İZMİR İN THE NATİONAL STRUGGLE KOKYBASSOVA GÜLNAR KAZAK ŞAİRİ SAKEN SEYFULLİN VE ESERLERİ ÜZERİNE A STUDY ABOUT KAZAK POET SAKEN SEYFULLIN AND HIS WORKS ÖZTÜRK FURKAN İŞLEVSEL SÖZLÜK VE OSMANLI ŞİİRİNDE BAĞLAM FUNCTİONAL GLOSSARY AND IN OTTOMAN POETRY CONTEXT TABAKOĞLU HÜSEYİN SERDAR THE IMPACT OF THE FRENCH REVOLUTION ON THE OTTOMAN-SPANISH RELATIONS TAŞ İBRAHİM ANA ALTAYCA GÖVDESONU ÜNLÜLERİNİN KUTADGU BİLİG DEKİ İZLERİ THE TRACES OF PROTO-ALTAİC STEM-FİNAL VOWELS İN QUTADGU BİLİG

13 TERES ERSİN ERTÜT ~ BELEK SÖZCÜKLERİ ÜZERİNE ON THE WORDS OF ERTÜT~BELEK TONGA NECATİ HİKÂYE YE TERMİNOLOJİK BİR YAKLAŞIM A TERMINOLOGICAL APPROACH TO STORY TÜMER CEM ŞEMS 19. YÜZYIL METİNLERİNDE GENEL BİR TERCİH: YAHUT LU BAŞLIK KALIPLAŞMASI A COMMON PREFERANCE IN THE TEXTS OF THE 19TH CENTURY: THE TITLE CASTING WITH YAHUT ÜŞENMEZ EMEK TÜN SÖZÜ ÜZERİNE ABOUT THE WORD TÜN WHICH EXISTS IN THE WORKS OF KARAHANLI TANITMA/REVİEV AVCI İSMAİL CEYHAN, ÂDEM (2006). TÜRK EDEBİYATI NDA HAZRET-İ ALİ VECİZELERİ, ÖNCÜ KİTAP, ANKARA, 559 S DAĞLAR ABDÜLKADİR KILIÇ ATABEY (2005). MÜRÎDÎ VE PEND-İ RİCÂL MESNEVÎSİ (İNCELEME- TENKİTLİ METİN-DİZİN), AKADEMİ KİTABEVİ, İZMİR DAŞDEMİR ÖZKAN YILDIZ, OSMAN (2008). YÛSUF U ZELİHÂ (DESTÂN-I YÛSUF) GİRİŞ-İNCELEME- METİN-DİZİNLER, AKÇAĞ YAYINLARI, ANKARA

14