GENEL KURUL KARARI. Tarih : No : 5075/1

Transkript

1 SAYI TAY KARARLARI Genel Kurul Kararları Temyiz Kurulu Kararları

2 GENEL KURUL KARARI Tarih : No : 5075/1 l özel idareleri ve belediyelerin harcamaya ili kin olarak yapacakları sözle me ve ba ıtlardan hangilerinin tescilden istisna edilece i hususunda, 832 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesi uyarınca 2004 Mali Yılı Bütçe Kanununun ( ) cetveline konulacak hükümle ilgili öneri hakkında Sözle me Tescil ve Kayıt Grubu efli ince yazılan tarih ve 03/11 sayılı müzekkere incelenerek, Gere i görü üldü : 832 sayılı Sayı tay Kanununun geçici 8 inci maddesinde, il özel idareleri ve belediyelerin, 2514 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre Sayı tay ca denetlenmesi öngörülmektedir. 832 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasında da, Sayı tay ın denetimine tabi daire ve kurumlarca harcamaya ili kin olarak yapılan sözle melerle her türlü ba ıtların tescile tabi oldu u belirtilmi tir. Bu hükümler çerçevesinde, Sayı tay denetimi kapsamında olan il özel idareleri ve belediyelerin harcamaya ili kin olarak yapacakları sözle melerle her türlü ba ıtlar tescile tabi bulunmakla birlikte, 832 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesinde, söz konusu sözle me ve ba ıtlardan hangilerinin tescilden istisna edilece inin, bunların niteli i, konusu ve tutarı dikkate alınarak Sayı tay Ba kanlı ının önerisi üzerine, her yıl Bütçe Kanunu ile tespit edilece i hükme ba lanmı tır. Gerek yapılan sözle me ve ba ıtların mahiyeti, gerekse Sayı tay ca yapılan tescil i leminin amacı yönünden mahalli idarelerle genel ve katma bütçeli daireler arasında, farklı uygulamayı gerektirecek bir durum söz konusu olmadı ından, genel ve katma bütçeli dairelere ili kin istisna hükümlerinin il özel idareleri ve belediyeler için de aynen uygulanması yerinde olacaktır. SAYI TAY DERG S SAYI:

3 Genel Kurul Kararı Nitekim, Sayı tay Genel Kurulu, önceki yıllarda, 1050 sayılı Kanunun 64 üncü maddesi uyarınca bütçe kanununun ( ) cetvelinde genel ve katma bütçeli kurulu ların Maliye Bakanlı ı vizesinden ve dolayısıyla Sayı tay tescilinden istisna edilecek sözle me ve ba ıtlarına ili kin olarak gösterilen parasal sınırın, il özel idareleri ve belediyelerin yapacakları sözle me ve ba ıtlar için de aynen uygulanmasının önerilmesine karar vermi, Bütçe Kanunlarında da bu önerilere uygun düzenlemeler yapılmı tır yılında da, Bütçe Kanununa konulacak hükümle, aynı uygulamanın devamının sa lanmasında yarar bulunmaktadır Mali Yılı Bütçe Kanunu Tasarısında, 1050 sayılı Kanunun 64 üncü maddesi uyarınca konulacak parasal sınırın, mal veya hizmet alımları için lira, yapım i leri için lira olarak belirlendi i anla ılmı tır. Bu itibarla, genel ve katma bütçeli kurulu lar ile mahalli idareler arasında geçmi yıllarda gözetilen paralelli in devamına imkân sa lamak üzere, 2004 Mali Yılı Bütçe Kanununun ( ) Cetveline, 832 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesi uyarınca konulacak parasal sınırın, 1050 sayılı Kanunun 64 üncü maddesi uyarınca Bütçe Kanununun ( ) cetvelinde genel ve katma bütçeli kurulu ların Maliye Bakanlı ı vizesinden istisna edilecek sözle me ve ba ıtlarına ili kin olarak gösterilen miktarla aynı olacak ekilde, mal veya hizmet alımları için lira, yapım i leri için lira olarak önerilmesinin uygun olaca ına, 2004 Mali Yılı Bütçe Kanununun ( ) Cetveline konulacak hükümde mal veya hizmet alımları ibaresi yerine, 4734 sayılı Kamu hale Kanununda ayrı bir ihale konusu olarak belirtilen danı manlık hizmeti alımlarının da metinde açıkça gösterilmesi bakımından mal alımları, hizmet alımları ve danı manlık hizmeti alımları ibaresinin kullanılması yönündeki teklifin görü ülmesi sonunda da, söz konusu teklifin kabulüne lüzum bulunmadı ına ve müzekkerede önerilen mal veya hizmet alımları ibaresinin aynen muhafaza edilmesinin daha uygun oldu una, Karar verildi. 190 SAYI TAY DERG S SAYI: 50-51

