Besin Desteklerinin Toplum Sağlığındaki Önemi. Ecz. Duygu Bakın Solgar Vitamin Eğitim Departmanı

Transkript

1 Besin Desteklerinin Toplum Sağlığındaki Önemi Ecz. Duygu Bakın Solgar Vitamin Eğitim Departmanı

2 Takviye Edici Gıda Nedir*? Normal beslenmeyi takviye etmek amacıyla, vitamin, mineral, protein, karbonhidrat, lif, yağ asidi, amino asit gibi besin öğelerinin bunların dışında besleyici veya fizyolojik etkileri bulunan bitki, bitkisel ve hayvansal kaynaklı maddeler, biyoaktif maddeler ve benzeri maddelerin konsantre veya ekstraktlarının tek başına veya karışımlarından oluşan ürünlerdir. * tarih ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu

3 Dünya da Beslenme Dünya nüfusu: 7milyar 2/3 ü kötü besleniyor/beslenemiyor Batı tipi diyet özellikleri: FAZLA - Doymuş yağ, tuz, rafine şeker AZ Doymamış yağ asitleri (w-3, w-6), lif, antioksidan besin maddeleri, fitobesinler

4 Beslenlenme Değişiyor Kişi başına yıllık şeker tüketimi; kg kg ,1 kg Avusturalya yerlilerinde : 2 kg Yağ tüketimi; yılları arasında kişi başı yağ tüketimi; 6 kg - 29 kg

5 Sağlık Sorunları Kalp damar hastalıkları Obezite Diyabet Hipertansiyon Sindirim problemleri Eklem sağlığı sorunları Erken yaşlanma

6

7 Hücresel Beslenme Mikrobesinler sağlığın temelini oluşturur. Uzun süreli besin eksiklikleri organ fonksiyon bozukluğu ya da kaybına varan sağlık problemleri yaratır. Mikrobesin sinerjisinden yararlanarak hücresel fonksiyonların düzenlenmesi ve metabolik dengenin sağlanması temel sağlık hedefidir.

8 BESİN DESTEKLERİNİN KULLANIM AMAÇLARI Daha iyi hissetmek - %72 Hastalıklardan korunmak - %67 İyileşmeyi hızlandırmak - %51 Yaşlanma etkilerini geciktirmek - %50 Güç ve enerji kazanmak - %37

9 Türkiye de Sadece Eczanelerde Ülkemizde gıda takviyeleri; Eczane - %90 Mağazalar, Direkt satış, İnternet vb.%10

10 Neden Eczane olmalı? En kolay ulaşılabilir danışma noktası Güven ve kalitenin sembolü Doğru bilginin kaynağı

11 Bunlar doğal ürünlerdir güvenlidir herkes kullanabilir!! İlaç etkileşimleri Yaşlılar Çocuklar Gebe ve emziren anneler Hekim diyetisyen veya eczacı kontrolü olmadan uzman olmayan kişilerin önerileriyle ürün kullanmamalıdırlar.

12 Bilgi Kirliliği Yeterli donanıma sahip olmayan (uzman olamayan) kişiler Basın Tv Gazete ve dergiler İnternet: Bitkisel mucize Kanserin çaresi.. Herbalist.. Güzellik kürü.. Zayıflamanın sırrı.. Yaşlanmaya karşı sonuç sonuç sonuç sonuç sonuç sonuç

13 Bilgi Kirliliği Yeterli donanıma sahip olmayan uzmanlar Yanlış öneriler Yetersiz bilgi Abartılı tanıtım

14 Ürün Kirliliği Eczacı ürün değerlendirmesi yapmalıdır. Kaliteli ve güvenli ürün ayrımını yapmalıdır.

