MARKA HUKUKU. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 1

Transkript

1 MARKA HUKUKU Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 1

2 MARKANIN TANIMI Marka, bir teşebbüsün mallarının veya hizmetlerinin diğer teşebbüslerin mallarından veya hizmetlerinden ayırt edilmesini sağlaması ve marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması şartıyla kişi adları dahil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajların biçimi olmak üzere her türlü işaretten oluşur (SMK m. 4). Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 2

3 Marka Türleri Kişi adları Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 3

4 Sözcükler, sloganlar Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 4

5 Harfler, Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 5

6 Şekiller Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 6

7 Üç boyutlu biçimler Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 7

8 Renk kombinasyonu Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 8

9 ÖRNEK UYUŞMAZLIK Ünlü enerji içeceği markası Red Bull un ambalajlarında kullanılan mavi/gümüş renklerden oluşan iki marka Avrupa Birliği markası olarak tescilli durumdaydı. Ancak, Red Bull firmasına ait bu iki markanın hükümsüzlüğü talep edildi. Uyuşmazlığın özeti: 15 Ocak 2002 tarihinde Red Bull GmbH (kısaca Red Bull olarak anılacaktır) nezdinde bir AB markası başvurusunda bulunur. Tescili istenen marka yukarıda görüldüğü gibi iki rengin kombinasyonundan oluşmaktadır: Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 9

10 30 Haziran 2003 tarihinde Red Bull, söz konusu markanın kullanım sonucu ayırt edicilik kazandığını kanıtlamak amacıyla ek belgeler sunar. 11 Ocak 2004 tarihinde ise markaya ilişkin olarak, Koruma mavi (RAL 5002) ve gümüş (RAL 9006) renkler için talep edilmektedir. Renkleri oranı yaklaşık %50-%50 dir. ifadelerinden oluşan tarifnameyi sunar. Başvurunun mal listesi kapsamında 32. sınıftaki enerji içecekleri bulunmaktadır. Söz konusu marka, kullanım sonucu ayırt edicilik kazandığı belirtilerek ve yukarıda yer verilen tarifnameyle birlikte 25 Temmuz 2005 tarihinde tescil edilir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 10

11 20 Eylül 2013 te Polonya menşeli Optimum Mark sp. z.o.o. isimli firma (kısaca Optimum Mark) yukarıda belirtilen markanın hükümsüzlüğünü talep eder. Hükümsüzlük talebine gerekçe olarak, markanın grafik gösterim için aranan (açıklık, kesinlik, ve renkleri önceden belirlenmiş ve yeknesak şekilde birleştiren bir sistematik düzen) gerekli koşulları sağlamadığını ve tescil başvurusuna eşlik eden tarifnamedeki ifadenin, iki rengin yaklaşık %50 %50 şeklinde çok sayıda farklı kombinasyonuna olanak sağladığını öne sürer. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 11

12 1 Ekim 2010 tarihinde Red Bull Avrupa Birliği Fikri Haklar Ofisi nezdinde bir marka tescil başvurusu yapar. Bu markanın (Marka 2) görseli de yukarıdaki gibidir. Başvurunun eşya listesinde 32. sınıftaki enerji içecekleri malları bulunmaktadır. Başvuru 29 Kasım 2010 tarihli Bültende yayımlanır, ancak başvuruyu inceleyen marka uzmanı 22 Aralık 2010 tarihinde renklerin marka örneği içindeki dağılımlarının belirtilmemiş olması nedeniyle şekli eksiklik bildiriminde bulunur ve bu eksikliğin giderilmesini talep eder. 10 Şubat 2011 tarihinde Red Bull, iki rengin eşit oranda olduğunu ve birbiriyle yan yana dizildiğini belirtir. 8 Mart 2011 tarihinde söz konusu marka, mavi (Pantone 2747C) ve gümüş (Pantone 877C) renkler için yukarıdaki açıklamayla birlikte kullanım sonucu kazanılmış ayırt ediciliğe dayalı olarak tescil edilir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 12