4 GENEL KURUL KARARI Tarih : No : 5078/1 Kültür ve Turizm Bakanlı ı bünyesindeki tüm mal i lemlerinin hesap devresinin tespitine ili kin 2. Dairenin tarih ve /736 sayılı kararı okunarak, Gere i Görü üldü : 832 sayılı Sayı tay Kanununun 39 uncu maddesinin ikinci fıkrasında, mal i lemlerinin hesap devresinin, 5 yıldan fazla olmamak artıyla, ilgili saymanlık i lemlerinin durumuna göre Sayı tay ca tespit olunaca ı hükmü yer almaktadır. Bu hükme istinaden ayniyat saymanlıklarının hesap devreleri ilk defa tarih ve 3357/2 sayılı Genel Kurul Kararı ile tespit edilmi ve daha sonra yeni kurulan veya birle tirilen ayniyat saymanlıklarının hesap devreleri de yine Genel Kurul Kararları ile belirlenmi tir. Anılan 3357/2 sayılı Genel Kurul Kararı ile o tarihte Milli E itim Bakanlı ı bünyesinde bulunan müzeler ve kütüphaneler mal saymanlıklarının hesap devresi 2 yıl olarak, Turizm ve Tanıtma Bakanlı ı mal saymanlı ının hesap devresi de 5 yıl olarak tespit edilmi tir. Kültür Bakanlı ının kurulmasından sonra, müzeler ve kütüphaneler mal saymanlıkları bu bakanlık bünyesine dahil edilmi, tarih ve 4042/2 sayılı ve tarih ve 4099/2 sayılı Genel Kurul kararlarıyla da, Kültür Bakanlı ı bünyesindeki mal saymanlıklarının iki yıl olan hesap devrelerinin de i tirilmesine gerek olmadı ına karar verilmi tir. Bilahare iki bakanlı ın birle tirilmesi suretiyle olu turulan Kültür ve Turizm Bakanlı ının tüm mal i lemlerinin hesap devresi, tarih ve 4225/1 sayılı Genel Kurul kararı ile iki yıl olarak tespit edilmi ; bu bakanlıkların ayrılmasından sonra ise Kültür Bakanlı ı mal saymanlıklarının hesap devresi iki yıl olarak kalırken, Turizm Bakanlı ı mal saymanlıklarının hesap devresi tarih ve 4672/1 sayılı Genel Kurul kararı ile yeniden 5 yıl olarak belirlenmi tir. SAYI TAY DERG S SAYI:

5 Genel Kurul Kararı Son olarak, 4848 sayılı Kanunla tarihinden itibaren Kültür Bakanlı ı ile Turizm Bakanlı ı, Kültür ve Turizm Bakanlı ı olarak birle tirilmi olup, Kültür Bakanlı ına ba lı müze ve kütüphaneler ile di er mal hesapları da Kültür ve Turizm Bakanlı ına intikal etmi bulunmaktadır. Mal i lemlerinin hesap devreleri farklı olan bu iki bakanlık birle tirilmi bulundu undan, yeni olu turulan Kültür ve Turizm Bakanlı ı bünyesindeki mal i lemlerinin hesap devresinin, 832 sayılı Kanunun yukarıya alınan 39 uncu maddesi hükmü uyarınca yeniden saptanması zorunlulu u do mu tur. Bu durumda, sözü edilen iki bakanlı ın 1981 yılında yine birle mesi nedeniyle Genel Kurulca alınmı bulunan tarih ve 4225/1 sayılı kararda da belirlendi i üzere, Kültür ve Turizm Bakanlı ı bünyesindeki tüm mal i lemlerinin hesap devresinin tarihinden itibaren iki yıl olarak tespit edilmesine ve bu Bakanlı a ait tüm ayniyat saymanlıkları hesaplarının iki yıllık dönemler halinde Sayı tay a verilmesine oybirli i ile karar verildi. 192 SAYI TAY DERG S SAYI: 50-51

6 TEMY Z KURULU KARARI Tarih : No : Döner sermaye gelirlerinden saymana ödenen katkı payları matrahına; 209 sayılı Sa lık ve Sosyal Yardım Bakanlı ı na Ba lı Sa lık Kurumları ile Esenle tirme (Rehabilitasyon) Tesislerine verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun un 5 inci maddesi 3 üncü fıkrasında yer alan her türlü tazminat tan sayılması mümkün olmayan, Gelir daresini Geli tirme Fonu ndan yapılan ödemelerin dahil edilmesinin mümkün bulunmadı ı hakkında 718 sayılı ilâmın 1. maddesi ile, Bursa Çocuk Hastanesi Döner Sermaye Saymanına, döner sermaye gelirlerinden ödenen katkı paylarının matrahına, 209 sayılı Kanunun 5. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan her türlü tazminat tan sayılması mümkün olmayan Gelir daresini Geli tirme Fonundan yapılan ödemelerin de dahil edilmesi sonucu katkı paylarının fazla ödendi i gerekçesi ile. liranın tazminine hükmolunmu tur. 209 sayılı Sa lık ve Sosyal Yardım Bakanlı ı na Ba lı Sa lık Kurumları ile Esenle tirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun un 5. maddesinde (Ek: 27/6/1989-KHK-375/27 md.) Personelin katkısıyla elde edilen döner sermaye gelirlerinden; o birimde görevli yardımcı hizmetler ve yardımcı sa lık hizmetleri sınıfına dahil personele bunların bir yılda alacakları aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme ve her türlü tazminat tutarının %50'sini, di er personele ise %100'ünü a mamak üzere, Sa lık Bakanlı ınca belirlenecek esas ve oranlarda ek ödeme yapılabilir hükmü yer almaktadır. Söz konusu 5 inci maddenin 3 üncü fıkrasında her türlü tazminat ifadesiyle matraha dahil edilecek ödemeler kapsamı belirlendi i halde yasa koyucu tarafından her türlü ödeme ifadesi kullanılmamı tır. 657 sayılı Kanunun zam ve tazminatlar ba lıklı ek maddesinde tazminatın tam bir tanımı yapılmamakla birlikte, mali sorumluluk tazminatının, Sayı tay a hesap vermekle yükümlü olan saymanlarla vezne açı ından malen sorumlu olan veznedar ve di er görevlilere verildi inden mali sorumluluk ta ıyan ve muhtemel mali riskleri olan görevlilere verilen bir tazminat olarak dü ünüldü ü; aynı SAYI TAY DERG S SAYI:

7 Temyiz Kurulu Kararı maddenin II. fıkrasında da genel olarak tazminatların görevin önemi, görevlinin sorumluluk ve niteli i, görev yerinin özelli i, hizmet süresi ve e itim seviyesi gibi hususlar göz önüne alınarak tespit edildi i anla ılmaktadır. Sözlükte zarar kar ılı ı ödenen para olarak tanımlanmakla birlikte, tazminatın, belirli bir sorumlulu u, niteli i, e itimi gerektiren görevler için görevin önemi göz önünde bulundurularak yapılan ödemeler oldu u; Ek ödemenin ise, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa 3418 sayılı Kanunla eklenen Ek 13 üncü maddeye göre, Maliye ve Gümrük bakanlı ı personeline görevleri nedeniyle ve daha verimli çalı malarını sa lamak amacıyla yapılan ödeme oldu u anla ılmaktadır. Maliye personeline te vik amacıyla Gelir daresini Geli tirme Fonundan yapılan ek ödemenin, genel ve katma bütçelerden yapılan ödemelerden olan tazminat kapsamında mütalaa edilmesine imkan bulunmamaktadır. Dilekçi dilekçesinde, söz konusu fonun 2002 yılında bütçe içine alındı ını ve ödemenin ek tazminat olarak maa lara yansıtıldı ını, bu nedenle her türlü tazminat kapsamında de erlendirilerek döner sermayeden ödenen katkı payının hesabında ek ödemenin de matraha dahil edilmesi gerekti ini belirtmekte ise de, tazmine konu olan ödeme 1999 yılı ile ilgili olup fonun bütçe içine alındı ı 2002 yılı ile ilgisi bulunmamaktadır. Di er taraftan yukarıda da açıklandı ı üzere fondan yapılan ödemenin amacı ve niteli i dikkate alındı ında tazminat kapsamında de erlendirilemeyece inden fonun bütçe içine alınması da bu niteli ini de i tirmemektedir. Kaldı ki, söz konusu fonun bütçe içine alınmasından sonra Sa lık Bakanlı ınca çıkarılan tarih ve sayılı yönergede Maliye Bakanlı ı personeline fondan yapılacak ek ödemenin döner sermaye katkı payının hesaplanmasında dikkate alınmayaca ı açık olarak belirtilmi tir. Açıklanan nedenlerle, hastane döner sermaye saymanına ödenen ek ödemelerin, döner sermaye katkı paylarının hesaplanmasında matraha dahil edilmesine imkan olmadı ından dilekçi iddialarının reddi ile 718 sayılı ilâmın 1. maddesi ile. liraya ili kin olarak verilen tazmin hükmünün tasdikine karar verildi. 194 SAYI TAY DERG S SAYI: 50-51

8 TEMY Z KURULU KARARI Tarih : No : Üniversite ö rencilerine yönelik olarak hafta sonlarında düzenlenen çe itli kültür ve spor faaliyetlerinin yürütülmesinde görev alan üniversite ö retim elemanları ile ö retim görevlilerine, kendileri ile yapılan hizmet sözle melerine dayanarak, 2914 sayılı Yüksekö retim Personel Kanunu nun 11 inci maddesinde ek dersler için öngörülen esaslar çerçevesinde belirlenen tutar üzerinden ücret ödenmesinin mümkün olmadı ı hakkında sayılı ilamın 1 inci maddesiyle; üniversite ö rencilerine yönelik olarak hafta sonları düzenlenen çe itli kültür ve spor faaliyetlerinin yürütülmesinde görev alan üniversite ö retim üyeleri ile ö retim görevlilerine, kendileri ile yapılan hizmet sözle melerine istinaden bu görevleri kar ılı ı ücret ödenmesi nedeni ile. liraya tazmin hükmolunmu tur. Rapor dosyası ve eklerinin incelenmesinde, üniversite ö rencilerine yönelik spor ve kültür faaliyetlerinin (dans, voleybol, tenis, basketbol, taekwondo, karate, step, masa tenisi, güre, satranç, müzik vb. alanlarda) yaygınla tırılması ve çalı maların daha ba arılı olmasına amacına yönelik olarak Cumartesi ve Pazar günleri (lüzumu halinde hafta içinde) kurslar düzenlendi i, kadrolu çalı tırıcı olmaması nedeni ile bu faaliyetlerde hizmet akdi yapılmak sureti ile Üniversitede görevli kadrolu ö retim (Yrd.Doçent, Dr. Ö retim Görevlisi unvanlı) elemanlarından yararlanıldı ı ve yapılan çalı malar kar ılı ı bu ki ilere sözle me gere i ücret ödendi i anla ılmaktadır sayılı Yüksekö retim Kanunu'nun Özlük Hakları ba lıklı 62 nci maddesinde: "Üniversite ö retim elemanları ve üst kurulu lar ile üniversitedeki memur ve di er görevlilerin özlük hakları için bu Kanun, Kanunda belirtilmeyen hususlar için Üniversite Personel Kanunu, Üniversite Personel Kanununda bulunmayan hususlar için ise genel hükümler uygulanır" denilmektedir sayılı Yüksekö retim Kanunu'nun Çalı ma Esasları ba lıklı 36 ncı maddesi b,c,d ve e fıkralarında; b. Yardımcı doçentler üniversite ve ba lı birimlerinde sadece devamlı statüde çalı tırılırlar. SAYI TAY DERG S SAYI:

9 Temyiz Kurulu Kararı c. Devamlı statüde bulunan ö retim üyeleri ile aylıklı ö retim yardımcıları en az Devlet memurları için kabul edilmi olan haftalık çalı ma süresi kadar bir süre e itim-ö retim, bilimsel ara tırma, uygulama ve yönetim görevleriyle üniversite organlarınca verilen di er görevleri yapmakla yükümlüdürler. d. Ö retim üyelerinin haftalık ders yükü en az on saattir. Ö retim üyelerinin yaptıkları ve yaptırdıkları uygulama, yönettikleri seminer ve doktora çalı malarının ne ölçüde ders yükünden sayılaca ı Yüksekö retim Kurulu tarafından belirlenir. e. Üniversite ve ba lı kurulu larında, ö retim yardımcılarından kadrolu ö retim görevlileri ile okutmanlar için haftalık ders yükü on iki saatten az olmamak üzere Yüksekö retim Kurulunca tespit edilir. denilmektedir sayılı Yüksekö retim Personel Kanunu nun 4,5,10,11,12,13,14 ve di er ilgili maddelerinde üniversite ö retim elemanlarına hangi ödemelerin yapılaca ı belirlenmi tir. Bu hükümler ve genel hükümler çerçevesinde, üniversitelerde kadrolu olarak görev yapan ö retim elemanlarına söz konusu çalı malar için sözle me kar ılı ı ek ücret ödenebilece ine dair bir hükme yer verilmemi tir. Di er taraftan söz konusu ödemelerin bir saatlik brüt tutarı 2914 sayılı Yüksekö retim Personel Kanunu nun Ek ders ücreti ba lıklı 11 inci maddesine atıfla tespit edilmi olmakla birlikte yapılan ödemelerin bu madde hükmü kapsamında ek ders ücreti olarak da kabulü mümkün bulunmamaktadır. Gerek 124 Sayılı Yüksekö retim Üst Kurulu ları ile Yüksekö retim Kurumlarının dari Te kilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin, gerekse 2547 sayılı Yüksekö retim Kanunu'nun ilgili maddeleri gere ince Üniversite idari te kilatı içerisinde yer alan Sa lık Kültür ve Spor Daire Ba kanlı ının ö rencilere yönelik olarak kültür ve spor faaliyetleri düzenlemesi bu birimin görevleri arasında yer almaktadır. Ancak, söz konusu faaliyetlerde Üniversitede görevli kadrolu ö retim elemanlarına görev verilmesinde hukuken bir engel bulunmamakla beraber bu ki ilere, sözle me yapılmak sureti ile 2914 sayılı Yüksekö retim Personel Kanunu nun 11 inci maddesinde ek dersler için öngörülen esaslar çerçevesinde belirlenen tutar üzerinden ücret ödenmesi mümkün bulunmamaktadır.bu sebeple 1052 sayılı ilamın 1 inci maddesiyle. liraya ili kin olarak verilen tazmin hükmünün tasdikine karar verildi. 196 SAYI TAY DERG S SAYI: 50-51