15 Ürün seçiminde dikkat! Eczacı; tüketicilerin ihtiyaçlarına uygun, güvenilir ürünlere eczane güvenilirliğinde ulaşmalarını sağlamalıdır. Yeterli bilgi, bilgili personel Firma analizi Ürün değerlendirmesi

16 Takviye Seçimi Yüksek Etkinlik Kaynak / Hammadde Doz Üretim Kalitesi Güvenlik Saflaştırma tekniği Softjel/kapsül kaynağı Ambalaj

17 Hammadde özellikleri Doğal üretim Patentli moleküller Saflaştırma tozlar, yağlar..vs. Gluten, Laktoz, Shellfish free ürünler Vejetaryen, vegan özellikli ürünler

18 Doğal mı / Sentetik mi? Önemli maddeler: E vitamini : d-α tokoferol - Doğal dl-α tokoferol - Sentetik Beta Karoten : cis / trans-beta caroten B kompleks vitaminleri Bakteriyel fermentasyon ile üretilir.

19 Bitkisel sert jelatin kapsüller Kapsül kaynakları Bitki ekstrelerini ve toz formları içeren ürünler Kapsül : Hidroksipropil-metil-selüloz Bitkisel Softjel Kapsüller Vegetarian DHA 100mg Vitamin E 200 IU

20 Saf takviyeler Toksik özellik göstermeyen ürünler Saflaştırma teknikleri uygulanmış takviyeler Balık yağları Bitki yağları Borage oil, Evening Primrose Oil...vs.

21 Patentli ürünler Hammadde molekül yapısı Kondroitin Molekül yapısı Hyaluronik asit - BioCell Collagen II Probiyotikler - Sağ kalım sağlayan patentli suşlar Şelat mineraller - Albion Chelates Molekül büyüklüğü, koruyucu mukopolisakkarit matrix yapı...vs

22 Besin Desteklerinin Temeli MULTİVİTAMİN Vitamin ve mineraller vücudumuzda gerçekleşen hayati enzimatik reaksiyonların katalizörleridir.her besin farklı bir aktiviteye sahiptir. Vücutta tam olarak aktivite gösterebilmeleri için bir arada çalışmaları gerekir. (sinerji)

23 Yaşamın Temeli

24 İyi bir multivitaminin özellikleri Dışarıdan alınması gereken vitamin ve minerallerin tümünü ayrıca eser elementleri içermeli Hem etkinliği hem de vücuda uyumu açısından içeriğin doğal olması gerekir Formülasyon vitamin ve mineralleri optimum dozlarda içermeli Emilim ve etki kapasitesi bakımından şelat edilmiş mineralleri bulunduran formülasyonlar daha avantajlıdır

25 Mineral takviyesi formları İnorganik form (sülfatlar, oksitler, karbonatlar, klorürler) Organik form Aa şelatli mineralller Organik asit tuzları

26 İnorganik mineral kullanımında karşılaşılan sorunlar Besinlerle olan geçimsizlik Yan etki nedeniyle düşük hasta uyuncu (mide hassasiyeti, kabızlık, mide bulantısı) Artmış ihtiyaca yanıt vermeyen düşük dozlar

27 Organik/Şelat mineraller Organik bileşik ile kompleks inorganik element (amino asit (ler), peptidler, proteinler, polisakkaritler, organik asitler, vitaminler) Mineralin organik bir madde ile kaplanması işlemidir. Mineral emilimini yükseltmek amacıyla uygulanır. Şelat edilmiş takviyeler, özellikle kalsiyum, magnezyum, selenyum, demir gibi önemli mineraller bir aminoasit veya organik bileşiğe bağlanmıştır. Aminoasit (Örn. Bisglisinat) - Sitrat - Pikolinat - Glukonat

28 Organik Minerallerin Avantajı Mineraller arasındaki antagonizmanın, etkileşim ve rekabetin azaltılması, Minerallerin biyoyararlanımını artırır (inorganik maddeden kat daha fazla) (%40-80) Mineral kullanımını etkileyen beslenme faktörlerini ortadan kaldırır. Performans, sağlık ve üreme konusunda iyileştirme sağlar. Şelatlar bağırsak duvarından kan dolaşımına kolayca geçebilir. Mineralin emilimini artırır.