13 27 Eylül 2011 tarihinde Optimum Mark, benzer gerekçelerle hükümsüzlük talebinde bulunur. Optimum Mark, tarifnamede yer alan juxtaposed (nebeneinander ifadesinin ortak bir sınırı olan, yan yana konulmuş veya kontrast etki için birbirine yakın duran gibi biçimlerde algılanabileceğini, marka tarifnamesinin, iki rengin mallara ne şekilde uygulandığına ilişkin düzeni belirtmediğini, bu nedenle de gösterimin açık ve kesin olmadığını ileri sürer. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 13

14 Avrupa Birliği Fikri Haklar Ofisi, 9 Ekim 2013 tarihindeki iki kararıyla Marka 1 ve Marka 2 nin hükümsüzlüğüne karar verir. Ofis, Adalet Divanı nın C-49/02 sayılı Heidelberger Bauchemie kararında da belirtildiği üzere söz konusu markaların grafik gösteriminin iki veya daha fazla rengin, soyut şekilde belirtilmiş ve dış hat sınırları olmaksızın bir araya getirilmesinden ibaret olduğuna işaret ederek bunun 207/2009 sayılı Tüzüğün 4. maddesi bağlamında aranan kesinlik ve yeknesaklık özelliklerini taşımadığını, çünkü markaların grafik gösteriminin çok sayıda farklı kombinasyona imkân sağladığını belirtir. İlaveten, markaların grafik gösteriminin, yetkili otoriteler ve ekonomik aktörlerin, hükümsüzlüğe konu markaların sahibine sağlanan korumanın kapsamını bilmelerine imkân tanımadığını ifade eder. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 14

15 Red Bull, Ofisin İptal Birimi tarafından verilen bu iki karara karşı itiraz eder. Avrupa Birliği Fikri Haklar Ofisi Temyiz Kurulu 2 Aralık 2014 tarihinde vermiş olduğu iki kararla, markaların 207/2009 sayılı Tüzüğün 4 üncü maddesine atıf yapan 7(1)(a) bendine aykırı olarak tescil edildikleri sonucuna ulaşır ve her iki itirazın da reddine karar verir. Temyiz Kurulu aynı gerekçelere dayandığı iki kararda da, bir işaretin kullanım sonucu ayırt edicilik kazanmış olmasının, Tüzüğün 4. maddesindeki koşulları ortadan kaldıran bir husus olmadığını belirtir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 15

16 Temyiz Kurulu na göre, ilgili hükmün amacı, bir AB markasının sahibine sağlanan korumanın kesin konusunun belirlenerek, AB marka hukukunun haksız rekabet üstünlüğü elde etmek amacıyla suiistimal edilmesinin önlenmesi ve yetkili makamların, tescil edilen işaretlerin doğasını net ve kesin olarak bilmelerine ve ekonomik aktörlerin, bu makamlarca tutulan kamusal sicillere erişerek üçüncü kişilerin haklarına yönelik kesin bilgiye sahip olmalarına imkân sağlanmasıdır. Kurul, Avrupa Birliği Adalet Divanı nın Heidelberger Bauchemie kararında ortaya koyduğu ilkelere atıf yaparak söz konusu markaların yeterince açık ve yeknesak olmadığına karar verir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 16

17 Red Bull, Avrupa Birliği Fikri Haklar Ofisi Temyiz Kurulu nun kararlarına karşı dava açar. Davaya, Marques (AB Marka Sahipleri Birliği) Red Bull u desteklemek üzere müdahil olur. Davada, 207/2009 sayılı Tüzüğün 4 ve 7(1)(a) maddesi hükümlerinin hatalı şekilde uygulandığı, ölçülülük ve eşit işlem ilkeleri ile yasal beklentilerin korunması ilkesinin ihlal edildiği iddiaları ileri sürülmektedir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 17

18 Red Bull, Heidelberger Bauchemie kararının Avrupa Birliği Fikri Haklar Ofisi tarafından çok katı bir şekilde yorumlandığını öne sürmektedir. Ayrıca, Temyiz Kurulu, gerekli kesinliğin sağlanması için renklerin mallar üzerinde nasıl kullanıldığına ilişkin detaylı bir açıklama sunulması istemekle birlikte, Red Bull a göre, bu husus kullanım sonucu kazanılmış ayırt edicilikle ilgilidir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 18

