MÜSİAD Gelecek Senin, Sahip Çık Karadeniz Ereğli, Karadeniz Ereğli İş, Siyaset ve STK Dünya Başkan ve Temsilcileri,

Transkript

1 MÜSİAD Gelecek Senin, Sahip Çık Karadeniz Ereğli, Sayın Belediye Başkanım, Karadeniz Ereğli İş, Siyaset ve STK Dünya Başkan ve Temsilcileri, Karadeniz Ereğli MÜSİAD'ın Başkanı ve Kadim Başkanları, Değerli MÜSİAD Üyeleri ve MÜSİAD Dostları, Değerli Basın Mensupları, Dünya ve Türkiye ekonomisini konuşmak ve ülkemizin içinde bulunduğu referandum sürecini değerlendirmek amacıyla düzenlenen bu toplantıya davetiniz sebebiyle teşekkür ediyor, sizleri saygıyla selamlıyorum; hoş geldiniz, şeref verdiniz. Mart ayı, yoğun geçiyor. Tabiri caizse, tatlı bir bahar esintisi gibi, tüm yurdu dolaşıyoruz. Bu yoğunluğun en büyük nedeni de, kuşkusuz Nisan ayındaki referandum. Türkiye nin geleceğinin oylanacağı bu referandumu konuşmak için, MÜSİAD olarak, Gelecek Senin Sahip Çık toplantılarına başladık. İlk durağımız İnegöl, sonra Kayseri oldu.

2 Devamında, Ekonomi Bakanımız Sn. Nihat Zeybekçi nin katılımıyla, İstanbul da Ekonomi Basını Başarı Ödülleri törenimizin 17.sini gerçekleştirdik. Güzel bir programdı. Bir şeyi başlatmak önemli. Ama, sürdürebilmek daha da önemli. İstikrar önemli. 20 Yıldır Eğitim Başarı Ödülleri düzenleyen Karadeniz Ereğli şubemiz, bu sürdürülebilirliği zaten çok iyi biliyor. "Amellerin, az da olsa devamlı olanı makbuldür." Sonra, Antep te, dostlarımızla buluştuk. Ve bir kere daha Gelecek Senin Sahip Çık dedik. Peşinden, Tekirdağ da 95. Genel İdare Kurulu toplantımızı yaptık. Maliye Bakanımız Sn. Naci Ağbal ile Maliye Politikaları ve Vergi Mevzuatı, Sorunlar ve Çözüm Önerilerimizi konuştuk. Ara vermedik, Mersin şubemizle, Kalkınma Bakanımız Sayın Lütfi Elvan'ın da katılımıyla, Gelecek Senin Sahip Çık toplantımızı düzenledik. Ankara ya geçtik, Bilim ve Teknoloji Bakanımız Dr. Faruk Özlü nün katılımıyla 9. Bilim ve Teknoloji Ödül törenimizi gerçekleştirdik. Hafta sonu, Çanakkale Zaferinin yıldönümü sebebiyle ara verdik. Öncelikle, büyük zaferin yıldönümü vesileyle, bir kere daha şehitlerimizi saygıyla ve minnetle anıyor, Allah tan rahmet diliyorum.

3 Bu vatan uğruna toprağa düşenlerin aziz hatırası, bize, ulaşılması gereken nihai fedakârlığın seviyesini ve yüceliğini de ihtar ediyor. 18 Mart Cumartesi günü Çanakkale de, 1915 Çanakkale Köprüsü nün temel atma töreni de yapıldı. Bittiği zaman, dünyanın en uzun açık aralığa sahip köprüsü olacak. Allah, ülkemize ve milletimize faydalı işler yapabilmeyi hepimize nasip etsin. İnşallah, yılın bu güzel zamanlarında, baharın kendisi gibi, anlamını da yaşamak; milletçe, hep birlikte bir tazelenme ve yeniden doğuş yaşamak da nasip olur. Ve geldik, Batı Karadeniz in en önemli ilçelerinden birisine, Karadeniz Ereğli ye İlçe diyorum ama, Karadeniz Ereğli nin hiçbir bakımdan bir il merkezinden aşağı kalır yanı yok. Hatta tabiri caizse, eksiği yok, fazlası var. Karadeniz Ereğli Müzesi nde sergilenen arkeolojik eserlerin de gösterdiği gibi, tarihi çok eskilere dayanan bir yerleşim merkezi. Ama yalnızca tarihiyle değil, günceliyle de önemli. Hem Batı Karadeniz in doğal limanıyla, hem de ağır sanayisiyle öne çıkıyor. Siz değerli dostlarımızın emekleriyle, Karadeniz Ereğli daha da büyüyecek ve gelişecek, bundan kuşkumuz yok.

4 Değerli Misafirler, Hayatımızda, göstergeleri amaçlarımız için kullanıyoruz. Göstergeleri kullanarak, bir ölçümleme yapıyoruz. Oradan hareketle de, yorumda bulunuyoruz. İyi, diyoruz. Kötü, diyoruz. İyiye gidiyor, diyoruz. Gidişatı iyi değil, diyoruz. İş Dünyası temsilcileri olarak, doğru sonuç veren ölçümlemelere çok önem veririz. Neden mi? Çünkü, önümüzü görmek isteriz. Yere sağlam basmak isteriz. Yanlış zamanda, yanlış yatırım yapmak istemeyiz. İstikrar sürecek mi, emin olmak isteriz. Bu noktada, Ekonominin bir başka önemli ayağı da Döviz Kurları. Bana, döviz tahmini soruyorlar. Bugüne kadar, hiç döviz tahmininde bulunmadım.