29 Demir Anemilerin % 50 si demir eksikliği anemisidir. Diyet ile alınan; Hem demir %20-30 Non Hem demir %5 oranında emilir. Tedavide En sık kullanılan formu: Demir Sülfat Zorlukları: Düşük emilim Konstipasyon Mide hassasiyeti Hasta uyumu düşüktür

30 Demir bisglisinat Yüksek emilimli Demir bisglisinat formu (%70-75) Mide hassasiyeti ve konstipasyona yol açmaz Besinlerle etkileşime girmez Diğer mineralllerin emilimini etkilemez Biyoyararlanımı 3.7 kat daha fazladır Güvenlidir (FDA Gras kategorisindedir)

31 Demir bisglisinat etkinlik çalışması Çift-kör çalışma 88 adölesan Demir bisglisinat 30 mg/gün Demir sülfat 120 mg/gün 4 hafta süre Hemoglobin düzeyi, Gastrointestinal sistem üzerine etki incelenmiş

32 Omega-3 Yağ Asitleri

33 Omega-3 Yağ Asitleri Omega-6 Omega-3 Kalp yetmezliği riski Hipertrigliseridemi Aritmi, Hipertansiyon riski Aşırı inflamasyon Diyabet, Metabolik sendrom İnflamasyonun temel kaynağı beslenme tarzımız Kırmızı et Süt/süt ürünleri Yumurta Kızarmış gıdalar Aşırı OMEGA-6 Araşidonik asit Predictors of omega-3 index in patients with acute myocardial infarction. Mayo Clinic Proceedings July 2011

34 Uzun zincirli omega-3 yağ asitlerinin (EPA- DHA) tedaviye yardımı olduğu problemler: Kardiyovasküler hastalıklar Kalp hastalığı ve inme İnflamatuvar/Otoimmun Bozukluklar Romatoid artrit Görme ile ilgili problemler Retinopati (premature doğumda), Diyabet, Yaşa bağlı göz hast. Davranış, öğrenme ve duygu-durum bozuklukları ADHD ve ilgili gelişme dönemi problemleri Depresyon, şizofreni, diğer mental sağlık problemleri Yaşa bağlı kognitif çöküş ve demans Gebelik (Gebelik ve emzirme döneminde alımı anne ve bebeğin beyin sağlığı için önemlidir.) Obezite

35 Omega-3 İndeksi Kırmızı kan hücrelerinde %EPA+DHA kardiyovasküler hastalık riski için iyi bir parametre. Omega-3 indeks : (EPA+DHA) Düşük risk %12 %8 Yüksek risk %4 %0 UK, US ve Türkiye

36 Omega-3 alımında AHA önerileri Popülasyon Günlük alım dozu Sağlıklı bireylerde korunma amaçlı 500 mg EPA + DHA KVH öyküsü olan kişilerde 1 g EPA + DHA Hipertrigliseridemi hastalarında 2-4 g EPA + DHA Journal of the American Heart Association(AHA). Circulation: April 2002

37 Merak Ettikleriniz A ve D vitamini içermez. Antioksidan E vitamini içerir. Sığır jelatini kullanılır. Moleküler distilasyon uygulanır. Balıkların gövdesinden elde edilir. Kalori değeri, her softjelde 10-15kcal

38 Balıktan yeterli w-3 alınabilir mi? Saflaştırılmamış deniz ürünlerinin tüketilmesi, ağır metal ve toksik maddelerin birikimine neden olabilir. Özellikle hamilelerde bebeğin beyin ve sinir sistemi gelişimini kötü etkiler. Pişirme teknikleri, EPA ve DHA kalitesini ve oranlarını azaltabilir. WHO ve FAO ya göre hamile ve emziren bayanlar fetus gelişimi ve infant sağlığı için ortalama mg DHA almalıdır. FDA, hamilelerin balık tüketimini haftada 340 gr ile sınırlandırıyor!!

39 Balıktaki ağır metaller karaciğerde mi birikir? Balıklardaki kirlilikler Karaciğerde ve organlarda birikebilir. Yağda çözünen kirlilikler. Poliklorinat bifeniller(pcb), dioksinler, furanlar gibi çevresel kirlilikler ve ağır metaller. Vücut kaslarında da birikebilir. Metilcıva, kurşun, nikel, arsenik, kadmiyum ve diğer ağır metaller.