19 Zira, bir işaretin 4. maddeye uygun olup olmadığı, grafik gösterimin kesinliğine dair soyut bir değerlendirmeyi içermekte olup Temyiz Kurulu nun şart koştuğu açıklama/tarifname yasal bir gereklilik olmadığı gibi, söz konusu işareti bir figüratif marka haline getirecektir. Üç boyutlu markalar, ses markaları veya geleneksel kelime veya şekil markaları gibi diğer marka türleri bakımından aranmayan ve yargı içtihatları ile önceki Avrupa Birliği Fikri Haklar Ofisi kararlarında yer verilmeyen bu koşul, Red Bull a göre, renk kombinasyonlarının tescili için ilave bir koşul getirilmesi anlamına gelmektedir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 19

20 Mahkemenin tespit ve değerlendirmeleri: Mahkeme öncelikle 2017/2009 sayılı Tüzüğün 4 üncü maddesi anlamında renk veya renk kombinasyonlarının AB markası teşkil edebilmesi için üç koşulu sağlaması gerektiğini belirtmiştir. İlk olarak, işaret olma; ikinci olarak işaretin çizimle görüntülenebilmesi; üçüncü olarak ise mal ve hizmetleri diğer işlemlere ait mal ve hizmetlerden ayırt etmeyi sağlayabilmesi. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 20

21 Adalet Divanı na göre renkler nesnelerin basit bir özelliğidir. Belirli bir ticari alanda dahi, renk veya renk kombinasyonları genel olarak çekici ve dekoratif özelliklerinden ötürü kullanılırlar ve herhangi bir anlam taşımazlar. Ancak, belirli bir mal veya hizmetle ilgili olarak kullanılması durumunda bunların işaret olabilmeleri mümkündür. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 21

22 Adalet Divanı Heidelberger Bauchemie kararında (C-49/02, EU:C:2004:384, parag ), dış hat sınırları olmaksızın, münhasıran ve soyut olarak iki veya daha fazla rengin kombinasyonundan oluşan markalar bakımından, grafik gösterimin renkleri önceden belirlenmiş ve yeknesak şekilde birleştiren bir sistematik düzen içermesi gerektiğini ortaya koymuştur. Yine aynı kararda, iki veya daha fazla rengin, belli bir şekil ve dış hat çizgileri olmaksızın sadece bir araya getirilmesinin, ya da iki veya daha fazla renge akla gelebilen her biçime gönderme yapılmasının; gerekli kesinlik ve yeknesaklığı sağlamayacağı belirtilmiştir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 22

23 Bu bağlamda, dava konusu markaların iki rengin çok sayıda farklı kombinasyonuna imkân verip vermediğinin belirlenmesi önem arz etmektedir. Dava konusu markaların gösterimi, mavi ve gümüş renklerin %50-%50 oranıyla dikey olarak bir araya getirilmesinden oluşmaktadır. Bu grafik gösterime iki markada iki ayrı tarifname eşlik etmektedir. Marka 1 deki tarifnamede söz konusu iki renk RAL kodlama sistemine göre belirlenmiş ve renklerinin oranının yaklaşık %50- %50 olduğu belirtilmiştir. Marka 2 deki tarifnamede ise renkler PANTONE kodlama sistemine göre belirlenmiş ve iki rengin eşit oranda uygulandığı ve birbiriyle yan yana dizildiği belirtilmiştir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 23

24 Mahkemeye göre, juxtaposition (nebeneinander-bir araya getirme) ifadesi, iki veya daha fazla rengi direkt olarak yan yana dizmeye işaret etse dahi bu terim, mutlaka renklerin sistematik bir düzen teşkil edeceği anlamına gelmemektedir. Zira renkler yaklaşık %50-%50 veya eşit oran içinde kalsa ve renkler yan yana dizilse bile, bir araya getirme farklı biçimlerde olabilir ve renklerin çeşitli sayıda farklı dizilişine yol açabilir. Bu nedenle, Mahkeme renklerin oranlarının veya farklı renkler arasındaki ilişkinin belirtilmesinin, Heidelberger Bauchemie kararındaki sistematik veya yeknesak düzen/dizilim şartını sağlamak için yeterli olmadığı görüşündedir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 24