10 TEMY Z KURULU KARARI Tarih : No : /1216 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre yalnızca asgari ücretten kaynaklanan fark ve farktan do an ve i verence kar ılanması gereken sosyal sigorta priminin ödenmesi mümkün olup, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 78 inci maddesine göre alınacak prim ve verilecek ödenekler ile ba lanacak gelir ve aylıkların hesaplanmasında esas alınacak gösterge ve üst gösterge tablolarının de i tirilmesi sonucunda, prime esas aylık alt sınırının artması nedeniyle i verence kar ılanması gereken prim farklarının kurum bütçesinden ödenmesinin mümkün olmadı ı hakkında sayılı ilamın 13. maddesi ile, Devlet hale Kanunu kapsamındaki idarelerin in aat ve imalat i lerine ili kin fiyat farkı kararnameleri dı ında kalan i lerine ait artname ve sözle melere fiyat farkı ile ilgili hükümler eklenmesi hakkındaki 90/1216 sayılı BKK nın 1/c maddesinde, temizlik i leri ile ilgili artname ve sözle melere, mevcut asgari ücretin artırılması halinde eski ve yeni asgari ücret arasındaki farkın, bu farktan kaynaklanan ve i verence kar ılanması gereken SSK primleri ve tasarruf te vik kesintilerinde meydana gelecek artı farklarının ödenmesi konusunda hükümler konulabilece i belirtilmekle ödenecek hususlarla ilgili olarak sınırlama getirildi i; ayrıca Temizlik halelerinde Uygulanacak Esasların IV-1 maddesinde 90/1216 sayılı BKK nın ilgili maddesinde yer alan asgari ücret farkının ödenebilmesi sözle me ve artnamelere bu yönde hüküm konulmasına ba lı oldu u vurgulanarak 506 sayılı Kanuna göre alınacak prim, ba lanacak aylıkların hesaplanmasında esas alınacak gösterge ve üst gösterge tablolarının de i tirilmesi nedeniyle prime esas aylık alt sınırının artması halinde i verence kar ılanması gereken prim farklarının ödenmesi anılan Kararnameye göre mümkün olmadı ından, sözle me ve artnamelerde bu nedenle fark ödemesi yapılaca ına ili kin hükümlere yer verilmemesi gerekti inin bildirildi i; savunmalarda Temizlik lerinde Uygulanacak Esasların, 506, 1475 ve 2822 sayılı Kanunlara aykırı hükümler ta ıdı ı ve Anayasaya göre tebli lerin Kanunlara aykırı olamayaca ı ileri sürülmekte ise de, 2886 sayılı Kanunun 8. maddesinde, tip artnamelerin genel ve ortak esaslarının belirlenmesinde ve artnamelere konulmak üzere 7. maddede sayılan hususlar ile bunlar dı ındaki SAYI TAY DERG S SAYI:

11 Temyiz Kurulu Kararı konularda genel esaslar tespit etmeye Bakanlar Kurulu yetkili kılındı ı ve 90/1216 sayılı BKK nın bu yetkiye istinaden düzenlendi i; di er yandan savunmalarda 506 sayılı Kanunun 78. maddesinden hareketle Belediyenin asıl i veren oldu u, müteahhidin prim farklarını SSK ya ödeyen aracı konumda oldu u iddia edilmekte ise de, 1475 sayılı Kanunda i çi, i veren tanımlarının ayrı ayrı yapıldı ı, i çi ve i veren arasında do rudan düzenlenmi bir hizmet akdinin bulunması gerekti i, bu bakımdan sadece hizmetin kamu kurumunca satın alınmı olmasının Belediyenin i verenin oldu unu göstermedi i; 90/1216 sayılı BKK na göre yalnızca asgari ücretten kaynaklanan farkları ve farka ili kin sosyal sigorta priminin ödenmesi mümkün oldu undan ve 506 sayılı Kanunun 78. maddesinde sözü edilen i veren müteahhit oldu undan günlük kazanç alt sınırının de i mesi nedeniyle artname ve sözle mede bu konuda hüküm olsa bile müteahhide fiyat farkı ödenmesinin mümkün olmadı ı gerekçesiyle kurum bütçesinden kar ılanan prim farkları tutarı. liranın tazminine hükmolunmu tur. Dilekçi 506 sayılı Kanunun 4. maddesinde, bu kanunun uygulanmasında 2. maddede belirtilen sigortalıları çalı tıran gerçek veya tüzel ki ilerin i veren olduklarının belirtildi ini; anılan kanunun 73, 77, 78 ve 80. maddelerinde sözü geçen i verenin 4. maddede tanımlanan i verenle aynı olup sorumlulu un de i medi ini; 78. maddede ise sosyal sigorta primine esas günlük kazancın alt ve üst sınırları ile i verenin yükümlülü ü tanımlanırken kazanç alt sınırın altında ise kazanç ile alt sınır arasındaki farka ait sigorta primlerinin tümünün i verence ödenece inin hükme ba landı ını; i verenin bu konudaki sorumlulu unun fiyat farkı olarak de erlendirilemeyece ini; asıl i verenin belediye oldu unu, bu ödemelerin i verence ödenmek zorunda oldu unu, müteahhidin sadece i çiler bazında sigorta primi vs. yi SSK ya yatırmakla yükümlü olup müteahhidin i veren vekili veya ta eron oldu unu; Anayasanın 11, 115 ve 124. maddelerine göre kararnameler kanunlara aykırı olamayaca ından, kanunda verilen yükümlülü ün yerine getirilmesinin BKK na aykırı oldu u gerekçesiyle yanlı uygulama sayılmaması gerekti ini; kaldı ki 1999 ve özellikle 2002 yıllarına ait kentin temizli i parkların korunması i i ihale sözle melerinde ve eki artnamelerde bu hususta hükümler bulunmasına kar ın Ba kanlı ımızca sözle melerin bu haliyle tescil edildi ini ileri sürerek tazmin hükmünün kaldırılmasını istemektedir sayılı Devlet hale Kanununun artnameler ba lıklı 7. maddesinde hale konusu i lerin her türlü özelli ini belirten artname ve ekleri idarelerce hazırlanır. 198 SAYI TAY DERG S SAYI: 50-51