40 Balık Eczanesi National Geographic 04/2010

41 Takviyeler güvenli mi? Balık yağları genel olarak piyasadaki en yüksek sınıftaki yağlardır, çünkü vakum altında moleküler olarak distile ediliyorlar. Hemen hemen ölçülebilecek hiçbir kontaminant bulundurmuyorlar veya referans değerlerinin altında bulunduruyorlar. (ölçümler her milyarlık ve her trilyonluk kısımlarda yapılmaktadır.) ng ve pg cinsinden hesaplanır.

42 Trigliserit formu mu? Etil-esteri mi? Trigliserit formu: 1 gliserole bağlı 3 yağ asidi Trigliserit Emilimi daha yüksek Biyoyaralanımı daha iyi. Maliyeti yüksektir. Daha kolay metabolize olur. W-3 yağ asitleri vücutta zaten TG olarak taşınır ve depolanırlar. Etil esteri: Etanole bağlı 1 yağ asidi Etil-esteri Emilimi TG oranla daha düşüktür Biyoyararlanımı TG formuna göre azdır. Daha saf ve tek başına yağ asitlerini içerir. Yüksek miktarda EPA-DHA içeren takviyelerde tercih edilir.

43 Her iki form da etkili Yapılan bir çalışma, EE ve TG formlarının her ikisinin de iyi emildiğini ve günlük 1700 mg alımda Omega-3 indeksini hızlıca artırabildiğini gösteriyor. Eur J Clin Nutr 65 (2010) Her iki form yağ asitleri, (EE ve TG) %8 in altında omega-3 indeksine sahip katılımcıları %8 in üzerine taşımış ve bunu 3 ay gibi kısa bir sürede yapabilmişlerdir. 6 ayın sonunda EE ve TG arasında 15% fark oluşmuş. Bu fark omega 3 indeksinin istenen seviyeye çok rahat taşıdığı için önemsenecek bir fark değildir.

44 Omega-3 indeksi Omega-3 Index 8 ve altı düşük risk 4-8 orta risk grubu 4 ve altı yüksek risk grubu Ortalama omega-3 indeksi Japonlarda 9 Almanlarda 6 Amerikanlarda 4

45 ANTİOKSİDANLAR

46 Serbest Radikal Hasarına Karşı Hücresel Savunma Reaktif Oksijen türlerinin oluşumunu ve bunların meydana getirdiği hasarı önlemek için bir çok savunma mekanizması vardır. Bu savunma mekanizmalarına antioksidan savunma sistemleri veya antioksidanlar denir. 46

47 Sağlıklı hücrelerin ürettiği antioksidan enzimler Beslenme bozukluğuna bağlı serbest radikaller Toksik serbest radikallerin normal miktarı Enerji Stres altında hücre metabolizması Enerji Oksijen Kötü beslenme Stres Sigara, uv.. Yakıt

48 Denge Bozulduğunda; Kalp-damar hasarları Yaşlanma İnfertilite Dikkat eksikliği Eklem hasarları PMS Kanser...

49 CoQ-10 Kullanım alanları Kalp sağlığı Antioksidan destek Enerji üretimi Antiaging Fiziksel Performans Nörodejeneratif Hastalıklar Periodontal Hastalıklar

50 CoQ 10 Eksikliği Hangi Durumlarda Görülür? Besin eksikliği Genetik yada kazanılmış defektler Bazı hastalıklar Yaşlanma Bazı ilaçların kullanımı

51 CoQ-10 ve statin grubu ilaçlar Statin tedavisinin en yaygın görülen yan etkisi miyopatinin, tedavi ile gelişen CoQ-10 seviyelerindeki azalma olduğu düşünülüyor. Randomize kontrollü çalışmalarda statin kullanımı ile plazma CoQ-10 Seviyelerinde %16-54 arasında azalma oldugu belirtiliyor.

52

53 TEŞEKKÜRLER