25 Şöyle ki, iki rengin yeknesak bir diziliş sağlaması, renklerin sadece farklı proporsiyonlarda olmasından değil, aynı proporsiyona sahip renklerin farklı konumlarından da kaynaklanabilir. Örneğin, marka örneğinde ilgili renkler mavi renk solda, gümüş renk sağda olacak şekilde dikey olarak bir araya getirilmişken, tescil sürecinde Red Bull tarafından kullanım sonucu kazanılmış ayırt edici niteliğin ispatına yönelik olarak sunulan dokümanlarda renklerin bu şekilde dikey bir konumlandırma içinde kullanılmadığı görülmektedir. Mahkemeye göre, Heidelberger Bauchemie kararı ile önlenmek istenen sonuç da tam olarak budur. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 25

26 Eğer davaya müdahil Marques in iddia ettiği gibi, Tüzüğün 4. maddesi bağlamında kesinlik ve yeknesaklığı sağlamak için what you see is what you get (dass genau das geschützt wird, was zu sehen ist). kuralının uygulanması yeterli olsaydı, solda mavi ve sağda gümüş rengi olmak üzere iki eşit renk bloğunun dikey olarak bir araya getirilmesinin, dava konusu tescilli markalara sağlanacak korumanın kapsamındaki tek dizilim olduğu sonucuna ulaşılması gerekirdi. Oysa ki, durum böyle değildir. Tam tersine, başvuruya konu olduğu ve gözle görüldüğü haliyle grafik gösterimin, markaya sağlanacak korumanın tek konusu olması, tam da dass genau das geschützt wird, was zu sehen ist (what you see is what you get) kuralının uygulamasının gerektirdiği bir durumdur. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 26

27 Bu bağlamda, Heidelberger kararı, bu kuralın pratik sonuçlarını renk markalarının tescil koşulları açısından netleştirmeye yaramaktadır. Bir başvuru sahibi, dass genau das geschützt wird, was zu sehen ist (what you see is what you get) kuralıyla doğrudan çelişecek şekilde, bir grafik gösterim sunup aynı zamanda bu gösterimle örtüşmeyen veya bu gösterimle sağlanan korumadan daha geniş bir koruma talep etmemelidir. Mahkemeye göre, dava konusu markanın grafik gösterimi ile bu renklerin Red Bull un ürünlerinde yer alış biçimi arasındaki farklılık, davacının iddiasının aksine, ufak bir farklılık değildir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 27

28 Mahkeme, Temyiz Kurulu nun renk markaları açısından ilave bir şart ortaya koyduğu iddiasına yönelik olarak, Kurul un dava konusu kararlarda, başvuru konusu marka için açık bir tarifname sunulmasının zorunlu olduğunu söylemediğini, somut olayda bu tarz tarifnameye ihtiyaç duyulduğunu söylediğini belirtmiştir. Tarifnamenin yasal dayanağına ilişkin olarak da, 2868/95 sayılı Uygulama Yönetmeliği nin 3(3) maddesinde tescil başvurusunun markanın tarifnamesini içerebileceği ne ilişkin hükmü hatırlatılmıştır. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 28

29 Temyiz Kurulu nun, başvuruda bir tarifname varsa, bunun grafik gösterimle kombine halde değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin tespiti Mahkemece yerinde görülmüştür. İlaveten, Sieckmann kararında ortaya konduğu üzere, bir işaretin açık, kesin, müstakil, kolay erişilebilir, anlaşılabilir, dayanıklı ve nesnel olması koşullarının, her bir marka türü bakımından, markanın doğası ve içsel özelliklerine bağlı olarak ayrı şeklide belirlenmesi gerektiğine yönelik Temyiz Kurulu tespiti de Mahkemece yerinde bulunmuştur. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 29