5 ABD'de, tam 18 yıl görev bir FED Başkanı vardı, Alan Greenspan. "Bir Merkez Bankacıya hata yaptırmak isterseniz, Döviz Tahmini yaptırın" demişti. Adam, FED Başkanı. Dövize yön veren, Dövizle oynayan adam. O bile, böyle söylüyor. Ben, hiç döviz tahmininde bulunmadım ama, bir yorumda da bulundum. Dedim ki: İş Dünyası için, Dövizin değeri önemlidir. Aşırı değerli veya aşırı değersiz TL'nin doğurduğu önemli sorunlar da vardır. Ülkemizde Döviz denince, yorumlar, USD üzerinden yapılır, biliyorsunuz. Ama, iş dünyası için, USD'nın değerinden çok, ani değişimleri önemlidir. Önünü görememek, çok daha önemlidir. USD, geçtiğimiz günlerde bir ara 4-TL oldu. Elbette olumsuz etkisi de çok oldu. Bir miktar ateşi düşse bile, hala da etkileniyoruz. İnanıyorum ki, bir süre sonra, yüksek veya düşük döviz değerine göre de kendimizi ayarlayabiliriz. Ama, nereye gideceğini bilemezsek, işte iş dünyasının asıl sorunu o zaman başlar.

6 inecek? USD/TL Paritesi, 5'e 6'ya doğru mu gidecek, 3'e 2'ye doğru mu Bu noktada belirsizlik varsa, bu, belimizi daha çok büker. MÜSİAD olarak da, çalışmalarımızda, belirsizlikleri ortadan kaldırmayı hedefliyoruz. Raporlarımızı da o amaçla hazırlıyoruz. Önerilerimizi de. Eleştirilerimizi de. Bu çalışmalarımızdan biri de, iş dünyasının nabzını tutmak için tasarladığımız, Satın Alma Müdürleri Endeksi, SAMEKS. Nabız tutmaktan gayemiz, durum tespiti yapmak değil. Onu, iyi kötü yapabilenler zaten var. MÜSİAD SAMEKS Endeksi, mevcut durum tespiti değil, geçmiş dönem istatistiklerine ilişkin bir arşiv, hiç değil. SAMEKS, iş hayatının geleceğine yönelik, altyapısı sağlam tahminlerde bulunuyor. Ne dedik? İş dünyası, önünü görmek ister. Gelecek planlarını yaparken, yere sağlam basmak ister.

7 Gideceği yolda engeller var mı? Varsa, bunlar neden kaynaklanır, nasıl aşılabilir; bunları bilmek ve hesaplamak ister, dedik. Ve en önemlisi, bu bilgilerin de güvenilir olmasıdır. Peki, bunu nasıl sağlayacağız? Her gün medyadan izliyorsunuz: Ekonomide gidişatına dair birçok tahmin yapılıyor. İstatistikler açıklanıyor. Bakıyoruz, o istatistiklerin bir kısmı, beklentiye yönelik. Beklenti, önemlidir. Ekonomi, bir anlamda da, beklentilerin iyi yönetilmesi sanatıdır. Ama, beklenti anketleri, somut veriler içermez. Bazı istatistikler ise, olup bitmiş olayları anlatır. Mart ayının ortasındayız. Geçtiğimiz günlerde, Ocak ayı Sanayi Üretim verileri açıklandı. Tamam, önemli bir bilgi, ama geçmişte kaldı. 2 ay öncesinin bilgisi. Yaşanan, yaşandı. Ben, bugüne ve yarına bakmak isterim. Yarına bakarım derken, lafın gelişi söyledim.

8 Aslında, Nisan ayı nasıl geçebilir, Mayıs neler getirebilir, bunları bilmek isterim. İşte, SAMEKS ile bunu yapıyoruz. Size sormak isterim: Şirketlerimizde, geleceğin en yakın takipçisi kimlerdir? Satın Alma Müdürleri. Müşterilerden gelen siparişlere bakarlar, stoklara bakarlar, mevcut istihdama bakarlar, üretim ya da hizmet verebilme kapasitesine bakarlar ve yeni mal siparişlerini verirler. Yani, geleceği, en yakından, onlar takip eder. İşte, biz de onlara, sizlerin Satın Alma Müdürlerine soruyoruz. Her ayın 20'si ile 22'i arasında, Danışman Hocalarımız ve Ekonomi Birimimiz ile oluşturduğumuz firmalık havuzumuzun Satın Alma Müdürleri tek tek aranıyor. Sonra, bu sonuçları, her ayın son iş gününde, farklı bir şehirde, kamuoyu ile paylaşıyoruz. Tam 50 aydır, yani 4 yıl 2 aydan beri bu çalışmayı yapıyoruz. Açıkladığımız sonuçları, 2 ay sonra TÜİK'in açıkladığı "İmalat Sanayinin gerçekleşen rakamlarıyla" kıyasladığımızda, memnuniyetle görüyoruz ki, %80-85 oranında doğru bir öngörü yapıyoruz. Hem de, hiçbir ücret almadan yapıyoruz bu işi. Hem bedava bilgi, hem de doğru bilgi veriyoruz.