12 Temyiz Kurulu Kararı Bu artname i in mahiyetine göre konulacak özel ve teknik artlardan ba ka genel olarak a a ıdaki hususların da gösterilmesi zorunludur. k) Sözle me konusu i lerin malzeme veya birim fiyatlarındaki de i iklikler nedeniyle e er ödenecekse fiyat farkının ne ekilde ödenece i, artname Genel Esasları ba lıklı 8. maddesinde Bakanlar Kurulu a) Tip artnamelerin genel ve ortak esaslarını belirlemeye, b) artnamelere konulmak üzere 7. maddede sayılan hususlarla ilgili veya bunlar dı ındaki konularda genel esaslar tespit etmeye, yetkilidir hükümlerine yer verilmektedir. Bu hükümlere göre, idare, ihale konusu i e ili kin artnameye, birim fiyatları ile ilgili de i iklikler nedeniyle fiyat farkının ne ekilde ödenece i hususunda hüküm koymakta serbest olmakla birlikte, Bakanlar Kurulu da artnamelere konulacak hususlarda genel esasları tespit etmeye yetkilidir. Verilen bu yetki çerçevesinde Bakanlar Kurulunca yayınlanan, Devlet hale Kanunun kapsamına giren idarelerin in aat ve imalat i lerine dair fiyat farkı kararnameleri dı ında kalan i lerine ait artname ve sözle melere fiyat farkı ile ilgili hükümler eklenmesi hakkındaki tarih 90/1216 sayılı Kararın 1. maddesinde, darelerce a a ıda belirtilen mal ve hizmetlerle ilgili olarak düzenlenecek artname ve sözle melere; c) Yardımcı hizmetler sınıfı personeli tarafından yerine getirilmesi gereken hizmet yerlerinin ve tedavi kurumlarının temizlenmesi i leri ile ilgili artname ve sözle melerde çalı tırılacak Sosyal Sigortalar Kanununa tabi personel sayısı ve günlük çalı ma saatinin belirtilmesi kaydıyla; asgari ücret tespit komisyonlarınca ihalenin yapıldı ı tarihte mevcut olan asgari ücretin artırılması halinde, eski ve yeni asgari saat ücretleri arasındaki fark; ayrıca bu farktan do an ve i verence kar ılanması gereken sosyal sigortalar primleri ve tasarrufu te vik kesintisinde meydana gelecek artı farkının ödenmesi, hususlarında hüküm konulabilir. denilmekle temizlik i leri ile ilgili ihalenin yapıldı ı tarihten sonra, artname ve sözle melerde hüküm bulunması kaydıyla, asgari ücrette meydana gelebilecek artı lar üzerine, i veren müteahhide, idarece verilebilecek artı farkının sınırları çizilmi bulunmaktadır. Di er yandan, Maliye ve Gümrük Bakanlı ının Te kilat ve Görevleri Hakkında 178 sayılı KHK nin 10. maddesinin f fıkrasında verilen yetkiye SAYI TAY DERG S SAYI:

13 Temyiz Kurulu Kararı dayanılarak anılan Bakanlıkça hazırlanan Temizlik halelerinde Uygulanacak Esasların IV artname ve Sözle melerde Dikkate Alınacak Hususlar bölümünde 90/1216 sayılı BKK nın 1/c maddesi ile ilgili olarak yapılan açıklamadan sonra Ancak 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre alınacak prim ve verilecek ödenekler ile ba lanacak gelir ve aylıkların hesaplanmasında esas alınacak gösterge ve üst gösterge tablolarının de i tirilmesi nedeniyle prime esas aylık alt sınırının artması halinde i verence kar ılanması gereken prim farklarının ödenmesi anılan Kararnameye göre mümkün bulunmadı ından sözle me ve artnamelerde, bu nedenle fark ödemesi yapılaca ına ili kin hükümlere yer verilmemesi gerekmektedir. denilmektedir. Belediye, 1999 yılında, kentin temizli i, parkların korunması, bakımı, ıslahı i i için açtı ı ihale sonucu yüklenici Ltd. irketi ile yapılan sözle mede, idare olarak taraflardan biri olup di er taraf anılan firmadır. dare temizlik i ini anılan firmaya bir sözle me ile vermi tir ve bu i i yanında çalı tı ı i çiler ile yerine getirmeyi taahhüt eden ve i çiye kar ı i veren konumunda olan müteahhit firmadır. Dolayısı ile, asgari ücretteki artı lar ile bu artı lar nedeniyle sosyal sigorta primleri ve tasarrufu te vik kesintilerinde meydana gelebilecek de i ikliklerin artname ve sözle melere konulan hükümler ile idarece kar ılanması, idareyi i veren konumuna getiremez, bu ödemeler sadece sözle menin tarafı olarak idarenin üstlendi i (mevzuata da uygun olan) bir tasarruftur. Bu nedenle, 1990 yılında yayınlanan 90/1216 sayılı BKK ile çerçevesi çizilen asgari ücret farklarının ve buna ba lı di er ödemelerin Belediyece kar ılanması keyfiyeti, sosyal sigorta primlerine esas kazanç alt sınırının de i mesi nedeniyle i veren konumunda olan müteahhitçe kar ılanması gereken prim farklarının da Belediyece ödenmesine gerekçe olu turmamaktadır. Esasen 90/1216 sayılı Kararnamenin daha açık bir ekilde kaleme alınmasından ibaret olan ve 1998 yılında yayımlanan Temizlik halelerinde Uygulanacak Esaslarda bu hususa özellikle dikkat çekilmektedir. Buna ra men sözle me ve artnameye buna cevaz veren hüküm konulması ödemeyi uygun hale getirmemektedir. Dilekçi iddialarının reddi ile tazmin hükmünün tasdikine karar verildi. 200 SAYI TAY DERG S SAYI: 50-51