30 Dolayısıyla, Temyiz Kurulu nun, iki rengin sadece oranlarının belirtilmesinin, renkleri önceden belirlenmiş ve yeknesak şekilde bir araya getiren sistematik bir düzen teşkil etmediği ve bunun, çeşitli sayıda farklı kombinasyona ve çok farklı bir genel izlenime yol açarak tüketicilerin satın alma deneyimini kesinlik içinde tekrar etmelerini engellediği yönündeki kanaati, Genel Mahkemece isabetli görülmüştür. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 30

31 Bu çerçevede, iki rengin sadece oranlarını belirten bir tarifnamenin eşlik ettiği grafik gösterimin yeterince kesin olmadığına ve bu nedenle markanın 207/2009 sayılı Tüzüğün 7(1)(a) maddesine aykırı olarak tescil edildiğine yönelik Temyiz Kurulu kararında bir isabetsizlik yoktur. Bu sonucun dava konusu iki marka bakımından da geçerli olduğu tespiti de Mahkemeye göre yerindedir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 31

32 Şöyle ki, Marka 1 e ilişkin olarak sunulan tarifnamede yer alan yaklaşık kelimesi, her iki marka bakımından aynı olan grafik gösterimdeki belirsizliği desteklemektedir. Her iki markaya ait tarifname de, renkleri önceden belirlenmiş ve yeknesak olarak bir araya getiren sadece tek bir dizilim bulunduğu sonucuna götürecek detaylar içermemektedir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 32

33 Genel Mahkeme, kararın devamında davacı Red Bull tarafından ileri sürülen eşit işlem ilkesinin ihlali iddiasını ele almıştır. Bu hususla ilgili olarak Red Bull, tescil başvurusu yaparken markanın koruma konusunun, ilgili mal veya hizmetlerde ne şekilde kullanılacağına ilişkin bir tarifname gereksiniminin, diğer marka türleri bakımından söz konusu olmadığını; Avrupa Birliği Fikri Haklar Ofisi nin geçmiş uygulamaları ve Genel Mahkeme nin renk markalarına ilişkin geçmiş karar ve içtihatları göz önüne alındığında, bu durumun dava konusu markalar bakımından farklı bir muamele anlamına geldiğini ileri sürmektedir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 33

34 AB hukukuna göre, eşit muamele ilkesi, birbiriyle karşılaştırılabilir durumlara aynı şekilde işlem yapılmasını gerektirmektedir. Adalet Divanı içtihatlarına göre ayrımcılık, ancak karşılaştırılabilir durumlarda farklı kuralların uygulanması veya aynı kuralın birbirinden farklı durumlara uygulanması hallerinde söz konusu olabilecektir. (10 Mayıs 2012, AB Komisyonu v. Estonya, C-39/10, EU:C:2012:282, parag. 48) Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 34

35 Mahkeme ye göre, herhangi bir dış hat sınırı veya şekil içermeksizin, tek başına renklerin kombinasyonundan oluşan markaların, tabiatı gereği, korumanın kesin konusunun açık olabilmesi, tüketiciler ile ticari aktörler tarafından kavranabilir olması ve markanın asli işlevi olan kaynak gösterme işlevini yerine getirirken orantısız rekabet avantajı elde edilmemesi bakımından bunların grafik gösterimi veya buna eşlik eden tarifnamenin, söz konusu renklerin kesin tonlarını, bunların oranlarını ve uzamsal dizilimlerini göstermesi zorunludur. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 35

36 Renk markalarının tabiatları gereği kendiliğinden bu tarz bir netliğe sahip olmamaları, bu düzeyde bir kesinlik aranmasını gerekli kılmakta olup, münhasıran renkten oluşan markalar bu yönüyle diğer marka türlerinden ayrılmaktadır. Bu nedenle, farklı muamele haklı bir nedene dayanmaktadır. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 36