9 Şubat verilerini, İnegöl de açıkladık. Yaptığımız çalışmalarda; Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi 5,0 puan artarak 51,4'e yükseldi. Endeks, 50'nin üzerinde çıkarsa, bu, olumlu demek. Hizmet Sektörü 7,1 puan artarak 52,8'e yükseldi. Sanayi sektörü ise 1,4 puanlık bir gerilemeye rağmen 50,2 puanla, 50 seviyesinin üstünde kalarak koruyarak, olumlu görünüme devam etti. Hem sanayi, hem de Hizmetler sektöründe, girdi alımlarında artış sürüyor. Bu, firmaların Türkiye ekonomisine duyduğu güvenin işaretidir. Bu nedenle, endekste, önümüzdeki dönemde de artışın sürmesini bekliyoruz nin ilk çeyreğinin sonuna yaklaşırken; ABD deki seçimler, İngiltere'nin AB'den çıkış kararı Brexit ve küresel talep yavaşlaması nedeniyle yavaşlayan ekonomik hareketliliğimizin, yeniden hızlanmaya başladığını söyleyebiliriz. Dünyaya baktığımızda ise; Küresel piyasalar, FED in para politikalarına yoğunlaşmış durumda. Yani, yine Finans Odaklı Bir Ekonomiden bahsediyoruz.

10 Faizin doğrusunu/yanlışını, faizden kimlerin yararlandığını veya Faizin kaynağını değil, faizlerin sadece oranlarını tartıştığımız çarpık sistem, ne yazık ki hala devam ediyor. Diğer taraftan, Başkan Trump ın, üretimi yeniden ABD ye çekme ve istihdamı arttırma, US Dolarının da kendi ihracatının etkilenmemesi için, değer kazanmasını önlemeye çalıştığını görüyoruz. Avro bölgesinde ise, nispeten toparlanma devam ediyor. İşte böyle bir ortamda, Şubat SAMEKS verileri olumlu. Ekonomik aktivitede iyileşme var. Temennimiz, bu canlılığın daha da iyileşerek devam etmesi. Devletimizin de, bu güzel gidişatın sürekli olabilmesi için aldığı tedbirler ve attığı adımlar var. Bunlardan birisi, biliyorsunuz, yakın dönemde hayata geçirilen Cazibe Merkezleri projesi. Doğu ve Güneydoğu illerimizi kapsayan proje açıklandığı zaman, bunu memnuniyetle karşıladık. Çünkü, ülkemizde işsizlik oranının en yüksek olduğu bölgemiz, maalesef Güneydoğu. Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt te işsizlik %25 civarında. Şanlıurfa ve Diyarbakır'da %18 seviyesinde. Unutmayalım: İşsizlik, yalnızca atıl kalan emek meselesi değildir. Sadece ekonomik değil, bireysel ve toplumsal sonuçları da vardır.

11 Bu sonuçlar, terör örgütlerinin işini kolaylaştıran sosyolojik ve psikolojik bir vasata da neden oldu. Terör arttıkça yatırım çekildi, yatırım çekildikçe terör arttı. Hamdolsun, Terörün de sonu gelmek üzere. Hükümetin bu konudaki kararlı tutumunu destekliyoruz. Bir araştırmaya göre; Türkiye'ye döneminde beklenen yabancı sermaye yatırımı 504 milyar $ iken, terör tehdidinden dolayı 126 milyar $ olarak gerçekleşti. Yine, terörün ülkemize 30 küsur yıllık maliyetinin 1,5 trilyon $ düzeyinde olduğu tahmin ediliyor. Bu rakamlarla, Doğu ve Güneydoğu İlleri ni kapsayan Cazibe Merkezleri projesinin, ülkemiz ekonomisi için önemi daha iyi anlaşılır. Ülkeler, insan vücudu gibidir. Ekonomi de, vücuttaki kan dolaşımına benzer. Bir hastalık nedeniyle uzuvlara yeterince kan gitmezse, uzuvlar zamanla sağlıklarını ve işlevlerini kaybeder. Ve bundan bütün vücut zarar görür. Bunun gibi, bölgesel gelişmişlik farkı da, yalnızca geri kalan bölgelerin değil, bütün ülkenin sorunudur. Çünkü oralara gerekli ve yeterli yatırım gitmezse, bu durum bütün ülkeye zarar verir. Bilhassa Güneydoğu özelinde baktığımız zaman, terör ve yatırımsızlık arasında kısır bir döngü yaşanıyordu. Kısır döngüleri kırmak içinse, inisiyatif almak gerekir. İşte Cazibe Merkezleri, böyle bir inisiyatif. Teşviklerle yatırımcıyı cezbederek, bölgede üretimi ve istihdamı artıracak bir proje.