14 TEMY Z KURULU KARARI Tarih : No : Teklifi verip ihaleyi (pazarlık usulü) kazanan firma ile ödemeye esas fatura düzenleyen firmanın farklı olmasının mümkün olmadı ı hakkında. 839 No lu ilamın 1. maddesiyle; mal ve hizmet alımında teklifi verip ihaleyi kazanan firma ile ödemeye esas faturayı düzenleyen firmanın farklı olmasının yasal yönden dayana ının olmaması nedeniyle liraya tazmin hükmü verilmi tir. Dilekçi dilekçesinde; yerinde denetim sırasında ve ilamda ihale konusu mal ve hizmetlerin alınmadı ı yönünde bir ifadeye yer verilmemesinin ve fatura bedelinin yükleniciye ödenmedi i yönünde bir iddia bulunulmamasının mal ve hizmetlerin alınmı olundu u gösterildi ini, bedelinin yükleniciye ödenmedi i yönünde ku kunun olmadı ını, Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeli ine göre de faturanın ödeme belgesine eklendi ini, yüklenicinin malı teslim etti ini ancak faturayı kendi firması yerine a abeyinin firmasına kestirdi ini ve alınan mal ve hizmetlere ili kin ayniyat kayıtlarının yapıldı ının belirterek lira tazmin hükmün kaldırılmasını talep etmi tir. Dosya ve eklerinin incelenmesinden, ihale komisyon kararlarında teklif edilen fiyatlar arasında evsaf ve artlara uygun olarak uygun bedeli T firması verdi inden bahisle söz konusu mal ve hizmetlerin T.. firmasından alınmasında karar verildi i, Ayniyat Alındıları ve Tesellüm Makbuzlarında mal ve hizmeti Ç... Ltd. ti. nin yerine getirdi i ve alınan ve mal hizmet kar ılı ı Ç Ltd. ti. nin kesti i fatura üzerine adlı ahsa ödeme yapıldı ı anla ılmı tır sayılı Kanunun 13. maddesinde: Tahakkuk Memurları ile Saymanların düzenledikleri belgelerin do rulu undan ve kanunlara uygunlu undan sorumlu oldu u, 81.maddesinde Saymanların verile emirleri üzerinde yapacakları incelemelerin verile emrine ba lı yüklenme ve gerçekle tirme belgelerinin tamam olması ve hak sahibinin kimli i ni ara tırmayı kapsadı ı ve Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeli inin 43. maddesinde de SAYI TAY DERG S SAYI:

15 Temyiz Kurulu Kararı makine, teçhizat, demirba, bakım ve onarım giderleri için ödeme belgesine eklenecek kanıtlayıcı belgeler arasında fatura olması gerekti i belirtilmi tir. hale mevzuatı çerçevesinde idare ile satıcı firma anla mı, satıcı firma belli mal ve hizmet ifa yükümlü üne girmi, idarede belli bir bedel ödemeyi kabul etmi tir. Burada borcun kayna ı iki tarafa borç yükleyen satım sözle mesidir. Borç ili kisinde üç unsurundan biri olan borçlu, aralarındaki borç ili kisine dayanak alacaklıya bir edimde bulunma yükümlülü ü altında olan taraftır. Alıcı olan idarenin semeni satıcıya ödeme borcu vardır. Borç ili kisinde alacaklı ve borçlu taraflar, alaca ın temliki ve borcun nakli i lemleri ile üçüncü ahıslara yükümlülüklerinin devredebilirler. Ancak ihale mevzuatında bu hukuki i lemler sözle me devri eklinde düzenlenmi tir. Rapor dosyasından ve temyiz dilekçesinden, sözle me devri yapıldı ına dair bir belge ibraz edilmedi i gibi borçlar kanunun ilgili hükümleri çerçevesinde alaca ın temliki veya borcun nakli yapıldı ına dair bilgi ve belgeye ula ılamamı tır. Ayrıca ödeme yapılan ahıs konusunda da bir açıklık yoktur. Halbuki Saymanın 1050 Sayılı kanunun 81. maddesine göre alacaklının kimli ini ara tırması gerekmektedir. Ödeme belgesine, ihaleyi kazanan ve i i yapması gereken T.. firması faturası yerine, hiç ihaleye girip teklif vermemi ancak verile emri eki belgelere göre malı teslim etmi ve hizmeti yerine getirmi Ç.. Ltd. ti. ait faturasının eklenmesi i leminin yasal yönden bir dayana ı bulunmamaktadır. Ayrıca T firması ile Ç.. Ltd. ti arasında bir sözle me devride yapılmadı ı anla ılmaktadır.. Bu itibarla, dilekçi iddialarının reddi ile 839 No lu ilamın 1. maddesiyle verilen lira tazmin hükmünün tasdikine karar verildi. 202 SAYI TAY DERG S SAYI: 50-51