37 Ayrıca Temyiz Kurulu kararlarının hukuka uygunluğu, Kurul un geçmiş karar verme pratiklerine göre, sadece ilgili AB mevzuatına göre değerlendirilmelidir. Kuşkusuz ki Avrupa Birliği Fikri Haklar Ofisi, bir AB markası başvurusunu incelerken, benzer başvurular hakkında hâlihazırda verilmiş kararları göz önüne almalı ve önündeki olayda aynı şekilde karar verip vermeyeceği konusunda özel bir dikkat göstermelidir. Ancak, bu ilkelerin uygulanması, hukuka uygunlukla uyumlu olmalıdır. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 37

38 Dolayısıyla, bir işaretin AB markası olarak tescilini isteyen bir kişi, kendi yararına ve aynı kararı elde etmek amacıyla, bir başkası lehine muhtemel olarak hukuka aykırı olarak işlenmiş bir fiile dayanmamalıdır. (10 Mart 2011, Agencja Wydawnicza Technopol v. OHIM, C-51/10 P, EU:C:2011:139, parag. 75, 76) Bu çerçevede, Red Bull un Avrupa Birliği Fikri Haklar Ofisi nin inceleme kılavuzlarını ve uygulamasını gerekçe göstererek öne sürdüğü eşit muamele ilkesinin ihlali iddiaları Mahkeme tarafından kabul edilmemiştir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 38

39 Davacı tarafından, 2015/2424 sayılı yeni AB Marka Tüzüğünde, 207/2009 sayılı Tüzükte yer alan grafik gösterim şartının bulunmadığı, bunun yerine işaretin marka sahibine sağlanacak korumanın konusunun, yetkili makamlar ve kamu tarafından açık ve kesin olarak belirlenmesine imkân sağlayacak şekilde gösterilmesi nin yeterli olduğu hususu dile getirilmiştir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 39

40 Genel Mahkeme, dava konusu uyuşmazlığa zaman yönünden uygulanabilir olmamakla birlikte, ilgili maddenin yeni lafzının, hukuki belirliliği güçlendirme amacını taşıdığını ve ilgili hükümde yer alan ifadelerin, hükmün bir önceki lafzından daha da kısıtlayıcı olduğunu söylemektedir. Şöyle ki, ilgili hükmün gövdesine açıkça, Adalet Divanı nın Sieckmann (C-273/00) ve Heidelberger Bauchemie (C-49/02) kararlarında belirlenen ilkeler dâhil edilmiştir ve böylelikle, söz konusu maddenin yeni lafzı, içtihatlarla ve bu içtihatların davaya konu Temyiz Kurulu kararlarındaki uygulanış biçimiyle mükemmel şekilde uyumludur. (par. 118) Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 40

41 Mahkemece incelenen son husus, yasal beklentilerin korunması ilkesinin ihlal edildiği iddiasıdır. Bu konuda Red Bull, dava konusu markalar tescil edilirken inceleyen uzmanın tarifnamedeki ifadeyi kabul ettiğini ve hatta kendilerine tavsiye ettiğini; bu durumun yasal beklentiyi desteklemediğini; Avrupa Birliği Fikri Haklar Ofisi, söz konusu markaları kullanım sonucu kazanılmış ayırt ediciliğe bağlı olarak tescil etmiş olmakla, aslında üstü kapalı olarak Tüzüğün 4. maddesine de uygun bulduğunu ileri sürmektedir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 41

42 Genel Mahkeme, yasal beklentilerin korunması ilkesi hakkındaki içtihatlara yer vermiş ve somut olayı bu içtihatlar bağlamında ele alarak, başvuru sahibinin somut uyuşmazlıkta yasal beklentilerin korunması ilkesine dayanamayacağı tespitini içeren dava konusu Temyiz Kurulu kararlarında bir isabetsizlik bulunmadığına kanaat getirmiştir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 42

43 Sonuç olarak Genel Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Dava tarihinde yürürlükte olan Tüzükte grafik gösterim şartı mevcuttu. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 43

44 O halde, renklerin sadece bir araya getirilmesi suretiyle oluşmuş marka örneği ile buna eşlik eden -sadece ilgili renklerin kodları ile marka örneği içindeki dağılım oranlarına yer veren- tarifnameler yeterli açıklık ve kesinliği sağlamaz. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 44