12 Peki, Cazibe Merkezleri Programı, İş Dünyası için ne anlama geliyor? Biz, uzun zamandır, İşletmelerin, sermayelerini önce araziye, sonra binaya bağladığını, borçlanarak zar zor makina teçhizat yatırımına girdiğini, sıra işletme sermayesine gelince, "Harç Bitti, Yapı Paydos" durumuyla karşılaşıp, tıkandıklarını söylüyor ve sorunun bu bakış açısıyla çözülmesini istiyorduk. Şimdi, hükümet diyor ki: Sana arsayı ben tahsis edeceğim. Öncelikle OSB'den yer vereceğim, olamıyorsa, OSB dışında da yer vereceğim. Üzerine, m2'ye kadar binanı da ben yapacağım. Sonra, sana, Rayiç bedelinin %10'uyla kiralayacağım. İstersen, 15 yıl sonra, bugünkü değeriyle satın alabilirsin de. İçine koyacağın makina teçhizat, eğer yerliyse, 3 yılı ödemesiz, 10 yıl vadeli, sıfır faizli kredi vereceğim. Dolayısıyla, bu proje, yalnızca yatırım yapan firmalara değil, yerli makine ve teçhizat üretimi yapan firmalara da canlılık getirecek. İthal makina teçhizat için ise, 2 yılı ödemesiz 6 yıl vadeli sıfır faizli kredi var. İşletme sermayesine gelince, eğer yerli makina teçhizat aldıysan, Faizinin yarısını devletin karşılayacağı, 2 yılı geri ödemesiz, 5 yıl vadeli, kredi alabilirsin. İthal makina teçhizat kullandıysan, yine Faizinin yarısını devletin karşılayacağı, 2 yılı geri ödemesiz, 4 yıl vadeli kredi alabilirsin. İstihdam teşvikleri, enerji vb teşvikleri de devam edecek. Büyük projeler, ayrıca proje bazında değerlendirilecek. Mevcut tesisler ne olacak diyenlere cevap olarak, Tevsi Yatırımları da aynı teşviklerden faydalanabilecek.

13 Belirli ürünler için, Kamu Alım Garantisi de olacak. Bunlar ve ücretsiz danışmanlık hizmetiyle birlikte, programın 23 ilimizi birer cazibe merkezi haline getireceğine inanıyoruz. Cumhurbaşkanımız tarafından ilan edilen istihdam seferberliği de, kalkınma için önemli bir adım. İstihdamı, ne olursa olsun arttırmak zorundayız. Çünkü işsizlik, hem bireysel, hem de toplumsal bakımdan, israf demektir. Her şeyden önce, insan dediğimiz en önemli kıymetin israfıdır. Ve sonuçları, yalnızca ekonomik değildir. Ben, bu çağrıyı ve sonrasında yeni işe girecek veya bir süredir işsiz olup tabibe gireceklerin, Asgari Ücret üzerinden tüm vergi ve SGK ödemelerinin devlet tarafından karşılanmasını, hükümetin, ekonominin sinir uçlarına dokunan topyekûn bir bakış açısı olarak görüyorum. Elle tutulabilir, somut adımlar atılıyor. Ar-Ge Reform Paketi, Patent Yasası, KOSGEB Kanalıyla işletmelere sağlanacak toplam 11 Milyar TL destek, hep söylediğimiz Taşınırların da Teminat sayılabilmesi, bu yaklaşımın parçası. Bir başka önemli konu da, Kredi Garanti Fonu. MÜSİAD olarak, ülkemizde iş adamlarının en önemli sorunlarının başında, Finansmana Erişim ve Teminat Sorunu olduğunu hep dile getirdik. İşte bu sorunun çözümüne katkı sağlaması için Kredi Garanti Fonunun yapısı değiştirildi.

14 Fon, finansman sağlamak isterken teminat engeline takılan işletmelere kefil olarak, finansmana erişimini kolaylaştıracak. 250 milyar Liralık kefalet hacmi var. Yalnızca finansman erişimi değil, çoğu zaman işadamını illallah ettiren, bürokrasi süreçleri de kolaylaştırıldı. Her gün ortalama başvuruyu sonuçlandırıyorlar. Reddedilen veya evrakı eksik olan, toplam tane. SGK ve vergi borcu bulunan firmalar için, kullanılacak kredinin içinden bu borcu ödeme imkânı getirildi. İşletme kredileri için 60 ay, yatırım kredileri için 120 ay kefalet vadesi var. Lütfen, bu imkânları iyi takip edin ve mutlaka değerlendirin. Değerli Misafirler, Az önce söylediğim gibi, bütün çalışmalarda amacımız, iyiye gidişatın sürekli olması. Güzel bir atasözümüz var: "Tek çiçekle bahar olmaz." Birkaç damlayla, taşları delemeyiz. Başarı, devamlılık ister, süreklilik gerektirir. Bu da, çalışmaların sürdürülebilir olmasını lüzumlu kılar. Bireysel ve toplumsal meselelerde, bir hedefe ulaşmak istiyorsak, işler dönüp dolaşıp sürdürülebilirlik kavramında düğümleniyor. Sürdürülebilirlik demek, istikrar demektir.

15 İstikrar olmadan; yeni hedefler belirlemek, yeni başarılar elde etmek şöyle dursun, mevcut kazanımları korumak bile mümkün değildir. Tarihimiz, ne yazık ki bunun örnekleriyle dolu. Çok uzağa gitmeye de gerek yok. Birkaç hafta önce, 28 Şubat ın yıldönümüydü. 8 ay önce de, 15 Temmuz idi. 28 Şubat post modern darbesinin mağdurlarından birisi olan, merhum Başbakan Prof. Dr. Necmettin Erbakan Hocamızı, rahmet ve saygıyla anıyorum. Bu milletin üzerinde çok emeği var. Mekânı cennet olsun. Değerlerimizi, onları kaybetmeden önce hayırla yâd edebilmeyi, Allah hepimize nasip etsin. Yoksa, tenkit etmek kolay. Bedava nasıl olsa. Hadi gel sen yap denince, ortaya bir şey koymaktan aciz, o kadar zavallı var ki etrafta. Evet, 28 Şubat. Hatırlamak bile istemediğimiz, üzücü olayların yaşandığı bir tarih. Bir öç alma peşinde değiliz. Ama, şirketlerin fişlendiği, ev ve işyerlerinin gece yarıları çilingirlerle açılıp zorla içeri girildiği günleri de unutmadık. Evlatlarımıza ve ailelerimize yaşatılanları da unutmadık. Tarih de unutmayacak.