16 TEMY Z KURULU KARARI Tarih : No : Hukuk Mü avirli i bünyesinde kadrolu avukatlar bulundu u halde,hasta faturalarının tahsilinin sa lanması için kurum dı ından bir avukatla sözle me yapılarak,avukatlık ücretinin bütçeden ödenmesinin mümkün olmadı ı hakkında. 967 Sayılı ilamın 1. maddesiyle; Hukuk Mü avirli i bünyesinde kadrolu avukatlar bulundu u halde, hasta faturalarının tahsilinin sa lanması için dı ardan bir avukatla sözle me yapılarak avukatlık ücretinin kurumun bütçesinden kar ılanması sonucu yersiz ödenen. liraya tazmin hükmü verilmi tir. Dilekçiler ortak dilekçelerinde; Kurumların görevleri yaparken yasalara ve kamu yararı ilkelerine öncelik vermelerinin esas oldu unu, üniversitenin kadrolu 3 avukatının i yüklerinin çok fazla oldu unu, oysa hastanenin hukuki i lemlerinin büyük çaplara ula tı ı, kurum menfaati için hasta faturalarının takip edilmesi gerekti i, bu uygulama ile 120 milyar tahsilat sa lanmı ken, avukatlara 4 milyar ödenmesi sonucu önemli bir tasarruf sa landı ı bu ekilde avukatlara ücret ödenmemesinin angarya anlamına gelece ini ve anayasaya aykırı olaca ını, sözle meli avukata ödenen ücretin hukuki hizmet bedeli kar ılı ı oldu unu, yapılan sözle me ve avukatlık yasası gere i ödenen vekalet ücretinin yasalara ve hukuka uygun oldu unu iddia ederek ödenen lira serbest meslek makbuzu bedelinin sorumlulardan tazmine ili kin kararın kaldırılmasını talep etmi lerdir. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Mü avirli inde kadrolu avukatların i lerinin yo un olması nedeniyle tahsil edilemeyen hasta faturalarının takibi ve tahsili için kurum dı ından sözle meli avukat çalı tırılması yoluna gidildi i, üniversite yönetim kurulunun kararı üzerine Avukat ile Hastane Ba hekimi. arasında Avukatlık Hizmet Sözle mesi imzalandı ı anla ılmı tır. Avukatlık Hizmet Sözle mesi nde avukata ödenecek ücret konusunda ise, takibi yapılan icra i lemleri tutarının ve kazanılan dava tutarının belli oranların alınarak hesaplanması esası getirilmi tir. SAYI TAY DERG S SAYI:

17 Temyiz Kurulu Kararı 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 1. maddesinde, katma bütçeli kurulu lara ba lı Döner Sermayeli kurulu ların kanun kapsamında oldu u belirtildikten sonra, istihdam ekilleri ba lıklı 4. maddesinde; kamu hizmetlerinin memurlar, sözle meli personel, geçici personel ve i çiler eliyle gördürülece i, 5. maddesinde de; bu kanuna tabi kurumların, dördüncü maddede yazılı dört istihdam ekli dı ında personel çalı tıramayacakları hükümlerine yer verilmi tir. Kaldı ki, Döner Sermaye letmesi 1999 yılı bütçesi 1999 Mali Yılı Genel Bütçe Kanununa ekli R cetveline paralel hükümler içermekte oldu undan, 310- Mü avir firma ve ki ilere ödemeler ayrıntı kodunun (j)bendi ile kurumların temizlik i lerinin ihale yoluyla üçüncü ki ilere gördürülmesine ili kin giderlerinden, 340- harcama kaleminin Tarifeye ba lı ödemeler den, 390- harcama kaleminin Di er hizmet alımları ayrıntı kodunun (ı) bendinde Özel kanunları uyarınca ödenecek avukatlık ücretleri yapılacak ödemelerden olu tu u görülmekle, hizmet sözle mesi dayanarak avukatlık ücreti ödemesine R cetvelinde yer verilmedi i anla ılmaktadır Mali Yıl Bütçe Kanunun 49. maddesi ile 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlü e konulan Sözle meli Personel Çalı tırılmasına li kin Esaslar (R.G ) hükümleri kar ısında, konunun Sözle meli Personel mevzuatı çerçevesinde de dü ünülmesinin mümkün olamayaca ı de erlendirilmektedir. Rektörlük Hukuk Mü avirli inde görevli kadrolu avukatlar bulundu u halde kurum dı ından avukat. ile mevzuata aykırı olarak Avukatlık Hizmet Sözle mesi yapılması ve mevzuata aykırı bu sözle meye dayanarak ücret de ödenmesi mümkün de ildir. Bu itibarla, dilekçi iddialarının reddi ile 967 sayılı ilamın 1. maddesiyle verilen. lira tazmin hükmünün tasdikine karar verildi. 204 SAYI TAY DERG S SAYI: 50-51