45 Yeni mevzuatta grafik gösterim şartının kalkmış olması pratikte, renk markaları açısından sicilde gösterim koşullarını hafifletmemiştir. Yeni mevzuatla sicilde gösterim bakımından, koruma konusunun açıklık ve kesinliğine yapılan vurgu, bu koşulların sağlanıp sağlanmadığının her somut olay bazında incelenmesini gerekli kılmaktadır. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 45

46 SMK nın Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin Marka örneğinin gösterimi başlıklı 7. maddesinin 4 üncü fıkrasında ise, tek renk veya renk kombinasyonları bakımından ikili bir ayrıma gidilmeksizin başvurunun renk markası olarak tescilinin talep edildiği hallerde bunun başvuru formunda açıkça belirtilmesi, işareti oluşturan renk görselinin sunulması ve Kurum tarafından geçerliliği kabul edilen renk kodunun belirtilmesinin gerektiği öngörülmüştür. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 46

47 SMK Uygulama Yön. m. 7, f.4 Başvurunun renk markası olarak tescilinin talep edildiği hallerde bunun başvuru formunda açıkça belirtilmesi, işareti oluşturan renk görselinin sunulması ve Kurum tarafından geçerliliği kabul edilen renk kodunun belirtilmesi gerekir. Renk veya renklerin somutlaşmış, sınırlı belli bir şekil, figür, resim veya kelime gibi unsurlar dahilinde kullanılması durumunda işaret renk markası olarak değerlendirilmez ve birinci fıkra hükmü uygulanır. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 47

48 SMK m. 7, f. 8 Kurum, sunulan gösterimin yeterince açık, kesin ve anlaşılır olmadığına kanaat getirirse veya gerekli gördüğü hallerde başvuru konusu işarete ilişkin her türlü bilgi, belge ve açıklama talep edebilir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 48

49 Ancak, aynı maddenin 8 inci fıkrasına dayanarak Kurum, sunulan gösterimin yeterince açık, kesin ve anlaşılır olmadığına kanaat getirirse veya gerekli gördüğü hallerde başvuru konusu işarete ilişkin her türlü bilgi, belge ve açıklama talep edebilecektir. Dolayısıyla, herhangi bir dış hat sınırı olmaksızın, münhasıran renk kombinasyonundan oluşan markalar bakımından marka örneğinin yanı sıra sadece renklerin kodunun verilmesinin gerekli açıklık ve kesinliği sağlamadığı görüşünün benimsenmesi halinde, başvuru sahiplerinden bu koşulları sağlayacak şekilde bir tarifname/açıklama sunulması talep edilebilecektir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 49

50 Ses, Melodi ve Koku Markaları Taze çim kokusu tenis topları için Avrupa da marka olarak tescil edilmiştir. SMK m. 4 te belirtilen, koruma konusunun açık ve net olarak sicilde gösterilebilme koşulu, ses ve koku markalarında olanaksız değilse de, güçtür. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 50

51 MGM Kükreyen Aslan Markası Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 51

52 MARKA TESCİL SÜRECİ Marka başvurusunu kabul ederek işlem yapma, sicile kaydedip saklama görevi Türk Patent ve Marka Kurumuna aittir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 52

53 Marka başvurusu, SMK m. 11 de gösterilen belgeler eklenerek Türk Patent ve Marka Kurumuna yapılır. Marka alabilmek için bir ticari işletme işletmek şartı bulunmamaktadır. Kurum eksiklik gördüğünde iki ay içinde eksikliklerin tamamlanmasını ister. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 53

54 Başvuru şekil şartlarını karşılıyorsa, SMK m. 4, 5 ve 6. maddelerine göre inceleme yapar. Başvuru formunda belirtilen marka örneği ve koruma istenen mal ve hizmetler (Nice sınıflaması) çerçevesinde inceleme yapar. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 54

55 Şekli eksiklik yoksa, esas incelemeye geçilir. Prof. Dr. Sevilay Uzunallı 55