16 Hamdolsun MÜSİAD, 28 Şubat'ta nerede durduysa, e-muhtırada da, Gezi Olaylarında da, Aralık sürecinde de ve elbette 15 Temmuz FETÖ'nün hain darbe girişiminde de, tam zamanında ve olması gereken netlikte, olması gereken aynı yerde durdu. Bugün de, aynı yerdeyiz. Ülkesini seven işadamları olarak, milletimizin tarafındayız. Bosna Hersek'in Bilge Kralı, mücadele insanı, derin entellektüel birikime sahip Merhum Aliya İzzetbegoviç diyor ki: "Tarihi, yani Kaderi, Allah yazar. İnsanlar, tavırlarıyla nerede durduklarını belli ederler." İşte, biz de bunu yapıyoruz. Tavrımızı gösteriyoruz. Ama, Sadece tavrımızı gösterip, sonra da kenara da çekilmiyoruz. O tavır doğrultusunda, çalışıyoruz. Sonuç mu? İşte, biz o sonuca, Kader diyoruz. Kaderi, Allah belirler.

17 Millet olarak, bugüne kadar; Siyasette vesayete, toplumda düşmanlığa, ekonomide gerilemeye, hukukta adaletsizliğe ve uluslararası kamuoyunda itibarsızlığa neden olan darbelerden, muhtıralardan ve müdahalelerden çok çektik. Artık, başka darbe süreçlerinin yeniden yaşanması bir tarafa, ihtimalini bile aklımızdan geçirmek istemiyoruz. Bugün, Türkiye nin artık böyle meselelerle kaybedecek zamanı yok. Milletimizin, böyle gürültülere pabuç bırakmaya da hiç niyeti yok. 15 Temmuz da bunu bütün dünyaya gösterdi. Fakat, köklü çözümlere ihtiyacımız var. Bunun gibi sorunların ortaya çıkmasına meydan vermeyen yapısal çözümler gerekiyor. Ülkemiz, önemli bir Anayasa değişikliği Referandumu sürecinde. Bazıları soruyor! Anayasa değişikliği ile, iş dünyasının ne derdi var ki? Size ne Anayasadan?

18 Anayasanın hangi maddesi iş yapmanıza engel oluyor ki, siz de kalkıp fikir söylüyorsunuz? Bırakın, o yorumları akademisyenler yapsın. Siyasetçiler yapsın, diyorlar. İşlerine öyle geldiği için, böyle konuşuyorlar. İzninizle, işin siyasetçilere ve akademisyenlere ait kısmını onlara bırakarak, siyasi yorumlara girmeden, bazı açıklamalarda bulunmak istiyorum. Evet, biz iş dünyası olarak, Anayasadan etkileniyoruz. İş yapmamız, Anayasanın yanlış yorumları, garip maddeleri, acayip uygulamalarıyla, açıkça engelleniyor. Ama, kimileri de gayet iyi bildikleri halde, bunu görmezden geliyor. Nasıl mı? Ben bir mühendisim. Analitik düşünürüm. Analiz eder, en iyi çözüme odaklanırım. Anayasa değişikliği sürecini de, yapısal çözüm bağlamında değerlendirmek gerektiğini düşünüyorum. Öncelikle, "mevcut sistem arızalı."

19 MÜSİAD olarak, Cumhurbaşkanının ilk defa halk tarafından seçilmesi sürecinin başından beri söylediğimiz bir gerçek var. Türkiye de, Kuvvetler Ayrılığı olarak ifade edilen, ama kurgusunda Kuvvetler Karmaşası olan bir sistem var ve mutlaka değiştirilmeli, dedik ve demeye de devam ediyoruz. Anayasalar, bireylerin hak ve özgürlüklerini devlete karşı güvence altına alır ve devletin yönetme sürecinde bağlı olduğu kuralları belirler. Fakat bu kurallar, millet tarafından seçilmiş meşru iktidarı köşeye sıkıştırmak ve iş yapamaz hale getirmek anlamına gelmez ve gelmemelidir. Aksi halde, hak ve özgürlükleri güvence altına alma çabaları, devlet üzerinde hegemonya kurmaya çalışan vesayetçi güçlerin, iktidarlarını pekiştirmesi ve yönetimi ele geçirmesi sonucunu doğurur. Ve maalesef, ülkemizin son dönemlerindeki anayasalar, hep bu sonucu doğurmuştur. Türkiye Cumhuriyeti nin son anayasalarının yapım süreçleri incelendiğinde, karşımıza, milletin iradesini yok sayan, meşru olmayan güçler, silahlı kuvvetler ve darbeler çıkıyor anayasasının getirdiği Cumhuriyet Senatosu ve 1982 anayasasınca getirilen Milli Güvenlik Konseyi, vesayet yönetiminin bariz örnekleridir. Milletin iradesini hiçe sayarak, darbelerle devlet düzeni kuran vesayetçi zihniyet, kendi gücünün zayıfladığı ve milletin söz sahibi olmaya çalıştığı her dönemde, açık veya üstü örtülü şekilde, milletin seçtiği iktidara

20 müdahalede bulunmuş, kendini daima iktidarın asıl sahibi olarak görmüştür. Vesayetçi zihniyetin önüne koyduğu engelleri aşarak milletin oylarıyla görev başına gelmeyi başaran liderlerse; tehditlerle, darbe girişimleriyle karşılaşmıştır. Bu darbe girişimlerinin nereye varabileceğini 15 Temmuz da gördük. Benzeri başka örnekleri, tarihimizde maalesef çok. Ama, fazla geriye gitmeye de gerek yok. 10 yıl öncesine gidelim yılında, bu ülkenin seçimle göreve gelmiş hükümetine, bir e- muhtıra verilmişti. Devamında, Cumhurbaşkanlığı seçim sürecinin garabetini, birlikte yaşadık. Zoraki icat edilen bir bakış ile Anayasa yorumlandı ve 367 saçmalığı üretildi. Cumhurbaşkanı seçtirilmiyordu bu milletin meclisine. O süreç devam etseydi ne olacaktı? Mevcut Anayasanın dayatılan o garip yorumlaması sonucu, Cumhurbaşkanı seçememiş bir meclisimiz olacaktı. Bir, Kaos Ortamı yani. Biz bunlarla uğraştırılırken, 2008 yılına girdik.

21 2008 niçin önemli? 2008, etkileri bütün dünyada hala devam eden Dünya Ekonomik Krizinin baş gösterdiği yıl. Bizim gibi, darbe sorunu olmayan, ekonomik bakımdan ise çok gelişmiş ülkelerin bile, hala baş edemediği 2008 krizinden söz ediyorum. Tam da o yıl, bir de baktık ki, iktidar partisine karşı, bir de kapatma davası açıldı. Aslında, bir anlamda, Anayasa Mahkemesinden kapatma kararı çıkar gibi de oldu. Çünkü, Anayasa Mahkemesinde 6'ya 5 bir oy sonucu çıktı. Çoğunluk sağlandı. Ama, yetmedi. 7'ye 4 olsa, İktidar Partisi kapatılmıştı. O günler atlatıldığı için, daha rahat konuşuyorum. Bir an için, seçimle gelerek hükümet görevini yürüten, iktidar partisinin, kapatıldığını düşünelim. Cumhurbaşkanı da seçilememiş. Dünyadaysa, 1930 yılında yaşanan Ekonomik Buhrandan sonraki en büyük Ekonomik Kriz hüküm sürüyor. Hiçbir ülke, ne yapacağını bilmiyor. Yani, tam bir siyasi ve ekonomik belirsizlik ortamı var. Kaos var.

22 O kapatmanın ve Seçtirilmemiş Cumhurbaşkanının toplumsal yankıları nasıl olurdu? İnsan düşünmek bile istemiyor. Ya, ekonomik sonuçları ne olurdu? Hangi işadamı, böyle bir ülkede iş yapmak ister? Hangi iş adamı, önünü göremediği bir ortamda, ilave istihdam oluşturmaya çalışır? Yatırım yapmaya uğraşır? Herkes kendi canının derdine düşmüşken! Şimdi de, şu soruyu soralım: Bir ülke, iş dünyasından ne bekler? Daha fazla yatırım, Daha fazla, istihdam, Daha fazla katma değer. Peki, iş dünyası, bunları yapabilmek için, içinde yaşadığı ülkeden neler bekler? Çok basit. 3 kelime. Huzur, Güven, İstikrar.

23 Bir başka ifadeyle, SAMEKS'i açıklarken söylediğim gibi, "önünü görmek ister." Geleceğe, olabildiğince garanti ile bakmak ister. Önüne çıkabilecek engelleri, öngörebilmek ister. Kaos istemez. Belirsizlik istemez. Peki, örnek olarak anlattığım, 2007 ve 2008'deki o kaos ortamını, hazırlayan neydi? Biz, İş Dünyası mı sebep olduk? Hayır, sebep, Darbe Anayasası idi. Demek ki, Anayasa ile, iş dünyasının işini yapamaması arasında, doğrudan bir bağlantı varmış. Demek ki, bizim iş yapmamız, Anayasa kaynaklı birtakım olaylar zinciriyle, kolayca engellenebiliyormuş. Bereket versin, bu süreçler atlatıldı. Ve hepsinin sonrasında, kısmi bir Anayasa değişikliği yapıldı. Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi esası benimsendi. O düzenlemeyle, aslında darbe Anayasasıyla müthiş yetkilerle donatılmış, ama gerektiğinde Çankaya Köşkü yle sınırlanan bürokrat

24 cumhurbaşkanından; meşruiyetini halka dayandıran, cumhur ile doğrudan ilişkide, yetkilerini kullanmaktan çekinmeyen siyasetçi cumhurbaşkanına geçiş süreci başladı. Fakat, bu düzenleme sonrasında da, hem cumhurbaşkanı, hem de Başbakan, halk tarafından seçildiği için, yürütmeyi oluşturan güçler arasında çift başlılık ve "güç dengesizliği" gibi bir sorunla karşılaşıldı. Zoraki süreçlerde çözüm arayışına gidilince, bu tip sonuçları da kaçınılmaz olabiliyor. Elden ne gelir! Döğüşte yumruk sayılmaz, misali. Yine, iş dünyasının hoşlanmayacağı bir tablo daha ortaya çıktı. Belirsizlik. Öngörememek. Geleceği tahmin edememek. Yatırım iştahının kaçması. İş yapma enerjisini kaybetmek. İşte biz, bu tabloyu arzu etmiyoruz. Bu nedenle, Cumhurbaşkanının millet tarafından seçim sürecinin başında, daha adayların isimleri açıklanmamışken, "kuvvetler ayrılığı denilen, fakat kurgusunda kuvvetler karmaşası bulunan bu sistemin değişmesi gerektiğini söyledik."

25 O zamandan beridir de, aynı şeyi söylüyoruz. Güçler karmaşasını ve siyasi krizleri ortadan kaldırarak, yönetim sisteminde istikrarı sağlayacak esaslı bir anayasa değişikliği yapmaya mecburuz. Bugün, tamamen yasal yetkilerini kullanan, bunları kullandığı için de kimilerince eleştirilen, fakat sorumluluk da taşımayan bir Cumhurbaşkanlığı var. Sistemin, hem fiili ve yasal durumu tarif edecek şekilde tanımlanması, hem de Türkiye'ye ayak bağı olan taraflarının düzenlenmesi gerekiyor. Bugün yapılan değişiklik de, tam olarak bu. Kısacası, bize göre Meclis'te kabul edilen ve 16 Nisan da milletin oyuna sunulacak olan Anayasa değişikliği, bir tercih değil, bir ihtiyaç. İş dünyası olarak, sürdürülebilir bir kalkınma için, Türkiye nin bu en temel ihtiyacının mutlaka karşılanması gerektiğine inanıyoruz. Bu nedenle, "geleceğimize sahip çıkalım", diyoruz. Değerli Misafirler, Sizlere ilginç bir istatistik aktarayım: Dünya Bankası nın, İş Yapma Kolaylığı diye bir Endeksi var.

26 2016 Ekim raporuna göre, Türkiye, 190 ülke arasında; İşe Başlama Kolaylığında 79 uncu, Vergi Ödeme Kolaylığında 128 inci, İnşaat İzni Alma Kolaylığında 102 inci, Sınır Dışı Ticaret Yapma Kolaylığında 70 inci, Elektrik Bağlatmada 58 inci, Mülk Kaydı Yaptırma Kolaylığında 54 üncü, Kredi Alma Kolaylığında 82 inci, İflas Durumlarının Halledilmesi Kolaylığında 126 ncı, Sözleşmelerin Uygulanması Kolaylığında 33 üncü ve Yatırımcının Korunmasında 22 inci sırada yer alıyor. Bu rakamlar, hepimizin şikâyet ettiği, işlerin yavaş yürümesine, yani atalete, yani bürokrasiye işaret ediyor. Allah aşkına, şu vatan sevgisi olmasa, böyle bir ortamda, iş adamları, sizler, yeni yatırım, ya da yeni istihdam için kendinizi paralar mısınız? Zaten, paralasanız da ne olacak? Görüyoruz, işler yürümüyor ki! Biz bunu çok uzun zamandır dile getiriyoruz. Çünkü, yavaş ilerleyen bir sistemden en çok etkilenen kesimlerin başında, iş dünyası geliyor.

27 Verimsizlik, iş dünyasını batırır. İşini zamanında ve doğru şekilde yapamamak, iş dünyasının rekabetçi niteliğini katleder. Raporlarımızda, bu sorunlara çözüm önerilerimizi görebilirsiniz. Kamu kurumlarının ve yönetim sisteminin, iş dünyasının dinamizmine ayak uydurabilecek, beklentilerine cevap verebilecek şekilde yeniden kurgulanması gerektiğini ifade ediyoruz. Devletimiz bize, İş Dünyasına, "ayakta kalabilmek ve büyümek için, Dünya ile Rekabet etmelisiniz" diyor. Doğru. Peki, hala çok büyük bir güce sahip olan devletin kendisi, Dünya ile rekabet edebiliyor mu? Devlet Yönetim sistemimiz buna uygun mu? Biz iş yerlerimizde, performansa göre iş planlaması yaparken, performansa göre elemen çalıştırırken, performansımıza göre Kredi almaya çalışırken, performansımıza bağlı olarak teşviklerden faydalanmaya çalışırken, devletin kendisi, performans değerlendirme kriteri uyguluyor mu? At kapağı devlete, sonuna kadar sana kimse dokunamaz. Bu adil mi? Bu, rekabetçi mi?

28 Bu mantıkla çalışan bir sistemden doğru iş çıkar mı? "Kem Alat ile, Kemalat olmaz" demiş atalarımız. Dünya genelinde çok hızlı teknolojik gelişmelerin yaşandığı bir çağda, hızın kendisinin bile hızlandığı bir çağda, hantallığın telafisi olabilir mi? Kesinlikle olamaz. Bu nedenle, milletin tabiriyle, bugün gidip yarın gelmemek için, kararların daha çabuk alınması, işlerin daha çabuk yürümesi için; ekonomideki çarkların daha hızlı dönebilmesi için, referandum sürecini iyi anlamak, iyi yorumlamak gerekiyor. Günü birlik düşüncelerle, anlık hissiyat ile hareket edilecek zaman değil. Bu milletin, gelecek 50 yılı, 100 yılı oylanacak. Ben, bir iş adamı olarak; Dolar ve Euro kurunun Hükümet tarafından 1,5 yıl ileriye doğru gün gün ilan edildiği bir ülkede, Cumhurbaşkanı ile Başbakan arasında bir toplantıda; "Anayasa kitapçığı masada fırlatıldı mı, yoksa sertçe ileriye doğru ittirildi mi" tartışmaları sonunda, tekrar bir hükümet krizimiz olmasını istemiyorum. Böyle bir siyasi kriz ve sonrasında ortaya çıkan ekonomik krizle, Doların, 680 TL'den TL'ye fırladığı bir ülkenin iş adamı olmak istemiyorum.

29 O kriz sonrasında, kamuda çalışanlar yine her ayın sonunda düzenli olarak maaşlarını almaya devam ederken, iş yeri kapanan yüzlerce, binlerce iş adamından veya bundan dolayı işini kaybetmiş çalışanlardan birisi olmak istemiyorum. O kriz döneminde yaşadığım acı bir hatıradan bahsetmek istiyorum. Maalesef zaman zaman iş yerlerimizde yaşadığımız iş kazaları oluyor. Bunlardan birisinde, bir çalışan, çift el kumandalı koruma olmasına rağmen, elini prese kaptırmış ve maalesef 4 parmağı kopar. Başındaki Amiri, hemen o Arkadaşı alıp mikro cerrahi alanında uzman bir hastahaneye yetiştirmek üzere yola çıkar. 4 parmağı kopmuş, acıdan dolayı gözlerinden sicim gibi yaşlar akan o arkadaşımız, parmaklarının acısına rağmen, çok düşündürücü ve üzücü bir soru sorar amirine. Der ki: "Müdürüm. Ben şimdi sakat oldum. Acaba, bundan dolayı beni işten çıkaracak mısınız?" Ne kadar üzücü değil mi? Giden parmaklarını unutmuş, işsiz kalma korkusunu yaşıyor. İşsiz kalmanın korkusu, onun yaşatacağı acının ihtimali, 5 dakika önce kopan 4 tane parmağından daha fazla canını yakıyor.

30 İnsanın nutku tutuluyor. Niye öyle düşünüyor? Çünkü, ekonomik kriz var. İşini kaybederse, bir daha işe girememe riski var, çok büyük bir ihtimalle. Kim bu çifte acıyı yaşamak ister? Kim, böyle bir ülkenin çalışanı ya da işvereni olmak ister ki? Hiç kimse. Ben de istemem. Siz de istemezsiniz. O arkadaşımız da istemezdi. Niye isteyeyim ki? Kim, böyle bir ortamda yatırım yapmak ister? Kim, hükümet tarafından 1,5 yıl boyunca ilan edilmiş bir döviz kuru ortadayken ve bütün planlarını ve yatırımlarını, fizibilitesini ona göre yapmışken, aniden %150 devalüasyon ile karşılaşmak ister ki? Hiç kimse.

31 Kim, Cumhurbaşkanı ve Hükümeti olmadan, Dünya Ekonomik Krizinde, Kaptansız bir gemide yol almak ister ki? Hiç kimse? 7 Haziran sonrası, bir süreliğine belirsizlik ortamı oldu. Hepimiz, çok tedirgin olduk. İş dünyası, Belirsizlik istemez. İşte, bu temel gerekçelerden hareketle, bu referandumun, birçok sorunun çözümü için çok önemli bir ihtiyaç ve imkân olduğunu hatırda tutmalı ve bu imkânı iyi değerlendirmeliyiz. Geleceğimize sahip çıkmalıyız. İşte, bu sebeplerle, Anayasalar ve bu Anayasa değişikliği, tüm milletimiz için, ama özellikle iş dünyası için çok önemli. Bugün karşınızda, konuşmamın başında ifade ettiğim gibi, siyasi değerlendirmelere girmedim. Anayasa maddelerinin yorumlarına, hiç girmedim. Günlük siyasi tartışmaların bir tarafı olarak da değerlendirme yapmadım. Konuya, iş dünyasının bakışı açısından ve temel yaklaşımlardan hareketle bakmaya gayret ettim. Küçük bir hatıramla sözlerimi bitireyim.

32 Üniversite yıllarındaydık. Bir Ramazanda, iftar masamızda, biraz meczup halli, Ali isminde birisini de misafir etmiştik. Hoş bir insandı. Yaşıyorsa Allah hayırlı ömür versin, vefat ettiyse, rahmet etsin. İftar sonunda, Arkadaşlar, misafir olduğu için; "Ali kardeş, Yemek duasını sen yapar mısın?" dediler. Ali, "Amin" deyip, açtı ellerini ve dedi ki: "Ya Rab! Varsın, Birsin. Ne Diyeceğimi bilirsin. El Fatiha" Umarım, ben de size ne dediğimi anlatabilmişimdir. Siz, Arif insanlarsınız. Umarım, çoğu zaten bildikleriniz olan bazı gerçekleri, farklı bir bakış açısıyla yansıtabilmişimdir. Bu duygu ve düşüncelerle sözlerime son verirken, 16 Nisan daki referandumun öncelikle salimen tamamlanmasını, elbette devamında da ülkemiz ve milletimiz için hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum. Bu güzel programa ev sahipliği yapan Karadeniz Ereğli Şubemize, Şube Başkanımız İbrahim Sezer kardeşime, değerli üyelerimize ve programımıza katılan siz değerli dostlarımıza ve basın mensuplarına teşekkür ediyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. Nail OLPAK

33 MÜSİAD Genel Başkanı